12.07.2015 Views

HANDLEIDING VOOR DE GENEESHEREN EN ... - UZ Leuven

HANDLEIDING VOOR DE GENEESHEREN EN ... - UZ Leuven

HANDLEIDING VOOR DE GENEESHEREN EN ... - UZ Leuven

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

HUM-001Eversie 130812<strong>HANDLEIDING</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong><strong>G<strong>EN</strong>EESHER<strong>EN</strong></strong> <strong>EN</strong> APOTHEKERSASSIST<strong>EN</strong>T<strong>EN</strong> IN OPLEIDING <strong>VOOR</strong>KLINISCHE BIOLOGIEMET IN BIJLAGE INFORMATIE <strong>VOOR</strong>CO-ASSIST<strong>EN</strong>TSCHAP KLINISCHE BIOLOGIE2013 - 2014 Kwaliteitssyteem LAG<strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> - Herestraat 49 - 3000 <strong>Leuven</strong>Tel. 016 34 70 20 Fax 016 34 70 42laboratoriumgeneeskunde@uzleuven.beKwaliteitssysteemLAG-<strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 2/51<strong>Leuven</strong>, augustus 2013Deze handleiding is bedoeld als gids voor de geneesheren-assistenten en apothekers-assistenten dieeen opleiding in de Klinische Biologie volgen. Deze tekst vult de "Informatiebrochure voor Arts-Specialisten in Opleiding in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en Samenwerkende Opleidingsdiensten" aan die door deAlgemene Directie van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> beschikbaar wordt gemaakt. Deze brochure kunt u ookraadplegen via http://www.uzleuven.be/aso en passwoord asoinfo. Bijkomende informatie m.b.t. dezebrochure kan u opvragen via Administratie Medisch Personeel, via e-mail naarrita.fets@uz.kuleuven.ac.be of lut.adams@uz.kuleuven.ac.be .De handleiding vermeldt ook de organisatorische schikkingen specifiek voor de geneesheren- enapothekers-specialisten in opleiding in de Universitaire Ziekenhuizen van de KU <strong>Leuven</strong>.Uiteraard zijn deze schikkingen niet noodzakelijk van toepassing in de samenwerkendeopleidingsdiensten, en gelden aldaar de specifieke richtlijnen vanwege de betrokken samenwerkendestagemeester.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 3/51INHOUDSOPGAVEI ALGEM<strong>EN</strong>E BEPALING<strong>EN</strong> ..................................................................................................................... 4I.1 <strong>G<strong>EN</strong>EESHER<strong>EN</strong></strong> ............................................................................................................................................ 4I.2 APOTHEKERS .............................................................................................................................................. 8I.3 RICHTLIJN VAN <strong>DE</strong> HOGE RAAD BETREFF<strong>EN</strong><strong>DE</strong> <strong>DE</strong> STAGEMEESTER-COÖRDINATOR ................................ 10II STATUUT <strong>EN</strong> HUISHOU<strong>DE</strong>LIJK REGLEM<strong>EN</strong>T VAN <strong>DE</strong> KANDIDAAT-SPECIALIST IN <strong>DE</strong><strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> ....................................................................................................................................................... 12III CONCRETE RICHTLIJN<strong>EN</strong> I.V.M. KANDIDATUURSTELLING <strong>VOOR</strong> AANVATT<strong>EN</strong> VANE<strong>EN</strong> OPLEIDING KLINISCHE BIOLOGIE <strong>EN</strong> I.V.M. OPSTELL<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> WIJZIG<strong>EN</strong> VAN HETSTAGEPLAN ...................................................................................................................................................... 13III.1 KANDIDATUURSTELLING ...................................................................................................................... 13III.2 OPLEIDING ........................................................................................................................................... 13III.2.1 Algemene richtlijnen ................................................................................................................... 14III.2.2 Nieuw stageplan .......................................................................................................................... 14III.2.3 Wijziging van het stageplan ........................................................................................................ 15III.2.4 Stageboekje, jaarlijks verslag en evaluaties ............................................................................... 15III.2.5 Theoretische Opleiding en wetenschappelijke activiteiten ......................................................... 16III.2.6 Mededelingen in wetenschappelijke vergaderingen en publicatie van artikel(s) ........................ 16IV ORGANISATIE VAN <strong>DE</strong> OPLEIDING KLINISCHE BIOLOGIE IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> ................. 18IV.1 OPDRACHTSVERKLARING VAN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> ..................................................................................... 18IV.2 ALGEM<strong>EN</strong>E PRINCIPES .......................................................................................................................... 18IV.3 INDI<strong>EN</strong>STTREDING IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> ................................................................................................... 23IV.4 BEROEPSAANSPRAKELIJKHEID ............................................................................................................. 24IV.5 BEROEPSGEHEIM .................................................................................................................................. 24V DI<strong>EN</strong>STREGELING<strong>EN</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> ASSIST<strong>EN</strong>T<strong>EN</strong> WERKZAAM INLABORATORIUMG<strong>EN</strong>EESKUN<strong>DE</strong> IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> .......................................................................... 26V.1 DAGTAK<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> TAAKVER<strong>DE</strong>LING OP NORMALE WERKDAG<strong>EN</strong> ............................................................... 26V.1.1 Normale dagtaken ........................................................................................................................... 26V.1.2 Overdag-oproepbare wacht ............................................................................................................ 30V.1.3 Rotatiestage UC Kortenberg ........................................................................................................... 30V.2 TAK<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> TAAKVER<strong>DE</strong>LING OP ZATERDAG <strong>EN</strong> ZONDAG ....................................................................... 31V.3 PERMAN<strong>EN</strong>TIEWACHT <strong>EN</strong> BEREIKBARE WACHT ................................................................................... 31V.3.1 Taken van de assistent met bereikbare wacht ................................................................................. 33V.3.2 Wachtwissel-procedure ................................................................................................................... 33V.3.3 Rapportage en bespreking van wachtactiviteiten ............................................................................ 34V.3.4 Opleiding voor bereikbare wacht .................................................................................................... 34V.4 WACHTLIJST<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> WACHTVERGOEDING<strong>EN</strong> .......................................................................................... 35V.5 AFWEZIGHE<strong>DE</strong>N ................................................................................................................................... 36V.5.1 Wettelijke vakantiedagen ................................................................................................................. 36V.5.2 Feestdagen ...................................................................................................................................... 37V.5.3 Bijkomende dagen "wetenschappelijk verlof" ................................................................................. 37V.5.4 Afwezigheid wegens ziekte............................................................................................................... 39V.5.5 Afwezigheid wegens zwangerschap ................................................................................................. 39V.5.6 Andere afwezigheden ....................................................................................................................... 41VI AD<strong>DE</strong>NDUM: INFORMATIE <strong>VOOR</strong> CO-ASSIST<strong>EN</strong>TSCHAP KLINISCHE BIOLOGIE IN <strong>DE</strong><strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong> ....................................................................................................................................................... 42VI.1 LEERDOEL<strong>EN</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> PRE-SPECIALISTISCHE OPLEIDING KLINISCHE BIOLOGIE .................................. 42VI.1.1 Algemeen ..................................................................................................................................... 42VI.1.2 Leerdoelen specifiek voor de Klinische Chemie ......................................................................... 43VI.1.3 Leerdoelen specifiek voor de Hematologie ................................................................................. 44VI.1.4 Leerdoelen specifiek voor de Microbiologie ............................................................................... 44VI.2 SEMINARIEWERK .................................................................................................................................. 44VI.2.1 Algemene richtlijnen ................................................................................................................... 44VI.2.2 Concrete wenken ......................................................................................................................... 46KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 4/51IALGEM<strong>EN</strong>E BEPALING<strong>EN</strong>I.1 <strong>G<strong>EN</strong>EESHER<strong>EN</strong></strong>Voor de geneesheren is de toepasselijke wetgeving evenals instructies m.b.t. het statuut van degeneesheer-specialist in opleiding en het indienen en erkenning van het stageplan gedocumenteerd inde "Informatiebrochure voor arts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en samenwerkendeopleidingsdiensten".Wij willen daaraan volgende inlichtingen toevoegen:Onderbrekingen van de opleiding moeten binnen de week gemeld worden aan de onmiddellijkbetrokken stagemeester evenals aan de universitaire stagemeester. Het ministerieel besluit totvaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeestersen stagediensten van 29-05-1999 bepaalt dat “Elke onderbreking van meer dan 15 weken, berekendover het geheel van de opleiding, moet worden ingehaald op het einde van de opleiding voor het deeldat de 15 weken overschrijdt.”De aanvraag tot erkenning gebeurt, na het beëindigen van de stage, met een aangetekende briefgericht aan de bevoegde Erkenningscommissie (Art 21 van het Besluit van 1983).Deze aanvraag gebeurt d.m.v. een formulier dat door het Ministerie ter beschikking wordt gesteld enwaarop de effectief gevolgde opleiding (meest recente formele, door Erkenningscommissiegoedgekeurde stageplan) wordt hernomen. Hieraan moeten de volgende zaken worden bijgevoegd:(http://www.health.belgium.be/eportal/Healthcare/healthcareprofessions/Doctors/Specialiseddoctors/Traineeship/Recognition/17984689)de attesten van de stagemeester(s);het laatste stageboekje, alsmede elk ander document dat de kamer in staat stelt over de waardevan de kandidaat te oordelen;een attest niet ouder dan drie maanden waaruit blijkt dat de kandidaat is ingeschreven op de lijstvan de Orde der Geneesheren;een attest dat aantoont dat de kandidaat met vrucht een specifieke universitaire opleiding heeftgevolgd; voor de kandidaat specialisten moet deze opleiding gelijktijdig hebben plaatsgevondenmet de eerste twee jaar van hun opleiding; het verkrijgen van dit attest omvat onder meer eentest over de theoretische kennis van de kandidaat, conform de praktische richtlijn van de VLIRvoor het zgn. geacademiseerde gedeelte van de specialistische opleiding (“Bij het beëindigen vande eerste twee jaren van de opleiding zal door middel van een test worden nagegaan of degeneesheer-specialist in opleiding een specifieke theoretische opleiding met vrucht heeft gevolgdconform de inhoudelijke richtlijnen…”).Het attest “dat aantoont dat de kandidaat met vrucht een specifieke universitaire opleiding heeftgevolgd” wordt uitgereikt door de Faculteit geneeskunde van de KU <strong>Leuven</strong>. Met de administratievan Volksgezondheid werd overeengekomen dat de decaan het attest tekent nadat de universitairestagemeester het attest heeft getekend.Bij de aanvraag tot erkenning moet u er ook op letten bewijzen van voordrachten en kopies van uwpublicaties mee te sturen.De erkenningsaanvraag kan ingestuurd worden naar de Erkenningscommissie 2 maanden vóór hetbeëindigen van de volledige opleidingsduur om de administratieve procedure tot erkenning sneller telaten verlopen. De geneesheer-assistent moet dan op het einde van zijn/haar stageplan enkel nog eenattest van beëindiging van het stageplan laten ondertekenen door de betrokken stageleider en decoördinerende, universitaire stagemeester. Dit attest moet hij/zij opsturen, samen met eenaanvulling van het laatste stageverslag, naar de Erkenningscommissie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 5/51Gelieve er ook op te letten dat de beschrijving van uw opleiding in uw erkenningsaanvraag weldegelijk exact dezelfde is als vermeld op het opleidingsplan dat voor het laatst formeel werdgoedgekeurd door de Erkenningscommissie.De assistent moet een kopie bewaren van ALLE documenten die hij/zij naar de Erkenningscommissieopstuurt en moet tevens een kopie van alle correspondentie met de Erkenningscommissie sturennaar de coördinerende, universitaire stagemeester.Het al of niet verlenen van de erkenning gebeurt door de Minister, na advies van deErkenningscommissie. Tegen een negatief advies kan de kandidaat beroep aantekenen.Een gunstige beslissing van de Minister wordt ook kenbaar gemaakt aan het RIZIV dat automatischhet RIZIV-nummer toekent aan de nieuwe specialist. Indien die zijn beroep als bioloog wil uitoefenenkan hij tegen betaling bij de Post getuigschriften voor verstrekte hulp bestellen. Zie voor meer infoop: www.medattest.be. Tevens dient hij zijn plaats van tewerkstelling mee te delen aan de Dienstvoor Klinische Laboratoria van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid, J.Wytsmanstraat 14, 1050 Brussel.Ministerieel Besluit van 15 september 1979 "tot vaststelling van de bijzondere criteria voor deerkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten voor de specialisten vanklinisch biologie"(verschenen in Belgisch Staatsblad van 26 september 1979)(gewijzigd bij M.B. van 26/04/82 en 03/09/84)Dit M.B. is een aanvulling van het vorige en geeft de specifieke erkenningvoorwaardenvoor de Klinische Biologie alsook voor de Nucleaire Geneeskunde in vitro.De volgende punten zijn te noteren:a) De drie gebieden van de Klinische Biologie zijn: de medische chemie met inbegrip van dehormonologie, de microbiologie (bacteriologie, mycologie, parasitologie en virologie), en dehematologie met inbegrip van de bloedstolling. De toepassing van de immunologie in dezedrie gebieden maakt deel uit van de opleiding.b) De opleiding duurt (minstens) vijf jaar, waarvan (minstens) twee jaar basisopleiding en(minstens) drie jaar hogere opleiding.c) Tijdens de basisopleiding moet aan elk gebied van de Klinische Biologie minstens zes maandenworden besteed onder de vorm van stages, theoretisch en praktisch onderricht.d) De hogere opleiding mag in principe vrij worden verdeeld over één, twee of drie gebiedenvan de Klinische Biologie, maar als men in meer dan één gebied stage loopt, moet aan elkminstens één jaar worden besteed.e) In het stageboekje moeten alle activiteiten van de stage worden genoteerd:de uitgevoerde bepalingen, de gevolgde seminaria, leergangen of andere didactischeactiviteiten.De concrete richtlijnen i.v.m. het insturen van papieren en elektronisch stageboekje staanvermeld op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Toelichting: deze gegevens moeten een correcte weergave zijn en niet een opsomming van alleactiviteiten van het labo.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 6/51dezelfde gegevens moeten worden opgenomen in het jaarlijks verslag aan deErkenningscommissie (zie het M.B. van 30-8-1978), en moeten een correcte weergave zijn(niet opsomming van alle activiteiten van het lab)het stageboekje moet, samen met de evaluatieformulieren, door de assistent tijdig, dwzuiterlijk binnen een tijdspanne van maximum drie maanden na het beëindigen van eenstageperiode opgestuurd worden naar de ErkenningscommissieDe Nederlandstalige Kamer Erkenningscommissie Geneesheren-specialisten Klinische Biologie stelt in“Handleiding bij het stageboekje” (dd. december 1996) het volgende:Aan de punten, hieronder toegelicht, wordt door de leden van de Erkenningscommissie bijzonderbelang gehecht. Bijlagen kunnen soms nuttig zijn.I. Voor de technische verstrekkingen en de ontwikkeling en verbetering van (onderzoeks-)methodes: geef inhoud, methodologie (eventueel apparatuur) en, indien relevant, resultaten.Dit alles kan bondig. Let op dat louter merknamen vermelden onvoldoende is (o.a.apparatuur of reagentia). Wachtdiensten: technisch of niet. Gelieve aantal per week of permaand te vermelden.II.III.Onder ‘activiteiten buiten het laboratorium’ worden enkel details verwacht die de inhoud vande prestaties verduidelijken. Vergeet niet uw eventuele medewerking aan bloedafnames tevermelden.Voor de wetenschappelijke vergaderingen, geef aantal per maand en/of per jaar, samen metdatum, plaats en inhoud. Een bijlage is soms noodzakelijk. Colleges worden verstrekt dooreen erkende onderwijsinstelling (b.v. universiteit). Het volgen van colleges leidt tot eengetuigschrift en/of diploma. Specificeer organisator, inhoud, aantal uren.Medewerking onderzoek: specificeer het onderzoeksprogramma, de promotor(en). Schetsbondig uw rol in het project.Jaaroverzicht1. Duid aan: organisator, plaats, datum, titel. Specificeer poster of mededeling, al dan nietpersoonlijke voorstelling.Voeg een kopie van eventuele abstract.Voor artikels: vermeld de complete referentie en voeg een kopie toe van de publicatie.2. Congressen en symposia: vermeld titel, organisator, plaats en datum.3. Colleges: kopie van het bepaalde diploma of getuigschrift (zie ook punt III.3)Ook wenst de Erkenningscommissie op een ad hoc evaluatieformulier “Observatieverslag over despecialistische opleiding geneesheren-kandidaat-specialisten klinische biologie” het advies van destagemeester(s) en/of hun medewerker(s) die de leiding hadden over de betrokken stageperiode(s).Dit advies moet worden voorgelegd aan de coördinerende, universitaire stagemeester, en moet doorde assistent opgestuurd worden samen met het stageboekje.f) De kandidaat-specialist moet ten minste éénmaal in de loop van zijn opleiding een voordrachthouden in een (inter)nationale wetenschappelijke vergadering of als hoofdauteur een werkpubliceren in een peer-reviewed tijdschrift over een klinisch of wetenschappelijk onderwerpin verband met de klinische biologie.g) Toegang tot de toepassingen van radio-isotopen in vitro voor kandidaat-specialisten in deKlinische Biologie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 7/51De kandidaat-specialist in de klinische biologie mag zich tijdens zijn opleiding toeleggen op destudie van de toepassingen van radio-isotopen voor in vitro analyse in een daartoe erkendestagedienst.Deze opleiding wordt vermeld in het stageplan; eventueel moet het stageplan in die zinworden gewijzigd.Via zijn stageboekje en stageverslag moet de kandidaat bewijzen dat hij zelfdoseringstechnieken heeft uitgewerkt en dat hij minstens 3000 doseringen heeft uitgevoerdop ten minste 20 parameters in de drie gebieden van de klinische biologie. Het is best vaneen lijst van de uitgevoerde radio-isotopische bepalingen (parameters en aantallen) toe tevoegen aan de erkenningsaanvraag ; deze lijst moet zijn ondertekend door de universitairestagemeester. Omdat RIA tests voor de gebieden hematologie en microbiologie vrijwelverdwenen zijn geldt in de praktijk niet langer de vereiste dat de 20 parameters “parametersin de drie gebieden van de klinische biologie” gesitueerd zijn.Hij moet een attest kunnen voorleggen waaruit blijkt dat hij een theoretische en praktischeopleiding in de stralingsbescherming en stralingsfysica heeft gekregen.NB :- Om aan deze eis te voldoen is het aangewezen de examens af te leggen die zijn ingericht in hetkader van het "Certificaat voor het gebruik van radio-isotopen voor in vitro diagnostiek " (ZieProgrammaboek KU <strong>Leuven</strong>, onder Faculteit Farmaceutische Wetenschappen). Een voor echtverklaard afschrift van dit Certificaat moet worden toegevoegd aan de erkenningsaanvraag.- Om radio-isotopen voor in vitro analyses te mogen gebruiken, moet eveneens een vergunningworden bekomen van het Ministerie van Volksgezondheid, in het kader van het K.B. van 28-2-1963"houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking en van de werknemers tegenhet gevaar van de ioniserende stralingen." De aanvraag moet gebeuren via de "Medische Jury" (zieadres achteraan), op speciale formulieren die door het Ministerie ter beschikking worden gesteld endie te bekomen zijn in het dienstsecretariaat Laboratoriumgeneeskunde.Opmerking i.v.m. bijkomende RIA opleiding:De praktijkstage voor RIA wordt in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> enkel toegelaten tijdens de hogere opleiding enenkel tijdens de opleiding scheikunde.Daarenboven vereist toelating tot deze praktijkstage tevens dat de theoretische opleiding beëindigdis, door behalen van de nodige attesten vanwege de examinatoren of het "Certificaat voor hetgebruik van radio-isotopen voor in vitro diagnostiek", vooraleer de hogere opleiding wordt aangevat,dus op het einde van de truncus communis.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 9/51beschrijving van de gedane studies en stages conform aan het finaal goedgekeurde stageplan,dat de volledige opleiding van vijf jaar behelst.attesten van de stagemeesters en universitaire stagemeesterlaatste stageverslag.stageplanrecent CVattesten examens/getuigschriftenreprints van publicaties verschenen tijdens de opleidingattest praktische ervaring bloedafnameOpmerking 1: Om de administratieve procedure te versnellen kan de kandidaat-specialist deaanvraag tot erkenning 2 maanden vóór het einde van de opleiding indienen. DeErkenningscommissie kan dan een "conditionele erkenning" verlenen. Dit betekent dat het dossieradministratief wordt afgehandeld, zonder extra bijeenkomst van de Commissie, na het voorzieneeinde van de opleiding en voor zover op dat ogenblik een "geactualiseerd" attest van destagemeester en een vervolledigd stageverslag worden ingediend, beide met betrekking tot hetvolledige laatste opleidingsjaar.Opmerking 2: De Erkenningscommissie voor apothekers-biologen verlangt dat de evt. attesten metbetrekking tot RIA-erkenning in de erkenningsaanvraag duidelijk herkenbaar zouden zijn. Dezeattesten worden in de aanvraag dan ook best afzonderlijk gebundeld. Zie bij de geneesheren voor devereiste stukken.Het al of niet verlenen van de erkenning gebeurt door de Minister, na advies van deErkenningscommissie. Tegen een negatief advies kan de kandidaat beroep aantekenen.Vooraleer een voorlopige accreditatie aan te kunnen vragen heeft de apotheker zijn/haarerkenningsnummer nodig.Opmerking: Een gunstige beslissing van de Minister wordt ook kenbaar gemaakt aan het RIZIV datautomatisch het RIZIV-nummer toekent aan de apotheker-specialist. Indien die zijn beroep alsbioloog wil uitoefenen kan hij tegen betaling bij het Ministerie van Financiën (Algemeen Secretariaat,CIV, Belliardstraat 5, 1040 Brussel) getuigschriften voor verstrekte hulp bestellen. Hij dient hiertoezijn naam, RIZIV-nummer en plaats waar hij zijn activiteiten zal uitoefenen, op te geven. Tevensdient hij zijn plaats van tewerkstelling mee te delen aan de Dienst voor klinische laboratoria van hetWetenschappelijk Instituut Volksgezondheid-Louis Pasteur, J. Wytsmanstraat 14, 1050 Brussel. Hetbasisdiploma van apotheker dient te worden geviseerd door de Provinciale Geneeskundige Commissiebevoegd voor de lokaliteit waar de apotheker zijn beroepsactiviteit zal hebben. Tenslotte dient deapotheker-bioloog zich in te schrijven op de lijst van de Orde der Apothekers. Hiervoor moet aan deOrde de volgende zaken worden voorgelegd: origineel diploma van apotheker, geviseerd door deProvinciale Geneeskundige Commissie, afschrift van het diploma van apotheker-bioloog (voor echtverklaard door de gemeente), en een bewijs van goed gedrag en zeden, eveneens te bekomen via degemeente.Ministerieel Besluit van 3 september 1984 "tot vaststelling van de criteria voor de machtiging en deerkenning van apothekers die bevoegd zijn om verstrekkingen te verrichten die tot de klinischebiologie behoren en de erkenning van stagemeesters en stagediensten voor de specialiteit klinischebiologie."(verschenen in Belg. Staatsblad van 7 september '84)(gewijzigd bij M.B. van 07/03/85)In de Bijlage A van dit M.B. vindt men de criteria waaraan de apotheker moet voldoenom erkend te worden voor klinisch-biologische verstrekkingen alsook voorradiobiologische in vitro analyses.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 10/51De punten a) tot g) die hoger vermeld zijn bij het M.B. van 15 september 1979 in verband met deerkenning van geneesheren-specialisten in de klinische biologie zijn eveneens van toepassing voorapothekers kandidaat specialisten in de klinische biologie.Bijzonderheden i.v.m. de RIA-opleiding voor apothekers: Wanneer de kandidaat-specialist tevens een RIA-erkenning wil bekomen, moet dit duidelijkworden aangegeven in het stageplan, meer bepaald tijdens de hogere opleiding. In de stageverslagen moeten de activiteiten die betrekking hebben op de RIA-opleiding apartworden vermeld. De praktijkopleiding voor RIA wordt in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> enkel toegelaten tijdens de hogereopleiding, en uitsluitend in de scheikunde opleiding. De RIA opleiding kan niet gecombineerdworden met de opleiding in hematologie of microbiologie.Daarenboven vereist toelating tot deze opleiding ook dat de theoretische opleiding beëindigd is,door behalen van de nodige attesten vanwege de examinatoren of het "Certificaat voor het gebruikvan radio-isotopen voor in vitro diagnostiek", vooraleer de hogere opleiding wordt aangevat, dus ophet einde van de truncus communis.I.3 RICHTLIJN VAN <strong>DE</strong> HOGE RAAD BETREFF<strong>EN</strong><strong>DE</strong> <strong>DE</strong>STAGEMEESTER-COÖRDINATORDe tekst van deze richtlijn met betrekking tot de bijzondere opdrachten van de stagemeestercoördinatorwordt hieronder integraal afgedrukt (mededeling vanwege het Ministerie vanVolksgezondheid en Leefmilieu).Art. 12, § 1, 4° van het K.B. van 21.04.1983 bepaalt:1° dat, als de opleiding van een kandidaat-specialist bij meer dan één stagemeester geschiedt, éénvan hen moet fungeren als stagemeester-coördinator;2° dat de coördinator als opdracht heeft de kandidaat te begeleiden bij het opstellen van zijnstageplan en het geheel van de opleiding te coördineren;3° dat hij moet erkend zijn in dezelfde discipline als die welke door de kandidaat wordt gekozenvoor zijn erkenning;4° dat hij als coördinator zijn schriftelijk akkoord moet vermelden op het ingediende stageplan.Naar aanleiding van deze gegevens van het K.B. heeft de Hoge Raad, op verzoek van de Minister, eenRichtlijn opgesteld die de taak van de Coördinator nader omschrijft en zijn functie valoriseert doorhaar specifieke verantwoordelijkheid te belichten.1. Daar de coördinator meestal zelf pas zal optreden als stagemeester van de begeleide kandidaatbij het einde van diens opleiding, moet hij zelf erkend zijn voor volledige of voor hogereopleiding, maar niettemin zijn aandacht wijden aan het geheel van de opleiding.Hierbij zal hij de kandidaten die zich aan hem toevertrouwen behulpzaam zijn in hun vorming enover hen nuttige inlichtingen verschaffen aan de bevoegde Erkenningscommissie, onverminderdvanzelfsprekend het wettelijk beoordelingsrecht van deze laatste;2. De opdracht van de stagemeester-coördinator bestaat erin, door persoonlijke contacten, dekandidaat-specialist te begeleiden vóór, tijdens en aan het einde van zijn vorming:a. vóór de aanvang van de opleiding: bij het opstellen van het stageplan en de doeltreffendekeuze van de stagemeesters en -diensten zowel inzake inhoud als inzake duur van de vereistevorming, opdat de hogere opleiding zou aansluiten aan de basisjaren in een evenwichtigeKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 11/51coördinatie van de verschillende disciplines die tot de specialiteit behoren;b. tijdens de volledige duur van de opleiding: door in contact te blijven met de kandidaat en deandere stagemeesters en zich te vergewissen van de degelijkheid van de vorming zowel optheoretisch als op praktisch gebied; meer bepaald door na te gaan of de kandidaat inderdaad,conform de criteria en naargelang van de specialiteit, enerzijds zijn wetenschappelijke kennisgrondig uitbreidt, en anderzijds door klinisch werk een ruime ervaring opdoet;c) aan het einde van zijn opleiding: door in een objectief evaluatieattest de bevoegdeErkenningscommissie in te lichten nopens het feit dat naar zijn mening de kandidaat bekwaam isom als erkend specialist zijn specialiteit zelfstandig en op eigen verantwoording uit te oefenen,zoals bepaald in het M.B. 30/08/1978, algemene criteria, art. 9.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 12/51IISTATUUT <strong>EN</strong> HUISHOU<strong>DE</strong>LIJK REGLEM<strong>EN</strong>T VAN <strong>DE</strong>KANDIDAAT-SPECIALIST IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong>Statuut, Huishoudelijk Reglement:cfr. de "Informatiebrochure voor arts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en samenwerkendeopleidingsdiensten", op resp. p.8 en p.29.Opmerking: deze bepalingen voor geneesheren-assistenten zijn eveneens van toepassing op deApothekers-Assistenten Klinische Biologie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 13/51IIICONCRETE RICHTLIJN<strong>EN</strong> I.V.M. KANDIDATUURSTELLING<strong>VOOR</strong> AANVATT<strong>EN</strong> VAN E<strong>EN</strong> OPLEIDING KLINISCHEBIOLOGIE <strong>EN</strong> I.V.M. OPSTELL<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> WIJZIG<strong>EN</strong> VAN HETSTAGEPLANEen overzicht van de praktische schikkingen werd u bezorgd als informatiebundel bij de onthaaldagvoor de aanvang van uw opleiding, en is terug te vinden in de "Informatiebrochure voor artsspecialistenin opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en samenwerkende opleidingsdiensten".III.1 KANDIDATUURSTELLINGKandidaat geneesheren-assistenten Klinische Biologie moeten hun diploma Geneeskunde behaaldhebben wanneer de specialistische opleiding aanvangt.Hun curriculum vitae moet voldoen aan de door de Benoemingscommissie van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>gestelde eisen voor ontvankelijkheid van een aanvraag voor specialisatie (cfr. toelatingsvoorwaardentot master in de specialistische geneeskunde;http://onderwijsaanbod.kuleuven.be/opleidingen/n/SC_50812437.htm). De dienstlaboratoriumgeneeskunde stelt als voorwaarde dat de kandidaat over het geheel van het reedsafgelegde curriculum minimaal 65% van de punten heeft behaald. Wanneer een kandidaat die niet aandeze minimumvereiste qua studiecurriculum voldoet, zich aanbiedt voor een co-assistentschap inKlinische Biologie, wordt aan de kandidaat in kwestie gemeld dat hij niet zal kunnen geselecteerdworden voor een opleiding in de Klinische Biologie. Indien de kandidaat toch aandringt, dan zal in dedienstraad Laboratoriumgeneeskunde deze kandidatuur besproken worden, en beslist worden of dekandidaat al of niet toch zal toegelaten worden tot opstarten van een co-assistentschap in KlinischeBiologie, en dus kans maakt op selectie voor een opleiding in de Klinische Biologie. De instroom vanassistenten wordt bepaald door de contingentering medisch aanbod (KB 2002, aangepast in juli 2008).De kandidaten geneesheren-assistenten dienen schriftelijk hun kandidatuur (inclusief volledigcurriculum vitae) te stellen vóór 15 november bij de stagemeester voor Klinische Biologie voor deKU <strong>Leuven</strong>.Studenten geneesmiddelenontwikkeling die een masterproef hebben uitgevoerd op de dienstLaboratoriumgeneeskunde kunnen zich kandidaat stellen voor een mandaat ter specialisatie in deKlinische Biologie.Studenten Farmaceutische Zorg die ook een totaal van 12 weken stage gelopen hebben op de dienstLaboratoriumgeneeskunde kunnen zich ook kandidaat stellen voor een mandaat ter specialisatie in deKlinische Biologie.Deze studenten van het laatste jaar Farmacie kunnen vóór 1 november hun kandidatuur indienen (indrievoud) bij het Secretariaat van de FFW. Het ad hoc formulier is aldaar te bekomen.Voor ontvankelijkheid van de aanvraag moet de kandidaat, in overeenstemming met de criteria voorgeneesheren, over het reeds aflegde deel van het curriculum minimaal 65% van de punten hebbenbehaald .Selectie van de kandidaten gebeurt op basis van het studiecurriculum van de kandidaat en eeninterview. Het aantal te selecteren kandidaten is afhankelijk van het aantal beschikbareopleidingsplaatsen.III.2 OPLEIDINGKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 14/51III.2.1 ALGEM<strong>EN</strong>E RICHTLIJN<strong>EN</strong>De totale opleidingsduur bedraagt minstens vijf jaar.In het kader van de affiliatie van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> met andere ziekenhuizen is hetwaarschijnlijk dat men gemiddeld ongeveer de helft van de opleiding in een regionaalopleidingsziekenhuis doorbrengt.Onderzoekswerk kan gedeeltelijk in aanmerking komen als specialistische opleiding. Inhet bijzonder kan onderzoekswerk met betrekking tot het behalen van een doctoraat opthesis worden gevaloriseerd a rato van een half jaar specialisatieopleiding per jaaronderzoekswerk, met een maximum van twee jaar vervangende specialisatieopleiding.De richtlijnen hiervoor zijn opgesomd in een rondschrijven dd. 30/06/2008 van deFederale overheidsdienst, Volksgezondheid Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu,zie website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Ook kan, tijdens de hogere opleiding en voor de GSO, opleiding in een zuiver klinischspecialisme zoals bv. Inwendige Geneeskunde of Kindergeneeskunde gedeeltelijk erkendworden als opleiding in de Klinische Biologie, maximum 6 maanden erkenning alsopleiding in de Klinische Biologie in totaal. De klinische vorming moet onder deverantwoordelijkheid vallen van een erkende stagemeester in het betrokken klinischspecialisme.Voor de specifieke regelingen hieromtrent de valorisatie van onderzoekswerk ofopleiding in een zuiver klinisch specialisme, gelieve u te wenden tot de universitairestagemeester.Kandidaat-specialisten mogen geen Klinische Biologie prestaties buiten hunopleidingsziekenhuis uitvoeren.De aanvaarding voor het starten van een specialisatie-opleiding wordt geformaliseerd aan de handvan een “overeenkomst assistent-stagemeester”. Het model van deze overeenkomst kan u vinden opde website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/III.2.2 NIEUW STAGEPLANBij het begin van de opleiding moet de kandidaat-specialist bij aangetekend schrijven gericht aan debevoegde Erkenningscommissie een stageplan indienen dat de volledige opleiding omschrijft en datondertekend is door de universitaire stagemeester. Het aangetekend schrijven is een bewijsstuk tengunste van de kandidaat.De aanvraag om goedkeuring van het stageplan wordt gedaan door middel van een formulier datdoor het Ministerie wordt bezorgd en waarvan het model door de Minister wordt bepaald. Ditformulier is te verkrijgen in het dienstsecretariaat Laboratoriumgeneeskunde en staat op de websitevan de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/De voorwaarden waaraan dergelijke aanvraag en het stageplan moeten voldoen vindt uterug in de "Informatiebrochure voor arts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en samenwerkendeopleidingsdiensten", op p. 29.De assistent dient een kopie van het ingestuurde stageplan te bewaren en een kopie te bezorgen aande universitaire stagemeester en aan de Administratie Medisch Personeel van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>.Indien het stageplan tijdens de eerste drie maanden van de opleiding wordt ingediend, dan wordt destageperiode gerekend vanaf de datum waarop de opleiding werkelijk begonnen is; als het later wordtingediend, wordt de datum van het aangetekend schrijven beschouwd als de datum waarop de stageis begonnen. Het laattijdig indienen van het stageplan heeft automatisch tot gevolg dat destageperiode die reeds verstreken is niet in aanmerking komt voor de totale opleidingsduur.Sedert 2006 heeft het RIZIV het 001 nummer afgeschaft en zal aan de startende GSO onmiddellijkhet RIZIV-nummer van zijn specialisatie worden toegekend. Daar dit afhankelijk is van het indienenKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 15/51van het stageplan, bestaat een reële kans dat de GSO zijn opleiding zal starten vooraleer hij/zij eenRIZIV-nummer heeft.Volgende procedure dient in acht te worden genomen door de startende GSO’s:De GSO bezorgt begin juli het attest van inschrijving bij de Orde aan het dienstsecretariaat.De directie Medisch Personeel bezorgt aan het dienstsecretariaat een kopie van de overeenkomststagiair-ziekenhuis i.v.m. de billijke vergoeding. Het secretariaat van de faculteit Geneeskunde bezorgtaan het dienstsecretariaat het attest van de decaan.Het dienstsecretariaat verstuurt eind juli de nieuwe stageplannen (via het decanaat) naar hetMinisterie.III.2.3 WIJZIGING VAN HET STAGEPLANEen stageplan, goedgekeurd door de Nederlandstalige Kamers van de Erkenningscommissies voorresp. Geneesheren- en Apothekers-Specialisten in de Klinische Biologie, kan tijdens de opleiding, mitsgoedkeuring van de stagemeesters betrokken in de wijziging(en), de coördinerend, universitairestagemeester, en tenslotte de Erkenningscommissie, gewijzigd worden. Deze wijziging moet bijde Erkenningscommissie ingediend worden vóór het effectief aanvangen der betrokkenstages. De wijziging zal dus geacht worden niet vroeger te beginnen dan op de datum van hetinsturen van het gewijzigde plan. Bijgevolg moeten aanvragen voor wijziging door de betrokken ASOof GSO minstens 3 maanden voorafgaande aan de wijziging worden ingediend bij deErkenningscommissie.Het is de verantwoordelijkheid van de assistent formele goedkeuring van het gewijzigde stageplan zelfaan te vragen bij de Erkenningscommissie. Dit moet gebeuren o.v.v. een nieuw stageplan. Blancoformulieren hiervoor zijn beschikbaar op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/.Het stageplan moet opnieuw volledig ingevuld worden, doch enkel de gewijzigde periodes dienenondertekend te worden door de betrokken stagemeester(s) en de universitaire stagemeester. Deassistent dient een kopie van dit gewijzigd stageplan te bewaren en een kopie te bezorgen aan deuniversitaire stagemeester.Concreet dient de assistent die een wijziging van zijn/haar stageplan wenst in eerste instantie decoördinerende, universitaire stagemeester, te contacteren.Deze zal nagaan in hoeverre na de voorgestelde wijziging,(1) de gemodificeerde stageplanning nog aan de wettelijke bepalingen zou voldoen, en(2) de volledigheid en evenwichtigheid van de opleiding van de kandidaat niet in het gedrang zoudenkomen.In elk geval zal wijziging van het stageplan slechts toegestaan worden mits akkoord van alle betrokkenstageleiders en/of stagemeesters.Dit akkoord wordt ondertekend op het formulier “Aanvraag tot wijziging in officiële stageplannenklinische biologie” dat beschikbaar is op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/De secretaris van de erkenningscommissie Apothekers-Specialisten in de Klinische Biologie vraagtuitdrukkelijk om bij wijziging van het stageplan expliciet te vermelden wat de wijziging juist inhoudt.Dit kan door het formulier “Aanvraag tot wijziging in officiële stageplannen klinische biologie” methet gewijzigde stageplan mee te sturen naar de erkenningscommissie. Ook in de titel van hetstageplan dient aangeduid te worden of het een nieuw stageplan betreft of een wijziging.III.2.4 STAGEBOEKJE, JAARLIJKS VERSLAG <strong>EN</strong> EVALUATIESIn het stageboekje moet u al de werkzaamheden in het kader van de opleiding vermelden (cfr.hierboven, voor de “Handleiding bij het stageboekje” vanwege de Nederlandse KamerKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 16/51Erkenningscommissie Geneesheren-specialisten Klinische Biologie, december 1996). Het elektronischstageboekje is beschikbaar op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Het ingevulde stageboekje en het evaluatieformulier moeten zo snel mogelijk, en uiterlijk binnen de 3maanden, na beëindiging van ieder opleidingsjaar naar het secretariaat van de Erkenningscommissieworden teruggestuurd.De Erkenningscommissie verlangt dat de activiteiten met betrekking tot een evt. RIA-opleiding in hetstageverslag duidelijk herkenbaar zijn. Deze activiteiten worden in het verslag dan ook bestafzonderlijk gebundeld. De concrete richtlijnen i.v.m. het insturen van papieren en elektronischstageboekje staan vermeld op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Er is geen officieel stageboekje voor de apothekers-assistenten.De assistent moet een kopie bewaren van alle documenten die hij/zij naar het Ministerie opstuurt enmoet tevens een kopie van alle correspondentie met de Erkenningscommissie sturen naar decoördinerende, universitaire stagemeester, die verantwoordelijk is voor het geheel van de opleiding.Voor de assistenten van <strong>Leuven</strong> wordt de kandidaat-specialist minstens tweemaal per opleidingsjaargeëvalueerd door de stafleden met verantwoordelijkheid voor directe supervisie van de assistent,hieronder genoemd “stageleider(s). Een speciaal evaluatieformulier “Observatieverslag over despecialistische opleiding geneesheren-kandidaat-specialisten klinische biologie” (dit is het formulierdat ook door de Nederlandstalige Kamer van de Erkenningscommissie wordt gebruikt) wordthiertoe door het dienstsecretariaat van de coördinerende, universitaire stagemeester gestuurd naarde assistenten, die dit evaluatieformulier moeten voorleggen aan de betrokken stageleider(s) voorinvulling en bespreking. Als documentatie van deze bespreking geldt de ondertekening van hetdocument door zowel assistent als stageleider(s). Het ingevulde evaluatieformulier moet vervolgensdoor de assistent bezorgd worden aan de coördinerende universitaire stagemeester. Deze zal alsbewijs van kennisname het formulier ondertekenen en terugbezorgen aan de assistent. Zoalshierboven vermeld moet de geneesheer-specialist in opleiding deze evaluatieverslagen, samen methet stageboekje, jaarlijks opsturen naar de Erkenningscommissie.III.2.5 THEORETISCHE OPLEIDING <strong>EN</strong> WET<strong>EN</strong>SCHAPPELIJKE ACTIVITEIT<strong>EN</strong>De apotheker kandidaat-specialist dient bij het einde van de basisopleiding het diploma van"Gediplomeerde in de gespecialiseerde studies van de klinische biologie" te behalen. De vereistenzijn aangegeven in het Programmaboek van de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen. Voorinlichtingen kan men zich wenden tot het secretariaat van de faculteit of tot Prof. Apr. K. Lagrou.III.2.6 ME<strong>DE</strong><strong>DE</strong>LING<strong>EN</strong> IN WET<strong>EN</strong>SCHAPPELIJKE VERGA<strong>DE</strong>RING<strong>EN</strong> <strong>EN</strong>PUBLICATIE VAN ARTIKEL(S)Het Ministerieel Besluit van 15 september 1979 waarbij de bijzondere criteria voor de erkenning vangeneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten voor de specialisten van klinische biologieworden bepaald, voorziet in bijlage A, punt 7, dat "de kandidaat-specialist ten minste éénmaal in deloop van zijn opleiding een voordracht moet houden in een (inter)nationale wetenschappelijkevergadering of als hoofdauteur een werk publiceren in een peer-reviewed tijdschrift over een klinischof wetenschappelijk onderwerp in verband met de klinische biologie".De betekenis van dit artikel is als volgt vastgelegd:a) Mededeling in een wetenschappelijke vergadering: het betreft hier vergaderingen vannationale (b.v. BVKB, BVKC, BVIKM, BHS, BSTH) of internationale wetenschappelijkeverenigingen waar de kandidaat persoonlijk een mededeling geeft over een onderwerp i.v.m.klinische biologie: klinische scheikunde, hormonologie, immunologie, microbiologie,hematologie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 17/51b) Artikel publiceren: het betreft een "peer-reviewed" publicatie in een nationaal ofinternationaal wetenschappelijk tijdschrift waarvan de kandidaat eerste auteur is en waarvanhet onderwerp in verband staat met de klinische biologie: klinische scheikunde,hormonologie, immunologie, microbiologie, hematologie. Ingeval het artikel nog nietgepubliceerd is, moet de kandidaat het bewijs leveren dat het artikel voor publicatie door dittijdschrift aanvaard werd. Per analogie worden als dusdanig geassimileerd een thesis voorhet bekomen van een speciale licentie, doctoraat of aggregaat.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 18/51IVORGANISATIE VAN <strong>DE</strong> OPLEIDING KLINISCHE BIOLOGIEIN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong>IV.1 OPDRACHTSVERKLARING VAN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong>De opdrachtsverklaring van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> vindt u terug op p. 3 van de "Informatiebrochure voorarts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en samenwerkende opleidingsdiensten".IV.2 ALGEM<strong>EN</strong>E PRINCIPESIn het kader van de master in de specialistische geneeskunde afstudeerrichting Klinische Biologiehoudt de kandidaat-specialist een portfolio bij. Deze wordt ter beschikking gesteld door de faculteitGeneeskunde voor de geneesheer specialist in opleiding en door de faculteit farmaceutischeWetenschappen voor de apotheker specialist in opleiding.De specialisatie in de Klinische Biologie behelst o.a. de volgende opdrachten voor de kandidaatspecialisten(zie ook http://med.kuleuven.be/nl/specmed & http://onderwijsaanbod.kuleuven.be/2013/opleidingen/n/CQ_50268988.htm voor een complete beschrijving van de masteropleiding KlinischeBiologie):a) Actief participeren in de dienstverlening en wetenschappelijke activiteiten van hetopleidingslaboratorium inclusief wachtdiensten, opdat de continuïteit van dezorgenverstrekking op elk ogenblik gewaarborgd blijft.b) Bestuderen van de principes en problemen van de laboratorium activiteiten inclusiefcorreleren van de laboratoriumresultaten met de klinische gegevens.c) Het in detail onderzoeken van laboratoriumtests, en het voorstellen van de bevindingen inseminaries en rapporten (o.a. "Kritische Evaluatie van Laboratoriumonderzoek", “CAT”, cfr.hieronder).d) Het volgen van seminaries en theoretische lessen, en het actief deelnemen in didactischezelfstudie opdrachten in verband met de verschillende aspecten van de Klinische Biologie.e) Het participeren in programma's van toegepast onderzoek in het kader van de KlinischeBiologie, vnl. tijdens de hogere opleiding.Het is mogelijk in de hogere opleiding een stage aan te vragen voor een periode van 6maanden in de immunologie, speciale stolling of moleculaire biologie en dit in de volgendegevallen: Minstens 2 jaar scheikunde of hematologie in de hogere opleiding: 6 maanden specialestolling Minstens 2 jaar microbiologie in de hogere opleiding: 6 maanden microbiologischemoleculaire biologieMinstens 2 jaar hematologie in de hogere opleiding: 6 maanden hematologischemoleculaire biologie / geneticaDe goedkeuring hiervoor wordt individueel en volgens de mogelijkheden van de dienstgegeven.KRITISCHE EVALUATIE VAN LABORATORIUMON<strong>DE</strong>RZOEK met verslag onder vorm vanCritically Appraised Topic (CAT).KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 19/51Een bijzonder belangrijk onderdeel van de opdrachten van de geneesheer-specialist en van deapotheker specialist in opleiding is het verwerven van inzicht in de concepten van analytische enklinische testevaluatie. Om deze concepten en methodieken te verwerven wordt elke assistentgevraagd, onder begeleiding van de stageleider(s), kritische evaluatie van laboratoriumonderzoekenuit te voeren, met rapportage hierover o.v.v. een Critically Appraised Topic (CAT).Omwille van het grote didactische belang van deze opdracht zal de beoordeling door de betrokkensupervisor en door de stagemeester een belangrijk onderdeel zijn van de evaluatie zoalsgedocumenteerd in het evaluatieformulier.De CAT vormt een essentieel onderdeel van de master-na-master opleiding in de Klinische Biologie.Tijdens de basisopleiding (jaren 1 en 2) moet minstens één testevaluatie met CAT rapport enpresentatie volledig afgewerkt worden. Indien slechts één CAT wordt afgewerkt moet dit gebeurenin het eerste jaar van de opleiding.Tijdens de hogere opleiding (jaren 3, 4 en 5) moet minstens één testevaluatie met CAT rapport enéén masterproef (met verschillende titel) afgewerkt worden.Een schriftelijke rapport evenals opvolgingsrapporten tot definitieve afwerking van elk project dieneningeleverd te worden bij de universitaire stagemeester vóór het einde van het opleidingsjaar en,ingeval van opvolgingsrapporten, ook nadien.DIDACTISCHE DOELSTELLING<strong>EN</strong>: Verwerven basisvaardigheden van de evidence-based (laboratory) medicinemethodologie. Verwerven van de vaardigheid om een wetenschappelijk onderbouwde, methodologischetestevaluatie uit te voeren, te rapporteren, zowel mondeling (o.v.v. CAT presentatie,voordracht) als schriftelijk (rapport opstellen, evt. abstract en/of publicatie) en de uitvoeringervan op te volgen. Verwerven vaardigheid in tot stand brengen en onderhouden van overlegcultuuren van communicatieve vaardigheden, met aanvragende clinici alsook metbetrokken paramedici. Tot stand brengen van een “bibliotheek” met didactisch materiaal, o.v.v. beknopte,vakkundige, kritische en up-to-date discussies van laboratoriumtests nuttig voor huidige entoekomstige assistenten in opleiding, collegae specialisten in Klinische Biologie en collegaeclinici “eindgebruikers” van laboratoriumonderzoeken.PRAKTISCHE, UTILITAIRE DOELSTELLING<strong>EN</strong>:De keuze van de projecten gebeurt in overleg met de laboratoriumleiding en wordt voorafgaande aande aanvang afgesproken met het diensthoofd. In de keuze moet aandacht besteed worden aan hetwetenschappelijke en praktische belang, m.a.w. er wordt van de assistent verwacht dat hij/zij bijzijn/haar voorstel voor een project een inschatting maakt van de verwachte repercussie: is detestevaluatie onmiddellijk relevant voor het labo en/of onze aanvragers en patiënten? Het verwachtenut van de CAT moet in een nota (maximum 1 blz.) uiteengezet worden. Ingeval van assistentenwerkzaam in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> moet het plan van aanpak met behulp van EBM methodologie terbekrachtiging voorgelegd worden aan het diensthoofd en Prof. Dr. Pieter Vermeersch.Omschrijving van de opdracht: Kritische systematische evaluatie van de bruikbaarheid van een in gebruik zijnde of nieuwelabotest (testutilisatie, health technology assessment) Gebruik van de methodologie van evidence-based medicine:o Stellen van een correcte, relevante en beantwoordbare vraago Opzoeken van “best evidence”, guidelines en/of reeds bestaande uitgewerkte zorgpadenvolgens strikte systematische methodiekKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 20/51o Kritische evaluatie van de gevonden publicaties (cfr. STARD-guideline)o Zijn de gevonden gegevens toepasbaar binnen de situatie/onderzoekspopulatie van uwziekenhuis, bv van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>?o Evaluatie van de zoekactie/appraisal door supervisor(en)Opstellen van een kort, synthetisch eindrapport onder vorm van een internationaalvoorgesteld sjabloon mbt. de evidence-based medicine: de Critically Appraised Topic(CAT) Worksheet: bedoeling hierbij is een uniforme en volledige rapportage testimuleren, die verder kan dienen als basis van overlegsessies met clinici en klinisch biologen,alsook van publicatie voor tijdschriften en/of (onveranderd) op internet. Daarom wordt ditrapport bij voorkeur in het Engels opgesteld.Publieke voorstelling van deze evaluatie gebeurt tijdens de LAG-lessenreeks.Uitvoering:ALS LEIDRAAD moet de assistent die stage doet in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> de \CHECKLIST PRC-531 VAN HET KWALITEITSHANDBOEK GEBRUIK<strong>EN</strong>. De assistent laat deVERSCHILL<strong>EN</strong><strong>DE</strong> AFGEWERKTE STAPP<strong>EN</strong> afchecken door de verantwoordelijken opde werklijst <strong>EN</strong> communiceert elke afgewerkte stap onmiddellijk aan hetdienstsecretariaat, die de INV<strong>EN</strong>TARIS van AFWERKING onmiddellijk aanvullen.Keuze v/h onderwerp:o In overleg met de universitaire stagemeester en een vast medisch staflid van LAGselecteert de assistent binnen +/- 2 maanden na de aanvang van hetopleidingsjaar een bepaalde laboratoriumtest, of groep van tests gericht op eendiagnostische probleemstelling. Het is de verantwoordelijkheid van de assistentzijn/haar selectie tijdig te melden aan de stageleider en aan de universitairestagemeester. Een voorstel van interessante, alsook van reeds behandeldeonderwerpen kan bekeken worden op internet via de leermodule EBLM(http://w1.uzleuven.be/labo/Leermodule/EBLM/index.htm ).Begeleiding en uitvoering van het project:oooBij de uitvoering van zijn/haar project wordt de assistent geleid door een vast medischstaflid van LAG. Daarenboven wordt verwacht dat tijdens de uitvoering van het projectregelmatig overleg plaatsvindt met één of meerdere primaire eindgebruikers van de testbinnen de klinische diensten van het ziekenhuis.Op basis van de internationale literatuur en guidelines wordt onderstaande checklistoverlopen (cfr. Deming PDCA cyclus) en uitgewerkt; hiernaast wordt dan de gangbarepraktijk in het eigen labo/ziekenhuis geanalyseerd; hierbij is overleg met de klinischediensten onontbeerlijk!!!Er moet dus benadrukt worden dat de gehele cyclus, vanaf aanvraag door de geneesheertot en met het gebruik van de gerapporteerde resultaten door de aanvragendegeneesheer, in detail dient geanalyseerd te worden. In geen geval mag de studiezich beperken tot het analytische proces dat zich strikt binnen hetlaboratorium afspeelt (enkel vergelijken van kits is geen CAT).Opvolging van de verschillende stappen van de CAT gebeurt een de hand van hetschema URL_068D_CAT_Opvolging• GSO/ASO stelt zoekstrategie voor ten laatste 3 maanden vóór presentatie• tussentijdse evaluatie zoekstrategie ten laatste 3 maanden op voorhand• evaluatie voorlopig CAT-document met incorporatie MSU-overleg ten laatste 2weken op voorhandKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 21/51oooHet verloop van de CAT wordt opgevolgd door afvinken van een checklist die u kanvinden op de website van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Een sjabloon is weergegeven in CAT-Sjabloon, dat eveneens beschikbaar is op dewebsite van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>: http://www.uzleuven.be/lag/Het project leidt tot een actieplan, dat dient opgevolgd en afgecheckt te worden binnende stageperiode. Het is bijgevolg essentieel, dat voordracht van de CAT en opstellingvan het actieplan afgerond zijn drie maanden vóór het einde van de stageperiode.Welke laboratorium-specifieke aspecten worden verwacht aan bod te komen? Utilitaire vraagstelling: in welk scenario wordt welk benefit verwacht voor welkestakeholdersHet is niet de bedoeling een nieuwe of bestaande methode te valideren, maar wel omvia een literatuuronderzoek een valied voorstel te doen ivm met bovenstaandeutilitaire vraagDie literatuur moet kritisch beoordeeld worden (STARD methodologie) Analytische performantie, zoals terug te vinden in een analytische validatiedossier:• pre-analytisch: (biologische variatie patiënt, staalstabiliteit)• precisie, juistheid• analytisch bereik• TAT (turn around time)• KAL (klinische aanvaardbaarheidslimieten) Diagnostische performantie:• sensitiviteit, specificiteit• likelihood ratio’s• NND (number needed to diagnose) Klinische impact:• diagnostisch:- kunnen andere (niet-labo) testen vermeden/ vervangen worden? Welke?- levert de test supplementaire informatie?• therapeutisch: kan een behandeling (sneller) gestart worden op basis van dezetest• health outcome: kan een ziekte, complicatie, morbiditeit, mortaliteit vermedenworden door de test Organisatorische impact:• kan de test in het hospitaal zorgen:- voor een vermindering in hospitalisatieduur?- voor een verminderd tijdsgebruik van hospitaalpersoneel of staf?- voor een verminderd gebruik van logistiek?- voor een verminderd gebruik van andere bronnen?• werd de test reeds opgenomen in (inter)nationale guidelines/ zorgpaden? Kosten impact, in en buiten het lab:• reële (ABC)productiekost? (basisgegevens voor kostprijsberekening toevoegen)• nomenclatuur? (Kan men evt. kosten/baten gegevens aanreiken, ter voorstel voorZIV-terugbetaling?)• winst elders in het ziekenhuis gegenereerd?• volgens health care evaluation methodologie:- nieuwe vergelijken met een valied alternatief (meestal huidige situatie)- evalueren van health state changes- aandacht voor resource utilisation en kosten in health sector, voor patiënt enfamilie, productiviteitKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 22/51Decision making:• kan deze test het beslissingsproces van de clinicus en het patiëntmanagementveranderen?• overgebruik/ondergebruik van de test?Geschreven verslag (CAT) (Plan):kort en bondig opgesteld, volgens een strikt uniform sjabloon LAG (cfr. LAG intranet) en bijvoorkeur in het Engels:Sjabloon:1. Hoofding: auteur, supervisor, datum, vervaldatum2. Clinical bottom line: beperken tot 250 woorden3. Clinical/diagnostic scenario: beperken tot 1000 woorden4. Question(s)5. Zoekactie/Zoektermen (MeSH-terms)6. Tabel met relevante evidence7. Appraisal (met bespreking van bovenstaand schema van impactfactoren): beperken tot3000 woorden8. Opmerkingen9. To Do: geplande acties/overlegsessies (LOUK: Laboratorium Overleg en UtilisatieKernen)10. Eventuele addenda11. Publicatie op internet, na goedkeuring door de betrokken supervisor en door destagemeester en/of het diensthoofd.Voordracht (binnen de organisatie van de jaarlijkse lessenreeks waarvan deagenda en locaties op voorhand gepubliceerd wordt):oooooaan de hand van een bondige (powerpoint)voorstelling worden de bevindingenbetreffende de verrichte kritische review samengevat en toegelicht op basis van degeschreven CAT. Aanbevelingen voor eventueel verbeterd gebruik van de test, ofdesnoods voor afschaffen van de test of vervanging door een andere test dienengeformuleerd te worden.Indeling• 5 minuten inleiding + huidige werkwijze + formuleren vragen• 20-30 minuten kritische evaluatie met scoren evidence en beantwoorden van devragen• 5 minuten conclusie antwoord vragen, To Do’s en actieplanbetrokken klinische diensten worden hierop door de spreker/supervisor uitgenodigd omeen relevante, interessante discussie (30 minuten) mogelijk te makenDe voorstelling gebeurt in de periode december-maart zodat de uitvoering ervan doorde betrokken GSO/ASO kan opgevolgd worden gedurende de rest van hetopleidingsjaar. De kalender wordt opgestelde in omgekeerde volgorde van anciënniteit.minstens 7 dagen vooraf moet de geschreven CAT (via e-mail) door de assistent aan hetdienstsecretariaat worden bezorgd. Het secretariaat zorgt dan voor de ter beschikkingstelling van het document, via de LAG-website, aan alle genodigden ter voorbereidendeinzage. De CAT-presentatie is niet het eindpunt van de kritische testevaluatie, maar hetstartpunt voor aanpassingen aan de actuele laboratoriumprocedures. Ze wordt gevolgddoor eventuele aanpassingen/bijsturing van de geschreven CAT, opstellen van eenKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 23/51actieplan, controle op de uitvoering van het actieplan, opstellen van een eindrapport, eneventuele publicatie.Actieplan (DO)ooDe assistent stelt dit op in samenspraak met zijn supervisor en dient dit in via e-mail(diensthoofd, dienstsecretariaat, P. Vermeersch) binnen de week na de CATvoorstelling.De opvolging gebeurt via de productieraad.Eindrapport (Check)o De assistent stelt dit op samen met het verantwoordelijk staflid en dient het in via e-mail(diensthoofd, dienstsecretariaat, P. Vermeersch).Opvolging (ACT)oZo nog bijkomend onderzoek, bijsturing of evt. publicatie van de CAT worden gepland,wordt dit per mail gecommuniceerd (diensthoofd, dienstsecretariaat, P. Vermeersch)steeds na overleg met VMS.Masterproef voor Master in de specialistische geneeskundeDe concrete invulling van de masterproef Klinische Biologie volgt de richtlijnen zoals beschreven inde ‘Infobrochure masterproef. Master in de specialistische geneeskunde’ . Deze infobrochure isbeschikbaar voor de assistenten en de perifere stagemeesters via Toledo.Het keuzegedeelte van de masterproef (10 studiepunten) bestaande uit een publicatie aanvaard in eenpeer-reviewed tijdschrift, binnen- of buitenlandse mededelingen op congressen, mag hetzelfdeonderwerp behandelen als de masterthesis, onder de voorwaarde dat men in totaal 30 studiepuntenverzamelt.IV.3 INDI<strong>EN</strong>STTREDING IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong>Inschrijving aan de universiteit is verplicht en geldt zowel voor de ASO in opleiding in <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong> als in de geaffilieerde ziekenhuizen.De verplichting blijft ook gelden voor de volgende academiejaren (de huidige eerstejaarsmoeten hun inschrijving hernieuwen als ze 2 de jaars ASO worden, etc.). . Deze inschrijving is eenabsolute vereiste om het academiseringsattest te kunnen behalen.Zie ook: http://www.uzleuven.be/aso en de brochure bezorgd op de onthaaldag voor de eerstejaarsASO.Overeenkomstig het K.B. van 10/11/1967, mag de pas gepromoveerde de geneeskunde slechtsuitoefenen als hij/zij :a) over een geldig visum beschikt dat afgeleverd is door de bevoegde autoriteitenb) ingeschreven is op de lijst van de Orde der Geneesheren (van die provincie waar hij/zij zijn/haarvoornaamste medische bedrijvigheid zal uitoefenen). Dit O.G. nummer moet medegedeeldworden aan het dienstsecretariaat van Laboratoriumgeneeskunde.De assistenten die hun opleiding starten in de Universitaire Ziekenhuizen K.U. <strong>Leuven</strong> worden vóórhun indiensttreding individueel uitgenodigd door de Algemene Directie op een onthaaldag. Op datmoment wordt de opleidingsovereenkomst ter ondertekening voorgelegd.De specialist in opleiding dient ervoor te zorgen dat hij/zij aangesloten is bij een erkend ziekenfonds.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 24/51Adres en telefoonnummer moeten gemeld worden op het dienstsecretariaat vanLaboratoriumgeneeskunde, eventueel ook het adres en telefoonnummer van een tweedeverblijfplaats. Latere wijzigingen in adres en telefoonnummer moeten onmiddellijk op hetdienstsecretariaat van Laboratoriumgeneeskunde meegedeeld worden.De opleidingsakkoorden zijn geldig voor één jaar, startend op de dag van indiensttreding.De opeenvolging van de rotaties binnen de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> wordt, binnen de perken van de wettelijkebepalingen wat de basisopleiding betreft, vastgelegd door het diensthoofd vanLaboratoriumgeneeskunde.In principe wordt elke assistent voor een periode van meerdere maanden aan een bepaaldeopleidingsplaats toegewezen. In uitzonderlijke omstandigheden, omwille van ziekte, wachtregelingen,of verlof kan de werkverdeling aan de noden van de dienst worden aangepast.IV.4 BEROEPSAANSPRAKELIJKHEIDIedere assistent met een geldig opleidingsakkoord in een ziekenhuis is automatisch verzekerd voorberoepsaansprakelijkheid voor alle activiteiten in het ziekenhuis of verbonden aan de werkzaamhedenvan het ziekenhuis, d.w.z. activiteiten in opdracht van de stageleider. Deze verzekering dekt geenenkele medische activiteit buiten deze hierboven omschreven. Het is de assistenten in opleidingabsoluut verboden Klinische Biologie verstrekkingen (zoals vervangingen) uit te voeren buiten hetkader van de opleiding in de Universitaire Ziekenhuizen KU <strong>Leuven</strong>. Daarenboven is het aan deassistent in opleiding toegekende R.I.Z.I.V. nummer aan zijn stageplaats verbonden en kunnenhierbuiten door hem uitgevoerde Klinische Biologie verstrekkingen wettelijk niet gehonoreerdworden.IV.5 BEROEPSGEHEIMEr wordt nadrukkelijk op gewezen dat voor de assistenten, zoals voor alle anderepersoneelsleden van de ziekenhuizen, het medische geheim een zeer belangrijkebetekenis heeft en absoluut moet gerespecteerd worden.ERNSTIGE TEKORTKOMING<strong>EN</strong> AAN HET BEROEPSGEHEIM WOR<strong>DE</strong>N ALS DRING<strong>EN</strong><strong>DE</strong>RE<strong>DE</strong>N <strong>VOOR</strong> ONTSLAG BESCHOUWD.Elke patiënt dient er inderdaad op te kunnen rekenen dat gegevens die verband houden met zijn/haaraanwezigheid en verzorging in het ziekenhuis als vertrouwelijk worden beschouwd. Dit houdt in datal degenen die uit hoofde van hun functie in het ziekenhuis kennis hebben van enigerleipatiëntbetrokken gegevens, tot volledige geheimhouding zijn verplicht.Dit principe wordt door de wetgever bevestigd. Inderdaad, overeenkomstig art. 17 van de wet van 3juli 1978 op de arbeidsovereenkomsten is iedere werknemer verplicht "zowel gedurende deovereenkomst als na het beëindigen daarvan, zich te onthouden ... fabrieksgeheimen, zakengeheimenof geheimen in verband met persoonlijke of vertrouwelijke aangelegenheden, waarvan hij in deuitoefening van zijn beroepsarbeid kennis kan hebben, bekend te maken". Er weze hieraantoegevoegd dat art. 458 van het Strafwetboek correctionele straffen verbindt aan het misdrijf vanschending van beroepsgeheim.Op grond van de geheimhoudingsplicht kunnen o.m. volgende praktische stelregels wordengeformuleerd: Niemand heeft recht tot inzage van een patiëntendossier, tenzij met toestemming van hetmedisch diensthoofd of de artsen die door hem worden gedelegeerd. Medische secretariaten en archiefruimten zijn in principe niet toegankelijk voor personen diebij de verzorging of hulpverlening niet betrokken zijn.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 25/51Met uitzondering van informatie die men beroepshalve moet verstrekken, mag geen enkelemededeling worden gedaan omtrent namen van patiënten die in het ziekenhuis komen, nogminder betreffende de dienst waar of de aandoening waarvoor een patiënt wordt verzorgd.Buiten informatie die beroepshalve intern moet worden doorgegeven, mogen inlichtingen pertelefoon slechts worden verstrekt, indien men zeker is over de identiteit van degesprekspartner en mits akkoord van de verantwoordelijke arts.Hier voegen we enkele bijkomende voorbeelden van overtreding van het beroepsgeheim aan toe: het mededelen van de identiteit van een donor of receptor bij orgaantransplantatie; het gebruik van via terminal opvraagbare informatie omtrent patiënten en werknemers; het buiten de werkplek vermelden van namen van patiënten die in de <strong>UZ</strong> voor consultatie ofhospitalisatie komen.Verdere toelichtingen betreffende medisch geheim vindt u o.a. in de brochure "Verstrekken vaninformatie aan patiënten, familie, en derden", ACCO G-152 (Tweede, herwerkte druk 1986), en in“Ethiek in de kliniek” (red.Vermylen en Schotsmans, Universitaire Pers, 2000).KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 26/51V DI<strong>EN</strong>STREGELING<strong>EN</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> ASSIST<strong>EN</strong>T<strong>EN</strong>WERKZAAM IN LABORATORIUMG<strong>EN</strong>EESKUN<strong>DE</strong> IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong>LEUV<strong>EN</strong>Het is essentieel dat de assistent ten allen tijde bijdraagt tot de verzekering van de continuïteit van dedienstverlening van het laboratorium. Daarom kunnen enerzijds van elke assistent, ook diegenen dieniet van wacht zijn, bijkomende werkuren worden vereist. Indien op het einde van een normalewerkdag of op zaterdagmiddag een assistent nog bezig is met het uitvoeren van een medisch urgentonderzoek kan hij het ziekenhuis slechts verlaten indien de assistent met bereikbare wacht, nagezamenlijk overleg met het superviserend medisch staflid, het afwerken van het urgent onderzoekkan overnemen en beëindigen.V.1 DAGTAK<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> TAAKVER<strong>DE</strong>LINGOP NORMALE WERKDAG<strong>EN</strong>Op normale volle werkdagen, dit is maandag t/m vrijdag uitgezonderd voor feestdagen, begint dedagtaak om 8u30. De dagtaak eindigt wanneer het opgelegde dagprogramma afgewerkt is, normaliterom 18u. Binnen deze dagtaakperiode dient een assistent die zich buiten het opleidingslaboratoriumbegeeft (bv. naar bibliotheek, naar klinische dienst, evt. buiten het ziekenhuis) steeds te melden aanhet call center van LAG waar hij bereikbaar is. De lunchpauze over de middag bedraagt maximum 1uur. Een koffiepauze van maximum 15 minuten tijdens voor- en namiddag is toegestaan voor zoverde activiteit op het laboratorium dit toelaat.De gemiddelde arbeidstijd van 48 uren per week is de wettelijke norm. Het normale werkschemavan LAG loopt van 8u30 tot 18u00 met één uur middagpauze. Dit komt overeen met 42,5ugepresteerde arbeidstijd per week. Wekelijks wordt de gepresteerde arbeidstijd elektronischgeregistreerd via ‘intranet/e-HRM/tijdsregistratie’.De som van de uren gepresteerd op basis van de toegekende weekschema’s, de wachturen en designificante afwijkingen mag wekelijks niet meer bedragen dan 72 uren en niet meer dan gemiddeld 60uren over een referentieperiode van 13 weken voor diegenen die de opt-out voor akkoordondertekenden. Voor diegenen die de opt-out niet voor akkoord ondertekenden mag de gemiddeldearbeidsduur over een referentieperiode van 13 weken niet meer bedragen dan 48 u en wekelijks nietmeer dan 60u.Dit moet door elke student-assistent schriftelijk bevestigd worden via een ondertekende opting-outbereidheidsverklaring. Deze opt-out overeenkomst wordt door <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> bezorgd op het privéadresvan de assistent samen met de opleidingsovereenkomst. Volgens afspraken gemaakt doorhoofdgeneesheer met staf en ASO’s leidt het niet tekenen van de opt-out overeenkomst tot het nietvergoeden van gepresteerde wachtdiensten. Dit betekent dan ook dat diegenen die de opting outniet tekenden, naar huis gaan wanneer zij 60 uren werkten op 1 week tijd.Voor de verscheidene opleidingsplaatsen over de verschillende vakgebieden worden hieronder eenaantal dagtaken opgesomd. Normaliter roteert de assistent tijdens elke opleidingsperiode over eenaantal werkposten en neemt er effectief deel aan de normale dagelijkse activiteiten. Voor elk vandeze werkposten worden een aantal specifieke leerdoelen geformuleerd.V.1.1 NORMALE DAGTAK<strong>EN</strong>Opleidingsonderdeel overkoepelendAanduiding van ouderejaars assistent:Per periode wordt één van de ouderejaars assistenten aangeduid voor het aanmaken van rotatielijsten van de assistenten: het betreftKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 27/51- wachtregeling en rotatie over UC-Kortenberg- notulering van het 2 wekelijks overleg tussen staf en assistenten (diegene die de notules maakt dientdeze in bij de kwaliteitszorgcoördinator voor publicatie)- deelname aan de productieraad (deze lijst wordt ingediend bij het dienstsecretariaat)Normale dagtaken van de assistent in opleiding chemie (ganse opleidingsperiode)DagwachtDe assistenten werken een rotatieschema uit voor deelname aan de dagelijkse telefonischoproepbare wacht. Zij registreren hun contacten met de kliniek, of analytische of kwaliteitgerelateerdeproblemen waar zij door de MLT’s over werden geconsulteerd op daartoe ontworpenlogbladen. Zij worden ook geacht actief te interageren met de werkposten en op deze manierproblemen te herkennen. De assistent mag zich laten bijstaan door een coassistent, maar blijft zelfverantwoordelijk. De assistent overloopt dagelijks de geregistreerde interacties met de supervisorvan wacht. Deze tekent het logboek af, commentariëert acties, en geeft eventueel bijkomendeopdrachten om problemen te analyseren.Leerdoel: leren uit de voorvallen, en waar mogelijk proactief problemen voorkomen; bewaken van degeschiktheid van autovalidatie algoritmes en getriggerde cascadesProtocolleringProtocolleren van eiwitelectroforese (ALP isoenzymes; eiwitelectroforese) onder supervisie vanstaflid verantwoordelijk voor deze testenVerdiepingsmomentenDe assistenten en coassistenten werken bij de aanvang van elke nieuwe periode een rotatie schemauit waarbij elke assistent elke week in groepjes van maximaal 2 een verdiepingsmoment heeftalternerend met 1 van de supervisoren. Zij leggen het schema voor aan de overkoepelendverantwoordelijke voor de opleiding chemie. Zij kiezen een casus of een artiekel uit de literatuur, datzij voorbereiden en dan bespreken. Minstens 1 maal is het onderwerp de bespreking van methodesinclusief interne en externe kwaliteitscontrole opvolging op 1 van de werkposten waar betrokkensupervisor een hoofdopdracht heeft.Leerdoel: selectie van methodes en de geschiktheid van de gebruikte methoden voor het klinischgebruik explorerenalgemene chemie, preanalytische faze, labogidstoxicologie en metabole aandoeningeneiwitchemie en immunologieendocrinologie en tumor merkersVaste zaaltoerenDe assistenten en coassistenten werken bij de aanvang van elke nieuwe periode een rotatie schemauit waarbij één assistent en één coassistent elke week samen met de supervisor van wacht deelneemtaan:- op dinsdag om 8u, op E595 (spoedgevallen met de supervisoren van algemene inwendige)- op woensdag om 8u30 op E509, 513, 514, 511 en 516 (om de 2 maand wordt er van dienstgewisseld)met de supervisoren van chirurgische en medische intensieve eenheden deelnemen aan deochtendzaaloverdracht en dan daarop aansluitend samen met 1 van de assistenten of supervisorenvan de betrokken dienst 1 of 2 patiënten op dossier overlopen.Leerdoel: positie van labo-onderzoeken in de patiëntzorg leren juist inschatten, receptief zijn voorproblemen op de diensten (twijfels over analytische betrouwbaarheid; TAT problemen; interpretatievan testen, plannen van opvolgtesten)Zaaltoeren voor assistenten in hogere opleiding chemie (facultatief tijdens truncus communis):De assistenten nemen deel aan de dinsdag avond (5 uur) bespreking van endocrinologie patiëntenLeerdoel: interpretatie van laboresultaten en dynamische testen aanleren / voorbereiden opKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 28/51consultatieve functie van de klinische bioloog in de endocrinologische kliniekEducatieve interacties met de diensten waarop we zaaltoerenDe assistenten (onder begeleiding van een staflid) bereiden op verzoek van de betrokken dienstenkorte onderwerpen voor om kort voor te stellen op kransen van deze diensten (dinsdag 12:30-13:30). Voorbeelden van onderwerpen: interpretatie van labotesten; pittfalls van de pre- en postanalytischefaze; differentieel diagnostiek (metabole/toxico); …Leerdoel: meester worden van de onderwerpen waarover de klinisch bioloog geconsulteerd wordt;educatieve interactieve rol van de klinisch bioloog aanleren; receptief zijn voor problemen op debetrokken dienstenProjectwerkOnafhankelijk van bovenstaande activiteiten, en ook onafhankelijk van het voorbereiden van CAT’sen masterproof nemen de assistenten en coassistenten in teamverband deel aan projecten. Dezeprojecten hebben een utilitair karakter. Voorbeeld onderwerpen: validatiedossiers, toestelimplementatie en schrijven van SOP’s, systeemaudits. Deze lopen als projecten begeleid door eenverantwoordelijk staflid. De assistenten rapporteren op de MSU over hun vooruitgang in deprojecten op de betrokken MSU. Het is de bedoeling dat alle assistenten en coassitenten deelnemenaan de wetenschappelijke discussie over deze projecten.Leerdoel: leren werken aan projecten in teamverband; leren rapporteren; deelnemen op interactievewijze aan discussies over de eigen projecten en die van anderen.Normale dagtaken van de assistent in opleiding hematologieonderzoeken van perifeer bloed, beenmerg, lichaamsvochtenhematologische biochemieflow cytometrieelementaire stollingstestselementaire laboratoriumtests m.b.t. immunohematologie en bloedtransfusie (rotatiestage inhiervoor erkend labo).Op het einde van elke rotatie door een werkpost wordt een informele proef afgenomenomtrent de theoretische en praktische kennis van de assistent betreffende de doorlopenwerkpost. Deze toetsing refereert aan de leerdoelen geformuleerd voor elk van dezewerkpostendoor GSO: wekelijkse deelname aan de beenmergpuncties op raadpleging hematologie.wekelijkse bespreking van analytische aspecten en klinische data interpretatie, min. 1 sessieper week, alternerend over volgende domeinen:o perifeer bloedonderzoek en hematologische biochemieo beenmerg onderzoeken en flow cytometrieo elementaire stollingstesteno patiëntbesprekingen van I.G. HematologieNormale dagtaken van de assistent in opleiding microbiologieOm voldoende differentiatie in de opleiding te waarborgen, wordt de assistent de gelegenheidgegeven om ervaring op te doen in de verschillende deeldisciplines van de microbiologie.De ASO/GSO op microbiologie dienen zich dusdanig te organiseren dat er steeds minstens 1assistent overdag aanwezig is op microbiologie en minstens 1 assistent op virologie.De ASO/GSO die hun opleiding starten met wetenschappelijk onderzoek doen niet mee aan hetsysteem van de bereikbare wachten. Zij nemen wel deel aan de postgraduaat opleidingsmomenten.Truncus Communis assistenten met beperkte opleiding (6 maanden):KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 29/51o basisopleiding bacteriologie (hemoculturen, urineculturen, sputumculturen)o deelname als GSO aan de reizigersraadpleging.assistenten met opleiding gedurende 1 jaar:o 3 maanden basisopleiding virologie en 9 maanden basisopleiding bacteriologieo zodra de assistent 3 maanden basisopleiding bacteriologie en virologie afgewerktheeft, participeert hij/zij in de rotatie voor de oproepbare wacht microbiologieo deelname als GSO aan de reizigersraadpleging.Hogere opleiding 1 jaar hogere opleiding (6 maanden virologie en 6 maanden bacteriologie):o uitbreiding werkposten en verantwoordelijkheden bacteriologie (coproculturen,parasitologie, mycologie en mycobacteriologie) en virologieo deelname aan zaalronde op algemene inwendige geneeskunde 2 jaren (1 jaar bacteriologie en 1 jaar virologie) of 3 jaren (verdeling naar keuze maarminstens 1 jaar van beide subdisciplines):o projectwerk resulterend in manuscripto deelname aan activiteiten van de moleculaire diagnostiek: concreet houdt dit eenkijkstage in van 2 maanden die ingevuld wordt mits vrijwaring van deassistententaken en de permanentie op het labo microbiologie.o deelname aan zaalronde op algemene inwendige geneeskundeOp het einde van elke rotatie over een werkpost wordt een informele proef afgenomen omtrent detheoretische en praktische kennis van de assistent betreffende de doorlopen werkpost(en). Dezetoetsing refereert aan de leerdoelen geformuleerd voor elk van deze werkposten.Algemene takenDeelname aan interne auditsDe ASO/GSO in opleiding binnen LAG nemen actief deel aan de interne auditso facultatief vanaf begin opleiding, verplicht na beëindigen van de truncus communiso aan elke audit wordt door de cel kwaliteitszorgcoördinatie een ASO/GSO toegekendals begeleider, met voorrang voor de assistent met het kleinste aantal auditcontactmomenten(de uitvoerfrequentie wordt opgevolgd in de audit-agenda)o de begeleidende ASO/GSO helpt de audit voorbereiden, neemt deel als waarnemer,en maakt het verslag, dat door de interne auditor wordt gefinaliseerd engoedgekeurdBegeleiding prik-, snij- en bloedspatongevallenDe ASO/GSO is op de hoogte van SAF-320 & URL <strong>UZ</strong>-014 – Prikongevallen: Uitgebreide enverkorte instructies.Gekwetst personeel moet zich aanmelden bij de LAG medische wacht microbiologie, dieo opspoort of het staal een gekend risico heeft dat bijzondere acties vereisto bij niet-gekend risico, op een “geanonimiseerd” serum- of plasma-aliquot van dezelfdepatiënt, indien beschikbaar, de infectieuze status (HBV, HCV, HIV) laat nagaano het personeel begeleidt bij de correcte interpretatie en toepassing van de <strong>UZ</strong>procedure.Deelname aan de permanente opleiding van LAG-personeelDe ASO/GSO zullen door de VMS-LAG uitgenodigd worden om (onder begeleiding van eenstaflid) aan groepjes MLT’s korte uiteenzettingen in verband met de uitgevoerde analysen tegeveno verplichte deelname van alle ASO/GSO a rato van minstens eenmaal per semestero de ASO registreren deze activiteit in hun stageboekjeKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 30/51V.1.2 OVERDAG-OPROEPBARE WACHTIn het belang van de continuïteit van de dienstverlening zijn er overdag twee overdag-oproepbareassistenten nominatum aangeduid volgens beurtrol per week. .De ene overdag oproepbare assistent staat in voor microbiologische problemen(bacteriologie+virologie), de andere voor de overige, niet-microbiologische problemen.Aan de wacht niet-microbiologie nemen alle assistenten van de niet-microbiologie rotatiesbeurtelings deel.De overdag oproepbare assistenten moeten op normale werkdagen van 8u30 tot minstens 18ubereikbaar zijn op <strong>DE</strong>CT tel 40451 voor hemato/chemie/toxico/coagulatie; 47942 voor microbiologieen fysisch aanwezig zijn in het ziekenhuis om oproepen daadwerkelijk binnen maximum 5 minuten tebeantwoorden en zo nodig bijstand te verlenen voor uitvoeren en/of protocollering en rapporteringvan tests.Uitvoering van de externe kwaliteitsevaluatie.Voor een selectie van testen is de ASO/GSO van dagwacht verantwoordelijk voor de conditionering,distributie, opvolging van de voortgang, en de tijdige, volledige en correcte rapportering naar hetEKE-organisme (PRC-351).Indien de oproepbare assistent om een of andere reden toch Gasthuisberg moet verlaten dan moetdeze assistent ervoor zorgen dat een collega assistent zijn taken effectief zal overnemen en de <strong>DE</strong>CTtel zal dragen binnen Gasthuisberg tijdens de ganse afwezigheidsduur.Taken van de overdag oproepbare assistentDe assistent heeft, in het algemeen, in de eerste plaats een superviserende en coördinerendeopdracht (contact met clinici, hulp call center en extra-muros-stalen receptie, controle van deanalyse-uitvoering en het doorvloeien van de resultaten, enz.). Daarnaast voert hij zo nodigdringende tests uit in samenspraak met de klinisch bioloog van wacht en MLT's.Specifiek voor vragen via het call center: indien de assistent de vraag zelf niet kan beantwoorden,contacteert hij onmiddellijk de medisch verantwoordelijke voor de betreffende analyse. Problemenen klachten moeten gerapporteerd worden conform het kwaliteitssysteem, en gemeld worden naarde betrokken medische verantwoordelijke, voor bespreking in de productieraad.De overdag oproepbare assistenten verifiëren minstens tweemaal daags, omstreeks 11u30 en 16u00,de correcte verwerking van de extramurale aanvraagbons; de assistent hemato/chemie verifieert deaanvragen voor hemato/chemie/toxico/coagulatie, de assistent microbiologie de aanvragen voormicrobiologie/serologie/virologie. Tevens wordt doorgave van de relevante klinische inlichtingengeverifieerd en zo nodig aangevuld in het LIS.V.1.3 ROTATIESTAGE UC KORT<strong>EN</strong>BERGUC Kortenberg is een activiteitencentrum van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> vanaf 01/01/2013.De dagelijkse aanwezigheid van een ASO/GSO wordt verwacht (exclusief weekdagen). Voor deASO/GSO hematologie/chemie is dit van 8u30 tem 14u00 en voor de ASO/GSO microbiologie van11u00 tem 14u00.Zowel jongere als oudere jaars ASO/GSO nemen deel aan deze permanentie in UC Kortenberg.ASO/GSO microbiologie gaan bij voorkeur op maandag en op vrijdag naar Kortenberg. Zij starten opdie dagen hun dagtaak in <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong> bij voorkeur om 8u00.De ASO/GSO maken in onderling overleg, rekening houdend met de drukste dagen voor deverschillende subdisciplines, een rotatieschema op voor de permanentie in UC Kortenberg, met vooriedere ASO/GSO een evenredig aantal permanentiesBij onvoorziene afwezigheid van de ASO/GSO die verwacht wordt in Kortenberg, fungeert in deregel de eerstvolgende op de rotatielijst als vervanger. Ad hoc kunnen andere overeenkomstengenomen worden, in onderling overleg en na overleg met supervisie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 31/51De voornaamste taken van de ASO/GSO met rotatie in UC Kortenberg zijn: bijstaan van de MLTwaar nodig, pre-analytische verwerking stalen voor doorstuur naar LAG, aanvragen analyses in LWS,bediening en trouble shooting van de chemie en hematologie analyzers, microscopisch onderzoek vanurinestalen, resultaatvalidatie en rapportage (o.a. extra doorstuur via Medibridge), stockbeheer, zonodig contact opnemen met clinici.Bij problemen met toestellen of logistiek wordt contact opgenomen met de superviserend klinischbioloog van UC Kortenberg - Apr Koen Desmet-, of bij zijn afwezigheid, met de medischverantwoordelijk van de analyse waarvoor het probleem zich stelt.Van 12u30 tem 13u30 kan de ASO/GSO gebruik maken van de cafetaria voor de middagmaaltijd.Om 14u00 verlaat de ASO/GSO het labo en brengt de overige stalen die niet ter plaatse kunnenverwerkt worden mee naar de stalenreceptie LAG.Voor de dienstverplaatsingen van en naar UC Kortenberg kan de ASO/GSO gebruik maken van eigenwagen of van het openbaar vervoer (i.c. de lijnbus). Deze verplaatsingen worden gedekt door deverzekering arbeidsongevallen op weg van en naar het werk (cfr informatiebrochure artsen specialistin opleiding in <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong> en samenwerkende opleidingsdiensten). Een vergoeding wordt voorzienwanneer men zich van campus tot campus verplaatst (cfr dienstreiswijzer via e-HRM), maar wanneermen van thuis uit naar campus UC Kortenberg reist wordt dit als woon-werkverkeer beschouwd.V.2 TAK<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> TAAKVER<strong>DE</strong>LINGOP ZATERDAG <strong>EN</strong> ZONDAGZaterdagen (en evt. dagen met zgn. zaterdagdienst):Statutair moet elke assistent op zaterdag werken tussen 8u00 en 12u00.In de praktijk wordt hierop voorlopig een uitzondering toegestaan en geldt de regeling bereikbarewacht gedurende het ganse WE inclusief op zaterdagvoormiddag..Op zaterdag werkt een assistent op microbiologie (van 8u00 tot minstens 18u00).Taken van de assistent op zaterdag en op bijkomende feestdagen waarvoorzaterdagdienstregeling geldt:In microbiologie: hemoculturen, identificatie en antibiogram, aflezen van de coproculturen, uitvoerenvan RSV sneltest en doorbellen van Enterovirus PCR (GeneXpert) resultaat op specifieke aanvraagdoor de clinicus.Zondagen en wettelijke feestdagen:Op deze dagen beperken de taken van de assistenten tijdens hun rotaties buiten microbiologie zichtot de bereikbare wacht (cfr. hieronder).In microbiologie wordt er op zondagen en wettelijke feestdagen gewerkt door 1 assistent van 8u00tot minstens 18u00. Indien wegens overmacht (bv. ziekte, ongeval) de assistent zijn taak niet kanopnemen fungeert de eerstvolgende op de lijst als oproepbare reserve.De assistent met wachtdienst microbiologie op zaterdag en/of zondag sluit na het beëindigen van dedagtaak de centrale gaskraan en registreert dit. Ook bij microbiologische analyses tijdens eennachtelijke wachtoproep wordt erover gewaakt de centrale gaskraan na gebruik te sluiten.V.3 PERMAN<strong>EN</strong>TIEWACHT <strong>EN</strong>BEREIKBARE WACHTVoor de hieronder gebruikte terminologie en de reglementering die van toepassing is verwijzen wenaar de sectie "wachtreglement en -vergoeding" op p. 48 van de "Informatiebrochure voor Arts-Specialisten in Opleiding in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en Samenwerkende Opleidingsdiensten".De assistenten die voltijds wetenschappelijk onderzoek verrichten nemen deel aan de bereikbarewacht van Laboratoriumgeneeskunde indien zij ten minste reeds één jaar van hun truncus communisKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 32/51vervolledigden. Deze deelname is vereist opdat de periode van onderzoekswerk wel degelijk inrekening zou kunnen gebracht worden als opleiding Klinische Biologie. Indien de assistent zijn/haar deopleiding aanvat met wetenschappelijk onderzoek, zal hij/zij niet deelnemen aan de bereikbare wachtdaar dit niet tot een kwaliteitsvolle uitvoering van de bereikbare wacht kan leiden. Dit brengt metzich mee dat deze assistent wanneer hij/zij zijn opleiding klinische biologie aanvat een 1.5 X hogerefrequentie aan bereikbare wachten zal doen ter compensatie, dit zowel in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> als in deperifere stageplaatsen en voor de rest van de opleidingsduur.De bereikbare wacht Laboratoriumgeneeskunde fungeert tijdens volgende perioden:op normale werkdagen, maandag t/m vrijdag behalve feestdagen: van 18u00 t/m 8u30tijdens weekend: van zaterdag 8u30 tot maandag 8u30op bijkomende feestdagen: van 8u30 t/m ‘s anderendaags 8u30 (cfr. zaterdagregeling)op wettelijke feestdagen: vanaf 18u00 ‘s avonds voorafgaand aan de feestdag tot 8u30 vanochtend volgend op de feestdag (cfr. zondagregeling)De bereikbare wacht Laboratoriumgeneeskunde houdt in dat 7 dagen per week tijdensbovenvermelde perioden bereikbaarheid van een assistent via GSM toestel 0478/882008gegarandeerd wordt (de codes van deze GSM zijn PIN: 3057, PUK: 86600607). Ze wordtwaargenomen door alle assistenten in opleiding Klinische Biologie. De assistent met bereikbare wachtmoet binnen de 30 minuten na oproep effectief aanwezig zijn op Laboratoriumgeneeskunde.Een zelfde bereikbare wacht wordt waargenomen door verscheidene vaste medische stafleden(VMS). Voor elk van de volgende vakgebieden is één vast staflid permanent bereikbaar via vastetelefoon of GSM: microbiologie, chemie, hematologie, toxicologie, en stolling. De assistent kan enmoet een beroep doen op het superviserende vaste medische staflid wanneer problemen opduikenwaarvoor advies en evt. assistentie noodzakelijk zijn.Indien het staflid met bereikbare wacht klaarblijkelijk niet bereikbaar is per telefoon of GSM, dienteen boodschap te worden ingesproken op de voice mail; dit laat hem/haar toe te reageren zo deonbereikbaarheid te wijten was aan een tijdelijk transmissieprobleem. Zo om welke reden ook hetsuperviserende staflid toch niet voldoende snel kan bereikt worden, dient een ander staflid teworden gecontacteerd, principieel van hetzelfde - maar desnoods zelfs van een ander LAG-vakgebied.De deelname aan de bereikbare wacht gebeurt volgens een beurtrolsysteem, waarbij tevens eenassistent als oproepbare reserve fungeert (bereikbaar via zijn/haar privé GSM nummer). De beurtrolwordt zodanig opgesteld dat principieel een ASO/GSO uit de groep chemie/toxicologie/hematologieals reserve een ASO/GSO uit de groep microbiologie heeft en vice versa.Het normale zaterdag-, zondag- en feestdagwerk op microbiologie is niet combineerbaar met debereikbare wacht.Indien de bereikbare wacht wordt waargenomen door een ASO/GSO die dienst heeft opmicrobiologie (op feestdagen), zullen de niet-microbiologische analysen op feestdagen tussen 8u00en 17u00 worden uitgevoerd door de ASO/GSO vermeld op de lijst “2 e wacht (toxico)”; in principeis dit de ASO/GSO die als oproepbare reserve fungeert.ASO/GSO die hun opleiding doen op de dienst microbiologie doen enkel routine microbiologischwerk op zaterdag en zondag. Zij zijn vrijgesteld van de bereikbare wachten tijdens weekenddagen.De ASO/GSO met reservewacht dient op een feestdag tussen 7u00 en 14u00 binnen de 30 minuten(=dezelfde tijdspanne als de assistent met bereikbare wacht) op het laboratorium op de 7 deverdieping aanwezig te kunnen zijn; op de overige perioden dient hij/zij binnen het uur op hetlaboratorium te kunnen zijn.De ASO/GSO met reservewacht op een feestdag tussen 7u00 en 14u00 wordt gerekruteerd uit degroep hematologie/scheikunde/immunologie/stolling.De ASO/GSO met bereikbare wacht (GSM 0478/882008) is het aanspreekpunt, de ASO/GSO metreservewacht wordt gecontacteerd door de ASO/GSO van bereikbare wacht.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 33/51V.3.1 TAK<strong>EN</strong> VAN <strong>DE</strong> ASSIST<strong>EN</strong>T MET BEREIKBARE WACHTmicroscopisch onderzoek van urine of van perifeer bloedbeeld en van beenmerg mits specialeaanvraag/motivatie door de geneesheer-aanvragerhemoglobine/myoglobine differentiatie in urine mits speciale, gemotiveerde aanvraag dooreen geneesheercytologisch onderzoek van lichaamsvochten mits speciale aanvraag/motivatie door degeneesheer-aanvrager.Bij CSV onderzoek moet de assistent zorgen voor een globale interpretatie en rapportagevan de testresultaten, inclusief de bacteriologische onderzoeken/resultaten en de resultatenvoor glucose in csv en plasma, csv-totaal eiwit, en evt. csv-lactaat bepaald door een MLT.Ingeval van synoviaal vocht wordt het voorbereidend werk (cytose, uitstrijkje) uitgevoerddoor de MLT met permanentie.fotometrische bepaling van xanthochromiespectrofotometrische bepaling van bilirubine in amnionvochttoxicologische onderzoeken dringend aangevraagd via formulier "Toxicologisch Onderzoek",nr. 3038 mits speciale aanvraag/motivatie door geneesheer-aanvragerthiopental dosagedringende microbiologische onderzoeken: microscopisch onderzoek van CSV, inzettenculturenGramkleuring van vitreumvochten (cytospin) en inzetten van cultuur na telefonisch contact(via telefooncentrale) door de dienstdoende supervisor oftalmo of door de assistent oftalmoin diens opdracht (niet door verpleegkundige).malaria-onderzoek: dikke druppel (het kleuren van preparaten voor dikke druppel wordtuitgevoerd door de MLT), bloeduitstrijkje en malaria antigen sneltest.MOD-stalen worden uitgevoerd door de MLT met permanentie; bij nood aan verduidelijkingneemt de transplantcoördinator contact op met de ASO/GSO met bereikbare wacht.Bijkomende tests kunnen voorzien worden na beslissing binnen de dienstraad of in opdracht van dehoofdgeneesheer.V.3.2 WACHTWISSEL-PROCEDUREOm de continuïteit van evt. aan de gang zijnde dringende analysen te kunnen garanderen enonafgewerkte problemen te bespreken moet de overdag oproepbare assistent en/of de assistent metbereikbare wacht zo nodig de opkomende wacht assistent om 17u00 ‘s avonds briefen. Evenzeermoet de assistent met bereikbare wacht op het einde van zijn wacht de opkomende assistent metbereikbare wacht of de overdag oproepbare assistent informeren over lopende problemen. Indiende opkomende wacht in uitzonderlijke omstandigheden niet in staat is zijn taak op te nemen of stiptaanwezig te zijn, dan moet hij de supervisor van bereikbare wacht en de nog van wacht zijndeassistent verwittigen. Indien een persoon die de volgende bereikbare wacht moet verzekeren nietopdaagt op het voorziene ogenblik wordt in eerste instantie de reservewacht opgeroepen. IndienKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 34/51ook deze door overmacht de wachtdienst niet kan opnemen, fungeert de eerstvolgende assistent opde wachtlijst als oproepbare reserve. De assistent die zijn bereikbare wacht niet kan uitvoerenwegens ziekte zal deze nadien inhalen, met uitzondering van afwezigheid door ziekte langer dan 4weken of zwangerschap.De assistent met bereikbare wacht moet 's morgens de opkomende wacht en de vaste medischestafleden verantwoordelijk voor de betrokken vakgebieden inlichten over de activiteiten enproblemen, gemaakte afspraken, suggesties, eventuele incidenten, etc. die zich tijdens de voorbijewachtperiode hebben voorgedaan.De overdracht van de wacht wordt geconcretiseerd door het overhandigen van de wacht-GSM aande opkomende wacht. Bij het aannemen van de GSM dient de intredende wacht er zich van tevergewissen dat de GSM wel degelijk functioneert (o.m. voldoende opgeladen).V.3.3 RAPPORTAGE <strong>EN</strong> BESPREKING VAN WACHTACTIVITEIT<strong>EN</strong>Elke wachtactiviteit (zowel vergoedbare als niet vergoedbare) geleverd door de assistent metbereikbare wacht moet in summiere vorm (identificatie assistent, patiëntnaam en dossiernummer,uur van oproep, van aankomst in het lab, van vertrek uit het lab, type activiteit) onmiddellijkgeregistreerd worden op een elektronisch werkblad via KS Shortcuts LAG wacht URL_018D ofO:\URL\HUM\URL_018D_ASOGSO_Patientcontacten.De vergoedbare wachtprestaties door de assistenten met bereikbare wacht moeten per individueelpatiëntencontact geregistreerd worden in peoplesoft via e-HRM (intranet/medewerker/e-HRM/login/patiëntencontacten). Per dag kunnen één of meerdere patiëntencontacten ingevoerdworden. In het veld “dag” wordt enkel de kalenderdag ingevuld en in de velden begintijd en eindtijdde uren in de notatie uu:mm. Indien u op een wachtpost staat in de wachtlijst, dan verschijntautomatisch de wachtpost. Bijkomende patiëntencontacten kunnen aangemaakt worden met deplusknop achteraan. Contacten verwijderen kan door het gebruik van de min knop. Vergeet niet allesop te slaan na het invoeren. Wijzigingen in de registratie kunnen aangebracht worden tot 2 weken inhet verleden.Naast bovenvermelde summiere melding van wachtactiviteiten aan de wachtcoördinator wordtbovendien ingeval van speciale problemen, incidenten of klachten, een meer uitvoerige rapportageper e-mail aan een vast medisch staflid van de betrokken MSU, met kopie aan de wachtcoördinatoren aan het diensthoofd, gevraagd. Klachten moeten volgens de procedure bepaald in hetkwaliteitssysteem van het laboratorium worden behandeld.In de regel vindt elke eerste en derde maandag van de maand (17u15) een wachtvergadering plaatsmet als doel de wachtprestaties, de vragen aan de overdag-oproepbare assistent, en evt. andererelevante opmerkingen en suggesties (bv. mank lopende laboprocedures, incidenten, klachten,bijzonder interessante gevallen) te bespreken. Bij deze “bespreking medische wacht” moetenminstens de assistenten en vaste medische stafleden aanwezig zijn die bij de problematiek directbetrokken zijn. Maximale aanwezigheid en actieve participatie van alle assistenten wordt evenwelverwacht. Deze besprekingen worden door de ASO/GSO genotuleerd volgens een door henzelfopgesteld beurtschema en verder behandeld, voor besluitvorming, in de LAG dienstraad en/of deLAG productieraad.Er wordt verwacht van alle ASO/GSO dat zij kennis nemen van de verslagen van dezewachtvergaderingen zodat zij op de hoogte blijven van alle nieuwigheden die hen rechtstreeksaanbelangen.V.3.4 OPLEIDING <strong>VOOR</strong> BEREIKBARE WACHTDe geneesheer-assistenten worden tijdens het co-assistentschap vertrouwd gemaakt met de diversetaken die tijdens de bereikbare wacht dienen uitgevoerd. De overige assistenten (geneesheerassistentenkomend van opleidingsplaatsen buiten LAG en eventueel de apothekers-assistenten diegeen co-assistentschap deden) worden op hun taken voorbereid door een theoretische en praktischeKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 35/51vooropleiding bij het begin van hun stageperiode, in augustus of februari. Ook assistenten reeds inopleiding op de dienst LAG zullen van deze opleidingsmomenten in het begin of halverwege hetacademiejaar gebruik maken voor een opfrissing van minder frequente taken die men geacht is tekunnen uitvoeren tijdens de bereikbare wacht. Dit zal opgevolgd worden via een checklist in hetpersoonlijk opleidingsdossier. In totaal wordt maximum 6 weken voorbereiding voorzien, de duur isafhankelijk van de eerdere ervaring en kennis van de assistent. De vooropleiding betreft uiteraard detests zelf opgenomen in het takenpakket van de bereikbare wacht assistent, evenals de LISprocedures voor verwerking en rapportage van de testresultaten. De bacteriologische analysen van“urgente” stalen zullen op de gepaste ogenblikken gevolgd worden gedurende 6 weken.De beschrijving van de procedures voor de verscheidene onderzoeken uit te voeren tijdens de wachtmaken deel uit van het kwaliteitssysteem.V.4 WACHTLIJST<strong>EN</strong> <strong>EN</strong> WACHTVERGOEDING<strong>EN</strong>Als coördinerend medisch staflid-supervisor voor de wachtgroepen ("wachtcoördinator"), en tevensals verantwoordelijke voor de assistenten wachtlijsten, zowel voor overdag-oproepbare assistent,WE personeelsopstellingen als bereikbare wacht, fungeert Prof. Dr. V. Saegeman (1 ste vervanger:Prof. Dr. J. Verhaegen; 2 de vervanger: Prof. Dr. P. Vermeersch).Personeelsopstellingen en wachtlijstenDe wachtlijsten voor assistenten en supervisoren (bereikbare wacht, overdag oproepbareassistenten, weekendpermanenties, etc.) worden bekend gemaakt onder elektronische vorm via KSShortcuts LAG wacht URL_025D of O:\URL\HUM\URL_025D_Wachtregelingen\ACTIEF. Opbasis van deze lijsten wordt tevens de <strong>UZ</strong> medische stafleden wachtlijst (“wekelijkse wachtlijst”)wekelijks samengesteld door de Algemene Directie; deze lijst wordt eveneens wekelijks geafficheerdop het intranet (“wachtregeling”).Speciale desiderata moeten vóór het opmaken van de wachtlijsten schriftelijk of per e-mail aan dewachtcoördinator medegedeeld worden.Een voorstel voor wachtlijst wordt opgesteld door de assistenten en ter goedkeuring voorgelegd aande wachtcoördinator. Dit voorstel omvat een eenmalig opgestelde princieplijst voor een periode vanzes maanden, ingaand op 1 februari of 1 augustus. Uitgaand van deze princieplijst wordt tijdens detweede en de vierde week van elke maand de definitieve lijst voor resp. de tweede helft van delopende maand of de eerste helft van de volgende maand opgesteld. Na goedkeuring door dewachtcoördinator wordt de definitieve assistenten bereikbare en permanentiewachtlijst samen metde bereikbare wachtlijst voor de medisch stafleden-supervisoren door de wachtcoördinator/dienstsecretariaat LAG doorgestuurd naar de Algemene Directie, en beschikbaar gemaakt voor elkvan de medische stafleden van Laboratoriumgeneeskunde via het kwaliteitshandboek. Elke latereomwisseling gebeurt onder verantwoordelijkheid van de assistent die omwisseling aanvraagt, en dientminstens twee weken op voorhand per email doorgegeven te worden aan het dienstsecretariaat(laboratoriumgeneeskunde@uzleuven.be) en de wachtcoördinator. In geval van betwisting is de lijstin het kwaliteitshandboek bindend.Wanneer een assistent door ziekte of andere niet te voorziene omstandigheden niet in staat iszijn/haar wacht waar te nemen, moet hij/zij dit zo spoedig mogelijk mededelen aan dewachtcoördinator (of tijdens het weekend aan het medisch staflid-supervisor met bereikbare wachtvoor microbiologie). De assistent met reservewacht neemt in dit geval de wacht over; deeerstvolgende assistent op de wachtlijst wordt dan reserve. Indien dit om een of ander reden nietmogelijk is dan zal de supervisor een vervanger aanduiden.Vervangingen tijdens de wacht gebeuren volgens hetzelfde principe.Alle wijzigingen worden per e-mail gemeld aan het dienstsecretariaat en de wachtcoördinator.Compensaties worden tussen de betrokken assistenten op basis van omruiling geregeld, enschriftelijk medegedeeld aan de wachtcoördinator.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 36/51WachtvergoedingenInformatie ter zake vindt u terug in de "Informatiebrochure voor arts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong> en samenwerkende opleidingsdiensten", rubriek 12.”Wachtreglement en –vergoeding”.Opmerking: activiteitsduurDe bereikbare wacht heeft recht op een activiteitsvergoeding (cfr. V.3.3) in functie van de tijdsduurvan het “patiëntencontact”. De activiteitsduur loopt vanaf de gelogde aankomst van de assistent inhet laboratorium tot het doorgeven van het resultaat. Voor elk bekend type activiteit wordt eenstandaardtijdsduur voorzien (cfr. lijst in bezit van de wachtcoördinator). Motivatie van afwijking vandeze standaardtijdsduur zal opgevraagd worden door de wachtcoördinator.Opmerking: vergoeding voor werk in microbiologie op zaterdagen, zondagen en wettelijkefeestdagenDe activiteit op microbiologie van 8u00 tot minstens 18u00 op zaterdagen, zondagen en feestdagenwordt vergoed en geeft geen recht op vervangende afwezigheid tijdens de erop volgende week.Echter is het mogelijk om in de week erop een halve dag recuperatie te nemen als vervangendeafwezigheid na afspraak met de supervisor en rekening houdend met de noodwendigheden van dedienst.V.5 AFWEZIGHE<strong>DE</strong>NAlgemeen geldt dat afwezigheden niet mogen interfereren met de wachtdienst en de normaledienstverlening van het laboratorium. Voor alle afwezigheden geldt het Huishoudelijk Reglement vande Kandidaat-specialist van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>.De assistent plant elke planbare afwezigheid op voorhand met de collega assistenten in acht nemenddat de continuiteit van de dienst moet verzekerd blijven. De aanvraag gebeurt per e-mail gericht aanlag_staf en het dienstsecretariaat. Indien geen van de collega’s verzet aantekent binnen de dag wordtdit geïnterpreteerd als bevestiging van dit voorafgaand overleg, en kan het verlof toegekend worden.Voor planningen die de huidige stageperiode overschrijven moet de assistent zelf op voorhandtoestemming vragen aan de betrokken supervisoren.Blijkt achteraf dat de continuiteit niet verzekerd is, dan zal het verlof onherroepelijk ingetrokkenworden.Afwezigheden om wetenschappelijke redenen, ziekte, zwangerschap en verlof, worden centraalbijgehouden op het dienstsecretariaat.V.5.1 WETTELIJKE VAKANTIEDAG<strong>EN</strong>De assistent heeft recht op 20 wettelijke vakantiedagen per opleidingsjaar conform het huishoudelijkreglement ASO art. 10 - 1 e alinea; indien het gaat om een 6-maand rotatie in een bepaalde labafdelingdan moet het verlof gelijkmatig verspreid over beide semesters opgenomen worden, dwz principieel10 dagen per semester.Vakantiedagen dienen als volledige dagen (dus niet in halve dagen) te worden opgenomen. Wegenshet roteren van de assistenten wordt een maximum van twee aaneengesloten weken, dit is 10wettelijke vakantiedagen, in 1 dienst of afdeling toegestaan. Het verlof dient te worden opgenomentussen 1 augustus en 31 juli van het volgend jaar. Overzetten van verlof van het ene opleidingsjaarnaar het andere, en van de ene rotatieperiode naar een andere, is niet toegestaan.Procedure: Na overleg met de collega-assistenten die op dezelfde subdiscipline werken, wordt aan deonmiddellijke supervisor van de betreffende subdiscipline toestemming gevraagd voor verlof(mondeling of per email). Men stuurt vervolgens een email naar het dienstsecretariaat(laboratoriumgeneeskunde@uzleuven.be) met in kopie de supervisor die de toestemming gaf en dewachtcoördinator. In deze mail vermeldt u op welke dat u verlof wenst te nemen of dit wenst aan tepassen en van welke supervisor u die toestemming kreeg. Het opnemen van vakantie dient minstens2 weken op voorhand aangevraagd te worden bij de wachtcoördinator. De afwezigheid van deassistent wordt gemeld aan de wachtcoördinator/dienstsecretariaat LAG die dit invoert in KSKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 37/51Shortcuts LAG aanwezigheden URL_011 ofO:\URL\HUM\URL_011D_Afwezigheden_Bereikbaarheden\ACTIEF\GSO_ASO.Bij huwelijk van een arts-specialist in opleiding wordt er conform de regeling voor alle ASO inopleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> één kalenderweek klein verlet gegeven die begint te lopen tijdens de weekwaarin het huwelijk plaats heeft of tijdens de daaropvolgende week. Deze week kan slechts eenmaalgenomen worden, hetzij bij een burgerlijk huwelijk, hetzij bij een kerkelijk huwelijk. De arts inopleiding dient dan een attest in met de wijzigingen in de burgerlijke staat en zendt dit naaradministratie medisch personeel (http://wiki/display/persintra/Aanvraag-+en+wijzigingsformulieren#Aanvraag-enwijzigingsformulieren-Persoonsgegevens ).Voor de meest recente en bijkomende afwezigheden omwille van burgerlijke, sociale en familialeverplichtingen vindt u de uitgebreide reglementering in de informatiebrochure ASO en intranet <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong>.V.5.2 FEESTDAG<strong>EN</strong>Er zijn 10 wettelijke feestdagen, nl. 1 januari, Paasmaandag, O.L.Heer Hemelvaart, 1 mei,Pinkstermaandag, 21 juli, O.L.Vrouw Hemelvaart, Allerheiligen, 11 november, en Kerstdag.Voor deze wettelijke feestdagen geldt voor de dagtaken de zondagdienstregeling.Voor wettelijke feestdagen die samenvallen met zaterdag of zondag wordt compensatieverloftoegekend.Voor O.L.Vrouw Lichtmis (2 februari), maandag van <strong>Leuven</strong> kermis, en Allerzielen geldt dedienstregeling van een gewone werkdag.De ASO hebben in principe geen recht op de 5 bijkomende feestdagen (behoudens andersluidendedienstafspraken).Jaarlijks wordt door de Directie een voorstel van regeling van de bijkomende feestdagen (waaronder11 juli en 26 december) en eventuele lage activiteitsdagen aan de Ondernemingsraad <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>voorgelegd en goedgekeurd en vervolgens als info bij de loonfiche gestuurd en op intranetweergegeven onder Medewerker – Rechten & Plichten – vakantiedagen en feestdagen – overzichtfeestdagen 2013.V.5.3 BIJKOM<strong>EN</strong><strong>DE</strong> DAG<strong>EN</strong> "WET<strong>EN</strong>SCHAPPELIJK VERLOF"De volgende activiteiten kunnen zonder bijkomend (wetenschappelijk) verlof opgenomen worden.Congres- activiteiten worden beschouwd als deel uitmakend van het lesvak B-KUL-E08R2a (wetenschappelijke verdieping in de klinische biologie, deel 1) indien voldaan aan volgendevoorwaarden: 1 x/jaar deelname aan een internationaal congres (duur congres: max 3 dagen) ovv abstract inprogrammaboek, posterpresentatie, orale presentatie, voorzitten van een sessie deelname aan (een) nationa(a)l(e) congres(sen), met een maximum van 3 dagen. Dezedeelname omvat abstract in programmaboek, posterpresentatie, orale presentatie, voorzittenvan een sessie. Er kunnen maximum 5 bijkomende dagen afwezigheid (bovenop de 5 dagen wetenschappelijkverlof) toegestaan worden per jaar voor deelname door de assistent aan wetenschappelijkeactiviteiten, zoals symposia of congressen. Indien hij daaraan meer tijd wenst te besteden,moet een deel van de wettelijke vakantiedagen aan deze activiteiten besteed worden volgensde interne dienstregeling 1 verlofdag = 2 dagen wetenschappelijk verlof. Deze bijkomendeafwezigheden worden ook steeds aangevraagd via het diensthoofd. Deze vraag wordtvervolgens ter goedkeuring voorgelegd aan de dienstraad.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 38/51Wetenschappelijk verlof: 5 dagen / jaar standaard, op te nemen als volgt: Deelname aan een nationaal of internationaal congres Met de discipline Klinische Biologie gerelateerde cursussen kunnen geïntegreerd worden inde lesvakken van de ManaMa Klinische Biologie (B-KUL-E08R2a : wetenschappelijkeverdieping in de klinische biologie, deel 1; 6 studiepunten), als voorbeeld:o Cursus antibioticabeleid: 5 lesdageno Cursus mycologie: 5- 10 lesdageno Cursus parasitologie: afhankelijk van het opleidingscentrum 1 dag (ITG) tot 10 dagenWetenschappelijk verlof in het kader van Master of Science in de ZiekenhuishygiëneAangezien een aanzienlijk aantal van de assistenten die voornamelijk microbiologie in hun opleidingvolgen ook de Master of Science in de Ziekenhuishygiëne willen aanvangen of volbrengen voor heteinde van hun opleiding, wordt hiervoor een extra regeling voorzien. Indien de bezetting dit toelaat(minimum twee ASO/GSO aanwezig) en na overleg met supervisie kan een ASO/GSO voor vakkenvan deze opleiding gegeven in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> de dienst (zowel hematologie, microbiologie alsscheikunde) verlaten tijdens de middaguren (12u00-14u00) of na 16u00 zonder opname vanbijkomend (wetenschappelijk) verlof.Merk op dat deze vakken niet geïntegreerd kunnen worden als lesvakken van de ManaMa KlinischeBiologie.Indien de ASO in zijn/haar hogere opleiding minstens 2 jaren microbiologie gekozen heeft, kunnen ereenmalig bijkomend 5 lesdagen ziekenhuishygiëne opgenomen worden.Voor het afleggen van examens voor deze cursussen wordt er eveneens wetenschappelijk verlofopgenomen.Zo meerdere assistenten gelijktijdig binnen dezelfde subdiscipline bijkomende cursussen wensen tevolgen, wordt de voorkeur bepaald als volgt: eerste voorkeur gaat naar de ASO/GSO die zijnhoofdaanwezigheid hogere opleiding, bv. 3 jaar microbiologie, op deze subdiscipline heeft; tweedevoorkeur gaat volgens anciënniteit, bv. 5 e jaars gaat boven 4 e jaars. Tevens zal rekening gehoudenworden met de inzet van de assistent, zoals moet blijken uit de 6-maandelijkse evaluatierapporten.De ASO/GSO moet zijn bijkomende kennis (bv. ziekenhuishygiëne) bewijzen aan de hand van eenproject dat de dienst ten goede komt.Het aanvragen van wetenschappelijk verlof verloopt via de procedure geldend voor wettelijkevakantiedagen.Vóór vertrek naar een dergelijke activiteit moet de assistent in opleiding over een door hetdiensthoofd ondertekend akkoord beschikken. Dit is zeer belangrijk voor de verzekering. Bij zijnterugkeer dient hij het bewijs van zijn deelneming toe te voegen aan zijn afwezighedenkaart.Bij actieve deelneming (lezing of poster) dient vóór inschrijving en toezegging de voordracht en hetabstract met het diensthoofd besproken te worden. Indien de voordracht aanvaard wordt, moet deassistent 14 dagen vóór aanvang van het congres zijn voordracht met al het nodige audiovisuelemateriaal aan het diensthoofd en de staf voorleggen. Indien aan deze voorwaarden niet wordtvoldaan, kan geen toelating worden gegeven op het congres aanwezig te zijn.Bij deelname aan door firma’s gesponsorde seminaries en congressen is elke ASO/GSO onderhevigaan M<strong>DE</strong>ON visum voor de sponsoring van de permanente vorming. Zij dienen dit te verkrijgen vande firma die sponsort. Meer informatie hierover is te vinden ophttps://www.mdeon.be/index.php?id=48&L=1 .Wetenschappelijk verlof wordt zeker niet toegekend indien de assistent niet deelneemt aan deseminaries die in de dienst zelf georganiseerd worden.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 39/51ASO/GSO zullen een budget ter beschikking gesteld krijgen door <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> voor deelname aancursussen of congressen.Deelname aan een opleiding, seminarie of congres kan daarenboven (partieel) gesponsord wordendoor de MSU van de subdiscipline waar de ASO/GSO stage loopt. Elke MSU beschikt hiervoor overeen eigen budget. Criteria voor sponsoring zullen door elke MSU opgesteld worden.Afwezigheid op de verschillende disciplines gebeurt in overleg met collega assistenten en supervisie.Er wordt over gewaakt dat er op werkdagen een minimum bezetting van 2 assistenten is en dat ermaximum 3 afwezigen zijn op de discipline microbiologie.V.5.4 AFWEZIGHEID WEG<strong>EN</strong>S ZIEKTEIngeval van ziekte moet de assistent het dienstsecretariaat zo spoedig mogelijk verwittigen, tenlaatste vóór het begin van de normale dagtaak. Het dienstsecretariaat zal dan het nodige doen om debetrokken stafleden te verwittigen. Ingeval het afwezigheid wegens ziekte betreft tijdens debereikbare wacht moeten de betrokken medische stafleden met bereikbare wacht verwittigdworden. De zieke moet tevens melden hoelang hij/zij waarschijnlijk afwezig zal zijn, welke belangrijketaken of opdrachten (bvb. speciale zorgen voor een bepaalde patiënt, het houden van eenvoordracht, enz.) moeten overgenomen worden, en desgevallend, welke wachten zullen moetenvervangen worden.Voor iedere afwezigheid wegens ziekte (ook als die afwezigheid slechts één dag bedraagt) moetbinnen de 24 uur een geneeskundig attest van werkonbekwaamheid bezorgd worden aan hetdienstsecretariaat van Laboratoriumgeneeskunde. Deze zal de wachtcoördinator informeren en hetattest doorsturen naar de personeelsdienst van het ziekenhuis.Assistenten werkzaam buiten de <strong>UZ</strong>, in samenwerkende opleidingscentra, moeten indien hunverloning verloopt via de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en opgevolgd worden door I<strong>DE</strong>WE, de ArbeidsgeneeskundigeDienst van de KU <strong>Leuven</strong>, steeds het originele ziekteattest onmiddellijk opsturen naar dePersoneelsdienst/salarisadministratie van <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>, Herestraat 49, 3000 <strong>Leuven</strong>, met onmiddellijkeverwittiging van, en doorsturen van een kopie van het ziekteattest naar de betrokken stagemeester inhet samenwerkende opleidingscentrum.V.5.5 AFWEZIGHEID WEG<strong>EN</strong>S ZWANGERSCHAPIn geval van zwangerschap is de assistent verplicht deze zo spoedig mogelijk te melden aan hetdiensthoofd na confirmatie via raadpleging op de bedrijfsgeneeskundige dienst van de KU <strong>Leuven</strong>(Interbedrijfsgeneeskundige Dienst voor Werkgevers v.z.w. KU <strong>Leuven</strong>, tel 016/332492).De bedrijfsarts zal indien nodig overleg plegen met de stagemeester om de eventueel te nemenmaatregelen in het belang van moeder en kind te bespreken. Over de veiligheidsmaatregelen voorzwangeren, cfr. “Informatiebrochure voor Arts-Specialisten in Opleiding in de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> enSamenwerkende Opleidingsdiensten" rubriek "Moederschapsbescherming".Een attest van zwangerschap, opgesteld door de behandelende arts, dient zo spoedig mogelijk teworden bezorgd aan de Algemene Directie - Administratie Medisch Personeel. Eeninformatiebrochure omtrent bevallingsrust, lactatieverlof, kinderbijslag en kraamgeld wordt aan debetrokkene opgestuurd.Een zwangere assistente dient de Erkenningscommissie per brief hiervan in kennis te stellen.De zwangerschapsrust start zowel voor een éénling als voor een meerling verplicht op 3 weken vóórde vermoedelijke bevallingsdatum en eindigt na 12 weken postnatale rust.Bij een meerling heeft men recht op 2 extra weken zwangerschapsverlof die ofwel vóór ofwel na debevalling opgenomen worden. In het belang van moeder en kind is het aangeraden de arbeid stop tezetten 6 weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum.In aansluiting op de postnatale rust heeft de arts-specialist in opleiding recht op lactatieverlof zonderloonverlies tot uiterlijk 15 weken na de bevalling.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 40/51Voor een gehele opleiding van 5 jaren, aanvaarden de Erkenningscommissie voor geneesherenklinischbiologen en de Erkenningscommissie voor apothekers-klinisch biologen een onderbreking van4 maanden in zijn geheel en niet onderbroken, ten gevolge van zwangerschapsverlof, zonderverlenging van de totale opleidingsduur. Elke langere onderbreking of nieuwe onderbreking tengevolge van een volgende zwangerschap zal leiden tot een verlenging van de opleidingsduur met hetaantal afwezig dagen.Betreffende moederschapsbescherming en assistenten in opleiding werden door de Medische Raadvan de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> richtlijnen uitgevaardigd. Deze worden hieronder overgenomen. Dezevoorschriften zijn van toepassing op de geneesheren-assistenten in opleiding in de UniversitaireZiekenhuizen <strong>Leuven</strong> en samenwerkende opleidingsdiensten.1. Het moet de bekommernis zijn van de zwangere assistente, haar collega's en haar opleiders datde zwangerschap in optimale omstandigheden verloopt, zowel voor de gezondheid van demoeder als voor die van het kind.Art 18 uit het Huishoudelijk Reglement Geneesheren-Specialisten in opleiding van de <strong>UZ</strong><strong>Leuven</strong> stipuleert het volgende m.b.t. de zwangere assistent in opleiding: “Zij is verplicht zosnel mogelijk haar coördinerende stagemeester, stagemeester en de arbeidsgeneeskundigedienst in kennis te stellen van haar zwangerschap”.2. In de meeste Erkenningscommissies is het gebruikelijk dat de opleiding verlengd wordt, vanzodra de totale afwezigheidduur voor ziekte en zwangerschap meer dan 60 werkdagenbedraagt.3.1. Een zwangere assistente heeft recht op 15 weken moederschaprust, waarvan drie wekenverplicht te nemen vóór de vermoedelijke bevallingsdatum, en acht weken verplicht te nemenna de bevalling.3.2. Het wordt aan zwangere assistentes, die een zware arbeidsbelasting hebben, aangeraden demoederschaprust aan te vatten zes weken vóór de vermoedelijke bevallingsdatum.3.3. Een zwangere assistente kan vrijwillig haar moederschaprust inkorten, behalve vanaf drieweken vóór de bevalling en de acht weken na de bevalling die wettelijk verplicht zijn.4.1. Zwangeren mogen geen lokalen waar met ioniserende stralingen wordt gewerkt, betreden.4.2. In lokalen waar occasioneel gewerkt wordt met ioniserende stralen, moet de zwangere zich bijhet gebruik ervan verwijderen.5. Zwangeren moeten direct contact met chemicaliën (voornamelijk cytostatica) schadelijk voorembryo en foetus vermijden.6. Zwangeren mogen niet in lokalen komen waar patiënten verzorgd worden die een bekendeinfectie vertonen veroorzaakt door een van volgende virussen: bofvirus, cytomegalovirus,enterovirus, hepatitis B en C-virus, herpes simplex virus 1 en 2, HIV, parvovirus B 19,rubellavirus, vacciniavirus, varicella zoster virus.7.1. Indien een assistente omwille van haar zwangerschap niet op een risicopost tewerkgesteld kanblijven, dan wordt zij gemuteerd naar een arbeidsplaats die voor de moeder en de foetus geengevaren inhoudt.7.2. Indien deze mutatie problemen schept, dan wordt door het diensthoofd en debedrijfsgeneeskundige dienst naar een aanvaardbare oplossing gezocht.7.3. Slechts indien er geen alternatieve tewerkstelling aangeboden kan worden, moet de zwangereassistente haar beroepsactiviteiten stopzetten, en een onderbreking van het stageplanaanvragen bij de bevoegde Erkenningscommissie. In dat geval kan zij een beroep doen op eenfinanciële tussenkomst van het Fonds voor Beroepsziekten (aan te vragen via debedrijfsgeneeskundige dienst).Opmerking1. Zwangerschap moet gemeld worden binnen 3 maanden. Nalaten van deze mededeling heeftals gevolg dat de assistente geen beroep kan doen op uitkeringen van Fonds voorBeroepsziekten bij verwijdering uit het laboratorium.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 41/512. De bevallingsdatum moet door de betrokkene na de bevalling binnen een termijn van 3 dagenaan de mutualiteit en aan de directie van het ziekenhuis worden meegedeeld. Het nalaten vandeze mededeling heeft immers als gevolg dat de weddenuitkering onderbroken zal worden endat geen kinderbijslag wordt uitbetaald.Lactatieverlof kan aangevraagd worden bij de directie via de universitaire stagemeester.Concreet neemt een zwangere ASO/GSO op de dienst Laboratoriumgeneeskunde niet meer deelaan de bereikbare wachten van zodra zij kennis heeft gegeven van haar zwangerschap.Voor de subdiscipline microbiologie worden de volgende voorzorgsmaatregelen getroffen om hetrisico op overdracht van infectieziektes te beperken: Niet aanprikken en enten van hemoculturen Geen Vitek suspensies maken aangezien dit een groot risico geeft op aërosolvorming Geen rechtstreeks microscopisch onderzoek , microscopisch onderzoek van gefixeerdestalen vormt geen probleem indien handschoenen gedragen worden Dragen van handschoenen bij manipulatie van gegroeide cultuurbodems Geen bacteriologie weekendpermanenties omdat dit bovenstaande taken impliceert Zaaltoer op algemene interne geneeskunde vormt geen probleem (enkele sociaal contact)Voor de discipline scheikunde: Een lijst met gebruikte schadelijke en dus te mijden chemische agentia is aanwezig op I<strong>DE</strong>WE.Voor de discipline hematologie: Microscopie van gefixeerde, gekleurde en afgedekte draagglaasjes kan door zwangerengebeuren. Het is aangeraden om bij manipulatie ervan handschoenen te dragen Beenmergpuncties kunnen niet door zwangeren uitgevoerd worden.V.5.6 AN<strong>DE</strong>RE AFWEZIGHE<strong>DE</strong>NAfwezigheid tijdens de diensturen voor het volgen van colleges of practica aan de KU <strong>Leuven</strong>, bv.voor het behalen van het Aanvullend Diploma voor het gebruik van isotopen in vitro, worden in deregel niet toegestaan.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 42/51VIAD<strong>DE</strong>NDUM: INFORMATIE <strong>VOOR</strong> CO-ASSIST<strong>EN</strong>TSCHAPKLINISCHE BIOLOGIE IN <strong>DE</strong> <strong>UZ</strong> LEUV<strong>EN</strong>Tijdens het laatste jaar van opleiding tot arts omvat het co-assistentschap Klinische Biologie een stagevan zes maand, al dan niet aaneensluitend, op Laboratoriumgeneeskunde.Via de elektronische leeromgeving Toledo wordt een leidraad ter beschikking gesteld van de coassistenten(master in de geneeskunde, 4 de studiefase).Tijdens deze zes maanden wordt de co-assistent vertrouwd gemaakt met de verschillende aspectenvan de klinische biologie (hematologie, klinische chemie inclusief toxicologie, microbiologie) onder devorm van een rotatiestage, waarbij aan elke discipline ongeveer twee maanden stage besteed wordt.Bij de stage wordt de co-assistent opgeleid onder vorm van inleidende lessen, zelfstudie aan de handvan leermodules, begeleiding door vaste medische staf en ouderejaarsassistenten, en werkdiscussies.In het kader van de opleiding klinische chemie wordt wekelijks een moment van individueleverdieping voorzien aan de hand van casus-bespreking en/of protocollering. De concrete inhoudwordt met de betrokken supervisoren besproken. Het is de verantwoordelijkheid van de co-assistentom in het begin van de werkweek met betrokken supervisor concrete afspraken te makenhieromtrent.Bij het einde van de stageperiode moet de co-assistent zich voldoende kennis eigen gemaakt hebbenom in staat zijn alle analysen te beheersen en zelfstandig uit te voeren die behoren tot hettakenpakket van de bereikbare wacht Laboratoriumgeneeskunde.Co-assistenten vullen de arbeidstijdregistratie formulieren per week in en dienen deze documentenwekelijks in op het dienstsecretariaat.Co-assistenten hebben één week paasvakantie en daarnaast nog 10 werkdagen vakantie op te nemenna overleg met de collega (co)-assistenten en de directe supervisie.Op het einde van elke rotatiestage zal een beoordelingsformulier ingevuld worden betreffende deco-assistent, en zal er een tussentijds begeleidingsgesprek plaatsvinden met de supervisorwaarvan een verslag wordt opgemaakt. Beide documenten moeten telkens zo spoedig mogelijkbezorgd worden aan het secretariaat van de coördinerend stagemeester.In het tweede semester zal een kort mondeling examen van elke subdiscipline (quotatie voorhet vak Verdieping in de Klinische Biologie) afgenomen worden door de supervisoren van allesubdisciplines om te peilen naar de kennis opgedaan tijdens de stage. De leerstof voor dit examen isvermeld in de syllabus van de K.U.<strong>Leuven</strong> Master in de Geneeskunde – Afstudeerrichting prespecialisatieKlinische Biologie http://onderwijsaanbod.kuleuven.be/syllabi/n/E02V4AN.htmVI.1 LEERDOEL<strong>EN</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> PRE-SPECIALISTISCHE OPLEIDINGKLINISCHE BIOLOGIEVI.1.1 ALGEME<strong>EN</strong>1. Integrale kwaliteitszorgKennis van het werken in een kwaliteitssysteem.2. Klinische betekenis van een laboratoriumtestKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 43/51De co-assistent moet zich een oordeel kunnen vormen over het klinisch nut van eenlaboratorium-test.3. Algemene basiskennis van werken in een laboratoriumDe co-assistent moet vertrouwd zijn met de volgende zaken, die aan de basis liggen van allelaboratoriumactiviteiten : het bestaan van verschillende “soorten” water, en de methodes om water te zuiveren het SI-eenhedensysteem en de verschillende manieren om eenheden van enzymactiviteituit te drukken het berekenen van concentraties in de volgende eenheden : molair, molail, normaal. het correct afwegen van milligrammen en grammen het correct hanteren van volumetrische apparatuur (bv. automatische pipetten enmaatkolven), het maken van oplossingen en verdunningen de betekenis en bereiding van een buffer en het correct gebruik van een pH-meter het gebruik van centrifugesDeze basisbegrippen worden goed beschreven in het eerste hoofdstuk van het “Tietz textbook ofClinical Chemistry”, doch een en ander moet ook in de praktijk worden geleerd.4. Elementaire kennis van de principes van analytische methoden, gebruikt tijdens de rotatie overde werkposten.5. Afname, verwerking en bewaring van biologische stalenDe co-assistent moet weten welke types afname-recipiënten worden gebruikt. Hij/zij moet zichbewust zijn van de problemen die zich stellen bij de patiëntvoorbereiding, de staalname zelf, hettransport naar het laboratorium, de verwerking en bewaring van de stalen. Studiemateriaal:tweede hoofdstuk van het “Tietz textbook of Clinical Chemistry”, in-house procedures.6. Veiligheid binnen het laboratoriumDe co-assistent moet vertrouwd worden met de afvalproblematiek in een klinisch laboratorium,problemen m.b.t. tot microbiële contaminatie, en hij/zij moet ook de betekenis begrijpen (ofkunnen terugvinden) van de gevaar-pictogrammen en “Risk/Safety”-zinnen die worden gebruikt.7. Omgang met literatuur en andere hulpmiddelen.De co-assistent moet o.a. leren omgaan met moderne technieken voor literatuursearch enopslag, alsook met klassieke PC-pakketten (tekstverwerking, spreadsheet, database, presentatie).Kennis van (enkele elementaire onderdelen van) statistiek is een must.8. KwaliteitsbewakingDe co-assistent moet noties hebben van interne en externe kwaliteitsbewaking.VI.1.2 LEERDOEL<strong>EN</strong> SPECIFIEK <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> KLINISCHE CHEMIE1. Theoretische en elementaire praktische kennis van de primaire meettoestellen.2. Theoretische en praktische kennis van toxicologische basistests.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 44/51VI.1.3 LEERDOEL<strong>EN</strong> SPECIFIEK <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> HEMATOLOGIE1. Basishematologie (celtellingen en afgeleide meetgegevens) Preanalytische factoren : voorbereiding van de patiënt, bloedafnamesysteem en afname,anticoagulans, monsterbewerking, bewaarcondities, storende invloeden. Hematologische analysers: werkingsprincipes kennen, principes van kwaliteitscontrolebegrijpen.2. MorfologiePerifeer bloed celdifferentiatie, beenmerg en lichaamsvochten elementair kunnen beoordelen;problemen herkennen voor doorverwijzing.Perifeer bloed : Maken en kleuren van bloeduitstrijkpreparaten.Differentiële telling van leukocyten.Vaststellen en beschrijven van morfologische afwijkingen van erytrocyten m.b.t.afmetingen, kleur en insluitlichaampjes. Vaststellen en beschrijven van morfologischeafwijkingen van leukocyten (toxische korreling, lichaampjes van Döhle, vacuolisatie,atypische lymfocyten, hypersegmentatie etc.), en van trombocyten.Beenmerg: Elementair morfologisch onderzoek van beenmergpreparaten.Lichaamsvochten (lumbaal, ascites, pleura, synoviaal): Cytose Elementair morfologisch onderzoek met inbegrip van voorbereiding van diagnostischeprotocolsAlgemeen : kennis van werking en afstelling van de microscoop.3. Elementaire coagulatie en hemostase Preanalytische omstandigheden: voorbereiding van de patiënt, bloedafname enbloedafnamesysteem, anticoagulans, monsterbewerking, bewaarcondities, storendeinvloeden. Oriënterend stollingsonderzoek (PT, APTT, D-dimeren, bloedplaatjesaantal): testprincipeskennen en begrijpen.VI.1.4 LEERDOEL<strong>EN</strong> SPECIFIEK <strong>VOOR</strong> <strong>DE</strong> MICROBIOLOGIE1. Gramkleuring en microscopisch onderzoek van bacteriologische preparaten2. Giemsa-kleuring en microscopisch onderzoek van dikke druppel preparaten in het kader vanmalariadiagnostiek3. Entingsprocedures voor bacteriologische monsters4. Uitvoering van identificatie van bacteriën en interpretatie van het antibiogram5. Analyse van hemoculturenVI.2 SEMINARIEWERKDe Faculteit Geneeskunde verwacht van elke co-assistent een seminariewerk, dit is een verplichtOPO in het 4 de master geneeskunde.Hierna volgen de richtlijnen zoals opgesteld door de Werkgroep Vierde jaar arts.VI.2.1 ALGEM<strong>EN</strong>E RICHTLIJN<strong>EN</strong>Het seminariewerk is verplicht en telt voor ongeveer 10% mee in de beoordeling in het vierde jaararts.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 45/51De co-assistent kiest onderwerp en promotor tegen 15 september en dient het seminariewerk viamail of schriftelijk in als concept, dit tegen 15 december (eerste ronde). Dit concept is een kortebeschrijving (2-tal bladzijden) van het topic dat de co-assistent zal bespreken. (Het concept van) hetseminariewerk zal dienen voorgesteld te worden tijdens het selectiegesprek met deselectiecommissie eind december (eerste ronde) of midden april (tweede ronde) in een kortePowerPoint presentatie (max 25 min en 15 dia’s). Het finale werk wordt ingediend tegen 15 mei vanhet lopende academiejaar op het dienstsecretariaat LAG.Het onderwerp moet klinisch relevant zijn en inhoudelijk passen in de afdeling waarin de coassistentopleiding volgt. Het kan vier vormen aannemen: gevalsbespreking, gevallenreeks analyse,literatuuronderzoek of veldonderzoek. Een gevalsbespreking bevat de medische geschiedenis van één patiënt; soms wordenenkele patiënten besproken. Het moet gaan om een casus met uitzonderlijke kenmerkenof een onverwacht verloop. Bij een gevallenreeksanalyse gaat het om het beantwoorden van vragen omtrent eenmedisch probleem aan de hand van de gegevens over een groep van patiënten. Bij dezeretrospectieve studie worden data uit de afdeling gebruikt. Bij een literatuuronderzoek wordt eveneens gepoogd openstaande vragen tebeantwoorden maar ditmaal met behulp van gegevens uit onderzoeken waarvan derapporten in tijdschriften gepubliceerd zijn. Bij een veldonderzoek wordt in de afdeling een (weliswaar op kleine schaal) onderzoekopgezet om hangende onderzoeksvragen te beantwoorden. Hierbij is niet vereist dat deco-assistent het onderzoek van concept tot rapportage helemaal zelf uitvoert (de tijd zaldaarvoor te kort zijn); vaak zal hij/zij ingeschakeld worden bij een lopend onderzoek.Het staflid dat de co-assistent zal begeleiden bij het seminariewerk wordt promotor genoemd. Insommige afdelingen kan de co-assistent kiezen uit een lijst met aanbevolen onderwerpen, in andereafdelingen kan hij/zij een promotor kiezen, die een onderwerp suggereert, of moet hij/zij zelf eenonderwerp indienen en wordt een promotor voorgesteld.In elk geval moet de promotor het onderwerp goedkeuren vooraleer de co-assistent aan de slagkan. De taken van de promotor zijn: eerste gesprek voeren waarin het onderwerp wordt toegelicht,onderwerp/uitwerking goedkeuren, werkzaamheden begeleiden, kladversie van het seminariewerklezen en – indien afgesproken op de afdeling – beoordelen.Ook als het niet om een literatuuronderzoek gaat, is een grondige studie van de recente literatuurvia Medline noodzakelijk om zich op de hoogte te stellen van de stand van zaken over hetonderwerp. De co-assistent werkt zich voldoende in het onderwerp in om te weten wat hem/haar tedoen staat. Op het einde van het eerste semester licht de co-assistent de stafleden van de dienst inover de stand van zaken van het seminariewerk, gevolgd door een gedachtewisseling. In een kortevoorstelling worden situering, bedoeling en planning van het seminariewerk geschetst; resultatenworden dan vanzelfsprekend nog niet verwacht. Deze voorstelling en de antwoorden van de coassistenttijdens de gedachtewisseling tellen mee in de selectie.Het seminariewerk wordt uitgewerkt in de vorm van een wetenschappelijk artikel. Hetseminariewerk wordt opgesteld volgens de richtlijnen van het Tijdschrift voor Geneeskunde (eennationaal medisch tijdschrift) en is maximaal 15 bladzijden lang, referenties inbegrepen. In overleg metde promotor mag in een andere taal dan Nederlands geschreven worden.Het finale seminariewerk wordt gequoteerd op 20 punten, waarvan 6 op de vorm en 14 op deinhoud. Het wordt door ten minste twee stafleden beoordeeld, waarvan één de promotor mag zijn,aan de hand van uniforme criteria die vorm en inhoud betreffen (zie beoordelingsformulierseminariewerk).KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 46/51Aangezien twee stafleden punten geven aan het seminariewerk en de administratie slechts één cijferbehoeft, wordt het gemiddelde van de twee scores genomen. Indien het verschil tussen beide scoresmeer dan 4/20 bedraagt, zal het diensthoofd het eindcijfer bepalen. Het behoort ook tot de taak vanhet diensthoofd feedback te geven aan de co-assistent. Daarvoor maakt deze gebruik van hetcommentaar dat de beoordelaars toevoegen, zodat de co-assistent naast het eindcijfer, ookinhoudelijke feedback krijgt.Er wordt gevraagd een mondelinge presentatie van het seminariewerk te houden. De co-assistentgeeft dan beknopt en gestructureerd zijn bevindingen weer voor een publiek van co-assistenten enstafleden. Feedback van de toehoorders op de presentatie telt niet mee in de beoordeling.Bij overstap van een co-assistent 4 de master geneeskunde is de procedure voor het seminariewerk alsvolgt: Het seminariewerk wordt beoordeeld door de begeleider en een 2 de lezer, aangeduid door deverantwoordelijke van het co-assistentschap. Ten minste een van de beoordelaars is ZAP-lid. In geval van overstap van een ander specialisme zal de co-assistent in principe het aangevatteseminariewerk verder afwerken. Indien het seminariewerk van het eerste semester verderafgewerkt wordt, is er een beoordelaar nodig van de beide diensten. Bij een vroege overstap in de loop van het co-assistentschap kan de co-assistent ervoor optereneen nieuw seminariewerk aan te vatten. De co-assistent laat een mededeling tekenen door het diensthoofd van het specialisme dat hij/zijverlaat en door het diensthoofd van het ontvangende specialisme, waarin hij/zij verklaart in welkspecialisme het seminariewerk zal gemaakt en beoordeeld worden.VI.2.2 CONCRETE W<strong>EN</strong>K<strong>EN</strong>Het seminariewerk zal beoordeeld worden op inhoud en vormaspecten. Volgende wenken kunnen jehelpen om aan de criteria te voldoen.1. VormStructuurEen wetenschappelijk artikel bestaat uit vier onderdelen: Inleiding, Methoden, Resultaten en Discussie(afgekort als IMRAD). Indien een onderdeel lang uitvalt (wat vaak het geval is bij Resultaten) wordthet verder onderverdeeld.TaalgebruikEen wetenschappelijk artikel is nauwkeurig en beknopt. De uiteenzetting over de methoden van hetonderzoek moet zo nauwkeurig zijn dat de lezer het onderzoek kan herhalen om de resultaten teverifiëren. De beknoptheid blijkt uit het gebruik van korte zinnen en het vermijden van herhalingen(wat in een tabel of figuur staat, hoeft niet in de tekst herhaald te worden). Het Tijdschrift voorGeneeskunde past de nieuwe spelling toe; raadpleeg dus bij onzekerheid over de schrijfwijze het‘groene boekje’.IllustratiesDe meeste tijdschriften vragen het aantal illustraties te beperken.Bij een tabel plaats je de titel boven de tabel. Indien de cijfers in de tabel niet volstaan, kan je nog watuitleg kwijt in verklarende voetnoten onder de tabel.Bij een figuur komt de titel er onder; deze kan eventueel aangevuld worden met een bondigeverklaring.2. Inhoud gevalsbesprekingInleidingKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 47/51In de inleiding worden twee elementen verwacht:De stand van zaken over het medisch probleem dat je wil voorstellen.Waarom dit geval tegen de algemene stand van zaken de aandacht getrokken heeft.BeschrijvingIn deze sectie wordt het concrete geval beschreven.Discussie of besprekingIn het kader van de algemene stand van zaken van de betreffende aandoening wordt het geval metzijn specifieke kenmerken gesitueerd. Er wordt desgevallend verwezen naar soortgelijkegevalsbesprekingen in de literatuur.Conclusie of besluitHet Tijdschrift voor Geneeskunde verwacht van haar auteurs dat ze hun artikel beëindigen met eenbesluit, waarin in een paar zinnen de belangrijkste bevindingen worden samengevat.LiteratuurvermeldingAls je in de tekst naar de literatuurlijst verwijst, moet dat door een nummer tussen haakjes ( ) in detekst. De nummering verloopt in volgorde van verwijzing in de tekst. Verwijs je meermaals naardezelfde bron, dan moet je de eerste verwijzing herhalen.Bij het weergeven van de referenties in de lijst moet je je houden aan de regels van het ‘Vancouver’-systeem, zoals in de medische literatuur gebruikelijk is. De naam van het tijdschrift moet jevermelden in de standaardafkorting volgens de Index Medicus.Samenvatting en abstractDe redactie van het Tijdschrift voor Geneeskunde vraagt ook een beknopte, Nederlandstaligesamenvatting van maximaal 200 woorden en een Engelstalige abstract van maximaal 250 woorden. Inhet seminariewerk wordt alleen een Nederlandse samenvatting vereist van maximaal 200 woorden.3. Inhoud gevallenreeksanalyse, literatuuronderzoek en veldonderzoekInleidingIn de inleiding worden drie elementen verwacht:1. De stand van zaken over het medisch probleem dat je wil aankaarten.2. Hierbij stel je vast dat sommige vragen niet opgelost zijn, dat er geen consensus is in deliteratuur over bepaalde aspecten. Je werkt dit opgedoken probleem wat uit.3. Dit resulteert in de formulering van jouw onderzoeksvragen.MethodenIn principe bestaat de methodensectie ook uit drie onderdelen:1. Onderzochte gevallen: populatie, periode, selectiecriteria2. Gebruikte onderzoeksmethoden3. Statistische analysemethodenBij een literatuuronderzoek gaat het dan meer om het aangeven van de wijze waarop men relevanteartikelen heeft gezocht: zoekprogramma, voor welke periode, gebruikte selectiecriteria, wat met dereferenties in de gevonden artikelen,... Soms wordt een statistische analyse uitgevoerd op data uitverschillende onderzoeken (‘meta-analyse’ genoemd) maar dit is niet vereist voor een seminariewerk.ResultatenIn deze sectie gebruik je in eerste instantie tabellen en figuren. In de tekst stip je de belangrijksteelementen hieruit aan. Je geeft droogweg alle resultaten en vermijdt daarbij elke interpretatie.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 48/51Discussie of besprekingIn een bespreking is veel mogelijk, behalve het opnemen van nog niet vermelde onderzoeksresultatenen het geven van een overzicht van de literatuur.Drie elementen moeten in elk geval aan bod komen:Beantwoording van de vooropgestelde vragen aan de hand van de bevindingen.Relativering van de gebruikte methoden: door zelf te wijzen op de beperkingen in technieken ofpopulatie voorkom je kritiek van buitenstaanders hierop.Vergelijking met de bevindingen van andere auteurs.Conclusie of besluitHet Tijdschrift voor Geneeskunde verwacht van haar auteurs dat ze hun artikel beëindigen met eenbesluit, waarin in een paar zinnen de belangrijkste bevindingen worden samengevat.LiteratuurvermeldingAls je in de tekst naar de literatuurlijst verwijst, moet dat door een nummer tussen haakjes ( ) in detekst. De nummering verloopt in volgorde van verwijzing in de tekst. Verwijs je meermaals naardezelfde bron, dan moet je de eerste verwijzing herhalen.Bij het weergeven van de referenties in de lijst moet je je houden aan de regels van het ‘Vancouver’-systeem, zoals in de medische literatuur gebruikelijk is. De naam van het tijdschrift moet jevermelden in de standaardafkorting volgens de Index Medicus.Samenvatting en abstractDe redactie van het Tijdschrift voor Geneeskunde vraagt ook een beknopte, Nederlandstaligesamenvatting van maximum 200 woorden en een Engelstalige abstract van maximum 250 woorden. Inhet seminariewerk wordt alleen een Nederlandse samenvatting vereist van maximum 200 woorden.4. Mondelinge presentatieHet komt er op aan de essentie van jouw boodschap beknopt en gestructureerd te vertellen. Ditrealiseer je niet door zoveel mogelijk slides zo snel mogelijk te projecteren maar wel door teselecteren. Als regel geldt dat de uitleg rond 10-15 slides ongeveer 10-25 minuten tijd in beslagneemt.Als vertrekpunt kan je voor elke fase van de IMRAD 2 slides voorzien, behalve de Resultaten die 4slides plaats krijgen. De slides moeten de hoofdpunten in je verhaal ondersteunen; ze hoeven niet alledetails te bevatten. Het publiek voelt zich meer aangesproken als je oogcontact houdt en je verhaalmet enthousiasme brengt. Je komt alleen maar te weten of je je aan de tijd kan houden door depresentatie vooraf uit te proberen. Oefening bevordert ook de vlotheid.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 49/51Bijlage 1: VGM-dossier voor co-assistentenVanaf academiejaar 2013-2014 wordt de stagefiche vervangen door VGM-dossier.De studenten dienen bij de aanvang van het coassistentschap dit document in te vullen en te laten tekenen door het diensthoofd. Daarna leveren zij ditdocument in op het stagesecretariaat.Studenten die hun keuze wijzigen van coassistentschap dienen het VGM-dossier opnieuw in te vullen en te laten tekenen door het diensthoofd van de dienstwaar zij hun coassistentschap verder zetten.KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 50/51Bijlage 2: Nuttige adressen en telefoonnummersEen aantal nuttige adressen en telefoonnummers van de <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> en KU <strong>Leuven</strong> vindt u terug opp. 4 t/m 8 van de "Informatiebrochure voor arts-specialisten in opleiding in <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong> ensamenwerkende opleidingsdiensten".Nuttige externe adressen, telefoonnummers, en URL's vindt u terug op p. 8 t/m 10 van dezelfdeInformatiebrochure.Bijkomende nuttige gegevens:FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en LeefmilieuDG BasisgezondheidszorgErkenningen van gezondheidsberoepent.a.v. Secretaris Erkenningscommissies geneesheren-specialisten en huisartsenVictor Hortaplein 40, bus 101060 BrusselTel.: 02/524.97.51Fax: 02/524.98.17internet: http://www.health.fgov.be cfr onder Rubriek “Gezondheidszorg”Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en GezondheidsproductenCommissie Machtiging Apothekers voor Verstrekkingen Klinische Biologie,Nederlandstalige KamerT.a.v. apr. J. Meskens, secretarisFAGGEurostation-gebouwVictor Hortaplein 40 bus 401060 BrusselFax: 02/524.83.19Email: Jan.Meskens@fagg-afmps.beDr. P. SmeestersSecretaris Medische JuryDienst Bescherming tegen Ioniserende StralingRavensteinstraat 361000 Brussel02/2892139Orde der ApothekersHenri Jasparlaan 941060 Brussel02/537 42 67KwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>


HUM-001E versie 130812 pagina 51/51Coördinerend stagemeester Klinische Biologie KU<strong>Leuven</strong>:Prof. Dr. Johan Van EldereHerestraat 493000 <strong>Leuven</strong>016/34 70 72Vaste medische stafleden-supervisoren Laboratoriumgeneeskunde, <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>, pervakgebied(alle stafleden zijn bereikbaar via e-mail via adres voornaam.naam@uzleuven.be)De verantwoordelijkheden van de verscheidene medische stafleden van de dienstLaboratoriumgeneeskunde zijn consulteerbaar via het Kwaliteitshandboek vanLaboratoriumgeneeskunde, o.a. via HUM-400-Tabel 1Stagemeesters Klinische Biologie in Samenwerkende OpleidingsdienstenApr. A. BoelO.L.VrouwziekenhuisMoorselbaan 1649300 Aalst053/72 41 11an.boel@olvz-aalst.beDr. G. CoppensZiekenhuis Oost-LimburgSchiepse Bos 23600 Genk089/32 50 50guy.coppens@zol.beApr. H. De PuydtAZ Sint-LucasCampus Sint-LucasGroenebriel 1, 9000 Gent09/224 64 68hendrik.depuydt@azstlucas.beDr. P. MeeusO.L.VrouwziekenhuisMoorselbaan 1649300 Aalst053/72 41 11peter.meeus@olvz-aalst.beApr. H. VanpouckeH. HartziekenhuisWilgenstraat 28800 Roeselare051/233908hvanpoucke@hhr.beDr. J. BillietAZ St.-JanRuddershove 108000 Brugge050/45 21 11johan.billiet@azsintjan.beApr. G. De BaetsLabo H. HartziekenhuisMechelsestraat 242500 Lier03/491 30 70gert.de.baets@hhzhlier.beDr. J. FransImelda ziekenhuisImeldalaan 92820 Bonheiden015/50 50 11johan.frans@imelda.beDr. J.-L. RummensJessa ZiekenhuisCampus Virga JesseStadsomvaart 11, 3500 Hasselt011/30 97 40jean-luc.rummens@jessazh.beDr. S. VermeirenGZA Ziekenhuizen AntwerpenOosterveldlaan 242610 Wilrijk03/443 38 32sigrid.vermeiren@gza.beDr. J. ColaertAZ GroeningeCampus LoofstraatLoofstraat 43, 8500 Kortrijk056/63 42 41johan.colaert@azgroeninge.beDr. E. De LaereH. HartziekenhuisWilgenstraat 28800 Roeselare051/233838Edelaere@hhr.beProf. Dr. F. MartensAZ GroeningeCampus ReepkaaiReepkaai 4, 8500 Kortrijk056/63 42 42frank.martens@azgroeninge.beDr. Anne-Marie Van den AbeeleAZ Sint-LucasCampus Sint-LucasGroenebriel 1, 9000 Gent09/224 64 68annemarie.vandenabeele@azstlucas.beDr. Pharm. S. WeekxGZA Ziekenhuizen AntwerpenOosterveldlaan 242610 Wilrijk03/443 46 34steven.weekx@gza.beKwaliteitssysteemLAG – <strong>UZ</strong> <strong>Leuven</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!