Futaba T12-FG - Airtoimedia

M A N U A LT-12 FGNo. F 8066 2,4 GHz

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066INHOULDSOPGAVEHoofdstuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .paginaVeiligheidsvoorschriften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. Omvang van de levering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. algemene beschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52.1 zender T-12 FG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52.2 ontvanger R-6014 HS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. Technische gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63.1 zender T-12 FG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63.2 ontvanger R-6014 HS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. bedieningselementen van de zender T-12 FG . . . .64.1 NiMH-zenderaccu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6• Uitnemen/wisselen van de zenderaccu . . . . . . . .64.2 RC lader en laden van de zenderaccu . . . . . . . . . . .7• Veiligheidsvoorschriften voor lipo-accu . . . . . . . .7• Bedrijfstijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74.3 HF-moduul aanbrengen/verwisselen . . . . . . . . . . . .84.4 stuurknuppelinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8• Lengteverstelling van de stuurknuppel . . . . . . . . .8• Veerkrachtinstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84.5 ombouw van de gasfunctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8• Activeren van de rasterfunctie . . . . . . . . . . . . . . .8• Activeren van de remfunctie . . . . . . . . . . . . . . . . .84.6 Stick-Mode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94.7 Geheugenmoduul SD-kaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9• Aanbrengen van de SD-kaart . . . . . . . . . . . . . . . .9• Verwijderen van de SD-kaart . . . . . . . . . . . . . . . . .9• Gegevens overbrengen op de PC . . . . . . . . . . . . .9• Veiligheid van de gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . .9• Geheugencapaciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9• Aanwijzingen voor de omgang met SD-kaarten . .94.8 Leraar-leerling gebruik (trainer) . . . . . . . . . . . . . . .104.9 DSC-gebruik/ gebruik met vliegsimulator . . . . . . .104.10 invoerelementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11• LCD-monitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11• 3-D-hotkey / “ENTER”-toets . . . . . . . . . . . . . . . .11• Invoertoets (S1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114.11 LED-status . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114.12 Digital trimming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114.13 Draaigever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124.14 Bovenste rotary trimmer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124.15 Antenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. aansluiting van de servo’s . . . . . . . . . . . . . . . . . .125.1 aansluiting van de servo’s . . . . . . . . . . . . . . . . . .135.2 vliegtuigmodellen met een normaal hoogteroer . .145.3 vliegtuigmodellen met gescheiden (2) hoogteroer .155.4 vliegende vleugels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165.5 helikoptermodellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. in- / uitschakelen van de zender . . . . . . . . . . . . .186.1 Ombouw van de gasfunctie . . . . . . . . . . . . . . . . . .187. wisselen van frequentieband . . . . . . . . . . . . . . . .198. keuze van modulatiewijze FASST / MULT . . . . . .198.1 inbouw en koppelen van de ontvanger . . . . . . . . .209. beschrijving van de startdisplays . . . . . . . . . . . . .219.1 startdisplay voor vleugelmodellen . . . . . . . . . . . . .219.2 startdisplay voor helikopters . . . . . . . . . . . . . . . . .21Hoofdstuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pagina10. menustructuur en navigatie . . . . . . . . . . . . . . . . .2211. systeemmenu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2211.1 leraar-leerling gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22• Trainertoepassing als leraarzender . . . . . . . . . . .23• Trainertoepassing als leerlingzender . . . . . . . . . .2311.2 display-instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24• Contrastinstelling van het display . . . . . . . . . . . .2411.3 systeem-tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24• Totaal-tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24• Model-tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2411.4 gebruikersnaam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2411.5 geverinstellingen• Hardware-geverompoling . . . . . . . . . . . . . . . . . .25• Stick mode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25• Schakelaar (schakelaartype-toewijzing) . . . . . . .2511.6 informatie (taalkeuze, softwarestand enz.) . . . . . . .2512. basismenu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2612.1 servomonitor (uitslagweergave) . . . . . . . . . . . . . . .2712.2 keuze van modelgeheugen . . . . . . . . . . . . . . . . . .27• Modelgeheugen oproepen . . . . . . . . . . . . . . . . .27• Nieuw modelgeheugen aanmaken . . . . . . . . . . .27• Modelgeheugen wissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28• Modelgeheugen een andere naam geven . . . . . .28• Modelgeheugen kopiëren . . . . . . . . . . . . . . . . . .2812.3 keuze van modeltype . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29• Keuze van vleugel- en hoogte-richtingroertype .29• Keuze van tuimelschijf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3012.5 functie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31• Toewijzing van de stuurgevers . . . . . . . . . . . . . .31• Keuze van de trimgevers . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31• Triminstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31• Virtuele kanalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32• Schakelkanalen 13+14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3212.6 servomiddenverstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3212.7 servo-ompoling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3312.8 failsafe instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3312.9 servouitslag instellingen (ATV) . . . . . . . . . . . . . . . .3412.10 motoruitschakelfunctie (motor uit) . . . . . . . . . . . . .3512.11 voorinstelbare gasstand (stationair 2) . . . . . . . . . .3512.12 mixer voor tuimelschijfring . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .3512.13 tuimelschijfinstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3612.14 timerinstellingen / stopwatch . . . . . . . . . . . . . . . . .3712.15 trimmerweergave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3812.16 multiprop funkti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3812.17 funkti name . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3812.18 resetten van gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3912.19 Vliegtoestand hold (VTST HOLD) . . . . . . . . . . . . . .3913. modelmenu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4013.1 keuze van de vliegtoestanden . . . . . . . . . . . . . . . .4013.2 instelling van de geveruitslag (AFR) . . . . . . . . . . . .4213.3 instelling van de dual rate . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4313.4 programmeerbare mixers (PROGR.MIXER) . . . . . .4414. modelmenu (vleugelmodellen) . . . . . . . . . . . . . . .4714.1 aileron differentiëring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4714.2 instelling van de kleppen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4814.3 aileron-welfkleppenmixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4914.4 aileron-remkleppenmixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4914.5 aileron-richtingroermixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .502

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Hoofdstuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pagina14.6 stoorkleppen-hoogteroermixer . . . . . . . . . . . . . . . .5114.7 richtingroer-aileronmixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5214.8 spoilermixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5214.9 welfkleppen-hoogteroermixers . . . . . . . . . . . . . . . .5314.10 butterfly mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5414.11 trim-mixer 1 en 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5514.12 remkleppen mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5714.13 autopiloot instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5814.14 v-staart mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5814.15 2 hoogteroeren met aileron functie . . . . . . . . . . . .5914.16 wingletroer instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5914.17 instellingen voor elektromotoren . . . . . . . . . . . . . .6014.18 richtingroer -> hoogteroer mixer . . . . . . . . . . . . . .6014.19 snaprol functie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6115. modelmenu (helikoptermodellen) . . . . . . . . . . . .6215.1 pitchcurven instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6215.2 gascurven instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6415.3 versnellings functie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6515.4 autorotatie instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6515.5 tuimelschijf mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6615.6 gas/motor mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6715.7 pitch -> gasnaald mixer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6815.8 pitch -> hekrotor (revo) mixer . . . . . . . . . . . . . . . .6815.9 autopiloot instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6915.10 toerentalregelaar instellingen . . . . . . . . . . . . . . . .7015.11 vliegtoestand hold (VTS HOLD) . . . . . . . . . . . . . .7016. gever/schakelaarkeuze-menu . . . . . . . . . . . . . . .7117. update van de zendersoftware . . . . . . . . . . . . . .7218. Tips voor de installatie en de anteneninstallatievan 2,4 GHz FASST ontvanger . . . . . . . . . . . . . .7318.1 ontvangerantenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73Reikwijdte test (Power-Down-Mode) . . . . . . . . . .7418.2 aan-uitschakelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7518.3 servosnoeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7518.4 servo-ontstoorfilters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7518.5 servo-inbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7518.6 servouitslag en servohevels . . . . . . . . . . . . . . . . .7618.7 inbouw van de stuurstangen . . . . . . . . . . . . . . . . .7619. aanwijzingen voor gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . .7619.1 inschakelvolgorde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7619.2 knakpulsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7619.3 elektromotoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7619.4 elektronische ontstekingen . . . . . . . . . . . . . . . . . .7719.5 capaciteit en bedrijfstijd van de ontvangeraccu . .7720. garantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7721. uitsluiting van verantwoordelijkheid . . . . . . . . . .7722. postvoorschiften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7723. conformiteitsverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7724. algemene toewijzing 2,4 GHz . . . . . . . . . . . . . . .7825. aanbevolen toebehoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7926. verwijdering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8027. serviceadressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN, WAAR IN IEDER GEVALOPGELET MOET WORDEN.Lees, voordat de zender in gebruik genomen wordt dezehandleiding en vooral onze veiligheidsvoorschriften zorgvuldigdoor. Als er voor de eerste keer met radiobestuurde modelvliegtuigen,-schepen, of –auto’s aan de slag gegaan wordt,raden wij u aan om een ervaren modelbouwer hulp te vragen.Deze zendinstallatie is uitsluitend voor de besturing van radiobestuurdemodellen bedoeld en toegestaan. Robbe ModellsportGmbH & Co. KG is niet verantwoordelijk bij anderssoortiggebruik.VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTENRadiobestuurde modellen zijn geen speelgoed in de gebruikelijkezin van het woord en mogen door jeugdigen onder de 14jaar alleen onder toezicht van volwassenen worden gebruikt.De bouw en besturing van deze modellen vereisen technischinzicht, zorgvuldige bouw en een veilig gedrag. Fouten of nalatighedenbij de bouw of bij het vliegen kunnen aanzienlijkeschade aan personen of goederen aanrichten.Omdat producenten en verkopers geen invloed op de correctebouw en omgang met de modellen hebben, wordt hierbij uitdrukkelijkop deze gevaren gewezen en elke verantwoordelijkheiduitgesloten.Technische defecten van elektrische of mechanische aardkunnen leiden tot onverwacht aanlopen van de motor, waardooronderdelen los kunnen raken en met grote snelheidwegvliegen. Ook het gebruik van een ontvangstinstallatie zonderingeschakelde zender kan tot dit effect leiden.Hierdoor kunnen ernstige verwondingen veroorzaakt worden.Propellers, rotors van helikopters en in het algemeen alle draaiendedelen, die door een motor aangedreven worden, zijneen voortdurende bron van gevaar. Voorkom absoluut aanrakingvan deze delen. Een draaiende propeller kan gemakkelijkeen vinger afslaan.Bij elektromotoren met aangesloten accu moet men zich nooitbinnen het bereik van draaiende delen begeven. Let er ook op,dat geen andere voorwerpen met de draaiende delen in aanrakingkunnen komen.Bescherm de installatie tegen stof, vuil en vocht.Stel de apparatuurnooit bloot aan hitte, koude of trillingen. Het gebruik vande zendinstallatie mag alleen plaats vinden bij temperaturenvan –15 C tot +55 C.Gebruik slechts de voorgeschreven laadapparaten en laad deaccu’s volgens voorschrift op. Let op de aanwijzingen van deaccufabrikant. Foutieve- of overladingen kunnen tot ontploffingvan de accu leiden.Let op de juiste polariteit.Vermijd stoot- en druk belasting. Controleer de installatievoortdurend op beschadigingen aan behuizing en kabels enaansluitpluggen. Door een crash beschadigde of nat gewordenapparatuur, ook wanneer deze weer droog is, niet meergebruiken! Deze moet door de robbe servicedienst gecontroleerdof vervangen worden.3Door vochtigheid of een crash kunnen verborgen gebrekenontstaan, die na korte tijd tot een functieuitval kunnen leiden.Alleen door ons aanbevolen componenten en accessoiresmogen worden toegepast. Gebruik alleen de originele robbe-

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Futaba stekkerverbindingen. Aan de installatie mogen geenveranderingen aangebracht worden.ROUTINECONTROLE VOOR DE START• Zijn er meer modelvliegers op het vliegveld, controleer danalvorens uw zender in te schakelen, of uw kanaal vrij is.• Alvorens de ontvanger in te schakelen, controleren of degasstuurknuppel op stop/stationair staat.• Altijd eerst de zender en dan de ontvanger inschakelen• Altijd eerst de ontvanger en pas daarna de zender uit schakelen.• Doe voor het starten eerst een reikwijdte-test.• IIs het juiste modelgeheugen gekozen?• Controleer alle functies. Controleer de draairichting en deuitslag van de roeren in het model.• Zijn de mixfuncties en de schakelaars juist ingesteld?• Is de spanning van de accu`s voldoende?• In geval van twijfel niet starten. U brengt anders uzelf enanderen in gevaar.OMGANG MET HET MODEL• Vlieg nooit boven toeschouwers of andere piloten.• Breng nooit mensen of dieren in gevaar.• Vlieg nooit in de omgeving van hoogspanningsleidingen ofwoongebieden.• Vlieg nooit met het model in de buurt van sluizen enscheepvaartverkeer.• Vlieg nooit met het model op openbare straten, autowegen,pleinen, enz.Bij onweer mag de installatie niet gebruikt worden.Tijdens het sturen niet met de antenne op het model “richten”.In deze richting heeft de zender de geringste veldsterkte. Hetbeste kan de antenne dwars op de vliegrichting van het modelgehouden worden.VERZEKERINGAuto- en scheepsmodellen zijn gewoonlijk door een WA-verzekeringgedekt.Voor vliegtuigmodellen is vaak een extra verzekeringnodig. Overtuig u ervan dat het model voldoende verzekerdis.1. OMVANG VAN DE LEVERINGOmvang van de levering: T-12 FG 2,4 GHzbest. nr. F8066Ontvanger R 6014 HS1 zender FX-30, volledig uitgebreid tot 12 kanalen1 TM- 14 module FX-FM1 zenderaccu NiMH 7,2 V-1700 mAh1 ontvanger R-6014 FS1 aan-uitschakelaar met laadplug1 230 V Automatische laderZender T-12 FG230 V NiMH-Automatischeladeraan-uitschakelaarmet laadplugFASST HF-ModuleTM 2,4 GHzAanbevolen toebehoren:Trainerkabel -> T-12 FG spezialebest.nr. F1314Trainerkabel -> T-12 FG, FF-9best.nr. F1591Trainerkabel -> F-series Din (6-polig) best.nr. F1592trainerkabel -> FX-serie (2,5mm) best.nr. 8236trainerkabel -> F-serie (3,5mm) best. nr 8238adapterkabel vliegsimulator FF-9 best.nr 8239Laadkabel voor zenderaccu T-12 FG best.nr. 8260Ontvanger laadkabel best.nr. F 1416Extra zenderaccu best.nr. 1311Zender pult (acryl) T-12 FG best.nr. 8394Aluminium zenderkoffer Aero-team(zender zonder pult)best.nr. F15564

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80662. ALGEMENE BESCHRIJVNGDe radiobesturingsset T-12 FG is een set uit de bovenklasse,die nieuwe trends zet.2.1 ZENDER T-12 FG• Met de nieuwe overdrachtstechniek 2,4 GHz FASST is hetradiografisch besturen van modellen aanzienlijk storingsongevoeligergeworden.- Geen storingen meer op hetzelfde kanaal.- Ongevoelig voor elektrosmog in het model- Geen kristallen en kanaalkeuze meer.- Praktisch storingsvrij door het digitale karakter van de zenderen de digitale filters in de ontvanger.- Hoge overdrachtssnelheid en een korte reactietijd.Vergelijking:PCM 1024 = 28,5 ms 1024 stappen2,4 GHz FASST = 14 ms 2048 stappenDat is het dubbele aantal stappen in de helft van de tijd.Tegelijkertijd wordt ook de aanspreektijd ( response time)van het bedienen van de stuurgevers todat de servo gaatlopen met 25% gereduceerd.Dit resultaat komt praktisch overeen met een realtime sturing. De stuursignalen komen gelijkwaardig en vrijwelonvertraagd bij de servo aan. Een compleet nieuw digitaalstuurgevoel.• De bediening van de zender is buitengewoon eenvoudigdoor het logische en één geheel vormende grafische gebruikersveld.Volledig nieuwe en zeer eenvoudige mixerkeuze, door hetkiezen van grafisch uitgebeelde modellen. Eenvoudigwegeen vleugel- en staarttype kiezen, de zender stelt dan dejuiste mixers en functievolgorde in.Het invoeren van de gegevens gaat hoofdzakelijk via de 3-D-hotkey, met geïntegreerde ENTER functie.• Voldoende modelgeheugencapaciteit met 30 internemodelgeheugens. Extra modelgeheugen tot 1958 modellenmogelijk door middel van een 2GB SD kaart. D.m.v. de SDkaart kunnen modelgegevens gemakkelijk met andere zendersuitgewisseld worden. SD kaarten zijn in de foto- enelektronicahandel verkrijgbaar.• Vrij programmeerbare 17 punts AFR-stuurgeveruitslagcurve,met aparte snelheidsinstelling voor elk van de 12proportionele kanalen.• 10 vrij programmeerbare 17-punts curvemixers, te combinerenmet 6 verschillende D/R instellingen met gescheidenin te stellen vertragingen en snelheid voor het heen en weerdraaien van de servo”s.Mix-modus “stick to stick” of “stick to servo” Met gescheidenvertraging- en snelheidinstelling voor de in- en uitschakelvoortgangvan de mixing. De mixers kunnen achterelkaargeschakeld worden (cascade) , als gever kan uit schakelaars,stuurgeverfuncties of virtuele functies gekozen worden.Met offsetfunctie en fijninstelling per externe mixerdeelverstellingvia draaigever, schakelaar of stuurknuppel.• 8 vliegtoestanden met prioriteitskeuze en instelbareomschakelvertraging evenals een vrije naamtoewijzing eneen kopiëerfunctie.• Seriematig uitgerust met een leraar-leerling systeem en eenDSC-aansluiting. Leraar-leerlingsysteem met aparte functieomschakelingof mix-gebruik.• NiMH accutechnologie en een 230V laadapparaat zijn in delevering inbegrepen.• Op- en aftellende, programmeerbare stopwatch, bedrijfstijdentelleren modelgeheugentimer.2.2 ONTVANGER R-6014 HSEen kleine, lichte 14kanaals FASST ontvanger met diversityantennesysteem, ter onderdrukking van “dead points”en reduceringvan degevoeligheid van de positie van het model t.o.v.de zender. Compatibel met de 2,4 GHz Fasst HF-modulen TM-8, TM-10 en TM-14.De R 6014HS-ontvanger heeft een schakelaar voor digitale enanaloge Servo. 1-6 bij de uitgangen kunnen worden pulsuitgangvoor digitale Servo nog sneller, wat resulteert in een nogkortere reactietijd in de organisatie (zie pagina 20 hoofdstuk8.1).• Nieuw ontwikkelde precisie-stuurknuppels met viervoudigekogellagering en industriële potentiometers met langelevensduur. Een doordacht systeem van kabelbegeleidingvan de potentiometer zorgt ervoor dat de kabels hooguit45° moeten draaien, waardoor kabelbreuken voorkomenkunnen worden.• De T-12 FG zender beschikt over een nieuwe techniek vanstuurknuppeltrimming. Naar keuze met normaal-,center ofATL (asymetrische) trimfunctie. Overzichtelijke weergavevan de trimposities in het display. Trimwaarde-opslag in hetmodelgeheugen naar keuze globaal voor alle vliegtoestandenof apart voor iedere vliegtoestand zelf.5

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80663. TECHNISCHE GEGEVENS3.1 Zender T-12 FGStuurkanalen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12+2 kanalenFrequentiebanden: . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,4...2,4835 GHzAlternatief: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,4...2,454 GHzOverdrachtsysteem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .FSKKanaalraster: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2048 kHzStroomverzorging: . . . . . . . . . . . .7,2 V NiMH-accu / 1,7 AhStroomopname: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ca. 150 / 320 mAAfmetingen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180 x 180 x 60 mmGewicht (met accu): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ca. 750 g3.2 Ontvanger R-6014 FSAantal kanalen:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Frequentiebanden: . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,4...2,4835 GHzAlternatief: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,4...2,454 GHzOverdrachtsysteem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .FSKKanaalraster: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2048 kHzBedrijfsspanning: . . . . . . . . .4,8 - 6 V (4-5 Zellen NC/NiMH)Stroomopname: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .ca. 50 mAAfmetingen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52,5 x 37,5 x 16 mmGewicht: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 g4. BEDIENINGSELEMENTEN ZENDER FX-30Schakelaar “B”Schakelaar “F”HanterenDraaigever “LD”Antennevoet voor afschroefbaretelescoop-antenneDraaigever “RD”Schakelaar “E”Schakelaar “A”Schakelaar “H”Schakelaar “G”Schakelaar “C”Schakelaar “H”Draaigever “LD”Power LEDDraaigever “RS”monitor-LEDGas/richtingroerknuppelhoogteroer /aileronknuppelGastrimhoogteroertrimAan-uitschakelaarRichtingroertrimAilerontrimInvoertoets‘3-D-hotkey’LCD-monitor4.1 NiMH-zenderaccu 7,2 Volt/1700 mAh, No. F1311 Uitnemen/verwisselen van de zenderaccu• Eerst de zender uitschakelen.• Achteroverbouw batterijhouder met een nagel aan deonderkant en bovenkant open aufklappen.• batterij-connector door zachtjes trekken de stekker (niet dekabel) van de afzender op te lossen.• Batterij met lichte kronkelende beweging aan de voorkantvan de beugel oplossen.• Als je de batterij in de zender eerst de onderkant van debatterij in de lade bedrijf ingesteld.• Door iets te drukken op de bovenste zijde van de batterij,de batterij klikken in de montagebeugels.• Aansluiting stekker polrichtig opnieuw.6

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Aanwijzing:Nooit de zenderaccu uit de zender nemen, als de monitor-lednog knippert. Dit kan eventueel tot gevolg hebben dat degeheugenwaarden of de geheugenbouwstenen schade oplopen.Is dit het geval, dan de zender niet meer gebruiken ennaar de robbe-servicedienst opsturen.4.2 RC LADER EN LADEN VAN DE ZENDERACCUVoor een normale belasting van de zender en ontvanger batterijen,raden we aan dat de bijgevoegde stopcontact lader.Plug aansluiting voor de lader in het stopcontact alvorens u debatterij. Na Ladeende totdat de batterij en oplader stopcontactsindsdien aftrekken.Let op:Wanneer aangesloten en losgekoppeld acculader stopcontact,de batterij kan worden afgetapt weer, zodat altijd de verbindingmet de batterij van de lader!Hoewel de "built-in bescherming diode in de zender schadeaan de polariteit van de lader voorkomt toch om ervoor tezorgen dat de juiste polariteit bij het aansluiten. De zenderen de ontvanger moet noodzakelijkerwijs laden uit.Voor een lading van de afzender of ontvanger batterij met eenhogere macht dan I/10 noodzakelijkerwijs een lader met eenautomatische "delta piek" - afsluitprobleem, zoals de RobbePower Peak FUN DUO POWER Nee 8468, of de Power PeakInfinity lader 3 Aantal 8429. Vooral bij het gebruik van NiMHbatterijen,heeft u een lader met een veilig uit, omdat dezesoorten batterijen zijn gevoelig voor overladen. Laadkabelvoor zenderaccu T-12 FG (best.nr. 8260) gebruiken.Met een snelle lading van de zender batterijen moeten opladenvan de Max. 1 Ampere is.Na een langere opslagperiode (winterstop), de batterij voor deoperatie een paar keer en beslist om te laden. Alleen dan zalde volledige capaciteit van de accu bereikt.Let op:Het lossen moet rechtstreeks op de accu, omdat de diodegeen heffing op de lozing toestaat. Wij raden het gebruik vande ontvanger laadkabel F 1415, aan de zender rechtstreeksaan de acculader verbinding.Ter bescherming van het milieu, breng uw gebroken of gebruiktebatterijen op de overeenkomstige vrije collectie. Doe dit ingeen geval in het huishouden. De batterijen worden opnieuwverwerkt.Let er daarom op dat de stuurstangen licht lopen en dat deservo in zijn uitslag niet mechanisch begrensd wordt.Als de servo’s langzamer gaan lopen is dat een teken dat deontvangeraccu ontladen is. Als dit het geval is, stoppen metbedrijf en opnieuw laden.Na het inschakelen van de zender, de huidige locatie van dezender spanning van de batterij in het display.Wanneer de batterij is leeg, voor zover de waarde van despanning van 6,8 V wordt bereikt, een akoestisch waarschuwingssignaal.Bovendien toont het display "LOW BAT" (batterij laag voltage).De operatie moet onmiddellijk worden stopgezet en de batterijonder belasting. Om veiligheidsredenen moet u de batterij naeen belasting wanneer de spanning beneden de nominalespanning van 7,28 V daalt.Vóór inbedrijfstelling de zender batterij met een laadstroomvan 1 / 10 van de batterij geladen capaciteit voor 24 uur. Nalangdurig gebruik of onbruik van alle batterijen Fernlenkanlagevoor elke transactie ten minste 14 uur met I/10 (Normaallading) te laden, ongeacht de duur van eerdere gebruik. Dit WillSelf-zuivering van de batterij en de batterij is evenwichtigvorm.(Voorbeeld: 1700 mAh batterij, normaal opladen = 170 mA)1700 mAh / 1 Ah = 1,7 UurDe zelf-ontlading van NiMH cellen is ongeveer 1,5% per dag.Dit betekent dat na ongeveer 75 dagen vóór vollgeladener batterijhelemaal leeg is, zonder ooit ten laste te zijn.De zender batterij geladen kan worden zonder hem te breiden.De oplaadbus ligt gemakkelijk toegankelijk is op de achterzijdevan de zender.230 volt netladerVergoedingBedrijfstijden:Bij een volledig opgeladen accu NiMh 1700 mAh (best.nr.F1311) heeft de zender een bedrijfstijd van ongeveer 4,5 - 5,5uur.OtvangeraansluitstekerUitvoer naarde zenderDe bedrijfstijd van de ontvangeraccu is sterk afhankelijk vanhet aantal aangesloten servo’s , hoe zwaar lopen de stuurstangenen hoe vaak wordt een servo aangestuurd.Een servoneemt bij een draaiende servomotor tussen de 150mA en 600mA op, bij een stilstaande motor ca. 5-8 mA. Als de servo dedoor de stuurknuppel aangegeven positie bereikt, schakelt demotor uit en neemt de servo alleen nog maar de ruststroomop. Het maakt hierbij niet uit of de servo in een neutraal- eindofmiddenstand staat.De 230 volt netlader op een stopcontact aansluiten. De laadkabelvan de 230 V lader op de zender aansluiten. Controleerof de zender wordt uitgeschakeld en de controle of de LEDverlichting.Sluit opladen na Max. 15 uur. De lader heeft geen automatischesluiten!7

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80664.3 HF-MODUUL AANBRENGEN/VERWISSELEN4.5 OMBOWN VAN DE GASFUNKTIEDe knuppels hebben zowel een palmechanisme-(modellen)en een remsysteem functie (Heli) voor de niet-neutraliserendmotor Gasfunktion. Deze kan worden geactiveerd en de remofpalmechanisme ingesteld. Een aanpassing kan, afhankelijkvan de stick mode, alleen op de motor / Gassteuerknüppelgedaan.• Voordat het hf-moduul aangebracht wordt, eerst de zenderuitschakelen.• Het hf-moduul er recht voorplaatsen, daarna indrukken totdatde klipjes aan de zijkant vastklikken.• Let erop dat de aansluitpinnen van de stekkerverbindingniet verbogen worden.• Om het hf-moduul er weer uit te nemen, de zijklipjes indrukkenen er recht uit trekken.4.4 STUURKNUPPELINSTELLINGENDe T-12 FG zender beschikt over nieuwe precisie-kruisknuppels,metviervoudige kogellagering en potentiometers metlange levensduur naar industriestandaard.Veerkrachtinstellingknuppel J1Veerkracht instellingknuppel J2Veerkrachtinstellingknuppel J3Veerkracht instellingknuppel J4Lengteverstelling van de stuurknuppelDe lengte van de stuurknuppel is traploos verstelbaar en kanoptimaal aangepast worden aan de stuurgewoontes.• Delen A en B losdraaien• De knuppel op de juistelengte instellen• Delen A en B tegen elkaarvastdraaienDelen AVeerkracht instellingBij de stuurknuppels kan de terugstelkracht van de veren traploosen aan de individuele stuurgewoonte van de piloot aangepastworden. Deze rubberen handgrepen aan de achterzijdezender uitgeschakeld. Met een 1,5 mm inbussleutel de veerkrachtop de gewenste positie instellen.rechts sterker = voorjaar van krachtGasratsch KrachtDelen BWerving vindt plaats vanaf debuitenkant, afhankelijk vande stick naar links of naarrechts mode rubber dopop de zender achterzijdeverwijderd. Met een 1,5mm inbussleutel, hetpalmechanisme of voorjaargeactiveerd rem eninstellingen van het motorvermogen.rasterremACTIVEREN VAN DE RASTERFUNCTIEVoor vliegtuigmodellen is het gebruikelijk dat de rasterveer bijde gasknuppel gebruikt wordt.Hiertoe de schroef van de rasterveerrechtsom indraaien tot de gewenste sterkte bereikt is.Let er op dat niet gelijktijdig de remveer actief is , eventueel deschroef van de remveer iets uitdraaien.HoekRemme / RasterHoekACTIVEREN VAN DE REMFUNCTIE• Eerst de rasterfunctie, door voorzichtig draaien van de rasterveerschroef, buiten werking stellen.• Nu de schroef van de remveer rechtsom indraaien, tot degewenste remkracht bereikt is.De raster- en remfunctie kunnen niet gelijktijdig werkzaamzijn. Ze overlappen elkaar.8

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80664.6 STICKMODEStandaard, het kanaal met de Stick Mode 2 uitgebracht, metde Ratschen-/Bremsfunktion Motor / gas op de linker controlstick. Door de keuze van de volgorde in dit systeem kan deplaats van pagina's van de functies en de aileron stick mode 4wordt bestreken.Als de stick mode 1 of 3 is nodig (gasklep palmechanismerechts), kan het in de Robbe Service worden omgezet door degebruiker zelf, of meer info over de omzetting van de reactoroperatie is te vinden op pagina 18.motorgas4.7 GEHEUGENMODULE SD KAARTOp een SD kaart tot 2 GB, niet meegeleverd,kunnen modelgegevens van meerderemodellen opgeslagen worden.Aanbevolen is het gebruik van snelle SDkaarte, b.v. type sun-disk. Kaarten voordigitale foto-camera’s kunnen ook gebruiktworden, echter door het grote aantalverschillende merken, is een goed functionerenniet altijd gegarandeerd.AANBRENGEN VAN DE SD KAARTAanbrengen van deSD-kaart, gaat u alsvolgt:• De zender uitschakelen• Het zijdeksel openklappen• De gleuf voor deSD kaart wordtzichtbaar:richtingroerhekrotoraileronrolhoogroerniksoftware update schakelaarSD-Kaartbatterijklepje geopendDe SD kaart zo houden dat de vergrendeling aan de onderkantzit. De kaart tot de aanslag in de gleuf steken, de kaart klikt nuhoorbaar vast.Belangrijke aanwijzing.Alvorens de gegevens op de SD kaart over te schrijven moetde kaart eerst geformatteerd worden. Dit gaat als volgt:• De kaart in de zender steken en vervolgens de zenderinschakelen.• Nu verschijnt de melding: de kaart werd niet geïnitialiseerdafbreken/formatteren.• Kies om te initialiseren het veld format en druk op de 3-Dhotkey.• Er verschijnt nu de bevestigingsvraag.• Het lijkt de boodschap "Formaat Card", en de display toonthet proces als een staafdiagram.9• Afhankelijk van de grootte van kaarten, dit proces kanenkele minuten duren.• Na het formatteren van de boodschap: "Formattereneinde", bevestigen ze dit met OK.• De zender automatisch overschakelt op de vertrouwdebeginnen om weer te geven.VERWIJDEREN VAN DE SD KAARTMet de vinger tegen de SD kaart drukken zodat deze een kleineindje naar voren schuift, nu wordt de kaart ontgrendeld enkan eruit genomen worden.Aanwijzing:Tijdens de lees-of schrijfprocedure de kaart niet wisselen, ditkan tot schade lijden aan de gegevens of de SD kaart.GEGEVENS OVERSCHRIJVEN OP DE PCOm de software-update gegevens naar de pc over te schrijvenis een kaartlezer-schrijver noodzakelijk. Deze is in de pc winkelte koop. De gegevens op de SD kaart zijn niet in Windowformaatopgeslagen en zijn dus op de pc niet zichtbaar. Een specialesoftware “Futaba File System Utility”om de gegevens tekunnen lezen en wissen kan in het downloadbereik van derobbe support server http://Support.robbe.com, gedownloadworden.Een volgend programma waarbij modelgegevens tussen dezenders T12Z, T12G, T14MZ, FX 30, en FX 40 geconverteerdkunnen worden is in voorbreiding en zal later ook via de robbeSupport server gedownload kunnen worden.VEIIGHEID VAN DE GEGEVENSDe levensduur van een SD kaart bedraagt meer dan 100.000schrijfcycli. Mocht het na lang en intensief gebruik tot schrijfofleesmoeilijkheden komen, dan kan de kaart vervangen worden.Voor de veiligheid van de gegevens op de kaart kunnenwij geen verantwoordelijkheid nemen. Het is aan te beveleneen veiligheidskopie van de gegevens te maken.De opslag van de gegevens op de SD kaart en in de zendergebeurt zonder stroomgebruik. Bij het verwisselen van de zenderaccugaan de gegevens niet verloren.CAPACITEIT VAN HET GEHEUGEN• Intern bezit de zender een geheugen voor 30 modellen.Omhet geheugen verder uit te breiden kan gebruik gemaaktworden van een SD kaart. Kaarten van 32 MB tot “ GB zijnbruikbaar. Op een SD kaart van “ GB kunnen 3916 modellenopgeslagen worden.Via deze SD kaart kan ook, door degebruiker zelf, de software geactualiseerd worden. Degegevens hiervoor staan in het download bereik van derobbe home page. Voor de update beschrijving zie pag. 72.AANWIJZINGEN VOOR DE OMGANG MET SD KAARTEN• De SD kaart gedurende het laden niet uit de zender nemen.• SDe SD kaart niet aan sterke magnetische of elektrischevelden blootstellen. De gegevens gaan dan verloren en dekaart kan beschadigd raken.• Niet aan direct zonlicht of hoge luchtvochtigheid bloot stellen.• Vermijd vuil, water of andere vloeistoffen.• De kaart bij het plaatsen of uitnemen altijd aan de hoekenvastpakken.• De SD kaart altijd in de juiste richting plaatsen• De kaart alleen bij een uitgeschakelde zender plaatsen oferuit nemen.

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80664.8 LERAAR-LEERLING GEBRUIK (TRAINER)Aan de linkerzijde van de T 12 FG zender zijn enkele aansluitingenaangebracht. Hier bevindt zich ook de leraar-leerlingingang, die echter ook voor DSC en voor de vliegsimulatorgebruikt kan worden.Aanwijzing:De zender heeft geen aparte T12FG spanning transformatorals de T12Z, T14MZ of FX 40e Daarom kunnen studenten verzenderdie de leraar zender stroomvoorziening zijn niet aangesloten,omdat anders de Onder spanning alarmsignaal. Op telossen voor de systemen met 6-pins connector micro, gebruikdan de trainer-kabel T-12 FG speziale (no. F1314).• Functiecontrole uitvoeren, de leraar/leerling toets bedienenen de stuurfuncties van de leerlingzender testen.• Na het loslaten moet de besturing weer via de leerlingzenderlopen.Per software kan gekozen worden of de leerlingzender mixfunctiesvoor de besturing van het model zelf heeft of datdeze functies door de leraarzender gebruikt worden.. Het isook mogelijk beide zenders een mixfunctie te geven.Een leraar-leerling gebruik (trainer) maakt het voor vliegleerlingenmogelijk om met behulp van een leraar het vliegen teleren. De leraar- en de leerlingzender moeten met de overeenkomstigekabel, die als toebehoren verkrijgbaar is, verbondenworden.Leraar leerling trainerkabelT-12 FGT-12 FGT4EX, T6EX, T7C, T9C,T10CT12Z, T14MZ, FX-30,FX-40T-12 FG T4VT-12 FGanderzenderFC28, FC 18,F-14, FC-16T-12 FGT-12 FG T6X, T7U, T8U, T9ZT-12 FG trainerkabelspezial nr. F 1314conventionele trainerkabel(rect.-rect.)conventionele trainerkabel(rect.-onge.)met trainemodule 4en kabel no. F1592rect.-rect., rect.-ong., rect. - FXserieconverteren inRobbe serviceDe T-12 FG zender kan zowel als leraar- als ook als leerlingzendergebruikt worden.Let op de volgende aanwijzingen.Kies het modulatietype op de leerlingzender met G3 modulatie(PCM 2048)• Afhankelijk van het zendertype wordt de leerlingzenderdoor het aansluiten van de trainerkabel ingeschakeld. Omeen hf-straling van de leerlingzender te voorkomen, is hetaan te bevelen het kristal of het hf-moduul plus de antennevan de zender te verwijderen.• De student moet Kanaal PPM (FM) modulatie set (met uitzonderingvan een zender T12FG is ook student stations).• Als de zenders niet dezelfde knuppelbezetting hebben(gaslinks of rechts) dan moet bij de leerlingzender de stickmodegewijzigd worden.• De leraarzender en de leerlingzender met een trainerkabelverbinden.• De leraarzender inschakelen.• Afhankelijk van de Schülersendertyp eventueel de studentzender beurt. Let op: Voor bussen of student stations met8Zellen NC / NiMh operatie is een trainer No.F1314 adaptervereist. Dit geldt niet voor de zender T14, T12Z en FX40.10Nadere informatie voor de instellingen staat beschreven inhet hoofdstuk “systeem-menu”.De T-12 FG zender kan zowel als leraar- als ook als leerlingzendergebruikt worden in combinatie met de meest uiteenlopenderobbe/Futaba zenders. Hierbij zijn onderstaande combinatiesmogelijk:De T-12 FG zender als leraarzender in verbinding met de volgendezenders:• Zender T12FG, T12Z, T14MZ, FX-30, FX-40, FF-9, FF-7(T7CP), T4EX, Skysport T4YF = trainercable no. F 1591• Zender FX-14/18 = trainerkable no. 8236• Zender op de F-serie met trainermodul 4: F1574 trainercableno. 8238• Zender op de F-serie mit 6-polig DIN-Verbinding Skysport 4(T4VF), FF-6, FF-8 und PCM 1024 9Z Zender = trainercableF 1592, Robbe service moet worden herbouwdDe FX-30 zender als leerlingzender in combinatie met devolgende leraarzenders :• Zender Skysport T12FG, T12Z, T14MZ, FX-30, FX-40, FF-7(T7CP), FF-9 (T9CP), T4EX, Skysport T4YF = trainercableno. F1591• Zender FX-14/18 = trainercable no. 8236• Zender Skysport 4 (T4VF), FF-6, FF-8, FC-28, FC-18 undFC-16 met DIN-Verbinding of PCM 1024 9Z Zender = trainercableF 1592, Robbe service moet worden herbouwdDe DSC-functie kan alleen alternatief voor de trainer functie.Uitschakelen (INA) aan de coach om te opereren in de"System Menu" setup "trainer"Zender F-14, FC-16, FC-18 of FC-28 met trainermodul 4(modul F 1574) = trainercable no. 8238.4.9 DSC-GEBRUIK/ GEBRUIK MET VLIEGSIMULATORDe DSC-aansluiting aan de achterkantvan de zender, een kabel-DSC (Direct Servo Control) kanworden aangesloten op zonderRF-straling rechtstreeks naar deontvanger en is aangesloten op decontrole Servo. Dit is bijvoorbeeldop een concurrerend voordeel, als de frequentie-kanaal bezetis, maar je toch wilt wijzigen instellingen. Ook op de frequentievan de zender overschakelen ontvanger R 5014 / R 5114gebruik.Aanwijzing:De DSC-functie kan alleen alternatief voor de trainer functie.Uitschakelen (INA) aan de coach om te opereren in de"System Menu" setup "trainer".

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Plaats de bijgevoegde DSC-Jack Cable naar de B / C vande ontvanger• ontvanger en “A”• Vervolgens de stekker in het kanaal voegen, wordt dezeautomatisch ingeschakeld zonder een omroep signaalabzustrahlen. Op het display verschijnt de melding "DSCkabel",de controle-signalen worden doorgegeven aan deontvanger via de kabel.Op de zender moet de 8-kanaals PPM (FM) modulatie ingesteldworden zijn.4.10 INVOERELEMENTENDe programmering van de T-12 FG gebeurt , in verbinding metde grote overzichtelijke LCD-monitor, met de ‘3-D-hotkey’ metENTER-functie en de S1-toets.LCD-MONITOR-BEDIENINGSVELD‘LCD-monitor’DIGITAL PROPORTIONAL RADIO CONTROL SYSTEMBoutton S1“3-D-Hotkey” / “ENTER”De grote, overzichtelijke en contrastrijke LCD monitor metgrafische voorstelling en 255 x 96 dots, biedt de gebruiker alleinformatie zowel bij de programmering alsook bij het gebruik.3-D-HOTKEY / ENTER-TOETSDe invoer van de gegevens loopt hoofdzakelijk via de 3-D-hotkey,door draaibewegingen wordt een aangegeven waardeverhoogd of verlaagd. Door het drukken volgt een bevestigingvan de nieuw ingestelde waarde. (ENTER-functie)INVOERTOETS S1Mit der S1-Taste können Sie in den einzelnen UntermenüsMet de S1-toets kan door de aparte submenu’s heen en weergebladerd worden zonder zich direct in de speciale instellingente bevinden. Door de toets kort in te drukken springt decursor terug naar de uitgangspositie. Om terug te komen in dehome-display moet de toets minstens 1 sec. ingedrukt worden.Om tijdens het vliegen ongewenste instellingen te voorkomen,functioneert de S1 toets ook als key-lock. Om de toesenuit het home-display te blokkeren of vrij te geven moet deS1 toets minimaal 1 sec. ingedrukt worden.S1PUSHEDIT4.11 LED-STATUSOp de voorzijde bevindenmonitor-LEDzich 2 status-leds, die doorknipperen en kleuren de statusvan de zender weergeven.• Na het inschakelen licht de rode led op.• Langzaam groen knipperen geeft aan dat de frequentieoverdrachtnaar de ontvanger plaatsvindt.• De kleur van de led-monitor wordt groen als er een DSCkabelaangesloten is , of als de zender als leerlingzendergeactiveerd is.• Snel,rood knipperen betekent dat er geen hf-moduulgeplaatst is, of dat het hf-moduul niet geschikt is voor dezender of niet overeen komt met de gekozen frequentieband.KORTE SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE KLEUR-WEERGAVEN:Rode led brandt:hf-moduul geplaatst,geen hf uitstralingRode en groene led branden: hf-uitstraling van de zenderRode led knippert:geen moduul geplaatstGroene led knippert:DSC of leraar-leerlinggebruik.4.11 DIGITAL TRIMMINGDe zender heeft knuppels voor elke functie een digitale trimschakelaar (T1 ... T6). Bij iedere bediening wordt de trimwaarde,afhankelijk van de stapgrootte, veranderd. Bereikt de trimpositiehet neutraalpunt (middenstelling) of wordt het neutraalpuntdoorlopen, dan klinkt er een akoestisch signaal. Als detrim knop om een grotere aanpassing van de trim waarde tebereiken die een versnelling van de automatische aanpassing(Auto-Repeat-functie). De Digital Trimmer Ook kan voor elkefunctie vrij toegewezen. Dat gezegd zijnde, een donor met eenschakelaar voor de digitale trim verantwoordelijk.De actuele trimpositie wordt in een balkgrafiek in het start-displayen in het menu trimwaarde weergegeven. In het menu“functie” kan voor de betreffende trimmer de trimuitslag (rate)en de stapgrootte ingesteld worden.In het basismenu, submenu “functie” afzonderlijk bij de respectievelijketoetsen trim de trim tarief "pad" en increment"MODE" is ingesteld.T6T5De afbeelding toont het start-display . de beschrijving van deweergave volgt in hoofdstuk 9.T4T3T2T1In het submenu trimweergave worden individueel voor de rotarytrimmers de trim-stapgrootte ingesteld en de functie “global”of “apart” toegewezen.11

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80664.13 DRAAIGEVERSDe draaigevers LD en RD zijn analoge gevers, die vrij aan iederewillekeurige functie toegewezen kunnen worden. Ze bezitteneen fijn raster en bij het bereiken van de middenstellingklinkt er een akoestisch signaal. Door een markering is deingestelde positie zichtbaar.4.15 ANTENNEDe zender antenne moet verplaatsen in een horizontale positie(zie foto) worden geplaatst om te zorgen voor de bestmogelijke hoek te krijgen.Nooit met de antenne op het model ontworpen om uitbreidingvan de antenne, de straling ten minste!4.14 LATERALE DRAAIGEVERSDe beide laterale draaigevers zijn analoge gevers, die vrij aaniedere willekeurige functie toegewezen kunnen worden. Zebezitten een fijn raster en bij het bereiken van de middenstellingklinkt er een akoestisch signaal.De zender aan de linkerkant sensor ligt met LS, aan de rechterkantmet RS betekent. Zowel donoren zijn comfortabel metde wijsvinger te bedienen zonder de control stick te zijn vrijgegeven.Tijdens de vlucht, de antenne is niet aan te raken, dit vermindertde straling heel goed.RSLS5. AANSLUITING VAN DE SERVO’SVolgorde van de servouitgangen van het tot nu toe functionerende PCM 1024 systeemKanaal motor modell zwever heli1 aileron aileron rol2 hoogteroer hoogteroer nik3 motor/gas stoorkleppen motor/gas4 richtingroer richtingroer hekrotor5intrekbaarlandingsgestelflaperon gyro6 aileron 2 flaperon 2 pitch7 vrij aileron 2 vrijBij de T-12 FG besturing is volgorde vande servouitgangen vrij toewijsbaar. Omcompatibel te zijn met het huidige PCM1024 systeem met vaste servouitgangbezetting, moet de volgorde, zoals hiernaastis weergegeven, ingesteld worden.12

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80665.1 AANSLUITING VAN DE SERVO’SAansluiting van de servo’s en de stroomverzorging:Ontvanger R-6014 HSAansluiting:B/C = ontvangeraccu of DSC-kabel.Uitgang 1...12:1 ... 12 proportionele kanalen voor servo’s.Uitgang DG1 und DG2: Schakelkanalen 13 en 14Monitor LED:toont de status van de draadloze frequentieoverdracht aan.kanaal1...12accu/DSCkanaalDG1 =13MonitorLEDkanaalDG2 =14servos1...10/12Aanwijzing:Bij het aansluiten van een groteraantal krachtige servo’s of digitaalservo’s is de stroomverzorging metde meegeleverde aan-uit-schakelaarniet voldoende.Er moet dangebruik gemaakt worden van een“powew-accuweiche”. Raadpleeghiervoor de vakhandelaar.LaadpugOntvangeraccuaan-uitschakelaarNIEUW SYSTEEM VOOR FUNCTIEVOLGORDEOm compatibel te blijven voor kleine 5/6 kanaals ontvangerswerd de tweede aileron-uitgang bij het PCM-G3/ FASST systeemnaar kanaal 5 verplaatst. Hierdoor is er bij het PCM-1024systeem een afwijkende ontvangerbezetting. Dit wordt ookbepaald door het hogere aantal kanalen.Voor de compatibiliteit met het PCM-1024 systeem, kan bij dezender in het menu “functie”de functievolgorde vrij gekozenworden.Aanwijzing:Als bij het PCM-G3 / FASST systeem de functievolgorde veranderdwordt, moet er op gelet worden dat bij elkaar horendefuncties binnen de kanalen 1…6 of 7…12 geplaatst worden.Deze functies niet op kanaal 6 en 7 plaatsen, dit kan tot looptijdverschil leiden.De moderne grafische keuze van het modeltype als basis voorde mix-functies, maakt na modeltype-keuze zelf een voorstelvoor de mix-functies en de volgorde van de kanalen. Het is aante raden dit advies op te volgen, zodat er een standaard bezettingontstaat.In het menu ‘functie’wordt overzichtelijk aangegeven, aanwelke uitgang de overeenkomstige servo aangesloten wordten met welke gever er gestuurd wordt. Bij functie’s met 2 ofmeer servo’s worden de overeenkomende gevers zelfs geconfigureerd.Binnen een modeltype varieert de configuratie weinig. Hoemeer roeren en kleppen, hoe meer kanalen er bezet zijn.Veranderingen bij het wisselen van modeltypes. Verandert hetmodeltype b.v. van een normale staart naar twee hoogteroerservo’s(ailvator) dan verandert ook de volgorde van de functie’s.Dit geldt natuurlijk ook voor zweefvliegtuigen, met of zondermotor en ook voor vliegende vleugels, met of zonder winglets.Op de volgende pagina’s staat een omvangrijke opstelling enschetsen van servo-aansluitvolgorde, gerangschikt naar verschillendemodeltypes, die door de software beheerd worden.13

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80665.2 Motormodellen, elektrozwever, en zwevers met een normale T-, kruis-, en V-staart1 aileron 2 aileron 2 aileron + 1 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge2 richting richting richting richting richting richting richting richting richting3 gas motor extra 1 gas motor extra 1 gas motor extra 74 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 int.1.g. extra 7 extra 7 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 stoorkl. stoorkl. stoorkl. int.1.g. extra 7 extra 7 welf welf welf7 extra 6 extra 6 extra 6 extra 6 extra 6 extra 6 int.1.g. extra 6 extra 68 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 59 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 410 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 311 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 ZUS 212 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 extra 1 extra 1 extra 1 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 12 aileron + 2 welfklep 2 ail + 2 welf + 2 remklep 4 aileron + 2 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge2 richting richting richting richting richting richting richting richting richting3 gas motor extra 6 gas motor extra 4 gas motor extra 44 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 int.1.g. extra 5 extra 5 int.1.g. extra 3 extra 3 int.1.g. extra 3 extra 37 welf welf welf welf welf welf ail 3 ail 3 ail 38 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 ail 4 ail 4 ail 49 extra 4 extra 4 extra 4 remklep remklep remklep welf welf welf10 extra 3 extra 3 extra 3 remklep 2 remklep 2 remklep 2 welf 2 welf 2 welf 211 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 212 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1363De nummers in de cirkelsgeven de ontvangeruitgangaan.4Q7W28W215Q27 4 9 10 5 8Q3QW2W21Q2Q4147 4 9 11 12 10 5 8ANWIJZING!In de PCM-G3 mode met 12kanalen kunnen alle modellengeprogrammeerd worden.Wordt er voor FM 8 kanaal ofPCM-1024 modulatie gekozen,dan is de modelkeuze beperkt. Allen de grijs gemarkeerde modellen kunnen dan geprogrammeerd worden. VC1…4 zijn virtuelefuncties zonder ontvangeruitgang die echter op meerdere servo’s werkenb.v. butterfly.Q3QWB2B2W21Q2 Q4

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80664 ail + 2 welf + 2 remklepKanaal motor e-zwever zwever1 hooge hooge hooge2 richting richting richting3 gas motor extra 24 ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 26 int.1.g. extra 1 extra 17 ail 3 ail 3 ail 38 ail 4 ail 4 ail 49 welf welf welf10 welf 2 welf 2 welf 211 remklep remklep remklep12 remklep 2 remklep 2 remklep 2VC1 spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 15.3 modeltype met gescheiden hoogteroer, ook te mixen als aileron (ailvator)1 aileron 2 aileron 2 aileron + 1 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 23 richting richting richting richting richting richting richting richting richting4 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 gas motor extra 7 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 stoorkl. stoorkl. stoorkl. gas motor extra 7 gas motor extra 67 int.1.g. extra 6 extra 6 int.1.g. extra 6 extra 6 welfklep welfklep welfklep8 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 int.1.g. extra 5 extra 59 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 410 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 311 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 ZUS 212 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 extra 1 extra 1 extra 1 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 12 aileron + 2 welfklep 2 ail + 2 welf + 2 remklep 4 aileron + 2 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge hooge2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 2 hooge 23 richting richting richting richting richting richting richting richting richting4 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 gas motor extra 5 gas motor extra 3 gas motor extra 315

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80662 aileron + 2 welfklep 2 ail + 2 welf + 2 remklep 4 aileron + 2 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever7 welf welf welf welf welf welf ail 3 ail 3 ail 38 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 ail 4 ail 4 ail 49 int.1.g. extra 4 extra 4 remklep remklep remklep welf welf welf10 extra 3 extra 3 extra 3 remklep 2 remklep 2 remklep 2 welf 2 welf 2 welf 211 extra 2 extra 2 extra 2 int.1.g. extra 2 extra 2 int.1.g. extra 2 extra 212 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterfly extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 12 welf + 2 remklep3Kanaal motor e-zwever zwever61 hooge hooge hooge2 hooge 2 hooge 2 hooge 24Q7W8W25Q2De nummers in de cirkels geven deontvangeruitgang aan.3 richting richting richting4 ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 2216 gas motor extra 17 ail 3 ail 3 ail 38 ail 4 ail 4 ail 49 welf welf welf10 welf 2 welf 2 welf 267 4 9 11 12 10 5 8Q3 Q W B B2 W2 Q2 Q467 4 9 11 12 10 5 8Q3 Q W B B2 W2 Q2 Q411 remklep remklep remklep12 remklep 2 remklep 2 remklep 2VC1 spoiler spoiler spoilerVC2 extra 1 butterfly butterflyVC3 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 12H231HANWIJZING!In de PCM-G3 mode met 12 kanalen kunnen alle modellen geprogrammeerdworden. Wordt er voor FM 8 kanaal of PCM-1024 modulatie gekozen, dan is demodelkeuze beperkt. Allen de grijs gemarkeerde modellen kunnen dan geprogrammeerdworden. VC1…4 zijn virtuele functies zonder ontvangeruitgang dieechter op meerdere servo’s werkenb.v. butterfly.2H231H5.4 Vliegende vleugelmodel als motormodel, elektrozwever en zwever met centraal of winglet roer2 aileron 2 aileron + 1 welfklep 2 aileron + 2 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 richting richting richting richting richting richting richting richting richting2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 23 gas motor extra 1 gas motor extra 7 gas motor extra 64 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 int.1.g. extra 7 extra 7 welfklep welfklep welfklep int.1.g. extra 5 extra 57 extra 6 extra 6 extra 6 int.1.g. extra 6 extra 6 welfklep welfklep welfklep8 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 extra 5 welfklep 2 welfklep 2 welfklep 29 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 4 extra 410 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 3 extra 311 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 216

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80662 aileron 2 aileron + 1 welfklep 2 aileron + 2 welfklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwe- zwever motor e-zwever zwever12 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogteVC2 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 butterfly buterfly extra 1 buterfly buterflyVC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 12 ail + 2 welf + 2 remklep 4 aileron + 2 welfklep 4 ail + 2 welf + 2 remklepKanaal motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever motor e-zwever zwever1 richting richting richting richting richting richting richting richting richting2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 2 richting 23 gas motor extra 4 gas motor extra 4 gas motor extra 24 ail ail ail ail ail ail ail ail ail5 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 2 ail 26 int.1.g. extra 3 extra 3 int.1.g. extra 3 extra 3 int.1.g. extra 1 extra 17 welf welf welf ail 3 ail 3 ail 3 ail 3 ail 3 ail 38 welf 2 welf 2 welf 2 ail 4 ail 4 ail 4 ail 4 ail 4 ail 49 remklep remklep remklep welf welf welf welf welf welf10 remklep 2 remklep 2 remklep 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 2 welf 211 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 extra 2 remklep remklep remklep12 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 remklep 2 remklep 2 remklep 2VC1 hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogte hoogteVC2 spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoiler spoilerVC3 extra 1 butterfly buterfly extra 1 butterfly buterfly extra 1 butterfly buterflyVC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 11 45 23S Q614 7 9 10 8 5Q W B36Q2 S2QW74 7 8 54W2 Q29 11 12 10 5 81 2B2 W2 Q2S Q3 Q W B B2 W2 Q2 Q4 S2De nummers in de cirkels geven de ontvangeruitgang aan.1ANWIJZING!In de PCM-G3 mode met 12 kanalenkunnen alle modellen geprogrammeerdworden. Wordt er voor FM 8kanaal of PCM-1024 modulatie gekozen,dan is de modelkeuze beperkt.Allen de grijs gemarkeerde modellenkunnen dan geprogrammeerd worden.VC1…4 zijn virtuele functieszonder ontvangeruitgang die echterop meerdere servo’s werkenb.v. butterfly.Bij en vliegend vleugelmodel is hethoogteroer ook een virtuele functie.5.5 Functievolgorde bij helikoptersKanaal H1+2, HE3 90°, HR3 120°, HN3 120°, H3 Heli 41 motor-gas motor-gas2 hekrotor hekrotor3 gyro rol4 rol nik5 nik pitch6 pitch nik 217

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Kanaal H1+2, HE3 90°, HR3 120°, HN3 120°, H3 Heli 47 toerenregelaar 1 gyro8 toerenregelaar 2 toerenregelaar 19 mengselverstelling-naald toerenregelaar 210 extra 3 mengselverstelling-naald11 extra 2 extra 212 extra 1 extra 1VC1 extra 1 extra 1VC2 extra 1 extra 1VC3 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1ANWIJZING!In de PCM-G3 mode met 12 kanalenkunnen alle modellen geprogrammeerdworden. Wordt er voor FM 8kanaal of PCM-1024 modulatiegekozen, dan is de modelkeuzebeperkt. Allen de grijs gemarkeerdemodellen kunnen dan geprogrammeerdworden.VC1…4 zijn virtuele functies zonderontvangeruitgang die echter opmeerdere servo’s werkenb.v. butterfly.6. AAN-/UITZETTEN VAN DE ZENDER• De hoofdschakelaar op de zender naar rechts schuiven.• Na de laad- en initialiseringsfase (de monitorled brandtrood) verschijnt het frequentiekanaal-bevestigingsveld.• De vraag naar controle van het frequentiekanaal verschijntiedere keer als de zender ingeschakeld wordt.• Als RF wordt uitgestraald, met de "3-D sneltoets" functie enselecteert u een print door te drukken op de knop ( "Bewerken")bevestigen.• De groene LED-status is een teken van RF-straling.• Zal de "3-D sneltoets" "Nee" is geselecteerd en 'bewerken',dus het veranderen van de weergave in het menu Start, is ergeen RF uitgestoten. Groene LED uit.U kunt de instellingen zonder RF-straling zijn gemaakt.Let op:Bij een ingevoerde SD-kaart duurt de startfase wat langeromdat eerst alle gegevens van de kaart gelezen moeten worden.6.1 OMBOUW VAN DE GASFUNCTIEHet verwijderen van de achterpaneel• Steek de batterij kabelverbinding oplossen (Niet trekkenaan het snoer).• Zender batterij uitbreiden• RF-module kan worden gevonden• met een schroevendraaier, de vier Schroef de achterkantoplossen.• Verwijder het achterpaneel aan de achterzijdeSluit de achterklep• Achter voorzichtig van achter de stekker huisvesting, Aandachtbesteden aan eventueel geknepen kabels.• achterpaneel met vier schroeven.• RF-module te gebruiken voorzichtigheid• aansluiten en installeren van de batterij, de batterij compartimentgesloten.Ombouw van de gasfunctie naar rechtAchterpaneel zoals hierboven beschreven te verminderen.Massa is het station met de Rastfunktion op de linker controlstick verzonden (Mode 2), dit kan variëren afhankelijk van dedouanerechten op de control stick naar rechts worden herbouwdLet op:Gedurende de initialiseringsfase (monitor-led knippert rood)niet uitschakelen, anders kunnen de instellingen beschadigdworden.UITSCHAKELEN VAN DE ZENDER• De hoofdschakelaar op de zender naar links schuiven.• De hf-uitsraling wordt onderbroken en de in het werkgeheugenaanwezige gegevens worden in het interne geheugenof op de SD-kaart geschreven.Als gedurende de uitschakel- en geheugenopslag procedurede zender opnieuw wordt ingeschakeld dan wordt dat, omwillevan de veiligheid van de gegevens, genegeerd.Pos. 1Throttleveer en Raster-/remmveer oplossen vanhet rechtPos. 2Throttleveer en Raster-/remmveer links ïnstalleerdPos. 3Klaar opgewaardeerd(Route, rechts / links = achteraanzicht)18

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066STICKMODENaast de mechanische omschakeling van Drosselraste de zenderheeft een functie in kaart brengen van de control stick. Desoftware van de afzender, in aanvulling op de standaard 'Mode2' drie Steuerknüppelmodi. Dit maakt het systeem optimaalaan te passen aan uw belastingaangifte gewoonten. Sinds deoverdracht van de fiscale functies op de overeenkomstige uitgangenvan de servo-ontvanger blijft altijd hetzelfde, je hoeftalleen de control stick regeling in de pilot-model werkt.7. WISSELEN VAN FREQUENTIEBANDOm de modulatie te veranderen moet in het basismenu “frequentie”gekozenworden. Daarna volgt de vraag welke frequentiebandingeschakeld moet worden, France of General.Belangrijk: Na het omschakelen moet er opnieuw“gelinkt”worden Na de gewenste keuze de frequentieveranderingbevestigen. Bij “nee”blijft het zendvermogen uitgeschakelden kan op een later tijdpunt ingeschakeld worden.ATTENTIE: Voor de eerste start altijd een reikwijdte test doorvoeren!!Kanaalvolgorde (FASST Multi / 7 kanaal)Servo-aansluitingenAls voor een optimale tuimelschijfaansturing de kanaaltoewijzingautomatisch gewijzigd wordt, dan is het noodzakelijk debetreffende servo-uitgangen overeenkomstig de onderstaandetabel aan de ontvanger te wijzigen. De aangegeven volgordewijkt af van de volgorden in de G3 modulatie. In het geval vaneen reset wordt de onderstaande volgorde automatischgeconfigureerd. De automatische kanaalvolgorde instellingwerkt alleen bij de G3/FASST multi modulatiewijze. Modellenmet PCM 1024 of PPM (FM) modulatie reageren hier niet op.Een aanwijzing voor de keuze van het frequentiebereik in de2,4 GHz band.Toepassingsgebied: De landen van de EU, Zwitserland, Noorwegen,IJsland en Rusland. In de 2,4 GHz band zijn 2 verschillendefrequentiebereiken beschikbaar:1. 2400...2483,5 MHz, stand van de schakelaar “GENERAL”.Dit frequentiebereik is niet in alle landen van de EU geharmoniseerd,b.v. in Frankrijk, waarom er dus een kenteken met “CE !”noodzakelijk is. Bovendien moeten deze apparaten door defabrikant bij de bevoegde nationale instanties aangemeld worden.Op deze frequentieband kunnen, door de ontbrekendeharmonisering, afwijkende nationale regelingen voor hetgebruik van de 2,4 GHz band of voor het zendvermogen gelden.2. 2400...2454 MHz, stand van de schakelaar “FRANCE”.Dit frequentiebereik is in de hele EU geharminiseerd, kenteken“CE”. Hier is geen kennisgeving nodig en er gelden geenbeperkingen.Aanbeveling: Voor de landen Oostenrijk, Frankrijk, Rusland,Italië en België moet het frequentiebereik 2 (2400…2454 MHz)“schakelaarstand FRANCE”gekozen worden.In Roemenië enBulgarije is een extra toestemming nodig, neem daarvoor kontaktop met de autoriteiten. In Noorwegen is binnen een straalvan 20 km van het onderzoekstation Ny Aelesund het gebruikniet toegestaan.Multikanaal7 KanalbehalvebehalveKanalH-4, H4XH-4, H4XH-4, H4XH-4, H4X1 rol rol rol rol2 nik nik nik nik3 pitch pitch gas gas4 hekrotor nik 2 pitch pitch5 gyro hekrotor gyro gyro6 gas gas hekrotor hekrotor7 gelaar gyro gelaar nik 28 gelaar 2 gelaar extra 5 extra 59 naald gelaar 2 extra 4 extra 410 extra 3 naald extra 3 extra 311 extra 2 extra 2 extra 2 extra 212 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC1 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC2 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC3 extra 1 extra 1 extra 1 extra 1VC4 extra 1 extra 1 extra 1 extra 18. Keuze van modulatiewijze FASST 7KAN / MULTHet TM -14 module kan op twee verschillende modulatiewijzengebruikt worden: FASST MULT (8-14 kanalen) en FASST 7 KAN(6-7 kanalen). In het startdisplay rechts onder wordt de actievemodulatiewijze weergegeven.1. Om de modulatiewijze te veranderen moet op het veld 2,4GHz links in het startdisplay gedrukt worden of het menu“FEQUENTIE”in het basismenu kiezen.2. Beweeg de cursor naar de gewenste modulatiewijze en kiesdie overeenkomstige uit. De modulatiewijze wordt ook in debetreffende modelgeheugens opgeslagen.Voor de verschillende FASST 2,4 GHz ontvangers moet devolgende modulatiewijze gekozen worden:19

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066FASST MULT: 14 kanaals mode, ontvangers R608FS,R6014FS en R6004 FF, FASST 7 KAN: 7 kanaals mode, ontvangersR606FS, R607FS en R617FSAttentie:In de FASST 7KAN mode is de failsafe functie uitsluitend voorhet gaskanaal 3 , en kan niet verruild worden!Als de failsafefunctie voor het gaskanaal actief is , is ook de battery failsafefunctie actief. Dit in tegenstelling tot de FASST MULT modulatiewijze,waarbij beide functies onafhankelijk van elkaar geactiveerdkunnen worden.Bij de keuze van de modulatiewijze FASST 7KAN worden inverschillende menu’s (zoals servomidden, servo-ompoling) 8of meer kanalen weergegeven. Echter alleen de kanalen 1-7kunnen ingesteld worden.straling is (groene LED “aan” resp. knippert, rode LED uit),voordat er naar de leerlingzender omgeschakeld wordt. Erzouden anders verkeerde functies kunnen ontstaan.Ontvanger-koppeling (easy-link)Door het indrukken van de toets “easy-link” wordt in de ontvangerautomatisch het individuele codenummer van de zender(130 miljoen codes) opgeslagen. Door deze “koppeling”reageert de ontvanger uitsluitend op de signalen van degekoppelde zender.• zender en ontvanger dichtbij elkaar brengen (ca 1 m)• zender inschakelen• ontvanger inschakelen• Tde toets Easy Link (ID set)op de ontvanger minstens 1seconde indrukken en weer loslaten om de ontvanger aande zender te ‘koppelen’.• Als de koppeling heeft plaats gevonden licht de ontvangerLED groen op.Deze vaste toewijzing van de zender naar de ontvanger staatborg voor een nog betere onderdrukking van stoorsignalendan bij de traditionele systemen, omdat via een digitaal filteralleen de stuurpulsen van de eigen zender doorgelaten worden.Hierdoor worden storingen en de invloed van andere zenderszeer effectief onderdrukt.Er kunnen meerdere ontvangers aan dezelfde module gekoppeldworden.Als de koppeling via een andere zender moetgaan, dan moet na het inschakelen de toets ‘Easy Link’opnieuwingedrukt worden.8.1. INBOUW EN KOPPELEN VAN DE ONTVANGERAlgemene aanwijzingen voor 2,4 GHz radiobesturingenHet 2,4 GHz systeem gedraagt zich heel anders dan de huidigebesturingssystemen in de 27-40 MHz band.• De 2,4 GHz signalen verspreiden zich rechtlijnig , daarommoet er altijd zichtcontact met het model zijn.• Grotere hindernissen tussen de zender en het model kunnenhet signaal sterk dempen of zelfs blokkeren.• In de bodemnabijheid is de demping van het zendersignaalgroter dan bij 27-40 MHz installaties.• Bij mistig weer en of bij een natte bodem kan de reikwijdtein de bodemnabijheid minder zijn.• Als een model, laag vliegt en komt er tussen de zender ende ontvanger een obstakel (personen,auto’s of andereobjecten) dan wordt de reikwijdte ook sterk gereduceerd.LED statusweergave op de moduleLEDLED root functie/status F/SgroenAAN AAN initialiseren na het inschakelen ---Afwisselend knipperentesten van de hf omgeving ---AAN UIT hf uitstraling- “zenden” zonder F/S UITAANknipperthf-uitstraling in “powerdown”modevoor reikwijdtetestLERAAR-LEERLING BEDRIJFAls de zender met de TM-14 module als leraarzender gebruiktwordt, dan moet erop gelet worden , dat er eerst een HF uitUITknippert UIT HF-uitstraling- “zenden”met F/S AANknippertknipperthf-uitstraling in “power-down”Modus”voor reikwijdtetest met F/SAANConversie van analoge naar digitale ServoDe ontvanger wordt in de fabriek op de stand "normaal" voorgeprogrammeerdeen is daarom geschikt voor standaard analogeServo. Om toegang te krijgen tot de kanalen 1-6 voor eensnellere pulsuitgang te bieden, wat resulteert in een nog korterereactietijd bij Digital Servo leidt, als volgt.Instellen van de digitale modus:1. Ontvanger van de "verbinding" uit te schakelen.2. Hoewel de bevoegdheid van de ontvanger, de Easy-LinkToets langer dan 1 seconde3. Laat het Easy-Link knop. De monitor LED toont de digitalemode (LED brandt rood en groen).4. Zet de ontvanger, zodat de waarden over mannen kan zijnMODE LED rood LED groenNormaal Mode een uitDigitale Mode eein eenDe omschakeling van analoge naar digitale modus op dezelfdemanier.ANWIJZING!:De digitale modus is alleen op de kanalen 1-6!Let op: Als de geselecteerde digitale modus niet aansluitenanaloge Servo. De hoge frequentie kan leiden tot devernietiging van de servo-lood.Controleer elke nieuwe instelling op je receiver! Zorgervoor dat tijdens de operatie in de omgeving geen besluitzender bent!20

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80669. BESCHRIJVING VAN HET STARTDISPLAYDe belangrijkste informatie wordt in het stardisplay weergegeven.Gelijktijdig zijn de meeste van deze weergavevelden ookhet startpunt voor de afzonderlijke programmeerprocedure.Met de 3D hotkey worden de velden gemarkeerd en doordrukken bevestigd. Hierdoor komt men in het gewenste instelmenu.9.1 START-DISPLAY VOOR VLEUGELMODELLENTimer 1weergaveveldvan de eerstestopwatch, markerenen bevestigenroept hetinvoermenu opGebruikersnaamMarkeren enbevestigen roepthet invoermenuopModelnaammarkeren enbevestigen roepthet modelkeuzemenuopWeergave van devliegtoestandSysteemmenumarkeren enbevestigenroept het systeemmenuopSpanningsweergave.Bij 6,8 Volt volgt eenonderspanningsalarm .Het gebruik moet dandirect gestopt wordenTimer 2weergaveveldvan de tweedestopwatch, markerenen bevestigenroept hetinstelmenu opWeergave van detrimposities voor deknuppelfunctiesBasismenuMarkeren en bevestigenactiveert ditmenuModellmenuMarkeren en bevestigenactiveert hetmenu voor invoervan de uitgebreidegegevens van eenmodelSysteem-timergeeft de bedrijfstijdin uren, minuten enseconden aan.Markeren en bevestigenactiveert ditmenuKanaal en frequentieweergave.Markeren en bevestigenroept het instelmenuopWeergave van dehf.uitstralingModulatiewijze9.2 START-DISPLAY VOOR HELIKOPTERSWeergave van de gas- enpitchstuurknuppel.Markeren en bevestigenroept het instel-menu opVTS holdMarkeren van dit veld eneen bevestiging met de 3Dhotkey –toets activeertresp. deactiveert dezefunctie (zie hfdst. 12.17)Attentie:alleen de verschillentussen het motor- enzweefmodellen-homedisplay zijngekenmerktBelangrijke aanwijzing!Houd de accuspanning altijd goed in de gaten. Laad de zenderaccuop tijd Mocht het onderspanningsalarm tijdens het vliegentoch afgaan , dan zo snel mogelijk landen. De zender uitschakelenen laden . Test voor de start van het model of hetjuiste modelgeheugen is gekozen.21

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806610. MENUSTRUCTUUR EN NAVIGATIEDe menu-structuur is duidelijk in drie keuzemenu’s gerangschiktte weten: systeem-, basis- en model-menu. Vanuit dezekeuzemenu’s komt men in de verschillende instelmenu’s.enkele keuze- en instelmenu’s hebben een volgende pagina ofeen onderkiggend menu (sub-level).Veel gebruikte instelmenu’s, b.v. het kanaalkeuzemenu zijn viahet startdisplay direct te bereiken. (zie ook de beschrijving vanhet startdisplay op de vorige pagina).11. SYSTEEM-MENUIn dit menu worden instellingen ingevoerd die gelden voor allemodellen. Ze zijn dus niet alleen voor dat ene modelgeheugenbedoeld. De gegevens van een modelgeheugen kunnen in ditmenu niet veranderd of beïnvloed worden.Uitzondering: trainer mode, deze wordt individueel met iedermodelgeheugen meegegeven.toest ‘S1’S1De navigatie van de T-12 besturing is eenvoudig en logischvormgegeven. De 3-D hotkey en de keuzetoets S1 zijn voorde menusturing.• Met de toets S1 kan binnen het keuzemenu-niveau gebladerdworden. ook kan hiermee de 3D hotkey geblokkeerden vrij gegeven worden.• Vijf seconden na de het laatste gebruik van de 3D hotkeywordt deze automatisch geblokkeerd om niet tijdens hetvliegen per ongeluk het programma te veranderen.• Om deze weer vrij te geven moet de toets S1 minstens 0,6seconde ingedrukt worden.• Bij langer vasthouden van de S1 toets (1 sec.) springt deweergave terug naar het startdisplay.• De 3-D hotkey is met twee bedieningsfuncties uitgerust.• Ter bevestiging van een keuze moet de toets ingedrukt worden,hiermee wordt een ENTER-functie gerealiseerd.• Met een draaibeweging van de knop worden de gegevensveranderd.• In het ondermenu kunnen b.v. %-waarden door rechtsom tedraaien vermeerderen en door linksom te draaien, verminderen.PUSHEDIT‘3-D-Hotkey’ /‘ENTER’-toestMet de hotkey het veld “systeem’ in het home menu markerenenbevestigen met ENTER. Hierna wordt het overzicht van desysteem menu’s getoond. Het gaat hierbij om het volgende:• Trainer: instellingen voor leraar-leerling gebruik• Display: contrast van het display• Systeem tijd: bedrijfsuren teller of alternatief modelgeheugentimer• Gebruikernaam: invoer van de gebruikersnaam• Geverinstel: stuurgeverompoling via de hardware• Informatie: softwareversie, geheugencapaciteit vande SD kaart wordt weergegevn• Reikwijdte test: Powerdown mode voor de reikwijdtetest11.1 LERAAR-LEERLING GEBRUIKHet leraar-leerling gebruik (trainer) maakt het mogelijk om meteen vlieg-leraar te leren modelvliegen. De T-12 FG zender isstandaard uitgerust met een aansluiting waarmee het leraarleerlinggebruik operationeel gemaakt kan worden. De aansluitingbevindt zich aan de linker zijkant. Op pagina 10 (hfdst 4.7)is weergegeven met welke andere zenders uit het robbe-Futabaprogramma de T-12 FG zender zowel als leraar- alsook alsleerlingzender gecombineerd worden.Daar staan ook de aanwijzingenwelke verbindingskabels en modulen er gebruiktmoeten worden. Ook staan daar de veiligheidsvoorschriftenvoor trainergebruik.Belangrijke aanwijzing:Als de FX-30 zender als leraarzender gebruikt wordt, dan moetde modulatie van de leerlingzender op PPM gezet worden. Uitgezonderdde sets met PCM 2048 (G3) modulatie, hier kangekozen worden tussen de 8 of 12 kanaalsinstelling.Trainer-werking met andere Robbe-Futabafaciliteiten als studenten kunnen alleen plaatsvindenmet dergelijke stations, waarvan de nieuwerechthoekige 6-pin Micro-trainer aansluitingbezitten. De aansluiting van door anderenRobbe Futaba-systemen leidt tot fouten.Markeer met de 3D hotkey de trainer optie in het systeemmenu en bevestig dit met ENTER.22

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066In dit menu kunnen verschillende basisinstellingen voor hetleraar-leerling gebruik ingevoerd worden. Na het markeren vande gewenste optie met de 3D hotkey, wordt de veranderingvan de instellingen door een draaibeweging van de 3D hotkeyuitgevoerd.TRAINER GEBRUIK ALS LERAAR-ZENDER.Hierbij zijn de volgende opties beschikbaar (pag.1/4)• ACT/INA:Mode-instelling, ‘ACT’= leraar-leerling functie ingeschakeld,‘INA’= leraar-leerling functie uitgeschakeld• Leraar/leerling:Hier kan ingesteld worden of de zender als leraar- of alsleerlingzender gebruikt wordt.• 12/8 kanaal: omzetten van 12 naar 8 kanalen.Let er hierbij op dat de T-12 FG, evenals alle andere zendersmet PCM2048 (G3) modulatie een andere functievolgordehebben dan de andere Futaba – en robbe/Futaba-zenders.Bij zenders met een PCM 2048 (G3) modulatie kan er tussen8 en 12kanaals gebruik gekozen worden.Bij alle andere zenders (PCM 1024 en PPM 8) moet de 8kanaals instelling gekozen worden.Ook bij het gebruik van een vliegsimulator moet de 8-kanaalsinstelling gekozen worden.• Schakelaar:Kiezen met welke schakelaar de besturing tussen de leraarzenderen de leerlingzender omgeschakeld wordt. Markeeren bevestig deze optie. In het onderstaande ondermenukan de gewenste schakelaar en in welke stand de schakelaaractief is, gekozen worden. Ook de functie van de schakelaarkan bepaald worden. ‘NORM’betekent dat de schakelaareen gedefinieerde ‘aan-uit’positie heeft.Na deze basis invoer voor het leraar-leerlingsysteem, kan nuvoor ieder kanaal vastgesteld worden , of na overschakelingnaar de leerling, de leerling dit kanaal alleen of samen met deleraar bestuurt.• NORM:In deze mode wordt de betreffende functie aan de leerlingzenderdoorgegeven . Hierbij gebruikt de leerling demixerinstellingen van de leerlingzender en gebruikt deeigen noodzakelijke mixfuncties voor het besturen van hetmodel. Als er naar de leraarzender wordt omgeschakeld,dan worden deze mixfuncties gebruikt. De leraar en de leerlingsturen het model alternatief, afhankelijk van de positievan de trainerschakelaar.• MIX:Als deze mode gekozen is en te trainerschakelaar ’aan’staat, dan hebben de leraar en de leerling allebei invloed opde besturing van het model. De leraar en de leerling sturenhet model met de instellingen en mixfuncties die in deleraarzender ingesteld zijn.De verschillende modi kunnen voor iedere functie apart gekozenworden., een combinatie van modi voor verschillendefuncties is ook mogelijk.De software van de T-12 FG laat het toe om voor ieder kanaaleen aparte schakelaar toe te wijzen. Hiertoe moet het betreffendeveld gemarkeerd worden en geactiveerd. Het nu volgendedisplay laat zien hoe de schakelaar gekozen wordt.Hierbij zijn de volgende opties beschikbaar:• AAN/UIT: ondermenu schakelaar richtingAAN/UIT: dit is het ondermenu voor de richting waarin deschakelaar bewogen wordt.Navigeer naar het in te stellen kanaal op het veld ‘mode’. Doorhet draaien van 3D hotkey kan de mode op de volgendemogelijkheden gezet worden.TRAINERGEBRUIK ALS LEERLINGZENDERWordt de T-12 FG als leerlingzender gebriukt, zoals hierbovenbeschreven, dan moet de betreffende voorinstelling doorgevoerdworden.• UIT:dit kanaal kan niet aan de leerling doorgegeven worden.• FUNC:In deze mode wordt de betreffende functie aan de leerlingdoorgegeven. Hierbij gebruikt de leerlingzender de mixerinstellingenvan de leraarzender en heeft zelf geen mixfunctiesvoor de besturing nodig. De leraar en de leerling sturenhet model alternatief, afhankelijk van de positie van de trainerschakelaar.De instellingen komen overeen met die van de programmeringvan de zender als leraarzender. Alleen zijn er nu duidelijk minderopties beschikbaar, omdat een leerlingzender maar weinigvoorinstelling nodig heeft.Belangrijk is de instelling van het aantal kanalen. Afhankelijkvan de leraarzender die gebruikt wordt, moet het overeenkomstigeaantal kanalen gekozen worden.• 12 kanalen, als de leraarzender een T12Z, T12FG, T14MZ,FX-30 of een FX-40 is.• 8 kanalen , voor alle andere Futaba enrobbe/Futabazenders.23

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806611.2 DISPLAY INSTELLINGENIIn het instelmenu “DISPLAY”kan het contrast van het displayingesteld worden.CONTRASTINSTELLING VAN HET DISPLAY11.4 GEBRUIKERSNAAMMet dit systeem kan de naam van de gebruiker ingevoerd worden.GEBRUIKERSNAAMAls het gebruiker-veld gemarkeerd en met de ENTER knopbevestigd is , verschijnt er een keuze-menu voor tekens.op hetdisplay. Kies nu de letters en voer die in.Activeer het veld LCD CONTRAST en verander de contrastinstellingdoor aan de 3D hotkey te draaien. Door naar links tedraaien wordt het beeld lichter, naar rechts donkerder.Om het contrast naar de basisinstelling terug te brengen moetna keuze en markering van de regel de EDIT toets minstens 1sec. ingedrukt worden. De basisinstelling is dan weer hersteld.11.3 SYSTEEM TIJDIn dit menu kan uit twee verschillende timers gekozen worden.1) TOTAAL: deze timer geeft de totale bedrijfstijd aan na delaatste reset. Deze functie kan gebruikt worden als timervoor de totale bedrijfstijd van de zender of als weergave vande accubedrijfstijd. De timer moet dan wel na het laden opnul gezet worden.De systeemtijd wordt onder in het display aangetoond.De invoer gebeurt met hoofdletters en getallen.De gebruikersnaam kan max. 12 tekens bevatten, inclusiefspaties. Markeer met de 3D hotkey de letters in de naamregeldie veranderd moeten worden, plaats dan de juiste letters inhet veld met behulp van de 3D hotkey en bevestig die met deENTER toets. De nieuwe letters worden dan overgenomen.Om de naam te wissen moet met de 3D hotkey naar het veldWISSEN gegaan worden en met de 3D hotkey bevestigd worden.Om een bestaande naam te veranderen,moet naar de betreffendepijl gegaan worden.Nu kan door drukken van de EDIT toets de cursor naar degewenste richting bewogen worden. Om de letter te wissen.,wordt de cursor op de te wissen letter gezet, dan met de 3Dhotkey naar het veld wissen en bevestigen met ENTER:Om de naam over te nemen de cursor met de 3D hotkey naarhet veld ‘ENTER’ brengen en bevestigen.Functiebeschrijving:2) MODEL: De modelgeheugentimer slaat de betreffende tijdenvan de aparte modelgeheugens op.TERUG:Met de terugtoets kunnen reeds geschreven namen gewistworden.ENTER:De ENTER toets dient voor het bevestigen en overnemen vande ingevoerde gegevens.De pijltoetsen dienen voor de sturing van de cursor.WISSEN:Met de wisoets kunnen de aparte letters gewist worden.RESET: met deze functie kan de betreffende timer op nul teruggezet worden. In het SYSTEEM TIJD menu naar de ondersteregel systeem tijd gaan.Door de EDIT knop 1 sec. in te drukken wordt de tijd op nulterug gezet.Afbreken:Om de actie af te breken of de functie te stoppen en in hetmenu terug te keren, moet met de 3 D hotkey het veldGEBRUIKERNAAM gemarkeerd worden en met de enter-toetsbevestigd worden.24

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806611.5 GEVEREINSTELLINGGeverompolingMet deze functie kan de werkricting van de gezamenlijkegevers en schakelaars omgedraaid worden (hardware-ompoling).Een ompoling van de hardware leidt er toe dat de functierichtingvan de gever omgekeerd wordt. De display-weergave(procenten-waarde /voorteken + of -) verandert hierdoor niet.Het is aan te bevelen de instelling op NORM te laten staan,indien het niet noodzakelijk is om om te polen. Deze functie isvoor speciale gevallen bedoeld , als piloten bepaalde functiesovereenkomstig hun eigen stijl, “verkeerd om” bedienen.Schakelaar (toewijzing van schakelaartype)De externe mixerschakelaars van de T-12 FG zender zijn voorzienvan stekkerverbindingen en met een centrale moer in debehuizing vastgeschroefd. Hierdoor is het heel eenvoudig omde schakelaars overeenkomstig de wens van de piloot opgewenste plaatsen aan te brengen.Ook kunnen de twee- en driestanden schakelaars onderlingverwisseld worden.Markeer met de 3D hotkey de GEVEROMPOLING-optie enbevestig dit met ENTER.Kies nu met de 3D hotkey de gever die hardwarematig omgepooldmoet worden en bevestig dit met MODE.Door draaien aan de 3D hotkey wordt de mode omgezet.Hierbij betekent:• NORM:De gever werkt in de normale werkrichting.• REV:de gever werkt in de omgekeerde richting.Attentie:Deze trim zal niet worden teruggedraaid (Handmatig voerenpolaire omkering!).Als de schakelaars vewisseld zijn (b.v. een 2 standen tegeneen 3 standen) is het noodzakelijk de configuratie van deschakelaar per software aan te passen. Opdat de weergavevan de schakelaar positie correct is.11.6 INFORMATIEDit menu geeft informatie over de actuele versie van de software.Ook wordt het kengetal, de capaciteit van de SD kaarten het aantal vrije geheugenplaatsen weergegeven. Eveneenskan hier de taal van de menuvoering ingesteld worden.In de eerste informatieregel wordt het kengetal van de zendergetoond. In de tweede regel staat de taal die in de menuvoeringgebruikt wordt.• STUURKNUPPEL MODUS (STICK MODE)Naast het mechanisch omstellen van het gasraster beschiktde zender over een functie toewijzing van de stuurknuppels.Naast de vooringestelde ‘mode 2’ zijn er nog drie andere modimogelijk. Hiermee kan het systeem optimaal aan de stuurgewoontevan de gebruiker aangepast worden.Omdat de stuurfunctiesaan de betreffende servo-uitgangen van de ontvangeraltijd gelijk blijven, hoeft alleen maar vastgelegd te worden metwelke stuurknuppel-toewijzing de piloot zijn model wil besturen.Door te drukken op de ENTER toets en draaien aan de 3Dhotkey kan de gewenste mode (1…4) gekozen wordenHet versienummer van de gebruikersoftware wordt in het veld‘versie’weergegeven.Als er een SD kaart aangebracht is wordt hier de vrije geheugencapaciteitin het aantal modelgeheugens weergegeven. Dezender kan SDkaarten tot 2GB dat is 3916 modellen verwerken.Als er geen SD kaart geplaatst is, volgt de mededeling: geenmemory kaartMode1: gas rechts, aileron rechts, richting links, hoogte linksMode2: gas links, aileron rechts, richting links, hoogte rechtsMode3: gas rechts, aileron links, richting rechts, hoogte linksMode4: gas links, aileron links, richting rechts, hoogte rechts25

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612. BASIS-MENÜDe functies voor het basismenu die hierna apart beschrevenzullen worden, dienen er voor om de basisinstellingen van eenmodel resp. een modelgeheugen in te voeren. Deze individuelegegevens worden onder een modelnaam in een apart geheugenopgeslagen.Markeer met de 3D hotkey het veld BASIS in het home-menuen bevestig dit met ENTER. Nu wordt het overzicht van hetbasismenu getoond.Daar niet alle functies, die in het basismenu beschikbaar zijn,in het display getoond kunnen worden, is er een tweede disply,waar uit de rest van de functies gekozen kan worden. Metde toets S1 kan tussen weergave1/2 en weergave 2/2 gekozenworden. Als met de 3D hotkey door de laatste positie vanweergave 1/2 gelopen is, wordt er automatisch omgeschakeldnaar weergave 2/2. Onderstaande afbeelding geeft het tweedebasismenu weer.Onderstaande afbeelding geeft het tweede basismenu weer:• Servo monitor: weergave van de servouitslag• Modelkeuze: keuze van het modelgeheugen• Model type keuze van het modeltype• Frequentie keuze van frequentie en modulatie• Functie keuze van gever en gevervolgorde• Servomidden instellen van servouitslag in demiddenstand• Servo-ompoling omkeren van de servolooprichting• Fail safe fail safe instellingen• Eindpunt atv instelling van servouitslag• Motor uit uitschakelfunctie van de motor• Stationair 2 tweede stationair positie• Tuimelschijf keuze van tuimelschijftypeAlleen bij modeltype heli• Stopwatch stopwatch instellingen• Trmaanduiding trimmer en instelling van de stapgrootte• Multiprop: multiprop functi• Funktionsname: functi Name• Gegevens reset resetten van de gegevens• Gasvoorkeuze gasvoorkeuze (alleen bij type heli)Attentie:Afhankelijk van het gekozen modeltype kan de weergave vande aparte functies in het motormodel, zwever of heli basismenulicht verschillend zijn.26

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.1 SERVO MONITORIIn het menu servomonitor worden in een balkengrafiek metprocentwaarden, overzichtelijk alle servo uitslagen weergegeven.Ook de invoerde instellingen en mixfuncties zijn van invloed.Dit menu is een ideaal testprogramma om handbediendde roeruitslagen te controleren of automatisch alle servo’s tetesten.Markeer met de 3D hotkey deze optie in het basismenu enbevestigen met ENTER.12.2 KEUZE VAN HET MODELGEHEUGENNaast de eigenlijke keuze van de modelgeheugen-gegevenswordt in dit menu ook de totale handling van de modelgegevens, zoals nieuwe invoeren, kopiëren, wissen en veranderenuitgevoerd.Een modelgeheugen bezit een capaciteit van ongeveer 500kB, intern kunnen 30 modellen opgeslagen worden, op een 32MB SD-kaart ca. 60 modellen. De zender kan SD-kaarten totmax. 2 GB verwerken, hiermee kunnen ca. 3916 modellenopgeslagen worden.Attentie:Maak een kopie van het modelgeheugen, in het bijzonder alser met verschillende instellingen geëxperimenteerd wordt.MODELGEHEUGEN OPROEPENDe servomonitor bezit drie verschillende modi:• Servotest “Uit”In deze mode worden de uitslagen getoond, die overeenkomenmet de stand van de stuurgevers. Hiermee kunnen demixfuncties en de uitslagen handbediend gecontroleerdworden.Beweeg de gewenste gever. De testmode moet op UITstaan. In het display wordt bij de betreffende kanalen,degrootte van de servouitslag als basisdiagram en als procentwaardeweergegeven.• Neutraal positie “Neutral”Alle kanalen worden vanuit de zender in neutraal positiegebracht. Dit is een perfecte functie om te testen of alle servo’sin de neutraal positie staan. Ook ideaal bij het inbouwenvan servo’s om de juiste neutraalpositie te vinden.Door bewegen van de 3D hotkey de testmode in het rechterveldvan úit’naar ‘neutral omzetten.• Automatische servotest “Bewegen”Deze mode activeert een automatische servotest. Allekanalen worden langzaam van het ene gevereinde naar hetandere doorgelopen. De functie is ideaal voor het testenvan de servo’s of van de maximale roeruitslagen.Schakel de testmode in, kies met de 3D hotkey ‘bewegen’en met EDIT bevestigen.Attentie:Alle voorgenomen instellingen dual rate, geveruitslag, enz.worden meegenomen.• Eerst moet de plaats van het geheugen bepaald worden- INTERN of- SD-KAART.Markeer het betreffende veld en kies met de 3D hotkey hetgewenste geheugen medium uit.• In het linkerveld van het display wordt de modellijst van hetgekozen geheugenmedium getoond.daar staan alle aangelegdemodelgeheugens met de namen van het model weergegeven.Markeer met de 3D hotkey het gewenste modelen bevestigen met ENTER.• Er verschijnt nu een veiligheidsvraag (ok?) , die nogmaalsmet ENTER bevestigd moet worden. Daarna is het nieuwemodelgeheugen geactiveerd.• Uit veiligheidsoverwegingen is de hf-uitstraling onderbroken.De in het display verschijnende vraag “zenden”moetnu met “ja”beantwoord worden. Pas dan is de zender metmodelgeheugen bedrijfsklaar.NIEUW MODELGEHEUGEN AANLEGGEN• Eerst moet de plaats van het geheugen bepaald worden- INTERN of- SD-KAART.Markeer het betreffende veld en kies met de 3D hotkey hetgewenste geheugen medium uit.• Daarna moet het veld opnieuw gemarkeerd en geactiveerdworden.uit veiligheids overwegingen wordt radioverbindingonderbroken.• De nu volgende veiligheidsvraag (ok?) eveneens met deENTER toets bevestigen.• In de nu volgende displays:- Modeltype kiezen en de wissel bevestigen- Modulatie selecteren• Modulatie schakelen bevestigen zender uit en weer aan hetherstel van radio-contact27

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Er verschijnt nu weer een veiligheidsvraag, die met EDITbevestigd moet worden. Nu is het nieuwe modelgeheugengeactiveerd.• Uit veiligheids overwegingen is de HF uitstraling nog onderbroken.De in het display verschijnende vraag “zenden”moetnu nog met ‘ja’beantwoord worden.Pas dan is de zender met het gewisselde modelgeheugenbedrijfsklaar.Het nieuwe model wordt met de naam ‘new’ met doorlopendenummering opgeslagen en in de modellijst opgevoerd. Geefter afsluiting het model een eigen karakteristieke naam.MODELGEHEUGEN WISSENUit veiligheidsoverwegingen kan een actief model niet gewistworden.• Het te wissen model uit de lijst met de 3D hotkey in hetjuiste geheugenmedium uitkiezen en met ENTER bevestigen.• Daarna het veld ‘wissen’ markeren en met ENTER bevestigen.• Door de veiligheidsvraag met ‘ja’te bevestigen wordt hetmodel gewist, draaien met de 3D hotkey of drukken van S1onderbreekt het wissen.NAAMSVERANDERING MODELGEHEUGEN• Het model waarvan de naam veranderd moet worden, uitde lijst en het juiste geheugenmedium kiezen en metENTER bevestigen.• ’Markeer het veld n naam en met ENTER bevestigenEr verschijntnu een nieuwe displayweergave , met al de totbeschikking staande letters en tekens.S1=bladerMODELGEHEUGEN KOPIERENEen modelgeheugen kan binnen hetzelfde geheugenmediummaar ook in het andere medium getransporteerd worden.• Eerst moet de geheugenplaats van gegevensbron bepaaldworden (bron)- INTERN of- SD-KAARTMarkeer het betreffende veld en kies met de 3D hotkey hetgewenste geheugenmedium.1) kies de bron uit, waar vanuit een kopie moet plaatsvinden,b.v. van een intern geheugen of van de geheugenkaart.2) Hierna moet de geheugenplaats van te copiëren gegevensmet de cursor bepaald worden en met de ENTER toetsbevestigd worden.- INTERN of- SD-KAART3) Aansluitend moet de opdracht “KOPI”door markering metde cursor en door bevestiging met de ENTER toets uitgevoerdworden. Door het draaien met de 3D hotkey wordthet proces afgebroken.Bij het kopiëren wordt automatisch een opvolgend nummer-1,-2 enz. aan het bestaande model gegeven.In het geval dat de modelnaam voor extra index te lang is,worden de beide laatste tekens gewist.De invoer gebeurt met letters en tekens. De modelnaam kanmax. 8 tekens (inclusief spaties) bevatten.• Eerst de te veranderen letters en getallen in de naamregelmarkeren, dan de juiste letter met de 3D hotkey in het veldernaast kiezen en met de ENTER toets bevestigen. De nieuweletter is nu overgenomen.• Met de pijltoets wordt naar de voorgaande letter gegaan,met ‘wissen’ worden de tekens achter de cursor gewist.• Op deze manier kan letter voor letter de totale naam ingevoerdworden.• Als de invoer compleet is, dan met de ENTER toets bevestigen.• Om de invoer te onderbreken en de oude naam weer teactiveren moet met de cursor naar modelkeuze gegaanworden en met ‘enter’ bevestigen.28

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.3 KEUZE VAN MODELTYPEIn dit menu wordt voor vliegtuigen het model-, vleugel-, enstaarttype gekozen.Bij heli’s de wijze van tuimelschijf mixing.Overeenkomend met het gekozen modeltype worden passendemixfuncties aangeboden. Dit reduceert de weergavenaar een minimum en maakt het geheel overzichtelijk.VLEUGEL-EN STAARTKEUZEAls het modeltype vleugelmodel (motormodel of zwever) gekozenis, dan kan in de volgende stap het overeenkomstige vleugel-en staarttype gekozen worden. Om alle vleugeltypenoverzichtelijk voor te stellen, zijn er drie achtereenvolgendedisplays. Het pag. nr. staat rechts boven in het display.Flächentyp-Auswahl.Attentie:De keuze van het modeltype moet beslist gemaakt wordenalvorens de modelinstellingen in te voeren., omdat een wisselvan het modeltype alle reeds ingestelde instellingen zal wissen!Markeer met de 3D hotkey het veld ‘model type’ in het basismenuen bevestig dit met ENTER.Keuze van vleugeltypeNu verschijnt het volgende display, dat afhankelijk van hetmodeltype er anders uit kan zien.Keuze van het aantal roerenMarkeer met de cursor de keuze ‘type’en druk op ENTER.Weergave van de keuze en de bevestigingsvraagUit één van de 3 categorieën het gewenste modeltype markerenen met ENTER bevestigen.Bevestig de volgende veiligheidsmaatregelen prompt.Na de keuze staan de bijbehorende vleugel-, staart- of tuimelschijftypeautomatisch ter beschikking.In principe is er de keuze uit de volgende mogelijkheden:• Modeltype motormodel, heli- of zwevermodel.• Vleugel type ( 7 mogelijkheden voor motor- en zweefmodellen)• Staart type (3 mogelijkheden voor motor- en zweefmodellen)• Tuimelschijf type ( 8 mogelijkheden voor helikoptersAlternatief bij vliegende vleugels , keuze van wijze van richtingroernativbei Nurflügelmodellen die Auswahl der Art desSeitenruders.29

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066TUIMELSCHIJFKEUZEIs als modeltype een helimodel gekozen, dan kan in de volgendestap het juiste tuimelschijftype gekozen worden.Als op de bekende manier de afbeelding ter keuze van de tuimelschijfgeactiveerd wordt, komt de onderstaande afbeeldingin beeld.De volgende tuimelschijftypes zijn beschikbaar:• H1: aansturing over één servo• H2: aansturing over twee servo’s• H3 140 O : CCPM-aansturing over drie servo’s met verlengingvan Anlenkpunkte voor de tweeRoll Servo• HR3 120 O : aansturing over drie servo’s (een nik-, rolenpitchservo die onder een hoek van 120°aangebracht zijn).• HE3 90 O : aansturing over drie servo’s die onder eenhoek van 90° aangebracht zijn• HN3 120 O : aansturing over drie servo’s( 2 x nik, 1 x rolservo)die onder een hoek van 120° aangebrachtzijn• H4: aansturing over twee nik- en twee rolservo’s• H4X: aansturing over twee nik- en twee rolservo’s+ 45° virtuele draaiingDe activering verloopt analoog aan de oproep van de verschillendevleugelttypes.In de hoofdstukken 5.1 tot 5.4 op de pagina’s 14 tot 17 vandeze handleiding zijn de servobezettingen in tabelvormoverzichtelijk voor alle vleugel- en tuimelschijftypes metbetrekking tot de gevers weergegeven.30

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.5 FUNCTIEDe keuze van het modeltype, als basis voor de mixfuncties ende stuurgevertoewijzing , zorgt automatisch voor een optimaleconfiguratie van de stuurgevers voor het gekozen modeltype.Wij adviseren om deze, zo mogelijk aan te houden, zodat ereen bepaalde bezettingsstandaard ontstaat.In het menu “functie”wordt overzichtelijk weergegeven, aanwelke uitgang de betreffende servo aangesloten wordt en metwelke gever er gestuurd wordt. Bij functies met twee of meerservo’s zijn zelfs de betreffende gevers geconfigureerd. Binneneen modeltype varieert de configuratie weinig. Afhankelijkvan het aantal roeren en kleppen stijgt het aantal bezette kanalen.Als het modeltype b.v. verandert van een normaal stabilo naareen stabilo met twee hoogteroer-servo’s (ailvator) dan verandertook de volgorde van de functies. Dit geldt natuurlijk ookvoor zweefvliegtuigen met of zonder motor en voor vliegendevleugels met of zonder winglets.Om ervoor te zorgen dat de kleine 5/6 kanaals ontvangerscompatibel blijven, werd de tweede aileron-uitgang bij hetPCM-G3 systeem naar uitgang 5 verplaatst. Hierdoor ontstaater t.o.v het PCM 1024 /PPM 8-systeem een afwijkende ontvangerbezetting.Dit wordt ook bepaald door het hogere aantalkanalen. Voor de compatibiliteit met het PCM-1024- resp.PPM 8 systeem, kan in dit menu de functievolgorde aangepastworden.Attentie:Voorzover bij het PCM-G3 systeem de volgorde veranderd is,moet er op gelet worden dat bij elkaar behorende functies binnende kanalen 1…6 of 7…12 ondergebracht worden. Dezefuncties dus niet op kanaal 6 of 7! Dit zou tot looptijd- verschilkunnen leiden.De tabellen voor de servo-bezetting zijn te vinden in hoofdstuk5.1 tot 5.4 (servo-aansluitingen) op de pagina’s 14 tot 17 vandeze handleiding.TOEWIJZING VAN DE STUURGEVERSMarkeer met de 3D hotkey het instelmenu FUNCTIE enbevestig dat met de ENTER toets. Onderstaand display verschijntnu:Attentie :Voor de Gaskanal op motor modellen zullen automatisch F / S-functie is geactiveerd en vastgesteld op 20%. Een wijziging inde volgorde van de Gasfunktion, de F / S activering wordt nietautomatisch gekoppeld. Deze configuratie moet handmatigworden omgezet met de hand.• Aansluitend de gewenste stuurgever voor deze functievastleggen. Hiertoe het veld “GEVER” markeren en activeren.De weergave verandert nu, er verschijnt een keuzemenu,waarin de gevers van de zender symbolisch weergegevenworden• In dit display kan nu de gewenste gever, van de uitgekozenfunctie , door bewegen van de knipperende cursor met de3D hotkey en bevestigen met de ENTER toets, toegewezenworden.• Via het veld ‘comb’resp ‘apart’ wordt weergegeven., of destuurgever in alle vliegtoestanden voor deze functie gelijkmoet zijn (comb). Wordt de functie omgezet naar ‘apart’dankan de stuurgever voor deze functie voor iedere vliegtoestandverschillend zijn. De keuze volgt door rechts of linksdraaien van de 3D hotkey. De weergave verandert doorbedienen van de gekozen vliegtoestand-schakelaar. Decombinatie van ‘comb’en ‘apart’ stuurgevers is mogelijk.KEUZE VAN DE TRIMGEVERSOok de trimgevers zijn vrij te kiezen. De procedure is identiekaan het kiezen van de stuurgevers. Kies het veld “TRIM” vande betreffende functie en bevestigen , dan verschijnt het triminstelmenu.In dit menu van de symbolen aan de linkerkant toont de trimdonors worden geselecteerd en toegewezen.In dit menu van de symbolen aan de linkerkant toont de trimdonors worden geselecteerd en toegewezen.TRIMINSTELLINGENBovendien kunnen in dit menu nog de volgende instellingenEr zijn meer vensters in dit display, de paginaweergave rechtsboven geeft dit weer. Voor alle functies kunnen in dit menu degewenste gevers en trimmers toegewezen en functie-volgordevastgelegd worden.Aan iedere functie kan een willekeurige stuurgever toegewezenworden.• Eerst moet het veld ‘FUNCTIE’met de 3D hotkey gemarkeerden met de ENTER toets bevestigd worden.• Daarna het betreffende functieveld b.v. “HOOGTEROER”markeren en bevestigen.ingevoerd worden:• Trim rateDe instelling van de trimuitslag gebeurt traploos van -150tot + 150% van de geveruitslag. De seriematige instellingbedraagt 30%. Na markering en activering van deze optie,kan met draaibewegingen van de 3D hotkey, de gewensteprocent-waarde ingesteld worden. Door bediening van deENTER toets gedurende minstens 1 sec. wordt de voorinstelling(30%) weer geactiveerd.31

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Trim modeNa het markeren en bevestigen van dit veld, kunnen doordraaibewegingen van de 3D hotkey de volgende modi ingesteldworden.Normal = normale manier van trimmen, het trimbereik ligtsymetrisch om het midden. De gekozen trimwaarde wordtin de middenstelling veranderd waardoor ook de eindpuntenverschuiven.ATL = asymmetrische Trimming, de trimwaarden wordenuitsluitend veranderd aan het eind van de signaalgever-uitslag.Deze wordt meestal gebruikt voor de motor-functie omde stationaire loop te trimmen zonder dat daarbij de volgaspositie beïnvloed wordt.CTRM = Center trim, een trimfunctie die eveneens om demiddenstelling werkzaam is en waarbij de eindpunten nietveranderen. Omdat de eindpunten vast liggen , verandertbij deze trimwaardeverstelling de trimuitslag en wordenasymetrisch.• Globaal of separaat modeVia het veld ‘globaal’of ‘separaat’wordt aangegeven of detrimmer in alle vliegtoestanden voor deze functie hetzelfdemoet zijn (comb) als de functie naar ‘apart’wordt omgezet,dan kan de trimmer voor deze functie voor iedere vliegtoestandverschillend zijn. De keuze wordt gemaakt door dehotkey links of rechtsom te draaien. De weergave wisseltdoor het bedienen van de uitgekozen vliegtoestand-schakelaar.Attentie:De verandering van de trimming van ‘comb’naar ‘apart’maaktniet alleen de configuratie van verschillende trimmers mogelijkper vliegtoestand , maar maakt het ook mogelijk per vliegtoestandverschillende trimwaarden in te stellen en op te slaan.Toepassingsvoorbeelden:1. verschillende trimmers per vliegtoestandIn de vliegtoestand ‘normal’worden de trimmers T1 en T4aan de stuurfuncties J1 en J4 toegewezen. In de vliegtoestand‘kunstvlucht’ worden de trimmers T1 en T4 via‘cross-trimming’toegewezen. Dit maakt het mogelijk ommet de ene hand te sturen en met de andere te trimmen.2. verschillende trimwaarden per vliegtoestandBij helikoptermodellen is het van groot belang als de verschillendetrimwaarden voor de statische vliegtoestand‘hoveren’en de dynamische vliegtoestand ‘kunstvlucht’apart ingesteld en opgeslagen kunnen worden.VIRTUELE KANALENIn dit instelmenu worden de virtuele functies VC-1 tot VC-4geconfigureerd.Virtuele functies zijn functies die geen eigenservo-kanaal hebben en als ‘dubbelfunctie’ andere kanalengebruiken.Een virtuele functie is een aparte tweede stuurcurve die samenmet een gever op een servo-uitgang werkt. Een voorbeelddaarvan is de ‘butterfly’functie, die de aileron- en de welfkleppenservo’sgebruikt, of de hoogteroer-functie bij delta-modellenwaarbij de ailerons tevens de functie van hoogteroer hebben.In de tabellen van de servobezettingen (hoofdstuk 5.1 tot 5.4)op de pagina’s 14 tot 17 zijn de virtuele functies verwerkt.12.6 SERVOMIDDEN-INSTELLINGBij het inbouwen van servo’s is het van belang deze zo in tebouwen dat de servohevels bij neutraalstelling van de trimmersook in de neutraalstand staan.Is een afwijking niet te voorkomen of is er bij gebruik vanandere reeds ingebouwde servo’s een afwijkende neutraalstand, dan kan deze functie er voor zorgen dat de servo’s vanalle kanalen in de exacte neutraalstand gezet worden.Met deze optie kunnen alleen kleine afwijkingen opgehevenworden, in het andere geval wordt de servo-uitslag beperkt enasymmetrisch.Het is aan te bevelen als volgt te werk te gaan:De servohevels en de stuurstangen zo precies mogelijk monterenen afstellen. Dan wordt na een vlucht de trimwaardeingesteld. De trimgeheugens en de instellingen in dit menumoeten op 0% staan. Daarna kan het menu gebruikt worden,om de middenstelling precies in te voeren.Attentie:Alvorens de servomiddenstelling in te voeren moet de looprichtingvan de servo (servo-ompoling) vastgelegd worden. Ziepag.33.Markeer met de 3D hotkey de ‘servomidden’functie in hetbasismenu en bevestig deze met ENTER.Dit menu heeft voor de kanalen 9 tot 12 een volgende pagina.In de rechter bovenhoek wordt het aantal pagina’s weergegeven.De positie van de servo’s wordt als waarde en als procentenweergegeven.Om een instelling te veranderen moetmet de cursor het gewenste kanaalgemarkeerd worden. Nadat dit kanaalgekozen is , worden de trimstappenversteld door de 3D hotkey te verdraaien.Het instelbereik ligt tussen -240stappen en +240 stappen, dat is +/-20% van de servo-uitslag. De voorinstellingis 0 stappen.De geactiveerde instelling kan naar de uitgangswaarde teruggebracht worden door de 3D hotkey minstens 1 seconde in tedrukken.SCHAKELKANALEN 13 EN 14De schakelkanalen 13 en 14 in de PCM G3 / FASST modeworden via de gevers DG1 en DG 2 gestuurd.32

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.7 SERVO-OMPOLINGMet deze functie kan de draairichting van alle servo’s elektronischomgepoold worden. Bij het inbouwen van de servo’shoeft er dus geen rekening gehouden te worden met de draairichting.Voordat er verdere modelgegevens geprogrammeerdworden, moet eerst de draairichting van de servo’s vastgestelden ingevoerd worden.Markeer met de 3D hotkey het veld ‘servoompoling’in hetbasismenu en bevestig dit met ENTER.12.8 FAIL-SAFE INSTELLINGENDeze functie is alleen in de FASST en PCM mode beschikbaar.De zender moet dus op de juiste modulatiewijze ingesteld zijnen in het model een PCM-ontvanger aangebracht zijn.IIn het fail-safe menu kunnen voor de kanalen 1 tot 12 de volgendeinstellingen toegepast worden:1. 'HOLD'-mode: in de ontvanger worden de laatste foutlozeimpulsen tussentijds opgeslagen en in geval van storing aande servo’s doorgegeven.Deze worden zolang vastgehoudentotdat er weer een storingsvrij signaal van de zender komt.Deze mode is standaard ingesteld.2. (F/S) fail-safe-positie: hierbij lopen de servo’s naar een doorde zender ,voorgeprogrammeerde stand, die eveneens in deontvanger opgeslagen wordt.Dit menu heeft voor de kanalen 9 tot 12 een volgende pagina.In de rechter bovenhoek wordt het aantal pagina’s weergegeven.De draairichting van de servo’s wordt weergegeven als‘NORM’of als “REV”dit is reverse.Om een instelling te veranderen moet met de 3D hotkey hetveld van het betreffende kanaal gemarkeerd en bevestigd worden.het veranderen van de draairichting gebeurt nu door draaienaan de 3D hotkey , van ‘NORM”naar ‘REV” en omgekeerd.Door het bevestigen met de ENTER toets wordt de procedureafgesloten.3. 3. Ook is er nog de “Batterie-fail-safe”functie. Zodra despanning van de ontvangeraccu beneden een waarde van 3,8volt zakt , lopen de servo’s ,waar de accu f/s voor gekozen is,naar de tevoren ingestelde positie en geeft dus aan dat deaccu van het model ontladen is. Er moet nu zo snel mogelijkgeland worden.Aanbeveling: bij motor-modellen moet de motor naar destand stationair gaan enbij zwevers moeten de welf- ofstoorkleppen naar buiten komen.De afbeelding laat een normale en een omgepoolde draairichtingzien.Bij de helimode het gas op ca 80%.Markeer met de 3D hotkey de fail-safe optie in het basismenuen bevestig het met ENTER.Attentie:Een Servoumpolung ook de richting van de toegewezen trimmentrimmer.Dit menu heeft voor de kanalen 5 tot 12 andere pagina’s, hetgetal rechts boven geeft dit aan. Markeer met de 3D hotkeyhet F/S veld van het kanaal waarvan de F/S instelling veranderdmoet worden. Door draaien naar links of rechts met dehotkey kan de mode “HOLD”naar “F/S”omgezet worden. Terbevestiging moet de ENTER toets ingedrukt worden.Voor de fail-safe instellingen moeten nu de gewenste servouitslageningesteld worden. Met de 3D hotkey het rechtse veld(F/S -POS) van het betreffende kanaal markeren. Dan de overeenkomstigegever in de gewenste positie brengenen bevestigenmet ENTER. De servo-uitslag wordt in %-waarde weergegeven.Deze procedure moet voor alle kanalen met F/Sinstellinguitgevoerd worden.Om weer van ‘F/S’ naar “HOLD”terug te gaan, moet na markeringvan het linkerveld van het betreffende kanaal de 3D hotkeynaar rechts gedraaid worden en met ENTER bevestigd worden.33

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.9 SERVO-UITSLAGINSTELLING (EINDPUNT-ATV)Op dezelfde manier kan voor ieder kanaal een batterie-failsafegeprogrammeerd worden. Hierbij moet.in het rechterinstelveld ‘ACC F/S’ door draaien aan de 3D hotkey AC.FSingesteld worden.. De weergave verandert van ‘UIT’ naar ‘AC.FS’. De instelling van de waarschuwingspositie van de servogaat op dezelfde rees beschreven manier .De instelling wordtin procenten-waarde weergegeven. Het is aan te bevelen dezewaarschuwingsfunctie te gebruiken voor de gas- , stoor- oflandingskleppenservo.De batterie-fail-safe functie kan terug gezet worden. Om datuit te voeren moet er een stuurgever ingesteld worden. Daartoemoet het betreffende veld ,rechts onder in het display, mete 3D hotkey gemarkeerd en met ENTER bevestigd worden.dan verschijnt het schakelaarkeuze-menu. Met de 3D hotkeywordt de voor deze functie gewenste gever gemarkeerd enmet ENTER bevestigd. De ingestelde gever wordt in het veldweergegeven.De F/S instellingen zijn voor ieder modeltype aan te passen.Bij een helikopter bijvoorbeeld een hoverpositie en bij eenvleugelmodel een grote bocht. Dit zijn instellingen die het ingeval van een korte storing mogelijk maken, dat het toestelook onbestuurd een zelfstandige of zelfs een stabiele vluchtkan maken, totdat er weer contact met de zender is. Als degasfunctie gekozen wordt stel de motor dan niet te krap afomdat er anders gevaar bestaat voor afslaan.Deze functie maakt het mogelijk omde servo-uitslag instellingen, voorbeide zijden apart, voor alle kanalenin te stellen. Dit is noodzakelijk om tevoorkomen dat de servo een grotereuitslag maakt dan mechanischmogelijk is. In speciale gevallen kande servo-uitslag ook groter gemaaktworden. De functie werkt op het servokanaalplus alle gemixte functiesvan dit kanaal. In dit menu kan ook30-140%links30-140%rechtsvoor ieder kanaal een begrenzingspunt(limit) en de servosnelheidingesteld worden.Houd er rekening mee dat de veranderde instellingen eveneensproportioneel op de trimuitslag en eventueel ingesteldedual rate z’n uitwerking heeft.Markeer met de 3D hotkey de ‘limit’ optie in het basismenuen,bevestig de keuze met ENTER. Het display ziet er dan alsvolgt uit:Door de zender uit te schakelen kunnen de instellingen en deservoreacties getest worden.Attentie:Bij motor- helikoptermodellen wordt bij de modelkeuzeautomatisch voor de gasfunctie een failsafe-instellinggeprogrammeerd.Test of dit in uw geval correct is, zonodig instelwaarden aanpassenof op “HOLD”zetten.• Servo-uitslag instellingenMarkeer met de 3D hotkey de uitslagbalk voor de rechteroflinker uitslag van de servo. De achtergrond van dit veldwordt dan donker. Bevestigen met ENTER. Stel dan met de3D hotkey de gewenste uitslag, in %-waarde , in. Moet deuitslag voor beide richtingen veranderd worden, kies danook de andere ‘uitsl’balk. De voorinstelling bedraagt100%.De uitslag kan tussen 30% en 140% ingesteld worden.Door de ENTER toets minstens 1 sec. ingedrukt te houdenwordt weer teruggekeerd naar de basis-instelling.• Limit point instellingenHet vastleggen van een begrenzingspunt verloopt volgensdezelfde procedure. Het betreffende veld met de cursormarkeren en bevestigen. Ook het begrenzingspunt kan voorbeide uitslagzijden van de servo individueel ingesteld worden.De voorinstelling bedraagt 135%, het punt kan tussen0% en155% ingesteld worden. Door de ENTER toets minstens1 sec. in te drukken wordt er weer teruggekeerd naarde basis-instelling.• Servosnelheid instellenOm de servosnelheid op de gewenste stand in te stellen,moet het rechterveld met de 3D hotkey gemarkeerd en metENTER bevestigd worden. Met de 3D hotkey kan de snelheidnu in 27 stappen (van 0 tot 27) ingesteld worden. Devoorinstelling bedraagt 0. Door de ENTER toets minstens 1sec. in te drukken ,wordt er teruggekeerd naar de basisinstelling.34

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.10 MOTOR-UITZETFUNCTIE12.11 VOORINSTELBARE STATIONAIR STAND (STATIONAIR 2)Met deze functie kan de motordoor een schakelaar uitgezet wordenzonder dat de stationair trimveranderd moet worden. Voormotorvliegtuigen en helikopters isdit een ideale manier om de motorop een veilige manier uit te zetten.Markeer met de 3D hotkey de optie‘motor uit’ in het basismenu enbevestig dit met ENTER. Het volgendedisplay wordt dan zichtbaar:ServotrackGasverbrekinTrackDe functie ”stationair 2” maakt het mogelijk om, door eenschakelaar te bedienen, de carburateur direct naar de vooringesteldestationairstand gaat., b.v bij een landing. Voorwaardevoor deze functie is wel ,dat de gasknuppel zich in het stationairegebied bevindt.Markeer met de 3D hotkey de ‘stationair 2’optie in het basismenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er dan alsvolgt uit:• Activeer de functie nadat de regel ‘act/ina’ gemarkeerd is.Met de 3D hotkey kan nu gekozen worden tussen INA ofACT, afhankelijk van de stand van de schakelaar.• Nu wordt er een schakelaar uitgekozen, waarmee de motoruitgezet kan worden. Markeer het veld SH en door bevestigingmet ENTER wordt het schakelaar overzicht getoond.Kies nu de gewenste schakelaar en activeer de ingeschakeldetoestand.• Markeer met de 3D hotkey de motor UIT positie en stel hetuitschakelpunt als %-waardevan de servo-uitslag in. Hetinstelbereik ligt tussen 0 en 50%, de voorinstelling bedraagr17%. Door bedienen van de ENTER toets gedurende 1 sec.wordt de basis instelling weer ingesteld.Door bediening van de uitgekozen schakelaar, wordt de motoruit gezet, als de gasknuppel in de stationairstand staat.Let bij de instellingen op de volgende aanwijzingen:• Bij het starten van de motor moet de schakelaar op uitstaan.• Stel de procentenwaarde zo in dat de carburateur geslotenis, maar dat de stuurstang niet tegen de aanslag loopt.• Als de zender ingeschakeld wordt terwijl de motor-uitschakelaaringeschakeld is, dan activeert de software eenalarmtoon. Bedien de externe mixerschakelaar om hetalarm uit te schakelen.• Deze alarmfunctie moet de gebruiker eraan herinneren, datde carburateur nog dicht staat en de motor dus niet gestartkan worden.• Activeer deze functie , nadat het veld ‘ACT/INA’gemarkeerd is. Met de 3D hotkey de mode van ‘INA’ activeren . Die staat nu op ‘ACT’of ‘AAN’, afhankelijkvan de stand van de schakelaar.• Daarna wordt een schakelaar uitgekozen, waar de motormee uitgezet wordt. Markeer het veld ‘schak’en bedien deENTER toets. Kies nu de gewenste schakelaar en activeerdie in de ingeschakelde toestand.• Markeer met de 3D hotkey de ‘offset’ positie en stel carburateurstandals %-waarde van de servo-uitslag in. Hetinstelbereik ligt tussen de 0 en 100%, de voorinstellingbedraagt 0%.Door de ENTER toets minstens 1 sec. in te drukken, wordtteruggegaan naar de basisinstelling.12.12 TUIMELSCHIJF RINGDe nieuwe tuimelschijf-ringmixer begrenst de uitslagen van detuimelschijf functies rol, nik, en pitch op een vooraf ingesteldewaarde. Ook bij het bedienen van twee functies (rol en nik)wordt de maximale uitslag automatisch begrensd om hetmechanisch blokkeren van de servo’s te voorkomen.Dit is speciaal voor helikopters die 3D vliegen, omdat hier metextreme servo-uitslagen gewerkt wordt35

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.13 TUIMELSCHIJF INSTELLINGENMet deze functie kunnen voor helikopter-modellen de mixfunctiesvoor de aansturing van de tuimelschijf geprogammeerdworden. Deze functie is niet beschikbaar bij het tuimelschijftypeSWH1, omdat hier de pitchfunctie niet gemixt wordt.Als een helikopter met één van de andere tuimelschijvengeactiveerd is, kan in dit menu de stuurknuppel-uitslag van derol-, nik- en pitchfunctie (PIT) ingesteld en omgepoold worden.Bovendien kunnen de noodzakelijke mixfuncties geprogrammeerdworden.Markeer met de 3D hotkey de ‘TUIMELSCHIJF’optie in hetbasismenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er danals volgt uit:• Instellen van mixverhoudingenAan de hand van het voorbeeld van het HR-3 tuimelschijftypewordt de instelprocedure van de mixverhoudingennader verklaard. De procedure voor de andere tuimelschijftypesis identiek,alleen de instellingen verschillen iets.Breng eerst de gasstuurknuppel in de neutraalpositie. Stelde stuurstangen zo af, dat de tuimelschijf exact horizontaalstaat. Kleine veranderingen kunnen met de optie “servomiddenverstelling”aangebrachtworden.• Neutraalpunt instellingDe neutraalpunt- instelling,die als %-waarde wordt weergegeven,wordt nu zo goed mogelijk ingesteld. Stel de servohevelmechanisch zo in dat het neutraalpunt ongeveer bij50% ligt. Markeer nu het veld ‘punt’ en bedien de pitchknuppelzodanig dat de servohevel en de stuurstang exacteen rechte hoek vormen. Bedien nu de ENTER-toets. Nukan de %-waarde afgelezen worden. Deze waarde wordtook in een balkgrafiek weergegeven.• Stuurknuppel-uitslag instellingVoor de rol-, nik- en pitchfunctie kunnen de tuimelschijfuitslageningesteld worden. Markeer hiertoe het betreffendeveld en met de 3D hotkey de %-waarde invoeren. Hetinstelbereik ligt tussen -100% en +100%. De voorinstellingbedraagt 50%. Door de draaiknop gedurende 1 sec. in tedrukken wordt terug gekeerd naar de basisinstelling.Zorg eerst voor een optimale mixverhouding voor de rolfunctie.(ROL->PIT). Voor de linker- en de rechterkant vande uitslag kan apart de mixwaarde in procenten ingesteldworden. De nik- en pitchfunctie mogen niet beïnvloed wordenals de rolfunctie een maximale uitslag maakt.Nu wordt de mixverhouding voor de nikfuncties (NIK->ROLen NIK->PIT) optimaal ingesteld. Voor de linker- en rechterkantenvan de uitslag kan apart de mixwaarde in procenteningesteld worden. De rol-en pitchfunctie mogen niet beïnvloedworden als de nikfunctie een maximale uitslag maakt.Als afsluiting wordt nu de mixverhouding voor de pitchfunctiesgeoptimaliseerd.(PIT->ROL en PIT->NIK/NIK2). Voor delinker- en rechterkanten van de uitslag kan apart de mixwaardein procenten ingesteld worden. Stel het zodanig in,dat de tuimelschijf in de horizontale positie blijft als de gasknuppelover de totale uitslag bewogen wordt.Op het laatste displayvenster wordt het volgende beeld zichtbaar:Met de functie servo-ompoling de looprichting zo instellen,dat bij pitchbediening alle servo’s dezelfde kant oplopen.Daarna met het + of – teken de juiste looprichting voor defuncties nik en rol instellen.Zorg voor een zo groot mogelijke stuuruitslag, zonder datde stuurstangen,resp. de servo’s tegen de aanslag vastlopen.De maximale stuuruitslag nauwkeurig controleren , alsde pitch-,rol- en nikfunctie zich in een extreme uitslag positiebevinden.Afhankelijk van het aansturingstype en desoort van rotorkop, kan bij te grote uitslag de tuimelschijfvastlopen of met de tuimelring mixer begrensd worden.Het tuimelschijf display heeft meerdere vensters, het paginacijferrechtsboven geeft dit aan. Door de S1 toets in te drukkenkomt men in het volgende venster. De weergave verandert,het display voor de instelling van de mixverhoudingen ziet erals volgt uit:In dit submenu kunnen de invloeden van de stuurstangengecompenseerd worden.Breng eerst de gasknuppel in een zodanige positie, dat ereen zo laag mogelijk toerental bereikt wordt. Beweeg nu deaileron-knuppel (rol) van helemaal links naar helemaalrechts. Stel de compensatiewaarde voor de functie zodanigin, dat de pitch- en nikfunctie niet beïnvloed worden. Deinvoer van de gegevens , die voor iedere kant individueelingevoerd kan worden gebeurt met de 3D hotkey.36

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.14 TIMER INSTELLINGEN (STOPWATCH)Nu wordt de nikfunctie gecompenseerd. Voer de instellingzo uit, dat bij bediening van de nik-stuurknuppel over degehele uitslag, er geen beïnvloeding is van de pitch- en rolfunctie.Herhaal nu deze beide stappen terwijl de gasknuppel in eenzodanige positie staat dat er maximaal motortoerentalbereikt wordt.In het instellingsmenu ‘tuimelschijven’ kan ook de snelheid vande servo’s afgestemd worden. Zet de gasstuurknuppel in deneutraalstand. Beweeg vervolgens de nik-knuppel zo snelmogelijk. Stel de snelheidsinvoer als %-waarde zodanig in, dater geen beïnvloeding van de pitchfunctie is.Het invoeren gebeurt na de markering van het veld door aande 3D hotkey te draaien.In het timer-menu kunnen de instellingen voor de elektronischeklok ingevoerd worden. De stopwatches worden in twee venstersvan het display getoond. U hebt hiermee doorlopendtoegang tot b.v. de totale vliegtijd en de motorlooptijd van eenelktrovliegtuig. De timers kunnen voor elk model individueelingesteld worden.Bij het wisselen van een model worden debetreffende gegevens automatisch geladen.Er kan uit twee manieren gekozen worden, afwaarts- (countdown)en opwaarts (count-up) . bij de count-down teller kanvoor ieder model een maximale vliegtijd ingevoerd worden,afhankelijk van b.v. tankgrootte of capaciteirt van de vliegaccu.Zodra de timer gestart is, wordt de tijd terug geteld tebeginnen bij de ingevoerde waarde. De resterende tijd wordtweergegeven.De opwaarts tellende timer begint bij 0 en geeft de verstrekentijd aan sinds de activering te starten door een schakelaar .Gedurende de laatste 20 seconden klinkt er iedere tweeseconden een akoestisch signaal. Gedurende de laatste 10seconden klinkt het signaal iedere seconde. Na afloop van deingestelde tijd klinkt een constant signaal van enkele seconden.De tijd loopt met een negatief voorteken verder.Markeer in het basismenu de stopwatchfunctie en bevestigdat met ENTER. Het display ziet er dan als volgt uit:In dit hoofdmenu van de timer kan een keuze gemaakt wordenvan de timer, die geprogrammeerd moet worden. Markeer degewenste timer en bevestig dit met ENTER. Voor timer 1 ziethet display er dan als volgt uit:• Bedrijfsmethode kiezen(opwaarts-afwaarts teller)Eerst moet vastgesteld worden of de timer als opwaarts(count up) of als afwaarts tellende (count down) stopwatchmoet werken. Om dit om te zetten, moet het betreffendeveld gemarkeerd worden en omgezet met de 3D hotkey.• De tijd instellenMarkeer na elkaar de velden ‘10’ en ‘00’voor de instellingvan de minuten en seconden. Met de 3D hotkey wordt detijd ingesteld.37

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.16 MULTIPROP FUNCTI• Keuze van schakelaarNu wordt er bepaald met welke schakelaar de stopwatchbediend wordt. Voor de onderstaande functies kan eenschakelaar gekozen worden:- Terug zetten (reset)- Starten- Stoppen- Meten van rondetijden (split time).Met de functie Multiprop twee Proportionalkanäle tot 8 Propkanäleuitgebreid. Te decoderen elke zender-ontvanger is hetgebruik van een Multi-prop-1-decoder MPDX nee. F1400 isvereist. Het totale aantal kanalen zal worden op 10 Prop, 2switching en 16 Multipropkanäle verhoogd.Enkele opties van de timerfunctie kunnen ook aan dezelfdeschakelaar toegewezen worden.Markeer het gewenste velden bevestig dit met ENTER. Leg nu in de schakelaarlijst degewenste schakelaar vast en de richting waarin hij bediendmoet worden.Om een timer te resetten kan de daarvoor bestemde schakelaarbediend worden. Het is ook mogelijk het reset-veldvan de betreffende stopwatch-functie te activeren en danmet ENTER te bevestigen.12.15 TRIMMER WEERGAVEMarkeer met de 3D hotkey de ‘TRMAANDUIDING’ en bevestigdit met ENTER. Het display ziet er dan als volgt uit:Voor een donor, als in het menu "functie" (zie pagina 31Kap.12.5).Attentie:In "normale" besluit ontvangers Multiprop is niet mogelijk! Inde toekomst zal deze functie werkt alleen met de ontvanger R6014 GS No. F1059 mogelijk. Door het plaatsen van een brugover het invoeren van gegevens van de ontvanger, de kanalen11 +12 voor Multiprop vrijgegeven.12.17 FUNKTI NAMETrim-StapDe actuele instellingen worden als stap waarde voor de trimmersT1…T6 weergegeven. Als de stap waarden als percentagesworden de "Trim Eenheid" met de 3-D sneltoets wordenprocent getellt. Ook kan voor de trimmers de mode ‘apart’of‘combi’gekozen worden.Via de stap-instelling kan de stapgrootte van de trimming ingesteldworden. Deze is instelbaar van 1…200, zodat ook dekleinste oneffenheden getrimd kunnen worden. De vooringesteldestapgrootte is 4, daardoor krijgt men een verdeling van-50 tot +50 stappen. Bij de instelling van de stapgrootte op 8,ontstaat een verdeling van -25 tot +25 stappen.Met de 'Functie naam "instelling in de onderkant van hetscherm kan worden aanvankelijk ingesteld op uw naam wordenveranderd. Maximaal 10 brieven beschikbaar zijn. Zelfs tot viercijferigeafkorting voor de servo-monitor kan worden gewijzigd.Na het verwijderen van het vorige en voer de nieuwe naammoet worden ingevoerd met de "ENTER" om te worden bevestigd.Hoe hoger de waarde hoe grover de verdeling.De instellingen kunnen voor alle vliegtoestanden gebruikt worden,(comb) of alleen voor de ingestelde vliegtoestand (apart).38

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806612.18 GEGEVENS RESETOm de gegevens van een nieuw model in te voeren, is hetnodig om eerst de oude gegevens van het geheugen te wissen.Dat wordt in dit menu gedaan. Er zijn hier vier mogelijkheden:• Trimgegevens (T1-T6, alle vliegtoestanden comb.)Met behulp van dit submenu worden alle triminstellingenvoor alle vliegtoestanden teruggezet.• Trimgegevens (T1-T6, ACT-VTS APART/COMBO)Met behulp van dit submenu worden de triminstellingen vande actuele vliegtoestand en alle comb/apart instellingenteruggezet.• Model-menu instellingen terugzettenMet behulp van dit menu worden alle modelgegevens vanhet basismenu, behalve de frequentieinstellingen, hetmodeltype en de modelkeuze, teruggezet.• Alle gegevens model resetMet behulp van dit submenu alle model-databank van demenu's om de frequentie-instellingen, het model en hetmodel selectie, reset.Markeer in het basismenu de GEGEVENS RESET functi metENTER. Het display ziet er dan als volgt uit:12.19 VTS-HOLD (VLIEGTOESTAND HOUDEN)Deze functie wordt gebruikt om instellingen in een anderevliegtoestand te brengen. Om een abusievelijk bedienen vande motor te voorkomen wordt deze op de stationair standgehouden.VTS HOLD kan alleen in de vliegtoestand “normaal”geactiveerdworden ook alleen maar als de gasstuurknuppelin de stand stationair staat.Zodra VTS HOLD geactiveerd is klinkt er een waarschuwingssignaal.Hiermee wordt er op gewezen , dat een beweging vande gasstuurknuppel geen invloed heeft op de motor. Doorbedienen van de vliegtoestandschakelaar kunnen de vliegtoestanden de daarin opgenomen instelveranderingen doorgevoerdworden.Als deze functie geactiveerd is, bevindt de gasservo zich ineen vast vooringestelde positie. Om instellingen voor hetkanaal door te voeren, waar de gasservo mee aangestuurdwordt, moet nu de VTS-functie gedeactiveerd worden.Let er op dat VTS niet geactiveerd of gedeactiveerd kan wordenals:- Een vliegtoestandschakelaar ingeschakeld is of- Als de gasknuppel op een hogere waarde staat dan 1/3 vande stuurknuppeluitslag.Markeer met de 3D hotkey het gewenste veld en bevestig ditmet de ENTER toets. Het eigenlijke wisproces komt op gangdoor nogmaals deze toets te bedienen.Door bediening vaneen andere toets wordt het proces afgebroken.Ter instelling van de voorgift moet het veld met de cursortoetsgemarkeerd worden en de gasknuppel in de gewenste positiegebracht worden. Zorg er voor, dat de knuppel niet op eenlagere waarde dan 1/3 van de uitslag moet staan. Met debediening van de ENTER toets wordt CND HOLD geactiveerd.IIn het basis-display wordt deze optie weergegeven. Hierbijbetekent:• VTS HOLD IS AAN: vliegtoestand houden is ingeschakeld• VTS HOLD: vliegtoestand houden is uitgeschakeld39

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806613. MODELL MENUDe functies van het model menu die hier apart beschreven zullenworden, dienen ervoor de verdergaande instellingen vooreen model resp. een modelgeheugen aan te brengen. Dezegegevens worden onder de geprogrammeerde modelnaam inhet betreffende geheugen opgeslagen.Omdat niet alle functies, die in een modelgeheugen aanwezigzijn, in één displayvenster weergegeven kunnen worden, zijn ernog twee andere vensters waar de rest van de functies gekozenkan worden. Het paginacijfer rechtsboven laat zien hoeveelpagina’s er zijn, de keuze volgt door bediening van detoets S1. De volgende submenu’s worden dan getoond.Afhankelijk van het gekozen modeltype zijn o.a. de volgendeopties beschikbaar:13.1 VLIEGTOESTANDDe software van de T-12 FG heeft voor ieder modelgeheugenacht vliegtoestanden. Voor de verschillende vliegopgaven kunnener optimale instellingen opgeslagen en indien nodig doorhet bedienen van een schakelaar opgeroepen worden.Met deze optie kunnen b.v. voor een zweefvliegtuig de optimaleroerinstellingen voor een hoogstartfase geprogrammeerdworden.Hierbij worden de ailerons en de kleppen iets naarbeneden afgesteld, om het model zoveel mogelijk opwaartsekracht te geven.Om een stabiele vlucht te garanderen, bestaatde mogelijkheid om met het hoogteroer een momentcompensatiete bewerken. Gedurende de startfase kunnen deze waardenmet een schakelaar of een bepaalde geverinstelling opgeroepenworden.Als er voor een modelgeheugen meerdere vliegtoestanden zijngeprogrammeerd, kan er een prioriteit ingesteld worden. Devliegtoestanden kunnen gekopieerd , individueel wel of geennaam geven en apart gewist worden. Voor ieder kanaal kaneen vertragingstijd ingevoerd worden, zodat de omschakelingniet te plotseling maar geleidelijk verloopt.Attentie:De functies zijn in de fabriek ingesteld op Global, in elke vluchtverschillende fiscale donor staat bochten te krijgen, moet inhet menu "AFR" voor elke vlucht die voorwaarde te wordengescheiden.Markeer met de 3D hotkey de optie ‘vliegtoestand’in het modelmodel-menu en bevestig dit met ENTER het display ziet er danals vogt uit:• Servomonitor weergave van de servouitslag• Vliegtoestand: keuze uit de vliegtoestanden• Gever AFR: uitslaginstelling van de stuurgever• Dual rate omschakelbare tweede stuurcurve• Progr- Mixer: programmeerbare mixer• Ail –diff aileron-differentiëring• Kleppen-inst: uitslag-instelling van de kleppen• Ail-welfklep: aileron-welfkleppenmixer• Ail-richting aileron-richtingroer mixer• Stklep-hoogte: stoorkleppen-hoogteroer mixer• Ail-spoiler: aileron-spoiler mixer• Ail-remkleppen: aileron-remkleppen mixer• Welfkl-hoogteroer: welfkleppen-hoogteroer mixer• Richting-ail: richtingroer-aileron mixer• Richting-hoogte: richtingroer-hoogteroer mixer• Snap rol: snap rol functie• Spoiler: remkleppen mixer• Mengselinstelling: instelling van het mengsel• Gyro: instellingen van de autopiloot• V-staart: instellingen voor een v-staartAttentie:In het volgende gedeelte zullen niet alle opties beschrevenworden . Deze zijn voor een deel reeds in de vorige menu’sbesproken of worden bij de menu’s van de modeltypes in hetvolgende hoofdstuk beschreven, omdat deze menu’s daar ookgeactiveerd kunnen worden. Afhankelijk van het gekozenmodeltype kan de weergave van de aparte opties iets afwijkendzijn.40De programmeerprocedure bevat de volgende stappen:• Een nieuwe vliegtoestand toevoegenMarkeer het veld CONDIT 1 en bevestig met ENTER. Markeernu het veld NW en ook weer bevestigen met ENTER.Kies nu het doorlopende nummer dat aan de nieuwe vliegtoestandgegeven wordt. Na bevestiging met ENTER wordtde nieuwe vliegtoestand in het display weergegeven.Markeer het veld voor de schakelaarkeuze (--) en roep ditmenu op door op ENTER te drukken. Kies nu de gewensteschakelaar en de richting waarin deze bediend moet wordenvoor de activering resp. deactivering van de vliegtoestand.Voor de vlucht voorwaarde schakelaar kan een enkele schakelaar(SINGLE) schakelaar of een logische koppeling van 2schakelaars (Logic) zijn geselecteerd.

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Vliegtoestand wissenMarkeer in de lijst van de vastgelegde vliegtoestanden deregel waarin de vliegtoestand staat die gewist moet worden.Bevestig dit met ENTER . Markeer nu het veld wissen.Door een druk op de ENTER toets komt men in het programmawissen. De veiligheidsvraag moet eerst beantwoordworden door nogmaals op ENTER te drukken. Nuwordt de gekozen vliegtoestand gewist. Door een anderetoets te bedienen wordt de wisprocedure gestopt.• Vliegtoestand een andere naam gevenMarkeer in de lijst van de vliegtoestanden de regel met devliegtoestand die een andere naam moet krijgen. Met de 3Dhotkey bevestigen. Markeer nu het veld N NAAM en bevestigdit met de 3D hotkey.• Wisselen van prioriteitMarkeer in de lijst die vliegtoestand waarvan de prioriteitveranderd moet worden. Met behulp van de 3D hotkey kande gemarkeerde regel (vliegtoestand) naar boven of naarbeneden geschoven worden en daarmee de prioriteit. Hierbijgeldt dat de laatste regel de hoogste prioriteit bezit. Doorbediening van de ENTER toets wordt de procedure afgesloten.• Vertraging instellenMarkeer in de lijst de vliegtoestand waar een vertragingingesteld moet worden. Daarna het veld VERTR markerenen met de ENTER toets bevestigen. Het volgende beeldverschijnt nu in het display.Nu verschijn het menu om de nieuwe letters, tekens of cijferste kiezen. Maar eerst moet door met de 3D hotkey naarwissen te gaan en te bevestigen de oude naam gewist worden.Vervolgens kunnen met de 3D hotkey de nieuwe lettersgekozen en bevestigd worden.Als de nieuwe naam gekozen is moet het veld ENTERgemarkeerd en bevestigd worden. Hiermee is de naamsveranderingafgesloten.• Vliegtoestanden kopiërenMarkeer met de 3D hotkey het veld KOPI en bevestig ditmet EDIT Hierna verschijnt het volgende menu om eenvliegtoestand te kopiëren.Kies nu de vliegtoestand (bron) die gekopieerd moet worden.Markeren met de 3D hotkey en bevestigen metENTER. De te kopieren vliegtoestand wordt in dit veld weergegeven.Daarna wordt het ‘doel’veld gemarkeerd waarindeze vliegtoestand gekopieerd moet worden en bevestig ditmet ENTER. De te kopieren vliegtoestand kan in dit veldgekozen worden.De keuze van de vliegtoestand, die gekopieerd moet worden,maar ook van die, die over geschreven moet worden,wordt gemaakt door aan de 3D hotkey te draaien. Nadatalle instellingen juist ingevoerd zijn, wordt het veld KOPIgemarkeerd en met ENTER bevestigd. Nu is de kopieerprocedure bereikt. De veiligheidsvraag verschijnt nu, diemet DEIT bevestigd moet worden. Hierna wordt het kopiërenuitgevoerd.Markeer nu met de 3D hotkey het kanaal waarvan de vertragingveranderd moet worden. Het instelbereik ligt tussen0 en 27 stappen. De voorinstelling bedraagt ‘0, d.w.z. er isgeen vertragingstijd ingevoerd..Ter afsluiting kan nu de mode ingevoerd worden. Er kangekozen worden uit een groepmode (COMBI) of een enkelemode (APART). In de groepmode werken de instellingenvoor alle vliegtoestanden, in de aparte mode alleen dievliegtoestand , waarbij de instellingen gemaakt zijn.Attentie:Als er meerdere vliegtoestanden geactiveerd zijn, dan moetenook de betreffende stuurgevercurven(AFR) van combi naarapart omgezet worden, om in iedere vliegtoestand een andereinstelling tot stand te brengen. Blijft de instelling combi, danwerkt de gever in VTS gelijk.• Schakelfunctie SINGLE / LOGICEr kan tussen een enkele schakelaar (single) of van een logischverbonden schakelfunctie (logic) van twee schakelaars gekozenworden.De volgende functies zijn hierbij beschikbaar:• AND: Verbinding van in serie liggende schakelaars• OR: Verbinding van parallel liggende schakelaars•EXCL-OR: Doelgerichte verbinding en uitsluiting van vastgesteldeschakelaars41

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806613.2 GEVERUITSLAG –INSTELLINGMet de geveruitslag-instelling (AFR) wordt de karakteristiekbepaald (expo 1, expo 2, curve) waarmee een stuurgever opde betreffende ontvangeruitgang (servo) resp. op een gemixtefunctie werkt. In totaal zijn er 16 AFR curven beschikbaar.Twaalf stuurgevers voor de twaalf servokanalen en vier VC stuurgever-functiesvoor de virtuele kanalen, waarvan de stuurgeversgeen directe servo-uitgang hebben, maar afhankelijk vande mixfunctie een servo met extra, aparte curve aanstuurt.Samenvatting:Acht vliegtoestanden met elk 12 geverfuncties plus 4 VC-curven,plus 6 schakelbare (D/R) curven. Comfortabeler kan nauwelijks.Iedere curve kan 2…17 curvepunten verwerken, endat met gescheiden instelbare snelheidsinstelling. Voor iederefunctie kunnen alle aanpassingen uitgevoerd worden.Attentie:Alvorens de stuurgevercurve-instelling uit te voeren, moetende volgende functies beslist ingesteld zijn.1) keuze van modeltype2) vast leggen van de volgorde van de servo’s en de functies3) servolooprichting4) servo-uitslag (ATV)5) instelling van servomiddenAls er een verandering van de functievolgorde plaats vindt danwordt een reeds ingestelde curve gewist..Markeer met de 3D hotkey de geveruitslag(AFR) functie in hetmodel-menu en bevestig het met ENTER.Het display ziet er dan als volgt uit:Dit display heeft twee pagina’s, het nummer rechtsboven geeftaan welke nu getoond wordt. Het tweede venster ziet er alsvolgt uit:IIn dit menu kan in het veld ‘snelh’ de snelheid van de servoingesteld worden. Ook bestaat de mogelijkheid een modete programmeren. De lineaire mode wordt voor de aansturingvan de gasservo of voor een schakelaar gebruikt. Dezemode is niet zelfneutraliserend. Deze eigenschap gaat opvoor de andere, de symetrische mode, die derhalve vooralle roeren ingevoerd wordt.Voor de beide looprichtingen (in en uit ), kan de snelheidingesteld worden. Het instelbereik ligt tussen 0 en 27 stappen.Hierbij geldt, hoe hoger het getal hoe langzamer deservo loopt, de stap 27 komt overeen met een vertragingvan 9 seconden. Het instellen gebeurt met de 3D hotkey. Devoorinstelling bedraagt ‘0’. Door bedienen van de ENTERtoets (minstens 1 sec.) wordt terug gekeerd nnar de basisinstelling.• Het programmeren van de curve• Eerst moet de curvenvorm bepaald worden. Markeer invenster 1 het veld ‘MODE’ en maak de keuze met de 3Dhotkey. De volgende curvenvormen zijn beschikbaar:EXP1: exponentieel curvenverloop (CURVE 1)EXP2: exponentieel curvenverloop (CURVE 2)CURVE: 9 (2-17) puntencurve met omkeer puntenDoor bediening van de EDIT toets wordt de gekozen curvenvormgeactiveerd en als grafiek weergegeven.• De rechter (RATE A) en de linker zijde (RATE B) worden elkapart ingesteld. Markeer hiertoe het betreffende veld enmet de 3D hotkey de waarde instellen. Het instelbereik ligttussen -200% en +200%.De voorinstelling bedraagt 100%.Als de ENTER toets minstens 1 sec. ingedrukt wordt, wordtde voorinstelling weer geactiveerd.• Met de 3D hotkey kan de OFFSET (vertikaal) ingesteld wordenen moet daarna met de ENTER toets bevestigd worden.Door de positieve waarde wordt de curve naar bovenen door de negatieve waarde naar beneden verschoven.Volgens dezelfde procedure worden ook de instellingen voorde beide exponentiële curven doorgevoerd. De beide afbeeldingentonen een voorbeeld van deze curven. Met de EXPOfunctiewordt de karakteristiek van de stuurknuppel beïnvloed,de lineaire samenhang tussen stuurgeveruitslag en servo-uitslagwordt in een exponentiële uitslag veranderd. Een fijngevoeligsturen wordt hierdoor mogelijk gemaakt.Bovendien kan via de velden RATE A+B de stuurgeveruitslagvoor iedere zijde apart ingesteld worden.Bediening:• Voorinstellingen doorvoerenMarkeer eerst met de 3D hotkey het instelveld van detweede pagina (FUNCT). Door aan de 3D hotkey te draaienkan de gever gekozen worden waarvoor de instellingengemaakt moeten worden.Leg nu vast of de in te voeren instellingen voor alle vliegtoestanden(comb) of slechts voor één (apart) moeten gelden.Met de 3D hotkey de instelling veranderen en met deENTER toets bevestigen.42

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806613.3 DUAL-RATE INSTELLINGVoor de drie vrij te kiezen curven moeten de curvepunten vastgesteldworden. De beide afbeeldingen tonen displayfragmentenals voorbeeld voor deze curven.• Markeer met de cursor het veld waarin het betreffende curvepuntgetoond wordt.(PUNT).• De keuze van het punt dat veranderd moet worden, gebeurtmet de 3D hotkey. Als het gewenste punt geactiveerd is,wordt in het veld ‘RATE’de waarde met de 3D hotkey ingevoerd.• In de voorinstelling zijn negen punten beschikbaar. Dit aantalkan echter voor speciale doelen tussen 2 en 17 puntengevarieerd worden.• Er kunnen in totaal zes verschillende dual-rate instellingeningevoerd worden. Markeer het veld DUAL RATE en bevestigdit met ENTER. In het nu weergegeven display kunnende volgende instellingen ingevoerd worden.• Eerst moeten de D/R instellingen die gebruikt gaan worden,geactiveerd worden. Markeer daartoe de betreffende regelop het eerste veld. Door draaien met de 3D hotkey wordt ergeactiveerd. (van INA naar ACT). De verandering moet metEDIT bevestigd worden.• Hierna moet de positie van de curvepunten bepaald worden.Het betreffende veld markeren en de waarde door draaibewegingenaan de 3D hotkey instellen. Daarn moet deENTER toets minstens 1 sec. ingedrukt worden, om het volgendepunt toe te voegen.• Moet er een punt gewist worden , ga dan als volgt te werk:Het instelveld ‘PUNT’ markeren, met de 3D hotkey het puntdat gewist moet worden, bepalen en de ENTER toets minstens1 sec. indrukken.• Deze beide curven kunnen zoals reeds beschreven, vertikaalverschoven worden.• In het veld ‘functie’kan op dezelfde manier het kanaal gekozenworden waar de D/R functie gewenst is. Nu moet debedieningsschakelaar gekozen worden. Met de 3D hotkeyhet veld markeren en de ENTER toets indrukken. In het nuvolgende schakelaarmenu de gewenste schakelaar en debedieningsrichting kiezen.• De dual rate functie dient als een tweede per schakelaarafroepbare stuurcurve. Er kan gekozen worden uit de klassiekeD/R , expo 1, expo 2 of een 2..17 punts curve.Met de D/R functie kan voor max 6 stuurgevers een tweedestuurcurve ingesteld worden, die per schakelaar omgezet kanworden. Hierbij maakt het niet uit of een stuurgever 6 schakelbarecurven heeft, of 3 stuurgevers elk 2 of zes stuurgevers elk1 curve.Deze functie kan gebruikt worden om bepaalde vliegfasen(start of landing) de stuurknuppeluitslagen aan het model aante passen.Bovendien bestaat nog de extra mogelijkheid om in 8 vliegtoestandende zojuist genoemde 16 AFR curven voor iederevliegtoestand individueel in te voeren.43

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806613.4 PROGRAMMEERBARE MIXERSDe T-12 FG beschikt naast de vast voorgeprogrammeerdemixfuncties over 10 vrij programmeerbare modelmixers voorieder modelgeheugen. Deze mixers beschikken over een voorprogrammeerbare,afroepbare stuurgeverinstelling, van lineairtot de 9 puntencurve, die voor speciale toepassingen tot 17punten uitgebreid kan worden.Markeer nu in de linker balk ‘mixer’ het veld ‘INACT’ en bevestigenmet ENTER. Het venster verandert en het eerste menuvoor de programmering van een mixer wordt weergegeven.Rechtsboven is te zien dat dit programma uit 3 venstersbestaat, het eerste venster is nu in beeld.De programmering bestaat uit de volgende stappen:Om een modelvliegtuig, b.v.voor de toepassing in het kunstvluchtbereik,optimaal te beheersen, kunnen deze mixersgebruikt worden, om tegengestelde beïnvloedingen van deaparte functies op te heffen. Daardoor wordt de bedieningeenvoudiger en aangenamer. De mixers verbinden willekeurigefuncties en kanalen (master en slave kanalen)Voor de stuurgeverinstelling staan er 3 curvetypen (twee exponentieleen één lineaire curve ) ter beschikking. Met eengescheiden instelbare vertraging kunnen aanpassingen uitgevoerdworden, zodat de overgang bij de activering van demixer niet abrupt gaat. Naar keuze kan een groepsmode(werkzaam in alle vliegtoestanden) of een aparte mode (alleenwerkzaam in een bepaalde vliegtoestand) ingevoerd worden.De trimkeuze-functie legt vast, of de trimming van het masterkanaalook moet werken op het slavekanaal. De offset-functiezorgt ervoor dat het bijgemixte kanaal geen invloed heeft bij deneutraalstelling. De schakelaars of gevers kunnen individueelgekozen worden waarmee de verschillende mixers geactiveerdkunnen worden. Er kan een gever vastgesteld wordenwaarmee een fijnafstemming uitgevoerd kan worden.Markeer met de 3D hotkey de optie ‘PROGR-MIXER’ in hetmodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display ziet erdan als volgt uit:In iedere regel wordt een mixer opgevoerd. In het eerste vensterstaan vier mixers. Rechts boven is te zien in welk venstermen zit en uit hoeveel pagina’s het bestaat.De mixerprocedurewordt aan de hand van de eerste mixer uitgelegd. De bedieningvan de mixers 2 tot 10 is identiek.In dit menu worden voorinstellingen voor de mixer doorgevoerd.In de balk COMB kan ingevoerd worden of de mixerslechts voor één (apart) of voor alle vliegtoestanden (comb)werkzaam moet zijn. De ‘comb’mode is standaard ingesteld.Om dit te veranderen, moet het veld van de te programmerenmixer met de 3D hotkey gemarkeerd worden. Bevestig dit metde ENTER toets. Door nu linksom te draaien met de 3D hotkeywordt er om geschakeld naar ‘apart’. Met ENTER de wijzigingactiveren.• Mixer activerenGa naar venster 3 en markeer met de 3D hotkey het veld‘STATUS’ en bevestig dit met ENTER. De standaardinstellingis ÍNA’(gedeactiveerd). Door de 3D hotkey linksom tedraaien wordt de mixer geactiveerd. ‘ACT’ knippert nu.Door de ENTER toets in te drukken wordt het afgesloten.• Mixerschakelaar vaststellenMarkeer met de 3D hotkey het veld ‘SCHAK’ en bevestig ditmet ENTER . Kies nu uit het schakelaar keuzemenu deschakelaar en de bedieningsrichting . Als de mixer altijdingeschakeld moet zijn, kies dan de voorinstelling ‘NUL’.• Programmeren van het masterkanaalVolg voor een normale mixer het volgende schema:Markeer eerst het veld ‘Master’ in venster 2 en bevestig ditmet ENTER. Met de 3Dhotkey kan nu de functie die alsmasterkanaal moet dienen gekozen worden. Met ENTERbevestigen.Als deze mixer met een andere mixer verbonden ‘gelinkt’-moet worden moet onder ‘link’ de gewenste invoer geprogrammeerdworden. De ‘link’- (verbindings-)functie wordtgebruikt , om een programmeerbare mixer met andere mixfunctieste verbinden. Als b.v. bij een model met tweeaileronservo’s met elk een eigen ontvangeruitgang, hetrichtingroer met de ailerons gekoppeld is, zal bij het bedienenvan het richtingroer, slechts één servo aangestuurdworden.44

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Als de ‘link-functie’ ingeschakeld is , wordt er in debestaande mixer ‘ meegemixt, zodat beide aileronkanalenaangestuurd worden.• De linkmode kan van ÚIT’(voorinstelling) naar + of – omgezetworden. Het + of – teken geeft de werkingsrichting aan.Het instellen gebeurt door te draaien aan de 3D hotkey.• Ter afsluiting kunnen de trimfuncties ingesteld worden. Ermoet vastgelegd worden, hoe de trimming van beide kanalenmoet werken. In het veld ‘trim’ is er de mogelijkheid‘UIT’ of ‘AAN’ in te stellen. Bij ‘AAN’werkt de trimming vanhet masterkanaal ook op het slavekanaal. In het anderegeval zijn beide kanalen ontkoppeld. Na het markeren vanhet veld, wordt de mode omgeschakeld met de 3D hotkeyen bevestigd met ENTER.• Het programmeren van het slavekanaalDe instellingen verlopen volgens dezelfde procedure. Hetslave-veld markeren, met de 3D hotkey, de functie bepalenen de keuze met ENTER bevestigen. Indien gewenst de‘link’mode zoals eerde beschreven, activeren.• Nu moet er vastgelegd worden, welke AFR-mode voor hetslavekanaal moet gelden.(STK->STK= stick to stick mode)“STK-STK’= UIT• De masterfunctie werkt op het slavekanaal zonder de vooringesteldemaster-stuurgeverinstellingen en mixt alleenmaar op het gekozen slavekanaal.• ‘STK-STK’ = ONIn deze mode worden de master-stuurgeverinstellingen ,zoals D/R, AFR, EXPO, enz. ook naar het slavekanaalgemixt. Bovendien werken in deze mode de mixfunctiesook in op eventueel verdere mixingen van het slavekanaal.Voorbeeld: modeltype 2 ailerons:Een mixing van hoogteroer op aileron in de ‘STK-STK’modewerkt op beide ailerons.Kies de betreffende mode en schakel eventueel om van‘AAN’naar ‘UIT’, door te draaien met de 3D hotkey. Met deEDIT toets bevestigen.• Instellingen om fijnafstemming in te voerenEr kan een gever geprogrammeerd worden, waarmee eenfijnafstemming van de mixerinstelling doorgevoerd kan worden.Het omzetten gebeurt in de regel ‘FIJN_TRIM’. Eerstmoet de gewenste gever’GEVR’bepaald worden.Markeerhiertoe het veld ‘gevr’en bevestig met EDIT. Maak nu eenkeuze met de 3D hotkey. Er kan uit alle gevers een keuzegemaakt worden.Nu moet de bedrijfsmode voor de gever bepaald worden.de keuze gebeurt via de bekende procedure. Het veld‘mode met de 3D hotkey markeren en met ENTER bevestigen.Er zijn nu vier modi beschikbaar. De functie wordtschematisch in het display weergegeven:In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan zal de waarde groter resp. kleiner worden.In de rechter eindpositie van de gever bedraagt demixrate 0%, wordt de gever naar links bewogen danneemt de waarde toe.In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan neemt de waarde toe.• Servosnelheid / vertagingstijd instellenIn de regel ‘SNELH’ kan voor beide looprichtingen ‘in’en‘uit’ een snelheid ingevoerd worden. Het instelbereik ligttussen 0 en 27 stappen. Hierbij geldt: hoe hoger het getal,hoe langzamer de servo loopt, stapgrootte 27 wil zeggeneen vertraging van 9 seconden. Met de 3D hotkey wordt devertraging ingesteld. De standaardinstelling bedraagt’0’.Door de ENTER toets minstens 1 sec. in te drukken, wordtteruggekeerd naar de basisinstelling.In de onderste regel ‘vertr’ kan er voor de inschakel- en uitschakelfaseeen vertragingstijd ingesteld worden van 0 tot4 seconden.Hiermee wordt de tijd bedoeld die verloopt tussenhet moment van inschakelen en het moment dat mixerwerkzaam wordt. Met ‘stop’ wordt een uitschakel-vertragingstijdgeprogammeerd.Om de tijden in te stellen, moet met de 3D hotkey het veldgemarkeerd worden en met ENTER bevestigd. Stel nu detijd in en bevestig met ENTER De standaard-vertragingstijdis 0,0 sec. Door de ENTER toets minstens 1 sec. in te drukkenwordt er teruggekeerd naar de standaardinstelling.• Master/slave functieMet de master-slave functie kunnen de vooringestelde engeprogrammeerde curven via een schakelaar gestuurd worden.In de slave-mode kan een bepaald eindpunt in een van tevoren ingestelde tijd doorlopen worden.Hierbij wordt niet opeventuele tussenpunten maar wordt alleen maar op het eindpuntgelet. In de mastermode is dit anders, met deze modekan een curve van 17 punten gevormd worden die bij eeningeschakelde functie met alle punten rekening houdt. Ditbetekent dat binnen enkele seconden een modelvliegtuig eencompleet nieuwe setup kan krijgen, of dat alleen maar eventuelevliegeigenschappen omgezet worden.• Offset-mixer programmerenDeze mixer wordt gebruikt om b.v. een vaste waarde bij eenbepaalde functie, d.m.v. een schakelaar bij te mixen.Bij eenoffset-mixer is dus geen masterkanaal nodig. De mixer wordtgeactiveerd door MIXER om te zetten naar OFFSET.In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan zal de waarde groter resp. kleiner worden.45

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Eerst moet het resp. de slave kanaal/kanalen bepaald worden,waar een vaste waarde bijgemixt moet worden. Er kunnenmax. vier slave-kanalen bediend worden. De keuze wordtgemaakt na markering van het betreffende veld in het volgendefunctie-keuzemenu. De gewenste functie moet gemarkeerdworden en het sub-menu via ‘’einde’verlaten. De keuze wordtdan in de balk ‘slave’weergegeven.Daarna kan bij gebruik de mode van de offset-mixer veranderdworden. Hierbij staan twee modi ter beschikking.Manuele sturing:Na bediening van de schakelaar loopt de servo overeenkomstigde snelheids-en vertragingsinstellingen naar de onder‘AAN’gekozen offset-positie en blijft daar zolang de schakelaar‘in’geschakeld is. Nadat de schakelaar uitgeschakeld isloopt de servo weer,overeenkomstig de instellingen, naar deonder ‘uit’ingestelde uitgangspositie terug.Timer sturing:In deze mode loopt de servo zoals bij de manuele bedieningbeschreven, na bediening van de schakelaar in de vooringesteldeaan-positie. In tegenstelling tot de manuele bediening,blijft de servo niet in deze positie, maar loopt automatisch naafloop van de ingestelde tijd (duration) weer naar de uitgangswaardeterug.Volgens praktisch dezelfde procedure kan ook een vertragingstijdingevoerd worden.Daarbij kan gescheiden voor de start- en stopfase een vertragingstijdin het bereik van 0,0 sec. tot 9,0 sec. ingevoerd worden.Met de dubbele pijltoets gaat men per seconde vooruit of achteruit.Bij bediening van de toets met een pijlsymbool bedraagtde stapgrootte 0,1 sec..Ter afsluiting van de programmering van een offset-mixer,moet volgens de bekende procedure een schakelaar geactiveerdworden. Markeer hiertoe het betreffende schakelveld inde onderste regel en in het volgende schakelkeuze-menu deschakelaar vastleggen. Na de bekende procedure kan nu dewerkingsrichting van de schakelaar ingevoerd worden.Afhankelijk van de stand van de schakelaar wordt de statusvan de mixer met ‘aan’of ‘uit’in het linker veld van de ondersteregel weergegeven.Offset-mixer als motor-uitschakelaarEen offset-mixer biedt ook de mogelijkheid om tegen het eigenkanaal een vaste waarde te mixen. Zoals weergegeven kandeze waarde max. 300% bedragen.Met deze comfortabele offsetmixer kan een manueel of automatischgestuurde functieverloop tot max. 4 functies gerealiseerdworden. In de praktijk kunnen hiermee b.v. de achtereenvolgendestappen van het in-en uitkomen van een semischaallandingsgestel exact gestuurd worden. De tijden kunnenzo ingesteld worden, dat b.v. eerst verschillende kleppenopengaan en dan het wiel naar buiten komt.In de velden ‘OFFSET’ kan gescheiden voor de in- en uitgeschakeldetoestand, de offset-waarde in procenten ingesteldworden. Daartoe het betreffende veld markeren en volgens debekende procedure met de pijltoetsen de instelling uitvoeren.Het instelbereik ligt tussen + 300% en – 300%. De standaardinstellingis op 0% gezet, door markering van de ‘reset’knopwordt deze weer geactiveerd.Ook voor een offset-mixer kan een fijnafstemming doorgevoerdworden. In de overeenkomstige balk moet eerst eengever bepaald worden. De methode met behulp van het geverkeuze-menuis voldoende beschreven. Daarna moet het werkingsgebiedin het veld ‘rate’ via de pijltoetsen ingesteld worden.Het instelbereik ligt tussen + 100% en -100%. De standaardinstellingstaat op 0%, door markering van de resettoetswordt deze weer geactiveerd.Hiermee kan b.v. uit veiligheidsoverwegingen voorkomen, datbij een elektromodel de motor gaat draaien. Ook als per ongelukde stuurknuppel bediend wordt.Als een offset-mixer geprogrammeerd is en de offset-waardebedraagt -300% kan de knuppel heen en weer bewogen worden.De motor zal dan niet gaan draaien, omdat de knuppeluitslagde waarde van de offset-mixer niet kan oversturen.Pas als de offset-mixer via zijn schakelaar gedeactiveerdwordt , kan de motor normaal aangestuurd worden. Dezeschakelaar wordt bij de veiligheidsvraag voor schakelaars , bijhet inschakelen van de zender niet gesteld.Ook de gekozen gever voor de fijnafstemming van een offsetmixerheeft vier modi. Ze zijn volkomen identiek aan die vaneen normale mixer.Ook de servosnelheid kan voor de aanwezige opgave geoptimeerdworden. Voor de heen- en terugloop van de servo kandeze apart en stapsgewijs ingesteld worden.Het instelbereikligt tussen 0 en 27 stappen. Hierbij geldt: hoe hoger het getal,hoe langzamer de sevo loopt. Stapgrootte 27 betekent eentijdsduur van 9 seconden. De standaardinstelling bedraagt ‘0’.Zodra één van de velden ‘in’of ‘uit’ gemarkeerd wordt , verschijnenonder in het display de schakelvelden voor de pijlen .In enkelvoudige of tienvoudige stappen kan de instellinggemaakt worden. Door het bedienen van de reset-knop wordter teruggekeerd naar de basis-instelling.46

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614. MODEL-MENÜ (VLEUGELMODELLEN)In dit gedeelte worden de speciale instellingen voor vleugelmodellenbeschreven. Het gaat hierbij om functies, die inhoofdstuk 13 nog niet beschreven zijn. (zie pag.41). Het modelmoet in het HOME=menu gemarkeerd en bevestigd worden.Nu wordt het overzicht over de model-menu’s voor vleugelmodellengetoond.14.1 QUERRUDER-DIFFERENZIERUNGIn principe wordt bij ieder modelvliegtuig ailerondifferentiëringtoegepast. Dit, om het negatieve draaimoment op te heffen.Als er een bocht gevlogen wordt, heeft de buitenste vleugeleen hogere snelheid dan de binnenste. Daardoor ontstaat erbij de naar beneden uitgeslagen aileron een hogere luchtweerstanddan bij de aileron die op dat moment naar boven uitslaat.Daardoor ontstaat er een tegengesteld draaimomentt.o.v. de vliegrichting om de hoogteas.Een aileron-differentiëring maakt het mogelijk, dat de naarbeneden uitgeslagen aileron een kleinere uitslag heeft dan denaar boven uitgeslagen aileron zodat op beide vleugelhelfteneen gelijke weerstand ontstaat. Hierdoor ontstaat geen negatiefdraaimoment.Zonder differentiëring50% differentiëring100% differentiëring (split)Met deze functie worden twee gescheiden ailerons met elkaargemixt, waarbij de uislag voor elke aileron apart ingesteld kanworden. Met een extra gever kan een fijnafstemming ingesteldworden.Afhankelijk van het gekozen modeltype varieert het aan bod.• AIL-DIFF: aileron-differentiëring• KLEPPEN-INST: flapkleppen instellingen• SPOILER: aileron->spoiler mixer• AIL->WELFKLEP: aileron->welfkleppen mixer• AIL->RICHTING: aileron->richtingroer mixer• STKL->HOOGTE: stoorklep->hoogteroer mixer• RICHTING->AIL: richtingroer->aileron mixer• KLEPPEN-INST: welfkleppen-mixer• HOOGTE->WELFKL: hoogte->welfkleppen mixer• WELFKL->HOOGTE: welfklep->hoogteroer mixer• BUTTERFLY: butterfly mixer• TRIM MIX 1/2: trimmixer 1 en 2• REMKLEP: remkleppen mixer• GYRO: autopiloot instellingen• V-STAART: V-staart instellingen• AILEVATOR: hoogteroer met aileronfuncties• WINGLET: winglet-roer instellingen• MOTOR: instellingen voor elektromotoren• RICHT-HOOGTE: richtingroer->hoogteroer mixer• SNAP ROL: snap-rol functieVoor iedereroerklep moeteen aparteaileron aileronservo gebruiktworden. Bij deFX-30 is eenindividuele toewijzingvan deAIL1AIL2aileronAIL 3aileron AIL4gevers instelbaar.In debovenstaande afbeelding is als voorbeeld een mogelijkheidweergegeven voor twee aileronkleppen per vleugelhelft.Markeer met de 3D hotkey de ‘ail-diff’ optie in het model-menuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er dan als volgtuit:47

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.2 KLEPPEN INSTELLINGENVoer onderstaande stappen uit om te programmeren:• Gedifferentieerd uitslagen invoerenMarkeer de gewenste aileron en stel de uislag naar links enrechts apart in. Er kunnen max. vier servo’s geprogrammeerdworden. Het instellen gebeurt met de 3D hotkey enwordt bevestigd met ENTER. Beweeg de stuurknuppel hierbijnaar de totale uitslag links en rechts.• Curve invoerenIn het displayscherm kan een curve voor de werking van deaileron-differentiëring geprogrammeerd worden.Naast decurvevorm kan voor iedere kant (rate A en rate B) een %-waarde ingevoerd worden. De precieze afloop van de programmeringvan een curve is reeds in hoofdstuk 13.2 oppagina 44 beschreven.• Fijnafstemming instellenEr kan een schakelaar of gever geprogrammeerd wordenwaarmee een fijnafstemming van de aileron-differentiëringuitgevoerd kan worden. Dit gebeurt in de regel ‘fijntuning’Markeer dit veld, (d.i. het streepje boven ‘curve’) en bevestigenmet ENTER. In het nu verschenen schakelaar-gevermenukan het gewenste bedieningselement gekozen worden.Voor de fijnafstemming kan ook een curve aangelegdworden.In dit menukunnen deinstellingenvoor alle kleppenvan eenvleugel ingevoerdworden.welfkleppekleppekleppekleppenBij het vleugel-rem-em-welf-(WELF) (REM) (REM2) (WELF2) type met demeeste kleppen(zie afbeelding) gaat het om de binnenste rem- en welfkleppen.Zowel de uitslag naar boven als naar beneden kanvoor iedere klep afzonderlijk ingesteld worden. Een offsetfunctiemaakt het gelijk lopen van de uitslagen mogelijk.Bovendien kan, zoals bij vele functies, vastgelegd worden , ofde instellingen voor alle vliegtoestanden (COMB) gelden ofalleen voor de geactiveerde toestand (APART). Er kan eenmixer geprogrammeerd worden, die als de remkleppen gestuurdworden ook de welfkleppen aanstuurt.Markeer met de 3D hotkey de optie KLEPPEN-INST in hetmodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display heeft drievensters die er als volgt uitzien:• Basisinstellingen vastleggenIIn het veld ‘COMBI’ kan met de meervoudig beschrevenuitwerkingen en volgens dezelfde procedure de ‘APART’ofde ‘COMB’ mode ingevoerd worden.Via het veld AIL AFR komt men direct in de AFR instellingenvoor de ailerons.sIn het tweede displayvenster worden grafisch eventuelemixfuncties van de ailerons weergegeven.Voor iedere klep kan voor elke bewegingsrichting individueelde uitslag, op de reeds beschreven manier, ingesteld wordenHetzelfde geldt voor de offset-functie, de afstelling wordt metde 3Dhotkey als %-waarde ingesteld.Ook de werking en het invoeren voor comb- of apart- modezijn reeds beschreven. De rem-welfkleppen-mixer zorgt ervoordat de welfkleppen meelopen als de remkleppen aangestuurdworden.De mixverhouding voor iedere uitslagrichting, een offset,de mode voor de vliegtoestanden en een schakelaar kunnengeprogrammeerd worden.48

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.3 AILERON -> WELFKLEP MIXERaileron(AIL +AIL3)welfklep(WELF)welfklep(WELF2)aileron(AIL2 +AIL4)In dit menu kaneen mixer ingesteldworden,die bij een aansturingvan deailerons, despoilerkleppenin dezelfde richtingmeestuurt.Met deze mixerbereikt men dat de rolsnelheid van een zweefvliegtuig verbetert,omdat behalve de ailerons ook de welfkleppen uitslaan,waardoor er een groter rolmoment veroorzaaktwordt..Gelijktijdig wordt de opgewekte weerstand van devleugel bij het bochtenvliegen verminderd.Naast de mixrate kan men een curve voor de exacte aanpassingvan de kleppenuitslag instellen. De functie kan met eenvrij te kiezen schakelaar geactiveerd en via een link met anderemixers verbonden worden. Zo kan men ook de functie van deaileron-remklepmixer erbij betrekken.Markeer met de 3D hotkey de optie AIL-WELFKLEP in hetmodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display heefttwee vensters die er als volgt uitzien:14.4 AILERON -> REMKLEPPEN MIXERaileron(AIL +AIL3)remklep(REM)Bremsklappe(BRKL2)Querruder(Que2 u.Que4)In dit menu kaneen mixer ingesteldworden,die bij het aansturingvan deailerons deremkleppen indezelfde richtingals deailerons uit laatslaan. Met deze mixer wordt de wendbaarheid van een modelom de langsas groter, omdat behalve de ailerons ook de remkleppenuitslaan en daardoor een groter rolmoment veroorzaakt..Gelijktijdig wordt de opgewekte weerstand van de vleugelbij het bochten vliegen verminderd.Naast de mixrate kan er ook een curve ingesteld worden omde kleppenuitslag exact aan te passen. De functie moet meteen vrij te kiezen schakelaar geactiveerd worden en via eenlink met andere mixers verbonden worden.Markeer met de 3D hotkey de optie AIL-REMKLEP in hetmodel menu en bevestig dit met ENTER Het display heeft tweevensters die er als volgt uitzien:Nadat deze functie op de bekende wijze in de regelACT/INACT in het tweede venster, geactiveerd is , kunnenvoor de beide welfkleppen,elk voor een rechter-en een linkeraileronuitslag , de mixwaarde als %-waarde met behulp vande 3D hotkey ingesteld worden. Via de voortekens wordt dejuiste werkrichting ingesteld. Ook de werking en invoer voor deeventuele instelling van comb en apart-mode zijn meerderemalen beschreven. Als de mixer met de aileron-remkleppenmixer verbonden moet worden, moeten de betreffende instellingenin de regel “LINK”doorgevoerd worden. Deze optiemoet geactiveerd worden en er moet een schakelaar gekozenworden om deze functie in- en uit teschakelen. In het eerstedisplay moet een mixcurve bepaald en geprogrammeerd worden.Nadat deze functie op de bekende wijze in de regelACT/INACT in het tweede venster geactiveerd is, kunnen voorde beide remkleppen, elk voor een rechter en een linker aileronuitsalg,de mixwaarde als %-waarde met behulp van de 3Dhotkey ingesteld worden. Via de voortekens wordt de juistewerkrichting ingesteld. Ook de werking en invoer voor deeventuele instelling van COMB en APART-mode zijn meerderemalen beschreven. In de regel ‘schak’ kan volgens debekende procedure een schakelaar en de richting waarin dezebediend moet worden, ingesteld worden.Als de mixer met een andere mixer verbonden moet wordenmoeten de betreffende instellingen in de regel ‘LINK’uitgevoerdworden. De optie moet geactiveerd worden en de mixerwaarmee een verbinding gemaakt moet worden, moet wordenvastgesteld.In het eerste display moet een mixcurve bepaald en geprogrammeerdworden.49

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.5 AILERON -> RICHTINGROER MIXERWinglet(RIC)Chip-Aileron(AIL3)HOOGv-staartAileron(AIL)RICHTAileron(AIL2)Winglet(RIC2)Chip-Aileron(AIL4)keuze fleugelIn dit menu kaneen mixergeprogrammeerdworden,die bij het aansturenvan deailerons ook hetrichtingroer eneventueel aanwezigewingletsin dezelfde richtingmee aanstuurt.Bij de activering van deze functie worden de ailerons met hetrichtingroer gekoppeld, zodat bij het bochten vliegen, slechtséén stuurknuppel bediend hoeft te worden. In het bijzonder bijgrote modellen is deze functie heel nuttig, omdat het negatievedraai-rolmoment van het model opgeheven wordt.De mixrate kan exact via een curve ingesteld worden. De functiekan met een vrij te kiezen schakelaar geactiveerd wordenBovendien kan, zoals bij veel functies, ingesteld worden , of deinstellingen voor alle vliegtoestanden (comb) , of alleen voor degeactiveerde mixer(apart) moet gelden. Een extra gever kanvoor fijnafstemming geprogrammeerd worden.Markeer met de 3D hotkey de ‘ail-richting’optie in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft twee vensters,die er als volgt uit zien.Via deze mixcurve wordt het mixaandeel ingevoerd en daarmeebepaald, hoeveel het richtingroer meedraait als deailerons aangestuurd worden.In het tweede displayvenster worden in het vak ‘fijn-trim’deinstellingen voor de fijnafstemming ingevoerd. Er kan eengever geprogrammeerd worden, waarmee een fijnafstemmingvan de mixerinstelling uitgevoerd kan worden. Eerst moet er inhet veld ‘gever’een gever gekozen worden. Markeer hetbetreffende veld en bevestig dit met ENTER. Kies nu een geveruit het schakelaar-gever-keuzemenu. Ledere gever kan uitgekozenworden.Nu moet de bedrijfsmode voor de gever bepaald worden Dekeuze verloopt via de bekende procedure.Het veld ‘mode’ metde 3D hotkey markeren en de keuze maken. Totaal staan hierbijvier modi ter beschikking, waarvan de functie schematischin het display weergegeven wordt. Hierbij betekent:In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan zal de waarde groter resp. kleiner worden.In de linker eindpositie van de gever bedraagt demixrate 0%, wordt de gever naar rechts bewogendan neemt de waarde toe.In de rechter eindpositie van de gever bedraagt demixrate 0%, wordt de gever naar links bewogen danneemt de waarde toe.In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan neemt de waarde toe.sOok deze mixfunctie moet eerst in de regel ACT/INA geactiveerdworden. Eerst het veld markeren dan instellen met de 3Dhotkey en activeren met ENTER. In dit veld staat nu AAN ofUIT afhankelijk van de stand van de schakelaar.Ook de werking en de instelling voor de mogelijke programmeringvan “comb”-of apart”mode zijn reeds meerdere malenbeschreven. Ze worden in de regel ‘mode’ ingevoerd. In deregel ‘schakelaar’ kan volgens de bekende procedure eenschakelaar en de bedieningsrichting ingevoerd worden. Destandaardinstelling staat op “NUL”, d.w.z. de mixer is altijdingeschakeld.Zoals reeds eerder beschreven, kan in het eerste displayvenstereen mixcurve vastgesteld en geprogrammeerd worden.50

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.6 STOORKLEPPEN -> HOOGTEROER MIXERSTKLEP linksSTKLEP rechtsIn dit menu kaneen mixergeprogrammeerdworden,die bij het aansturenvan destoorkleppen,ook het hoogteroeraanstuurt.HOOG RICHTAls de stoorkleppenHOOG HOOG2v-staartailvator omhoog gaan,wordt bij veelmodellen de beweging van het model om de dwars-as beïnvloed.De piloot moet nu door bijsturen met het hoogteroer hetvlieggedrag corrigeren. De mixer van de T-12 FG neemt dezefunctie overDe mixwaarde voor de hoogteroer-servo’s kan exact ingesteldworden.De functie kan met een vrij te kiezen schakelaar geactiveerdworden. Bovendien kan, zoals bij veel functies vastgelegdworden, of de instelling voor alle vliegtoestanden (comb)of alleen voor de geactiveerde toestand (apart) moet gelden.Een extra gever kan voor de fijnafstemming geprogrammeerdworden.De functie kan alleen maar bediend worden, als in het basismenubij de keuze van model-type, een vleugeltype met stoorkleppengekozen is.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘stklep-hoogte’ in hetmodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display heeft drievensters die er als volgt uitzien:Ook deze mixfunctie moet eerst in de regel ‘AKT/INA’ geactiveerdworden. Eerst het veld markeren en bevestigen, vervolgensmet de 3Dhotkey de keuze maken en met ENTER bevestigen.In het veld staat nu ‘AAN’ of ‘UIT” afhankelijk van destand van de schakelaar.Ook de werking en de instelling voor de mogelijke programmeringvan “comb”-of apart”mode zijn reeds meerdere malenbeschreven. Ze worden in de regel ‘mode’ ingevoerd. In deregel ‘schakelaar’ kan volgens de bekende procedure eenschakelaar en de bedieningsrichting ingevoerd worden. Destandaardinstelling staat op “NUL”, d.w.z. de mixer is altijdingeschakeld.In het tweede displayvenster worden in het vak ‘fijn-trim’deinstellingen voor de fijnafstemming ingevoerd. Er kan eengever geprogrammeerd worden, waarmee een fijnafstemmingvan de mixerinstelling uitgevoerd kan worden. Eerst moet er inhet veld ‘gever’een gever gekozen worden. markeer hetbetreffende veld en bevestig dit met ENTER. Kies nu een geveruit het schakelaar-gever-keuzemenu. Iedere gever kan uitgekozenworden.Nu moet de bedrijfsmode voor de gever bepaald worden Dekeuze verloopt via de bekende procedure.Het veld ‘mode’ metde 3D hotkey markeren en de keuze met de 3Dhotkey maken.Totaal staan hierbij de vier reeds bekende modi ter beschikking.IIn de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan zal de waarde groter resp. kleiner worden.In de linker eindpositie van de gever bedraagt demixrate 0%, wordt de gever naar rechts bewogendan neemt de waarde toe.In de rechter eindpositie van de gever bedraagt demixrate 0%, wordt de gever naar links bewogen danneemt de waarde toe.In de middenstelling van de gever bedraagt de mixrate0%, wordt de gever naar rechts of links bewogen,dan neemt de waarde toe.Op de reeds meerdere malen beschreven manier kan er eenmixcurve, gescheiden voor iedere uitslagrichting, geprogrammeerdworden.De eigenlijke invoer van de mixrates voorde hoogteroeren vindt plaats in het derde venster van het display.Voor iedere hoogteroerklep kan de mixrate als %-waardeingevoerd worden. hiervoor geldt de reeds meerdere malenbeschreven procedure.51

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.7 RICHTINGROER -> AILERON MIXERWinglet(RICHT)Chipaileron(AIL3)HOOGv-staartaileron(AIL)RICHTaileron(AIL2)Winglet(RICHT2)Chipaileron(AIL4)keuze fleugelIn dit menu kaneen mixergeprogrammeerdworden,die bij de bedieningvan hetrichtingroer ookde aileronsaanstuurt. Dezefunctie is vooralvan belang bijgrote modellen.De besturing isdan gelijk aan1:1 vliegtuigen.Maar ook voorhet aansturen van bepaalde 3-D figuren is deze mixer heelbelangrijk.Markeer met de 3Dhotkey de ‘richting-ail’optie in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft twee venstersdie er als volgt uit zien:14.8 SPOILER MIXERChipaileron(AIL3)aileron(AIL1)HOOGSpoiler(REMK)v-staartRICHTRemklep(REMK3 + 4)Spoiler(REMK2)Chipaileron(AIL3)aileron(AIL2)HOOG HOOG2ailvatorIn dit menu kaneen mixergeprogrammeerdworden,die het totaleprofiel van devleugel kan veranderen,omeen max. lift tekrijgen.De kleppenkunnen naarboven of naarbeneden bewogenworden enkan dus onderalle omstandigheden de optimale vleugelgeometrie ingesteldworden. De servo-uitslagen en de richting kan via een mixcurveexact ingevoerd worden. Ook kunnen er een vertragingstijden de servosnelheid ingevoerd worden . Tevens kaner een aan-uit schakelaar geprogrammeerd worden.Markeer met de 3Dhotkey de ‘spoiler’ functie in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er dan alsvolgt uit:Ook deze functie moet eerst in de regel ACT/INA geactiveerdworden. Markeer het veld, bevestigen met ENTER en dan doordraaien aan de 3Dhotkey instellen en met ENTER bevestigen.Afhankelijk van de stand van de schakelaar wordt nu AAN ofUIT weergegeven.Ook de werking en de invoer voor de mogelijke instelling van’comb’of ‘apart’mode zijn meerdere malen beschreven. In deregel ‘schak’kan zoals bekend een schakelaar en de werkrichtinggekozen worden. De standaardinstelling staat op ‘NUL’,dat betekent dat de mixer ingeschakeld is.Zoals reeds eerder beschreven, kan in het eerste displayvenstereen mixcurve vastgesteld en geprogrammeerd worden.Via deze mixcurve wordt het mixaandeel ingevoerd en daarmeebepaald hoeveel de ailerons uitslaan als het richtingroeraangestuurd wordt.In het tweede displayvenster worden in het vak ‘fijn-trim; deinstellingen voor de fijnafstemming ingevoerd, zoals beschrevenop pag. 49 bij de aileron-richtingroer mixer.De instelmogelijkheden zijn zeer omvangrijk, echter logischopgebouwd ,zoals in de reeds eerder beschreven menu’s.52

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.9 WELFKLEPPEN -> HOOGTEROER MIXEROok deze functie moet eerst in de regel AKT/INA geactiveerdworden. Eerst het veld markeren, met ENTER bevestigen,keuze maken en met ENTER bevestigen. In het veld wordtdan, afhankelijk van de stand van de schakelaar, AAN of UITweergegeven.Ook de werkingen en de invoering voor de mogelijke programmeringvan COMB- of APART mode zijn reeds meerderemalen beschreven. Ze worden in de regel ‘mode’ ingevoerd.In de regel ‘schak’ kan volgens de bekende procedure eenschakelaar en de bedieningsrichting gekozen worden. Destandaardinstelling staat op ‘NUL’d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.Om een vertragingstijd, voor een soepele overgangbij de omschakeling van de vliegtoestanden , te programmeren,moet eerst de regel ‘vts vertr’ gemarkeerd en bevestigdworden. Nu met de 3Dhotkey de vertraging invoeren en metENTER bevestigen.In het tweede displayvenster worden de AFR-instellingen voorde welfkleppenmixer ingesteld. Dit submenu wordt bereiktdoor het veld ‘welfkl AFR’ te markeren en met EDIT te bevestigen.De programmeerprocedures zijn in hfdst 14.2 op pag. 47beschreven.De mix-curven en de invoer van de servo-uitslagen kunnenindividueel voor de ailerons, de welf- en remkleppen en voorhet hoogteroer apart ingevoerd woren. In het vak curve en ratemoet de betreffende regel gemarkeerd en met ENTER bevestigdworden In het nu volgende display kan, op de reedsmeerdere malen beschreven manier , de mixercurve, gescheidenvoor de linker- en rechterzijde van de curve, geprogrammeerdworden Ook de mogelijkheid om de curve horizontaal(offset) te verschuiven is mogelijk.In een apart display kunnen de servo-uitslagen als %-waardenb.v. voor de vier aileronservo’s individueel ingevoerd worden.In dit display kan ook de servosnelheid geprogrammeerdworden.Voor de beide looprichtingen in en uit kan een snelheidingevoerd worden. Het instelbereik ligt tussen 0 en 27stappen. Dat wil zeggen: hoe hoger het getal hoe langzamerde servo loopt. De stapgrootte 27 betekent een vertraging van9 seconden. De verandering gebeurt met de 3Dhotkey. Destandaardinstelling bedraagt ‘0’. Door de ENTER toets minstens1 sec. in te drukken wordt weer teruggekeerd naard debasis-instelling.In dit menu kan een mixer geprogrammeerd worden, die bij debediening van het hoogteroer ook de kleppen aanstuurt. Hiermeewordt de hoogteroerwerking ondersteund, om bijzonderekorte bochten en rechthoekige vliegfiguren te maken.RICHTwelfklepplinks (WELF)V-staartHOOG2welfklepprechts (WEL2)HOOGAilevatorHOOG2Er kan een mixercurve geprogrammeerd worden. de functiekan met een vrij te kiezen schakelaar geactiveerd worden.Bovendien kan, zols bij veel functies, ingevoerd worden, of deinstellingen voor alle vliegtoestanden (comb) of alleen voor degeactiveerde (apart) moet gelden. Ook kan er nog een extragever bepaald worden, waarmee de fijnafstemming mogelijkgemaakt wordt.Markeer in het model-menu met de 3Dhotkey de optie ‘welfklhoogte’en bevestig dit met ENTER. Het display heeft drie venstersdie er als volgt uitzien:Ook deze mixfunctie moet eerst in de regel ACT/INA geactiveerdworden. Markeer het veld,bevestigen met ENTER , kiesACT en bevestig dit met ENTER. In het veld staat nu AAN ofUIT, afhankelijk van de stand van de schakelaar.Ter afsluiting wordt erop gewezen dat de displayweergaven ende programmeermogelijkheden, afhankelijk van het gekozenmodel-type verschillend kunnen zijn.53

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.10 BUTTERFLY MIXEROok de werkingen en de invoering voor de mogelijke programmeringvan COMB- of APART mode zijn reeds meerderemalen beschreven. Ze worden in de regel ‘mode’ ingevoerd.In de regel ‘schak’ kan volgens de bekende procedure eenschakelaar en de bedieningsrichting gekozen worden. Destandaardinstelling staat op ‘NUL’d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.In het vierde displayvenster worden in het vak ‘fijn-trim’deinstellingen voor de fijnafstemming ingevoerd. Er kan eengever geprogrammeerd worden, waarmee een fijnafstemmingvan de mixerinstelling uitgevoerd kan worden. Eerst moet er inhet veld ‘gever’een gever gekozen worden. markeer hetbetreffende veld en bevestig dit met EDIT. Kies nu een geveruit het schakelaar-gever-keuzemenu. Iedere gever kan uitgekozenworden. De actuele instelling en werkrichting wordenweergegeven.Op de reeds meerdere malen beschreven manier kan er eenmixcurve, gescheiden voor beide uitslagrichtingen , geprogrammeerdworden. De eigenlijke invoer van de mixrates voorde hoogteroerkleppen vindt plaats in het derde venster van hetdisplay. Voor elke roerklep kan de mixrate als %-waarde ingevoerdworden. De instelling gebeurt op de bekende manier.Het veld markeren, bevestigen en daarna de %-waarde metde 3-D-shotkey invoern.Ter afsluiting wordt erop gewezen dat de displayweergaven ende programmeermogelijkheden, afhankelijk van het gekozenmodel-type en vleugeltype,verschillend kunnen zijn.In dit menu kanChipaileroaileronChip-een mixer(AIL3)(AIL4)geprogrammeerdwordenmet een hogeremwerking opaileron welfklepklepp(AIL2) door gelijkwelf-aileron het model,(AIL)(WELF) (WELF2)gerichte uitslagenvan deremkleppen(REMKailerons naar3 u. 4)boven en vande welf (rem)HOOGkleppen naarRICHT HOOG HOOG2 beneden. OokV-staartAilvator voor landingenmet snellemodellen ,op velden met weinig ruimte , kan deze functie zeernuttig zijn. Bij een vleugel met vier kleppen .kan de programmeringzo uitgevoerd worden ,dat alle kleppen aan de remwerkingdeelnemen.Er kan een mixcurve geprogrammeerd worden. De functie kanmet een vrij te kiezen schakelaar geactiveerd worden. Bovendienkan ,zoals bij veel functies , ingevoerd worden , of deinstellingen voor alle vliegtoestanden (comb) of alleen voor degeactiveerde(apart) functie moet gelden. De snelheid van deaileron- en flapservo’s kan individueel ingesteld worden Er kanook een vertragingstijd ingevoerd worden en een offset-puntkan geprogrammeerd worden. Bovendien kan ook in dit menueen differentiëring ingesteld worden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘BUTTERFLY’ in hetmodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display heeft vijfvensters, die er als volgt uitzien:54

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.11 TRIM MIXER 1 EN 2In het hoofdmenu van de butterfly-mixer worden op debekende manier de mixrates ingevoerd. Afhankelijk van hetmodel-resp vleugeltype kunnen er tot vier aileron- en flapsrvo’sgeprogrammeerd worden. Door nu het veld ‘butterfly AFR’ temarkeren en met ENTER te bevestigen komt men in het instelmenuBUTTERFLY AFR (D/R) curve voor deze mixer (display 4)en in het programmeermenu voor de bijbehorende hoogteroer-uitslagen(display 5). Met de toets S1 wordt weer teruggekeerdnaar de beide submenu’s (display 2 en 3).Chipaileron(AIL3)aileron.(AIL)RICHTwelfklepp(WELF)HOOGV-staartremkleppen(REM3 u. 4)welfklepp(WELF2)Chipaileron(AIL3)aileron(AIL2)HOOG HOOG2AilvatorIn dit menu kunnende instellingenvoor allevleugel-enhoogteroerkleppenvoorbepaalde vliegfasendoorgevoerdworden.Desoftware vande T-12 FGbeschikt overtwee vliegfasemixers.(TRIMMIX 1 en 2) Debeide mixersworden opdezelfde manier geprogrammeerd. Daarom wordt hier de procedurevan de eerste mixer beschreven.Zo kan b.v. voor een zwever met de eerste mixer (TRIM MIX1)de roeren optimaal afgesteld worden voor de hoogstartfase.Daarbij slaan de ailerons en de kleppen iets naar beneden uit,om het model een maximale lift te geven. Om een stabiele liggingte waarborgen, bestaat de mogelijkheid om met hethoogteroer een draaimoment om de dwars-as, een offset in tevoeren.In het tweede venster moet nu in de regel ACT/INA de butterflymixer geactiveerd worden. Eerst het veld markeren,met ENTERbevestigen en met de 3Dhotkey de keuze maken en bevestigenmet ENTER. In het veld wordt nu, afhankelijk van de standvan de schakelaar ‘AAN’of ‘U IT’weergegevenOok de werkingen en de invoer voor de mogelijke programmeringvan de “comb”of van de apart”mode zijn reeds beschreven.Ze worden in de regel ‘mode’ingevoerd. In de regel“schak” kan zoals bekend een schakelaar en de werkrichtinggekozen worden. De standaardinstelling staat op ‘0’, d.w.z. demixer is ingeschakeld. In de regel ‘offset’ kan een referentiepuntals %-waarde ingevoerd worden. Kies het betreffendepunt uit voor deze mixer en bevestig dit met de ENTER-toets.In dit tweede venster kan ook , zoals reeds beschreven, desnelheid individueel voor de aileron-en flapservo’s voor deheen- en terugloop ingevoerd worden. In het derde displayvensterkan de %-waarde voor de ailerondifferentiëring ingestelden een vertragingstijd geprogrammeerd worden..De AFR-resp. de D/R- mixcurve kan op de reeds beschrevenmanier gekozen worden en de mixrates, gescheiden voorbeide zijden, ingevoerd worden.(zie display 4). Om het ongewenstedraaimoment om de dwars-as op te heffen, is er demogelijkheid om in het laatste menu een overeenkomstigehoogteroeruitslag te programmeren. Ook kan de snelheid voormax. twee hoogteroerservo’s ingesteld worden.Ter afsluiting wordt erop gewezen dat de programmeermogelijkhedenen de displayvoorstellingen afhankelijk zijn van hetgekozen modeltype en vleugeltype.Met de tweede mixer (TRIM MIX 2) kunnen b.v. voor een zweverde roeren optimaal afgesteld worden voor een speedfase.De beide ailerons en kleppen worden dan iets naar boven uitgeslagen,om het model zo weinig mogelijk weerstand tegeven.Met behulp van deze functie wordt zeker gesteld, dat er gedurendedeze vliegfasen steeds weer reproduceerbare roeruitslageningesteld kunnen worden. De instellingen zijn via een vrijte kiezen schakelaar afroepbaar.Voor alle kleppen aan de vleugel,tot vier aileron- en vier flapkleppen,kan individueel een offset afgestemd worden (display).Verder kan voor de fijnafstemming een extra gever ingesteldworden. Dan kan er voor alle kleppen een voorinstellingvoor de fijnafstemming ingesteld worden. Zoals bij alle mixers,kan een ‘apart’- of een ‘comb’mode ingevoerd worden.Bovendien kan er een schakelaar toegewezen worden, waarmeede instellingen voor de vliegfase geactiveerd worden.Bovendien kan ingesteld worden of de schakeling met eenschakelaar (handbed) of via een stuurknuppel (auto) geschakeldwordt.Voor alle servo’s voor aileron, welfkleppen en hoogteroer(en)kan de snelheid ,gescheiden voor heen en terug (in en uit) ,ingesteld worden. Bovendien kan een vertraging ingevoerdworden, zodat bij de omschakeling alles soepel verloopt.Markeer in het model-menu met de 3Dhotkey de optie ‘TRIMMIX1 of TRIM MIX 2’ en bevestig dit met ENTER. Het displayheeft 5 vensters die er als volgt uitzien:55

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066De “TRIM MIX”kan handbediend , via een gekozen schakelaar,of automatisch, via een stuurknuppel, geactiveerd worfden. Alsde automatische mode ingevoerd wordt, moet eerst hettweede veld ‘mode’gemarkeerd worden en met ENTER bevestigd.Kies nu met de 3Dhotkey ‘AUTO’en bevestig dit metENTER. In het volgende menu kan de gewenste knuppel enuitschakelpunt volgens de bekende procedure gekozen worden.Voor alle kleppen, (ailerons, welf-en remkleppen en hoogteroer)kan in het vierde venster de servosnelheid, gescheiden voor deheen- en terugloop (in en uit) geprogrammeerd worden.In het laatste venster kan een gever voor de fijnafstemminggekozen worden. Nadat het veld gemarkeerd en met ENTERbevestigd is, komt het schakelaar-keuzemenu in beeld. Volgensde bekende procedure kan in dit menu individueel eengever gekozen worden.Ook is er de mogelijkheid een vertragingstijd in te voeren. Dezeprocedure is meerdere malen beschreven. Nieuw is hier, dat ereen schakelaar toegewezen kan worden, waarmee de vertragingvan geactiveerd of gedeactiveerd kan worden. Hiermeezijn de beide manieren van overgang bij het omschakelen tussende vliegfasen, abrupt of met een geleidelijke overgang,beschikbaar. De keuze van de schakelaar komt overeen met degebruikelijke procedure van schakelaartoewijzing.Ter afsluiting wordt erop gewezen, dat de programmeermogelijkhedenen de display-afbeeldingen afhankelijk van de keuzevan model- en vleugeltype kunnen verschillen.sRechtsboven wordt aangegeven welk venster in beeld is en uithoeveel vensters het display bestaat. De eerste drie menu’sbestaan uit praktisch dezelfde instellingen. Het verschil is datin het eerste menu de ailerons , in het tweede de welf- en remkleppen,en in het derde menu het hoogteroer geprogrammeerdwordt.Hierbij wordt telkens de offset-waarde ingevoerd, door hetovereenkomstige veld te markeren, met de 3D hotkey deinstellingen invoeren en met ENTER te bevestigen. In de regeldaaronder kunnen op dezelde manier de fijnafstemmingeningevoerd worden.In het vierde venster wordt op de bekende manier , in de regel‘ACT/INA’, de mixer geactiveerd. Eerst het veld markeren, metENTER bevestigen en met de 3Dhotkey de instelling uitvoerenen met ENTER bevestigen. In dit veld wordt nu weergegeven‘AAN’of ‘UIT’, afhankelijk van de stand van de schakelaar. Deinvoer voor de mogelijke instelling van “COMB”of ÄPART”wordt in de tweede regel ‘mode’ ingevoerd. In de regel‘SCHAK’ kan zoals bekend een schakelaar en de werkingrichtingtoegewezen worden. De standaardinstelling staat op‘NULL’ d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.56

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.12 REMKLEPPEN MIXER(alleen bij de keuze van een bepaald modeltype)Chipaileron(AIL3)aileron(AIL1)HOOGwelfklep(WELF)V-staartwelfklep(WELF)remkleppen(RENM + REM2)RICHTChipaileron(AIL3)aileron(AIL2)HOOG HOOG2AilvatorIIn dit menukunnen deinstellingen vooralle vleugel- enhoogteroerkleppenzo ingesteldworden, dat desnelheid van hetmodel gereduceerdwordt.Gelijktijdigwordt de vleugelgeometriezoaangepast dater voldoende liftgecreëerd wordtom langzaam tekunnen vliegen. De kleppen van de vleugel slaan hierbij naaronderen uit. Met een overeenkomstige uitslag van het hoogteroerwordt het in veel gevallen ontstane moment om de dwarsasgecompenseerd.Voor alle kleppen aan de vleugels , tot max. vier ailerons envier kleppen, kan individueel een offset punt ingesteld worden.(display1-3) Verder kan voor een fijnafstemming één vande extra gevers toegewezen worden. Ook kan voor alle kleppeneen voorinstelling geprogrammeerd worden. Zoals bij deandere mixers kan een ‘APART’ of een ‘COMB’ mode ingevoerdworden.Bovendien kan een schakelaar toegewezen worden, waarmeede instellingen voor de vliegfase geactiveerd worden Verderkan ingesteld worden , of het omschakelen met een schakelaar(handbediende mode) of via een stuurknuppel (automatischemode) gebeurt.Voor alle servo’s van de ailerons, hoogteroer en kleppen kanindividueel een snelheid voor heen en terug (in en uit) ingesteldworden. Bovendien kan een vertragingstijd voor de mixersingevoerd worden, zodat de overgang geleidelijk verloopt.Markeer met de 3Dhotkey de optie ”remklep” in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft meerderevensters die er als volgt uitzien:Rechtsboven wordt weergegeven in welk venster men zichbevindt. In de drie eerste menu’s worden praktisch dezelfdeinstellingen ingevoerd. Het verschil bestaat hierin, dat in heteerste menu de invoer voor de ailerons, in het tweede voorflapkleppen en in het derde voor het hoogteroer geprogrammeerdkan worden.In het vierde venster wordt in de regel ‘ACT/INA’ de remkleppenmixergeactiveerd. Bovendien kan in de regel ‘mode’deinstelling voor ‘COMB’of ‘APART’geprogrammeerd worden. Inde regel ’SCHAK’ kan een schakelaar en de bedieningsrichtingtoegewezen worden. De standaardinstelling staat op‘NUL’d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.Er kan bepaald worden of de ‘remkleppen’-mixer handbediendvia een schakelaar of via een stuurknuppel geactiveerdwordt. Voor alle drie de kleppen (ailerons, flaps en hoogteroer)kan in het vierde menuvenster de servosnelheid , gescheidenvoor beide looprichtingen (in en uit),s ingesteld worden.In de laatste menuweergave kan een gever voor de fijnafstemmingtoegewezen worden. Eveneens bestaat de mogelijkheideen vertragingstijd in te voeren. Bij de remkleppenmixer kanevenals bij de beide trim mixers een schakelaar toegewezenworden, waarmee de vertraging van actief naar inactief omgeschakeldkan worden. De complete procedure van de programmereingkomt praktisch overeen met die van de beidetrim mixers. Hoe precies te handelen, is dan ook in dit menu tevinden. (zie hfdst 14.12, pag. 54).Ter afsluiting wordt erop gewezen, dat de programmeermogelijkhedenen de display-afbeeldingen afhankelijk van de keuzevan model- en vleugeltype kunnen verschillen.57

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.13 AUTOPILOOT INSTELLINGENAls er in een modelvliegtuig een autopiloot (voortaan gyrogenoemd) gebruikt wordt om een as te stabiliseren dan kan indit menu een gyro geprogrammeerd worden. Voor max. driegyros kunnen drie verschillende modi (normaal-AVCS) en deovereenkomstige gevoeligheid ingesteld en via een schakelaarafgeroepen worden.Naast de gevoeligheid voor de gyro als %-waarde kan ook hetgyro-type gekozen worden. Er kan een schakelaar geprogrammeerdworden waarmee de gevoeligheid in drie stappenveranderd kan worden.Zudem lässt sich auswählen, ob die Funktion für alle Flugzuständegleich (Global) oder für jeden Flugzustand unterschiedlichwirken soll (Separat).14.14 V-STAART MIXERRICHT/HOOGHOOG/RICHTDit menu beschikt over alle mixfunctiesvoor om een V-staartaan te sturen. De signalen voorhet hoogteroer en het richtingroerworden gemixt. De uitslagen voorde hoogteroerfunctie (uitslagzelfde richting) en de richtingroerfunctie(tegengestelde uitslagen) kunnen onafhankelijkvan elkaar ingesteld worden. De tekening laat de toewijzingzien van een V-staart.Markeer met de 3Dhotkey de optie V-staart in het model-menuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er els volgt uit:Markeer met de 3Dhotkey de optie ”autopiloot” in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er els volgtuit:In de regel ‘mode’worden de opdrachten voor de mogelijkeinstelling van COMB- of APART-mode op de reeds meerderemalen beschreven manier ingevoerd.Het menu heeft drie dezelfde vensters voor drie verschillendeafroepbare instellingen per vliegtoestand.Ook deze functie moet in de regel ACT/INA .geactiveerd worden.Eerst het veld markeren,bevestigen met ENTER, instellenmet de 3Dhotkey en de activering met de 3Dhotkey bevestigen.Inhet veld staat nu afhankelijk van de stand van de schakelaarAAN of UIT.In de regel TYPE kan de gebruikte gyro ingesteld worden. Vooreen AVCS- of heading hold-gyro wordt het type GY gekozen,voor de rest type NORM. In de regel SCHAK. kan volgens debekende procedure een schakelaar en de werkrichting toegewezenworden. De standaardinstelling staat op NUL, d.w.z. defunctie is altijd ingeschakeld. De werkingen en de instellingenvoor de mogelijke instelling van COMB- of APART-mode zijnreeds meerdere malen beschreven. Deze worden in de regelMODE ingesteld.Voor de beide roerkleppen van een V-staart, kunnen gescheidenvoor de hoogteroer- en richtingroerfunctie, de servo-uitslagenen de richting als %-waarde ingevoerd worden.Deze procedure is meerdere malen beschreven.. Na markeringen bevestiging van het betreffende veld, de %-waarde met de3Dhotkey instellen en met ENTER bevestigen.De standaardinstelling bedraagrt 50%, door de ENTER toetsminstens 1 sec. in te drukken, wordt er teruggekeerd naar destandaardinstelling.Na het invoeren van de gegevens, goed controleren of de V-staartmixer goed functioneert en alle instellingen kloppen. Leterop dat de totale uitslag niet te groot is waardoor de servouitslagenmechanisch begrensd kunnen worden.In de regel MODE kan ingevoerd worden of de toegepastegyro in de AVCS-mode (heading hold) moet werken of in denormale. Verdere aanwijzingen zijn te vinden in de handleidingvan de toegepaste gyro. De gevoeligheid van de drie mogelijktoegepaste gyro’s worden met de bekende procedure in debalk RATE ingesteld.Attentie:Om de functie gyrogevoeligheid van een gever te voorzien,moet in het basismenu onder functie de gyro 2 of 3 modegeactiveerd worden.58

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.15 2. HOOGTEROEREN MET AILERONFUNCTIEhoogte(AIL 5)hoogte 2(AIL 6)Dit menu bevat alle functies voorhet aansturen van een tweedehoogteroer, dat samen met deailerons een extra draaimomentom de langs-as veroorzaakt. Debeide hoogteroerkleppen slaandus parallel met de ailerons uit.Deze optie wordt gebruikt om het rendement van de rolratevan een model te verhogen. Voor deze mixer moeten dan weltwee servo’s gebruikt worden voor de de hoogteroeren met elkeen eigen ontvanger-aansluiting. De functie wordt in hetengels aangeduid met :ailvator’. Deze functie kan zowel vooreen normale staart als ook voor een V-staart gebruikt worden.(ruddervator).De tekening geeft de toewijzing weer vande functies voor een normale staart.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘ail-diff’ in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er dan als volgtuit:14.16 WINGLET-ROER INSTELLINGENDit menubeschikt overalle mixfunctiesdie nodig zijnRICHTvoor de aansturingvan de roer-1kleppen in deRICHT2 winglets. Dezeroeren hebbendezelfde werking als een richtingroer, ze zijn echter werkzameromdat ze zich niet in de luchtstroom van de propeller bevinden.De weerstand wordt minder waardoor de vliegprestatiesverbeteren.Deze functie wordt hoofdzakelijk gebruikt bij vliegende vleugelsmet verticale winglets. De tekening toont de toewijzingvan de functies.Markeer met de 3D hotkey de “WINGLET” optie in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er als volgtuit:In de regel ‘mode’ worden de opdrachten voor de mogelijkeinstelling van de COMB- of APART-mode ingevoerd, via dereeds meerdere malen aangegeven procedure.De servo-uitslagen kunnen voor beide roerkleppen van hethoogteroer, gescheiden en op- of neerwaarts, als %-waardeingesteld worden. Deze procedure is meerdere malenbeschreven. Na markeren en bevestigen van het betreffendeveld, de %-waarde met de 3Dhotkey instellen en met ENTERbevestigen.De standaardinstelling bedraagt 100% , door de ENTER toetsminstens 1 sec. in te drukken wordt er weer teruggekeerd naarde standaardinstelling.Na de instelling van de AILVATOR goed controleren of demixer correct functioneert en alle afstellingen kloppen. Let erook op dat de totale uitslag van de hoogteroer- en aileronfunctieniet te groot is waardoor de mechanische uitslag begrensdzou kunnen worden.In de regel “mode” worden de opdrachten voor de mogelijkeinstellingen van de COMB- of APART mode op de reedsbekende procedure uitgevoerd.De servo-uitslagen kunnen voor beide winglets (zijde 1 zijde 2),gescheiden naar links en rechts als %-waarde ingesteld worden.Deze procedure is meerdere malen beschreven. Na markerenen bevestigen van het betreffende veld, de %-waardemet de 3Dhotkey instellen en met ENTER bevestigen.De standaardinstelling bedraagt 100%, door de ENTER toetsminstens 1 sec. in te drukken wordt er weer teruggekeerd naarde standaardinstelling.Let er op dat deze functie alleen dan beschikbaar is als hetbetreffende modeltype (vliegende vleugel/delta) ingesteld is.Attentie:Als er voor de functie van de twee hoogteroeren geen aileronmixing nodig is , is aan te bevelen de invoerwaarde voor deailerons op 0% te zetten.59

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.17 INSTELLING VAN ELEKTROMOTORENIn dit menu kunnen de opdrachten voor het inschakelen vaneen elektromotor ingevoerd worden. Bijzonder interessant isdeze optie, om een elektromotor van een hotliner via eenschakelaar in te schakelen. Er kunnen twee verschillende snelheden,voor langzaam- en snel vliegen (snelh 1/ snelh 2) ingevoerdworden. Hierbij is een 3standen schakelaar aan tebevelen. In het bijzonder bij de instelling SPEED2 moet degebruikte propeller de belasting kunnen verdragen. Er is een“éénmaal mode” beschikbaar waardoor bepaald wordt, dat deinstellingen alleen binnen het menu veranderd kunnen worden.Markeer met de 3D hotkey de optie “MOTOR” in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft twee venstersdie er als volgt uitzien:14.18 RICHTINGROER-HOOGTEROER MIXER(alleen bij motormodellen)Deze functie wordt gebruikt als bij de bediening van het richtingroerook het hoogteroer aangestuurd moet worden. Dezeoptie is nodig om de tendens van veel modellen tegen te werken,dat het model wegduikt als het richtingroer bediendwordt. Deze optie is ook interessant bij voor extreme 3Dkunstvlucht.De mixrate kan exact via een curve ingesteld worden. De functiekan ook met een vrij toe te wijzen schakelaar en via een linkmet andere mixers verbonden worden. Bovendien kan, zoalsbij veel functies, ingevoerd worden, of de instellingen voor allevliegtoestanden (COMB) of alleen voor de geactiveerde toestand(APART) moet gelden. Een extra gever kan voor de fijnafstemminggeprogrammeerd worden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘richt-hoogte’ in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft twee venstersen ziet er als volgt uit:In de regel ACT/INA moet de functie op de reeds beschrevenmanier geactiveerd worden.In de regel “MODE” kunnen de opdrachten voor de mogelijkeinstelling van de COMB- of APART mode ingevoerd worden.Ook de schakelaarkeuze verloopt volgens de bekende procedure.Standaard is de schakelaar “G” ingesteld. In de regel“motor uit” wordt de positie bepaald, waarin de motor uitgeschakeldis. Nadat het veld gemarkeerd is en de schakelaar inde “uit” positie gezet is, moet de ENTER toets bediend worden.De instelling wordt opgeslagen en als %-waarde in hetveld grafisch weergegeven.In het tweede venster worden de snelheidsopdrachten gemaakt.Dit submenu moet eerst in de regel ACT/INA geactiveerdworden. Daarna moet vastgelegd worden of de éénmaalmodegeactiveerd moet worden. De instelling gaat op dezelfdewijze als die van de mixer.Ter afsluiting kunnen de snelheden voor “SNELH 1” en“SNELH 2” ingesteld worden. Markeer daartoe het betreffendeveld en stel de %-waarde in met de 3D ttoets.Let erop dat de ‘motor-uit’ instellingen overeenkomen met defail safe instellingen voor de motoraansturing.Ook deze mixfunctie moet eerst in de regel ACT/INA geactiveerdworden. Daarna kan bepaald worden of COMB of deAPART-mode ingesteld wordt. Nu moet nog een schakelaartoegewezen worden en de bedieningsrichting vastgesteldworden. De standaardinstelling staat op ‘NUL’.In het eerste venster kan een mixer gekozen en geprogrammeerdworden. Via deze mixcurve wordt de mixrate ingevoerd.Hiermee wordt bepaald hoe groot de uitslag van het hoogteroeris als het richtingroer bediend wordt. In tegenstelling totde vorige mixers gebeurt hier bijmixing in de vorm van een V-curve. Onafhanflijk in welke richting het richtingroer uitslaat,het hoogteroer geeft altijd extra ‘hoog’.Im Gegensatz zu vorherigen Ausgleichsmischern erfolgt dieZumischung hier in Form einer V-Kurve. Gleich nach welcheSeite das Seitenrüder gesteuert wird, es erfolgt immer ein Ausgleichin selbe Richtung - mehr Höhenruder.In het tweede displayvenster worden in een afgekaderd vak deinstellingen voor de fijnafstemming ingevoerd. Er kan eengever geprogrammeerd worden waarmee de fijnafstemmingvan de mixerinstelling uitgevoerd kan worden. Bovendien kande werkmode van de gever ingesteld worden (zie b.v. pag. 55).60Ook kan er een link gemaakt worden, om de mixer met anderemixers te verbinden. Hiertoe het veld ‘link’markeren en op‘AAN’ zetten.

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806614.19 SNAP ROL FUNCTIESnap rol betekent een snelle gewiekste rol. Met deze functiekunnen stuurgeverposities vastgelegd worden, die tot eenbepaalde vliegfiguur leiden. Deze manoeuvre wordt dan dooreen schakelaar uitgevoerd . De servoinstellingen zijn dan nietoverstuurbaar.Voor de gewenste vliegfiguur kunnen voor drie hoofdroeren(ailerons,hoogte- en richtingroer) elk vier instellingen(rechts/omhoog; rechts/omlaag; links/omhoog; links/omlaag)ingevoerd worden. Er kan een mode bepaald worden, waarmeeopdracht gegeven wordt, of er aan het begin of aan heteinde van de figuur een master- of een willekeurige schakelaargebruikt moet worden. In de master-mode moet een extra veiligheidsschakelaartoegewezen worden voor de master-schakelaar.De master-schakelaar is alleen dan actief als de ‘veiligheidsschakelaar’ingeschakeld is. Deze voorzorgsmaatregel isgenomen, om er voor te zorgen dat de snap rol figuur niet perongeluk in werking wordt gezet.Voor beide richtingen kan de servosnelheid van alle drie deroeren , gescheiden naar de heen en terugloop individueelingesteld worden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘SNAP ROL’ in het modelmenuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft vier vensters,die er als volgt uitzien:Na de bekende procedure moet eerst het veld gemarkeerdworden, dan de verandering van de waarde met de 3Dhotkeyinvoeren en afsluitend met ENTER bevestigen.In het tweede venster kan de mode ‘master’- of ‘single’ ingevoerdworden. Zoals reeds eerder vermeld, is bij de mastermodenaast de hoofdschakelaar ook een veiligheidsschakelaarnodig. Beide schakelaars kunnen volgens de bekendeprocedure toegewezen worden.In het derde niveau menu voor elk van de vier richtingen vaneen schakelaar volgens de bekende methoden kan wordenbepaald. Hiertoe het betreffende veld markeren en de keuzemet de 3Dhotkey uitvoeren. Afhankelijk van de stand van deschakelaar wordt de geactiveerde toestand met ‘AAN’ of ‘UIT‘weergegeven.In het laatste venster kan voor ieder roer in beide richtingen deservosnelheid, gescheiden voor de heen- en terugloop (in enuit) van de servo’s , ingesteld worden. De servosnelheid wordtingesteld met de waarden van 0 tot 27.Na het programmeren van de snap rol, moet alles goed gecontroleerdworden.Voor alle drie de roeren (aileron-, hoogte- en richtingroer)s kanin het eerste venster voor elke bewegingsrichting een servouitslagals %-waarde ingevoerd worden.61

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615. MODEL MENU (HELIKOPTERMODELLENIn dit gedeelte worden de specifieke instellingen voor helikoptermodellenbeschreven. Het gaat hierbij om de opties, diein hfdst.13 nog niet beschreven zijn. Alle opties van het modelmenukunnen in de hieronder afgebeelde menuvelden geactiveerdworden. Enige opties zijn reeds in het bovengenoemdemodel-menu beschreven (zie pag. 41-47). Om te activeren ,moet met de 3Dhotkey in het basis-menu het modeltype ‘heli-’gekozen worden en met ENTER bevestigen. Daarna wordt hetoverzicht van de model-menu’s voor helikopter getoond.Verder worden de nog niet beschreven functies nader verklaarderläutert:15.1 PITCHCURVEN INSTELLINGENBij bediening van de pitch-stuurknuppel wordt niet alleen depitchservo maar ook automatisch de gasservo aangestuurd.Voor de individuele afstemming tussen pitch- en motorsturingkan er voor de pitchfunctie één van de drie beschikbare curvetypestoegepast worden. Deze curvetypes hebben tot 17instelbare punten. Bovendien is de T-12 FG met omschakelbareFlight-conditions (vliegtoestanden) uitgerust, die hetmogelijk maken voor de aparte vliegtoestanden een optimalepitchafstemming aan te brengen.Markeer met de 3Dhotkey de functie ‘PITCH CURVE’ in hethelikopter-model-menu en bevestig dit met ENTER.Het display heeft vier vensters die er als volgt uitzien:• PITCH CURVE: pitchcurve instellingen• GAS CURVE: gaskurve instellingen• ACCELERATIE: acceleratie functie• AUTOROTATIE: autorotatie• TUIMEL-MIX: tuimelschijf mixer• GAS/MOTOR MIX: tuimelschijf -> gas mixer• PITCH -> NAALD: pitch -> gasnaald mixer• PITCH -> HEK: pitch -> hekrotor mixer• GYRO: autopiloot instellingen• TOERENREG: torentalregelaar instellingen* VZS HOLD = Vliegtoestand houden, zie beschrijving oppagina 39In dit menu kunnen voor de volgende vliegtoestanden depitchcurven ingesteld worden:• Normaal: voor het starten en afstellen van de motor• Idle up1 = gasvoorkeuze 1: voor het hoveren• Idle up2 = gasvoorkeuze 2: voor rondvliegen• Idle up3 = gasvoorkeuze 3: voor kunstvlucht• HOLD = autorotatie: autorotatielanding• Condit 6-8) = vliegtoestanden 6-8: vrij te kiezen62

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066Om verschillende pitchcurven in te stellen, moet de vliegtoestandvan (COMB) groepsmode naar APART (enkele mode)omgezet worden. De omschakeling tussen deze curven (vliegtoestanden)gebeurt via de (vliegtoestand)- schakelaar die aande betreffende is vliegtoestand is toegewezen(zie hfdst 13.1,pag. 40). Bij het inschakelen moet de vliegtoestand op normaalstaan, anders klinkt er een mixeralarm. Het inschakelenvan hoogfrequentuitstraling is alleen in de “normaal-mode’mogelijk.Een voorbeeld van een pitchcurve voor de vliegtoestand‘NORMAL.’.De basiscurve is een lineaire curvevorm. Programmeerde curve zo, dat het motortoerental over de geheleinstelling zo constant mogelijk blijft. In de meeste gevallen zijnvijf punten voldoende.Voorbeeld van een curve voor de vliegtoestand‘gasvoorkeuze 1’ De basiscurveis een lineaire curvevorm. Voorhet hoveren worden de waarden geoptimeerd,zodat de motor voor iederepitchinstelling het juiste toerentalheeft. Voor de meeste gevallen zijn 3punten op de curve voldoende.Voorbeeld van een curve voor de vliegtoestand‘gasvoorkeuze 2’. De basiscurveis een lineaire curvevorm. Voorhet rondvliegen worden de waardenoptimaal aangepast zodat de motorvoor iedere pitchinstelling het juistetoerental heeft. Voor de meeste gevallenzijn 3 punten op de curve voldoende.Voorbeeld van een curve voor de vliegtoestand‘autorotatie’. De basiscurveis een lineaire curvevorm. Bij eenHOLD-curve wordt de motor uitgezetof in de stationair stand gezet, ziemenu .’THR-HOLD’(hfdst 15.4).De onderste pitchwaarde is wat verlaagdom door het dalen van de helikoptereen zo hoog mogelijk toerentalte verkrijgen. De minimale waardewerd verhoogd om het model met eenhoge instelhoek zo goed mogelijk af tevangen en zo zacht mogelijk te landen.De afgebeelde curven moeten d.m.v. testvluchten zo exactmogelijk afgesteld worden!De programmeer procedure verloopt voor alle vliegtoestandenals volgt:• Pitchtrimmingen invoerenIn de beide displayvensters 2 en 3 kan de pitchtrimmingoptimaal ingesteld worden. In het tweede venster wordenalleen de trimmingen voor hover ingesteld. Deze optie moetop de bekende manier geactiveerd worden. Hiertoe hetbetreffende veld ACT/INA markeren en met de 3Dhotkeyactiveren en de procedure met EDIT afsluiten. Hierna vaststellenof de instellingen voor alle (COMB) of voor de aparte(APART) functie moet gelden.• Pitchtrimmingen invoerenIn de beide displayvensters 2 en 3 kan de pitchtrimmingoptimaal ingesteld worden. In het tweede venster wordenalleen de trimmingen voor hover ingesteld. Deze optie moetop de bekende manier geactiveerd worden. Hiertoe hetbetreffende veld ACT/INA markeren en met de 3D Hotkeyactiveren en de procedure met EDIT afsluiten. Hierna vaststellenof de instellingen voor alle (COMB) of voor de aparte(APART) functie moet gelden.• In de regel ‘gever’wordt een gever toegewezen waarmee detrimming versteld kan worden. Na het markeren met de3Dhotkey en activeren met ENTER, wordt het geverkeuzemenuweergegeven. Volgens de reeds bekende procedurewordt nu de gewenste gever gekozen.• In het veld’mode’wordt nu de mode van de pitch-trimmingvastgesteld. Er kan gekozen worden uit de modi ‘NORM’ en‘CTRM”. Bij de normale manier van trimming ligt het trimbereiksymmetrisch vanuit de middenstelling, hierdoor verschuivenook de eindpunten. De center trimfunctie (CTRM)werkt eveneens vanuit de middenstelling, maar verandertde eindpunten niet. De trimmingen worden daardoor asymmetrisch.• Ook het trimbereik (bereik) kan ingesteld worden.. Als ervoor een klein bereik gekozen wordt , werkt de trimmingalleen in het gebied van de middenstelling van de stuurknuppel.Afsluitend wordt de trimrate (rate) , d.i. de trimuitslag,ingevoerd. De uitslag kan traploos ingesteld wordenvan -30% tot +30% van geveruitslag. De standaardinstellingbedraagt + 30%. Na markering en activering van dezeoptie kan door een draaibeweging aan de 3Dhotkey degewenste %-waarde ingesteld worden. Door de ENTERtoets minstens 1 sec. in te drukken, wordt teruggekeerdnaar de standaardinstelling (+30%).• In het derde venster worden de trimmingen voor ‘min’-‘max’-pitch , voor de einduitslagen van de pitchservo ingevoerd.De programmering is volkomen identiek aan hetinvoeren van de ‘hover’trimming. Er kan alleen geen trimmodeen geen trimbereik ingesteld worden.• Pitchservo-instellingenIn het vierde venster kan de ’mode’en de snelheid van depitchservo ingesteld worden. Ook kan vastgelegd wordenof de curve voor alle- (COMB of APART) of voor de actuelevliegtoestand moet gelden.• Tevens is er de mogelijkheid een mode te programmeren.De lineaire mode wordt voor de aansturing van niet zelfneutraliserendefuncties gebruikt. De symmetrische modewordt voor neutraliserende functies toegepast. Voor debeide looprichtingen (in en uit) kan een snelheid ingesteldworden. Het instelbereik ligt tussen0 en 27 stappen. Hoehoger het getal hoe langzamer de servo loopt, stap 27 wilzeggen een vertraging van 9 sec. De instelling gebeurt metde 3D hotkey. De standaardinstelling bedraagt ‘0’. Door deENTER toets minstens 1 sec. in te drukken wordt teruggekeerdnaar de standaardinstelling.63

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.2 GASCURVE INSTELLINGENAls de gas-stuurknuppel bediend wordt, wordt niet alleen degasservo maar ook de pitchservo automatisch aangestuurd.Voor de individuele afstemming tussen motor- en pitchaansturingkan voor de gasfunctie een gascurve toegewezen worden.Er zijn zes curvetypes met elk 17 instelpunten beschikbaar.Bovendien is de T-12 FG met omschakelbare Flight-conditions(vliegtoestanden) uitgerust, die het mogelijk maken voor deaparte vliegtoestanden een optimale gasafstemming te programmeren.Markeer met de 3Dhotkey de functie gascurve in het helikoptermodel-menu en bevestig dit met ENTER. Het display heeftvier vensters die er als volgt uitzien:Om verschillende gascurven in te stellen, moet de vliegtoestandvan (COMB) groepmode naar APART (enkele mode)omgezet worden.De omschakeling tussen deze curven (vliegtoestanden) gebeurtvia de (vliegtoestand) schakelaar die aan de betreffendevliegtoestand is toegewezen(zie hfdst 13.1, pag. 40). Bij hetinschakelen moet de vliegtoestand op normaal staan, andersklinkt er een mixeralarm. Het inschakelen van hoogfrequentuitstraling is alleen in de “normaal-mode’mogelijk.Voorbeeld van een gascurve voor devliegtoestand‘NORMAL’.Programmeer de curve zo ,dat hetmotortoerental , bij het bedienen vande pitchknuppel, over heel het instelbereik, zo constant mogelijk blijft.Voor de meeste gevallen zijn 5 curvepuntenvoldoende.Voorbeeld van een curve voor devliegtoestand ‘gasvoorkeuze 1’. Voorhet hoveren worden de gaswaardenoptimaal ingesteld, zodat de motorvoor iedere pitchinstelling het juistetoerental vasthoudt Voor de meestegevallen zijn 5 curve-punten voldoende.Voorbeeld van een curve voor devliegtoestand ‘gasvoorkeuze 2’. Voorhet rondvliegen worden de gaswaardenoptimaal ingesteld, zodat demotor voor iedere pitchinstelling hetjuiste toerental vasthoudt Voor demeeste gevallen zijn 5 curve-puntenvoldoende.De afgebeelde curven moeten door testvluchten met hetmodel optimaal ingesteld worden!De procedure van de programmering van een gascurve voorde aparte vliegtoestanden is volkomen identiek aan de instellingenvan de pitchcurve. Deze procedure is te lezen in hetvorige hoofdstuk,op pag. 62.In dit menu kunnen voor de volgende vliegtoestanden gascurveningesteld worden:• Normaal: voor het starten en afstellen van de motor• Idle up1 = gasvoorkeuze 1: voor het hoveren• Idle up2 = gasvoorkeuze 2: voor rondvliegen• Idle up3 = gasvoorkeuze 3: voor kunstvlucht• HOLD = autorotatie: autorotatielanding• Condit 6-8) = vliegtoestanden 6-8: vrij te kiezenHetzelfde geldt ook voor de programmering van de trimmingvan de gasservo., in de stand ‘hoveren in het tweede displayvenster.Ook de instellingen voor de gassevo , in het derde venster zijnvolkomen identiek en kunnen op pag. 62 nagelezen worden.GASLIMITERMet de gaslimiter kan een begrenzing van de gasfunctie ingevoerdworden om b.v. de helikopter te blokkeren, tijdens transportof als er afgesteld moet worden. Met MAX en MIN wordende eindpunten ingesteld. Via een aparte gever b.v. een lineairschuif wordt de gaslimiter-positie ingesteld. Als er nu met degasfunctie gestuurd wordt dan blijft de gasservo op de ingesteldestand staan. De pitchfunctie daarentegen blijft welbestuurbaar. Let wel op de instellingen globaal en apart.64

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.3 ACCELERATIE FUNCTIEDeze functie wordt gebruikt, om zowel voor de gas- als voorde pitchfunctie te verhinderen, dat er bij verandering van acceleratie,een opwaartse beweging ontstaat. De acceleratiefunctiezorgt ervoor, dat bij verandering van gas er tijdelijk een aanpassingplaats vindt. Hierbij mag er bij een vergroting van deinstelhoek geen terugloop van het toerental plaats vinden enanderzijds bij een verkleining van de instelhoek mag het toerentalniet oplopen. Deze optie is in het bijzonder van belangbij 3D kunstvlucht.Markeer met de 3Dhotkey de ‘ACCELERATIE’functie in hethelikopter-model-menu en bevestig dit met ENTER. Het displayheeft twee vensters, die er als volgt uitzien:15.4 AUTOROTATIE INSTELLINGENOm effectief auto rotatie instellingen, die u absoluut de eerstevlucht staat autorotatie te activeren!Deze functie dient ervoor, om de autorotatie instellingen vastte stellen , om te bereiken, dat voor de vliegtoestand (HOLD)de motor naar het stationair bereik loopt of uitgeschakeldwordt, onafhankelijk van de stand van de gasknuppel. Er kunnentwee onafhankelijke instellingen ingevoerd worden, (stationairmode) en motor uit (uit-mode). Voor de training vanautorotatie-vluchten is het aanbevolen de stationair-mode tegebruiken. Met een vrij toe te wijzen schakelaar kan of de eneof de andere autorotatie-mode geactiveerd worden.Markeer met de 3Dhotkey de functie ‘AUTOROTATIE’ in hethelikopter-model-menu. en bevestig dit met ENTER Het displayheeft twee vensters die er als volgt uitzien:De pitch- en gasinstellingen hebben ieder een eigen venster.Inhet eerste venster kunnen de opdrachten voor de pitchfunctieen in het tweede venster voor de gasfunctie ingevoerd worden.Beide instellingen zijn volkomen identiek. Alleen de aanwijzingen‘min’en ‘max’bij de pitchinstelling , heten bij degasinstelling ‘einde’(stationair) en ‘open’ (carburateur open)voor de stand van de carburateur. De beschrijving is daaromgecombineerd, echter worden hoofdzakelijk voorbeelden voorde pitch-instelling beschreven.Eerst moet de optie op de reeds bekende manier in de regel‘ACT/INA’geactiveerd worden. Daarna moet de keuze tussen‘comb’en ‘apart’ mode gemaakt worden.Voor de beide posities ‘min’en ‘max’resp. ‘einde’ en ‘open’kan gescheiden een %-waarde (rate) ingesteld worden.Markeer hiertoe het veld en met de 3Dhotkey de instellinginvoeren en de programmering met EDIT afsluiten.De instellingwordt in %-waarde en in een balkengrafiek weergegeven. Inhet veld demping kan een tijd in %-waarde ingevoerd worden,waarmee vastgelegd wordt hoe lang de functie moet werkenna beëindiging van de verandering van de instelhoek. In deonderste regel ‘ACT-POS’kan voor beide zijden vast- gelegdworden wanneer de functie wekzaam wordt.Wees ervan overtuigd dat bij gebruik van deze functie de gasenpitchstuurstangen voldoende bewegingsvrijheid hebben enniet mechanisch begrensd worden. De instellingen overeenkomstigaanpassen.Voor een uitgeschakelde motor en voor een stationair lopendemotor is er voor elk een venster. In het eerste venster wordende opdrachten voor een uitgeschakelde motor en in het tweedevoor een stationair lopende motor ingevoerd. Beide instellingenworden volkomen identiek ingevoerd. Alleen de aanwijzingen‘auro-pos’bij de motor-uitschakeling heet bij stationair‘stationair-ofs. Bovendien wordt in het eerste display het offset-puntvoor de automatische mode als een balkengrafiekweergegeven. De beschrijving wordt daarom gecombineerd,het voorbeeld van de ‘motor- uit’-mode wordt hoofdzakelijkbeschreven.Eerst moet de optie op de reeds meerdere malen beschrevenmanier in de regel ‘ACT/INA’ geactiveerd worden. Dan moet dekeuze tussen COMB en APART gemaakt worden.Daarna wordt in de tweede regel de mode voor de autorotatieingevoerd. Er zijn twee verschillende modi:• HANDBED: handbediende mode• AUTO: automatische modeIn de handbediende mode begint de autorotatie uitsluitenddoor bediening van een vrij te kiezen schakelaar. In de automatischemode wordt de autorotatietoestand afhankelijk vande stand van de stuurknuppel ingeleid. Hiertoe moet hetbeginpunt vast gelegd worden.. Breng de gasknuppel in degewenste positie en druk de ENTER-toets in. De startpositiewordt als balkgrafiek rechts in het display weergegeven.65

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.5 TUIMELSCHIJF MIXERTer afsluiting moet de stand van de carburateur voor de autorotatieals %-waarde in de onderste regel ingevoerd worden.In de motor-uit mode moet de motor uitgeschakeld worden.Een overeenkomstige servo-uitslag is als opdracht in te voeren.In de stationair-mode moet de carburateur zo ingesteld wordendat de motor veilig maar niet met een te hoog toerentalloopt. Voor de instelling moet het betreffende veld gemarkeerdworden , met de 3Dhotkey de instelling invoeren en met EDITde procedure afsluiten.Deze functie zorgt voor een perfecte instelling van de tuimelschijfover de totale uitslag. Alle functies (rol-, nik en pitch)kunnen door elkaar gemixt worden. Hier zijn vier mixers voornodig, waar vier mixcurven en een schakelaar voor vastgelegdworden. Markeer met de 3Dhotkey de ‘TUIMEL MIX’ functie inhet helikopter-model-menu. en bevestig dit met ENTER. Er ishier maar één venster, maar voor iedere mixer is er een grafiekvoor de programmering van de mixcurve. Het display ziet erals volgt uit:In de regel ‘schak’ kan een schakelaar vastgelegd wordenwaarmee de procedure gestart wordt. Het veld markeren enmet ENTER bevestigen. In het nu verschenen schakelaarmenude gewenste schakelaar en de bedieningsrichting toewijzen.Ter afsluiting de snelheid van de gasservo voor de autorotatietoestandinvoeren.Hiertoe het veld ‘snelh’markeren. Met de 3D hotkey wordt deinstelling als getalwaarde ingevoerd. Hoe hoger het getal is,hoe langzamer de servo naar de ingestelde eindpositie loopt.Zorg ervoor dat bij het starten van de motor de autorotatiefunctieuitgeschakeld is.In de tweede balk ‘ ACT’ moet iedere mixer die gebruikt wordt,geactiveerd worden. Eerst het veld markeren, de instelling metde 3Dhotkey invoeren en met ENTER afsluiten. In het veldstaat nu, afhankelijk van de stand van de schakelaar ‘AAN’ of‘UIT’ weergegeven.De werkingen en opdrachten voor de mogelijke programmeringvan COMB- of APART mode zijn reeds meerdere malenbeschreven. Ze worden in de balk ‘mode’ ingevoerd. In de balkschakelaar kan zoals bekend een schakeleer en de werkingsrichtingdaarvan toegewezen worden.De eigenlijke instelling van de mixfunctie gebeurt aan de handvan de betreffende mixcurve in het submenu. Markeer hiertoein de balk ‘mixer’ de gewenste regel en met ENTER bevestigen.Nu wordt het curve-display weergegeven. De programmeringvan de curve verloopt volgens de bekende procedure.Nu moet de vorm van de curve vast gelegd worden. Markeerhet veld ‘mode’ en maak de keuze met de 3Dhotkey. De programmeringvan een curve is beschreven in hfdst 15.5 op pag.64.Virtuele tuimelschijf verdraaiing (instelbaar van 0-90°)Om een instelbare virtuele tuimelschijf verdraaiing om 45° teverkrijgen moeten de beide eerste mixers rol-nik en nik-rolonder de balk ‘trim’ op ‘AAN’ gezet worden en bij beide eenmixrate van 100% invoeren.Voor de fijnafstemming van eventuele verschillen in de tuimelschijfaansturing is het mogelijk de “rechtuit loop” van de helikoptervia verschillende instellingen te herstellen.Een vaste virtuele tuimelschijf verdraaiing van 45 gradenloopt via het modeltype-keuze H4X.66

T-12FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.6 GAS/MOTOR MIXMet deze functie kan , gescheiden voor de beide tuimelschijffuncties‘nik’en ‘rol’ en voor de hekrotor, een mixer geprogrammeerdworden, die de stand van de gasservo beïnvloedt.Hiermee wordt bereikt dat bij bediening van één van de driefuncties er geen ongewenste beïnvloeding van het motortoerentaloptreedt. Voor de optimale instelling kan er naast demixer een acceleratiefunctie voor de gasservo geprogrammeerdworden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘GAS/MOTOR MIX’ in hethelikoptermodel-menu en bevestig dit met ENTER. Dit displayheeft één venster, maar voor iedere mixer zijn er twee submenu’s.Voor elk een aparte weergave, een grafiek voor de programmeringvan de mixcurve en één voor de instelling vanacceleratiefunctie. De hieronder getoonde displays zijn voorbeeldenvoor de mixer ‘rol -> gas’.De eigenlijke instelling van de mixfunctie gebeurt aan de handvan de betreffende mixcurve in het tweede displayvenster.Markeer hiertoe in de balk ‘mixer’ de gewenste regel en metEDIT bevestigen. Nu wordt het curve-display weergegeven. Deprogrammering van de curve verloopt volgens de bekendeprocedure. Nu moet de vorm van de curve vast gelegd worden.Markeer het veld ‘mode’ en maak de keuze met de3Dhotkey. De programmering van een curve is beschreven inhfdst 15.2 op pag. 63.In het derde displayvenster ( 2/2) kan een acceleratiefunctieingevoerd worden. In hfdst 15.3, pag. 64 is dit na te lezen. Erkan voor iedere mixer, voor beide maximale uitslagen van destuurknuppel (links en rechts) elk gescheiden, een %-waarde(rate) ingesteld worden.Hiertoe het veld markeren en met de3Dhotkey de instelling invoeren en de programmering metENTER afsluiten. De instelling wordt in %-waarde in het veldweergegeven, waarmee vastgelegd wordt hoe lang de functiena het beëindigen van de verstelling moet werken.In de onderste regel ‘ACT-POS’ kan voor beide zijden een puntvastgelegd worden, van waaruit de functie werkzaam moetworden. Markeer hiertoe het betreffende veld, de instelling metde 3Dhotkey instellen en dan de procedure met ENTER afsluiten.De standaardinstelling bedraagt links -50% en rechts+50%. Door de ENTER toets minstens 1 sec. in te drukkenwordt er teruggekeerd naar de standaardinstellingen.In de tweede balk moet eerst iedere mixer die gebruikt wordt,geactiveerd worden.Markeer het betreffende veld , dan deinstelling met de 3Dhotkey doorvoeren en de activering metENTER afsluiten. In het veld wordt dan afhankelijk van deschakelaar “AAN’ of ‘UIT’ weergegeven.De uitwerkingen en de instellingen voor de mogelijke programmeringvan de ‘COMB’- of ‘APART’-mode zijn reedsmeerdere malen beschreven. Ze worden in de balk ‘mode’ingevoerd. In de balk “schak’ kan zoals bekend een schakellaaren de werkingsrichting daarvan vastgelegd worden. Destandaardinstelling staat op ‘- -‘ d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.67

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.7 PITCH -> GASNAALDMIXERMet deze functie kan een gasnaaldverstelling ,afhankelijk vande pitchknuppel-positie geprogrammeerd worden. Hierbij kandan ingesteld worden dat bij iedere belasting van de motor ,veroorzaakt door verschillende instelhoeken van de rotorbladen, het gasmengsel optimaal ingesteld wordt. Voor de perfectiekan dan een acceleratiefunctie geprogrammeerd worden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘PITCH-NAALD’ in het helikoptermodel-menuen bevestig dit met ENTER. Het displayheeft twee vensters die er als volgt uitzien:15.8 PITCH -> HEKROTOR (REVOLUTION) MIXERMet deze functie worden draaimomentverandering van dehoofdrotor, door gas- of pitchveranderingen, door een mixerzo voor de hekrotoraansturing gebruikt , dat deze steeds hetjuiste tegengestelde draaimoment opwekt en daardoor ongewildemomenten om de hoogas compenseert. Een goedeafstelling maakt het voor de gyro gemakkelijker. Een foutiefingestelde revo-mix kan echter tegen de gyro inwerken.Daarom is de fijnafstemming van deze mixer heel belangrijk.Om het geheel zo optimaal mogeljik te maken kan er nog eenacceleratiemixer geprogrammeerd worden.Als er een moderne gyro in de heading hold /AVCS modegebruikt wordt, moet de revolution mixer uitgeschakeld worden.Markeer met de 3Dhotkey de optie ‘PITCH-HEK’ in het helikoptermodel-menuen bevestig dit met ENTER. Het displayheeft twee vensters die er als volgt uitzien:Eerst moet in het tweede displayvenster de mixer geactiveerdworden. Eerst het veld markeren, dan de instelling met de3Dhotkey invoeren en met ENTER activeren. In het veld staatdan ‘AAN’ of ‘UIT’, afhankelijk van de stand van de schakelaar.De uitwerkingen en de instellingen voor de mogelijke programmeringvan de ‘COMB’- of ‘APART’-mode zijn reedsmeerdere malen beschreven. Ze worden in de balk ‘mode’ingevoerd. In de balk “schak’ kan zoals bekend een schakellaaren de werkingsrichting daarvan vastgelegd worden. Destandaardinstelling staat op ‘0‘ d.w.z. de mixer is altijd ingeschakeld.De eigenlijke instelling van de mixfunctie gebeurt aan de handvan de betreffende curve volgens de bekende procedure.Eerst moet de curvevorm vastgelegd worden. Markeer in hetbovenste display het veld ‘mode’ en maak de keuze met de 3DHotkey. De programmering van een curve is beschreven inhfdst 15.6 op pag. 67.In het tweede display wordt de acceleratie- functie ingesteld.(zie ook hfdst 15.3 pag. 64). Er kan voor de beide maximaleuitslagen van de pitch-stuurknuppel (min en max) voor elkgescheiden, een %-waarde ingesteld worden. Markeer hetbetreffende veld, met de 3Dhotkey de instelling invoeren en deprogrammering met EDIT afsluiten. De instelling wordt in %-waarde in het veld weergegeven. In het veld ‘demping’ kaneen tijd in %-waarde ingevoerd worden, waarmee vastgelegdwordt , hoe lang de functie na het beëindigen van de verstellingmoet werken. In de onderste regel “ACT POS’kan voorbeide een punt vastgelegd worden, van waaruit de functiewerkzaam moet worden. Hiertoe het betreffende veld markeren,de instelling met de 3Dhotkey invoeren en dan de proceduremet ENTER afsluiten.In het tweede venster moet eerst de mixer geactiveerd worden.Eerst het veld markeren, dan de instelling met de 3Dhotkeyinvoeren en de activering met ENTER afsluiten. In het veldwordt dan , afhankelijk van de stand van de schakelaar‘AAN’of ‘UIT’weergegeven. De uitwerkingen en invoer voor demogelijke programmering van de ‘COMB’- of ‘APART’-modezijn meerdere malen beschreven. In de regel ‘mode’wordendeze ingevoerd.De eigenlijke instelling van de mixfunctie gebeurt aan de handvan de betreffende curve volgens de bekende procedure.Eerst moet de curvevorm vastgelegd worden. Markeer in hetbovenste display het veld ‘mode’ en maak de keuze met de 3DHotkey. In de meeste gevallen is een lineaire curve ideaal voorde revolution mixer. De programmering van een curve is inhfdst 15.2 op pag. 63 beschreven.Ga met de instellingen uiterst voorzichtig en in kleine stappente werk Controleer de instellingen nauwkeurig, ook d.m.v.voorzichtige testvluchten.Ook bij een stabiele hovervluchtmag de helikopter geen neiging tot draaien om de hoogastonen, als er gas gegeven wordt of de pitchwaarde verhoogdwordt. Ook in het omgekeerde geval , bij terugloop van hetmotordraaimoment resp.de pitchinstelling mag de helikopterniet om de hoogas draaien.68

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066In het tweede displayvenster wordt de acceleratiefunctie ingesteldin een afgekaderd vak. ( zie ook hfdst 15.3, pag 64) Erkan voor beide maximaaluitslagen van de pitch-stuurknuppel(min en max) elk gescheiden een %-waarde (rate) ingesteldworden. Hietoe het veld markeren , met de 3D Hotkey deinstelling doorvoeren en de programmering met ENTTER afsluiten.De instelling wordt in %-waarde in het veld weergegeven.In het veld ‘demping’ kan een tijd in %-waarde ingevoerd worden,waarmee vastgelegd wordt , hoe lang de functie na hetbeëindigen van de verstelling moet werken. In de ondersteregel “ACT POS’kan voor beide een punt vastgelegd worden,van waaruit de functie werkzaam moet worden. Hiertoe hetbetreffende veld markeren, de instelling met de 3D Hotkeyinvoeren en dan de procedure met ENTER afsluiten15.9 AUTOPILOOT INSTELLINGENMet behulp van deze functie kan de gevoeligheid van eenautopiloot( voortaan gyro genoemd) vanuit de zender ingesteldworden. Naast de gyrogevoeligheid in %-waarde kan ook hetgyrotype gekozen worden. Voor een gyro kunnen er per vliegtoestanddrie voorgeprogrammeerde gyro-instellingen(gevoeligheid)ingevoerd worden.(rate 1,2 en3) en zijn perschakellar afroepbaar.Bovendien kan, zoals bij vele functies,vastgelegd worden of de optie voor alle of voor iedere vliegtoestandapart moet werken (COMB- of APART-mode).Markeer met de 3Dhotkey de ‘GYRO’functie in het helikoptermodel-menuen bevestig dit met ENTER. Het display ziet er alsvolgt uit:In de regel ‘mode’kan ingevoerd worden , of de gebruikte gyroin het ‘AVCS’(heading hold)- of in de normale mode moet werken.Voor verdere instructies gelieve de handleiding van degebruikte gyro te raadplegen.Onder “FIJN-TRIM’ kunnen de instellingen voor de fijnafstemmingeningevoerd worden. Er kan een gever geprogrammeerdworden waarmee een fijnafstemming van de mixerinstellinguitgevoerd kan worden. Eerst moet in het afgekaderde veld degewenste gever bepaald worden. Hiertoe het betreffende veldmarkeren en de keuze in het schakelaar/geverkeuze-menumaken met de 3D Hotkey Iedere gever kan gekozen worden.De actuele instelling en werkrichting wordt weergegeven.IIn dit menu kunnen ook per vliegtoestand drie verschillendegyro-instellingen afgeroepen worden. Als er voor de functie‘GYRO’ in het menu functies, een aparte gever(lineair schuif)gekozen is om de instelwaarde te oversturen, dan heeft dezegever geen functie.Menu-instelwaarde en geverpositie werkentegen elkaar in.Mocht uit gewoonte toch de gyrogevoeligheid per lineaireschuif ingesteld worden, kies dan voor de functies van gyro 2.Bij deze functie kan de gevoeligheid met een lineaire schuifingesteld worden.Attentie:Het is aan te bevelen om dan geen instellingen in het gyromenuon te voeren, omdat deze functies elkaar tegenwerkenof bij elkaar opgteld worden.Het menu heeft drie identieke vensters voor de instelling vandrie verschillende gevoeligheden (RATE 1-3).Ook deze functie moet eerst in de regel ‘ACT/INA’geactiveerdworden. Eerst het veld markeren, de instelling met de 3Dhotkeyinvoeren en de activering met EDIT afsluiten. In het veldwordt dan afhankelijk van de stand van de schakelaar ‘AAN’of‘UIT’weergegeven.In de regel ‘TYPE’wordt het gebruikte gyrotype ingesteld. Voorde AVCS- of heading-hold gyro wordt als type ‘NORM’ gekozen.In de regel ‘SCHAK’ kan volgens de bekende procedureeen schakelaar en de bedieningsrichting voor de gevoeligheid,toegewezen worden.De standaard instelling staat op ‘NUL’d.w.z. de functie is altijdingeschakeld. De uitwerkingen en de invoer voor de mogelijkeinstelling van ‘COMB’- of ‘APART’mode zijn reeds meerderemalen beschreven. Ze worden in de regel ‘mode’ingesteld.69

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806615.10 TOERENTALREGELAAR - INSTELLINGENMet behulp van deze functie kunnen de instellingen van eentoerenregelaar van de zender uit versteld worden en vooringesteldewaarden afgeroepen worden. De gewenste waarde vande regelaar kan in %-waarde ingevoerd worden. Er kan eenschakelaar geprogrammeerd worden, waarmee het toerentalin drie stappen (rate 1,2 of 3) per vliegtoestand in de apartmodeveranderd kan worden.Bovendien kan er, zoals bij veelfuncties, voor gekozen worden of de optie voor alle of vooréén functie moet gelden (comb-of apart-mode). Voor de fijnafstemmingkan er een gever geprogrammeerd worden. Markeermet de 3D Hotkey de optie ‘TOERENREG’ in het helikoptermodel-menuen bevestig dit met ENTER. Het display heeft drievensters die er als volgt uitzien:wordenOm dit te veranderen moet het veld gemarkeerd worden,de verandering met de 3D Hotkey invoeren en de proceduremet ENTER afsluiten. In het veld ‘FIJN-TRIM’ kunnen deinstellingen voor een fijnafstemming ingevoerd worden. Er kaneen gever geprogrammeerd worden waarmee de fijnafstemmingvan het toerental ingevoerd kan worden. Eerst moet degewenste gever in het veld ‘gevr’ toegewezen worden. Hiertoehet betreffende veld markeren en de keuze bepalen met de 3DHotkey in het schakelaar-gever-menu. Iedere schakelaar kangekozen worden. De actuele instelling en werkrichting wordenweergegeven.In dit menu kunnen per vliegtoestand 3 verschillende toerentalinstellingenafgeroepen worden. Is er voor de functie ‘toerreg’inhet menu functies een aparte gever ( lineair schuif)gekozen om deze instelwaarde te kunnen oversturen, danheeft deze gever geen functie. Menu-instelwaarde en geverpositiewerken tegengesteld. Mocht uit gewoonte toch hettoerental per lineaire schuif ingesteld worden, kies dan voor defuncties van gyro2. Bij deze functie kan de gevoeligheid meteen aparte gever (b.v. een lineaire schuif) ingesteld worden.Het menu heeft drie identieke vensters voor de instelling vandrie verschillende toerentallen (rate 1-3).Ook deze functie moet eerst in de regel ‘ACT/INA’geactiveerdworden. Eerst het veld markeren, dan de instelling met de3Dhotkey bepalen en de activering met ENTER afsluiten. In hetveld wordt dan afhankelijk van de stand van de schakelaar ;AAN’resp. ‘UIT’weergegeven.In de regel ‘SCHAK’ kan volgens de bekende procedure, eenschakelaar en de werkingrichting toegewezen worden, om hettoerental om te schakelen. De standaardinstelling staat op‘NUL’, dan is het op de regelaar ingestelde toerental werkzaam.De uitwerking en opdrachten voor de mogelijke instellingvan ‘comb- of ‘apart’ mode zijn meerdere malen beschreven.Ze worden in de regel ‘mode’ingesteld.Afhankelijk van de schakelaarstand kan in het veld ‘RATE’ de%-waarde voor de toerentalinstelling 1,2 en 3 ingevoerd worden.Hiertoe het veld markeren en de instelling met de 3DHotkey uitvoeren. De standaardinstelling bedraagt 50%. Doorde ENTER toets minstens 1 sec. in te drukken wordt er terugekeerdnaar de standaardinstelling. In het veld ‘UNIT’ kan deeenheid van de toerentalinvoer gekozen worden. De weergavekan in %-waarde en direct in toerental (rpm) weergegevenworden.70Attentie:Het is aan te bevelen om dan geen instellingen in het regelaarmenuin te voeren, omdat deze functies elkaar tegenwerken ofbij elkaar opgeteld worden.15.11 VLIEGTOESTAND HOUDEN (VTS-HOLDDeze functie wordt gebruikt als er instellingen in een anderevliegtoestand aangebracht moeten worden. Om een onopzettelijkbedienen van de motor te voorkomen wordt deze op stationairgehouden. De functie ‘VTS-HOLD’ kan alleen in devliegtoestand ‘normaal’geactiveerd worden. en ook alleen danals de gasstuurknuppel zich in de stand stationair bevindt.Zodra de ‘VTS-hold’actief is klinkt er een waarschuwingssignaal.Dat wil zeggen dat als nu de gasstuurknuppel bewogenwordt er geen verandering van het toerental optreedt. Dooromschakelen van de betreffende vliegtoestandschakelaar kande vliegtoestand veranderd worden en de instellingsveranderingendaarin aangebracht worden.Als deze functie geactiveerdis, bevindt de gasservo zich in een vast vooringevoerdepositie.Om instellingen voor het kanaal door te voeren, waarde gasservo mee aangestuurd wordt, moet eerst de functie‘VTS-HOLD’gedeactiveerd worden.Let erop dat de functie ‘vliegtoestand houden’ niet geactiveerdof gedeactiveerd kan worden als:• Een vliegtoestandschakelaar ingeschakeld is, of• De gasknuppel meer uitslag heeft dan 1/3 van de stuurknuppeluitslagDeze optie wordt vanuit het basis-display voor helikoptermodellenbediend. Om in te stellen moet het gemarkeerd wordenen de gasknuppel in de gewenste positie gebracht worden.Let er hierbij op dat de gasknuppel minder uitslag heeft dan1/3 van de totale uitslag. In het basis, model en hoofdmenudisplaywordt de toestand van de optie weergegeven. Hierbijbetekent:‘EIN’: vliegtoestand houden ingeschakeld‘INA’: vliegtoestand houden uitgeschakeld (inactief)

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806616. GEVER / SCHAKELAARKEUZE-MENUDe software van de T-12 FG beschikt over een omvangrijkgeverkeuzemenu Voor bijna alle functies kan de gever vrijgekozen worden Zowel als gever voor een schakelfunctiealsook als gever voor een stuurfunctie. Het beeld van het keuzemenudat weergegeven wordt is altijd hetzelfde en wordtplaatsvervangend voor beide beschreven. Zodra bij een functiehet veld voor gever en schakelaarkeuze gemarkeerd is enmet ENTER bevestigd, verschijnt het volgende keuze-menu.Er wordt op gewezen dat dit menu van functie tot functie telkensiets kan verschillen, afhankelijk van gebruik verandert deweergave en keuze.Het nu volgende voorbeeld laat een schakelaar-keuzemenuzien voor de functie ‘programmeerbare mixer’ Alle schakelaarsen gevers en de rotary trimmers zijn opgevoerd en aangeduid.op SET zetten en de ENTER toets indrukken. Het schakelpuntwordt als %-waarde en als balkgrafiek weergegeven.• AAN/UITIn dit menupunt wordt de schakelrichting vastgelegd NORMALof omgekeerd = REVERSE.• MODELINEAIRIn deze instelling is het stuurgever-bereik in een AAN- resp UITzone onderverdeeld ( zie de grafiek hierboven). Afhankelijk vande stand van de stuurgever , is de functie aan- resp. uitgeschakeld.J1...J4 = stuurknuppel 1...4SA...SH = schakelaar A...HSI...SJ = stickschakelaar rechts en linksLD...RD = linker- en rechterdraaiknopLS...RS = linker- en rechter lineairschuiverAAN/UIT = schakelpositieT1...T6 = rotarytrimmerMarkeer de gewenste schakelaar of gever en bevestig dit metde EDIT toets. Nadat de schakelaar gekozen is , met de cursornaar het veld AAN/UIT gaan en de schakelpositie vastleggen.SYMMETRISCHDe beide schakelpunten in deze instelling liggen symmetrischom het neutraalpunt van de stuurknuppel. De schakelfunctiewordt actief zodra de geverwaarde het schakelpunt aan hetboven- of ondereind passeert.MEMORYIn het onderste deel van het displayvenster wordt de wijze vanschakelen, terugveer- (memory) of rustschakelaar (normaal)vastgelegd.Er verschijnt nu een submenu voor de bepaling van de schakelpositie,in het voorbeeld voor schakelaar ‘G’.• De pijl wijst de actuele mechanische positie van de schakelaaraan. Met de 3D Hotkey kan door veranderen van de‘AAN’ resp. ‘UIT’positie , de gewenste schakelrichting vastgelegdworden.• In het onderste deel van het displayvenster wordt de soortvan schakelaar vastgelegd. ‘NORMAL’ is een schakelaardie blijft staan in de laatste stand na het schakelen. Memoryis een schakelaar die terugveert na gebruik.• In het bovenste deel van het displayvenster wordt deactuele vliegtoestand weergegeven.Als de functie in verscheidene vliegtoestanden met verschillendeschakelaars resp. gevers bediend moet worden,dan moet deze op ‘apart’geschakeld worden. Verder kan indit menu de vliegtoestand omgeschakeld worden en kan ereen andere schakelaar resp. gever voor de betreffendevliegtoestand gekozen worden. Als er een stuurknuppel ofeen proportionele gever gekozen wordt, kan in het volgendedisplay het schakelpunt ingesteld worden.• SETOm de schakelpositie in te stellen, moet de gekozen geverin de gewenste schakelpositie gebracht worden, de cursor71• Logic functiesBepaalde functies, zoals vliegtoestanden kunnen ook met eenlogische verbinding van twee schakelaars zogenaamde logicfunctiegeschakeld worden. Schakelaar MODE (SINGLE) ofmet een logische verbinding (LOGIC) kiezen.De volgende functies zijn beschikbaar:• AND: verbinding van in serie liggende schakelaars• OR: verbinding van parallel liggende schakelaars• EX-OR: gerichte verbinding en aansluiting van bepaaldeschakelaars.

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806617. UPDATE VAN DE ZENDERSOFTWAREDe software van de T-12 FG kan door de gebruiker zelf vervangenworden door een actuele versie. De update-gegevenskunnen de robbe-homepage gedownload worden. Het is aante bevelen zich aan te melden onderhttp://support.robbe.com,zodat men over een nieuwe update per e-mail newsletter geïnformeerdwordt en toegang krijgt tot het beschermde supportbereik.Deze gegevens moeten dan via een kaartlezer naar de SDkaartgekopieerd worden. Het invoeren van software in hetarbeidsgeheugen van de zender gaat dan als volgt:Software update:1) De software gegevens van de robbe support serverdownloaden.2) Gegevens uitpakken (unzip).3) Er wordt een register “T12G update”aangemaakt.4) Register openen en de gegevens T12G update.exe dubbelklikken.5) Het Futaba File System Utility wordt nu geopend.6) Kies nu het loopwerk waarin de SD-kaart zich bevindt endruk op “OK”.7) De volgende vraag wordt nu gesteld:“Data Copy on the SD-card OK?”Gegevens op de SD-kaart kopiëren. OK?Met OK bevestigen.8) Nu volgt de melding:“The copy to the SD-card ended normally”De kopieer-procedure was succesvol.9) Het plaatsen van de SD-kaart in de zender:Plaats de SD-kaart met de update gegevens in de kaartsleuf, aan de linkerzijde van de zender.10) Zet de ‘update’-schakelaar op de update-positie Gebruikhiervoor een heel fijne schroevendraaier.Als er geen kaart, of één zonder of met foutieve up-date ingevoerdis verschijnt de volgende foutmelding:Schakel de zender uit en test de kaart, resp de update gegevens.12) Na de bediening van de ENTER toets, start de gegevensoverdracht:13) Zodra de dataoverdracht met succes uitgevoerd is , verschijnthet volgende display:14) Schakel de zender uit en zet de update-schakelaar weerterug in de normal-positie.positie updatepositie normalupdate schakelaarSD-card11) Schakel de zender aan. Ongeveer na 10 seconden wordtin het displayvenster de volgende mededeling weergegeven.Volg de aanwijzingen en druk de EDIT toets minstens drieseconden in.72

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806618. TIPS VOOR DE INSTALLATIE EN DE ANTENNEIN-STALLATIE VAN 2,4 GHZ FASST ONTVANGERSElke RC-gebruikers is gestegen in de loop der jaren zijn eigenervaring in de installatie en het gebruik met RC-componentenverzameld. Met de 2.4 GHz-technologie is een nieuw tijdperkwaarin enorme voordelen. Toch moeten we veranderen sommigeomstandigheden in de 2,4 GHz systeem en noteer hetRC-componenten overeen te installeren en te gebruiken.Een van de meest voorkomende fout is nog steeds de begunstigdeeinzuwickeln schuim of schuim in een buis om verbindingte maken met het te beschermen tegen trillingen. Dit is inhet besluit 2,4 GHz-ontvanger is niet nodig, omdat niet langereen keramische filter en worden daarom vibrationsunempfindlich.Dit "goed bedoeld" maatregel is zelfs contra-productief,want in de 2.4 GHz hoge-prestatie-ontvanger IC's, werk, datover een bepaalde macht, die leiden tot een self-verwarmingleidt. Door bekleding met schuim, de warmte niet kan wordenverwijderd van de ontvanger.Wij adviseren 2,4 GHz ontvanger met dubbelzijdige plakbandmet een schuim kern (of Velcro) te monteren. Indien mogelijk,niet helemaal, maar uitsluitend aan "voeten" naar een luchtcirculatie,zodat de ontvanger. Een verticale montage verhoogtde luchtcirculatie.Het temperatuurbereik voor Fernsteuerkomponenten is overhet algemeen op -15 ° C. .. +55 ° C. Het is typisch voor destreek, die door de fabrikanten van elektronische onderdelenwordt aangegeven. Dit temperatuurgebied geldt voor bijna alleelektronische apparaten in het dagelijks gebruik.Dit bereik (-15 ... +55 ° C) ook van toepassing op de ontvangeren voor vele jaren. Natuurlijk ook voor de nieuwe generatie van2,4 GHz besluit ontvanger. Ook voor andere 2,4 GHz systemen,zoals een temperatuurbereik bestaat vanwege de IC'svan de WLAN-technologie, die meestal "in huis" operatie enhebben dus een vergelijkbare specificaties. Natuurlijk, dit is detheoretische limiet en de ontvanger kan in de praktijk een veelhogere omgevingstemperatuur handvat (ca. 70-75 ° C). Maarde fabrikanten van deze hogere waarden te wijten aan de tolerantiestijdens het productieproces garanderen.We raden u aan met de nodige voorzichtigheid te handelen, enlet daarbij op het volgende:• Het gebruik van 2 LiPo cellen zonder spanning verlagingwordt niet aanbevolen.• LiPo cellen met spanning transformator op zijn beurt, hetgenereren van warmte en moeten niet in dezelfde nis of inde buurt van de ontvanger bevinden.• Op warme, zonnige dagen in de auto modellen hoeven niette vermijden dat materiaal en elektronica te veel warmte.• Voor de ventilatie, of zelfs beter model uit de auto en nemenin de schaduw van de auto opslaan.• Voor transparante of fel beschilderde auto vluchtmaskersopwarmen romp en RC componenten vanwege de doorschijnendezondag Canopy dalen, en dus voor de luchtcirculatiein het lichaam zorg of met een lichte doek dekking.• Dark Modellen met een doek dekken, of in de schaduwworden.• In geen geval, slank / zwart Carbon / Fiberglass rompen metingevoegd ontvanger in de auto of in de brandende zonkunnen.• De ontvanger is niet in de buurt van de motor monteren enuitlaatsystemen, de straling van warmte kan de ontvangerte veel warmte.• Met de huidige kofferbak geluiddemper bijvoorbeeld met eenwarmte Balsaverkleidung technisch af te hoge temperaturente vermijden lichaam.• Probeer luchtstroom door de romp te laten.• Waar nodig de ventilatie openingen in het kronendak of rompbieden.Aanvullende verwijzingen naar andere RC-Komponenten. Nietalleen ontvangers, maar ook andere elektronische componentenprofiteren als de bovenstaande aanbevelingen dienen teworden toegepast.• Al warm de snelheidsregelaar koeling, de hitte is niet zo goeden kan werken in de volgende eerder overbelast.• LiPo batterijen hebben van ongeveer 45 ° C, een aanzienlijkslechter energie kosten (ongeveer 10-12%), waarbij de prestatiesvan uw model, vermindert.• Servo ook verliezen een deel van uw kracht in de warmte,hoe hoger de temperatuur van de motor is zelfs nog erger isde efficiëntie. Dat betekent dat de kracht van een servo isongeveer 55 ° C tot 20% minder dan in de kou staat. Dezegrens is snel bereikt door hoge zelf-verhitting van de servomotor.Algemene informatie over 2,4 GHz• Het algemene aanbod van 2,4 GHz besluit is groter dan de35 MHz-systemen. Het ligt dicht bij de grond ongeveer 2000meter en in de lucht meer dan 3000 m. De volgende barrièreen weer bereiken verslaafden verlagingen van invloed op defunctie, maar vermindert niet alleen de reserve.• Grote obstakels tussen de zender en ontvanger, zodat hetsignaal kunnen temperen of blokkeren.• Op de verdieping is de verzwakking van het uitgezonden signaalhoger is dan voor 35 MHz systemen. Op mistige dagenen / of natte bodem kan bereiken, dicht bij de grond verlaagd.• Indien een model dicht bij de grond en bereiken een obstakel(persoon, voertuig, objecten, etc.) tussen de zender en deontvanger kan een aanzienlijke beperking van de werkingssfeer.• De verspreiding van de 2.4 GHz signalen zijn bijna rechtdoor,dus het is altijd vereist visueel contact met het model tebezitten.• De ontvanger moet R607, R617, R608 en R6014 hebben eendiversiteit systeem met 2 antennes en bijbehorende ingangStadium, het systeem controleert continu het signaal vanbeide ingangen en antenne schakelaars, en de bliksemsnelleovergang naar een sterker signaal.• Als de twee antennes op een 90 ° hoek met elkaar, deantenne, met slechts een gebruikelijke situatie afhankelijkheidaanzienlijk verbeterd, die is ontvangen van meer veiligheid.• De PRE-VISON software voortdurend scant het ingangssignaalen voert, indien nodig, door een fout correctie.18.1 ONTVANGERANTENNEVoor het ontvangen van een optimaal resultaat, aan de volgendeinstructies voor de antenne-installatie:• De twee antennes zo ver mogelijk te plaatsen• De twee antennes dienen te worden verplaatst gestrekte.• De hoek van de antennes zueeinander een omvang moethebben van ongeveer 90 °.73

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066AntenneCoaxiale kabelDit gebied lag gestrekt zoveel mogelijktandriemaandrijving eventueel een „koperborsteltje“ aanbrengenom ladingen van de tandriem af te voeren. Eventueelook de tandriemrollen elektrisch geleidend met hetchassis verbinden.• Bij elektro-heli`s is het meest noodzakelijke om de hekbuismet de motorbehuizing te verbinden.• Kom CFRP / FRP platen, en een CFRP tailboom gebruikt,kan het bij hoge snelheden en lage luchtvochtigheid veroorzakenenorme statische lasten worden geproduceerd. Om ditte vermijden moet de staartrotor versnellingsbak aan dehoofdrotortandwielkast as een senior-verbinding. Ook hetgebruik van anti-statische sprays (bijv. contact Chemie) isbewezen.• Grote modellen zijn vaak meer metalen onderdelen, die deRF-ontvanger kan verzachten, in dergelijke gevallen deantenne naar links en naar rechts standpunt.• De antennes moeten parallel en ten minste 1,5 cm ... 2 wegworden verplaatst van:• Metalen, koolstof, kabels, Bowden-kabel, kabel, de inflatie,Carbon push staven, enz. Kohlerowings• elektrische of motor control kabels• Bougies, Bougieswarmte• Plaatsen met statische elektriciteit, zoals de timing gordels,turbines, enz.• Antenne rompen met schild materialen (koolstof, metaal,enz.) door de kortste route van de romp leiden• De antennes eindigt noch binnen, noch buiten langs voorelektrisch geleidende materialen (metalen, koolstof) bijgevoegd.• Dit geldt niet voor de coaxiale kabel, maar alleen voor deEndbereich de antenne.• Sluiten Verlegeradien voor de coaxiale kabel dient te wordenvermeden, evenals een knik van de kabel.• Ontvanger van vocht beschermen.Instructies voor installatie van de 2,4-GHz FASST ontvangers:• Power mogelijk met een lage NC- of NiMH-batterij vervaardiging.• BEC impulsenergie systemen hebben voldoende omvang omde spanning onder belasting tot een waarde van minder dan3,8 volt, dan is de ontvanger moet een reset en herstart, datis ongeveer 2 - 3 seconde verstaan signaal verlies. Om dit tevoorkomen kan worden opgeroepen RX-condensatoren opde ontvanger, iets dat tot kortstondige spanningsdips opbrug. (RX-Condensor 1800μF No. F 1621 of 3600μF No.F1622).• Besluit 2,4 GHz-ontvangers zijn van uw hoge tussenliggendefrequentie van 800 MHz is relatief immuun voor electro-smog(zoals Knack peulvruchten, RF-straling, statische elektriciteit,enz.), aangezien dit bij een frequentie van ongeveer 300-400MHz alleen een lage amplitude beschikt. Voor sterke verontrustendebekend elektronische accessoires, is het onderongunstige omstandigheden, vereisen geen filters. F 1413,dus deze inmenging door de ontvanger te houden afstand.Of het gebruik van een dergelijk filter is vereist, een reeks testen.Om statische ladingen te voorkomen, kunnen de volgendevoorzorgsmaatregelen getroffen worden:Helikopters:• VVerbind de hekrotor en het chassis met een massaband. Bij74Turbines:• Verbind de metalen afschermbehuizing van de turbine meteen massaband om statische ladingen te voorkomen.• In snel Jetmodellen van KVP, wordt veroorzaakt door veelvuldigehoge snelheid (met name bij lage vochtigheid) een hogestatische lading (ongeveer 40.000 volt). Hier zijn delen vanhet CB, grotere ongeveer 10 cm ², geleidend te combineren.• Zelfs na de buitenlandse instantie leiden door de havens(haven tank, enz.) zijn elektrisch geleidend te combineren omte voorkomen dat kosten. Statische lasten kunnen slang opde tank veroorzaken Abstellventile bediende.• Auch die Fahrwerksreifen könnenZelfs het landingsgestelbanden mei provoceren lasten en derhalve dient te wordenmet behulp van koperen borstels kunnen worden.Reikwijdtetest:Het is aan te bevelen om voor het gebruik van een nieuw modelof een nieuwe ontvanger een reikwijdtetest uit te voeren.Hierbijmag het model niet op de bodem staan, maar moet zich op eenhoogte van ca. 1-1,5m bevinden. Gebruik hiervoor een tafel vankunststof of hout, in geen geval van metaal, b.v. een campingtafel.Er mogen zich ook geen geleidende materialen in de naasteomgeving bevinden(omheining).• Eerst de reikwijdte testen met een niet draaiende aandrijving.Loop langzaam bij het model vandaan, terwijl constant éénroerfunctie langzaam bediend wordt.• Tijdens het weglopen bij het model vandaan, de functie vanhet roer goed in de gaten houden. Eventueel iemand vragen,de roerfunctie te controleren. .Draai tijdens het weglopen dezender wat naar links en rechts om een andere stand van dezenderantenne t.o.v. het model te simuleren.• In Power Down modus (Reikwijdtetest modus) moet ten minsteeen bereik van ongeveer 50 m kan worden bereikt. Demeeste zijn ongeveer 80-120 m bereiken was een zeer goedresultaat. Als de waarde is slechts ongeveer 40 m of minderin geen geval mag worden begonnen met de eerste en deoorzaak van het lage bereik worden gevonden.• Als deze eerste reikwijdtetest succesvol is, dan wordt dezetest herhaald met lopende motor. Let op dat het model goedbevestigd wordt. .De nu bereikte reikwijdte mag iets minderzijn (ca. 20%) Is het duidelijk minder, dan stoort de aandrijfeenheidde ontvanger. Controleer of alle bovengenoemdemaatregelen goed uitgevoerd zijn. Vraag eventueel hulp ,omervan verzekerd te zij dat alle bovengenoemde maatregelengoed uitgevoerd zijn.REIKWIJDTE TEST (POWER DOWN MODE)Powerdown mode voor de reikwijdtetest activeren:• De zender inschakelen. Kies “nee”voor de vraag ‘zenden?’• Kies in het systeemmenu het menu ‘reikwijdtetest’.

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 8066• Het display reikwijdtetest wordt nu getoond. “JA”kiezen ommet verminderd zendvermogen te zenden.LET OP:Start nooit een model met ingeschakelde reikwijdtetest(powerdown-mode).Om veiligheidsredenen kan er geen verdere reikwijdtetest uitgevoerdworden als de zender met vol vermogen heeftgewerkt. De zender moet eerst weer uitgeschakeld en opnieuwingeschakeld worden. Deze maatregel zorgt ervoor dat tijdenshet vliegen niet abusievelijk omgeschakeld kan worden naarreikwijdtetest.18.2 AAN-UITSCHAKELAAR• In deze mode wordt het zendvermogen gereduceerd.• Als deze mode geactiveerd is, knippert de rode monitor-LEDvan de hf-module en klinkt er iedere 3 seconden een pieptoon.De schakelaar van de ontvangstinstallatie moet zondermechanische begrenzing in beide richtingen kunnen wordenbediend. De uitsparing in de romp moet groot genoeg zijn. Bijmodellen met een brandstofmotor de schakelaar niet aan dekant van de uitlaat aanbrengen, zodat er geen olie kan binnendringen,die de contacten vervuilt. Bij het gebruik van veel digitaleservo`s is het gebruik van in de handel verkrijgbare dubbelstroomvoorzieningenaan te bevelen.18.3 SERVOKABELSLet bij het leggen van de kabels erop, dat deze niet blootgesteldzijn aan mechanische spanning, te sterk geknikt ofgebroken zijn. Zorg ervoor dat de kabelisolatie niet doorscherpe randen wordt beschadigd. Alle stekerverbindingenmoeten stevig aangedrukt zijn. Bij het loshalen van een stekerniet aan de kabels trekken.• Nu het model zonder draaiende aandrijfmotor inschakelen.• Loop nu van het model weg en houd de functie van het roernauwlettend in de gaten. Eventueel iemand vragen, die deroerfunctie controleert.• Tijdens het verwijderen van het model voor de waarnemingvan de functie van het roer als het opschort of stopt. Indiennodig, een helper bij de hand, die op een bepaalde afstandvan het roer functie waargenomen.• Beweeg tijdens het weglopen de zender iets naar rechts enlinks om een andere positie van het model t.o.v. de antennete krijgen.• In de power down mode moet een reikwijdte van 30-50meter (stappen) bereikt worden.• Als deze eerste reikwijdte test met succes uitgevoerd is,wordt de test herhaald maar nu met draaiende motor. ( zethet model goed vast)• De nu behaalde reikwijdte mag iets minder zijn (ca. 20%) Alshet duidelijk minder is, dan stoort de aandrijfeenheid de ontvanger.Vraag eventueel om hulp om er zeker van te zijn datalle bovengenoemde maatregelen goed uitgevoerd zijn.• De powerdown mode blijft 90 sec. actief en schakelt daarnaautomatisch om naar het normale vermogen. Als er op deexit-toets gedrukt wordt, wordt er ook omgeschakeld.• Als de powerdown mode opnieuw opgeroepen moet worden,dan moet de zender uitgeschakeld worden en met deingedrukte mode-toets weer ingeschakeld worden.De kabels niet kriskras neerleggen. Beter is een bevestigingvan de kabels met plakband of een tywrap, b.v. aan de zijkantvan de romp of tegen het chassis. Aan de apparatuur mogengeen veranderingen worden aangebracht. Vermijd ompolingenen kortsluitingen, de apparatuur is daar niet tegen beschermd.18.4 SERVOENTSTÖRFILTERBij gebruik van lange servokabels of verlengkabels, kunnen viade servokabels storingen worden opgepikt. Daarom moetener, wanneer de servokabels langer zijn dan twee normale aansluitkabels(ca.50cm), in ieder geval inelkaar gedraaide (getwiste)kabels gebruikt worden (best.nr. F1452).18.5 SERVO-INBOUWVoor het bevestigen van de servo`s in ieder geval de bijgeslotenrubberen tules en messing holnieten gebruiken. Bij hetvastschroeven van de servo`s erop letten, dat de schroevenslechts zo strak worden aangedraaid , dat de messing nietenniet worden plat gedrukt. De trillingsdempende functie van derubberen tules gaat anders verloren.De volgende afbeelding toont de servomontage.Deel A : montage op een houten plankje. Deel B: montage opeen kunsstof of aluminium plaat.75

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 80661 Houtschroef2 Ringetje3 Rubberen tule4 Holniet5 Hout123451 Moer2 Ringetje3 Rubberen tule4 Holniet5 Aluminium plaat6. Schroef12345Bij auto-modellen wordt de servo in de daarvoor bestemde uitsparingenin de inbouwplaat ingebouwd.Bij scheepsmodellenworden robbe-servosnelbevestigingen gebruikt. Besteed veelaandacht aan de montage van de servo`s omdat servo`sgevoelig op trillingen reageren.18.6 SERVOUITSLAG / SERVOHEVELServo`s met een tandkrans-hevel maken het mogelijk deservo-neutraalpositie mechanisch in te stellen.Instellen van de neutrale positie:Bevestigingsschroef voor de drive hendel lossen lift hendel inde gewenste neutrale positie opnieuw en maak krap.Effect:Om 4-arm servokleppen hendel de kleinst mogelijke aanpassing(3,6 °) aan het recht om te worden ARM 2 op de volgendemogelijke positie op de basislijn A kunnen worden ingesteld.ARM 3, dan is een verplaatsing van 7,2 °, ARM 4 van 10,8 °.Als u het kleinst mogelijke aanpassing onder LINKS te bereikenARM moet 4 op de volgende mogelijke positie op debasislijn A kunnen worden ingesteld.Deelsector:Het tandwiel as en het tandwiel-aangedreven hefbomen hebbeneen onderverdeling in 25 segmenten. De verandering inpositie per segment dus neer op 360 °: 25 = 14,4 °. De minimaleaanpassing wordt bepaald door het aantal van wapenshefboom. Op 4-arm hendel, de minimale aanpassing 360 °: (25x 4) = 3,6 °. Op de 6-arm hendel, het minimum 2,4 ° aanpassing.2 ARM aangepast met 2,4 ° naar rechts, ARM 3 met 4,8 °naar rechts, ARM 6 aangepast met 2,4 ° naar links, ARM 5 met4,8 ° naar links, 4 ARM aangepast met 7,2 ° naar rechts enlinks.6Voor robbe servo´s zijn verschillende servohevels leverbaar.Zie onderstaande afbeelding. Tevens is de verandering van depositie per tandkrans-segment zichtbaar gemaakt.18.7 INBOUW VAN DE SERVOSTUURSTANGENIn principe moet de inbouw van de stuurstangen zo plaatsvinden,dat ze heel licht lopen. Anders wordt er teveel stroom verbruikt,waardoor de bedrijfstijd aanzienlijk afneemt. Bovendienwordt de precisie van de stand van de servo onnauwkeurigerwat weer een negatieve invloed op vlieg- of rijgedrag heeftstuurstangen19. AANWIJZINGEN VOOR GEBRUIKAlle robbe-Futaba ontvangers werken nog bij een verzorgingsspanningvan 3V bij een gelijkblijvende reikwijdte. Dit heeft alsvoordeel, dat bij uitval van een accucel (kortsluiting) de ontvangernormaal blijft functioneren, omdat ook de robbe-Futabaservo’s nog bij 3,6 Volt werken, zij het wat langzamer enminder sterk.Dit is vooral in de winter belangrijk als de temperatuurlaag kan zijn. Kortstondige spanningsterugval heeft dangeen effect.Dit kan echter tot gevolg hebben, dat een uitval van een accucelniet opgemerkt wordt. De ontvangeraccu moet daarom vantijd tot tijd getest worden.Het is aan te bevelen om een robbeaccumonitor 8409 te gebruiken, deze geeft via een led deactuele accuspanning aan.19.1 INSCHAKELVOLGORDEAltijd eerst de zender inschakelen, daarna de ontvanger. Bijhet uitschakelen in omgekeerde volgorde tewerk gaan. Na hetinschakelen van de ontvanger lopen de servo’s naar de neutraalstand.Hetis aan te bevelen iedere functie door bedienenvan de gevers te testen. Bovendien moeten de stuurfunctiesop de correcte draairichting getest worden. Als de servo in deverkeerde richting draait, dan moet dit gecorrigeerd worden.19.2 KNAKPULSENBevestigingsschroefVoor een veilig gebruik moeten knakpulsen beslist voorkomenworden.Deze ontstaan als metalen delen b.v. stuurstangen,door vibratie met elkaar in contact komen.De aansturing vande carburateur moet daarom altijd met een kunststof kwiklinkgebeuren. Nooit een metalen kwiklink met isolatie gebruiken.19.3 ELEKTROMOTOREN MET KOOLBORSTELSElektromotoren moeten ontstoord worden, anders zullen de bijgebruik van elektromotoren ontstane vonken tussen anker enkoolborstel, de besturingsterk beïnvloeden en storen.Gebruik daarom altijdeen ontstoorfilter best.Nr. 8306 of 8307 of eenset ontstoorcondensatorenbest. Nr. 4008. Iederemotor moet apartonstoord worden, zoals inde tekening aangegeven.100 nFAnschlüsse100 nF47 nFE-Motor76

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806619.4 ELEKRONISCHE ONTSTEKINGENOok ontstekingen van verbrandingsmotoren veroorzaken storingendie de functie van de besturing negatief kunnen beïnvloeden.Gebruik voor de ontsteking altijd een aparte accu. Uitsluitendontstoorde bougies, bougiestekker en een afgeschermdebougiekabel gebruiken. Zorg voor voldoendeafstand tussen de ontsteking en de ontvangstinstallatie.19.5 CAPACITEIT / BEDRIJFSTIJD VAN DE ONTVANGRACCUVoor alle stroombronnen geldt: bij lage temperaturen neemtde capaciteit sterk af, daardoor worden ook de bedrijfstijdenbij kou aanzienlijk korter.De bedrijfstijd is sterk afhankelijk van het aantal aangeslotenservo’s, hoe licht de stuurstangen lopen en hoe intensief ergestuurd wordt. Een standaardservo neemt bij een lopendemotor tussen de 150 mA en 600 mA en bij een stilstaandemotor ca. 8 mA op. Superservo’s of krachtige digitaalservo’snemen bij volle belasting wel tot 1300 mA op.Kies daarom altijd een accu in overeenstemming met hetstroomverbruik van het aantal aangesloten servo’s.Zorg ervoor dat de stuurstangen licht lopen en dat de servo’sniet mechanisch begrensd worden in hun uitslag.Een voortdurendmechanisch begrensde servo neemt de maximale stroomop en loopt op den duur schade op.Een ontladen accu kenmerkt zich door aanzienlijk langzamerlopende servo’s. Stop dan met gebruik en laad de accu . Het isaan te bevelen om voor de controle van de accuspanning tijdensgebruik, een accucontroler te gebruiken, die informatieverschaft over de toestand van de accu.20. GARANTIEVoor onze artikelen geldt een wettelijk voorgeschreven garantietermijnvan 24 maanden.Mocht er een geldige aanspraak opgarantie gedaan worden, ga dan naar uw leverancier, die isaangewezen voor de afhandeling van de klachten.Tijdens deze periode worden eventueel optredende gebrekenvan de functies, evenals fabricage- en of materiaalfouten kosteloosdoor ons hersteld. Verdergaande eisen, zoals schadedoor gevolg , zijn uitgesloten.Alleen gefrankeerde zendingen worden door ons geaccepteerd,retourzendingen zijn ook gefrankeerd. Ongefrankeerdezendingen worden door ons geweigerd.FVoor schade of verlies tijdens het transport zijn wij niet aansprakelijk.Zorg voor een goede transportverzekering. Stuur deapparatuur naar de verantwoordelijke servicedienst in uw land.Om de aanspraak op garantie te kunnen afhandelen, moetaan de volgende voorwaarden zijn voldaan:• Voeg het aankoopbewijs(kassabon) bij de zending.• De apparatuur moet volgens de handleiding gebruikt zijn.• Er zijn uitsluitend aanbevolen stroombronnen en originelerobbe toebehoren gebruikt.• Schade door vocht, ingrepen door derden, ompoling, overbelastingen mechanische schade vallen niet onder garantie.• Voeg een klachtenomschrijving bij om het opsporen vanfouten of defecten te vergemakkelijken.21. UITSLUITEN VAN VERANTWOORDELIJKHEIDHet is voor robbe-Modellsport niet mogelijk om te controlerenof de montage- en gebruiksaanwijzing als ook de voorwaardenen methoden van inbouw van de installatie aan de eisenvodoen. Daarom kunnen wij niet verantwoordelijk zijn voor verlies, schade of kosten, die veroorzaakt worden door verkeerdgebruik of die daar in welke wijze dan ook mee samenhangen.22. POSTVOORSCHRIFTEN R&TTEDe richtlijn R&TTE(Radio Equipment&Telecommunications TerminalEquipment) is de nieuwe Europese standaard voorradioinstallaties en telecommunicatie-zendinrichtingen en deuniversele erkenning van hun conformiteit.Met de R&TTE richtlijn is onder andere het in verkeer brengenevenals het gebruiken van radioinstalaties in de Europese Unievastgelegd.Een wezenlijke verandering is de afschaffing van de zendvergunning.De producent resp. importeur moet voor het op demarkt brengen van de radioinstallaties, de apparatuur eenconformiteitsprocedure laten ondergaan en daarna bij debetreffende instanties aanmelden.Als teken dat de apparaten aan de geldige Europese normenvoldoen, wordt het CE-teken aangebracht. Bij radiozendinstallatiesis ook nog een uitroepteken aangebracht, als teken datde bruikbare frequenties in Europa niet uniform zijn.Dit kenmerk is voor alle landen in de Europese Unie gelijk.Andere landen zoals Zwitserland, Noorwegen, IJsland en Zwedenhebben deze richtlijn ook overgenomen. In al deze landenis deze radiobesturingsinstallatie toegelaten en mag daarzowel verkocht als ook gebruikt worden.Wij wijzen erop, dat de verantwoordelijkheid daarvoor bij u, alsgebruiker ligt.23. CONFORMITEITSVERKARINGHierbij verklaart robbe Modellsport GmbH & Co. KG, dat dezeradioafstandsbesturing met de fundamentele eisen enandere relevante voorschriften in overeenstemming is met derichtlijn 1995/5/EG.De originele conformiteitsverklaring is op het internet op tevragen, onder www.robbe.com, bij de betreffende beschrijvingvan dit apparaat onder de oproep.77

T-12 FGbestell nr.2,4 GHz: F 806624. ALGEMENE TOEWIJZING 2,4 GHZop de bedrijfsfrequentie 2.400…2.483,5 is het gebruik van zendapparatuur vrij van aanmelding. Hier werd een algemene toewijzingvan frequenties voor het gebruik in het algemeen door het Bondsnetagentschap verstrektVfg 89 / 2003Allgemeinzuteilung von Frequenzen im Frequenzbereich 2400,0 – 2483,5 MHz für die Nutzungdurch die Allgemeinheit in lokalen Netzwerken; Wireless Local Area Networks (WLAN- Funkanwendungen)Auf Grund § 47 Abs. 1 und 5 des Telekommunikationsgesetzes ( TKG ) vom 25. Juli 1996 ( BGBl. I S.1120 ) in Verbindung mit der Frequenzzuteilungsverordnung (FreqZutV) vom 26. April 2001 (BGBl. I S.829) wird hiermit der Frequenzbereich 2400,0 – 2483,5 MHz zur Nutzung durch die Allgemeinheit fürWLAN – Funkanwendungen in lokalen Netzwerken zugeteilt.Die Nutzung der Frequenzen ist nicht an einen bestimmten technischen Standard gebunden.Die Amtsblattverfügung Nr. 154/1999 „Allgemeinzuteilung von Frequenzen für die Benutzung durch dieAllgemeinheit für Funkanlagen für die breitbandige Datenübertragung im Frequenzbereich 2400 –2483,5 MHz (RLAN - Funkanlagen)“, veröffentlicht im Amtsblatt der Regulierungsbehörde für Telekommunikationund Post (Reg TP) Nr. 22/99 vom 01.12.99, S. 3765, wird aufgehoben .1. FrequenznutzungsparameterFrequenzbereich Kanalbandbreite/KanalrasterMaximaleäquivalenteStrahlungsleistung2400,0 – 2483,5 MHz Keine Einschränkung 100 mW (EIRP)Die äquivalente Strahlungsleistung bezieht sich, unabhängig vom Modulations- bzw. Übertragungsverfahren,auf die Summenleistung mit Bezug auf den Frequenzbereich von 2400,0 bis 2483,5 MHz.2. NutzungsbestimmungenMaximale spektrale Leistungsdichtebei Frequenzsprung-Spektrumspreizverfahren (FHSS)100mW/100 kHzMaximale spektrale Leistungsdichtebei Direktsequenz Spektrumspreizverfahren(DSSS) und anderenZugriffsverfahren10 mW/1 MHz3. BefristungDiese Allgemeinzuteilung ist bis zum 31.12.2013 befristet.Hinweise:1. Die oben genannten Frequenzbereiche werden auch für andere Funkanwendungen genutzt.Die Reg TP übernimmt keine Gewähr für eine Mindestqualität oder Störungsfreiheit des Funkverkehrs.Ein Schutz vor Beeinträchtigungen durch andere bestimmungsgemäße Frequenznutzungenkann nicht in jedem Fall gewährleistet werden. Insbesondere sind bei gemeinschaftlicherFrequenznutzung gegenseitige Beeinträchtigungen der WLAN - Funkanwendungennicht auszuschließen und hinzunehmen.2. Geräte, die im Rahmen dieser Frequenznutzung eingesetzt werden, unterliegen den Bestimmungendes "Gesetzes über Funkanlagen und Telekommunikationsendeinrichtungen" (FTEG)und des "Gesetzes über die Elektromagnetische Verträglichkeit von Geräten" (EMVG).3. Diese Frequenzzuteilung berührt nicht rechtliche Verpflichtungen, die sich für die Frequenznutzeraus anderen öffentlich-rechtlichen Vorschriften, auch telekommunikationsrechtlicherArt, oder Verpflichtungen privatrechtlicher Art ergeben. Dies gilt insbesondere für Genehmigungs-oder Erlaubnisvorbehalte (z.B. baurechtlicher oder umweltrechtlicher Art).4. Der Frequenznutzer ist für die Einhaltung der Zuteilungsbestimmungen und für die Folgen vonVerstößen, z. B. Abhilfemaßnahmen und Ordnungswidrigkeiten verantwortlich.5. Der Frequenznutzer unterliegt hinsichtlich des Schutzes von Personen in den durch den Betriebvon Funkanlagen entstehenden elektromagnetischen Feldern den jeweils gültigen Vorschriften.6. Beauftragten der Reg TP ist gemäß §§ 7 und 8 EMVG der Zugang zu Grundstücken, Räumlichkeitenund Wohnungen, in denen sich Funkanlagen und Zubehör befinden, zur Prüfung derAnlagen und Einrichtungen zu gestatten bzw. zu ermöglichen.7. Beim Auftreten von Störungen sowie im Rahmen technischer Überprüfungen werden fürWLAN - Funkanwendungen im 2,4 GHz - Frequenzbereich die Parameter der europäischharmonisierten Norm EN 300 328-2 zu Grunde gelegt. Hinweise zu Messvorschriften undTestmethoden, die zur Überprüfung der o. g. Parameter beachtet werden müssen, sind ebenfallsdieser Norm zu entnehmen.225-1378

T-12 FGBestell Nummer2,4 GHz: F 805025. TOEBEHORENTrainerkabel No. F1591Skysport T4YF, T4EX, FF9,T12Z, T14MZ, FX-40, FX-30Adapterkabel voor aansluitingop vliegsimulatorNo. 8239Skysport T4YF, T4EX, FF9,T12Z, T14MZ, FX-40,FX-30V-kabel No. F1423Om twee servo’s parallel opéén ontvangeruitgang aan tesluiten.Aan-uitschakelaar met laadplugNo. F1407Om de ontvanger op de accuaan te sluiten. De accu kanvia een aparte laadpug geladenworden.Power Peak I4 EQ-BID No. 8507Intelligente hoog laden lossen van de 4e Generatie comfortabelmet batterij management voor NC, NiMH, lood, Life, LiIo,LiPo batterijen, met geïntegreerde equalizer en GLB-TouchOperation System.NC-accu’s: 1…30 cellenNiMH-accu’s: 1…30 cellenLood-accu’s: 1…6 cellenLithium-accu’s: 1…12 cellenLaad-ontlaadstroom 0,1…10 ALaadkabel voor ontvangeraccuNo. F1416Akku5 NC/NiMH2 LipoLaadkabel voor zenderaccuNo. 8260Power Peak TRIPLE EQ-BID No. 8541Compact TRIPL3 laden lossen station met batterij managementfur 3 maal 1 ... 14 cellen NC / NiMH-batterijen, 3 maal 1 ... 6 cellulaireLiIo, LiPo en Levenswetenschappen batterijen, alsook 3keer 2 ... 12V lood. Met 3 ingebouwde equalizer en 3 BID systemen.5,7V6-VOLT-LIMITER LITHIUM NO. 8476stabiliseringsunit, maakt uit 5 NC-cellen een stabile 5,7 volt,maximaal 5A constant,kortstondig ook hogere stroom. Constantestroom uit Lithium-accu’s 3 A.RX-Condensor 1800 uFNo. F1621Voorkomt spanning druppelsop de ontvanger, die doorkorte onderbrekingen van destroomvoorziening kunnenontstaan. Capaciteit 1800μF.79SchakelaarmoederFX-30 3,8mmNo. F1402Knopen 2-Pos-lang No. 8232Schakelaar 2-Pos-kort No. 8227Schakelaar 2-Pos-lang No. 8228Schakelaar 3-Pos-kort No. 8229Schakelaar 3-Pos-lang No. 8230RX-Condensor 22.000 uFNo. F1622Voorkomt spanning druppelsop de ontvanger, die doorkorte onderbrekingen van destroomvoorziening kunnenontstaan. Capaciteit 22.000μF.

28. VERWIJDERINGDit symbool betekent, dat elktrische apparaten en elektronischeapparaten aan het einde van hun levensduur, gescheiden van hethuisvuil, verwijderd moeten worden. Bied dit apparaat aan bij deplaatslijke , gemeentelijke vezamelplaats of een recycle-centrum. Ditgeldt voor alle landen van de Europese Unie en ook voor andereeuropese landen met een gescheiden afvalvezamelsysteem,29. SERVICE ADRESSENLand Onderneming Straat Stad Telefoon FaxAndorra SORTENY 130 LES ESCALDES 0037-6-82 0827 0037-6-82 5476Dänemark MAAETOFT DMI 8900 RANDERS 0045-86-43 6100 0045-86-43 7744Deutschland robbe-Service Metzloser Str. 36 D-36355 Grebenhain 0049-6644-87-777 0049-6644-87-779England robbe-Schlüter UK LE10-1UB Leicestershire 0044-1455-63 7151 0044-1455-63 5151Frankreich S.A.V Messe BP 12 F-57730 Folschviller 0033-387-94 6258 0033-387-94 6258Griechenland TAG Models Hellas 143 41 Nea Philadelfia 0030-1-25 84 380 0030-1-25 33 533Italien MC-Electronic Via del Progresso 25 I-36010 Cavazeale (Vi) 00390-0444-94 5992 00390-0444-94 5991Niederlande/Belgien Jan van Mouwerik Slot de Houvelaan 30 NL-3155 Maasland 0031-10-5913594 0031-1059-13 594Norwegen Norwegian Modellers 3101 TØNSBERG 0047-333-78-000 0047-333-78-001Österreich Robbe Service Puchgasse 1 A-1220 Wien 0043-01259-66-52 0043-01258-11-79Schweden Minicars Hobby A.B. 75323 Uppsala 0046-18-71 2015 0046-18-10 8545Schweiz Spahr Elektronik Gotthelfstrasse 12 CH-2543 Legnau 0041-032-65 22 3 68 0041-032-65 37 364Slowakische Rep. Fly Fan 91105 Trencin 0042-1831-74 442 03 0042-1831-74 447 15Spanien Modelimport S.A. 28850 Torrejon de Ardoz 0034-91-67 747 20 0034-91-67 798 60Tschechische Rep. Ales Marhoun Horova 9 CZ-33021 Cesk Budejovice 00420-73-66 41 917 00420-38-7251175Türkey Formula Modelsports 35060 Pinarbasi-Izmir 0090-232-47 912 58 0900-232-47 917 14Fouten en technische wijzigingen voorbehoudenCopyright robbe-Modellsport 2009Kopieer en reproductie, inclusief fragmenten,alleen met de schriftelijke goedkeuring vanrobbe-Modellsport GmbH & Co.KGrobbe Modellsport GmbH & Co.KGMetzloser Strasse 36D-36355 GrebenhainTelefon +49 (0) 6644 / 87-0robbe Form ADAJ