Richtlijn Diabetische retinopathie - Nederlands Oogheelkundig ...

More documents

Recommendations

Info

Hoofdstuk 6BehandelingInleidingZoals uit vorige hoofdstukken blijkt, kan het risico op verlies van het gezichtsvermogendoor diabetische retinopathie worden beperkt door behandeling van systemische risicofactorenzoals hyperglykemie, hypertensie en een verhoogd cholesterolgehalte doorhuisarts en/of internist, en daarnaast door tijdige detectie op basis van regelmatigescreening opdat visusbedreigende diabetische retinopathie door de oogarts kan wordenbehandeld. In dit hoofdstuk wordt deze oogheelkundige behandeling besproken.De medische behandeling met bestaande medicijnen die specifiek zijn gericht op diabetischeretinopathie wordt niet besproken, aangezien voor geen van deze medicijnen bewijs vanvoldoende kwaliteit beschikbaar is om het gebruik ervan te rechtvaardigen. 1 Er zijn op ditmoment wel klinische onderzoeken van goede kwaliteit gaande naar het nut van systemischgebruik van onder andere candesartan, octreotide en PKC-b-remmers, en van intraoculairgebruik van triamcinolon en VEGF-remmers. Resultaten van deze onderzoekenzullen vermoedelijk in de komende jaren beschikbaar komen.Op dit moment zijn er bij diabetische retinopathie in grote lijnen drie behandelingsmogelijkheden.Ten eerste de focale en grid-lasercoagulatie bij diabetisch macula-oedeem(DME), ten tweede de panretinale (scatter) lasercoagulatie bij proliferatieve diabetischeretinopathie (PDR) en bij neovascularisatie van de iris, en ten derde de pars planavitrectomie met chirurgische verwijdering van glasvocht en preretinale membranen bijernstige PDR en persisterende glasvochtbloeding.De wetenschappelijke onderbouwing van deze behandelingen berust vrijwel geheel opeen klein aantal, zeer grote gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken van zeer goedekwaliteit. Het eerste van deze onderzoeken, de Diabetic Retinopathy Study (DRS), is al in1971 opgezet, en de andere, de Early Treatment Diabetic Retinopathy Study (ETDRS) ende Diabetic Retinopathy Vitrectomy Study (DRVS), werden in de jaren ’80 en ’90 van devorige eeuw uitgevoerd (onderzoeksopzet en resultaten zijn samengevat in hoofdstuk 3).De DRS had tot doel na te gaan of panretinale behandeling met de Argonlaser of Xenonlichtboog het verlies van visus bij PDR kon voorkomen.De ETDRS had drie vraagstellingen: 1) of een vroege panretinale lasercoagulatie bijpersonen met een hoog risico van ernstige PDR beter is dan een behandeling die paswordt uitgevoerd als ernstige PDR zich al heeft ontwikkeld; 2) of lasercoagulatie van demacula bij DME visusverlies kan voorkomen, en 3) of acetylsalicylzuur (Aspirine ® , 650 mgper dag) het beloop van diabetische retinopathie ten gunste kan beïnvloeden.De DRVS ten slotte had als doel na te gaan of onmiddellijke vitrectomie bij een glasvochtbloedingbij PDR beter is dan een vitrectomie na één jaar.65
D i a b e t i s c h e r e t i n o p a t h i eDe resultaten van deze onderzoeken zijn uitgebreid in de literatuur beschreven. Zij hebbengeleid tot duidelijke aanbevelingen voor de behandeling van diabetische retinopathie,die in verschillende bestaande richtlijnen zijn opgenomen. Recente literatuur heeft geennoemenswaardige veranderingen aangebracht in deze aanbevelingen. 1 Wel zijn kleineveranderingen ontstaan in de techniek van de panretinale en focale lasercoagulatie opbasis van praktische ervaringen, en zijn er al in de jaren ’80 ongecontroleerde onderzoekengedaan naar het effect van de zogenaamde modified-grid-lasercoagulatie bij diffuus maculaoedeembij DME. 2Voor het samenstellen van de huidige richtlijn werd gebruikgemaakt van de bestaandegoede richtlijnen en Section X: Diabetic retinopathy’, uit het boek Evidence-based ophthalmology;editors R. Wormald, L. Smeeth en K. Henshaw. 1Uitgangsvragen• Is lasercoagulatie effectief bij diabetisch macula-oedeem (DME)?- Bij welke manifestaties van DME is lasercoagulatie zinvol?- Welke methode van lasercoagulatie is het beste bij DME?- Is een fluorescentieangiogram noodzakelijk bij lasercoagulatie van DME?• Is lasercoagulatie effectief bij proliferatieve diabetische retinopathie (PDR)?- Bij welke manifestaties van PDR is lasercoagulatie zinvol?- Welke methode van lasercoagulatie is het beste bij PDR?• Is vitrectomie effectief bij ernstige diabetische retinopathie?- Bij welke manifestaties van PDR is vitrectomie zinvol?- Wat is de beste timing voor vitrectomie bij een glasvochtbloeding bij PDR?- Is vitrectomie zinvol bij DME?6.1 Is lasercoagulatie effectief bij diabetisch macula-oedeem (DME)?Wetenschappelijke onderbouwingIn de ETDRS is met betrekking tot DME het volgende aangetoond: 3• Bij clinically significant macular edema (CSME) vermindert lasercoagulatie de kans opvisusverlies met meer dan 50%.• Bij CSME is lasercoagulatie zinvol in gebieden met focale of diffuse lekkage op hetfluorescentieangiogram (FAG), maar niet bij uitgebreide ischemische maculopathie.CSME is in de ETDRS gedefinieerd als 1) biomicroscopisch waarneembare verdikking vande retina binnen 500 mm van het centrum van de macula, of 2) harde exsudaten binnen500 mm van het centrum indien geassocieerd met verdikking van de aangrenzenderetina, of 3) verdikking van een gebied van minimaal één papilgrootte, op maximaal éénpapildiameter-afstand van het centrum.66
Page 1 and 2:
RichtlijnDiabetische retinopathie
Page 3 and 4:
ColofonDiabetische retinopathieScre
Page 5 and 6:
D i a b e t i s c h e r e t i n o p
Page 8:
Screening, diagnostiek en behandeli
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16: D i a b e t i s c h e r e t i n o p
Page 22 and 23: Hoofdstuk 1Algemene inleiding1.1 Do
Page 24 and 25: A l g e m e n e i n l e i d i n gwo
Page 26 and 27: A l g e m e n e i n l e i d i n gzo
Page 28 and 29: A l g e m e n e i n l e i d i n gDe
Page 30 and 31: Hoofdstuk 2Achtergrond2.1 Pathofysi
Page 32 and 33: A c h t e r g r o n dmellitus type
Page 34 and 35: Hoofdstuk 3Risicofactoren en preven
Page 36 and 37: R i s i c o f a c t o r e n e n p r
Page 42: R i s i c o f a c t o r e n e n p r
Page 65: D i a b e t i s c h e r e t i n o p
Page 78 and 79: Hoofdstuk 8Verwijzing van slechtzie
Page 80 and 81: V e r w i j z i n g v a n s l e c h
Page 82: V e r w i j z i n g v a n s l e c h
Page 87: D i a b e t i s c h e r e t i n o p
show all

Richtlijn Diabetische retinopathie - Nederlands Oogheelkundig ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?