Richtlijn Diabetische retinopathie - Nederlands Oogheelkundig ...

More documents

Recommendations

Info

A l g e m e n e i n l e i d i n gworden onderzocht, zoals bijvoorbeeld over screening en diagnostiek door middel vanretinale diktemetingen, over patroonherkenning, over de medicamenteuze behandelingvan diabetische retinopathie zoals met proteïnekinase-C-remmers, over de handelwijzebij patiënten met secundair glaucoom etc.DoelgroepenDeze richtlijn is van toepassing bij de zorg voor alle personen met diabetes mellitus type 1en type 2, al dan niet met de complicatie diabetische retinopathie. De richtlijn is bedoeldvoor alle professionals die bij de oogzorg van personen met diabetes mellitus zijn betrokken,zoals oogartsen, huisartsen, internisten, diabetesverpleegkundigen, optometristen en fotografen.Ook personen met diabetes mellitus kunnen de richtlijn gebruiken.1.2 Samenstelling en werkwijze van de richtlijnwerkgroepDe richtlijnwerkgroep is multidisciplinair opgebouwd, representatief voor het hele veldvan de diabetische oogzorg. Naast de medisch specialisten zoals oogartsen, een internisten een huisarts, hadden ook een diabetesverpleegkundige, een optometrist en een epidemioloogzitting in de werkgroep. Ook met de patiënten is rekening gehouden door vertegenwoordigingvanuit de Diabetesvereniging Nederland. Uit praktische overwegingen isgekozen voor werkgroepleden die werkzaam of woonachtig waren in de Randstad. Dewerkgroep bestond uit de volgende personen, voor zover van toepassing afgevaardigddoor hun beroepsvereniging:Kernwerkgroepleden• Prof. dr. B.C.P. Polak, oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam; NOG (voorzitter)• Drs. W.W. Hartstra, arts-onderzoeker, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam(secretaris)• Prof. dr. P.J. Ringens, oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam; NOGOverige werkgroepsleden• Dr. drs. ing. A. Baumgarten RA, Voorburg; Diabetesvereniging Nederland• M.C.G. Dekker, diabetesverpleegkundige, VU medisch centrum, Amsterdam; EADV• Dr. Y. Groeneveld, huisarts, Leiden; NHG• Prof. dr. J.B.L. Hoekstra, internist, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam; NIV• C.P. Hogerhuis-Klein, optometrist, Amstelveen; OVN• Dr. R.O. Schlingemann, oogarts, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam; NOG• Dr. M. S. A. Suttorp-Schulten, oogarts, VU medisch centrum en OLVG, Amsterdam;NOG• J. Verwer, student Beleid en Management Gezondheidszorg, ErasmusuniversiteitRotterdam; op persoonlijke titel23
D i a b e t i s c h e r e t i n o p a t h i eBegeleiding en advisering• Dr. R.J.P.M. Scholten, arts-epidemioloog, directeur Dutch Cochrane Centre, AmsterdamGedurende twee jaar werd 11 maal plenair vergaderd; daarnaast werkten subgroepen afzonderlijkaan het beoordelen van literatuur en voorbereiden van conceptteksten. Hoewel deafzonderlijke tekstgedeelten door individuele werkgroepleden of subwerkgroepen zijn voorbereid,is dit document geschreven uit naam van de gehele werkgroep.De werkgroepleden zochten systematisch literatuur en beoordeelden de kwaliteit eninhoud ervan. Hierin werd de werkgroep ondersteund door de cursus Evidence-BasedRichtlijn-Ontwikkeling van het Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO, endoor participatie, sturing en advies van het Dutch Cochrane Centre. Vervolgens schrevende werkgroepleden een paragraaf of hoofdstuk voor de conceptrichtlijn, waarin de beoordeeldeliteratuur werd verwerkt. Tijdens vergaderingen lichtten zij hun teksten toe,dachten mee en discussieerden over andere hoofdstukken.Dr. M.S.A. Suttorp-Schulten is betrokken bij de BV Eyecheck, een organisatie die zichheeft toegelegd op digitale fundusfotografie in de eerste lijn. De overige werkgroepledenhebben bij navraag geen melding gedaan van eventuele persoonlijke belangen bijaanbevelingen uit deze richtlijn. De werkgroepleden hebben onafhankelijk gehandelden waren – voor zover van toepassing – gemandateerd door hun respectievelijke beroepsverenigingen.1.3 Wetenschappelijke onderbouwingDeze herziening van de CBO/NDF-richtlijn is evidence-based verricht. Dit houdt in datde wetenschappelijke onderbouwing met betrekking tot de uitgangsvragen volgens eengedegen en transparant systeem is opgezet. Hierbij worden de uitgangsvragen omgezetin zoekvragen voor literatuuronderzoek in de verschillende databases. Vervolgens wordende gevonden titels en zo nodig de abstracts gescreend op relevantie voor de uitgangsvragen.De hieruit geselecteerde artikelen worden dan op kwaliteit beoordeeld en derelevante onderzoeksresultaten worden vertaald in conclusies. Deze leiden in combinatiemet andere overwegingen ten slotte tot de uiteindelijke aanbevelingen.Zoeken van de literatuurIn juli 2003 werd op diverse internetsites gezocht naar reeds bestaande, relevante richtlijnen(zie appendix 1). In Medline, Embase en de Cochrane Library werd vervolgens vanseptember 2003 tot en met september 2004 aan de hand van de zoekvragen naar systematischereviews en oorspronkelijk onderzoek gezocht. De aldus gevonden artikelenwerden onafhankelijk van elkaar door twee of drie werkgroepleden geselecteerd aan dehand van tevoren bepaalde in- en exclusiecriteria. De gebruikte zoektermen en de inenexclusiecriteria voor de verschillende zoekacties voor de verschillende zoekvragenkunnen bij de werkgroep worden opgevraagd. Er werden verder artikelen geëxtraheerduit referentielijsten van de opgevraagde literatuur. Enkele relevante artikelen die na de24
Page 1 and 2: RichtlijnDiabetische retinopathie
Page 3 and 4: ColofonDiabetische retinopathieScre
Page 5 and 6: D i a b e t i s c h e r e t i n o p
Page 8: Screening, diagnostiek en behandeli
Page 22 and 23: Hoofdstuk 1Algemene inleiding1.1 Do
Page 26 and 27: A l g e m e n e i n l e i d i n gzo
Page 28 and 29: A l g e m e n e i n l e i d i n gDe
Page 30 and 31: Hoofdstuk 2Achtergrond2.1 Pathofysi
Page 32 and 33: A c h t e r g r o n dmellitus type
Page 34 and 35: Hoofdstuk 3Risicofactoren en preven
Page 36 and 37: R i s i c o f a c t o r e n e n p r
Page 42: R i s i c o f a c t o r e n e n p r
Page 75 and 76:
D i a b e t i s c h e r e t i n o p
Page 78 and 79:
Hoofdstuk 8Verwijzing van slechtzie
Page 80 and 81:
V e r w i j z i n g v a n s l e c h
Page 82:
V e r w i j z i n g v a n s l e c h
Page 85 and 86:
Page 87:
show all

Richtlijn Diabetische retinopathie - Nederlands Oogheelkundig ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?