De waardecreatie van verduurzaamde kantoorgebouwen

1. Inleiding1.1. AchtergrondDuurzaamheid is onlosmakelijk verbonden met de gebouwde omgeving. De bouw is verantwoordelijkvoor circa 30% van de gehele CO 2 emissie (Sustinno, 2010). Duurzaamheid is echter door de jarenheen steeds meer een containerbegrip geworden dat voor meerdere interpretaties vatbaar is. Hetbegrip duurzame ontwikkeling wordt door de Commissie Brundtland in 1987 gedefinieerd als: ‘eenontwikkeling die voorziet in de behoefte van de huidige generatie zonder daarmee voor detoekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien’(SenterNovem, 2006). Belangrijk is dat naast het ecologische belang tevens rekening gehoudenwordt met de sociale en economische belangen.Figuur 1: grafische weergave van het begrip duurzame ontwikkeling volgens Brundtland (SenterNovem, 2006)Gedurende de duurzame ontwikkeling van de gebouwde omgeving, waarin sociale, milieukundige eneconomische dimensies een rol spelen, moet gekeken worden naar de huidige situatie om totoplossingen voor de toekomst te komen. Zo blijkt dat gebouwen in de utiliteitsector, met namekantoren, behoren tot de grootste energieverspillers van Nederland (Kroon, 1997). Dekantorenmarkt is verantwoordelijk voor 16% van de totale energieconsumptie in Nederland. In dezemarkt liggen daarom kansen voor verduurzaming, het besparingspotentieel bedraagt maar liefst 80%(SenterNovem, 2009). Binnen de kantorenmarkt heeft met name de bestaande bouw veel potentie,per jaar wordt slechts 1 à 2 procent nieuw gebouwd. Slopen is vaak geen goede optie, omdat dit leidttot onnodige kapitaalsvernietiging en extra CO 2 emissie. Het is dus belangrijk om de huidige voorraadkantoorgebouwen te verduurzamen. Gezien de definitie van Brundtland moeten voor een integraalverduurzamingsproces naast de milieu aspecten ook de sociale en economische aspecten van eengebouw worden meegenomen.De waarde van duurzaam gerenoveerde gebouwen verschilt vaak per gebouw. De meerwaarde vaneen duurzaam gebouw wordt namelijk in de huidige markt zelden meegenomen in de marktwaarde.Bijvoorbeeld het Royal Institute for Chartered Surveyors (RICS) stelt in het onderzoeksrapport ‘Issustainability reflected in commercial property prices: an analysis of the evidence base’ dat er weinig“hard evidence” is voor de meerwaarde van duurzaam vastgoed. Dit onderzoek heeft met namebetrekking op de kantorenmarkt in de Verenigde Staten. Tevens blijkt uit zeer recent onderzoek inNederland dat duurzaamheid in de kantorenmarkt nog verre van eenduidig gewaardeerd wordtTU/e Master Building Services De meerwaarde van verduurzaamde kantoorgebouwen Pagina 5