De waardecreatie van verduurzaamde kantoorgebouwen

3.1.4. Visueel comfortLicht beïnvloedt het dagelijks ritme en het welzijn van mensen op een fysiologische, psychologischeen biologische wijze. Licht zorgt er niet alleen voor dat de mens kan zien, want naast visuelereceptoren zitten ook niet-visuele fotoreceptorcellen in het oog. Deze receptoren zijn ontdekt bijrecentelijk onderzoek en beïnvloeden de biologische klok van een mens (Aries, 2005)&(Górnicka,2008). Deze interne klok regelt dagelijkse, maandelijkse en jaarlijkse ritmes van velelichaamsprocessen, zoals lichaamstemperatuur, slaap patronen, cognitieve prestaties, stemming ende aanmaak of onderdrukking van diverse hormonen. Het proces gaat als volgt te werk: blauwachtiglicht zorgt voor een remming van de productie van melatonine. Melatonine is een hormoon datinvloed heeft op het slaap-waakritme (24-uurs ritme). Indien de productie van melatonine opgangkomt, bij vermindering van blootstelling aan licht, is dit voor het lichaam een signaal om de dagactiviteiten te verminderen en zich voor te bereiden op de nacht. Daarentegen wordt de productievan cortisol (stresshormoon) juist gestimuleerd bij blootstelling aan licht. Cortisol zorgt voor afbraakvan bepaalde eiwitten in de spieren waardoor energie in de vorm van glucose vrijkomt.Figuur 15: Het zien en de biologische klok (Beld, 2006)Figuur 16: overzicht van variabelen in een 24-uur ritme die gegenereerd worden door de biologische klok,het blauwe gedeelte in de tijdlijn is de nacht. De variabelen zijn de lichaamstemperatuur (rode grafiek), dealertheid (gele grafiek), het hormoon melatonine (licht blauwe grafiek) en het hormoon cortisol (donkerblauwe grafiek) (Beld, 2006)Licht heeft via twee wegen invloed op de prestatie van werknemers, via visuele processen en vianon-visuele processen. De non-visuele effecten zijn onder te verdelen in directe effecten, zoals dereactie van de pupil en de onderdrukking van melatonine, en lange termijn effecten, bijvoorbeeld debeïnvloeding van het 24-uur ritme. De biologische klok van ochtend en avondmensen toont groteverschillen. Dit is terug te zien in de prestatie van de mens bij vaste werktijden. De prestatie opTU/e Master Building Services De meerwaarde van verduurzaamde kantoorgebouwen Pagina 32