<strong>De</strong> omgeving <strong>van</strong> een gebouw heeft ook invloed op het binnenmilieu <strong>van</strong> een kantoorgebouw.Aangezien het in dit onderzoek gaat om de verduurzaming <strong>van</strong> bestaande <strong>kantoorgebouwen</strong> wordtde omgeving buiten beschouwing gelaten. Vanwege het geringe en vaak kwalitatieve onderzoek naarconsumenten producten en gebruiksactiviteiten zullen deze onderwerpen ook niet verder behandeldworden.BouwmaterialenAangezien materialen in gebouwconstructies, met name de materialen die direct grenzen aan debinnenruimte, constant in aanraking komen met de binnenlucht is het belangrijk om de bijdrage aande luchtverontreiniging <strong>van</strong> deze materialen te onderzoeken. Dit geldt voor zowel kunstmatige alsnatuurlijke materialen. <strong>De</strong> luchtverontreiniging kan ontstaan door direct contact <strong>van</strong> luchtstromingenmet het oppervlak <strong>van</strong> materialen of doordat atomen en/of moleculen <strong>van</strong> de materialen eenchemische binding aangaan zodat nieuwe stoffen ontstaan, de reactieproducten. Hetlaatstgenoemde proces wordt onder andere beïnvloed door de grootte en structuur <strong>van</strong> dereactanten, de microstructuur <strong>van</strong> het materiaal, de temperatuur, het vochtgehalte en de pH (ENVIE,2008).Het effect <strong>van</strong> het materiaal op de binnenlucht varieert sterk per type materiaal. Niet alleeninrichtingsmaterialen bevatten gevaarlijke stoffen maar ook bouw-, isolatie en afwerkingsmaterialen.Verschillende onderzoeken hebben al aangetoond dat materialen, zoals verf, producten bestaandeuit koolteer en verschillende polymeren, de binnenlucht over een lange termijn vervuilen(Gustafsson, 1992) (ENVIE, 2008). Daarnaast zijn ook materialen bekend, zoals vers hout, die op kortetermijn emissies uitstoten. <strong>De</strong> emissie kan veroorzaakt worden door verval <strong>van</strong> het materiaal of doorreacties veroorzaakt door vocht. Daarnaast kan de luchtvervuiling <strong>van</strong> het materiaal per merkverschillen, zoals bij latex verf. Materialen met een minimalistisch vervuiling zijn steen, glas enroestvrij staal (ENVIE, 2008). Gezien de vele soorten materialen, verschillende mogelijkheden <strong>van</strong>vervuiling en variërende gezondheidseffecten zijn in dit onderzoek slechts enkele prominentematerialen behandeld. Voor een uitgebreid overzicht <strong>van</strong> materialen en de bijbehorende emissie kanhet best de BUMA Database geraadpleegd worden (Priorizitation of BUilding MAterials as indoorpollution sources).Overige vervuilingsbronnenNaast bouwmaterialen zijn ook andere bronnen in een kantoorruimte aanwezig die de luchtkwaliteitnegatief beïnvloeden. Voorbeelden <strong>van</strong> luchtvervuilingsbronnen zijn luchtbevochtiging, recirculatie<strong>van</strong> afgevoerde lucht, grote printers of copiers in de werkruimte en vervuilde vloerbedekking. Uit<strong>De</strong>ens laboratoriumonderzoek blijkt dat het verwijderen <strong>van</strong> vervuilingsbronnen, oude vervuildevloerbedekking of vervuilde luchtbevochtiging, uit een werkruimte leidt tot een vergroting <strong>van</strong> deproductie <strong>van</strong> 3% bij administratieve taken en 7% bij tekstverwerking, beide objectief gemeten (SBR,2002). Uit een ander <strong>De</strong>ens onderzoek komen soortgelijke resultaten. <strong>De</strong> vervuilingsbronnen warenin dit onderzoek linoleum, verouderde kit en houten schappen met boeken en papierendocumenten. Door het verwijderen <strong>van</strong> de vervuilingsbronnen wordt de waargenomen luchtkwaliteitverbeterd zonder toename <strong>van</strong> de ventilatiehoeveelheid (Wargocki, Bakó-Biró, Clausen, & Fanger,2002). <strong>De</strong> studie toont aan dat gebruik <strong>van</strong> materialen met weinig emissies leidt tot een betereluchtkwaliteit.TU/e Master Building Services <strong>De</strong> meerwaarde <strong>van</strong> <strong>verduurzaamde</strong> <strong>kantoorgebouwen</strong> Pagina 19
Voor een ander laboratoriumonderzoek is een goed controleerbare normale kantoorruimte gebruikt,waarin twee verschillende luchtkwaliteiten zijn gerealiseerd. Eén ruimte werd voorzien <strong>van</strong> eenvloertapijt als extra bron <strong>van</strong> verontreiniging. Het vloertapijt was onzichtbaar voor de gebruikers <strong>van</strong>de ruimte. <strong>De</strong>zelfde proefpersonen werkten in beide ruimten gedurende 4,5 uur aan gesimuleerdekantoorwerkzaamheden. <strong>De</strong> productiviteit <strong>van</strong> de proefpersonen bleek 6,5 % hoger te zijn (P
Change language