Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

gezagsdrager) wel degelijk directief optrad en op inhoud of macht stuurde.Enkele daarvan zijn:- de Kerncommissie kreeg als opdracht (macht) een advies te schrijven metbetrekking tot het thema patiëntveiligheid (inhoud);- de MT’s waren verplicht op 3 risicovolle zorgprocessen te benoemen(macht);- de MT’s waren verplicht (macht) om SIRE’s binnen hun divisie toe te staan(inhoud);- de MT’s waren verplicht (macht) om te reageren op de inhoudelijke (inhoud)aanbevelingen uit SIRE rapporten;- medewerkers werden soms verplicht naar de SIRE training gestuurd, ofvoor deelname aan SAFER aangewezen (macht);- medewerkers waren verplicht mee te werken met onderzoek naar incidentenwaar zij zelf bij betrokken waren (macht);- na twee jaar zijn SIRE en SAFER als vaste methodieken ingevoerd (inhoud &macht).Nader beschouwd staat dit directief optreden niet los van processturing.Er waren drie momenten waarop er op macht of inhoud werd gestuurd:1 om een (deel)proces op gang te brengen (bv verplichte SIRE training);2 om een (deel)proces op gang te houden (bv verplicht meewerken aanincident analyse);3 om de uitkomsten van een (deel)proces te borgen (bv verplicht reageren opSIRE rapport).Daar waar er op macht of inhoud werd gestuurd, was dat ter bevordering vande procesmatige interventie. Directief optreden werd gebruikt om de processende kans te geven op gang te komen, hun werk te doen en daadwerkelijkinvloed te hebben op het verbeteren van de patiëntveiligheid. De bovenstaandevoorbeelden geven aan dat processen soms stagneerden of dat er omstandighedenvoorzien werden die het proces zouden kunnen ontregelen. In diegevallen kon het nodig zijn om met (de dreiging van) een hiërarchischeinterventie de procesgang te beschermen. Een dergelijke dreiging wordt inde literatuur de “shadow of hierachy” genoemd. Een voorbeeld hiervan wasdat de MIP de Raad van Bestuur achter de hand hield voor het geval een MTniet zou reageren op MIP correspondentie. Afhankelijk van de aard van hetprobleem was dit een rol die alleen het bestuur, het MT of een andere leidinggevendeop basis van zijn hiërarchische positie kon invullen. Daar waar ditniet nodig was, bleef het gezag op afstand.12Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 337