Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
strategie risico remedieOpenheid Onveiligheid VeiligheidVeiligheid Vrijblijvendheid VaartVaart Onzinnige uitkomst InhoudInhoud Bloedeloosheid Intrinsieke motivatieIntrinsieke motivatieTijdsbesteding conflicteertmet primaire takenOndersteuningTabel 5: de gebruikte strategieën, hun risico en de remedie die gebruikt is omhiermee om te gaan.De combinatie van de genoemde strategieën leidde tot processen waarbijdeelnemers individueel en als groep veel vrijheid hadden om de procesgangte sturen. Veel van die vrijheden zijn op het eerste gezicht contra-intuïtiefvoor een bestuurder. Het lijkt alsof ze zullen leiden tot eindeloze vergaderingen,het steeds opnieuw uitvinden van het wiel, arbitraire uitkomsten envrijblijvendheid. De praktijk beziend, lijkt het aannemelijk dat deze vrijheidsgradenjuist een belangrijke rol hebben gespeeld bij het betrekken vanzorgprofessionals bij het patiëntveiligheidsbeleid. Ze hebben het voor henuitnodigend, gemakkelijk en veilig gemaakt om deel te nemen. Er werd hengeen inhoudelijke oplossing opgelegd maar hun intelligentie werd geprikkelden zij werden ondersteund om tot gezamenlijk gedragen oplossingen tekomen die toepasbaar waren in de eigen praktijk. Hierdoor werden dezorgprofessionals mede-eigenaar van het probleem. Dit had resultaat.Betrokkenen vonden het een zinvolle besteding van hun tijd, er ontstondenoplossingen die aansloten bij de lokale problemen, de uitkomsten warenverdedigbaar en betrokkenen wisten en voelden zich verantwoordelijk.Alleen al de SAFER’s en de SIRE’s leidden in de eerste twee jaar dat zij werdentoegepast tot het invoeren van ruim 120 maatregelen waarvan zowel dezorgprofessionals als hun managers meenden dat dit de patiëntveiligheidzou verbeteren. Hierdoor kon de Raad van Bestuur steeds beter invullinggeven aan zijn eindverantwoordelijkheid voor het leveren van verantwoordezorg, voor wat betreft het aspect patiëntveiligheid. De ingezette koers blijktzeven jaar na aanvang nog steeds werkzaam te zijn in het UMC Utrecht;SIRE’s en SAFER’s worden nog steeds uitgevoerd, de meldingsbereidheid vanmedewerkers blijft toenemen en steeds meer medewerkers nemen deel aaninitiatieven om de patiëntveiligheid te verbeteren.Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 333
4 BeschouwingInleidingIn de vorige paragrafen is antwoord gegeven op de vraag hoe de Raad vanBestuur van het UMC Utrecht leiding heeft gegeven aan het verbeteren vande patiëntveiligheid en of dit effectief is geweest. In deze paragraaf wordtteruggeblikt op de conclusies die getrokken waren op basis van de theorie uithoofdstukken 4 en 5. Uit de empirische bevindingen blijkt dat er ook anderestijlen van aansturing zijn toegepast naast procesmatige aansturing. De roldie directief optreden, inhoudelijke kennis en standaardisatie hebbengespeeld wordt nader toegelicht. Tot slot wordt nog eens stilgestaan bij debeperkingen van dit onderzoek.Terugblik op de theorieUit de theoretische noties die in hoofdstukken 4 en 5 zijn beschreven kongeconcludeerd worden dat leiding geven aan het verbeteren van de patiëntveiligheidde vier typerende kenmerken van patiëntveiligheid moet verdisconterenen rekening moet houden met de belemmeringen die het aansturenvan professionals en professionele organisaties kent. Op grond hiervan isde hypothese gevormd dat leidinggeven aan patiëntveiligheid:- moet voldoen aan de kenmerken van goede processturing (openheid,veiligheid, vaart en inhoud);- een doorlopend leertraject moet zijn.Terugkijkend op de empirische bevindingen kan geconcludeerd worden dathet in de drie onderzochte casus inderdaad zo is gegaan.6, 7, 8, 9Omgaan met het ongestructureerde probleem “patiëntveiligheid”Het verbeteren van de patiëntveiligheid is een voorbeeld van een ongestructureerdprobleem. Er is zowel dissensus is over de feitelijke informatie(welke aspecten van zorg zijn onveilig, wat zijn de oorzaken hiervan) als overde normen die gebruikt worden om de informatie aan te toetsen. Dit istyperend voor het soort probleem waar een professionele organisatie zichover buigt. In de literatuur wordt vaak erkend dat directieve sturingsmodellenals standaardisatie, hiërarchische aansturing of het probleem overlatenaan de professionals, onvoldoende effectief zijn bij het aansturen van professioneleorganisaties en wordt verwezen naar “procesmatige aansturing” alsalternatieve strategie.Het accent verschuift dan van de inhoud van deverandering naar de manier waarop deze tot stand komt. Omdat de aard van334Hoofdstuk 9 | de drie casus vergeleken
- Page 284 and 285: de Raad van Bestuur. Doordat SAFER
- Page 286 and 287: desondanks tot uitkomsten te komen
- Page 288 and 289: teveel naar zijn eigen hand zou zet
- Page 290: Noten bij hoofdstuk 81 | DeRosier J
- Page 293 and 294: 1 DE STRATEGIEËN DIE BIJ DE DRIE C
- Page 295 and 296: om de ambiguïteit of de variëteit
- Page 297 and 298: Tabel 1: Voorbeelden van de wijze w
- Page 299 and 300: Tabel 3: Theoretische noties met be
- Page 301 and 302: MIP SIRE SAFERVrijwilligheid vandee
- Page 303 and 304: MIP SIRE SAFERDe verplichting totde
- Page 305 and 306: MIP SIRE SAFERRuimte voorverschille
- Page 307 and 308: Tabel 4: Empirische bevindingen die
- Page 309 and 310: van het proces wel inhoudelijk te v
- Page 311 and 312: Zo konden de professionals zich erv
- Page 313 and 314: Inbreng van professionals leidde to
- Page 315 and 316: werd bedreigd. Het moest voor manag
- Page 317 and 318: - De deelnemers hadden een exit-opt
- Page 319 and 320: nemen of dat er een beslissing werd
- Page 321 and 322: sten af te ronden, omdat dit van he
- Page 323 and 324: meerdere strategieën genoemd die w
- Page 325 and 326: etrekking tot patiëntveiligheid, v
- Page 327 and 328: van de medewerkers die een SIRE had
- Page 329 and 330: - Initiatiefnemer is bij voorbaat v
- Page 331 and 332: 3 SamenvattingDit onderzoek richt z
- Page 333: alleen in de juiste onderlinge verh
- Page 337 and 338: ken die aan onveiligheid bijdroegen
- Page 339 and 340: Nuancering van de rol van processtu
- Page 341 and 342: de uitkomsten van dit onderzoek gen
- Page 343 and 344: • In dit onderzoek is gebleken da
- Page 346 and 347: Appendix AReferentiesSamenvattingSu
- Page 348 and 349: 1. Inleiding1.1 Voorgeschiedenis st
- Page 350 and 351: instellen van een Kerncommissie Pat
- Page 352 and 353: 2.4 UitwerkingEr moet één centraa
- Page 354 and 355: - Patiënten Service/ klachtenburea
- Page 356 and 357: Haar taken zijn:1 Het gevraagd en o
- Page 358 and 359: maatschappij kunnen behouden zonder
- Page 360 and 361: 6 Samenstelling Kerncommissie Pati
- Page 362 and 363: - Billings CE. The NASA Aviation Sa
- Page 364 and 365: - Evans RG, Cardiff K, Sheps S. Hig
- Page 366 and 367: - Linkin DR, Sausman C, Santos L, L
- Page 368 and 369: - Stolper E, van Bokhoven M, Houben
- Page 370 and 371: - Zwart DLM, van Rensen ELJ, Verhei
- Page 372 and 373: 3 Prescriptief- Hoe kunnen de uitko
- Page 374 and 375: en dus veilige, zorg te organiseren
- Page 376 and 377: Elke casus bestond uit een aantal o
- Page 378 and 379: ling op de bestaande theorie over p
- Page 380 and 381: - Inbreng;(alle betrokkenen moeten
- Page 382 and 383: 3 Prescriptive- How can the results
strategie risico remedieOpenheid Onveiligheid VeiligheidVeiligheid Vrijblijvendheid VaartVaart Onzinnige uitkomst InhoudInhoud Bloe<strong>de</strong>loosheid Intrinsieke motivatieIntrinsieke motivatieTijdsbesteding conflicteertmet primaire takenOn<strong>de</strong>rsteuningTabel 5: <strong>de</strong> gebruikte strategieën, hun risico en <strong>de</strong> remedie die gebruikt is omhiermee om te gaan.De combinatie <strong>van</strong> <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> strategieën leid<strong>de</strong> tot processen waarbij<strong>de</strong>elnemers individueel en als groep veel vrijheid had<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> procesgangte sturen. Veel <strong>van</strong> die vrijhe<strong>de</strong>n zijn op het eerste gezicht contra-intuïtiefvoor een bestuur<strong>de</strong>r. Het lijkt alsof ze zullen lei<strong>de</strong>n tot ein<strong>de</strong>loze verga<strong>de</strong>ringen,het steeds opnieuw uitvin<strong>de</strong>n <strong>van</strong> het wiel, arbitraire uitkomsten envrijblijvendheid. De praktijk beziend, lijkt het aannemelijk dat <strong>de</strong>ze vrijheidsgra<strong>de</strong>njuist een belangrijke <strong>rol</strong> hebben gespeeld bij het betrekken <strong>van</strong><strong>zorg</strong>professionals bij het patiëntveiligheidsbeleid. Ze hebben het voor henuitnodigend, gemakkelijk en veilig gemaakt om <strong>de</strong>el te nemen. Er werd hengeen inhou<strong>de</strong>lijke oplossing opgelegd maar hun intelligentie werd geprikkel<strong>de</strong>n zij wer<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rsteund om tot gezamenlijk gedragen oplossingen tekomen die toepasbaar waren in <strong>de</strong> eigen praktijk. Hierdoor wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong><strong>zorg</strong>professionals me<strong>de</strong>-eigenaar <strong>van</strong> het probleem. Dit had resultaat.Betrokkenen von<strong>de</strong>n het een zinvolle besteding <strong>van</strong> hun tijd, er ontston<strong>de</strong>noplossingen die aansloten bij <strong>de</strong> lokale problemen, <strong>de</strong> uitkomsten warenver<strong>de</strong>digbaar en betrokkenen wisten en voel<strong>de</strong>n zich verantwoor<strong>de</strong>lijk.Alleen al <strong>de</strong> SAFER’s en <strong>de</strong> SIRE’s leid<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> eerste twee jaar dat zij wer<strong>de</strong>ntoegepast tot het invoeren <strong>van</strong> ruim 120 maatregelen waar<strong>van</strong> zowel <strong>de</strong><strong>zorg</strong>professionals als hun managers meen<strong>de</strong>n dat dit <strong>de</strong> patiëntveiligheidzou verbeteren. Hierdoor kon <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> Bestuur steeds beter invullinggeven aan zijn eindverantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor het leveren <strong>van</strong> verantwoor<strong>de</strong><strong>zorg</strong>, voor wat betreft het aspect patiëntveiligheid. De ingezette koers blijktzeven jaar na aan<strong>van</strong>g nog steeds werkzaam te zijn in het UMC Utrecht;SIRE’s en SAFER’s wor<strong>de</strong>n nog steeds uitgevoerd, <strong>de</strong> meldingsbereidheid <strong>van</strong>me<strong>de</strong>werkers blijft toenemen en steeds meer me<strong>de</strong>werkers nemen <strong>de</strong>el aaninitiatieven om <strong>de</strong> patiëntveiligheid te verbeteren.Patiëntveiligheid, <strong>de</strong> <strong>rol</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>r 333