Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

11.07.2015 Views

desondanks tot uitkomsten te komen die voor andere medewerkers acceptabelen vertrouwenwekkend zouden zijn. Daarnaast maakte deze samenstellingdeelname voor andere medewerkers aantrekkelijk omdat er in demarges van de bijeenkomsten ook nog even snel over andere belangrijkekwesties overlegd kon worden.Proces was inhoudelijk leerzaam voor betrokkenenDe deeltrajecten zelf en de bundeling van kennis hierin leidde ertoe dat deindividuele deelnemers meer inzicht kregen in de oorzaken van onveiligheidwaardoor voorheen onbekende oorzaken herkend werden en risico’s minderals onvermijdelijk werden gezien. In de SAFER methode zelf was ook tijdingebouwd tussen de bijeenkomsten om extra informatie op te zoeken. Opdiverse manieren nam zo de kennis over het zorgproces gedurende deanalyse toe. Dit maakte deelname aantrekkelijk omdat de SAFER teamledenkennis opdeden die relevant was voor het goed uitoefenen van hun dagelijkswerk (binnen het onderzochte en soortgelijke zorgprocessen) en het appelleerdeaan de professionele waarde van “lifelong learning”.Er was een natuurlijke druk om tot acceptabele uitkomst te komenDruk op deelnemers om rekening te houden met vervolgtrajectDe uitkomst van elk deeltraject werd als start werd gebruikt voor het opvolgendedeeltraject waar een nieuwe samenstelling van mensen mee aan deslag ging. Dat was bekend en de groep van het voorgaand deeltraject zorgdeervoor dat de uitkomst van hun deeltraject zo goed mogelijk aan zou sluitenbij de het volgende deeltraject. De Kerncommissie Patiëntveiligheid schreefeen ambitieus maar werkbaar advies voor de Raad van Bestuur. Het hieruitvoortgekomen Project Patiëntveiligheid zorgde ervoor dat de divisies aanhun verplichte deelname konden voldoen (door medewerkers in SAFER teondersteunen) en de medewerkers die SAFER’s uitvoerden zorgden ervoor dathun aanbevelingen voor het management uitvoerbaar waren en zodaniggeformuleerd dat het succes van de implementatie meetbaar zou zijn. Hetsucces van een deeltraject werd bepaald door de mate waarin de inhoudelijkeuitkomst door het volgende deeltraject werd overgenomen. Een SAFERwaarbij de aanbevelingen beargumenteerd van tafel konden worden geveegdwas geen succesvolle (of bevredigende) SAFER. Deelnemers hadden erdaarom belang bij dat hun uitkomsten zouden aansluiten op het volgendedeeltraject. Zo ontstond een natuurlijke druk op het groepsproces om alleeerder benoemde vrijheidsgraden spaarzaam te gebruiken en om pragma-Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 285

tisch om te gaan met onzekerheden zodat het proces af kon worden geronden tot een uitkomst zou leiden die inhoudelijk te verdedigen was.Druk op deelnemers om op uitkomst van voorgaande traject voort te bouwenAndersom was het bekend dat de uitkomst van het voorgaande deeltraject totstand was gekomen uit een zorgvuldig proces, bemenst door inhoudsdeskundigenmet gezag binnen hun professie. Hierdoor ontstond een natuurlijkedruk om op de uitkomsten van het voorgaande deeltraject voort tebouwen. Zo werd de uitkomst van elk deeltraject steeds sterker, omdat ermet meer perspectieven rekening was gehouden en een toenemend aantalmedewerkers zich eigenaar van de uitkomst voelde. Dit vergrootte deacceptatie van de uitkomst. De inhoudelijke autonomie van elk deeltrajectbleef geborgd doordat de deelnemers de vrijheid hadden om de uitkomstenvan hun voorgangers terzijde te schuiven. Naarmate de deeltrajecten vorderdenwerd het echter sociaal steeds moeilijker om lichtzinnig van dezevrijheid gebruik te maken.Deelnemers ervoeren wederzijdse afhankelijkheidOmdat de processen steeds multidisciplinair waren, ontstonden kleinemultidisciplinaire netwerken van medewerkers die gezamenlijk een trajectdoorliepen. Voor zover dat hen vooraf niet al duidelijk was, ervoeren zijtijdens het traject dat de problemen met betrekking tot patiëntveiligheidwaar dat traject zich op richtte, alleen door een gezamenlijke inspanningkonden worden opgelost. Sterker nog, dat het probleem vaak eerst nogomschreven moest worden en dat dit ook niet goed lukte zonder inbrengvanuit alle betrokkenen disciplines. De leden van de Kerncommissie Patiëntveiligheidhadden elkaar nodig om tot een advies te komen hoe patiëntveiligheidmoest worden vormgegeven, de divisieleiding en de coördinator patiëntveiligheidhadden elkaar nodig om tot de werkbare keuze van een risicovolzorgproces te komen, de leden van de SAFER teams hadden elkaar nodig omde SAFER uit te voeren. Al doende ervoeren de betrokkenen dat zij wederzijdsafhankelijk waren. De professionele grens, die er toe geleid had dat veelproblemen met betrekking tot patiëntveiligheid tot dan toe gezien werden alsbehorend binnen het eigen professionele domein, werd zo geslecht. Deprofessionals ervoeren dat zij elkaar nodig hadden, en dat de zorgprofessionalsen de managers elkaar ook nodig hadden, om de patiëntveiligheid teverbeteren. Vanuit die ervaren wederzijdse afhankelijkheid ontstond erkenningvoor elkaars perspectieven, elkaars mogelijkheden en elkaars beperkingen.Dit voorkwam op een natuurlijke wijze dat een enkeling het proces286Hoofdstuk 8 | Scenario Analyse van Faalwijzen, Effecten en Risico’s (SAFER)

tisch om te gaan met onzekerhe<strong>de</strong>n zodat het proces af kon wor<strong>de</strong>n geron<strong>de</strong>n tot een uitkomst zou lei<strong>de</strong>n die inhou<strong>de</strong>lijk te ver<strong>de</strong>digen was.Druk op <strong>de</strong>elnemers om op uitkomst <strong>van</strong> voorgaan<strong>de</strong> traject voort te bouwenAn<strong>de</strong>rsom was het bekend dat <strong>de</strong> uitkomst <strong>van</strong> het voorgaan<strong>de</strong> <strong>de</strong>eltraject totstand was gekomen uit een <strong>zorg</strong>vuldig proces, bemenst door inhouds<strong>de</strong>skundigenmet gezag binnen hun professie. Hierdoor ontstond een natuurlijkedruk om op <strong>de</strong> uitkomsten <strong>van</strong> het voorgaan<strong>de</strong> <strong>de</strong>eltraject voort tebouwen. Zo werd <strong>de</strong> uitkomst <strong>van</strong> elk <strong>de</strong>eltraject steeds sterker, omdat ermet meer perspectieven rekening was gehou<strong>de</strong>n en een toenemend aantalme<strong>de</strong>werkers zich eigenaar <strong>van</strong> <strong>de</strong> uitkomst voel<strong>de</strong>. Dit vergrootte <strong>de</strong>acceptatie <strong>van</strong> <strong>de</strong> uitkomst. De inhou<strong>de</strong>lijke autonomie <strong>van</strong> elk <strong>de</strong>eltrajectbleef geborgd doordat <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers <strong>de</strong> vrijheid had<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> uitkomsten<strong>van</strong> hun voorgangers terzij<strong>de</strong> te schuiven. Naarmate <strong>de</strong> <strong>de</strong>eltrajecten vor<strong>de</strong>r<strong>de</strong>nwerd het echter sociaal steeds moeilijker om lichtzinnig <strong>van</strong> <strong>de</strong>zevrijheid gebruik te maken.Deelnemers ervoeren we<strong>de</strong>rzijdse afhankelijkheidOmdat <strong>de</strong> processen steeds multidisciplinair waren, ontston<strong>de</strong>n kleinemultidisciplinaire netwerken <strong>van</strong> me<strong>de</strong>werkers die gezamenlijk een trajectdoorliepen. Voor zover dat hen vooraf niet al dui<strong>de</strong>lijk was, ervoeren zijtij<strong>de</strong>ns het traject dat <strong>de</strong> problemen met betrekking tot patiëntveiligheidwaar dat traject zich op richtte, alleen door een gezamenlijke inspanningkon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n opgelost. Sterker nog, dat het probleem vaak eerst nogomschreven moest wor<strong>de</strong>n en dat dit ook niet goed lukte zon<strong>de</strong>r inbreng<strong>van</strong>uit alle betrokkenen disciplines. De le<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> Kerncommissie Patiëntveiligheidhad<strong>de</strong>n elkaar nodig om tot een advies te komen hoe patiëntveiligheidmoest wor<strong>de</strong>n vormgegeven, <strong>de</strong> divisieleiding en <strong>de</strong> coördinator patiëntveiligheidhad<strong>de</strong>n elkaar nodig om tot <strong>de</strong> werkbare keuze <strong>van</strong> een risicovol<strong>zorg</strong>proces te komen, <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> SAFER teams had<strong>de</strong>n elkaar nodig om<strong>de</strong> SAFER uit te voeren. Al doen<strong>de</strong> ervoeren <strong>de</strong> betrokkenen dat zij we<strong>de</strong>rzijdsafhankelijk waren. De professionele grens, die er toe geleid had dat veelproblemen met betrekking tot patiëntveiligheid tot dan toe gezien wer<strong>de</strong>n alsbehorend binnen het eigen professionele domein, werd zo geslecht. Deprofessionals ervoeren dat zij elkaar nodig had<strong>de</strong>n, en dat <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>professionalsen <strong>de</strong> managers elkaar ook nodig had<strong>de</strong>n, om <strong>de</strong> patiëntveiligheid teverbeteren. Vanuit die ervaren we<strong>de</strong>rzijdse afhankelijkheid ontstond erkenningvoor elkaars perspectieven, elkaars mogelijkhe<strong>de</strong>n en elkaars beperkingen.Dit voorkwam op een natuurlijke wijze dat een enkeling het proces286Hoofdstuk 8 | Scenario Analyse <strong>van</strong> Faalwijzen, Effecten en Risico’s (SAFER)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!