Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

11.07.2015 Views

Besluitvorming tijdens deelprocessen was niet bindendSamenstelling team kon gedurende proces door team gewijzigd wordenIndien gewenst kon het SAFER team besluiten dat de samenstelling (tijdelijk)moest worden uitgebreid, bijvoorbeeld om een lacune aan kennis op tevullen. Dit gaf rust aan het begin van de SAFER. Op dat moment wistenteamleden nog niet precies wat de SAFER inhoudelijk zou vergen en welkekennisdomeinen er nodig zouden zijn om de SAFER tot een goed einde tebrengen. Door de samenstelling van het team niet vooraf vast te leggen konhet team snel beginnen zonder angst dat een verkeerde samenstelling aanhet begin de proactieve risicoanalyse in een latere fase zou ondermijnen.Beslissingen werden pas aan het eind van elk deeltraject vastgesteldDe beslissingen die in de loop van elk deeltraject genomen werden, werdensteeds pas aan het eind van dat deeltraject vastgesteld. Zolang het deeltrajectnog niet was afgerond werden er geen besluiten vastgelegd. De Kerncommissiebesloot pas bij het corrigeren van het conceptrapport welke aanbevelingengedaan zouden worden; de keuze van het te onderzoeken risicovollezorgproces lag pas vast als het SAFER team was samengesteld; de definitieveSAFER aanbevelingen werden pas tijdens het schrijven van het eindrapportvastgesteld. Zo ontstond er een prikkel voor deelnemers om tot het einde vanhet traject betrokken te blijven want dat was de enige manier om invloed tehebben op de einduitkomst. Het gaf het team ook de maximale tijd om aande uitkomsten van hun deeltraject te schaven waardoor er extra gelegenheidwas om tot een voor iedereen acceptabele uitkomst te komen.Beslissingen waren niet hardDeelnemers wisten dat de uitkomst van een deeltraject niet definitief was,maar “slechts” de start van het volgende deeltraject. Hierdoor was het nemenvan een inhoudelijke beslissing minder bedreigend en was het makkelijkerte accepteren dat er soms een inhoudelijke beslissing werd genomen waareen deelnemer het niet mee eens was. Dit zou namelijk altijd in een laterefase nog kunnen worden teruggedraaid. Hoewel dit van een afstand als“slap” kan worden gezien, leidde het ertoe dat het makkelijker werd ombeslissingen te nemen. Er kon sneller en met minder discussie tot eenbesluit worden gekomen omdat tegenstanders van dat besluit niet alles opalles hoefde te zetten om het op dat moment tegen te houden. Hiermee werdook de kans verlaagd dat er conflicten zouden ontstaan tussen deelnemersdie de procesgang zouden kunnen stagneren.Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 281

Een gevolg hiervan was wel dat de beslissing van het divisie managementom een bepaald zorgproces te analyseren door de betrokken zorgprofessionalsteniet gedaan kon worden. Dit gebeurde bij divisie C en leidde eruiteindelijk toe dat er een ander zorgproces gekozen werd als onderwerpvoor de SAFER.Uitkomst was niet bindend voor deelnemersGeen enkele deelnemer aan een deeltraject hoefde zich te voegen in eenuitkomst die voor hem onacceptabel was. Mede door de eerder genoemdeexit-optie, had een deelnemer als uiterste machtsmiddel de mogelijkheid omop te stappen als de uitkomst een richting uitging die hem niet aanstond.Dit maakte deelname comfortabel omdat een deelnemer niet verplicht wasom zich te conformeren aan een ongewenste uitkomst. Hij kon ook niet inde situatie terecht komen dat zijn deelname legitimiteit zou geven aan eenuitkomst waar hij zelf niet achter stond. Hierdoor konden mensen deelnemenzonder vooraf inhoudelijke garanties te moeten afdwingen. Deelnamewas geen fuik.Dat gold ook voor de start van elk deeltraject. Het team was niet verplicht omde uitkomst van het vorige deeltraject over te nemen. Zo was de divisie nietverplicht om de SAFER methodiek te gebruiken, ze mochten ook een anderemethode voor prospectieve risicoanalyse toepassen. De SAFER teams kondenop hun beurt desgewenst een ander risicovol zorgproces kiezen of eenandere focus leggen binnen dat zorgproces. De MT’s waren niet verplicht deaanbevelingen van de SAFER teams over te nemen. Hierdoor behieldendeelnemers de vrijheid om zelf de inhoudelijke keuzes te maken en was deprocesgang geen bedreiging voor hun professionele autonomie. Dit is voorveel zorgprofessionals een belangrijke voorwaarde voor acceptatie, omdat zijautonomie als voorwaarde beschouwen voor het kunnen uitoefenen van hunberoep.Druk om deel te nemen nam geleidelijk toeDivisieleiding kon zich niet vrijblijvend aan deelname onttrekkenDe coördinator patiëntveiligheid had geen machtsmiddel en spande zich inom de divisieleiding te overtuigen en te verleiden tot deelname. Door middelvan afspraken en emails hield hij SAFER actief onder de aandacht van dedivisieleiding zodat het verzoek om een SAFER te doen niet “vergeten” konworden. Niet deelnemen werd hierdoor een bewuste beslissing en éénwaarvan de divisieleiding wist dat ze die zouden moeten verantwoorden aan282Hoofdstuk 8 | Scenario Analyse van Faalwijzen, Effecten en Risico’s (SAFER)

Een gevolg hier<strong>van</strong> was wel dat <strong>de</strong> beslissing <strong>van</strong> het divisie managementom een bepaald <strong>zorg</strong>proces te analyseren door <strong>de</strong> betrokken <strong>zorg</strong>professionalsteniet gedaan kon wor<strong>de</strong>n. Dit gebeur<strong>de</strong> bij divisie C en leid<strong>de</strong> eruitein<strong>de</strong>lijk toe dat er een an<strong>de</strong>r <strong>zorg</strong>proces gekozen werd als on<strong>de</strong>rwerpvoor <strong>de</strong> SAFER.Uitkomst was niet bin<strong>de</strong>nd voor <strong>de</strong>elnemersGeen enkele <strong>de</strong>elnemer aan een <strong>de</strong>eltraject hoef<strong>de</strong> zich te voegen in eenuitkomst die voor hem onacceptabel was. Me<strong>de</strong> door <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r genoem<strong>de</strong>exit-optie, had een <strong>de</strong>elnemer als uiterste machtsmid<strong>de</strong>l <strong>de</strong> mogelijkheid omop te stappen als <strong>de</strong> uitkomst een richting uitging die hem niet aanstond.Dit maakte <strong>de</strong>elname comfortabel omdat een <strong>de</strong>elnemer niet verplicht wasom zich te conformeren aan een ongewenste uitkomst. Hij kon ook niet in<strong>de</strong> situatie terecht komen dat zijn <strong>de</strong>elname legitimiteit zou geven aan eenuitkomst waar hij zelf niet achter stond. Hierdoor kon<strong>de</strong>n mensen <strong>de</strong>elnemenzon<strong>de</strong>r vooraf inhou<strong>de</strong>lijke garanties te moeten afdwingen. Deelnamewas geen fuik.Dat gold ook voor <strong>de</strong> start <strong>van</strong> elk <strong>de</strong>eltraject. Het team was niet verplicht om<strong>de</strong> uitkomst <strong>van</strong> het vorige <strong>de</strong>eltraject over te nemen. Zo was <strong>de</strong> divisie nietverplicht om <strong>de</strong> SAFER methodiek te gebruiken, ze mochten ook een an<strong>de</strong>remetho<strong>de</strong> voor prospectieve risicoanalyse toepassen. De SAFER teams kon<strong>de</strong>nop hun beurt <strong>de</strong>sgewenst een an<strong>de</strong>r risicovol <strong>zorg</strong>proces kiezen of eenan<strong>de</strong>re focus leggen binnen dat <strong>zorg</strong>proces. De MT’s waren niet verplicht <strong>de</strong>aanbevelingen <strong>van</strong> <strong>de</strong> SAFER teams over te nemen. Hierdoor behiel<strong>de</strong>n<strong>de</strong>elnemers <strong>de</strong> vrijheid om zelf <strong>de</strong> inhou<strong>de</strong>lijke keuzes te maken en was <strong>de</strong>procesgang geen bedreiging voor hun professionele autonomie. Dit is voorveel <strong>zorg</strong>professionals een belangrijke voorwaar<strong>de</strong> voor acceptatie, omdat zijautonomie als voorwaar<strong>de</strong> beschouwen voor het kunnen uitoefenen <strong>van</strong> hunberoep.Druk om <strong>de</strong>el te nemen nam gelei<strong>de</strong>lijk toeDivisieleiding kon zich niet vrijblijvend aan <strong>de</strong>elname onttrekkenDe coördinator patiëntveiligheid had geen machtsmid<strong>de</strong>l en span<strong>de</strong> zich inom <strong>de</strong> divisieleiding te overtuigen en te verlei<strong>de</strong>n tot <strong>de</strong>elname. Door mid<strong>de</strong>l<strong>van</strong> afspraken en emails hield hij SAFER actief on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht <strong>van</strong> <strong>de</strong>divisieleiding zodat het verzoek om een SAFER te doen niet “vergeten” konwor<strong>de</strong>n. Niet <strong>de</strong>elnemen werd hierdoor een bewuste beslissing en éénwaar<strong>van</strong> <strong>de</strong> divisieleiding wist dat ze die zou<strong>de</strong>n moeten verantwoor<strong>de</strong>n aan282Hoofdstuk 8 | Scenario Analyse <strong>van</strong> Faalwijzen, Effecten en Risico’s (SAFER)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!