Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Het groepsproces voorkwam dat er te lang werd uitgewijd bij niet relevantefaalwijzen of oorzaken. Hierdoor werden er aan het eind van de SAFER alleenmaatregelen aanbevolen die gericht waren op de door het team als relevantbeschouwde faalwijzen. De SAFER begeleider zag erop toe dat benoemdeoorzaken altijd beargumenteerbaar aansloten op de benoemde faalwijzen.Omdat de begeleider niet inhoudsdeskundig was kon deze vanuit eenneutrale rol om opheldering vragen wanneer deze relatie niet duidelijk was.Hoewel het niet uit te sluiten valt dat er mogelijk faalwijzen over het hoofdwerden gezien was de kans hierop, door de brede samenstelling van deteams, beperkt.SAFER bleek aan te sluiten op wereld professionalsProfessionals kwamen zelf met risicovolle zorgprocessen en er werd weinigof geen uiting gegeven aan het gevoel dat de SAFER een project zou zijn vanhet management. Ook de andere mogelijke problemen op professioneel vlak(samenwerken met ander disciplines, gelijkwaardige inbreng, kwetsbareopstelling, confronteert met lacunes in kennis) bleken in de praktijk geendrempel van betekenis.SAFER werd in bredere context geplaatstVooraf werd ingeschat welke disciplines bij het te onderzoeken zorgprocesbetrokken waren. Iedere discipline werd benaderd met het verzoek om eenvertegenwoordiger te kiezen om aan de SAFER deel te nemen. Soms werdhiervoor enige druk uitgevoerd door het divisie management. De potentiëleteamleden werd verteld dat zij in ieder geval de eerste sessie aanwezigmoesten zijn. In die sessie werd de methodiek uitgelegd en een toelichtinggegeven hoe SAFER paste binnen het algemene patiëntveiligheidsbeleid. Zokonden deelnemers SAFER beter plaatsen in de context van de organisatiebredevisie op patiëntveiligheid en de lopende initiatieven om de patiëntveiligheidte verbeteren (zoals SIRE en de MIP).Samenstelling SAFER teams flexibelIn de eerste bijeenkomst werd ook door het team besloten in hoeverre hetnoodzakelijk zou zijn dat alle teamleden aanwezig moesten zijn bij allebijeenkomsten. Er kon soms aardig ingeschat worden tijdens welke bijeenkomstwelk deelproces zou worden behandeld. Indien een teamlid op geenenkele manier betrokken was bij dat deelproces zou dit lid die bijeenkomstniet bij hoeven wonen. Op deze manier werd getracht om zo goed mogelijktegemoet te komen aan de tijdsbeperkingen van de teamleden. Ook stondPatiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 269
het de leden vrij om deel te nemen samen met een collega zodat zij omstebeurtbij de bijeenkomsten aanwezig waren.Gedurende het SAFER proces kon op ieder moment door het team beslotenworden om iemand erbij te vragen, als het team meende dat de expertise vandie persoon een aanvulling kon zijn. Zo besloot het team dat werkte aan eenSAFER rondom het inbrengen van een infuus om een medewerker van deafdeling ziekenhuishygïene te betrekken.Analytische denkwijze sloot aan bij professionalsHoewel het fenomeen SAFER nieuw was, en de professionals in het algemeenniet bekend waren met systeemdenken, bleek de analytische manier vandenken die de SAFER methodiek kenmerkt goed aan te sluiten bij de analytischemanier waarop in de zorg wordt geredeneerd. Artsen zijn gewend omeen “differentiaal diagnose” op te stellen. Dit is een lijst van de meestwaarschijnlijke oorzaken van de ziekte van de patiënt. Met behulp vanonderzoek (diagnostiek) wordt systematisch uitgeplozen welke ziektebeeldhet meest overeenkomt met de gevonden afwijkingen. Vervolgens wordt ereen behandeling ingezet om die ziekte te bestrijden. Deze werkwijze heeftveel overeenkomsten met de SAFER methodiek. De gestructureerde analysevergrote het inzicht van de deelnemende professionals in de verschillenderisico’s die een zorgproces kende en de mogelijke gevolgen van die risico’s opde patiëntveiligheid.Verdiepend onderzoek verliep parallel aan SAFERDoor de bijeenkomsten om de twee weken te plannen was er tijd voor deteamleden om zo nodig huiswerk te doen (bijvoorbeeld iets opzoeken in demedische literatuur) en om feedback te vragen aan collega’s. Zo werd demogelijkheid gecreëerd om lacunes in kennis op te vangen en een zovolledig mogelijk beeld te krijgen van de risico’s van het onderzochte zorgproces.Na iedere bijeenkomst mailde de SAFER begeleider het concept SAFERwerkblad naar de teamleden. Op dit werkblad stond het zorgproces beschrevenen stonden de faalwijzen en oorzaken die tot dan toe benoemd waren.Zo kregen de teamleden de kans om tussen de sessies door te reflecteren opde uitkomsten van de voorgaande sessies.SAFER doorbrak de silo’sSAFER dwong professionals om multidisciplinair een zorgproces te analyseren.Vaak hadden zij dit nooit eerder gedaan. Het was eerder regel danuitzondering dat een SAFER bijeenkomst het eerste moment was dat zorgpro-270Hoofdstuk 8 | Scenario Analyse van Faalwijzen, Effecten en Risico’s (SAFER)
- Page 219 and 220: Bestuur kon professionals niet dwin
- Page 221 and 222: In april 2007 kwam de eerste editie
- Page 223 and 224: esloot dat zij zouden adviseren om
- Page 225 and 226: vonden. De meeste medewerkers gaven
- Page 227 and 228: Structuur rapportage gaf ruimte voo
- Page 229 and 230: De aandacht voor incidentanalyse is
- Page 231 and 232: Belemmerende factorenDe methode wor
- Page 233 and 234: Elk deeltraject kende een eigen pro
- Page 235 and 236: Kerncommissie, de MIP, de SIRE onde
- Page 237 and 238: Deelname was veiligBescherming van
- Page 239 and 240: prikkelend voor de deelnemers en ve
- Page 241 and 242: Noten bij hoofdstuk 71 | Bagian JP,
- Page 244 and 245: 8Hoofdstuk 8Scenario Analyse vanFaa
- Page 246 and 247: Bij de ontwikkeling van het project
- Page 248 and 249: 2 WAAROM HET INGEWIKKELD ISInleidin
- Page 250 and 251: apport krijgt kan zich verplicht vo
- Page 252 and 253: of dat ze onhaalbaar zijn (bijvoorb
- Page 254 and 255: werk zo goed mogelijk doen maar er
- Page 256 and 257: eigen professie onder controle kunn
- Page 258 and 259: ief”, het officiële document waa
- Page 260 and 261: de uitvoerbaarheid van een SAFER. B
- Page 262 and 263: Vooraf werd erkend dat het effect v
- Page 264 and 265: 4 DE DOORWERKING VAN SAFERDe uitvoe
- Page 266 and 267: professionals die dagelijks te make
- Page 268 and 269: weerstanden tegen SAFER en de forse
- Page 272 and 273: fessionals van verschillende discip
- Page 274 and 275: Tijdens de evaluatie bleek dat het
- Page 276 and 277: Tabel 1: Gebruikte strategieën om
- Page 278 and 279: Invoering vond plaats in deeltrajec
- Page 280 and 281: SAFER teamleden werden gestimuleerd
- Page 282 and 283: Besluitvorming tijdens deelprocesse
- Page 284 and 285: de Raad van Bestuur. Doordat SAFER
- Page 286 and 287: desondanks tot uitkomsten te komen
- Page 288 and 289: teveel naar zijn eigen hand zou zet
- Page 290: Noten bij hoofdstuk 81 | DeRosier J
- Page 293 and 294: 1 DE STRATEGIEËN DIE BIJ DE DRIE C
- Page 295 and 296: om de ambiguïteit of de variëteit
- Page 297 and 298: Tabel 1: Voorbeelden van de wijze w
- Page 299 and 300: Tabel 3: Theoretische noties met be
- Page 301 and 302: MIP SIRE SAFERVrijwilligheid vandee
- Page 303 and 304: MIP SIRE SAFERDe verplichting totde
- Page 305 and 306: MIP SIRE SAFERRuimte voorverschille
- Page 307 and 308: Tabel 4: Empirische bevindingen die
- Page 309 and 310: van het proces wel inhoudelijk te v
- Page 311 and 312: Zo konden de professionals zich erv
- Page 313 and 314: Inbreng van professionals leidde to
- Page 315 and 316: werd bedreigd. Het moest voor manag
- Page 317 and 318: - De deelnemers hadden een exit-opt
- Page 319 and 320: nemen of dat er een beslissing werd
Het groepsproces voorkwam dat er te lang werd uitgewijd bij niet rele<strong>van</strong>tefaalwijzen of oorzaken. Hierdoor wer<strong>de</strong>n er aan het eind <strong>van</strong> <strong>de</strong> SAFER alleenmaatregelen aanbevolen die gericht waren op <strong>de</strong> door het team als rele<strong>van</strong>tbeschouw<strong>de</strong> faalwijzen. De SAFER begelei<strong>de</strong>r zag erop toe dat benoem<strong>de</strong>oorzaken altijd beargumenteerbaar aansloten op <strong>de</strong> benoem<strong>de</strong> faalwijzen.Omdat <strong>de</strong> begelei<strong>de</strong>r niet inhouds<strong>de</strong>skundig was kon <strong>de</strong>ze <strong>van</strong>uit eenneutrale <strong>rol</strong> om ophel<strong>de</strong>ring vragen wanneer <strong>de</strong>ze relatie niet dui<strong>de</strong>lijk was.Hoewel het niet uit te sluiten valt dat er mogelijk faalwijzen over het hoofdwer<strong>de</strong>n gezien was <strong>de</strong> kans hierop, door <strong>de</strong> bre<strong>de</strong> samenstelling <strong>van</strong> <strong>de</strong>teams, beperkt.SAFER bleek aan te sluiten op wereld professionalsProfessionals kwamen zelf met risicovolle <strong>zorg</strong>processen en er werd weinigof geen uiting gegeven aan het gevoel dat <strong>de</strong> SAFER een project zou zijn <strong>van</strong>het management. Ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re mogelijke problemen op professioneel vlak(samenwerken met an<strong>de</strong>r disciplines, gelijkwaardige inbreng, kwetsbareopstelling, confronteert met lacunes in kennis) bleken in <strong>de</strong> praktijk geendrempel <strong>van</strong> betekenis.SAFER werd in bre<strong>de</strong>re context geplaatstVooraf werd ingeschat welke disciplines bij het te on<strong>de</strong>rzoeken <strong>zorg</strong>procesbetrokken waren. Ie<strong>de</strong>re discipline werd bena<strong>de</strong>rd met het verzoek om eenvertegenwoordiger te kiezen om aan <strong>de</strong> SAFER <strong>de</strong>el te nemen. Soms werdhiervoor enige druk uitgevoerd door het divisie management. De potentiëleteamle<strong>de</strong>n werd verteld dat zij in ie<strong>de</strong>r geval <strong>de</strong> eerste sessie aanwezigmoesten zijn. In die sessie werd <strong>de</strong> methodiek uitgelegd en een toelichtinggegeven hoe SAFER paste binnen het algemene patiëntveiligheidsbeleid. Zokon<strong>de</strong>n <strong>de</strong>elnemers SAFER beter plaatsen in <strong>de</strong> context <strong>van</strong> <strong>de</strong> organisatiebre<strong>de</strong>visie op patiëntveiligheid en <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> initiatieven om <strong>de</strong> patiëntveiligheidte verbeteren (zoals SIRE en <strong>de</strong> MIP).Samenstelling SAFER teams flexibelIn <strong>de</strong> eerste bijeenkomst werd ook door het team besloten in hoeverre hetnoodzakelijk zou zijn dat alle teamle<strong>de</strong>n aanwezig moesten zijn bij allebijeenkomsten. Er kon soms aardig ingeschat wor<strong>de</strong>n tij<strong>de</strong>ns welke bijeenkomstwelk <strong>de</strong>elproces zou wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld. Indien een teamlid op geenenkele manier betrokken was bij dat <strong>de</strong>elproces zou dit lid die bijeenkomstniet bij hoeven wonen. Op <strong>de</strong>ze manier werd getracht om zo goed mogelijktegemoet te komen aan <strong>de</strong> tijdsbeperkingen <strong>van</strong> <strong>de</strong> teamle<strong>de</strong>n. Ook stondPatiëntveiligheid, <strong>de</strong> <strong>rol</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>r 269