Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
het functioneren van de MIP en daarmee voor het functioneren van de geheleorganisatie omdat hierdoor onvoldoende kon worden gedaan aan het verbeterenvan de patiëntveiligheid. Aan de hand van buitenlands onderzoek mochthet UMC Utrecht verwachten dat er aanzienlijk meer incidenten voorkwamendan dat er aan de MIP werden gemeld. Deze boodschap is op verschillendemomenten en binnen verschillende geledingen herhaald zodat erdiscussie ontstond over de mate waarin de organisatie inzicht had in hetaard en aantal incidenten in de patiëntenzorg.Bedreigingen en mogelijkheden voor de Raad van BestuurIn paragraaf 1 is de kort toegelicht wat de MIP is en welke rol de MIP speeltbij incidentmeldingen. In paragraaf 2 is uitgebreid naar voren gekomenwaarom het ingewikkeld is om een systeem voor incidentmeldingen teorganiseren in een organisatie als het UMC Utrecht. In paragraaf 3 is tot nutoe beschreven hoe de veranderingen in de werkwijze van de MIP zijnvormgegeven. Voordat er in paragraaf 4 gekeken wordt naar welke doorwerkingdeze veranderingen op de organisatie hebben gehad, is het goed omnog even op een rij te zetten voor welke uitdaging de Raad van Bestuur zichgesteld zag bij het organiseren van veranderingen rondom de MIP en welkemogelijkheden zij tot haar beschikking had om hierin te sturen.Bestuur kon professionals niet dwingenDe Raad van Bestuur was afhankelijk van de medewerkers om incidenten temelden aan de MIP. De MIP kon alleen maar functioneren wanneer demedewerkers die bij incidenten betrokken waren, of op andere wijze vanincidenten op de hoogte waren, bereid waren en zich veilig genoeg voeldenom deze aan de MIP te melden. Verruit de meeste incidenten zouden zonderMIP melding nooit aan het licht komen. Van medewerkers werd verwacht omopen en eerlijk te zijn. Zoiets kan per definitie niet onder dwang. De Raadvan Bestuur kon hiervoor dus geen gebruik maken van een machtsmiddel.Bestuur kon niet op inhoud sturenElke fase binnen het MIP traject had een grote mate van inhoudelijke onzekerheiden ambiguïteit. Er was geen ideale werkwijze voor de MIP bekend ende Raad van Bestuur was niet in staat om de medewerkers te vertellen welkesituaties wel of niet aan de MIP gemeld moesten worden. Dit maakte het voorde Raad van Bestuur onmogelijk om op inhoud te sturen. Dus ook dit wasgeen optie.Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 169
Sturen op procesEr kon niet via dwang worden gestuurd en ook niet op inhoud. De optie dieoverbleef was procesmatige aansturing. Er moesten processen ontworpenworden die professionals zouden stimuleren om incidenten en fouten aan deMIP te melden. De Raad van Bestuur moest de juiste omstandighedenscheppen voor zowel de medewerkers als de MIP zodat er een goed functionerendincident meldings- en analysesysteem kon worden ontwikkeld.4 DOORWERKING VAN DE NIEUWE MIP WERKWIJZEIncidenten kwamen beter in beeldToename aantal meldingenWat betreft de problemen met betrekking tot de zichtbaarheid van incidentenis, zowel op niveau van de individuele medewerker als organisatiebreed,verbetering geconstateerd in de vorm van een forse toename van het aantalmeldingen. Tot 2004 werden er in het gehele UMC Utrecht 600 tot 700incidenten per jaar aan de MIP gemeld. Vanaf 2004 is dit aantal gestegen totmeer dan 2000 meldingen in 2008 (zie figuur 3).2500200015001000500020012002 2003 2004 2005 2006 2007 2008aantal MIPmeldingenFiguur 3: aantal MIP meldingen in de periode 2001-2008 in het UMC Utrecht.Gepercipieerde toename meldingen door artsenHoewel dit door de functionaliteit van de MIP database niet kwantitatief testaven was, hadden de leden van de MIP het gevoel dat het aantal incident-170Hoofdstuk 6 | Meldingscommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP)
- Page 119 and 120: 2829Kwaliteit wordt bepaald vanuit
- Page 121 and 122: overtuiging: De patiënt kan het va
- Page 123 and 124: 31noodzaak tot kostenbeheersing. In
- Page 125 and 126: 32Tabel 2: Ongestructureerde proble
- Page 127 and 128: 37kan echter op een andere plek onw
- Page 129 and 130: Projectmatige sturing leidt bij ong
- Page 131 and 132: nals. Er is binnen deze samenwerkin
- Page 133 and 134: aansturingsvormen maken het de orga
- Page 135 and 136: Tabel 3: Het toepassen van sturings
- Page 137 and 138: 5657InhoudEen risico van bovenstaan
- Page 139 and 140: Zowel inhoudelijke, hiërarchische
- Page 141 and 142: met de belemmeringen die het aanstu
- Page 143 and 144: 19 | Bruijn H de. Managers en profe
- Page 146 and 147: 6Hoofdstuk 6MeldingscommissieIncide
- Page 148 and 149: De werkwijze van de MIP verschilt t
- Page 150 and 151: ander zegt: “maar dat wás helema
- Page 152 and 153: echter niet haalbaar. Wanneer een m
- Page 154 and 155: alle parkeerplaatsen voor medewerke
- Page 156 and 157: aan de MIP de melder ontslaat van v
- Page 158 and 159: ingevoerd waardoor een ander niet e
- Page 160 and 161: woorden. De leidinggevenden hebben
- Page 162 and 163: eerste melder de correspondentie va
- Page 164 and 165: domeinnamen met het woord “patië
- Page 166 and 167: had ongeveer 60 afdelingen en het z
- Page 168 and 169: veilig meldsysteem geen afbreuk doe
- Page 172 and 173: meldingen door artsen toenam. Een a
- Page 174 and 175: Vragenlijst zette aan tot denkenVoo
- Page 176 and 177: Bemensing en herkenbaarheid MIPMIP
- Page 178 and 179: Begrippenkader kerncommissie:Veilig
- Page 180 and 181: het bestraffen van de betrokken med
- Page 182 and 183: Tabel 3: Gebruikte strategieën om
- Page 184 and 185: Belemmerende factorenAls voorbeeldf
- Page 186 and 187: van de MIP commissie aan het woord
- Page 188 and 189: leiding vrijheidsgraden waardoor de
- Page 190 and 191: Gevoel van urgentie op niveau melde
- Page 192 and 193: edelijk termijn tot een uitkomst te
- Page 194 and 195: Noten bij hoofdstuk 61 | UMC Utrech
- Page 196: Patiëntveiligheid, de rol van de b
- Page 199 and 200: 1 INLEIDINGToelichting hoofdstukIn
- Page 201 and 202: kunnen leiden tot schade. Ook kunne
- Page 203 and 204: eigen handelen en heeft dit niet in
- Page 205 and 206: patiënt gaf zelf niet aan dat dit
- Page 207 and 208: groep om bacteriële infecties te v
- Page 209 and 210: 3 DE IMPLEMENTATIE VAN SIREDe imple
- Page 211 and 212: medisch specialist, 7 verpleegkundi
- Page 213 and 214: dat ze de centrale ondersteuning er
- Page 215 and 216: 2 Informatie ordenenDe onderzoeker
- Page 217 and 218: Het omgaan met de aanbevelingenHet
- Page 219 and 220: Bestuur kon professionals niet dwin
het functioneren <strong>van</strong> <strong>de</strong> MIP en daarmee voor het functioneren <strong>van</strong> <strong>de</strong> geheleorganisatie omdat hierdoor onvoldoen<strong>de</strong> kon wor<strong>de</strong>n gedaan aan het verbeteren<strong>van</strong> <strong>de</strong> patiëntveiligheid. Aan <strong>de</strong> hand <strong>van</strong> buitenlands on<strong>de</strong>rzoek mochthet UMC Utrecht verwachten dat er aanzienlijk meer inci<strong>de</strong>nten voorkwamendan dat er aan <strong>de</strong> MIP wer<strong>de</strong>n gemeld. Deze boodschap is op verschillen<strong>de</strong>momenten en binnen verschillen<strong>de</strong> geledingen herhaald zodat erdiscussie ontstond over <strong>de</strong> mate waarin <strong>de</strong> organisatie inzicht had in hetaard en aantal inci<strong>de</strong>nten in <strong>de</strong> patiënten<strong>zorg</strong>.Bedreigingen en mogelijkhe<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> BestuurIn paragraaf 1 is <strong>de</strong> kort toegelicht wat <strong>de</strong> MIP is en welke <strong>rol</strong> <strong>de</strong> MIP speeltbij inci<strong>de</strong>ntmeldingen. In paragraaf 2 is uitgebreid naar voren gekomenwaarom het ingewikkeld is om een systeem voor inci<strong>de</strong>ntmeldingen teorganiseren in een organisatie als het UMC Utrecht. In paragraaf 3 is tot nutoe beschreven hoe <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen in <strong>de</strong> werkwijze <strong>van</strong> <strong>de</strong> MIP zijnvormgegeven. Voordat er in paragraaf 4 gekeken wordt naar welke doorwerking<strong>de</strong>ze veran<strong>de</strong>ringen op <strong>de</strong> organisatie hebben gehad, is het goed omnog even op een rij te zetten voor welke uitdaging <strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> Bestuur zichgesteld zag bij het organiseren <strong>van</strong> veran<strong>de</strong>ringen rondom <strong>de</strong> MIP en welkemogelijkhe<strong>de</strong>n zij tot haar beschikking had om hierin te sturen.Bestuur kon professionals niet dwingenDe Raad <strong>van</strong> Bestuur was afhankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers om inci<strong>de</strong>nten temel<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> MIP. De MIP kon alleen maar functioneren wanneer <strong>de</strong>me<strong>de</strong>werkers die bij inci<strong>de</strong>nten betrokken waren, of op an<strong>de</strong>re wijze <strong>van</strong>inci<strong>de</strong>nten op <strong>de</strong> hoogte waren, bereid waren en zich veilig genoeg voel<strong>de</strong>nom <strong>de</strong>ze aan <strong>de</strong> MIP te mel<strong>de</strong>n. Verruit <strong>de</strong> meeste inci<strong>de</strong>nten zou<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>rMIP melding nooit aan het licht komen. Van me<strong>de</strong>werkers werd verwacht omopen en eerlijk te zijn. Zoiets kan per <strong>de</strong>finitie niet on<strong>de</strong>r dwang. De Raad<strong>van</strong> Bestuur kon hiervoor dus geen gebruik maken <strong>van</strong> een machtsmid<strong>de</strong>l.Bestuur kon niet op inhoud sturenElke fase binnen het MIP traject had een grote mate <strong>van</strong> inhou<strong>de</strong>lijke onzekerhei<strong>de</strong>n ambiguïteit. Er was geen i<strong>de</strong>ale werkwijze voor <strong>de</strong> MIP bekend en<strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> Bestuur was niet in staat om <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers te vertellen welkesituaties wel of niet aan <strong>de</strong> MIP gemeld moesten wor<strong>de</strong>n. Dit maakte het voor<strong>de</strong> Raad <strong>van</strong> Bestuur onmogelijk om op inhoud te sturen. Dus ook dit wasgeen optie.Patiëntveiligheid, <strong>de</strong> <strong>rol</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>r 169