Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

professionals juist onveiligheid veroorzaken. Voorbeelden hiervan zijn:inadequate kennisoverdracht tussen professionals, misbruik van autonomieom zich aan regels te onttrekken, het non-interventie principe waardoorprofessionals elkaar niet aanspreken op onveilig gedrag. De aard en groepsdynamiekvan professionals vormen belemmeringen voor een bestuurderom leiding te geven, maar maken die aansturing soms juist nodig.Welke strategieën zijn beschreven om hiermee om te gaan?Er zijn verschillende strategieën beschreven om hiermee om te gaan.Standaardiseren, hiërarchisch aansturen of vertrouwen op de professionals.Het ambigue karakter van ongestructureerde problemen leidt er echter toedat er een groot risico is dat het probleem te eenzijdig wordt belicht, dat deverkeerde keuze wordt gemaakt of dat gemaakte keuzes in de loop van de tijdniet meer de juiste blijken te zijn. Eenmaal gemaakt, is het bij deze aansturingsvormenmoeilijk om op een keuze terug te komen. Het is voor deorganisatie moeilijk om adequaat om te gaan met de dynamiek van ongestructureerdeproblemen. Een alternatieve strategie is procesmatige aansturing,een ontwerpen van ontwikkelingstrajecten waarin meerdere mensenvanuit verschillende perspectieven tot een gezamenlijk gedragen probleemdefinitieen oplossing komen. Het accent verschuift van de inhoud van deverandering naar de manier waarop deze tot stand komt. Ook deze strategieis niet zonder risico’s. Het kan bijvoorbeeld vastlopen, misbruikt worden omeen voorbedacht plan op te leggen of de indruk wekken van een slager diezijn eigen vlees keurt. Om tot een vertrouwenwekkende en acceptabeleuitkomst te komen, moet een proces voldoen aan de kenmerken:- Openheid (iedereen moet kunnen deelnemen);- Veiligheid (de kernwaarden van deelnemers wordt beschermd);- Vaart (er moet voldoende druk zijn om stagnatie te voorkomen);- Inhoud (de uitkomst moet de toets der wetenschap kunnen doorstaan).Procesmatige sturing zou een maximale inbreng kunnen genereren uit deintelligentie en ervaring van degenen die de meeste kennis van het patiëntveiligheidsprobleemhebben: de professionals die de dagelijkse patiëntenzorgleveren.Hypothese over sturen op patiëntveiligheidUit de theorie kan geconcludeerd worden dat leiding geven aan het verbeterenvan de patiëntveiligheid de vier typerende kenmerken van patiëntveiligheid(beperkte zichtbaarheid, ambiguïteit, variëteit en dat het de kern van hetprofessioneel handelen raakt) moet verdisconteren en rekening moet houdenPatiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 139