Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
hetzelfde als besluitvorming door consensus. Niet iedereen hoeft het met deuitkomst eens te zijn, zolang alle betrokkenen maar weten dat er serieusnaar hun bijdrage is gekeken.58StroperigheidDoor de openheid en veiligheid ontstaat stroperigheid. Iedereen kan deelnemenen het proces frustreren door zich te beroepen op de eigen kernwaarden.Slager keurt zijn eigen vleesDe deelnemers bepalen zelf de probleemdefinitie en de inhoudelijke uitkomst,terwijl de deelnemers ook belanghebbenden zijn. Hierdoor kan hetbeeld ontstaan van een slager die zijn eigen vlees keurt.596 SAMENVATTINGZiekenhuizen zijn professionele organisaties, die zich richten op het vindenvan oplossingen voor complexe problemen waar geen eenduidige oplossingvoor bekend is. Hiervoor worden professionals ingezet die kennis ontwikkelenen toepassen om deze problemen op te lossen. De aard van professionalsen hun groepsdynamiek maken aansturing overbodig: zij beschikken overde benodigde kennis, zij functioneren het beste autonoom, zij zijn intrinsiekgemotiveerd op de inhoud en hun interne regels en de hechtheid van deprofessionele gemeenschap zorgen voor een strenge sociale controle. Tegelijkertijdzijn deze zelfde kenmerken soms juist de oorzaak van onveiligheid inde zorg en maken zij aansturing noodzakelijk.Kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid zijn typische voorbeelden van hetsoort probleem waar professionele organisaties zich op richten. Zowel overde feitelijke informatie met betrekking tot wat kwaliteit van zorg en patiëntveiligheidis als over de normen waaraan de informatie moet worden getoetstkan dissensus bestaan. Hierdoor zijn het ongestructureerde problemen.Samenvattend kan gesteld worden dat leiding geven aan het verbeteren vande patiëntveiligheid tot de meest complexe verantwoordelijkheden van debestuurder behoort, omdat:- de bestuurder voor de oplossing afhankelijk is van een gevarieerde groephoog opgeleide, autonoom werkende professionals;- deze professionals kenmerken en werkwijzen hebben die geworteld zijn ineeuwenoude tradities en die onderdeel zijn van het probleem;- de problematiek ongestructureerd is.Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 137
Zowel inhoudelijke, hiërarchische als projectmatige aansturing zijn ommeerdere redenen problematisch. Ook de oplossing overlaten aan de professionalskent grote risico’s. In theorie lijkt procesmatige aansturing eenaantrekkelijk alternatief. Het geeft de minste kans op het verstenen van dewijze waarop met het probleem wordt omgegaan. Tegelijkertijd sluit het goedaan bij het gegeven dat zorgprofessionals kenniswerkers zijn die niet gedwongenkunnen worden om hun kennis en intelligentie in te zetten.Procesmatige sturing zou een maximale inbreng kunnen genereren uit deintelligentie en ervaring van degenen die de meeste kennis van het probleemhebben: de professionals die de dagelijkse patiëntenzorg leveren. Indienadequaat wordt omgegaan met de risico’s van procesmatige sturing, lijktdeze manier van aansturen het grootste potentieel te hebben om effectief omte gaan met de dynamiek en ambiguïteit van de patiëntveiligheidsproblematiek.Beantwoording van de onderzoeksvragenVoor het theoretisch deel van dit onderzoek zijn drie deelvragen geformuleerd.Deze deelvragen zijn:- Wat zijn vanuit sturingsperspectief relevante kenmerken van patiëntveiligheid?- Welke belemmeringen treft een bestuurder bij het leidinggeven aanprofessionals en professionele organisaties?- Welke strategieën zijn beschreven om hiermee om te gaan?De eerste van deze deelvragen is beantwoord in hoofdstuk 4. Op basis vande theoretische noties uit hoofdstuk 5 kunnen de tweede en derde vraagworden beantwoord.Welke belemmeringen treft een bestuurder bij het leidinggeven aan professionalsen professionele organisaties?De problemen waar professionele organisaties zich op richten zijn vaakongestructureerd: ze kennen geen eenduidige oplossingen en zijn opgebouwduit meerdere waarden die onverenigbaar lijken of zijn. Om totoplossingen te komen is de bestuurder afhankelijk van professionals. Deaard van professionals en hun groepsdynamiek maken aansturing inprincipe overbodig: zij beschikken over de benodigde kennis, zij functionerenhet beste autonoom, zij zijn intrinsiek gemotiveerd op de inhoud en huninterne regels en de hechtheid van de professionele gemeenschap zorgenvoor een strenge sociale controle. Tegelijkertijd kunnen deze kenmerken van138Hoofdstuk 5 | Leiding geven in professionele organisaties
- Page 87 and 88: Functie Ja NeeMedisch specialist 85
- Page 89 and 90: 38ziekenhuis/de arts/de verpleegkun
- Page 91 and 92: opleider verstoten wordt. Alleen de
- Page 93 and 94: 43de talloze oorzaken waarom een pa
- Page 95: - enorme variëteit;- variëteit va
- Page 98 and 99: - grote variëteit;- het raakt de k
- Page 100 and 101: 19 | Zegers M, Hoonhout LH, de Brui
- Page 102: Patiëntveiligheid, de rol van de b
- Page 105 and 106: 1 patiëntveiligheid, PROFESSIONALS
- Page 107 and 108: 23De Nederlandse gezondheidszorg be
- Page 109 and 110: 6789het stellen van de juiste diagn
- Page 111 and 112: 12… maakt aansturing noodzakelijk
- Page 113 and 114: 151617, 18Professionele habitat…
- Page 115 and 116: 3 “KWALITEIT VAN ZORG” ALS VOOR
- Page 117 and 118: 252627- effectief zijn;- efficiënt
- Page 119 and 120: 2829Kwaliteit wordt bepaald vanuit
- Page 121 and 122: overtuiging: De patiënt kan het va
- Page 123 and 124: 31noodzaak tot kostenbeheersing. In
- Page 125 and 126: 32Tabel 2: Ongestructureerde proble
- Page 127 and 128: 37kan echter op een andere plek onw
- Page 129 and 130: Projectmatige sturing leidt bij ong
- Page 131 and 132: nals. Er is binnen deze samenwerkin
- Page 133 and 134: aansturingsvormen maken het de orga
- Page 135 and 136: Tabel 3: Het toepassen van sturings
- Page 137: 5657InhoudEen risico van bovenstaan
- Page 141 and 142: met de belemmeringen die het aanstu
- Page 143 and 144: 19 | Bruijn H de. Managers en profe
- Page 146 and 147: 6Hoofdstuk 6MeldingscommissieIncide
- Page 148 and 149: De werkwijze van de MIP verschilt t
- Page 150 and 151: ander zegt: “maar dat wás helema
- Page 152 and 153: echter niet haalbaar. Wanneer een m
- Page 154 and 155: alle parkeerplaatsen voor medewerke
- Page 156 and 157: aan de MIP de melder ontslaat van v
- Page 158 and 159: ingevoerd waardoor een ander niet e
- Page 160 and 161: woorden. De leidinggevenden hebben
- Page 162 and 163: eerste melder de correspondentie va
- Page 164 and 165: domeinnamen met het woord “patië
- Page 166 and 167: had ongeveer 60 afdelingen en het z
- Page 168 and 169: veilig meldsysteem geen afbreuk doe
- Page 170 and 171: het functioneren van de MIP en daar
- Page 172 and 173: meldingen door artsen toenam. Een a
- Page 174 and 175: Vragenlijst zette aan tot denkenVoo
- Page 176 and 177: Bemensing en herkenbaarheid MIPMIP
- Page 178 and 179: Begrippenkader kerncommissie:Veilig
- Page 180 and 181: het bestraffen van de betrokken med
- Page 182 and 183: Tabel 3: Gebruikte strategieën om
- Page 184 and 185: Belemmerende factorenAls voorbeeldf
- Page 186 and 187: van de MIP commissie aan het woord
Zowel inhou<strong>de</strong>lijke, hiërarchische als projectmatige aansturing zijn ommeer<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>nen problematisch. Ook <strong>de</strong> oplossing overlaten aan <strong>de</strong> professionalskent grote risico’s. In theorie lijkt procesmatige aansturing eenaantrekkelijk alternatief. Het geeft <strong>de</strong> minste kans op het verstenen <strong>van</strong> <strong>de</strong>wijze waarop met het probleem wordt omgegaan. Tegelijkertijd sluit het goedaan bij het gegeven dat <strong>zorg</strong>professionals kenniswerkers zijn die niet gedwongenkunnen wor<strong>de</strong>n om hun kennis en intelligentie in te zetten.Procesmatige sturing zou een maximale inbreng kunnen genereren uit <strong>de</strong>intelligentie en ervaring <strong>van</strong> <strong>de</strong>genen die <strong>de</strong> meeste kennis <strong>van</strong> het probleemhebben: <strong>de</strong> professionals die <strong>de</strong> dagelijkse patiënten<strong>zorg</strong> leveren. Indiena<strong>de</strong>quaat wordt omgegaan met <strong>de</strong> risico’s <strong>van</strong> procesmatige sturing, lijkt<strong>de</strong>ze manier <strong>van</strong> aansturen het grootste potentieel te hebben om effectief omte gaan met <strong>de</strong> dynamiek en ambiguïteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> patiëntveiligheidsproblematiek.Beantwoording <strong>van</strong> <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvragenVoor het theoretisch <strong>de</strong>el <strong>van</strong> dit on<strong>de</strong>rzoek zijn drie <strong>de</strong>elvragen geformuleerd.Deze <strong>de</strong>elvragen zijn:- Wat zijn <strong>van</strong>uit sturingsperspectief rele<strong>van</strong>te kenmerken <strong>van</strong> patiëntveiligheid?- Welke belemmeringen treft een bestuur<strong>de</strong>r bij het leidinggeven aanprofessionals en professionele organisaties?- Welke strategieën zijn beschreven om hiermee om te gaan?De eerste <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze <strong>de</strong>elvragen is beantwoord in hoofdstuk 4. Op basis <strong>van</strong><strong>de</strong> theoretische noties uit hoofdstuk 5 kunnen <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> en <strong>de</strong>r<strong>de</strong> vraagwor<strong>de</strong>n beantwoord.Welke belemmeringen treft een bestuur<strong>de</strong>r bij het leidinggeven aan professionalsen professionele organisaties?De problemen waar professionele organisaties zich op richten zijn vaakongestructureerd: ze kennen geen eenduidige oplossingen en zijn opgebouwduit meer<strong>de</strong>re waar<strong>de</strong>n die onverenigbaar lijken of zijn. Om totoplossingen te komen is <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>r afhankelijk <strong>van</strong> professionals. Deaard <strong>van</strong> professionals en hun groepsdynamiek maken aansturing inprincipe overbodig: zij beschikken over <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> kennis, zij functionerenhet beste autonoom, zij zijn intrinsiek gemotiveerd op <strong>de</strong> inhoud en huninterne regels en <strong>de</strong> hechtheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> professionele gemeenschap <strong>zorg</strong>envoor een strenge sociale cont<strong>rol</strong>e. Tegelijkertijd kunnen <strong>de</strong>ze kenmerken <strong>van</strong>138Hoofdstuk 5 | Leiding geven in professionele organisaties
Change language