Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

etrokken zijn, waarbij de leidinggevenden een ondersteunende en geeninhoudelijk sturende rol hebben.Een voorbeeld uit de zorg is de Mayo Clinic, een Amerikaanse zorginstellingdie structureel bovenaan de lijst staat wanneer er naar kwaliteit van zorgwordt gekeken. De Mayo Clinic kent een sterke cultuur waarin verbeteringenmet betrekking tot kwaliteit van zorg nooit door één persoon aan de anderenworden opgelegd, maar tot stand komen in multidisciplinaire comités.“While committees may slow decision making, implementation can be rapidonce a decision is made because an organizational consensus has beenreached.”Dat er ook in Nederlandse zorg steun is voor deze wijze van aansturen, bleekuit het rapport dat de Erasmus Universiteit in 2009 heeft aangeboden aan deIGZ als achtergrondstudie voor de Staat van de Gezondheidszorg 2009. In ditrapport wordt beschreven dat er in de zorg nog onvoldoende afstemming istussen het toegepaste besturingsmodel en de aard van de risico’s. “Eentaakverdeling waarbij bestuur en management zich toeleggen op aspectenvan organisatorische kwaliteit en professionals alleen verantwoordelijkheiddragen voor de kwaliteit van het professionele handelen, is – hoewel begrijpelijkin historisch perspectief - contraproductief en hindert de afstemmingtussen sturingsmodellen en type risico.” Een directieve en controlerendebenadering van risicomanagement zou averechts werken in situaties waarbijde risico’s onzeker of ambigu zijn. De onderzoekers stellen dat de focus vande bestuurder in die gevallen niet op de inhoud moet liggen (“het verlagenvan Y volgens methode Z”) maar op het scheppen van de juiste omstandighedenwaarbinnen tot een juiste inhoudelijke uitkomst kan worden gekomen.Daarnaast is het aan de bestuurder om keuzes te maken bij tegenstrijdigebelangen en conflicterende doelen. In situaties waarbij de risico’seenduidig en bekend zijn (“eenvoudige risicoproblemen”), past wel eendirectief besturingsmodel, en zou het bestuur de taak hebben om de normte stellen en hand te haven. Dit sluit aan bij de aanbevelingen van de WetenschappelijkeRaad voor het Regeringsbeleid (WRR), die in 2008 in haarrapport “onzekere veiligheid” aanraadt om bij complexe, onzekere en ambiguerisicoproblemen “horizontale sturing”, ofwel processturing, toe tepassen. In tabel 3 is een overzicht gemaakt van welk type sturingsmodel bijwelk type risico of probleem de voorkeur heeft.45464748Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 133