Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...

Standaardisatie kan onmiskenbaar voordelen hebben. Door de bedieningvan beademingsapparatuur te standaardiseren ontstaat er minder kans dateen zorgverlener de apparatuur verkeerd bedient. Door ingewikkelde handelingente standaardiseren neemt de kans af dat de uitvoerder een deel van dehandeling vergeet uit te voeren. Door de uitkomsten van wetenschappelijkonderzoek te verwerken in behandelprotocollen stijgt de zorg voor patiëntennaar een hoger niveau. Er worden echter ook kanttekeningen geplaatst bijstandaardisatie in de zorg. Onderzoek in diverse landen laat zien dat erteveel richtlijnen zijn die de toets der kritiek niet kunnen doorstaan. Veelrichtlijnen zijn onvoldoende gebaseerd op goed wetenschappelijk onderzoek,zijn onvoldoende systematisch ontwikkeld of zijn te sterk beïnvloed doorvooroordelen en belangen van betrokken personen. Een ander probleem isdat goed ontwikkelde en toepasbare richtlijnen vaak niet worden toegepast inde praktijk. Professionals zijn niet op de hoogte dat er een protocol is of erzijn zoveel protocollen dat het moeilijk is voor de professional om het juisteprotocol te vinden. “Als er wel een protocol was, bleek in een derde van deziekenhuizen niet iedereen daarvan op de hoogte te zijn,” schrijft de IGZ in2009 over de postoperatieve overdracht. Het standaardiseren op papier leidtdus niet altijd tot standaardiseren in de praktijk.343536Bij ongestructureerde problemen is er onvoldoende informatie bekend of isde informatie die er is discutabel. In deze situatie is standaardiseren nietzonder risico. Het leidt tot vereenvoudiging van de complexiteit van deproblematiek, waardoor belangrijke elementen hiervan over het hoofdkunnen worden gezien. Dat het kan leiden tot een vals gevoel van veiligheidwerd gezien toen de problemen rondom de cardiochirurgische zorg in hetUMC St. Radboud konden plaatsvinden ondanks het feit dat deze organisatiegeaccrediteerd was door de NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie inde Zorg) en dus op papier voldeed aan een standaard voor verantwoordezorg.Standaardisatie bij ongestructureerde problemen kan ook weerstand oproepen.Deze weerstand kan vaak goed onderbouwd worden. Iemand die zijn“waarheid” wil opleggen aan anderen kan geconfronteerd worden met valide,inhoudelijke argumenten die zijn waarheid tegenspreken. De data waaropiemand zijn waarheid baseert zijn bij ongestructureerde problemen namelijkaltijd discutabel.Een ander probleem is dat de uitkomst van standaardisatie vaak statisch is,bijvoorbeeld in de vorm van een protocol. Een protocol dat op één plek werkt,Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 125