Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ... Rapport Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder - Veilige zorg ...
het minimaal aantal verrichtingen dat nodig is om vaardig te blijven nietgehaald wordt. Een verbetering van de toegankelijkheid zou bij dit typepatiënten tot een verslechtering van de veiligheid kunnen leiden. Hetconcentreren van de zorg in enkele centra zou de veiligheid vergroten, maarwel ten koste van de toegankelijkheid.- Efficiënt versus op tijd geleverd wordenHet behouden van een wachtlijst voor heupoperaties is een efficiënte maniervan bedrijfsvoering, omdat het personeel zo optimaal ingezet kan worden.Er wordt geen geld verspild door chirurgen en OK-personeel werkeloos tehouden in afwachting van het moment dat een patiënt zich aandient. Ditstaat echter op gespannen voet met “op tijd geleverd worden” omdat depatiënten mogelijk niet zo snel geopereerd kunnen worden als zij zelfzouden willen.- Effectiviteit versus de behoeften van de patiëntRond 2003 ontstond onrust over het feit dat het per ziekenhuis kon verschillenof patiënten met borstkanker het medicijn Herceptin kregen. Patiëntendie naast de gebruikelijke chemotherapie bij niet-uitgezaaide borstkankerook met Herceptin (trastuzumab) worden behandeld, hebben 50% minderkans op een recidief. De kosten van deze extra behandeling bedragenongeveer 40.000 euro per behandeling per persoon per jaar. Niet alleziekenhuizen kregen deze kosten van de zorgverzekeraar vergoed, waardoorde ziekenhuizen zelf voor de meerkosten moesten opdraaien. Deze forsekostenpost belemmerde die ziekenhuizen in hun effectiviteit, omdat zijhierdoor andere zorgtaken zouden moeten afstoten. Dit leidde tot eenspanning tussen de kosteneffectiviteit en de behoeften van borstkankerpatiënten,waarbij het ene ziekenhuis het belang van de individuele patiënt enhet andere ziekenhuis het belang van effectiviteit liet prevaleren. Hierdoorontstond “postcode-geneeskunde”; iemands woonplaats bepaalde of zij inaanmerking kwam voor behandeling met Herceptin.Kwaliteit wordt bepaald aan de hand van meerdere waarden en deze waardenkunnen onderling strijdig zijn. Er is geen algemeen erkende afvinklijstwaarmee de kwaliteit van zorg kan worden geobjectiveerd. De gekozenwaarden en de “optimale verhouding” tussen deze waarden kunnen perpersoon en per context verschillen. Er is geen eenduidige invulling voor hetbegrip “kwaliteit van zorg”. Hieruit volgt dat kwaliteit van zorg een zogenaamdmeervoudig begrip is.Patiëntveiligheid, de rol van de bestuurder 117
2829Kwaliteit wordt bepaald vanuit een context – dezelfde persoon kan ineen andere situatie een ander oordeel vellenEen zelfde persoon kan binnen verschillende omstandigheden verschillendeopvattingen hebben over welke waarden belangrijk zijn voor de kwaliteit vanzorg. De context waarin iemand zich bevindt beïnvloedt de beoordeling vankwaliteit. Elke de Quay, moeder van een chronisch ziek kind, beschreef hetverschil in context tussen een arts en een ouder van een ziek kind: “Specialisten ouder-specialist bekijken de zorg voor een chronisch ziek kind iedervanuit hun eigen achtergrond en deskundigheid: de professional focust ophet zíeke kind, de ouder op het zieke kínd.”William Tierney en Elizabeth McKiney waren beiden artsen die onderzoekdeden in de oncologie toen zij zelf kanker kregen. Door de ervaringen die zijgedurende hun ziekte en behandeling opdeden, veranderde hun beeld vanwat belangrijk is voor kwaliteit van zorg. Vanuit hun perspectief als artsonderzoekerhad de nadruk vooral gelegen op het verlengen van de levensduurvan de patiënt. Toen zij zelf patiënt werden bleek kwaliteit van leven,kwaliteit van sterven en het optimaal benutten van de levensdagen die henrestten van grotere waarde.Vanuit verschillende contexten kunnen dus door dezelfde persoon verschillendeoordelen worden gevormd over de kwaliteit van zorg.Waarden voor kwaliteit kunnen per persoon verschillen –verschillende personen kunnen in dezelfde situatie een ander oordeelvellenZelfs al twee mensen in dezelfde omstandigheid verkeren, kunnen zijverschillen van mening over de kwaliteit van zorg. “Beauty is in the eye ofthe beholder.” Er kan een verschil zijn in de waarden die gebruikt wordenom de kwaliteit mee te duiden en kan een verschil zijn in de wijze waarop dewaarden worden beoordeeld. De ene diabetes patiënt kan het belangrijkvinden dat zijn behandeling leidt tot een stabiele glucosespiegel en de anderepatiënt kan het belangrijker vinden dat zijn behandeling rekening houdt metzijn onregelmatige leven en neemt daarbij de schommelende glucosespiegelsvoor lief.Gebruikte waarden kunnen verschillenPatiënten kunnen onderling verschillende waarden gebruiken om dekwaliteit van zorg te beoordelen. De ene patiënt wil meegenomen worden in118Hoofdstuk 5 | Leiding geven in professionele organisaties
- Page 67 and 68: het nog beter geweest als ook de sy
- Page 69 and 70: gevolg relatie is vaak niet duideli
- Page 71 and 72: 10krijgen vanwege de wijze waarop d
- Page 73 and 74: 3 kenmerk patiëntveiligheid: ambig
- Page 75 and 76: 1314that bad people cause bad error
- Page 77 and 78: art” onderzoeksmethode naar vermi
- Page 79 and 80: 24die de ziekte van Creutzfeld Jaco
- Page 81 and 82: aanrichten aan patiënten en de org
- Page 83 and 84: 32leiden), de brandveiligheid, de l
- Page 85 and 86: ehoefte aan efficiencywinst, maar k
- Page 87 and 88: Functie Ja NeeMedisch specialist 85
- Page 89 and 90: 38ziekenhuis/de arts/de verpleegkun
- Page 91 and 92: opleider verstoten wordt. Alleen de
- Page 93 and 94: 43de talloze oorzaken waarom een pa
- Page 95: - enorme variëteit;- variëteit va
- Page 98 and 99: - grote variëteit;- het raakt de k
- Page 100 and 101: 19 | Zegers M, Hoonhout LH, de Brui
- Page 102: Patiëntveiligheid, de rol van de b
- Page 105 and 106: 1 patiëntveiligheid, PROFESSIONALS
- Page 107 and 108: 23De Nederlandse gezondheidszorg be
- Page 109 and 110: 6789het stellen van de juiste diagn
- Page 111 and 112: 12… maakt aansturing noodzakelijk
- Page 113 and 114: 151617, 18Professionele habitat…
- Page 115 and 116: 3 “KWALITEIT VAN ZORG” ALS VOOR
- Page 117: 252627- effectief zijn;- efficiënt
- Page 121 and 122: overtuiging: De patiënt kan het va
- Page 123 and 124: 31noodzaak tot kostenbeheersing. In
- Page 125 and 126: 32Tabel 2: Ongestructureerde proble
- Page 127 and 128: 37kan echter op een andere plek onw
- Page 129 and 130: Projectmatige sturing leidt bij ong
- Page 131 and 132: nals. Er is binnen deze samenwerkin
- Page 133 and 134: aansturingsvormen maken het de orga
- Page 135 and 136: Tabel 3: Het toepassen van sturings
- Page 137 and 138: 5657InhoudEen risico van bovenstaan
- Page 139 and 140: Zowel inhoudelijke, hiërarchische
- Page 141 and 142: met de belemmeringen die het aanstu
- Page 143 and 144: 19 | Bruijn H de. Managers en profe
- Page 146 and 147: 6Hoofdstuk 6MeldingscommissieIncide
- Page 148 and 149: De werkwijze van de MIP verschilt t
- Page 150 and 151: ander zegt: “maar dat wás helema
- Page 152 and 153: echter niet haalbaar. Wanneer een m
- Page 154 and 155: alle parkeerplaatsen voor medewerke
- Page 156 and 157: aan de MIP de melder ontslaat van v
- Page 158 and 159: ingevoerd waardoor een ander niet e
- Page 160 and 161: woorden. De leidinggevenden hebben
- Page 162 and 163: eerste melder de correspondentie va
- Page 164 and 165: domeinnamen met het woord “patië
- Page 166 and 167: had ongeveer 60 afdelingen en het z
2829Kwaliteit wordt bepaald <strong>van</strong>uit een context – <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> persoon kan ineen an<strong>de</strong>re situatie een an<strong>de</strong>r oor<strong>de</strong>el vellenEen zelf<strong>de</strong> persoon kan binnen verschillen<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n verschillen<strong>de</strong>opvattingen hebben over welke waar<strong>de</strong>n belangrijk zijn voor <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong><strong>zorg</strong>. De context waarin iemand zich bevindt beïnvloedt <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>ling <strong>van</strong>kwaliteit. Elke <strong>de</strong> Quay, moe<strong>de</strong>r <strong>van</strong> een chronisch ziek kind, beschreef hetverschil in context tussen een arts en een ou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> een ziek kind: “Specialisten ou<strong>de</strong>r-specialist bekijken <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> voor een chronisch ziek kind ie<strong>de</strong>r<strong>van</strong>uit hun eigen achtergrond en <strong>de</strong>skundigheid: <strong>de</strong> professional focust ophet zíeke kind, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>r op het zieke kínd.”William Tierney en Elizabeth McKiney waren bei<strong>de</strong>n artsen die on<strong>de</strong>rzoek<strong>de</strong><strong>de</strong>n in <strong>de</strong> oncologie toen zij zelf kanker kregen. Door <strong>de</strong> ervaringen die zijgeduren<strong>de</strong> hun ziekte en behan<strong>de</strong>ling op<strong>de</strong><strong>de</strong>n, veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> hun beeld <strong>van</strong>wat belangrijk is voor kwaliteit <strong>van</strong> <strong>zorg</strong>. Vanuit hun perspectief als artson<strong>de</strong>rzoekerhad <strong>de</strong> nadruk vooral gelegen op het verlengen <strong>van</strong> <strong>de</strong> levensduur<strong>van</strong> <strong>de</strong> patiënt. Toen zij zelf patiënt wer<strong>de</strong>n bleek kwaliteit <strong>van</strong> leven,kwaliteit <strong>van</strong> sterven en het optimaal benutten <strong>van</strong> <strong>de</strong> levensdagen die henrestten <strong>van</strong> grotere waar<strong>de</strong>.Vanuit verschillen<strong>de</strong> contexten kunnen dus door <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> persoon verschillen<strong>de</strong>oor<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n gevormd over <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> <strong>zorg</strong>.Waar<strong>de</strong>n voor kwaliteit kunnen per persoon verschillen –verschillen<strong>de</strong> personen kunnen in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> situatie een an<strong>de</strong>r oor<strong>de</strong>elvellenZelfs al twee mensen in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> omstandigheid verkeren, kunnen zijverschillen <strong>van</strong> mening over <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> <strong>zorg</strong>. “Beauty is in the eye ofthe behol<strong>de</strong>r.” Er kan een verschil zijn in <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>n die gebruikt wor<strong>de</strong>nom <strong>de</strong> kwaliteit mee te dui<strong>de</strong>n en kan een verschil zijn in <strong>de</strong> wijze waarop <strong>de</strong>waar<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n beoor<strong>de</strong>eld. De ene diabetes patiënt kan het belangrijkvin<strong>de</strong>n dat zijn behan<strong>de</strong>ling leidt tot een stabiele glucosespiegel en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>repatiënt kan het belangrijker vin<strong>de</strong>n dat zijn behan<strong>de</strong>ling rekening houdt metzijn onregelmatige leven en neemt daarbij <strong>de</strong> schommelen<strong>de</strong> glucosespiegelsvoor lief.Gebruikte waar<strong>de</strong>n kunnen verschillenPatiënten kunnen on<strong>de</strong>rling verschillen<strong>de</strong> waar<strong>de</strong>n gebruiken om <strong>de</strong>kwaliteit <strong>van</strong> <strong>zorg</strong> te beoor<strong>de</strong>len. De ene patiënt wil meegenomen wor<strong>de</strong>n in118Hoofdstuk 5 | Leiding geven in professionele organisaties