Vl lil - Vijfeeuwenmigratie.nl

CDCDC1Q~::::JQ...CDCD::::J174familie Ott terecht, een gezin met negen kinderendat nauwelijks het hoofd boven waterkon houden. Vader Ott had in de oorlog gevangengezeten in Zagreb. Na zijn terugkomst hadhij weliswaar zijn oude beroep, het schilderenvan motieven op muren, ter hand genomen,maar er was weinig werk en de inkomsten warenlaag. Hoewel zij niet het jongste kind was,werd Julia uitgekozen om naar Nederland tegaan. Haar broertjes, één onder en één bovenhaar, moesten thuis blijven, waarmee we meteeneen indruk krijgen van de algemene gangvan zaken bij de selectie. Het merendeel van deHongaarse kinderen die naar Nederland kwamen,bestond uit meisjes; in Leiden maar liefst85 procent. 43 Dit had alles te maken met de bijdragedie jongens leverden aan het gezinsinkomen.Als ze nog niet in staat waren geld te verdienen,was het van belang zo snel mogelijkeen vak te leren. Een verblijf in het buitenlandzou voor onnodig tijdverlies hebben gezorgd.Daarnaast speelde mogelijk ook de voorkeurvan de aanstaande pleegouders een rol. Zo vermelddehet katholieke comité dat vanuit Nederlandbij het eerste kindertransport uit Hongarijeom 'twee derde meisjes en een derdejongens' was gevraagd. 44 Hoewel de oudersvan Márta N agy in goede doen waren - haar vaderwas directeur van de plaatselijke PTT enhaar grootvader burgemeester - gold ook voorhen dat er in de naoorlogse periode weinig productente krijgen waren. Als vrijwilligster bijhet Rode Kruis kwam haar moeder in aanrakingmet de kindertransporten en zij greep degelegenheid aan om haar dochter naar Nederlandte sturen.Op het station in Boedapest werden de kinderenop de trein gezet en begonnen zij, zonderbekenden die hen vergezelden, aan het buitenlandseavontuur. Zo ook Julia Ott.Die treinen bestonden uit veewagons, waarinze stapelbedden hadden gezet. Ik lag onderop,en door een klein kiertje kon ik mijn vaderen moeder nog op het perron zien staan. Degrote kinderen lagen boven. We deden er driedagen over om Nederland te bereiken. In detrein waren zusters van het Rode Kruis. Iedereochtend werden we geteld. Dan moestenwe ons bed uit, in de rij gaan staan en wachtenop het afroepen van de namen. In de treinkregen we bijna niets te drinken, waarschijnlijkomdat ze bang waren dat we te veel moestenplassen. Dat begreep ik later pas. ViaUtrecht kwamen we in Den Haag op hetStaatsspoor aan. Mijn pleegouders haddenvan onze aankomst al bericht gekregen. Zijwisten welk kind er voor hen op het perronstond en mijn ouders wisten dat ik naar defamilie Bosch aan de Veenkade ging.We gingen met de tram naar huis. Ik zat metmijn hoofd naar beneden schuin omhoog tekijken naar m'n pleegzusters, want die warenallemaal groter. Thuis werd ik op een stoelgezet en kreeg ik een glas melk, maar datkwam er gelijk weer uit. Dat was natuurlijkheel erg. Ik moest wennen en ik bleef maarmet m'n hoofd naar beneden zitten. Ik kreegeen heel grote kamer, waar ik sliep met mijndrie pleegzusters. 45De pleegouders waren van de aankomstdatumvan de trein, 27 februari 1923, op de hoogte gestelddoor de Residentiebode. Omdat onmogelijkkon worden voorspeld op welk tijdstip detrein zou arriveren, raadde de krant de pleegoudersvan de 117 kinderen aan om de deur vande Catechismuskamer in de Da Costastraat inde gaten te houden. Zodra het telegram met berichtvan aankomst was ontvangen, werd hetdaar aangeplakt. 46Zowel Julia als Márta kwamen terecht in welgesteldeHaagse gezinnen met oudere kinderenYDe pleegvader van Julia, F. Bosch, hadeen goed lopend aannemersbedrijf en de heeren mevrouw Breedijk in de Van Beverningkstraat,waar Márta Nagy terecht kwam, warenvan oorsprong grote landbouwers uit Waddinxveen.Zij waren in 1922 al ver in de vijftigen hadden het werk in het bedrijf inmiddelsovergelaten aan hun kinderen.Aanvankelijk waren de comités wat huiveriggeweest om Hongaarse kinderen te laten komen,omdat zij vreesden dat de sterk afwijkendetaal problemen zou geven in de gastgezinnen.Daarom werd in eerste instantie alsvoorwaarde gesteld dat de kinderen de Duitsetaal machtig moesten zijn. 48 Maar in de praktijk