Nr 03 - 2004 - Proef de herfst - Weller

herfst 04wellermagazine18De taal vande mamDe taal van de mam wordt geschreven in onze moedertaal: het dialect.We spreken over ‘taal’ omdat het Limburgs een echte en erkende taal is,die in niets onderdoet voor het Nederlands. Ten opzichte van onze standaardtaal– het Nederlands – is het Limburgs een dialect, zoals het Nederlandseen dialect is ten opzichte van het handels- en diplomatiek Engels.NOAJOAROge te wieënigvuur zoeëvöal klure.Duchtig oamende wink.Vallende mui blaarkniespere ónger dieng veut.Oape frisje lofvermengd mit herfsruëksjnoefste in.Oape beum en sjtruukmake plaatsj vuurnui leëve.De klok weëd truuk gezat,mè de natoerkiekt al vuuroetnoa ’t anger joar.Sjnoef d’r HerfsEn, óp vakans geweë? Neë en joa!Went dier mint ich woar wied-e-weggeweë, sjtónde óp vleegvelde hanzitte wade of hónderde kilometersachter ’t sjtuur han gezeëte, da is ’t neë.As dier dinkt dat ich da heem get vuurmich oet han zitte sjtare is ’t och neë.Mè zouw Uch vroag zieë of ich eegood vakansgeveul han gehad, da ismie antwoad: JOA!Wal hónderd moal woeëd mich gevroag“Woeë geeste hin?” of “Biste altruuk?” ’t Is graad ofste neet normaalbis wenste doa ummer “neë” óp zeës.Ich woeëd d’r deks haarwillig va.As ofste hei in de umgeëving ginggouw en sjoeën daag zouws kinne han.Wat tungs Uch va lekker in d’r sjieëmvan d’r treurwilg bei mich in d’r gaad?Dat is alles behalve treurig, mit ee booken ee keul gleëske in de hangmat.Geleuf mich dat mar.Ich han mit d’r hónk daag lank durchbusje en velder gelope, al daag lekkeroet gegeëte en jieëker nach in mie egebed gesjloape. Ich houw vakans, doakan d’r zieëker va zieë! Tot zoeë wieding samevatting van ee gesjprek van ’negruëtsje heembliever, d’r heer Burger.Heë is inne natoerleefhebber, heë witvöal va vuëgel, en alle meugelikegewasse en is ’ne fanatieke wandeleer.Dink neet dat deë noeëts urges angesjis geweë, in teëgedeel!Zuud Afrika, Noorwege, Denemarken,Rusland en zelfs versjeie kiere in Mexicogeweë, deë Burger wit wal va besjeetuëver kulture en leëveswies óp de welt.Mè noe – heë is al e sjuk in de zieëvetig– is heë ummer ’nt genete van ósLimburgs land en doa wit e alles va.“De zón is neet ummer de zón”, zoeëgeet e wier. “In d’r herfs is de benauwdheedverdwieëne, de initiatief-remmendehitte is weg en d’r is frisje wermde.Temperature um get te óngernummeoane noa lof te mótte sjnappe, ’t noajaorhat vöal vuurdele en is geweldigsjoeën mit al die klure”. V’r móste marins ing wandeling make”.Mit nog veer angere, sjtuk vuur sjtukvöal joare jónger wie heë, houwe v’r joagezag, mè dat hant vier gewete ! DeëBurger hat ’t ós beigehaote. Woeë deëuëveral mit ós is geweë, is neet tegeleuve. Berg óp berg aaf, durch hoalweëg, langs sjmaal vootpeëdjes,midde durch oape velder en duusterbusje. Mè uëveral wit deë miensjbesjeet va en vier hoeëte dinger, neetalling uëver plaatsjselike gesjiechtesmè eëvegood legk heë dich de versjilleoet tusje vief soate nieëtele.’t Woar eëve vermuiend as lierzaamen interessant vuur ós geleëgenheedstrampelereen d’r man hat groeëtgeliek: Limburg is óngeleufelik sjoeënen biezónger in d’r herfs. Me mót ’twaal wille zieë en zich d’r tied numme,da kumste wer truuk zoeë gruëtsj wie’ne aap daste hei maags woeëne.D’r heer Burger van bei ós in de sjtroathat ós belangsjtelling beigebrachuëver ós Limburgse umgeëving en vierzint ’m dankbaar vuur zoeëvöal oetlegk.Plaatsje woeë v’r al zoeë dekswoare geweë zint noe nog vöal interessantergewoeëde. Wat wiste vierbesjamend wieënig va te vure… Aa tebeveële, gank óp weëg en sjnoef d’rherfs!Óngertusje hat e ós behúúrlik aafgetoaperdnoa al die kilometere. Mè wiekotter v’r óp gen hoes aa koame, lepev’r toch ónwillekürig get heller, noaheem en noa Weller.Ger Prickaerts Heëlesj