11.07.2015 Views

Ga, wees niet bang en dien! - Bisdom Haarlem

Ga, wees niet bang en dien! - Bisdom Haarlem

Ga, wees niet bang en dien! - Bisdom Haarlem

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

september 2013Sam<strong>en</strong>Kerk7Uitgave van het <strong>Bisdom</strong> <strong>Haarlem</strong> - Amsterdam“<strong>Ga</strong>, <strong>wees</strong> <strong>niet</strong><strong>bang</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>!”pagina 4Christ<strong>en</strong> zijn in hetnormale dagelijkse lev<strong>en</strong>pagina 12Wees <strong>niet</strong> <strong>bang</strong>


InhoudVan de redactie4In dit nummerWereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong> 41216#2224Pater Pio: Ik b<strong>en</strong> voor mijzelf e<strong>en</strong> mysterie 7Oog om oog, tand om tand 8O.L.V. Visitatie te Noord-Zijpe 10Roeping van de lek<strong>en</strong> 12Van Onderop 14Het raadsel van Lourdes? 16God als g<strong>en</strong>eesheer? 18175 Jaar bedevaart naar Kevelaer 19West-Friese bedevaart 19Parels van paus Franciscus 20Impulsdag over de Catechismus 21Wereldwijd 22Interview met Erik Kreike 24Jonger<strong>en</strong>pagina 26Vermeld<strong>en</strong>swaard 27Onbek<strong>en</strong>de geschied<strong>en</strong>is 29Personalia 30Belicht 32Wees <strong>niet</strong> <strong>bang</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>!Het mooie weer houdt aan <strong>en</strong> veel van ons ge<strong>niet</strong><strong>en</strong> nog van het zomergevoel,ondanks het feit dat voor vel<strong>en</strong> school of werk weer is begonn<strong>en</strong>. Veel jonger<strong>en</strong> dieterugkeerd<strong>en</strong> van de Wereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong> in Rio de Janeiro gloei<strong>en</strong> in ieder gevalnog na van e<strong>en</strong> fantastische ervaring. U leest er meer over in dit nummer van Sam<strong>en</strong>Kerk. Vooral ook de k<strong>en</strong>nismaking met paus Franciscus maakte diepe indruk! Hijhield de jonger<strong>en</strong> voor <strong>niet</strong> <strong>bang</strong> te zijn: <strong>wees</strong> e<strong>en</strong> Missionaris! Wij w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> onzejonger<strong>en</strong> toe dat ze het WJD-gevoel nog lang kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> én overbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>op ander<strong>en</strong>. Erik Kreike maakt zich daar hard voor: als nieuwe voorzitter van hetJonger<strong>en</strong>platform wil hij het vuur van de WJD in ons bisdom verspreid<strong>en</strong>. Op pagina24-25 leest u het interview dat Margot de Zeeuw met Erik had.Er is ook het nodige nieuws over bedevaart<strong>en</strong>: diak<strong>en</strong> Philip Weijers is mee naarLourdes <strong>en</strong> schrijft over zijn eerdere ervaring<strong>en</strong>. Het Duitse Kevelaer viert e<strong>en</strong>jubileum <strong>en</strong> ook de West-Friese bedevaart beleeft dit jaar e<strong>en</strong> bijzondere mijlpaal. Inhet volg<strong>en</strong>de nummer van Sam<strong>en</strong> Kerk lez<strong>en</strong> we over de reis die e<strong>en</strong> groep pelgrimsmaakte naar Siberië. Ze haald<strong>en</strong> er zelfs de Russische televisie mee!ColofonSam<strong>en</strong> Kerk is het informatieblad binn<strong>en</strong>het <strong>Bisdom</strong> <strong>Haarlem</strong> - Amsterdam<strong>en</strong> verschijnt ti<strong>en</strong>maal per jaarnummer 7 jaargang nr. 38Evert Veldman (Wereldwijd)Mirjam Spruit - Borst (Catechese)Berry Klaass<strong>en</strong>sMarius van der Knaap (Jonger<strong>en</strong>pagina’s)We zijn deze maand met <strong>en</strong>kele nieuwe rubriek<strong>en</strong> gestart. Zo zull<strong>en</strong> we in iedernummer e<strong>en</strong> heilige belicht<strong>en</strong> wi<strong>en</strong>s feestdag in die maand valt. Pater Pio bijt hetspits af! Verder vindt u op de achterpagina de nieuwe rubriek ‘Belicht’. We will<strong>en</strong>iedere maand e<strong>en</strong> of twee mooie foto’s lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> van bijzondere gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. Dushebt u e<strong>en</strong> mooi parochiefeest gevierd? E<strong>en</strong> speciale ontmoeting gehad? Stuur uwfoto naar ons toe <strong>en</strong> wie weet wordt hij in het volg<strong>en</strong>de nummer van Sam<strong>en</strong> Kerkgeplaatst.Verantwoordelijke redactie:Margot de Zeeuw,Wim Peeters, hoofdredacteurAbonnem<strong>en</strong>tsprijs:€ 30,00 per jaar; buit<strong>en</strong>land: € 36,00 per jaarAbonnem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>administratie: (023) 511 26 40We w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> u weer veel leesplezier!


Wereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong>Paus Franciscus:“<strong>Ga</strong>, <strong>wees</strong> <strong>niet</strong> <strong>bang</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>!”“Wees <strong>niet</strong> <strong>bang</strong> <strong>en</strong> di<strong>en</strong>!” Dat war<strong>en</strong> de woord<strong>en</strong> die Paus Franciscus herhaaldelijk aan de driemiljo<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> meegaf tijd<strong>en</strong>s de slotviering van de WJD op het strand van de Copacabanain Rio de Janeiro. Natuurlijk afgeleid van het thema van de WJD volg<strong>en</strong>s Mt. 28:19 “<strong>Ga</strong> <strong>en</strong>maak alle volker<strong>en</strong> tot mijn leerling<strong>en</strong>”. Veel T-shirts, spandoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> lezing<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de WJDging<strong>en</strong> dan ook over dit onderwerp. Br<strong>en</strong>g het Evangelie overal, <strong>wees</strong> e<strong>en</strong> missionaris! Zekerin Nederland kan dit e<strong>en</strong> thema zijn waarbij we ons <strong>niet</strong> altijd ev<strong>en</strong> gemakkelijk voel<strong>en</strong>.We staan bek<strong>en</strong>d om onze tolerantie <strong>en</strong> lat<strong>en</strong> ander<strong>en</strong> graag in hun waarde, zeker als hetgaat om geloofsovertuiging. Waarom zou ik e<strong>en</strong> ander moet<strong>en</strong> overtuig<strong>en</strong>, het beter wet<strong>en</strong>?Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> voelt het als zieltjeswinnerij. Onze Nederlandse jonger<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> hierover na, maaraangespoord door de paus will<strong>en</strong> ze daar toch ook nieuwe weg<strong>en</strong> in zoek<strong>en</strong>.Foto Ramon MangoldVeel jonger<strong>en</strong> ontdekk<strong>en</strong> het geloof als e<strong>en</strong> gratis <strong>en</strong> zeerbetek<strong>en</strong>isvol gesch<strong>en</strong>k voor hun lev<strong>en</strong>. Het voelt <strong>niet</strong> goedom ander<strong>en</strong> dat bewust te onthoud<strong>en</strong>. “Ik moet hier ietsmee,” liet<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele jonger<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>. Paus Franciscus roeptde jonger<strong>en</strong> hier in zijn preek twee keer nadrukkelijk toeop. ‘<strong>Ga</strong>! Houd deze bijzondere ervaring van de WJD <strong>niet</strong>voor jezelf of voor kleine geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Daarmee haalje het zuurstof weg van e<strong>en</strong> vlam die sterk brandt,’ alduspaus Franciscus. ‘Het geloof is als e<strong>en</strong> vlam die sterkerwordt als je hem doorgeeft <strong>en</strong> deelt met ander<strong>en</strong>. Jezusheeft <strong>niet</strong> gezegd: “<strong>Ga</strong> als je zin of tijd hebt” Nee, Hij zei:“<strong>Ga</strong> <strong>en</strong> maak alle volker<strong>en</strong> tot mijn leerling<strong>en</strong>”. Dit is e<strong>en</strong>opdracht die de Heer toevertrouwt aan de hele Kerk, dusook aan jou. De opdracht komt <strong>niet</strong> voort uit e<strong>en</strong> verlang<strong>en</strong>naar macht of overheersing, maar is gebor<strong>en</strong> uitliefde. Jezus kwam in ons midd<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft ons <strong>niet</strong> alle<strong>en</strong>e<strong>en</strong> deel van zichzelf gegev<strong>en</strong>, maar Hij gaf zich geheelom de liefde van God aan ons te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>.’Geme<strong>en</strong>schap‘Maak alle volker<strong>en</strong> tot zijn leerling<strong>en</strong>. Er zijn ge<strong>en</strong>gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> waartoe Hij ons z<strong>en</strong>dt. Hij stuurt ons naariedere<strong>en</strong>! Het Evangelie is <strong>niet</strong> voor sommig<strong>en</strong> van ons.Het is <strong>niet</strong> voor de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die dichter bij ons staan ofdie er meer ontvankelijk voor zijn, maar voor iedere<strong>en</strong>.Wees <strong>niet</strong> <strong>bang</strong> om Christus overal te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>; aan derand van de sam<strong>en</strong>leving, aan deg<strong>en</strong><strong>en</strong> die het verst wegzijn of het meest onverschillig lijk<strong>en</strong>. De Heer wil iedere<strong>en</strong>de warmte van zijn g<strong>en</strong>ade <strong>en</strong> liefde lat<strong>en</strong> voel<strong>en</strong>. Alswe de uitdaging<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> aangaan, zijn we sterk. Jezusriep zijn apostel<strong>en</strong> <strong>niet</strong> op om te lev<strong>en</strong> in afzondering,hij riep h<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> groep te vorm<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schap.’‘Di<strong>en</strong>: het lev<strong>en</strong> van Jezus is e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> voor ander<strong>en</strong>. Hetis e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> van di<strong>en</strong>stbaarheid. Evangelisatie is getuig<strong>en</strong>van de liefde van God. Dat is het overwinn<strong>en</strong> van onzezelfzucht. Om ons te buig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de voet<strong>en</strong> te wass<strong>en</strong> vanonze broeders zoals Jezus deed.’“(Be)leef je geloof!”voorprogramma FortalezaZeker wat deze laatste oproep betreft, zijn jonger<strong>en</strong>geraakt door het lev<strong>en</strong>de voorbeeld van de Brazilian<strong>en</strong>.Op vrijwel iedere plek werd<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong> als eregast<strong>en</strong>ontvang<strong>en</strong>. De beste plekk<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gereserveerd, ookals dat betek<strong>en</strong>de dat de Brazilian<strong>en</strong> in de kerk zelf op deNa e<strong>en</strong> veilige terugkeer uit het mooie Brazilië, kijk ik terug op e<strong>en</strong> mooie <strong>en</strong> geweldigegeloofservaring. Om te beginn<strong>en</strong> met de ‘missionary week’ in Fortaleza, georganiseerddoor bisdom <strong>Haarlem</strong>- Amsterdam <strong>en</strong> Utrecht. Hier maakt<strong>en</strong> we k<strong>en</strong>nis met de Shalomgeme<strong>en</strong>schap.Ze liet<strong>en</strong> ons het geloof vanuit e<strong>en</strong> ander <strong>en</strong> vrolijker opzicht zi<strong>en</strong>. DeBraziliaanse gastgezinn<strong>en</strong> waarbij we e<strong>en</strong> aantal dag<strong>en</strong> verblev<strong>en</strong>, ontving<strong>en</strong> ons erg gastvrij.De tweede week in Rio bracht<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> bezoek aan de Corcovado, het beroemdeChristusbeeld op de berg. We ontmoett<strong>en</strong> overal in de stad zing<strong>en</strong>de <strong>en</strong> dans<strong>en</strong>de pelgrimsuit de hele wereld. Ook de mooie sam<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de viering<strong>en</strong> op het strand van deCopacabana met de Paus war<strong>en</strong> indrukwekk<strong>en</strong>d. E<strong>en</strong> geweldige ervaring om sam<strong>en</strong> hetgeloof te belijd<strong>en</strong> met zoveel gelovige jonger<strong>en</strong>. Het doet je sterker staan in je geloof <strong>en</strong>het geeft je <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> kracht om missionaris te zijn als je weer in Nederland b<strong>en</strong>t.De Brazilian<strong>en</strong> zijn erg gastvrij, gelovig <strong>en</strong> lev<strong>en</strong> sterk vanuit het hart. Het is mooi om tezi<strong>en</strong> dat je het geloof overal in het dagelijkse lev<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>komt. Op straat of in restaurants zieje beeld<strong>en</strong> van Maria of Jezus. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> gelovig liedje zing<strong>en</strong> op straat of op het strand <strong>en</strong> veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> roz<strong>en</strong>kransjeom hun nek drag<strong>en</strong>. Ik voelde me sterk <strong>en</strong> op<strong>en</strong> in mijn geloof. Je voelt je thuis als één familie onder de naam vanGod. We zoud<strong>en</strong> daar als Nederlandse jonger<strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorbeeld aan kunn<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> op<strong>en</strong>er moet<strong>en</strong> zijn over ons geloof inNederland. Kortom: het is e<strong>en</strong> onvergetelijke ervaring die je iedere<strong>en</strong> gunt.Rahma Azzouz, Almere>>4 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 | 5


Wereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong>Getuig<strong>en</strong>is van Hoopgrond moest<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. De heerlijkste maaltijd<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>bereid, er werd voor ons gezong<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoewel het voorde WJD gebruikelijk is dat jonger<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezetvoor corvee, is het in Brazilië ond<strong>en</strong>kbaar om gast<strong>en</strong> aanhet werk te zett<strong>en</strong>. Vele gastgezinn<strong>en</strong> beschouwd<strong>en</strong> hunjonger<strong>en</strong> als eig<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>. Vele Brazilian<strong>en</strong> offerd<strong>en</strong> invele opzicht<strong>en</strong>, om onze jonger<strong>en</strong> te di<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> dat bleef<strong>niet</strong> onopgemerkt. Luister dus goed als u e<strong>en</strong> jongerehoort vertell<strong>en</strong> over zijn of haar ervaring<strong>en</strong> van de WJD!Als zij zegg<strong>en</strong> dat zij nooit zull<strong>en</strong> verget<strong>en</strong> hoe zij alseregast<strong>en</strong> zijn behandeld, zegg<strong>en</strong> zij <strong>niet</strong> hoe zij hebb<strong>en</strong>g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> van het et<strong>en</strong>, maar dat zij geraakt zijn doordate<strong>en</strong> wildvreemde h<strong>en</strong> lief had.


Woord van de bisschopOog om oog, tand om tand...Onze tijd wordt getek<strong>en</strong>d door oorlog, geweld <strong>en</strong> terreur. Op dramatische wijze moet<strong>en</strong> westeeds weer ervar<strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> het lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> het geluk van ander<strong>en</strong> totaal ondergeschiktkunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> aan hun eig<strong>en</strong> d<strong>en</strong>kbeeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> geest die de afgelop<strong>en</strong>dec<strong>en</strong>nia om zich he<strong>en</strong> gegrep<strong>en</strong> heeft in gijzeling<strong>en</strong>, kaping<strong>en</strong>, bomaanslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> terreur.E<strong>en</strong> geest die voortkomt uit extreme zelfzucht <strong>en</strong> haat, die de og<strong>en</strong> verblindt om het leed te zi<strong>en</strong>dat m<strong>en</strong> aanricht. Het is e<strong>en</strong> geest die haaks staat op de geest van het christ<strong>en</strong>dom.Als iets duidelijk is, dan is het dat Christus ons <strong>niet</strong> vraagt om ander<strong>en</strong> ónze last<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong>drag<strong>en</strong>, maar juist dat wij prober<strong>en</strong> andermans last op onze schouders nem<strong>en</strong> zoals Hij gedaanheeft. Wie daarin het verst gaat zal de grootste zijn in het Rijk de Hemel<strong>en</strong>.Hoe verfriss<strong>en</strong>d <strong>en</strong> ontroer<strong>en</strong>d is het <strong>niet</strong> als je zulke voorbeeld<strong>en</strong> hoort. Gelukkig mak<strong>en</strong> wedat ook mee. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die hun eig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> op het spel zett<strong>en</strong> om ander<strong>en</strong> te help<strong>en</strong>, reddersdie in hun reddingsactie zelf t<strong>en</strong> onder gaan, zoals Maximiliaan Kolbe, die tijd<strong>en</strong>s de TweedeWereldoorlog in het conc<strong>en</strong>tratiekamp de plaats inneemt van e<strong>en</strong> medegevang<strong>en</strong>e <strong>en</strong> voor hemde dood ingaat.Enige tijd geled<strong>en</strong> heb ik e<strong>en</strong> film gezi<strong>en</strong> over <strong>Ga</strong>ndhi: u weet wel, die e<strong>en</strong>voudige advocaatuit India, die zó gegrep<strong>en</strong> werd door het onrecht dat hij om zich he<strong>en</strong> zag - rass<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong>,de overheersing van zijn vaderland door de Engels<strong>en</strong> - dat hij zijn hele lev<strong>en</strong> daarvooromgooide <strong>en</strong> uitgroeide tot de onbetwiste leider van zijn volk. Maar het bijzondere van <strong>Ga</strong>ndhiwas dat hij deze strijd teg<strong>en</strong> het onrecht absoluut geweldloos voerde <strong>en</strong> zich nooit liet meeslep<strong>en</strong>door gevoel<strong>en</strong>s van haat voor de teg<strong>en</strong>stander, door ongeduld, door de verleiding om hardterug te slaan. Van hem zijn die grootse woord<strong>en</strong> bewaard geblev<strong>en</strong>: “Ik b<strong>en</strong> bereid voor mijnideaal te sterv<strong>en</strong>; ik b<strong>en</strong> <strong>niet</strong> bereid ervoor te dod<strong>en</strong>!” Hoewel hij ge<strong>en</strong> christ<strong>en</strong> was, had hij diewoord<strong>en</strong> van Jezus uit het evangelie beter begrep<strong>en</strong> dan m<strong>en</strong>ig christ<strong>en</strong>: “Als m<strong>en</strong> u op de <strong>en</strong>ewang slaat, keer dan ook de andere toe...”Verlies jezelf...Gods goedheid <strong>en</strong> gerechtigheid, leert Jezus, overstijgt verre de “oog om oog, tand om tand”gerechtigheid van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> Hij vraagt ons Hem op die weg te volg<strong>en</strong>. Natuurlijk: de Bergredeis ge<strong>en</strong> recept voor alle situaties. Het is ge<strong>en</strong> politiek programma. Er zijn vorm<strong>en</strong> van kwaad diee<strong>en</strong> christ<strong>en</strong> juist vanwege zijn opkom<strong>en</strong> voor de waardigheid van de m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> de eer van God,moet bestrijd<strong>en</strong>: in het uiterste geval zelfs met geweld....Wat Jezus ons hier duidelijk wil mak<strong>en</strong>, is dat je geweld t<strong>en</strong> diepste <strong>niet</strong> uitbant door gewelder teg<strong>en</strong>over te stell<strong>en</strong>, dat haat <strong>niet</strong> verdwijnt door het met haat te beantwoord<strong>en</strong>, dat je hetkwade <strong>niet</strong> kunt overwinn<strong>en</strong> met het kwade... ‘Nee,’ zegt Hij, ‘overwin het kwade door hetHoewel <strong>Ga</strong>ndhi ge<strong>en</strong> christ<strong>en</strong> was, heeft hij de woord<strong>en</strong> van Jezus goed begrep<strong>en</strong>: “Als m<strong>en</strong> u op de <strong>en</strong>e wang slaat, keer dan ook de andere toe”.goede, beantwoord haat met liefde, laat het onrecht opjou stuklop<strong>en</strong> zonder dat het je zelf tot onrecht br<strong>en</strong>gt.’Alle<strong>en</strong> zó <strong>en</strong> <strong>niet</strong> anders verliest het kwaad aan kracht <strong>en</strong>wordt de wereld e<strong>en</strong> stukje beter. En dat is uiteindelijk“Wie zichzelf verliest,die zal zich vind<strong>en</strong>.”e<strong>en</strong> vraag naar onze lev<strong>en</strong>shouding: Hoe sta ik in hetlev<strong>en</strong>? B<strong>en</strong> ik vrij g<strong>en</strong>oeg om überhaupt zó te kunn<strong>en</strong>handel<strong>en</strong>, of is mijn eig<strong>en</strong> ego nog zo kwetsbaar, zit iknog zo vast aan mezelf, dat elke deuk me uit ev<strong>en</strong>wichtbr<strong>en</strong>gt <strong>en</strong> doet terugslaan met woede, wrok <strong>en</strong> geweld?Ook m<strong>en</strong>ig christ<strong>en</strong> gaat tot het uiterste om zijn gelijkte hal<strong>en</strong>: “Ik sta in mijn recht”, zegt hij dan. “So what?”,zou Christus vrag<strong>en</strong>, “Ik stond ook in mijn recht”. En Hijzegt erbij: “Wie zichzelf zoekt, die zal zich verliez<strong>en</strong>. Wiezichzelf verliest, die zal zich vind<strong>en</strong>.”Maar Hij voegt ook de daad bij het woord <strong>en</strong> geeft onse<strong>en</strong> verbluff<strong>en</strong>d voorbeeld. Hij kiest de weg van de totalekwetsbaarheid. Hij neemt de gestalte aan van e<strong>en</strong> kind ine<strong>en</strong> kribbe, legt zichzelf weerloos in m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>hand<strong>en</strong>. Dieweerloosheid zal Hem uiteindelijk aan het kruis br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.Uit het hout van de kribbe is ook het kruis gemaakt. Hetis e<strong>en</strong> weg van ontlediging, maar ook van vrijheid, vankracht <strong>en</strong> opstanding. Moge in onze tijd van opgeblaz<strong>en</strong>ego’s, verblinde haat <strong>en</strong> meedog<strong>en</strong>loos geweld Zijnwoord <strong>en</strong> voorbeeld liefde <strong>en</strong> bezinning br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.


Kerk<strong>en</strong>gekExterieur.De bedoeling vandeze serie artikel<strong>en</strong> isaandacht te bested<strong>en</strong>aan de verbeeldingvan de Bijbel (metname van het OudeTestam<strong>en</strong>t) in dekerkelijke architectuur.We behandeld<strong>en</strong> alm<strong>en</strong>ige kerk in binn<strong>en</strong><strong>en</strong>buit<strong>en</strong>land. Ook inons eig<strong>en</strong> bisdom zijninteressante kerk<strong>en</strong>:de uwe? Is er ooit e<strong>en</strong>boekje over versch<strong>en</strong><strong>en</strong>?We zijn geïnteresseerd.We kreg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reactieuit Noord-Zijpe,alwaar in de zomervan 2013 feestelijkejubileumviering<strong>en</strong>begonn<strong>en</strong> zijn.Tuss<strong>en</strong> orgel <strong>en</strong> altaar:O.L.V. Visitatie teNoord-Zijpe (’t Zand)Het is leuk om kom<strong>en</strong>de vanaf de provinciale weg naar D<strong>en</strong> Helder de vlotbrug over te gaan naar ’tZand. Als je op zoek b<strong>en</strong>t naar de kerk van ’t Zand heb je ge<strong>en</strong> navigator nodig. De 26 meter hogetor<strong>en</strong> trekt iedere<strong>en</strong> al van verre naar het c<strong>en</strong>trum van het dorp.Het dorp ’t Zand is in de 17 e eeuw ontstaan in het noordelijke deel van de Zijpe- <strong>en</strong> Hazepolder(1596-’97). In de beginjar<strong>en</strong> war<strong>en</strong> er al veel katholiek<strong>en</strong>. Ze werd<strong>en</strong>, net als de Dopers<strong>en</strong>, slechtsgedoogd. De overheid legde zich er bij neer dat er vanaf 1640 werd gekerkt in het buit<strong>en</strong>huis vande familie Coet<strong>en</strong>burg, ev<strong>en</strong> t<strong>en</strong> zuid<strong>en</strong> van de kruising St. Maart<strong>en</strong>sweg/Ruigeweg. De meestekatholiek<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> dat te ver <strong>en</strong> m<strong>en</strong> vond meer noordelijk e<strong>en</strong> nieuwe kerkgeleg<strong>en</strong>heid ine<strong>en</strong> boerderij aan de Belkmerweg. Van 1711 tot 1785 kwam zelfs de kleine groep overgeblev<strong>en</strong>rooms-katholieke parochian<strong>en</strong> uit Huisduin<strong>en</strong> <strong>en</strong> D<strong>en</strong> Helder (daar war<strong>en</strong> veel gelovig<strong>en</strong> van deOud-Katholieke Clerezij!) hier naar toe. Bij onze beschrijving van D<strong>en</strong> Helder (Sam<strong>en</strong> Kerk mei2005) kwam dat ter sprake.GrondbezitBouwvalligheid <strong>en</strong> de vaak moeilijke verhouding<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> Noord <strong>en</strong> Zuidmaakt<strong>en</strong> in 1830 e<strong>en</strong> einde aan het gebruik van de boerderij als kerk. Dankom<strong>en</strong> we plotseling e<strong>en</strong> pastoor Duvergé teg<strong>en</strong>, die met eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> e<strong>en</strong>stukje grond kocht aan de Bosweg bij ’t Zand. Hij had daar e<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> loodslat<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> voor godsdi<strong>en</strong>stonderricht. Zijn opvolger L.C. Spoorman, eerderkapelaan in Amsterdam, werd b<strong>en</strong>oemd voor de parochiegeme<strong>en</strong>schap Zijpe.Hij moest daar t<strong>en</strong>minste één, liefst twee kerk<strong>en</strong> gaan bouw<strong>en</strong>. Ook kwam nogde Anna Paulowna-polder droog (1845/46) zodat er veel geloof kon bloei<strong>en</strong>.Na rijp beraad begin m<strong>en</strong> te bouw<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> kerk in ’t Zand op e<strong>en</strong> stuk gronddat gr<strong>en</strong>sde aan het Buit<strong>en</strong> Jagerslust, geleg<strong>en</strong> op de plaats waar nu de Zandsteestaat. De kerk had dat stuk grond cadeau gekreg<strong>en</strong>. De bouw werd <strong>en</strong>ergiek terhand g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Angstig detail: de transactie over het eig<strong>en</strong>dom van de grondInterieur.Zicht op het Ypma-orgel.was nog <strong>niet</strong> rond, de kerk bijna wel. Deparochie was intuss<strong>en</strong> opgedeeld in e<strong>en</strong>noordelijk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> zuidelijk gedeelte.Dat er gekoz<strong>en</strong> werd om te beginn<strong>en</strong>met e<strong>en</strong> kerk voor ’t Zand – met maarliefst 400 plaats<strong>en</strong>! – was zeer teg<strong>en</strong> dezin van de Zuid-Zijpers. Zij zoud<strong>en</strong> ookin actie kom<strong>en</strong>. In het begin vlotte debouw <strong>niet</strong>, maar to<strong>en</strong> hun kleine kerkjeaan de Ruigeweg in 1864 verbrandde,koos m<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> betere locatie: inBurgerbrug aan de Groote Sloot. Daarwerd in 1866 door dezelfde architect diede kerk van ’t Zand ontworp<strong>en</strong> had (Th.Molk<strong>en</strong>boer uit Leid<strong>en</strong>) e<strong>en</strong> half zo groot,heel fraai kerkje gebouwd. Het wordt inde monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>beschrijving van Noord-Holland beschrev<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> driezijdiggeslot<strong>en</strong> neo-romaans zaalkerkje met e<strong>en</strong>half-ingebouwde geveltor<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> vane<strong>en</strong> lantaarngeleding <strong>en</strong> ingesnoerde spits.En op de orgeltribune prijkt e<strong>en</strong> orgel uitde bouwtijd. Anna Paulowna zelf kreeg in1871 e<strong>en</strong> kerkje, dat door de aanbouw vanhet “kruis” in 1916 e<strong>en</strong> kerk g<strong>en</strong>oemd magword<strong>en</strong>.De bouwNa wat schermutseling<strong>en</strong> ging het kerkbestuurakkoord met e<strong>en</strong> ontwerp dat voor30.000 (!) guld<strong>en</strong> gerealiseerd zou word<strong>en</strong>.In 1863 stemde de bisschop er mee in<strong>en</strong> werd de bouw echt aanbesteed. Op2 juni werd de eerste ste<strong>en</strong> gelegd <strong>en</strong> inde kerstnacht van hetzelfde jaar werd dekerk in gebruik g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Parochian<strong>en</strong>hadd<strong>en</strong> hun ste<strong>en</strong>tje bijgedrag<strong>en</strong>! Velegift<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> er: e<strong>en</strong> zilver<strong>en</strong> monstrans,het hoofdaltaar, de preekstoel <strong>en</strong> allerleidel<strong>en</strong> van de inv<strong>en</strong>taris. De aanO.L.Vrouwe Visitatie toegewijde kerkaan de Keinsmerweg is e<strong>en</strong> rechtgeslot<strong>en</strong>driebeukige (vrij sober uitgevoerde) kerkmet rondboogv<strong>en</strong>sters. Aan de westkantzijn nog de oorspronkelijke steunber<strong>en</strong> tezi<strong>en</strong>. In 1923 dreigde de kerk in te stort<strong>en</strong><strong>en</strong> werd<strong>en</strong> aan de oostzijde kolossalesteunber<strong>en</strong> aan de kerk geplakt. De kerkis voorzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> met pann<strong>en</strong> bedektzadeldak dat aan de achtergevel uitlooptop e<strong>en</strong> wolfseind. De tor<strong>en</strong> is ingebouwd<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> achtzijdige naaldspits. E<strong>en</strong>uitbouw vooraan, rechts opzij, is alsdoopkapel toegevoegd in 1958. In 1985werd de pastorie, die tegelijk met de kerkgebouwd was, gesloopt <strong>en</strong> vervang<strong>en</strong> doore<strong>en</strong> parochiezaal <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ‘gewoon’ huis.Tuss<strong>en</strong> altaar <strong>en</strong> orgelVan binn<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> knusse sfeer <strong>en</strong>m<strong>en</strong> voelt zich prettig in dit neoclassicistischinterieur. Twee rij<strong>en</strong> van vierDorische zuil<strong>en</strong> verdel<strong>en</strong> het interieur ine<strong>en</strong> midd<strong>en</strong>beuk <strong>en</strong> twee zijbeuk<strong>en</strong>. Inhet midd<strong>en</strong>schip wordt onze blik getrokk<strong>en</strong>naar het hoge, tot aan het plafondreik<strong>en</strong>de front bov<strong>en</strong> het altaar metkolomm<strong>en</strong>, beeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>gel<strong>en</strong>kopjes. Hetoude altaarfront uit de bouwtijd is e<strong>en</strong>topstuk van de kerk. Vrouw<strong>en</strong> verdring<strong>en</strong>zich: Maria <strong>en</strong> Elizabeth, geloof,hoop <strong>en</strong> liefde. Vijf vrouw<strong>en</strong>. De tweemann<strong>en</strong>, Petrus <strong>en</strong> Paulus, zijn duidelijkin de minderheid. Het omgekeerde kruisvan Petrus valt op. Deze beeld<strong>en</strong> zijnallemaal uit de bouwtijd. Daaronder e<strong>en</strong>hardst<strong>en</strong><strong>en</strong> altaar uit 1958 met daaropafgebeeld de broodverm<strong>en</strong>igvuldiging.De preekstoel uit de bouwtijd draagt deevangelist<strong>en</strong>symbol<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bek<strong>en</strong>de duifvan de Heilige Geest, die de predikantin vroeger dag<strong>en</strong> mocht inspirer<strong>en</strong>. DeInterieur in vroeger dag<strong>en</strong>.oude doopvont is naar vor<strong>en</strong> gebracht. Dekruiswegstaties zijn aquarell<strong>en</strong> uit 1958van het atelier Dekker in Heiloo. In 1958werd<strong>en</strong> ook de glas-in-loodram<strong>en</strong> metsobere versierinkjes aangebracht.De kerk wordt opgesierd door twee oudevaandels: Franciscus prijkt op het <strong>en</strong>e <strong>en</strong>Maria <strong>en</strong> Elizabeth prijk<strong>en</strong> op het andere.De zang wordt in de rug gesteund doorhet orgel van de Alkmaarse orgelmakerLodewijk Ypma uit 1866, drie jaar jongerdan het hoofdaltaar, met twee klavier<strong>en</strong> <strong>en</strong>19 registers. Onlangs gerestaureerd staathet er piekfijn bij. En zo is de kerk tuss<strong>en</strong>altaar <strong>en</strong> orgel e<strong>en</strong> sfeervolle ruimte waarhet goed toev<strong>en</strong> is.Als we de kerk verlat<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> wemisschi<strong>en</strong> nog kans de klokk<strong>en</strong> te hor<strong>en</strong>.De Mariaklok dateert uit 1950; de andere,die ge<strong>en</strong> naam draagt – bij deze b<strong>en</strong>oemik die als Elizabeth -dateert uit 1961. Devier wijzerplat<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> de parochian<strong>en</strong>bij de tijd <strong>en</strong> de fraaie avondverlichtingmaakt de tor<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> bak<strong>en</strong> voor vel<strong>en</strong>.Op de terugweg ga ik toch ev<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> bijde drie jaar jongere <strong>en</strong> iets kleinere MariaGeboorte kerk bij Burgerbrug. De tweeMariakerk<strong>en</strong> getuig<strong>en</strong> van inzet <strong>en</strong> vangeloof dat altijd weer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> inspirer<strong>en</strong>mag.


De roeping van de lek<strong>en</strong>:christ<strong>en</strong> zijn in hetnormale dagelijkse lev<strong>en</strong>Ontdek je eig<strong>en</strong> opdracht binn<strong>en</strong> de grote verscheid<strong>en</strong> familie van de KerkVeel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat als je God écht wilt volg<strong>en</strong>,je priester moet word<strong>en</strong> of het klooster in moet gaan.“Wat overblijft”, werk<strong>en</strong> in de maatschappij, trouw<strong>en</strong> <strong>en</strong>kinder<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> of op e<strong>en</strong> andere manier di<strong>en</strong>stbaarzijn, zou je dan e<strong>en</strong> soort tweederangs christ<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>...Als je echter de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over de Kerk (Lum<strong>en</strong>G<strong>en</strong>tium) <strong>en</strong> over het lek<strong>en</strong> apostolaat (Apostolicamactuositatem) van het tweede Vaticaans Concilie erbijpakt, blijkt heel duidelijk dat die visie op het navolg<strong>en</strong>van Jezus <strong>niet</strong> klopt.Laat ik voorop stell<strong>en</strong>: onze Kerk heeft priesters <strong>en</strong>religieuz<strong>en</strong> altijd hard nodig. Met h<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> we deSacram<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vier<strong>en</strong> zodat Jezus ons heel dicht nabij kanzijn. We hebb<strong>en</strong> ze ook hard nodig vanwege hun gebedvoor het heil <strong>en</strong> geluk van alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. In dit artikel wilik echter vooral ingaan op de plaats van de lek<strong>en</strong> in deKerk.Wondere verscheid<strong>en</strong>heidDe Kerk vertoont e<strong>en</strong> wondere verscheid<strong>en</strong>heid: jong<strong>en</strong> oud, man <strong>en</strong> vrouw, m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de contin<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,rass<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultur<strong>en</strong>, gewijde bedi<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> <strong>en</strong> lek<strong>en</strong>.Belangrijk is om deze verschill<strong>en</strong> <strong>niet</strong> teg<strong>en</strong> elkaar uit tespel<strong>en</strong> in de zin van “het <strong>en</strong>e is beter of belangrijker danhet andere”. De kunst is om de verschill<strong>en</strong> die er zijn tewaarder<strong>en</strong> <strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> voor de groei van het koninkrijkvan God. Elke christ<strong>en</strong> is geroep<strong>en</strong> om op zijn ofhaar plaats Jezus na te volg<strong>en</strong>. Iedere<strong>en</strong> doet dat inovere<strong>en</strong>stemming met zijn of haar eig<strong>en</strong> roeping, lev<strong>en</strong>sstaat,tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> situatie. De Engelse kardinaal JohnH<strong>en</strong>ry Newman verwoordde het aldus : “Ik b<strong>en</strong> geroepe<strong>niet</strong>s te do<strong>en</strong> of zijn waartoe ge<strong>en</strong> ander geroep<strong>en</strong> is; ik hebe<strong>en</strong> plaats in Gods plan <strong>en</strong> op Gods aarde die ge<strong>en</strong> anderheeft”. En dat geldt voor ieder van ons.hij of zij leeft van binn<strong>en</strong>uit meer evangelisch te mak<strong>en</strong>.“De lek<strong>en</strong> zijn geroep<strong>en</strong> om zich te <strong>en</strong>gager<strong>en</strong> (= toe tewijd<strong>en</strong>, red.) in de sam<strong>en</strong>leving, zodat het rijk van Godonder de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kan groei<strong>en</strong>” (YouCat 139). Dat kan in(bijna) elk beroep of lev<strong>en</strong>somstandigheid. Het bek<strong>en</strong>tin de praktijk om “de kleine ding<strong>en</strong> met liefde te do<strong>en</strong>”of anders gezegd “de kleine ding<strong>en</strong> op grootse wijze tedo<strong>en</strong>”. Al deze kleine plicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> zorg voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> inons lev<strong>en</strong>, als wij deze volbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> houdingvan liefde voor God <strong>en</strong> onze naaste, draagt dit bij aan dekomst <strong>en</strong> opbouw van het koninkrijk van God in dezewereld. Dan is ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele daad nutteloos of <strong>niet</strong> demoeite waard. Van het verschon<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> luier, zorg<strong>en</strong>voor e<strong>en</strong> zieke buurman of kind, de financiën bijhoud<strong>en</strong>,je lijd<strong>en</strong> opdrag<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> gesprek met e<strong>en</strong> collegaof iemand die je teg<strong>en</strong>komt: alles kan e<strong>en</strong> middel zijnom dichter bij God te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> Zijn aanwezigheid indeze wereld zichtbaar te mak<strong>en</strong>. Marthe Robin (1902-1981), die zelf ruim 50 jaar ziek op bed lag, verwoordthet op deze manier: “Eén ding blijft altijd binn<strong>en</strong> iedersbereik: oorzaak van blijdschap te zijn voor de ander<strong>en</strong>,e<strong>en</strong> beetje rust gev<strong>en</strong>, wat moed, wat hoop, e<strong>en</strong> glimlachontlokk<strong>en</strong>...”


Van onderopDe vakantietijd is inmiddels voorbij <strong>en</strong> veel parochiesbereid<strong>en</strong> zich voor op e<strong>en</strong> nieuw werkjaar. Devakantietijd is altijd e<strong>en</strong> mooie tijd van ontspanning<strong>en</strong> van gezelligheid. We onderbrek<strong>en</strong> met het ritmevan de dagelijkse ding<strong>en</strong> om iets anders te gaan do<strong>en</strong>.Misschi<strong>en</strong> is het leukste van reiz<strong>en</strong> wel het thuiskom<strong>en</strong>!Ik hoop dat u uitgerust b<strong>en</strong>t <strong>en</strong> vol frisse moed hetnieuwe school- of werkjaar tegemoet kunt gaan.De nationale Ziek<strong>en</strong>dag is op de tweede zondag vanseptember <strong>en</strong> bedoeld om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bewust te mak<strong>en</strong> vanziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehandicapt<strong>en</strong> in hun eig<strong>en</strong> omgeving <strong>en</strong> omde contact<strong>en</strong> met ziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehandicapt<strong>en</strong> te bevorder<strong>en</strong>.Daadwerkelijk de ziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> steun<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> bezoek <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap behoort tot e<strong>en</strong> taak van dekerkgeme<strong>en</strong>schap. Veel parochies werk<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met delokale Zonnebloem.door Eleonora Hoekstra-RosIn het najaar krijg je weer zin om aan e<strong>en</strong> cursus deelte nem<strong>en</strong>. De R.-K. Parochie Purmer<strong>en</strong>d organiseertin de Nicolaaskerk CAFE-avond<strong>en</strong>. CAFE staat voorCatholic Faith Exploration. De start is in september. Devolg<strong>en</strong>de data zijn 3 oktober, 24 oktober, 7 november<strong>en</strong> 21 november 2013. Er wordt met elkaar naar e<strong>en</strong>film gekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna volgt er in e<strong>en</strong> ongedwong<strong>en</strong>sfeer e<strong>en</strong> nagesprek. Dit staat in het maandbladSpuigat.In het Jaar van het Geloof heeft e<strong>en</strong> kunst<strong>en</strong>aar indit kader zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> icon<strong>en</strong> geschilderd. Op 28 <strong>en</strong>29 september houdt de parochie St. Martinus teMedemblik e<strong>en</strong> icon<strong>en</strong>expositie in de kerk. Hoe dekunst<strong>en</strong>aar zijn werk zietals e<strong>en</strong> roeping staat ine<strong>en</strong> artikel in de MartinusMantel. Door het schilder<strong>en</strong>van de belangrijkegebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> uit hetlev<strong>en</strong> van Jezus Christustoont hij wat Jezus voorhem betek<strong>en</strong>t <strong>en</strong> hoe e<strong>en</strong>icoon tot hem spreekt <strong>en</strong>hem raakt.Het was verrass<strong>en</strong>d voor parochian<strong>en</strong>om bij de afsluiting vande Meimaand - Mariamaand bijde aanvang van het roz<strong>en</strong>kransbidd<strong>en</strong> in de Mariabidhoek inde wijkkerk St. Joseph van deR.-K. parochie HH. Matthias -Laur<strong>en</strong>tius te Alkmaar, e<strong>en</strong> missionaireroz<strong>en</strong>krans uitgereikt te krijg<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> zakjezat e<strong>en</strong> uitleg <strong>en</strong> e<strong>en</strong> plastic roz<strong>en</strong>krans in vijf kleur<strong>en</strong>.Het was de Amerikaanse bisschop Fulton She<strong>en</strong> (1875-1979) die het idee ontwikkelde voor de kleurige missionaireroz<strong>en</strong>krans die in de vijf ti<strong>en</strong>tjes de vijf werelddel<strong>en</strong>zag. In Brazilië mak<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperkingdeze roz<strong>en</strong>krans<strong>en</strong>.Voor het eerstegeheim koos hijgro<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong>herinnert aanAfrika met zijnoerwoud<strong>en</strong> <strong>en</strong>savannes. Hettweede geheimwerd rood<strong>en</strong> staat voorAmerika. Daarbij dacht hij aan de oorspronkelijke volk<strong>en</strong>van heel Amerika <strong>en</strong> het bloedvergiet<strong>en</strong> van veleonschuldige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in oorlog<strong>en</strong>. Het derde geheimwerd wit. Dat br<strong>en</strong>gt de oorspronkelijke volk<strong>en</strong> vanhet Europese werelddeel in gedacht<strong>en</strong>. Het vierdegeheim is blauw <strong>en</strong> herinnert aan de wijde zeeënrond Australië. Het vijfde geheim doet d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aande oorspronkelijke volk<strong>en</strong> van Azië. Zelfs het beeldvan de H. Maria droeg voor deze keer e<strong>en</strong> missionaireroz<strong>en</strong>krans.Parochian<strong>en</strong> in het KAN (Kort<strong>en</strong>hoef, Ankeve<strong>en</strong><strong>en</strong> Nederhorst d<strong>en</strong> Berg) word<strong>en</strong> opgeroep<strong>en</strong> meete do<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kans te mak<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> boek van depaus als prijs: “Paus Franciscus: Lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> vanJorge Bergoglio”. Twee boek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> weggev<strong>en</strong>.Daarvoor in ruil wil de redactie van de KAN-parochiese<strong>en</strong> mail ontvang<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> verhaal met als titel:“Waarmee heeft paus Franciscus de meeste indruk opmij gemaakt? “ De leukste inz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gepubliceerdin het parochieblad KAN nieuws.In de familieviering op zondag6 oktober van 11.00 uur kunn<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong> in de St. Agatha kerke<strong>en</strong> dier<strong>en</strong>zeg<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> overhun huisdier. Alle dier<strong>en</strong> zijn welkom,ook knuffels. Het mag e<strong>en</strong>vrolijke boel word<strong>en</strong>. Zo staat hetin het oproepje in de nieuwsbrief“De Cirkel” van de R.-K.Parochie St. Eloy te Beverwijk.Het thema van het Op<strong>en</strong> Monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>week<strong>en</strong>d 2013is dit jaar “Macht <strong>en</strong> Pracht”. Veel kerk<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> huninteressante geschied<strong>en</strong>is <strong>en</strong> will<strong>en</strong> deze in e<strong>en</strong> religieuzecontext plaats<strong>en</strong>. De rijkdom, de schoonheid <strong>en</strong>de grootheid die macht kon voortbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> is overalom ons he<strong>en</strong> in gebouw<strong>en</strong> terug te vind<strong>en</strong>. Prachtzal zeker herk<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> inkerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> kerkschatt<strong>en</strong> zull<strong>en</strong>gevond<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De parochieSt. Franciscus Xaverius teEnkhuiz<strong>en</strong> vertelt in haar parochiebladKontakt dat de machtvan de kerk met e<strong>en</strong> blik naarhet verled<strong>en</strong> ook op e<strong>en</strong> goedemanier is uitgeoef<strong>en</strong>d.Retraites bij O.L.V. ter Nooddinsdag 5 november – zaterdag 9 november:Grignion de MontfortDoor deze stille retraite zull<strong>en</strong> de deelnemers vanuit dediepzinnige Wijsheid van Grignion de Montfort Maria beterler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, alsook haar ongek<strong>en</strong>d grote liefde die zij ons,als Moeder der m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, toedraagt. Deelnemers aan dezeretraite zull<strong>en</strong> meer int<strong>en</strong>s ervar<strong>en</strong> wat de Katholieke Kerkbedoelt te zegg<strong>en</strong> met de woord<strong>en</strong>:‘Door Maria tot Jezus’. Of zoalsGrignion de Montfort het schrijft:“Om Jezus Christus in e<strong>en</strong> ziel voort tebr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> die ziel in Jezus Christus,werkt de Heilige Geest dan ook deste krachtiger naarmate Hij er Maria,Zijn geliefde <strong>en</strong> onafscheidelijke Bruid,inniger aanwezig vindt”.Meer informatie: >> www.olvternood.nl/retraites.htmlDe pastor doet in het parochiecontact Wiering<strong>en</strong>e<strong>en</strong> oproep aan de parochian<strong>en</strong> om elkaar met e<strong>en</strong>speciale geleg<strong>en</strong>heid e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> spreuk cadeau te gev<strong>en</strong>.Het boek Spreuk<strong>en</strong> staat vol met allerlei wijshed<strong>en</strong>.Over van alles wat we in ons lev<strong>en</strong> meemak<strong>en</strong>: in onssociale lev<strong>en</strong>, de politiek <strong>en</strong> het geloof. Spreuk<strong>en</strong> diede moeite waard zijn van het overd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Hij stelt voorer e<strong>en</strong>s voor te gaan zitt<strong>en</strong>, want e<strong>en</strong> echte wijsheidverrijkt je lev<strong>en</strong>. En wie wijsheid bezit kan daarvan eindeloosuitdel<strong>en</strong>. Als voorbeeld geeft hij:Het begin van e<strong>en</strong> twist isals het doorstek<strong>en</strong>van e<strong>en</strong> waterkering:Laat dus af van twist,voordat hij losbreekt.dinsdag 26 november – zaterdag 30 november:Moeder TheresaDe eig<strong>en</strong>lijke naam van MoederTheresa is Agnes Gonxha Bojaxhiu.Zij werd gebor<strong>en</strong> in Skopje, de hoofdstadvan Macedonië. Geïnspireerddoor de lev<strong>en</strong>s van heilig<strong>en</strong> <strong>en</strong> missionariss<strong>en</strong>trad ze op 18 jarige leeftijdin bij de Zusters van Loreto <strong>en</strong> werdze als lerares Engels uitgezond<strong>en</strong> naar de stad Calcuttain India. Daar, getroff<strong>en</strong> door de diepe armoede, wist zezich geroep<strong>en</strong> om haar verdere lev<strong>en</strong> volledig t<strong>en</strong> di<strong>en</strong>stete stell<strong>en</strong> voor de allerarmst<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s deze stille retraitezull<strong>en</strong> we ons lat<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> door wijsheid van MoederTheresa <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> we naar haar voorbeeld onze relatie metGod verdiep<strong>en</strong>, om ons eig<strong>en</strong> Christ<strong>en</strong>-zijn weer meerint<strong>en</strong>s te kunn<strong>en</strong> belev<strong>en</strong>.14 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 | 15


Bedevaart<strong>en</strong>Zelf neem ik sinds 2007 jaarlijks deel aan de bedevaartnaar Lourdes. Voor sommige deelnemers was het echterde eerste keer, ander<strong>en</strong> war<strong>en</strong> er al vaker ge<strong>wees</strong>t. Vooriedere<strong>en</strong> was het in vele opzicht<strong>en</strong> (weer) e<strong>en</strong> bijzondereervaring. Ik d<strong>en</strong>k daarbij als bedevaartganger <strong>en</strong> alsdiak<strong>en</strong> aan de rijke liturgie, de processies, de kruisweg, dehandoplegging van de bedevaartgangers <strong>en</strong> de indrukwekk<strong>en</strong>deinternationale H. Mis in de ondergrondse Pius Xbasiliek, maar ook aan de vele persoonlijke gesprekk<strong>en</strong> inhet pastorale contact.Bijna 150 jaar geled<strong>en</strong> raakt<strong>en</strong> hemel <strong>en</strong> aarde elkaar aan,to<strong>en</strong> Maria 18 keer versche<strong>en</strong> aan het e<strong>en</strong>voudige meisjeBernadette. Lourdes, dat kleine plaatsje aan de voet vante zijn om alles te verdrag<strong>en</strong>. Beproeving om te mog<strong>en</strong>volhard<strong>en</strong> in geloof, zo lez<strong>en</strong> we op diverse plaats<strong>en</strong> inhet Nieuwe Testam<strong>en</strong>t. Paulus ziet het als deelname aanhet verloss<strong>en</strong>de lijd<strong>en</strong> van Christus. We rak<strong>en</strong> de zin vanhet lijd<strong>en</strong> aan, hoe moeilijk het ook is om dat geheim tedoorgrond<strong>en</strong>.Er is in Lourdes veel gebed<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> in de viering<strong>en</strong><strong>en</strong> individueel. Iedere<strong>en</strong> heeft daarbij zijn int<strong>en</strong>tiesverwoord <strong>en</strong> ook dankbaarheid getoond. Dit gebed heeftons nader tot God gebracht. Door je op<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> voorZijn Woord, krijg<strong>en</strong> we wat meer zicht op onze lev<strong>en</strong>sweg,de weg zoals God die voor e<strong>en</strong> ieder van ons voorog<strong>en</strong> heeft. Het dagelijkse gebed sch<strong>en</strong>kt vertrouw<strong>en</strong> inLourdes is allereerst e<strong>en</strong> plaats van gebed tot Maria.Het raadsel van Lourdes?Begin september neemt diak<strong>en</strong> Philip Weijers met de Lourdesgroep <strong>Bisdom</strong> <strong>Haarlem</strong>-Amsterdam deel aan de grote bedevaart naar Lourdes. Hij deelt zijn eerdere ervaring<strong>en</strong>met de lezers van Sam<strong>en</strong> Kerk.Pyr<strong>en</strong>eeën, waar Maria aan Bernadette had gevraagd omte drink<strong>en</strong> aan de bron in de grot <strong>en</strong> er zich te wass<strong>en</strong>.Sindsdi<strong>en</strong> staat deze bron c<strong>en</strong>traal in het mer<strong>en</strong>deel vande tot nu toe 69 officieel erk<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>ezing<strong>en</strong>.Eerder was ik al in 1979 <strong>en</strong> in 1999 privé in Lourdesge<strong>wees</strong>t. Ik herinner me de grot waar aan de linkerkantteg<strong>en</strong> de wand de door g<strong>en</strong>ezing overbodig geword<strong>en</strong>hulpmiddel<strong>en</strong>, zoals krukk<strong>en</strong>, wandelstokk<strong>en</strong> hing<strong>en</strong>als bewijs van e<strong>en</strong> wonderbaarlijke, <strong>niet</strong> te verklar<strong>en</strong>,g<strong>en</strong>ezing. E<strong>en</strong> indrukwekk<strong>en</strong>d gezicht, maar sinds <strong>en</strong>kelejar<strong>en</strong> is de rotswand leeg. Ik vroeg me af wat de red<strong>en</strong>daarvoor zou kunn<strong>en</strong> zijn.Miljo<strong>en</strong><strong>en</strong> bedevaartgangers ging<strong>en</strong> ons voor <strong>en</strong> zijnsinds 1858 in Lourdes op bedevaart ge<strong>wees</strong>t. Zij zijnnet als onze bedevaartsgroep daarhe<strong>en</strong> gegaan in hetgelovige vertrouw<strong>en</strong> dat de bedevaart naar Lourdes,g<strong>en</strong>adeoord bij uitstek, h<strong>en</strong> op de e<strong>en</strong> of andere maniergoed zal do<strong>en</strong>. In de bijbel lez<strong>en</strong> we op diverse plaats<strong>en</strong>dat Godsvertrouw<strong>en</strong> lichamelijke g<strong>en</strong>ezing tot gevolgheeft gehad. In het Evangelie over de g<strong>en</strong>ezing van de ti<strong>en</strong>melaats<strong>en</strong> stelt Christus dat dit vertrouw<strong>en</strong> voor Hem debron voor hun g<strong>en</strong>ezing was.GeheimVanuit Lourdes zijn vel<strong>en</strong>, zeer vel<strong>en</strong>, ong<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> teruggekeerd.Het uitblijv<strong>en</strong> van g<strong>en</strong>ezing is echter ge<strong>en</strong> gebrekaan Liefde van God voor Zijn schepping. Het is uit e<strong>en</strong>zekere beproeving, waarvan de apostel Paulus zegt bereidHem <strong>en</strong> verle<strong>en</strong>t draagkracht. Gebed geeft ook inzicht <strong>en</strong>br<strong>en</strong>gt ons er toe om het oude af te ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Nieuweaan te gaan. Om één Heer te di<strong>en</strong><strong>en</strong>, zo hoord<strong>en</strong> we bijde Mis aan de grot. Gebed dat ons br<strong>en</strong>gt tot verzo<strong>en</strong>ingmet God, e<strong>en</strong> terugker<strong>en</strong>d thema van de bedevaart.Gebed dat ons Jezus do<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>.Lourdes grossiert <strong>niet</strong> in wonder<strong>en</strong>. Lourdes is allereerste<strong>en</strong> plaats van gebed, int<strong>en</strong>s gebed tot Maria, de moederGods. “Door Maria tot Christus”, staat er afgebeeld inhet prachtige mozaïek in de Roz<strong>en</strong>krans basiliek. Marialeert ons Christus k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. “Doet maar wat Hij U zegt”,zijn haar woord<strong>en</strong> in Kana. Vertrouw op Hem die Liefdeis. Hij is het immers die het werk van Zijn hand<strong>en</strong> <strong>niet</strong>los laat.In Lourdes hang<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> krukk<strong>en</strong> (meer) in de grot. Datis <strong>niet</strong> uit hoogmoed of uit ondankbaarheid van wie danook. Nee, de lege rotswand wil juist e<strong>en</strong> ververwijzingzijn naar die andere g<strong>en</strong>ezing<strong>en</strong>, de talloze g<strong>en</strong>ezing<strong>en</strong>van het hart. G<strong>en</strong>ezing<strong>en</strong> van mann<strong>en</strong>, vrouw<strong>en</strong>, jonger<strong>en</strong>,die door het gebed innerlijk g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> zijn, het geloofhebb<strong>en</strong> terug gevond<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die voor hun lev<strong>en</strong>swegweer zijn gaan vertrouw<strong>en</strong> op God <strong>en</strong> er naar will<strong>en</strong>handel<strong>en</strong>. > www.lourdesgroephaarlem.nl,>> www.bedevaart<strong>en</strong>.com16 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 |17


Parels uit de schatt<strong>en</strong>grotBedevaart<strong>en</strong>God als g<strong>en</strong>eesheerDe afgelop<strong>en</strong> maand<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we gehoord over principiële christ<strong>en</strong><strong>en</strong>die weigerd<strong>en</strong> hun kinder<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> in<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong>echter <strong>niet</strong> gehoord welke religieuze motiev<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> dergelijkeweigering t<strong>en</strong> grondslag ligg<strong>en</strong>. Dat het deze ouders aan liefde voorhun kinder<strong>en</strong> zou ontbrek<strong>en</strong>, is uitgeslot<strong>en</strong>; des te meer is het vanbelang welke bewog<strong>en</strong>heid er bij h<strong>en</strong> achter zit, <strong>en</strong> ook: vergiss<strong>en</strong>zij zich op e<strong>en</strong> bepaald punt?De bijbel laat er ge<strong>en</strong> twijfel over bestaan: het is God die deg<strong>en</strong>ezing sch<strong>en</strong>kt. Bij de Uittocht zegt God tot het volk: “Ik zalge<strong>en</strong> van de ziekt<strong>en</strong> over jullie br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> die ik over de Egypt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>heb gebracht, want ik b<strong>en</strong> de Heer jullie g<strong>en</strong>eesheer”(Ex 15:26).Al in de Middeleeuw<strong>en</strong> war<strong>en</strong> er groep<strong>en</strong> die hieruit afleidd<strong>en</strong> datalle<strong>en</strong> God gevraagd mag word<strong>en</strong> als g<strong>en</strong>eesheer. Zij werd<strong>en</strong> hieringesterkt door het verhaal over Asa, de koning van Juda. “To<strong>en</strong> hijziek werd, zocht hij <strong>niet</strong> de Heer, maar de dokters” (2 Kron 16:12).De gedachte dat g<strong>en</strong>ezing e<strong>en</strong> gesch<strong>en</strong>k is van God, is van grootbelang. Zelfs dokters zull<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat zij het <strong>niet</strong> zijn dieg<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>. Hoogst<strong>en</strong>s help<strong>en</strong> zij het g<strong>en</strong>ezingsproces dat door depatiënt zelf in gang moet word<strong>en</strong> gezet <strong>en</strong> waarvoor zijn wil <strong>en</strong>medewerking dan ook nodig is. Zelfs medicijn<strong>en</strong> zijn meer e<strong>en</strong>hulp op weg naar g<strong>en</strong>ezing dan dat ze zelf g<strong>en</strong>ezing bewerk<strong>en</strong>. Zobezi<strong>en</strong> is het g<strong>en</strong>ezingsproces iets wonderlijks dat zich voltrektzonder dat we precies wet<strong>en</strong> hoe dat gaat. De gedachte dat wijm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> er dan ook <strong>niet</strong>s aan mog<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> komt ook in hetvolg<strong>en</strong>de verhaal ter sprake:WijngaardTwee rabbijn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zieke teg<strong>en</strong>, die hun vraagt: “Meesters,vertel me hoe ik g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>”. Zij vertell<strong>en</strong> hem wathij moet do<strong>en</strong>. De zieke vroeg: “Wie heeft me zo beproefd?” Zijzeid<strong>en</strong>: “De heilige geprez<strong>en</strong> zij Hij”. De zieke antwoordde: “Danbemoei<strong>en</strong> jullie je met e<strong>en</strong> zaak die jullie <strong>niet</strong> aangaat! God heeftdit gedaan <strong>en</strong> jullie will<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>! Overtred<strong>en</strong> jullie <strong>niet</strong> Zijnwil?” De rabbijn<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> hem: “Wat is je beroep?” Hij zegt: “Ikb<strong>en</strong> landarbeider. Hier is mijn snoeimes”. “Maar wie heeft dewijngaard geschap<strong>en</strong>?” Hij antwoordde: “De heilige Hij zij geprez<strong>en</strong>”.Waarop de rabbijn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>: “Bemoei jij je dan <strong>niet</strong> met e<strong>en</strong>zaak die jou <strong>niet</strong> aangaat? God schept de wijngaard <strong>en</strong> jij bewerktde grond, snoeit, <strong>en</strong> wiedt <strong>en</strong> snijdt de vrucht<strong>en</strong> af”.Dus <strong>niet</strong> alle<strong>en</strong> het oogst<strong>en</strong> zelf, maar ook prev<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> het faciliter<strong>en</strong>hoort tot de m<strong>en</strong>selijke verantwoordelijkheid. De red<strong>en</strong>eringdat e<strong>en</strong> ziekte wel g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> mag word<strong>en</strong>, maar dat m<strong>en</strong> <strong>niet</strong> aanprev<strong>en</strong>tie mag do<strong>en</strong> is dus e<strong>en</strong> religieuze misvatting. Wel blijftstaan dat het m<strong>en</strong>selijk lichaam ge<strong>en</strong> schade mag word<strong>en</strong> toegebrachtdie ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel doel di<strong>en</strong>t: het lichaam is immers e<strong>en</strong> tempelvan de heilige geest <strong>en</strong> e<strong>en</strong> goddelijk gesch<strong>en</strong>k.Het bov<strong>en</strong>staande verhaal is boei<strong>en</strong>d, omdat de afhankelijkheidjeg<strong>en</strong>s God die alles laat groei<strong>en</strong> <strong>en</strong> bloei<strong>en</strong> <strong>niet</strong> wordt ontk<strong>en</strong>dt<strong>en</strong> gunste van m<strong>en</strong>selijke eig<strong>en</strong>machtigheid. Juist als de m<strong>en</strong>szich met al zijn vermog<strong>en</strong>s inspant, toont hij zich dankbaar jeg<strong>en</strong>sGod. De m<strong>en</strong>s is partner van God als het gaat om de zorg voor dewereld. Natuurlijk kunn<strong>en</strong> we er over peinz<strong>en</strong> dat Adam <strong>en</strong> Evain het paradijs de grond (misschi<strong>en</strong>?) <strong>niet</strong> hoefd<strong>en</strong> te bewerk<strong>en</strong>.Idealiter bestaat er ook ge<strong>en</strong> ziekte <strong>en</strong> hoev<strong>en</strong> we <strong>niet</strong> in te grijp<strong>en</strong>.Wellicht is dat m<strong>en</strong>selijk ingrijp<strong>en</strong> wel iets van na de verdrijvinguit het paradijs. Maar dan nog is het e<strong>en</strong> ’gelukkige schuld’.Gesch<strong>en</strong>kDe bijbel staat dus het m<strong>en</strong>selijk ingrijp<strong>en</strong> <strong>niet</strong> alle<strong>en</strong> toe, maarmaakt er zelfs e<strong>en</strong> goddelijk gebod van. Het is bij uitstek religieusom op die wijze partner van God te zijn. De dokter als partner vanGod, in de volle erk<strong>en</strong>ning dat het uiteindelijk God is die g<strong>en</strong>ezingsch<strong>en</strong>kt, is dat nog van deze tijd? Misschi<strong>en</strong> wel meer dan ooit;het kan ons bevrijd<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> overspann<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong> op demedische wet<strong>en</strong>schap alle<strong>en</strong>. Het kan de dokter bevrijd<strong>en</strong> van deloodzware last dat hij alle<strong>en</strong> deg<strong>en</strong>e zou zijn die alles moet bewerk<strong>en</strong>.Maar vooral kan het ons br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot grote waardering voorhet medisch ingrijp<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> goddelijk gebod. Zelfs de g<strong>en</strong>eeskrachtigekruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> gesch<strong>en</strong>k van God!Niemand heeft dit beter onder woord<strong>en</strong> gebracht dan hetwijsheidsboek Jezus Sirach, dat gelukkig in alle katholieke bijbels iste vind<strong>en</strong>. In hoofdstuk 38 lez<strong>en</strong> we de religieuze visie op g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>:1. Waardeer de arts, want je hebt hem nodig <strong>en</strong> ook hij is door deHeer geschap<strong>en</strong>;2. want al komt de g<strong>en</strong>ezing van de Allerhoogste, hij krijgt van dekoning e<strong>en</strong> gesch<strong>en</strong>k.3. Om zijn kundigheid wordt de arts hoog geëerd <strong>en</strong> hij wordtdoor de invloedrijk<strong>en</strong> bewonderd.4. De Heer laat de aarde g<strong>en</strong>eeskrachtige kruid<strong>en</strong> voortbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong>e<strong>en</strong> verstandig man wijst die <strong>niet</strong> af.5. Werd het water <strong>niet</strong> zoet gemaakt door het hout om de krachtvan de Heer te ton<strong>en</strong>?6. Hijzelf heeft de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hun k<strong>en</strong>nis gegev<strong>en</strong> om verheerlijkt teword<strong>en</strong> in zijn wonderbare werk<strong>en</strong>. > www.sintjandedoper.nl/kloosterhofEig<strong>en</strong> bijdrage: E 15,-. Dit is voor de lunch <strong>en</strong> de versnapering<strong>en</strong>. U kunt zich opgev<strong>en</strong> bijde Hoofd broedermeesteres mevrouw J. Versteeg via telefoonnummer 023 5360615.West-Friese Bedevaart op 15 septemberOp 15 september wordt voor de 105e keer de West-Friese Bedevaart georganiseerdnaar O.L.V. ter Nood. Het is de oudste bedevaart van het Heiligdom.Het programma:10.30: H. Mis met Mgr. J.M. Punt12.30: Stille Aanbidding13.10: Roz<strong>en</strong>kransgebed13.30: Lof met Sacram<strong>en</strong>tsprocessie met Mgr. J.W.M. H<strong>en</strong>driksFoto’s: mevrouw C. Ruhof ©Deelnemers aan de West-Friese bedevaart, ca 191018 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 |19


CatecheseParels van paus FranciscusTijd<strong>en</strong>s zijn verblijf in Rio de Janeiro afgelop<strong>en</strong> juli 2013Paus Franciscus blijft vel<strong>en</strong> verbaz<strong>en</strong> <strong>en</strong> inspirer<strong>en</strong>. Ook tijd<strong>en</strong>s de Wereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong> inRio de Janeiro heeft hij de meest uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de groep<strong>en</strong> toegesprok<strong>en</strong>. Op pagina 4-5 maaktMarius van der Knaap melding van zijn toespraak aan de jonger<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de afsluit<strong>en</strong>deEucharistieviering op het strand van Copacabana. Hieronder volg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar korte citat<strong>en</strong> vande paus tijd<strong>en</strong>s zijn verblijf afgelop<strong>en</strong> juli in Rio de Janeiro. De gehele tekst van de toesprak<strong>en</strong>is te vind<strong>en</strong> via >> www.vatican.va (in het Engels) <strong>en</strong> sommige toesprak<strong>en</strong> via>> www.rkdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.nlBoek<strong>en</strong>tip!Paus Franciscus. Het lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van Jorge BergoglioIn dit interviewboek vertelt Jorge Bergoglio op<strong>en</strong>hartig hoe zijn familie vanuit Italië inBu<strong>en</strong>os Aires terechtkwam, over zijn jeugd <strong>en</strong> zijn priesterroeping, over zijn jar<strong>en</strong> in hetlaboratorium, in het onderwijs <strong>en</strong> het pastoraat. Hij vertelt ook over zijn politiek bewustzijn,geworteld in het evangelie, <strong>en</strong> over zijn opmerkelijke, ongeplande opmars in de kerkelijkehiërarchie: van rector tot provinciaal overste, van bisschop tot kardinaal-aartsbisschopvan Bu<strong>en</strong>os Aires. Het boek bevat ontroer<strong>en</strong>de persoonlijke anekdotes. E<strong>en</strong> deel van hetboek betreft ook de specifieke sociale, politieke <strong>en</strong> kerkelijke situatie in Arg<strong>en</strong>tinië, wellichtis dat voor de Nederlandse lezer iets minder interessant. Hoe dan ook, geeft dit boek e<strong>en</strong>mooie inkijk in het lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de persoonlijkheid van onze huidige paus.Het boek is te koop voor E 19,50 <strong>en</strong> is te bestell<strong>en</strong> via: >> www.adv<strong>en</strong>iat.nlImpulsdag over de CatechismusDe Catechismus: begr<strong>en</strong>zing of gr<strong>en</strong>sverlegg<strong>en</strong>d?Verlies nooit de hoop“Weet in je hart dat God altijd aan jouw kant staat; Hijverlaat je <strong>niet</strong>! Laat ons de hoop <strong>niet</strong> verliez<strong>en</strong>! Lat<strong>en</strong> w<strong>en</strong>ooit toestaan dat deze sterft in onze hart<strong>en</strong>!”Wo<strong>en</strong>sdag 24 juli 2013 tijd<strong>en</strong>s de Eucharistieviering inAparecidaHart<strong>en</strong> verwarm<strong>en</strong>Naar aanleiding van het Emmaus verhaal:“Jezus verwarmde de hart<strong>en</strong> van de leerling<strong>en</strong> vanEmmaus. Ik wil dat we onszelf allemaal vandaag afvrag<strong>en</strong>:zijn we nog steeds e<strong>en</strong> Kerk, die in staat is om hart<strong>en</strong>te verwarm<strong>en</strong>? E<strong>en</strong> Kerk die in staat is om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>terug te leid<strong>en</strong> naar Jeruzalem? Om ze thuis te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>?Jeruzalem is daar waar onze wortels zijn: de heiligeSchrift, catechese, sacram<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, geme<strong>en</strong>schap, vri<strong>en</strong>dschapmet de Heer, Maria <strong>en</strong> de apostel<strong>en</strong>... Zijn we nogsteeds in staat om te sprek<strong>en</strong> over deze wortels op e<strong>en</strong>manier dat ze e<strong>en</strong> gevoel van verwondering bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>als we over de schoonheid ervan sprek<strong>en</strong>?”Zaterdag 27 juli 2013 tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>komst met debisschopp<strong>en</strong> van BraziliëJij <strong>en</strong> ik zijn het startpunt“Ook vandaag, net als altijd, heeft de Heer julli<strong>en</strong>odig, jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, voor Zijn Kerk. Mijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>,de Heer heeft jullie nodig! Ook vandaag,roept Hij e<strong>en</strong> ieder van jullie om Hem te volg<strong>en</strong> inZijn Kerk <strong>en</strong> om missionariss<strong>en</strong> te zijn. [...]Maar één vraag blijft er: Waar beginn<strong>en</strong> we? Wievrag<strong>en</strong> we om dit werk te beginn<strong>en</strong>? Sommig<strong>en</strong>vroeg<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s aan moeder Teresa wat er moestverander<strong>en</strong> in de Kerk, <strong>en</strong> met welke muur zezoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>. Ze vroeg<strong>en</strong> haar: waaris het startpunt? En ze antwoordde: Jij <strong>en</strong> ik zijnhet startpunt! Deze vrouw toonde vastberad<strong>en</strong>heid!Ze wist waar te beginn<strong>en</strong>. En vandaag maakik haar woord<strong>en</strong> de mijne <strong>en</strong> ik zeg jullie: waarzull<strong>en</strong> we beginn<strong>en</strong>? Met jou <strong>en</strong> met mij! Laat e<strong>en</strong>ieder van jullie, opnieuw in stilte, jezelf afvrag<strong>en</strong>:als ik met mezelf moet beginn<strong>en</strong>, waar begin ikdan precies? Laat e<strong>en</strong> ieder van jullie zijn of haarhart op<strong>en</strong><strong>en</strong>, zodat Jezus je mag vertell<strong>en</strong> waar tebeginn<strong>en</strong>”.Zaterdag 27 juli 2013, aan de jonger<strong>en</strong>, tijd<strong>en</strong>s deavondwake op het strand van CopacabanaOp zaterdag 28 septembera.s. wordt in het kader vanhet Jaar van het Geloofe<strong>en</strong> Impulsdag over deCatechismus van de katholiekeKerk gehoud<strong>en</strong>.Hiervan werd in het zomernummervan Sam<strong>en</strong> Kerk almelding gemaakt. Inmiddelsis het workshopprogramma bek<strong>en</strong>d.Hugo Vanheeswijck, doc<strong>en</strong>t Catechetiek aan deTilt<strong>en</strong>berg, zal ’s morg<strong>en</strong>s de algem<strong>en</strong>e inleiding ophet thema verzorg<strong>en</strong>. In de middag zijn er workshops,waarvan er twee gevolgd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De definitieveworkshops zijn inmiddels bek<strong>en</strong>d. Dat zijn:1. Pres<strong>en</strong>tatie van de methodevoor doorlop<strong>en</strong>de catecheseHet Licht op ons pad (4- 18 jarig<strong>en</strong>)Door: Peter Dullaert, directeur van Adv<strong>en</strong>iat2. Jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> de Catechismus Door: Ana Martinez3. De Catechismus methodisch lez<strong>en</strong>. Thema: Wat ise<strong>en</strong> gelovige?Door: Rob Polet, pastoraal werker in Amsterdam West4. Hoe kun je verdieping vind<strong>en</strong> in de Catechismusover bepaalde onderwerp<strong>en</strong>?Door: Mgr. H<strong>en</strong>driks, hulpbisschop van bisdom<strong>Haarlem</strong>-Amsterdam5. De katholieke sociale leer <strong>en</strong> de CatechismusDoor: Philip Weijers, diak<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestuurslid van hetC<strong>en</strong>trum voor Sociale Leer van de KerkU kunt e<strong>en</strong> beschrijving van deze workshops of meerinformatie over het programma vind<strong>en</strong> via >> www.bisdomhaarlem-amsterdam.nl onder afdeling ‘Catechese’of via >> mspruit@bisdomhaarlem-amsterdam.nl of(023) 511 2635 e<strong>en</strong> folder aanvrag<strong>en</strong>.Meer informatieDe dag duurt van 9 tot 16 uur <strong>en</strong> wordt gehoud<strong>en</strong> op deTilt<strong>en</strong>berg, Zilkerduinweg 375 te Vogel<strong>en</strong>zang. De kost<strong>en</strong>voor de dag bedrag<strong>en</strong> E 15,- inclusief lunch. Deze dag isbedoeld voor ieder die geïnteresseerd is in bov<strong>en</strong>staandthema, met name ook voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die actief zijn in decatechese of dat will<strong>en</strong> gaan word<strong>en</strong>.Aanmelding s.v.p. vóór 18 september a.s. via >>ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<strong>en</strong>@tilt<strong>en</strong>berg.orgVoor meer informatie: >> www.bisdomhaarlemamsterdam.nlonder afdeling Catechese (tel: 023-51126 35). De dag wordt georganiseerd door de afdelingCatechese i.s.m. de Tilt<strong>en</strong>berg <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele pastoralekracht<strong>en</strong>.20 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 | 21


InterviewIn 2011 ging Erik Kreike voor het eerst naar deWereldjonger<strong>en</strong>dag<strong>en</strong>, die dat jaar in Madrid werd<strong>en</strong>georganiseerd: “Mijn zus was naar de informatiebije<strong>en</strong>komstgegaan <strong>en</strong> ze kwam heel <strong>en</strong>thousiast terug. Zo ishet eig<strong>en</strong>lijk begonn<strong>en</strong>!” Erik vindt zichzelf vrij nuchter,maar de sfeer bij de WJD trof hem: “Er ging e<strong>en</strong> wereldvoor me op<strong>en</strong>. Ik kwam in contact met andere katholiekejonger<strong>en</strong>, dat was al e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme belev<strong>en</strong>is. Ik hadeig<strong>en</strong>lijk alle<strong>en</strong> op de Bavodag andere katholieke jonger<strong>en</strong>van mijn leeftijd ontmoet <strong>en</strong> nu kreeg ik er in éénkeer e<strong>en</strong> grote vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>groep bij!”Erik wilde de sfeer <strong>en</strong> het gevoel van de WJD ook thuisvasthoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> doorgev<strong>en</strong>. Hij werd daarom lid vanhet Jonger<strong>en</strong>platform: “We organiser<strong>en</strong> de jaarlijkseWereldjonger<strong>en</strong>dag op Palmzondag <strong>en</strong> nog allerleiandere activiteit<strong>en</strong>. Onze activiteit<strong>en</strong> zijn steeds gestoeldop drie pijlers: leger-paradijs-thuis. Daarmee bedoel<strong>en</strong>we dat we actief will<strong>en</strong> zijn, dat is het leger, dat weverdieping zoek<strong>en</strong> - het paradijs - <strong>en</strong> dat we e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schapmet elkaar will<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong>: thuis.”Erik (midd<strong>en</strong>) tijd<strong>en</strong>s de WJD in augustus in Rio de Janeiro.Erik het vertek<strong>en</strong>de beeld weer wat bij te stell<strong>en</strong>: ”Ikvoelde me e<strong>en</strong> beetje alsof ik aan e<strong>en</strong> Eerste Communieklasjeles stond te gev<strong>en</strong>,” lacht hij. > info@jongbisdomhaarlem.nl of kijk op dewebsite >> www.jongbisdomhaarlem.nlOp<strong>en</strong>ingsfeest nieuwe seizo<strong>en</strong>Onder het motto ‘E<strong>en</strong> goed begin is het halve werk’organiseert het Jonger<strong>en</strong>platform op 6 oktober e<strong>en</strong>op<strong>en</strong>ingsfeest voor het nieuwe seizo<strong>en</strong>. Meer informatievind je op de website>> www.jongbisdomhaarlem.nl24 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 | 25


Jonger<strong>en</strong> ItemVermeld<strong>en</strong>swaardag<strong>en</strong>da>> 29 sept.Reünie WJD reis: “(Be)leef jegeloof!”>> 6 okt.Op<strong>en</strong>ingsfeest metjonger<strong>en</strong>platform>> 2 nov.Netwerkbije<strong>en</strong>komst voorjonger<strong>en</strong>werkers, <strong>Haarlem</strong>>> 9 nov.College Tilt<strong>en</strong>bergJonger<strong>en</strong>pastoraat I,Vogel<strong>en</strong>zang>> 16 - 17 nov.Nationale jonger<strong>en</strong>collecte>> 14 dec.College Tilt<strong>en</strong>bergJonger<strong>en</strong>pastoraat II,Vogel<strong>en</strong>zang>> 15 dec.Kerstfeest metjonger<strong>en</strong>platform>> 18 jan.Impulsdag di<strong>en</strong>st geloofsopbouw,Heiloo>> 15 feb.Netwerkbije<strong>en</strong>komst voorjonger<strong>en</strong>werkers, <strong>Haarlem</strong>>> 1 maartCollege Tilt<strong>en</strong>bergJonger<strong>en</strong>pastoraat III,Vogel<strong>en</strong>zang>> 22 maartStille Omgang, jonger<strong>en</strong>programma,Amsterdam>> 12 aprilBavo-dag, <strong>Haarlem</strong>>> 13 aprilPalmzondag metjonger<strong>en</strong>platform>> 7 juniDiocesane vormselviering>> 14 juniNetwerkbije<strong>en</strong>komst voorjonger<strong>en</strong>werkers, <strong>Haarlem</strong>>> 21 - 22 juniKatholieke Jonger<strong>en</strong>dag(nieuwe stijl)>> 22 juniSint Jansprocessie, jonger<strong>en</strong>programma,Lar<strong>en</strong>>> juliTi<strong>en</strong>erkampMeer informatie over activiteit<strong>en</strong>in het volg<strong>en</strong>de seizo<strong>en</strong>:www.jongbisdomhaarlem.nl of023-5112635Seizo<strong>en</strong> op<strong>en</strong>ing Jonger<strong>en</strong>pastoraatNa e<strong>en</strong> mooie zomer zijn we er weer helemaal klaar voor! Toch?? Klaar voor het nieuwe studiejaarof misschi<strong>en</strong> b<strong>en</strong> je alweer aan het werk? Na e<strong>en</strong> paar wek<strong>en</strong> studer<strong>en</strong> of werk<strong>en</strong> is het tijdom naar iets leuks uit te kijk<strong>en</strong>. Het jonger<strong>en</strong>platform (acht jonger<strong>en</strong> uit verschill<strong>en</strong>de plaats<strong>en</strong>van het bisdom) organiseert daarom dit jaar e<strong>en</strong> seizo<strong>en</strong>op<strong>en</strong>ing! Op 6 oktober verzamel<strong>en</strong>we bij de Josephkerk in <strong>Haarlem</strong> (paar minut<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> vanaf NS station <strong>Haarlem</strong>). Vanaf daarlop<strong>en</strong> we naar e<strong>en</strong> andere unieke plaats in <strong>Haarlem</strong> aan de hand van e<strong>en</strong> route die we metbehulp van foto’s moet<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> op te spor<strong>en</strong>. E<strong>en</strong>maal aangekom<strong>en</strong> is er alle tijd om gezellig metelkaar na te prat<strong>en</strong> over je vakantieof om over ervaring<strong>en</strong> van de WJD tehor<strong>en</strong> bijvoorbeeld. Vind jij het leukom andere jonger<strong>en</strong> te ontmoet<strong>en</strong> <strong>en</strong>heb je zin in e<strong>en</strong> gezellige middag?Zorg dan dat je erbij b<strong>en</strong>t: zondag6 oktober, 13:00 uur, Jansstraat41, <strong>Haarlem</strong>. De middag duurt totongeveer 17.00 uur <strong>en</strong> voor wie hetdan nog <strong>niet</strong> g<strong>en</strong>oeg is, gaan er zekernog wat jonger<strong>en</strong> de stad in om demaag te vull<strong>en</strong>. > www.jongbisdomhaarlem.nlof >> www.jongkatholiek.nlgoed in de gat<strong>en</strong>. 1. Lezing over de St. Bavo KathedraalVoor alle geïnteresseerd<strong>en</strong>, wordt opmaandagavond 28 oktober e<strong>en</strong> bijzonderelezing gehoud<strong>en</strong> door dr. Laura Bolondi.Deze nog jonge <strong>en</strong> veelbelov<strong>en</strong>de Italiaansearchitecte wijdde haar master-thesis aanonder meer de geometrie, de symboliek <strong>en</strong>de liturgische inrichting van de kathedralebasiliek. De lezing wordt gehoud<strong>en</strong> in debisschoppelijke sacristie van de Kathedraalaan de Leidsevaart 146, <strong>Haarlem</strong> <strong>en</strong> begint om19.30 uur. Meer informatie vindt u te zijnertijd op de websites van de kathedraal (www.rkbavo.nl) <strong>en</strong> het bisdom (www.bisdomhaarlem-amsterdam.nl)<strong>en</strong> op facebook. Wie wilkan zich nu al aanmeld<strong>en</strong> via dit e-mailadres:>> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>@rkbavo.nl. >> 2. Kerk als HerbergIn het kader van het jaarthema ‘Kerk alsHerberg’ vind<strong>en</strong> er in de Emmaus Parochietwee avondbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> themavieringplaats met als onderwerp: Sociale Uitsluiting.Tijd<strong>en</strong>s de eerste avondbije<strong>en</strong>komst op26 september lat<strong>en</strong> twee sprekers u k<strong>en</strong>nismak<strong>en</strong>met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>geslot<strong>en</strong>.Ze vertell<strong>en</strong> concrete verhal<strong>en</strong> <strong>en</strong> schets<strong>en</strong>achtergrond<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de tweede avondbije<strong>en</strong>komstop 17 oktober kijk<strong>en</strong> we hoe wij alsKerk hier mee kunn<strong>en</strong> omgaan. Het jaarthemawordt afgeslot<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> viering op 20oktober waar u in de liturgie <strong>en</strong> de gezang<strong>en</strong>de teg<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de kloof kunt terugvind<strong>en</strong>:de kloof in het lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kloof in het geloof.Aanvang lezing<strong>en</strong>: 20.00 uur. Afsluit<strong>en</strong>deviering op 20 oktober: aanvang 09.30 uur.Locatie: Emmaus Parochie, Gebouw De Waaier,Kerkeland<strong>en</strong>laan 5 in Hilversum. >> 3. KISI muscial dag<strong>en</strong> voor kinder<strong>en</strong>van 8-18 jaarVan 23- 26 oktober 2013 vind<strong>en</strong> in hetJulianaklooster/ Diocesaan Missionair C<strong>en</strong>trumin Heiloo de KISI musicaldag<strong>en</strong> plaats. In dezedag<strong>en</strong> zal de musical van De BarmhartigeVader ingestudeerd word<strong>en</strong> <strong>en</strong> één of tweekeer word<strong>en</strong> opgevoerd. De musicaldag<strong>en</strong>informatie: Harm Ruiter, landelijk projectleiderKISI, harm.ruiter@kisi.nl of 06 41482108.Voor meer info: >> www.kisi.nl >> 4. Studiemiddag 20 september 2013Afscheid van het ‘neoliberalisme’?Nieuwe waard<strong>en</strong> in de politiek?In de sam<strong>en</strong>leving, in de economie <strong>en</strong> depolitiek vindt e<strong>en</strong> herijking plaats van norm<strong>en</strong><strong>en</strong> waard<strong>en</strong>. Het is duidelijk geblek<strong>en</strong>dat zonder e<strong>en</strong> adequaat ethisch kaderperson<strong>en</strong> <strong>en</strong> instituties ontspor<strong>en</strong>. Dit besefis versterkt door het duidelijk fal<strong>en</strong> van hetzog<strong>en</strong>oemde ‘neoliberalisme’, waarbij steedsmeer (overheidstak<strong>en</strong>) bij de markt kwam<strong>en</strong>te ligg<strong>en</strong>. Immers: ook de markt moet ethischword<strong>en</strong> ingekaderd, want op zichzelf k<strong>en</strong>tdeze <strong>niet</strong> of nauwelijks norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> waard<strong>en</strong>.Tijd<strong>en</strong>s deze studiemiddag wordt de aandachtgericht op ontwikkeling<strong>en</strong> ter zake in tweepolitieke partij<strong>en</strong>, te wet<strong>en</strong> de PvdA <strong>en</strong> hetCDA. Wanneer: 20 september 2013. Tijd:13.00-16.30 uur; toegang: gratis, met verzoekom e<strong>en</strong> bijdrage. Plaats: De Tilt<strong>en</strong>berg, Zilkerduinweg375, 2114 AM, Vogel<strong>en</strong>zang. Meerinformatie: >> www.cslk.nl Aanmelding: >>mkarst<strong>en</strong>@tilt<strong>en</strong>berg.org >> 5. Oproep: Verhal<strong>en</strong> van De Stad GodsIn mei 2014 verlat<strong>en</strong> de zusters Augustiness<strong>en</strong>,na 68 jaar, het klooster De Stad Godsaan de Soestdijkerstraatweg in Hilversum.Ter geleg<strong>en</strong>heid van dit afscheid verzameltInge-Britt Kor<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong> <strong>en</strong> anekdotes vanm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die hun weg vond<strong>en</strong> naar De StadGods op de Monnik<strong>en</strong>berg. Was u ooit alslogé, bezoeker, gast, vrijwilliger, kok, misdi<strong>en</strong>aarof pastoor bij het klooster <strong>en</strong> heeft dezeplek u geraakt? Stuur dan uw verhaal voor30 november 2013, ev<strong>en</strong>tueel vergezeld vanfoto, per e-mail naar >> info@passiestem.nlof per post naar onderstaand adres. Vermeldook uw naam, adres <strong>en</strong> telefoonnummer. Degebundelde verhal<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij het afscheidaan de zusters aangebod<strong>en</strong>. Inge-Britt Kor<strong>en</strong>-Lamaker, Ruitersweg 77, 1211 KV Hilversum,>> www.passiestem.nl >1


PersonaliaPersonaliaOVERLEDENBENOEMINGEN • ONTSLAG • ADRESWIJZIGINGEN• Mgr. drs. J.W.M. Bluyss<strong>en</strong>, emeritus-bisschopvan ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch, is op 8 augustus2013 overled<strong>en</strong> in klooster Mariënburg te’s-Hertog<strong>en</strong>bosch. Hij is op 15 augustus 2013bijgezet in de crypte van de kerkhofkapel te’s-Hertog<strong>en</strong>bosch-Orth<strong>en</strong>.• Mgr. J.M. Gijs<strong>en</strong>, oud bisschop vanRoermond, emeritus bisschop van Reykjavik,is op 24 juni 2013 overled<strong>en</strong> te Sittard.Hij is op 29 juni 2013 begrav<strong>en</strong> te Sittard,op het kloosterkerkhof van de ZustersKarmelietess<strong>en</strong>, Koll<strong>en</strong>berg 2.• W.A. Keijzer scj. emeritus is op 2 juli 2013overled<strong>en</strong> in Verpleeghuis de Witt<strong>en</strong>bergte Amsterdam. Hij is op 9 juli 2013 begrav<strong>en</strong>op het kloosterkerkhof van het St.Jozef klooster te Nijmeg<strong>en</strong>, Kerkstraat65. Hij was van 1977 tot zijn emeritaat in1984 pastoor van de H.Anna parochie teAmsterdam-Buit<strong>en</strong>veldert.• J.H.M. Koopman, emeritus priester van hetbisdom <strong>Haarlem</strong> is op 29 juni 2013 overled<strong>en</strong>te Hilversum. Hij is op 6 juli 2013 begrav<strong>en</strong>te Hilversum, R.-K. Begraafplaats St. Barbara,Nieuwlandseweg 40.• C.J.M. Pouw, eertijds priester van het bisdom<strong>Haarlem</strong>, is op 5 augustus 2013 overled<strong>en</strong>te Olst <strong>en</strong> op 10 augustus 2013 begrav<strong>en</strong> teDiep<strong>en</strong>ve<strong>en</strong>, begraafplaats Tjo<strong>en</strong>derhof. Hijis als kapelaan werkzaam ge<strong>wees</strong>t in D<strong>en</strong>Helder, O.L.Vrouw Onbevlekt Ontvang<strong>en</strong>(1958), in Bov<strong>en</strong>karspel, H.Martinus (1960)<strong>en</strong><strong>Haarlem</strong>, H. Pastoor van Ars (1961).• J.G.A. Woolderink cssp. administrator van deparochies H.Joannes Geboorte te De Kwakel,H. Urbanus te Nes aan de Amstel <strong>en</strong> Emmauste Uithoorn is op 2 juli 2013 overled<strong>en</strong> in hetK<strong>en</strong>nemer <strong>Ga</strong>sthuis te <strong>Haarlem</strong>. Hij is op 6juli 2013 begrav<strong>en</strong> op het kloosterkerkhofaan de Heilige Geestlaan te Gemert.JUBILEUMONTSLAGENJuli – Augustus 2013Franciscan<strong>en</strong>. Zijn adres is per 28 augustus • I.A. <strong>Ga</strong>rcia Ferman is per 1 september 20132013: Graafseweg 573, 6603 CB Wijch<strong>en</strong>, eervol ontslag<strong>en</strong> als administrator van parochieO.L.vrouw Geboorte te Uitgeest. Zietelefoon 024 641 15 99, e-mailadres: bakkervermeij@gmail.comverder bij b<strong>en</strong>oeming.• drs. T. Jans<strong>en</strong> sj. is per 1 augustus 2013• dr. P. Berga Sorballa is per 1 augustus 2013eervol ontslag<strong>en</strong> als administrator van deH.Nicolaas parochie te Edam <strong>en</strong> de H.H.Nicolaas <strong>en</strong> Antonius te Monnick<strong>en</strong>damweg<strong>en</strong>s vertrek voor e<strong>en</strong> jaar naar Ethiopië.Hij neemt op zondag 15 september a.s.afscheid van de parochies.• F.E. Brigitha is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als administrator van de parochiesH.Maria Sterre der Zee te D<strong>en</strong> Helder<strong>en</strong> de R.-K. Parochie Texel. Zie verder bijb<strong>en</strong>oeming.• T.F Buit<strong>en</strong>dijk O.Carm. is per 1 juli 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als administrator van de parochievan de Goede Herder te AmsterdamBuit<strong>en</strong>veldert. Zijn adres is WestelijkHalfrond 107, 1183 HS Amstelve<strong>en</strong>.• A.M. Cassee is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als administrator van de parochiesH.Bonifatius te De Rijp, De GoedeHerder te Landsmeer, H.Franciscus van Assisite Oosthuiz<strong>en</strong>, H.H. Nicolaas <strong>en</strong> Catharinate Purmer<strong>en</strong>d, O.L.Vrouw Geboorte teSchermerhorn <strong>en</strong> H.Joannes de Doper teWestbeemster. Zijn adres is Spoellaan 1, 1964TA Heemskerk, telefoon 0251 23 27 88.• A.M. Cassee is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als administrator van deparochies H.Engelmundus te Driehuis,O.L.Vrouw van Altijddur<strong>en</strong>de Bijstand teSantpoort/Velserbroek <strong>en</strong> de H.Gregorius<strong>en</strong> H.Laur<strong>en</strong>tius te IJmuid<strong>en</strong>. Zijn adres: ziehierbov<strong>en</strong>.• J.H.N. Elferink is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als parochievicaris van de H.H.Nicolaas <strong>en</strong> Catharina/H.Paulus parochiete Purmer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> als priester voor de regioeervol ontslag<strong>en</strong> als rector ecclesiae van deH.Franciscus Xaverius kerk (De Krijtberg) teAmsterdam. Zijn adres is Singel 448, 1017 AVAmsterdam, telefoon 020 623 19 23.• S.G.R. Marcantognini is per 1 september2013 eervol ontslag<strong>en</strong> als administratorvan de parochies H.H. Matthias-Laur<strong>en</strong>tiuste Alkmaar, H.Maria te Alkmaar, H.H.Petrus & Paulus/H.B<strong>en</strong>edictus te Berg<strong>en</strong><strong>en</strong> H.Laur<strong>en</strong>tius te Oudorp. Zie verder bijb<strong>en</strong>oeming.• E. Moltzer is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als administrator van de parochievan de H.Michaël te Zuid-Schermer.Zijn adres is Gedempte Gracht 64, 1741 GDSchag<strong>en</strong>.• H.A. Rivas Franco is per 1 september2013 eervol ontslag<strong>en</strong> als parochievicarisvan de parochies H.Maria te Alkmaar <strong>en</strong>H.Laur<strong>en</strong>tius te Oudorp. Zie verder bijb<strong>en</strong>oeming.• M. Salao Rocha is per 1 september 2013eervol ontslag<strong>en</strong> als administrator van deparochies O.L.Vrouw Pres<strong>en</strong>tatie te AnnaPaulowna, H.Joannes Evangelist te Breezand<strong>en</strong> O.L.Vrouw Visitatie te ’t Zand <strong>en</strong> als pastorvoor de regio Noordkop. Zie verder bijb<strong>en</strong>oeming.• B. Sestito is per 1 september 2013 eervolontslag<strong>en</strong> als parochievicaris van deH.Laur<strong>en</strong>tius <strong>en</strong> H.Maria te Heemskerk. Zieverder bij b<strong>en</strong>oeming.BENOEMING• B.L.J. Beckers sj. is per 1 augustus 2013b<strong>en</strong>oemd tot rector ecclesiae van deH.Franciscus Xaverius kerk (De Krijtberg) teAmsterdam. Zijn adres is Singel 448, 1017 AV• Br. Th. Bakker ofm. viert op 5 oktober 2013 Purmer<strong>en</strong>d.Amsterdam, telefoon 020 623 19 23.zijn kloosterjubileum, hij is dan 60 jaar bij de• A. Bakker sma. is per 1 juli 2013 tev<strong>en</strong>sb<strong>en</strong>oemd tot administrator van de parochievan De Goede Herder te AmsterdamBuit<strong>en</strong>veldert. Zijn adres is Kalfjeslaan 400,1081 JA Amsterdam.• F.E. Brigitha is per 1 september 2013b<strong>en</strong>oemd tot pastoor van de H.Maria parochiete Alkmaar-Noord <strong>en</strong> tot administratorvan de parochies H.H. Matthias Laur<strong>en</strong>tius teAlkmaar, H.H. Petrus <strong>en</strong> Paulus/H.B<strong>en</strong>edictuste Berg<strong>en</strong>, H.Laur<strong>en</strong>tius te Oudorp <strong>en</strong>H.Michaël te Zuid-Schermer. Zijn nieuweadres is Rechtestraat 162, 1483 BH De Rijp,telefoon 0299 67 14 56.• A.M. Cassee is per 1 augustus 2013 tev<strong>en</strong>sb<strong>en</strong>oemd tot administrator van de parochiesH.Nicolaas te Edam <strong>en</strong> H.H. Nicolaas<strong>en</strong> Antonius te Monnick<strong>en</strong>dam. Zijn adres isSpoellaan 1, 1964 TA Heemskerk, telefoon0251 23 27 88.• I.A. <strong>Ga</strong>rcia Ferman is per 1 september 2013b<strong>en</strong>oemd tot pastoor van de parochieH.Maria Sterre der Zee te D<strong>en</strong> Helder <strong>en</strong> totadministrator van de parochies O.L.VrouwPres<strong>en</strong>tatie te Anna Paulowna, H.JoannesEvangelist te Breezand, de R.K. ParochieTexel <strong>en</strong> O.L.Vrouw Visitatie te ’t Zand. Zijnadres is voorlopig nog Langebuurt 37 1911AS Uitgeest.• S.G.R. Marcantognini is per 8 juli 2013b<strong>en</strong>oemd tot pastoor van de Emmaus parochiete Uithoorn <strong>en</strong> tot administrator van deparochies H.Joannes Geboorte te De Kwakel<strong>en</strong> H.Urbanus te Nes aan de Amstel. Zijnnieuwe adres is Pr. Christinalaan 153, 1421 BJUithoorn, e-mail: samuel.grm@gmail.com• S.M. Olgrzmek is per 1 september 2013b<strong>en</strong>oemd tot parochievicaris in de parochiesH.Maria Sterre der Zee te De Helder,O.L.Vrouw Praes<strong>en</strong>tatie te Anna Paulowna,H.Joannes Evangelist te Breezand, R.K.Parochie Texel <strong>en</strong> O.L.Vrouw Visitatie te’t Zand. Zijn adres is Paadje 22, 1733 NENieuwe Niedorp.• Drs. J.G. Paimpillil, priester van het bisdomThamanassery in India <strong>en</strong> tot op hed<strong>en</strong>werkzaam in het Aartsbisdom Utrecht, isper 1 september 2013 b<strong>en</strong>oemd tot administratorvan de parochies H.Engelmunduste Driehuis, O.L.Vrouw van Altijddur<strong>en</strong>de • F.H. De<strong>en</strong>, priester voor de regio DeBijstand te Santpoort/Velserbroek <strong>en</strong> deWaterkant zijn postcode moet zijn: 1716 WLH.Gregorius <strong>en</strong> H.Laur<strong>en</strong>tius te IJmuid<strong>en</strong>. Opmeer.Zijn adres is Driehuizerkerkweg 113, 1985 • J.L.J.M. Meijer, diak<strong>en</strong> in de parochie vanHB Driehuis, telefoon 0255 51 41 25.de H.Vitus <strong>en</strong> H.Willibrord heeft e<strong>en</strong> nieuw• H.A. Rivas Franco is per 8 juli 2013 b<strong>en</strong>oemd e-mailadres: jljm.meyer@hetnet.nltot parochievicaris in de parochies van• Amsterdam H.Pancratius parochie heeft e<strong>en</strong>Emmaus te Uithoorn, H.Joannes Geboorte nieuwe website: www.pancratiusslot<strong>en</strong>.nl,te De Kwakel <strong>en</strong> H.Urbanus te Nes aan de e-mailadres: info@pancratiusslot<strong>en</strong>.nlAmstel. Zijn nieuwe adres is Pr. Christinalaan • R.K. Parochie Lev<strong>en</strong>d Water, toegewijd aan153, 1421 BJ Uithoorn, e-mail: h<strong>en</strong>ryrivasfranco@hotmail.come-mailadres: info@parochievanlev<strong>en</strong>dwater.nlde H.Laur<strong>en</strong>tius <strong>en</strong> H.Nicolaas, aanvulling• M. Salao Rocha is per 1 september 2013 • P.C. Piets, priester voor de regio De Damm<strong>en</strong>b<strong>en</strong>oemd tot pastoor van de parochie H.H. <strong>en</strong> parochievicaris te Vol<strong>en</strong>dam, is op 9 juliNicolaas <strong>en</strong> Catharina te Purmer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> tot 2013 verhuisd naar de pastorie van Edam,administrator van de parochie H.Bonifatius Voorhav<strong>en</strong> 126, 1135 BV Edam, telefoonte De Rijp, De Goede Herder te Landsmeer, 0299 37 17 65 / 06 150 259 75, e-mail: pietcornelisz@hotmail.comH.Franciscus van Assisi te Oosthuiz<strong>en</strong>,O.L.Vrouw Geboorte te Schermerhorn <strong>en</strong> • Provincialaat Nederlandse Jezuïet<strong>en</strong> verhuistH.Joannes de Doper te Westbeemster. Zijn per 1 augustus 2013 van Nijmeg<strong>en</strong> naarnieuwe adres is Rechtestraat 162, 1483 BH Koninginnelaan 141, B - 1030 Brussel, België,De Rijp, telefoon 0299 67 14 56.e-mail: sbs@prov.jezuiet<strong>en</strong>.org• B. Sestito is per 1 september 2013 b<strong>en</strong>oemd • P.M. Steur, diak<strong>en</strong> in de regio Schag<strong>en</strong>, heefttot administrator van de parochie Onzee<strong>en</strong> nieuw e-mailadres: psteur45@gmail.comLieve Vrouw Geboorte te Uitgeest. Zijn adres • W.J.G.A. Veth, priester van het Opus Dei, isis Langebuurt 37, 1911 AS Uitgeest, telefoon per 1 juli 2013 verhuisd van de Corellistraat0251 31 23 31/ 06 194 604 65.naar Keizersgracht 218 A, 1016 DZAmsterdam, telefoon 020 240 08 02/ 06 496ADRESWIJZIGING• Provincialaat Orde der Augustijn<strong>en</strong> is verhuisdvan Utrecht naar Augustijn<strong>en</strong>dreef 15,5611 CS Eindhov<strong>en</strong>, telefoon 040 243 16 46,e-mailadres: provincialaat@augustijn<strong>en</strong>.nl742 36, e-mail: wveth@gmx.net• L.J. Weel, emeritus priester bisdom <strong>Haarlem</strong>-Amsterdam, is op 1 augustus 2013 verhuisdvan de Rechtestraat naar Zuideinde 5a, 1483BZ De Rijp, telefoon 06 832 093 27, e-mail:luisweel@hotmail.comGespecialiseerd in begraafplaats werkzaamhed<strong>en</strong>Grafdelv<strong>en</strong> I Ruim<strong>en</strong> van grav<strong>en</strong> I Individuele op- <strong>en</strong> herbegraving<strong>en</strong> I GrafkeldersVerzamelgraf kelders I Urn mur<strong>en</strong> <strong>en</strong> kelders I Uitbreiding <strong>en</strong> herinrichtingGro<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong>ing I Padverharding I Restauratie <strong>en</strong> onderhoud grafmonum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>De Hout 47, 1607 HB Hem | tel. 0228-544 484mob. 06-539 691 11 | info@begraafplaatsservice.nlWWW.BEGRAAFPLAATSSERVICE.NL30 | Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 Sam<strong>en</strong>Kerk | september 2013 | 31SKE201307_4 september13.indd 1


BelichtVanaf dit nummer van Sam<strong>en</strong> Kerk will<strong>en</strong> we opde achterpagina ruimte mak<strong>en</strong> voor foto’s vanbijzondere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> of gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. Dus had ue<strong>en</strong> parochiefeest of e<strong>en</strong> jubileum? E<strong>en</strong> bijzonderebedevaart met uw parochie of was u als vrijwilligergewoon bij iemand op de koffie? Stuur onsdan uw foto(s). Wie kiez<strong>en</strong> er iedere maand één oftwee voor de achterpagina.Hulpbisschop Mgr. H<strong>en</strong>driks bijt het spits af:hij bezocht de WJD in Rio de Janeiro deze zomer.Uw foto in Sam<strong>en</strong> Kerk?Hebt u e<strong>en</strong> mooie foto die u wilt del<strong>en</strong> met delezers van Sam<strong>en</strong> Kerk?U kunt uw bijdrage per e-mail stur<strong>en</strong> aan >>BKlaass<strong>en</strong>@bisdomhaarlem-amsterdam.nlPer post kan natuurlijk ook: Sam<strong>en</strong> Kerk,postbus 1053, 2001 BB <strong>Haarlem</strong>. Vermeld kortbij welke geleg<strong>en</strong>heid de foto g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> is <strong>en</strong> wieerop te zi<strong>en</strong> is.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!