Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van ... - Kwaliteitskoepel

De twee meest voorkomende vormen van uveitis posterior zijn toxoplasmose en sarcoïdose. Oculairetoxoplasmose wordt in de dagelijkse praktijk veelal met antibiotica behandeld. In onderstaande paragrafenstaan drie veel voorkomende vragen genoemd met daarbij horende resultaten van een systematischezoekactie naar randomised clinical trials betreffende behandeling van uveitis posterior op basis vantoxoplasmose of sarcoïdose. De drie uitgangsvragen waren:• Is de behandeling van oculaire toxoplasmose met antibiotica effectief?• Zijn er onderlinge verschillen in effectiviteit tussen verschillende (combinaties) van antibiotica voorde behandeling van oculaire toxoplasmose?• Welke behandeling is geïndiceerd bij uveitis posterior op basis van sarcoïdose?3.3.1 Is de behandeling van oculaire toxoplasmose met antibiotica effectief?InleidingBij een visusbedreigende haard (binnen de grote vaatbogen en juxtapapillair) wordt er veelal therapie metantibiotica ingesteld. De werkgroep was van mening, dat het zinvol zou zijn om uit te zoeken of er effect isop het verloop van de aandoening en het uiteindelijke resultaat.Wetenschappelijke onderbouwingEr werden één systematische (Cochrane) review en twee gerandomiseerde trials gevonden waarin debehandeling met (combinaties van) antibiotica werd vergeleken met placebo of geen behandeling. Tevenswerd een studie gevonden waarin het effect van toevoegen van antibiotica bij glucocorticoïden werdonderzocht 1 .Het systematische literatuuroverzicht van Gilbert et al. (2002) 3 bevatte drie studies waarin bij totaal 173(voornamelijk) volwassenen behandeling met een antibioticum werd vergeleken met placebo of geenbehandeling. Primaire uitkomsten waren visus op de lange termijn waarbij de follow up minimaal driemaanden moest zijn en aantal recidieven. De oorspronkelijke studies waren methodologisch van zeermatige kwaliteit en twee van de drie waren meer dan 35 jaar geleden uitgevoerd. Er werden geenresultaten gerapporteerd over het effect op de visus op langere termijn. In één van deze studies werdprofylactische behandeling (gedurende 17 maanden) met trimethoprim-sulfamethoxazole onderzocht bij124 patiënten met chronische toxoplasmose retinochorioditis. Het relatieve risico (RR) na 14 maandenfollow-up bedroeg 0.28 (95%-BI van 0.1 tot 0.78). In twee studies werd gerapporteerd dat behandeling metantibiotica gepaard ging met een verhoogd risico op bijwerkingen. De derde studie betreffende het effectvan toevoegen van antibiotica bij glucocorticoïdbehandeling, wordt later besproken.In totaal werden 149 patiënten met actieve oculaire toxoplasmose over vier groepen gerandomiseerd metelk een verschillende ‘triple drug’ combinatie en drie jaar vervolgd in de studie van Rothova et al. ( 1993) 4 .De eerste groep (n=35) kreeg pyrimethamine en sulfadiazine, de tweede groep (n=46) clindamycine ensulfadiazine en de derde (n=27) co-trimoxazol. Alle patiënten kregen tevens glucocorticoïden. De laatstegroep (n= 41) bleef onbehandeld en bestond uit patiënten met perifere retinalaesies. Deze laatste groepwas geselecteerd op basis van type aandoening en zat dus niet in de randomisatieprocedure. Dat maaktde therapieën onderling wel goed vergelijkbaar maar de vergelijking met de onbehandelde groep is minderRichtlijn diagnostiek en behandeling van uveitis 15 mei 200729