Download PDF - randkrant

Met of zonder speciale schepenRandgemeenten zettenVlaams karakter in de verfOnderzoek van de websites leert dat er in 7 van de 19 randgemeenten in het college van burgemeester enschepenen iemand formeel bevoegd is voor Vlaamse zaken. De naamgeving van de bevoegdheden looptsterk uiteen. Dilbeek, Machelen en Tervuren hebben het over ‘Vlaamse aangelegenheden’, Overijse enSint-Pieters-Leeuw over ‘Vlaams beleid’, Hoeilaart over ‘het Vlaams karakter’ en Beersel omstandig over‘coördinatie van het Vlaams beleid tot behoud streekeigen karakter’. In 6 van de 7 gevallen kreeg een schepende bevoegdheid toegewezen. Alleen in Sint-Pieters-Leeuw is de burgemeester, met name Lieve Vanlinthout(CD&V), bevoegd.TEKST Luc Vanheerentals | FOTO Filip ClaessensHet is zeker niet zo dat er bijons meer belang wordt gehechtaan het voeren van eenVlaams beleid dan elders’,zegt Lieve Vanlinthout. ‘Datik bevoegd werd, is immers persoonsgebonden;ik ben binnen het college al van oudsherbegaan met het Vlaams beleid. Zo ben ikbijvoorbeeld samen met mijn collega’s vanOverijse, Kapelle-op-den-Bos, Gooik en Lennikeen van de vijf ‘rebelburgemeesters’ dieijveren voor de splitsing van Brussel- Halle-Vilvoorde. Omwille van het coördinerendeaspect heeft het wel zijn voordelen dat de burgemeestervoor deze materie bevoegd is en zoregelmatig andere schepenen impulsen kangeven om binnen hun bevoegdheidspakketinitiatieven te nemen’, aldus Vanlinthout.Wat houdt deze Vlaamse bevoegdheid inde praktijk in? Vanlinthout stelt vooreerstalert te zijn voor Franstalige handelspubliciteit.‘Als we daarmee geconfronteerd worden,komt dat onmiddellijk op het college,waarna we schriftelijk of telefonisch contactopnemen met degene van wie die publiciteituitgaat om erop te wijzen dat zulks niet kanin een eentalig Vlaamse gemeente. Binnenmijn bevoegdheid voor bevolking en burgerlijkestand volg ik daarnaast anderstaligenieuwkomers op om te zien hoe we hen kunnenhelpen zich te integreren. Een keer perjaar ontvangen we nieuwkomers ook op hetstadhuis en wordt hen gewezen op de voordelendie de kennis van het Nederlands biedtLes communes de la périphérieaccentuent leur caractère flamandDans 7 des 19 communes périphériques, le collège des bourgmestre et échevins a désignéun mandataire qui est formellement chargé de veiller à la préservation et au renforcementdu caractère flamand de la commune (Beersel, Dilbeek, Hoeilaart, Machelen, Overijse, Sint-Pieters-Leeuw et Tervuren). Dans les communes où personne n’est chargé spécifiquementde la cause flamande, la matière relève en règle générale des compétences de l’ensembledu collège des échevins, comme cela est notamment le cas à Vilvoorde et Zaventem.Les mesures adoptées par les différentes communes pour préserver, voire renforcer lecaractère flamand, sont plus ou moins identiques. Ainsi, une attention particulière estattachée à l’organisation de cours de néerlandais pour les allophones et à la lutte contrela publicité commerciale en français. En matière de logement, des communes telles queVilvoorde et Zaventem demandent que les candidats à un logement social ou un terrain àbâtir connaissent le néerlandais ou soient au moins disposés à apprendre notre langue. Demanière générale, on constate que la politique favorisant le caractère flamand se déclinedans toutes les compétences communales.om zich te integreren. Ook binnen cultuur ensport worden initiatieven genomen om hetNederlands als voertaal te stimuleren’, aldusVanlinthout.Verkeerd signaalIn Overijse is het volgens burgemeesterDirk Brankaer al enkele legislaturen traditiedat er een schepen wordt aangesteld die bevoegdis voor Vlaams beleid. ‘Omdat al onzeschepenen in hun bevoegdheidsdomein opde een of andere manier bezig zijn met hetVlaams karakter van de gemeente hebbenwe er bij de samenstelling van het nieuwegemeentebestuur over gediscussieerd of wedie specifieke bevoegdheid wel moesten behouden.We vonden dat de afschaffing eenverkeerd signaal zou zijn en daarom is zebehouden. Het is trouwens ook niet slechtdat een schepen daar expliciet mee bezig is,accenten legt en waakt over de Vlaamse reflexbij de anderen’, aldus Brankaer (OV2002,N-VA, CD&V). Dirk Dewolf, kartel genoot vande burgemeester, is in het schepencollege verantwoordelijkvoor deze materie. ‘Momenteelis Dewolf bezig met de uitwerking van eenbeleidsplan voor het voeren van een Vlaamsbeleid tijdens deze legislatuur. Hij heeft hiervooreen werkgroep opgericht waarin ook diverseVlaamse verenigingen uit de gemeentevertegenwoordigd zijn. Tegen het einde vanhet jaar zal dit werkstuk klaar zijn samen methet globale beleidsplan van dit college. Hierbijkomen uiteenlopende thema’s aan bod zoalsbijvoorbeeld de 11-juli-viering, de werkingvan de taalklachtenbank, de huisvestings- enverstedelijkingsproblematiek, … Als ter zakemaatregelen worden voorgesteld dan gebeurt4

dat steeds in overleg met de schepen die bevoegdis voor dit domein. Een schepencollegeneemt overigens steeds collegiaal beslissingen’,aldus Brankaer.Specifieke bevoegdheidwerkt beterIn Beersel is Els Germis (N-VA) bevoegd voor‘de coördinatie van het Vlaams beleid tot behoudstreekeigen karakter’. ‘Zij volgt in deeerste plaats de initiatieven die de Vlaamseadministratie neemt om het Vlaams karaktervan de rand te bevorderen. Het is ook eencoördinerende bevoegdheid; in overleg metde schepenen bevoegd voor werk, onderwijs,cultuur, sport en dergelijke wordt bekekenhoe we het Vlaamse beleid daadwerkelijkkunnen inkleuren. Deze schepen kijkt daarnaastnauwlettend toe op het taalgebruikvan de lokale handel, in sportorganisaties endies meer’, aldus burgemeester Hugo Casaer(CD&V). De bevoegdheid voor het Vlaams karakterbinnen het Beerselse college is nieuw.‘Vroeger was de alertheid er natuurlijk ook,maar het is beter dat er zich iemand specifiekmee bezighoudt’, vindt de burgemeester.Willy Segers (N-VA) is in Dilbeek schepenvoor Vlaamse aangelegenheden. ‘Wij grenzenaan Brussel en worden geconfronteerd meteen grote instroom van anderstaligen, metde verstedelijking en dergelijke. Het leek onsdus belangrijk om iemand hiervoor specifiekbevoegd te maken. Ik bereid momenteel eenbeleidsplan voor, maar de discussie daaroverbinnen het college is nog niet afgerond. Ikpleit er onder meer voor dat de gemeente waardat wettelijk mogelijk is, het Vlaams karaktersteunt en versterkt, een integratiebeleid voertnaar anderstaligen en inzake ruimtelijke ordeningen huisvesting initiatieven neemt omhet wonen voor jongeren in eigen streek te bevorderen.Ik vrees dat het zetten van concretestappen om dit laatste punt te realiseren nogvoor discussie zal zorgen binnen het college’,aldus Segers.Vlaamse spiritVilvoorde belastte niemand met de bevoegdheidvoor Vlaamse zaken, maar dit is volgensschepen van sociale zaken Hans Bonte (sp.a)ook niet nodig. ‘Binnen de coalitie is afgesprokendat ieder er binnen zijn bevoegdheidsdomeinalles aan doet om het Nederlandstaligkarakter van de stad te versterken. Dat is vertaaldin een reeks beleidsdoelstellingen’, aldusBonte. Tijdens de voorbije jaren investeerdeVilvoorde fors in een verhoging van het aantaltaallessen en maakte de mensen daar warmvoor door onder meer bepaalde sociale voordelentoe te kennen. Dit resulteerde in eenverdubbeling van het aantal cursisten tot1.250. ‘Samen met voormalig burgemeesterDehaene hebben we er op Vlaams niveau voorgeijverd dat het toekennen van een sociale woninggekoppeld werd aan een engagement omNederlands te leren’, aldus Bonte. Ook werkmaken van het Nederlandstalig straatbeeld iseen belangrijke prioriteit in Vilvoorde.In Zaventem werd de bevoegdheid Vlaamsbeleid evenmin expliciet toegewezen, maarvolgens burgemeester Francis Vermeiren(Open VLD) berust deze in de praktijk bijhem. ‘Mijn taak is coördinerend want dezethematiek raakt alle bevoegdheden tot socialezaken en feestelijkheden toe. Ik geefstimulansen alhoewel dit niet echt nodig isomdat de Vlaamse spirit er bij alle schepenengoed in zit. In september leggen we aande gemeenteraad een hele batterij maatregelenvoor om de Vlaamse eigenheid van degemeente te versterken’, aldus Vermeiren.Al een tijdje geleden besliste het gemeentebestuurdat kandidaat-kopers van socialegronden in Zaventem Nederlands moetenkennen.Ook Merchtem, dat in het recente verledenhet nieuws haalde met ophefmakendebeslissingen zoals het verbod op Franstaligeopschriften op de wekelijkse markt, heeft debevoegdheid Vlaams beleid niet expliciet toegewezen.Dit wil echter geenszins zeg gen dater minder aandacht is voor deze thematiek.‘In de praktijk hou ik toezicht op het Vlaamskarakter van de gemeente en volgt schepenPaul Van Den Eynde (Open VLD) net als tijdensde vorige legislatuur de overlegvergaderingenmet Vlaams minister Frank Vandenbrouckedie bevoegd is voor de rand, met devzw ‘de Rand’ of met andere gemeenten, bijvoorbeeldover de splitsing van de kieskringBrussel-Halle-Vilvoorde’, aldus burgemeesterEddie De Block (Open VLD). Wat de omstredenmarktmaatregel betreft wil hij nog kwijtdat Vlaams minister van Inburgering MarinoKeulen deze achteraf weliswaar vernietigde,maar dat er sindsdien geen Franstalige handelaarsmeer opdaagden om hun waren teverkopen op de markt van Merchtem.5

2KLEUTERONDERWIJS IN DE RANDBalanceren op het slappe koord inRecente jaarrapporten van Kind &Gezin over het taalgebruik binnende gezinnen met kinderen inVlaanderen liegen er niet om. InHalle-Vilvoorde spreekt bijna dehelft van de kinderen thuis eenandere taal dan het Nederlands.In de meeste randgemeenten ligtdat percentage nog veel hoger.Een groot deel van die anderstaligopgevoede kinderen loopt welschool in het Nederlands. In hettweede deel van onze reeks overhet kleuteronderwijs in de randgaan we na hoe de kleuterscholenomgaan met die grote instroomvan anderstalige kleuters.TEKST Klaartje Van Rompaey | FOTO Filip ClaessensKind & Gezin verzamelt sinds2004 cijfermateriaal over hettaalgebruik tussen moeder enkind bij elke nieuwe geboorte.Uit die gegevens blijkt eenste meer hoe specifiek de taalsituatie in deVlaamse rand rond Brussel wel is. In Vlaanderenis het Nederlands in bijna 80 % van degezinnen met jonge kinderen de thuistaal, inHalle-Vilvoorde is dat in ongeveer 55 % hetgeval. In de faciliteitengemeenten spreektminder dan 30 % van de jonge kinderenthuis Nederlands. En dat voelen de Nederlandstaligekleuterscholen in de rand maar alte goed.Utopische tipsIn de vrije basisschool Mater Dei in Wemmelvinden de kleuterleidsters en -leider hetgroot aantal anderstalige kinderen in hunklassen de grootste uitdaging van hun job.Het zit peuterleidster Katty Renard vooralniet lekker als ze minder Nederlandstaligedan anderstalige kleuters heeft. ‘We proberenonze anderstalige kleuters te omringenmet Nederlandstalige leeftijdsgenootjes,zodat ze verplicht zijn Nederlands te spreken,maar dat gaat natuurlijk niet als er nietgenoeg Nederlandstalige kinderen zijn. Wehebben vorig schooljaar nog een bijscholinggevolgd over hoe we die anderstalige kinderenhet beste kunnen opvangen. Daar zatenwel goede tips bij, maar wat me stoort aan diebijscholingen zijn die volslagen utopischevoorbeeldsituaties. Alles wordt daar altijdmooi uitgelegd voor kleine groepjes met veelbegeleiding, maar dat strookt niet met dewerkelijkheid.’Daar is collega Karin Van Cauwenberghehet roerend mee eens. ‘Als we de kinderenin onze school vrij spel geven, gebeurt dathoofdzakelijk in het Frans. En dan krijg je opeen bijscholing Intercultureel Onderwijs tehoren dat je kinderen soms eens in hun moedertaalmoet laten spelen. Dat is allemaalmooi in theorie, maar wij zouden ze voor deverandering ook eens graag in het Nederlandszien spelen. Het ergert me echt dat erzo veel Frans wordt gesproken op onze speelplaats.Vooral als ouders daarmee beginnen,gaan mijn haren rechtop staan, zeker als jeweet dat die mensen perfect Nederlandsspreken.’Ook meester Bart De Valck, die de derdekleuterklas onder zijn hoede heeft, hecht veelbelang aan een duidelijk taalbeleid. ‘Wij zijnop het gebied van taal vrij streng. We vragende ouders bij de inschrijving om concretemedewerking en het is hier heel duidelijk datde voertaal Nederlands is. Duidelijkheid isin mijn ogen het beste dat je kinderen kuntbieden. Spijtig genoeg merk ik dat een aantalouders die belangrijke regel steeds meer metde voeten begint te treden.’ Volgens meesterBart heeft de grote instroom van anderstaligekleuters niet alleen te maken met de verfranstebevolking van Wemmel. ‘De laatstejaren krijgen we hier veel kinderen van allochtoneouders uit Brussel. Die vinden het8

taalgemengde kleuterklasjesFranstalig onderwijs in Brussel ondermaatsen de Nederlandstalige schooltjes zitten erovervol. Het is dus niet alleen de verfransingvan Wemmel die wij hier voelen, maarook de verfransing vanuit Brussel. MinisterVandenbroucke zou dus beter eerst investerenin Brussel, bij de kern van het probleem.’Creatief uit de hoek komenWie voor een klas vol anderstalige kleutersstaat, moet soms heel creatief uit de hoekkomen. Dat kan elke kleuterleider en -leidsteruit de rand beamen. Het is soms dansenop een slap koord, weet juf Katty. ‘Als ik eenleuk, maar iets moeilijker verhaaltje voorlees,kunnen de anderstaligen niet volgenen als ik gemakkelijke verhaaltjes kies, vervelende Nederlandstalige kinderen zich.’ JufKarin probeert in haar eerste kleuterklas zogedifferentieerd mogelijk te werken. ‘Ik geefde sterkere leerlingen moeilijke boeken enprenten. Voor mijn anderstalige kleutersgebruik ik veel visueel materiaal en probeerik het niet té moeilijk te maken zodat ze nietafhaken. Bij hen is herhaling van cruciaalbelang.’ En ook meester Bart heeft in zijnhoekensysteem veel aandacht voor wat zijnanderstalige kleuters nodig hebben. ‘Ik hebvijf computers in mijn klas. Daar zet ik dankinderen aan die met de computer overwegkunnen en ik laat hen alles uitleggen aanhun klasgenootjes. Vooral voor taalonderrichtzijn die computers een grote hulp, wanter bestaan veel cd-roms die daarbij kunnenhelpen.’Extra taaluren helpenScholen met veel anderstalige leerlingenkrijgen sinds kort ook bijkomende uren voorextra taallessen Nederlands. In basisschoolDe Groene Planeet in Houtem geeft juf SonjaVandervorst sinds 2006 taalstimulering aande anderstalige kleuters. ‘In het begin van hetschooljaar moet je heel veel geduld oefenen;de kinderen moeten aan jou wennen en datduurt toch wel enkele weken. In september ishet nog te vroeg om die kinderen uit de klasweg te halen. Maar na verloop van tijd merkje wel dat die extra taaluurtjes hun vruchtenbeginnen af te werpen.’We volgen taaljuf Sonja als ze aan het beginvan een schooldag in juni vier kindjesmeeneemt naar een apart lokaal. Op eentafel is het thema ‘vakantie’ uitgebeeld; erliggen schelpjes, valiesjes, een boot en nogveel meer. De kinderen moeten eerst zeggenwat ze zien en leren zo de woordenschat.Daarna mogen ze vertellen of en waar ze opvakantie gaan. Daarna gaan ze zitten metde koffers die juf Sonja heeft volgestopt. Dekinderen maken hun koffertje stap voor stapleeg en benoemen telkens wat ze eruit halen.Omdat het groepje zo klein is, kan datop een heel speelse manier; als iemand defles zonnebrandmelk uit zijn valiesje haalt,mag iedereen zich bijvoorbeeld insmeren.Zo wordt meteen de woordenschat van delichaamsdelen herhaald. Na hun taaluurtjesluiten de vier kleutertjes opnieuw aan bijde klas van juf Evi Janssens. Ook zij merktheel goed hoe nuttig die taalstimulering welis. ‘De extra taallessen helpen zeker, vooralomdat de kinderen die taalbaden in kleineregroepjes krijgen. Sommige kinderen durvenin mijn klas nauwelijks hun mond opendoenen dan maak ik me zorgen over hun taalniveau.Achteraf hoor ik dan van juf Sonja datze tijdens die extra uurtjes wel hun mondjeroeren.’Een jaar kleuterschool is te weinigOf anderstalige kinderen gedijen in het Nederlandstaligonderwijs hangt van verschillendefactoren af, maar de intelligentie van hetkind en de thuissituatie spelen blijkbaar eendoorslaggevende rol. ‘Eén van mijn kleutersspreekt vlot Nederlands, Frans en Chinees’,vertelt juf Karin Van Cauwenberghe. ‘Datkind heeft duidelijk aanleg voor taal, maar jemerkt ook dat de ouders er thuis mee bezigzijn. Jammer genoeg zijn er ook kinderen diethuis geen woord Nederlands horen en alleenvia de school in contact komen met onze taal.Die kinderen hebben het over het algemeenheel moeilijk.’ ‘Basiskennis van het Nederlandsis broodnodig om mee te kunnen opschool’, vindt ook Bart De Valck. ‘De kinderenmoeten de schooltaal beheersen alvorensze in het eerste leerjaar terechtkomen.’Om die reden wil Vlaams minister vanOnderwijs Vandenbroucke de inschrijvingsplichtvoor het Nederlandstalig onderwijsverlagen van zes naar vijf jaar. Een kind inschrijvenin het eerste leerjaar van een Nederlandstaligeschool kan voortaan alleenals dat kind ook minstens één jaar in een Nederlandstaligekleuterschool heeft gezeten.‘Dat is nog niet genoeg!’, klinkt het in koorop het terrein. ‘Ik juich de vervroeging vande inschrijvingsplicht wel toe,’ zegt juf Evi,‘maar het is minstens even belangrijk om ooknaar het eerste en het tweede kleuterklasjete komen. Daar wordt de basis gelegd voorwat de kinderen in het derde kleuterklasjemeekrijgen en ze hebben die bagage nodig.’‘Op één jaar tijd kun je de taalachterstandvan anderstalige kinderen niet wegwerken’,meent ook meester Bart. ‘Kinderen uit eenanderstalig milieu moeten vanaf de eerstekleuterklas naar een Nederlandstaligeschool komen, de ouders moeten meewerkenen de klassen moeten kleiner. Nieuweanderstalige kinderen die bij ons naar hetderde kleuterklasje komen, moeten dat jaarvaak nog eens overdoen omdat ze omwillevan hun taalachterstand niet klaar zijn voorhet eerste leerjaar. Ik heb in mijn klas veelkinderen uit taalgemengde gezinnen die hierhun hele kleuterschool hebben doorlopenen die nu op hetzelfde niveau zitten als Nederlandstaligekinderen. Dat bewijst het nutvan drie jaar kleuterschool.’In deel drie zoeken we uit of de nieuwe maatregelenvan Vlaams minister van OnderwijsVandenbroucke om kinderen zo vroeg mogelijknaar de kleuterschool te sturen, voelbaarzijn op het terrein.9

tóch in elkaar kunt laten klikken en weer uitelkaar kunt halen. Kim doet het even voor enlaat me de ringen bestuderen – geen oneffenheidjete bespeuren. Ik doe een gok naar hetgeheim achter de truc, waar hij hartelijk meemoet lachen, en kom alweer noppes te weten.‘Veel mensen denken dat het vooral met snelheidte maken heeft, maar dat klopt niet’, legthij uit. ‘Een truc staat of valt met de techniek.Zolang je de techniek niet volledig onder deknie hebt, begin je er beter niet aan. Het publiekmag echt niets in de gaten hebben.’Van verbazing tot frustratieHet dankbaarste goochelpubliek zijn volgensKim Vander Auwera de senioren. Het moeilijkstzijn kinderen. Tieners dagen dan weergraag uit. ‘Senioren gaan over het algemeenheel ver mee in je trucs en verbazen zich overal wat je doet. Dat is natuurlijk erg leuk. Hetfijne aan werken met kinderen, is dat je ogenblikkelijkweet wat je goed of fout doet. Zezijn heel kritisch en nemen geen blad voor demond. Volwassenen houden zich meer in, ofhet nu in positieve of in negatieve zin is. Ooktieners kunnen geboeid naar goocheltrucszitten kijken. Ze testen de goochelaar graagen vragen daarom geregeld om een truc welvijf keer opnieuw te doen.’ En op verschillendesoorten feesten en evenementen komje natuurlijk de meest uiteenlopende gastentegen. ‘Echt ongeïnteresseerde en lastigemensen ontmoet je zelden. Maar als ze lieverniets zien, dan ga je gewoon naar de volgendetafel. Geen probleem. Er zijn ook personendie snel gefrustreerd raken van goochelen.Ze zitten maar te kijken hoe het werkt ensnappen het niet. Daar kunnen ze dan niettegen. Maar meestal stuit je alleen maar opeen enthousiast, nieuwsgierig publiek datzich maar wat graag laat verrassen door alwat je op tafel vertoont.’Job en hobby strikt gescheidenIn het dagelijks leven werkt Kim VanderAuwera als consultant voor een groot informaticabedrijf.‘Ook met computers ben ikopgegroeid’, legt hij uit. ‘Toen ik klein washeeft mijn vader een van de eerste pc’s in huisgehaald die op de markt waren. Het is begonnenmet spelletjes spelen, maar als tienerraakte ik ook geïnteresseerd in programmerenen alle andere facetten van de informatica.Daarom heb ik me er ook in mijn laterestudie op toegelegd. Ik heb me professioneeleerst een tijdje in programmeren verdiepten nu ben ik gespecialiseerd in netwerkbeheer.Een heel andere tak, maar die variatiebevalt me wel. Ook de job zelf is afwisselend,omdat ik als consultant telkens naarandere klanten toe ga, en dus ook telkens ineen nieuwe omgeving aan nieuwe opdrachtenwerk. Ik heb zeker geen klachten overmijn baan.’ Het goochelen en de informaticahoudt Kim dan ook strikt gescheiden. ‘Hetene is mijn job, het andere mijn hobby.’ Hijheeft tot nu toe ook helemaal geen plannenom van goochelen zijn professionele bezigheidte maken. ‘Als België wat groter zou zijn,zou ik het wel overwegen’, zegt Kim. ‘Maar deweinige echte beroepsgoochelaars in dit landmoeten knokken om ervan te kunnen leven.De markt is echt te klein om zo’n risico te nemen.En verhuizen naar een land als Amerika,waar het wel zou kunnen lukken, heb iker nu ook weer niet voor over.’ Op dit ogenblikis er trouwens al helemaal geen sprakevan verhuizen naar het buitenland. Kim enzijn vriendin zijn namelijk net begonnenmet het bouwen van een huis in Heist-opden-Berg.‘Zodra dat bewoonbaar is, zal ikdus van Peutie naar daar verkassen’, vertelthij. ‘Mijn vriendin komt van Heist-op-den-Berg. Ik heb daar ondertussen ook een behoorlijkevriendenkring uitgebouwd en hetis er rustiger wonen dan in de buurt van Vilvoorde,wat ons wel bevalt. De keuze was dussnel gemaakt. Tegen Kerstmis zou het huiswinddicht moeten zijn. Voor de afwerkingwillen we grotendeels zelf zorgen, om tochwat kosten te besparen. Het is tegenwoordigimmers niet meer zo vanzelfsprekend voorjonge mensen om een huis te bouwen. Hetprijskaartje loopt hoog op.’11

Het dienstencentrum Ter Borrein Strombeek werkt al een aantaljaren hard aan het dichten van dedigitale kloof, en de pc-club vanhet centrum wordt dan ook drukbezocht door de Strombeeksesenioren. Sinds kort stelt hetdienstencentrum z’n computersook ter beschikking van decliënten van het ocmw.TEKST Tina Deneyer | FOTO Kris MouchaersMeer kansen voor minderbedeeldenOCMW van Strombeek leertzijn cliënten omgaan met de computerHet OCMW-dienstencentrum TerBorre in Strombeek-Bever is sindskort erkend als ‘openbare computerruimte’.Met de steun van het ministerievan Gelijke Kansen werd het computerlokaaluitgebreid: er staan nu vijf pc’s. De officiëleerkenning kwam er na heel wat inspanningenvan het OCMW en het dienstencentrum omzoveel mogelijk mensen vertrouwd te makenmet de computer.‘Bezoekers van het dienstencentrum kunnenhier tijdens de openingsuren vrij komensurfen op het internet en oefenen op de computer’,legt diensthoofd Mario Deboodt vanTer Borre uit. ‘Hier komen vooral seniorenover de vloer en heel wat van hen maken gebruikvan onze computers. Zowat 150 seniorenhebben bij ons de voorbije drie jaar eenbasisopleiding informatica en een workshopinternet en e-mail gekregen. Onze vier vrijwilligersdie de lessen geven, houden rekeningmet ieders tempo. Voor senioren is de computereen erg belangrijk communicatiemiddel.Vaak hebben ze kinderen of kleinkinderen diein het buitenland wonen en dankzij het internetkunnen ze met hen in contact blijven.’Nuttig om te solliciterenDe computerwerking van dienstencentrumTer Borre heeft intussen z’n doelgroep verruimd.‘Onder bepaalde voorwaarden biedenwe de cliënten van de sociale dienst eenkennismakingspakket computergebruik aan.Heel wat leefloners of mensen die het financieelmoeilijk hebben, hebben nog nooit eencomputer gebruikt’, zegt OCMW-voorzitterPatrick Mensalt. ‘De pc en het internet kunnenook voor hen een nuttig instrument zijn,bijvoorbeeld bij het solliciteren. Een opleidingin computergebruik vormt ook de idealeopstap naar cursussen bij de VDAB. We willenonze OCMW-cliënten op die manier wat voorspronggeven. Samen met de maatschappelijkwerkers van het OCMW bekijken we welkecliënten in aanmerking komen en voor wiehet nuttig kan zijn om een computercursuste volgen. We merken dat het de betrokkenenstimuleert en motiveert. Onze bedoeling isaltijd geweest om mensen zo vlug mogelijkklaar te stomen voor de arbeidsmarkt en debasisbeginselen van de informatica onder deknie krijgen, kan daarbij een heel belangrijkerol spelen.’‘Met de cliënten van het OCMW werken we,net zoals met de senioren, heel bewust in kleinegroepjes. We willen hen op een persoonlijkemanier de basisvaardigheden aanlerendie je nodig hebt om met een pc te werken endat lukt alleen als je met kleine groepjes aande slag gaat’, zegt Mario Deboodt.Elektronische identiteitskaartgebruiken‘We willen ook onderzoeken hoe we via onzepc-club het gebruik van de elektronischeidentiteitskaart kunnen aanmoedigen’, stiptvoorzitter Patrick Mensalt aan. ‘Heel watmensen hebben al zo’n kaart maar weten eigenlijkniet hoe ze die moeten gebruiken enwelke mogelijkheden ze biedt. Zo kunnenwe onze bezoekers bijvoorbeeld leren hoeze via het internet en met hun elektronischeidentiteitskaart hun belastingaangifte kunneninvullen. Eigenlijk vertrekken alle initiatievendie we in het dienstencentrum nemenop het vlak van informatica vanuit dezelfdegedachte: Ter Borre moet de sneltrein van dedigitale communicatie wat vertragen, zodatmeer mensen kunnen opstappen.’InfoDienstencentrum Ter Borre,Sint-Amandsplein 7, 1853 Grimbergen,02-267 38 50, www.grimbergen.be.Strombeek social services and computer literacyIn addition to the customary users, customers of the Public Social Welfare Centre are nowable to avail themselves of the computer equipment on offer from the Ter Borre servicescentre in Strombeek. ‘Many people surviving on a subsistence income have never useda computer owing to their financial circumstances’, according to the head of the PublicSocial Welfare Centre, Patrick Mensalt. ‘Computers and an Internet connection can helpthem to apply for a job or be the first step towards taking a course with the Flemish Servicefor Employment and Vocational Training. It is up to us to prepare them as quickly as possiblefor the job market. Hence a basic course on how to use a computer can play a key roletowards this end.’12

agendavan 4 oktobert.e.m. 4 novemberRANDUITChris Lomme als vertwijfelde junkiemoederTONEEL Dat drugsverslaafden het hun omgevingbehoorlijk moeilijk kunnen maken, blijktuit de monoloog Zoon van Stijn Devillé. BraaklandZheBilding doet voor dit aangrijpenddocudrama een beroep op één van de expressiefsteactrices van het Vlaams theater. ChrisLomme belichaamt een junkiemoeder die doorhaar meerderjarig kind dermate wordt geterroriseerddat zij hem uiteindelijk van kant maakt.Toen haar zoon vroeger jointjes rookte, waszijn moeder zich van geen kwaad bewust. Maaronder invloed van zijn vrienden raakt hij aande zware ‘stuff’ en bedelt hij haar voortdurendgeld af om drugs te kunnen kopen. Om hemter wille te zijn, moet ze zelfs de helft van haarhuis onder doodsbedreiging verkopen. Hoewelde junkiemoeder na haar wanhoopsdaaddoor de rechtbank wordt vrijgesproken, blijfthaar geweten knagen. Heeft ze haar jongenmisschien verkeerd opgevoed? Werd hij doorhaar te weinig geknuffeld? Waarom kon ze zijndruggebruik niet tijdig afremmen? De auteurbaseerde zich voor dit docudrama op waar gebeurdefeiten. Er wordt door Cro Magnon ookstevig gemusiceerd. Geert Waegeman componeerdegeen eenvoudig klankdecor maar eenvolwaardige concertpartituur die tussen degesproken scènes wordt uitgevoerd.LDDonderdag 25 oktober, 20.00Jezus-Eik (Overijse), GC de Bosuil,info 02-657 31 79Bezwerende Argentijnse ‘murga’LATIJNS-AMERIKAANSE MUZIEKMur ga wordt wel eens de anti-tango genoemd.In oude Spaanse encyclopedieën wordt hetgenre zelfs als minderwaardige muziek afgeschilderdomdat het geen vaste regels volgdeen bijgevolg als subversief werd ervaren. De‘murgeros’, die vooral afkomstig zijn uit desloppenwijken van de steden, vieren iederjaar carnaval in Buenos Aires met bescheidenmiddelen, maar op een uitgelaten manier. Zijdrinken, zingen, musiceren en dansen om hunlamentabele leefomstandigheden te vergeten.Omdat het Argentijnse militaire regime indertijdaanstoot nam aan dit ongebonden volksvermaak,dat volgens de tegenstanders ookvoor veel criminaliteit zorgde, werd de murgatussen 1976 en 1983 verboden. Hoewel de Argentijnsezanger Juan Carlos Caceres al veertigjaar geleden naar Parijs emigreerde, is hij nogsteeds vertrouwd met deze rauwe, ritmischemuziek die bijwijlen Afrikaans klinkt. Begeleiddoor de percussionisten Marcello Russillo enJavier Estrella vertolkt hij bezwerende murgas,die worden afgewisseld met milongas van deRio de la Plata. Bandoneonist Marisa Mercadéen cellist Sedef Ercetin spelen vurig mee.LDVrijdag 19 oktober, 20.30Vilvoorde, CC Het Bolwerk, info 02-255 46 90LegendarischeRadeisproductiegereconstrueerdTHEATER Het absurdistisch cartoontheatervan de mimespelers van SierkusRadeis was dertig jaar geleden een absoluuthoogtepunt op Mallemunt en het AmsterdamseFestival of Fools. Het publiekvergaapte zich toen niet alleen aan hetgelanterfant of de drukdoenerij van de acteurs,maar ook aan misplaatste palmbomenen vissen in een vogelkooi op de scène.Naast Josse De Pauw, Eric De Volder, DirkPauwels en Jan De Bruyne hoorde ook PatVan Hemelrijck bij deze pioniers. Met hetAlibi Collectief reconstrueert hij op basisvan zijn herinneringen en de notities die indertijdwerden geleverd aan de auteursrechtenmaatschappijSabam, de legendarischeproductie Echafaudages. Wat er van de driearbeiders op een bouwwerf precies wordtverwacht, zal slechts stapsgewijs duidelijkworden. Hebben ze wel voldoende ervaring?En wat te denken van hun werktuigendie allesbehalve normaal ogen? Gelukkigkonden Alain Rinckhout, Ief Gilis en DanieJordens op de valreep nog een oude videobandvan hun anarchistische voorgangersbekijken. Peter Vermeersch zorgt voor hetklankmateriaal.LDDonderdag 4 oktober, 20.30Dilbeek, CC Westrand,info 02-466 20 30© Gilles FerronHet concert is een opwarmer voor de tentoonstelling‘Verkeerde tijd, verkeerde plaats’ van de VilvoordseRaad voor Internationale Solidariteit, over deproblematiek van asielzoekers en vluchtelingen(van 20/10 tot 4/11).13

RANDUITLudiek en leerrijkUn-Touchable maakt scholieren wegwijsin immaterieel erfgoed en culturele diversiteitTENTOONSTELLING Tijden veranderen.Dat is normaal. Oude verhalen en muziek, traditiesen rituelen, sporten en feesten, spelletjesen recepten dreigen daardoor verloren te gaan.Dat is jammer. De interactieve tentoonstellingUn-Touchable wil kinderen en jongeren van 9 tot18 ertoe aanzetten om daar even bij stil te staan.Op de tentoonstelling en tijdens de workshopkun je niet alleen naar uitleg, muziek, dialectenof spreekwoorden luisteren, er valt ook veel tezien, te lezen, en vooral na te denken.Neem nu de dialecten. Generaties langmochten we ze niet meer spreken op school.Daardoor kunnen mensen uit pakweg West-Vlaanderen en Antwerpen elkaar beter begrijpen,want we beheersen intussen bijna allemaalhet Nederlands als standaardtaal. Een goeiezaak. Aan de andere kant raken veel dialectendaardoor in de vergeethoek, want minder enminder mensen spreken ze. Een dialect kun jeniet vastpakken en in een museumkastje stoppen;het is een immaterieel erfgoed.Alles AmerikaansDoor dicht bij de leefwereld van de jongerenzelf te blijven, wil de organiserende vzw TapisPlein het stoffige imago van erfgoed wat opkrikken.Het is niet de bedoeling om terug tekeren naar de middeleeuwen. ‘Oude dingenkunnen tieners over het algemeen bitter weinigschelen. Ze zijn liever bezig met modernezaken zoals computers en mp3-spelers’, zegtBarbara Van Coillie van Tapis Plein. ‘Daaromlaten we ze nadenken over allerlei vraagstukkendie hen indirect wél aangaan.’ Wat zouden ze erbijvoorbeeld van denken als alle culturele diversiteitop termijn verdween en iedereen bijvoorbeeldde eet-, kleding- en sportgewoonten uitAmerika zou overnemen? ‘Dat vinden ze overhet algemeen een veel minder aantrekkelijkegedachte en dan ben je vertrokken.’BuitenbeentjesNa zo’n eerste inleidende babbel krijgen dedeelnemers de zes startblokken te zien; blokkenzoals je ze in een zwembad aantreft, maardan kleuriger en vol informatie over erfgoed.Voor het gemak deelt de Unesco het immateriëleerfgoed immers in in verschillende types:orale tradities en uitdrukkingen; podiumkunsten;sociale gewoontes, rituelen en feestelijkegebeurtenissen; kennis van de natuur enhet universum; en traditioneel vakmanschap.Maar omdat die indeling zo simpel niet is, staater nog een zesde startblok, voor de buitenbeentjes.‘Dingen zoals een kotfuif, op café gaanof karaoke kunnen met de juiste argumentenin verschillende blokken worden gedropt. Indit startblok mogen de jongeren daarom zelfkaartjes deponeren waarop ze schrijven wat zijzoal buitenbeentjes vinden.’Frietjes bewarenVervolgens komt het reuzenganzenspel. Iedergroepje krijgt een gans, die voor een bepaaldtype erfgoed staat. Tijdens het spel vernemenen discussiëren de deelnemers continu overde materie die ze onderweg tegenkomen. Deeigen geest prikkelen staat bij Tapis Plein duidelijkvoorop. Via een speciale pc kunnen dedeelnemers zelfs tips geven aan de minister.Ze vertellen wat ze zelf binnen duizend jaarbewaard zouden willen zien. ‘De antwoordengaan verrassend vaak over eten en drinken.Chocolade, frietjes en bier doen het erg goed’,lacht Barbara Van Coillie.Un-Touchablevan 16 tot 28 oktoberOverijse, CC Den Blank,info 02-687 59 59van 6 tot 18 novemberVilvoorde, CC Het Bolwerk,info 02-255 46 90www.un-touchable.beInes MintenHans de Booij laat emoties de vrije loopCHANSON/LUISTERLIED Zanger Hansde Booij leidt na een turbulent verblijf in Antwerpenmomenteel een teruggetrokken levenop de Caraïben, maar dat belet niet dathij nog nieuwe luisterliedjes schrijft. Ook alsauteur blijft hij actief. Zo rolde onlangs zijnboek De laatste jaren van onsterfelijkheid van depersen. Deze zomer bracht de Nederlandsechansonnier de pittige cd Emocratie uit, waarinhij lucht geeft aan zijn diepste gevoelens. Alstegengif voor de maatschappelijke verkillingen de manisch-depressieve berichtgeving inde media gaat hij ermee op tournee. Het enenummer klinkt al uitbundiger dan het andere.‘Dit is geweldig!’ zingt hij zonder ironie. Een eigenzinnigeversie van Le Sud van Nino Ferrer ende poëtische opsteker Zo mooi als je lacht hebbeniets hartverwarmends. Als hommage aan WannesVan de Velde, die om gezondheidsredenenvoorlopig niet meer kan optreden, prevelt hijZie ik de lichtjes van de Schelde. Zijn vroegere hitsAnnabel, Ik hou van alle vrouwen en Een vrouw zoalsjij blijven uiteraard op het repertoire.LDVrijdag 12 oktober, 20.30Sint-Genesius-Rode, GC de Boesdaalhoeve,info 02-381 14 51Zaterdag 24 november, 20.00Meise, De Muze van Meise, info 02-268 61 74NIET TEMISSEN16

Week van het BosDe bosbeheerder in beeldEVENEMENT Veel mensen zijn er zich nietvan bewust dat onze bossen ‘beheerd’ worden.De 29ste Week van het Bos zet daaromde bosbeheerders die dag in dag uit instaanvoor het duurzame beheer en behoud vanonze bossen in de kijker. Wie zijn ze, watdoen ze en met welke problemen worden zegeconfronteerd? Op deze en andere vragenwordt dieper ingegaan tijdens wandelingen,tentoonstellingen, workshops en andere attractieveactiviteiten.Woensdag 3 oktober, 14.00Provinciedomein, aan de fontein voorhet kasteel, Huizingen, 02-383 00 33Grootouder kleinkinddagGrootouders en kleinkinderen ontdekkensamen het bos. (inschrijven voor 28 september)nMuseumVan 5 oktober tot 31 december,van woensdag tot zondag van 13.00 tot 17.00Bosmuseum Jan van Ruusbroec,Duboislaan 2, Hoeilaart, 02-658 09 53Tentoonstelling ‘Zaden op Reis’De tentoonstelling geeft een beeld van deverschillende verspreidingswijzen van zaden.De tentoonstelling opent met een vertelavond(5/10 om 19.30 uur).Zondag 7 oktober, 14.00Houtvesterij Groenendaal,Zoniënwoud, Jezus-EikInitiatie Nordic Walking, gevolgd door eenwandeling met het Zonien Athletics Team(inschrijven is verplicht)Zondag 7 oktober, 14.00Start aan GC de Bosuil,Witherendreef 1, Jezus-Eik, secretaris@ngz.beWandeling‘Zoniënwoud door de ogen vaneen boswachter’Van 7 t.e.m. 21 oktoberGC de Bosuil, Witherendreef 1,Jezus-Eik, 02-657 31 79Tentoonstelling‘Zoniënwoud van vroeger en nu’De tentoonstelling geeft een overzicht vanboswerktuigen en boswachtersuniformenvroeger en nu. Je vindt er ook oude kaarten enfoto’s.Zondag 14 oktober, 10.00-18.00Koninklijk Museum voor Midden-Afrika,Leuvensesteenweg 13, Tervuren, 02-769 52 46,www.africamuseum.beWoodstock(afsluithappening Week van het Bos)De hele dag kun je in en rond het Koninklijkvoor Midden-Afrika deelnemenaan activiteiten die allemaal iets te makenhebben met hout en Afrika. Een greep uithet programma:n Geleid bezoek voor individuele bezoekersaan de multidisciplinaire tentoonstellingHou ’t vast. Hout en woud in Afrika over houten de bossen van Centraal Afrika (loopt van5 oktober 2007 t.e.m. 31 augustus 2008).De tentoonstelling heeft aandacht voor heteconomisch potentieel van hout voor Afrika,voor het gebruik van hout als bron van energie,medicijnen en voedsel, en kaart het probleemaan van de ontbossing en de toekomst van hettropisch woud.n Workshop Musiceren met houten instrumentenn Jean Mapela vertelt woudverhalen endierenfabelsn Geleide wandeling in het park waarbij eenexpert vertelt over gelijkenissen en verschillentussen tropisch hout en hout van de gematigdegebiedenn De job-shop stelt enkele beroepen voorwaarbij met hout wordt gewerktn Experimenteren met Afrikaanse spelen dieuit hout zijn gemaaktn Workshop Instrumentenbouw metrecuperatiemateriaaln Concert van La Stanza (om 14.00 en17.00 uur), een Kongolees gezelschap datmuziek tovert uit instrumenten gemaakt vanrecuperatiemateriaal. Plastic flacons, ijzerenborden, metalen ventilators, … Alles wordtomgevormd tot een muzikaal instrumenten het publiek wordt in een mum van tijdin beweging gezet. De museumbezoekerskunnen ook deelnemen aan twee exclusieveworkshops waarin samen met de muzikantenrecuperatie-instrumenten worden gemaakt enuitgeprobeerd.Het volledige programma van de Week vanhet Bos vind je op www.weekvanhetbos.be.De programmakrant kun je gratis aanvragenvia de Vlaamse Infolijn 1700.Kat-en-muis spel in Fool for LoveDANSTHEATER In Fool for Love van SamShepard wagen May en Eddie zich aan eengevaarlijk kat-en-muis spel. Ze hebben eenverborgen verleden dat maar langzaam aan deoppervlakte komt. Hun strategie om elkaar tebehagen of af te stoten, wordt doorkruist doorde bemoeienissen van de tuinman. Ook devaderfiguur eigent zich een sleutelrol toe. Eenaantal freudiaanse oerthema’s als het oedipoescomplex,overspel, incest en de trauma’sdie eruit voortvloeien worden op een eerlijke,maar onverwachte manier onder handen genomen.Het Ensemble Leporello, dat steedsverschillende podiumgenres combineert, distilleerdeuit dit klassiek psychodrama uit 1985 eenonconventionele danstheaterproductie metNand Buyl op het voorplan. Danny Timmermans,Katja Pire, Pascale Michiels en DidierFrançois bieden hem verbaal weerwerk. Muzikalemotieven van John Coltrane, Chet Baker,Jimi Hendrix (Hey Joe), Prince en Miles Daviskrijgen een grondige facelift.LDDonderdag 25 oktober, 20.30Zellik (Asse), CC Asse,info 02-466 78 21NIET TEMISSEN17

RANDUITagendaTheaterPODIUM­KUNSTENDonderdag 4 oktober, 20.15Martens door NTGentCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Dinsdag 9 oktober, 14.00Maurice door Paljas ProductiesCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Donderdag 11 oktober, 20.15Kroniek van een karakterdoor ’t ArsenaalCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Vrijdag 12 oktober, 20.30Madame Fataal doorVillanella & Tuning PeopleCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Vrijdag 12 oktober, 20.30Het Zuchten door ’t ArsenaalCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Vrijdag 12 oktober, 20.00Jan Patrick & de plooicaravansDe Merselborre,Schaliestraat 2, Vlezenbeek02-371 22 62 (CC Coloma)Donderdag 18 oktober, 20.30Boem patat!door Echt antwaarps teaterDe Muze van Meise,Brusselsesteenweg 69, Meise02-268 61 74Donderdag 18 oktober, 20.30Het Zuchten door ’t ArsenaalCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Vrijdag 19 oktober, 20.15Supervrouw door Els De SchepperCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-359 16 0019 en 20 oktober, 20.00Zondag 21 oktober, 15.00Acht vrouwendoor K.T. Hand in HandCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergenwww.handinhand.beWoensdag 24 oktober, 20.15Dansen drinken betalendoor Braakland/ZheBildingCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Donderdag 25 oktober, 20.15Lachstuk door Tg CeremoniaCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Donderdag 25 oktober, 20.00Anna door Antje de Boeck& Rony VerbiestGC de Moelie,Sint-Sebastiaanstraat 14,Linkebeek02-380 77 51Zondag 28 oktober, 15.00Boem Patat! doorEcht Antwaarps TeaterCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Woensdag 31 oktober, 20.30Othello doorDe Wetten van KeplerCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Familievoorstellingen5 en 6 oktober, 20.00Zondag 7 oktober, 19.00Circus Ronaldo:La cucina dell’arteBegijnhofplein, Overijse02-687 59 59Zaterdag 6 oktober, 15.00R door TheaterDe Spiegel/Cie. BalabikCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zaterdag 6 oktober, 16.00Op de zolder door Spring (try-out)GC de Boesdaalhoeve,Hoevestraat 67,Sint-Genesius-Rode02-381 14 51Zondag 7 oktober, 15.00Prettig Verdwaald door Drieons/Ad Van Iersel (vanaf 5 jaar)CC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Zondag 14 oktober, 15.00Klas door Unieke Zaken(vanaf 6 jaar)CC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Woensdag 17 oktober, 14.00Kleuterkriebelshowdoor Clown RockyGC de Moelie,Sint-Sebastiaanstraat 14,Linkebeek02-380 77 51Vrijdag 19 oktober, 20.00Wolven in de muur doorTableau n° 1 (vanaf 8 jaar)GC Papeblok, P.Vandersandestraat 15, Tervuren02-769 20 16Zondag 21 oktober, 15.00Verdronken stad door TheaterWederzijds (vanaf 8 jaar)CC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zaterdag 27 oktober, 19.00Schaduwduikers door 4HoogCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Zondag 28 oktober, 15.00Tante Patent en de grote sofdoor Luxemburg (vanaf 8 jaar)CC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zondag 28 oktober, 15.00Geloof me! door Laika enJeugdconcerten AmsterdamCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Maandag 29 oktober, 15.00De koning zonder schoenendoor 4HoogCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Vrijdag 2 november,14.30 en 16.00R door Theater De SpiegelGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 24Zondag 4 november, 15.00Koekoekkind door KopergieterijCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30© Phile DeprezZondag 4 november, 15.00CJ Benji door Theater Froe FroeCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90LiterairZondag 7 oktober, 15.00Kant-tekeningen presentatiedichtbundel AntoonVan den BraembusscheCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Zaterdag 3 november, 20.15De dunne Komrij door VillanellaCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-563 03 43DansDonderdag 11 oktober, 20.30Sus pasiones y tristezas doorMujeres de hoy (flamenco)CC Asse,Noorderlaan 20, Zellik02-466 78 21Vrijdag 26 oktober, 20.15Hellenic Dance CompanyCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-359 16 0018

HumorDonderdag 4 oktober, 20.30Wereldberoemd in Vlaanderen!door Bert KruismansCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Zaterdag 6 oktober, 20.15Comedy Casino Roadshowdoor Comedy CasinoCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Donderdag 11 oktober, 20.30Echt gebeurd door KamagurkaCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zaterdag 13 oktober, 20.00Blauwbaard door VitalskiGC de Lijsterbes,Lijsterbessenbomenlaan 6,Kraainem02-721 28 06Woensdag 17 oktober, 20.30The Moz’art Groupdoor Grupy MocartaCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Vrijdag 19 oktober, 20.30Opgenomen doorDirk Denoyelle (première)CC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Dinsdag 23 oktober, 20.15The Moz’Art Groupdoor Grupy MocartaCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Donderdag 25 oktober, 20.00Wereldberoemd in Vlaanderen!door Bert KruismansGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 24Zaterdag 27 oktober, 20.00Helden door De Nieuwe SnaarDe Muze van Meise,Brusselsesteenweg 69, Meise02-268 61 74Vrijdag 2 november, 20.30Geert Hoste: try-out nieuwe showPachthof Stroykens,Merenstraat 19, Duisburg02-769 20 92SeniorenZondag 21 oktober, 14.00Koninklijke fanfareDe Vrije BelgenCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Maandag 22 oktober, 14.30Nostalgia door Danny WuytsCC Asse,Noorderlaan 20, Zellik02-466 78 21Dinsdag 23 oktober, 14.30Happy Days door Men’s VoicesCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90MUZIEKDonderdag 4 oktober, 20.00Jukebox 2000 doorLucas Van den Eynde,Tine Embrechts en Nele BauwensGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 245, 6 en 8 oktober, 20.00OosthoekliveHeetveldelaan, Dilbeekwww.oosthoeklive.beMET STEUN VANDE VLAAMSE OVERHEIDZaterdag 6 oktober, 20.00Songwriters akoestischDe Muze van Meise,Brusselsesteenweg 69, Meise02-268 61 74Zaterdag 6 oktober, 20.30De jager door Eva De RoovereGC Papeblok, P.Vandersandestraat 15, Tervuren02-769 20 16Zaterdag 6 oktober, 20.30Living RootsCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Woensdag 10 oktober, 20.30Myrddin y Jose Ligero (flamenco)CC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Zaterdag 13 oktober, 20.00Günther Neefs en Twilight TrioCC De Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-356 24 02Zaterdag 13 oktober, 20.15Het is feest! door Raymondvan het GroenewoudCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Zaterdag 13 oktober, 20.00Mike BrosnanDe Muze van Meise,Brusselsesteenweg 69, Meise02-268 61 74Zaterdag 13 oktober, 20.30La Douce France door Jo LemaireCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Donderdag 18 oktober, 20.00Van Brussel naar de Werelddoor Johan VerminnenGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 24Donderdag 18 oktober, 20.30100 jaar Voice Male!CC Asse,Noorderlaan 20, Zellik02-466 78 21Maandag 22 oktober, 14.00Expo 58 door AmaryllisTemmerman & Johny VonersSint Anthony’s R.C. Parish,Kraainem02-721 28 06Woensdag 24 oktober, 20.30Rob… op weg naar 65door Rob De NijsCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Vrijdag 26 oktober, 20.30Jukebox 2000 doorLucas Van den Eynde, TineEmbrechts en Nele BauwensCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Vrijdag 26 oktober, 15.00Expo 58 door AmaryllisTemmerman en Johny VonersCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Vrijdag 26, 20.30Voorne’s dameskoor i.s.m.het Tijl UilenspiegelkoorCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Vrijdag 26 oktober, 20.30Wake up and dream unpluggeddoor Jean Bosco SafariGC Papeblok, P.Vandersandestraat 15, Tervuren02-769 20 16Vrijdag 26 oktober, 20.30Slimmer dan de Zangerdoor Bart PeetersCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Zaterdag 27 oktober, 20.15An Pierlé en White VelvetCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Vrijdag 2 november, 20.15Dez MonaCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Vrijdag 2 november, 20.30Ello en FixkesCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90JazzDonderdag 25 oktober, 20.15Trio Grande & Matthew BourneCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Beersel02-359 16 00KlassiekZondag 7 oktober, 11.00Aperitiefconcert ThooverCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Woensdag 10 oktober, 20.30Wroclaw’s KamerorkestLeopoldinumCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zondag 14 oktober, 11.00De Slavische cultuurdoor Trio SimoensOud Gasthuis,Gemeenteplein 26, Asse02-466 78 2119

RANDUITZaterdag 20 oktober, 20.00Festival van Vlaanderen: SolsticeSint-Martinuskerk,Kerkplein, Zaventem02-717 89 22Zondag 21 oktober, 11.15Sadig gibril trioDe Muze van Meise,Brusselsesteenweg 69, Meise02-268 61 74Donderdag 25 oktober, 20.15W.A. Mozart, J. Haydn,F. Schubert, L. van Beethovendoor TrioFenixAbdijkerk, Strombeek02-263 03 43Zaterdag 27 oktober, 20.30Festival van Vlaanderen: SolsticeHeilige Dominiek Saviokerk,Dansaertlaan, Dilbeek02-466 78 21 (CC Asse)Zondag 28 oktober, 11.00Metamorfosen van OvidiusCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-359 16 00FILMZaterdag 6 oktober, 14.00De Verloren schat van detempelridders (vanaf 8 jaar)CC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Zondag 7 oktober, 15.00Harry Potter & de ordevan de Phoenix (NV)CC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Zondag 7 oktober, 10.30Shrek de derde (ontbijt om 9.30)GC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 24Dinsdag 9 oktober, 20.30Still LifeCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Woensdag 10 oktober, 20.30Harry Potter & de ordevan de Phoenix (OV)CC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Zondag 14 oktober, 15.00Shrek de derdeCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Dinsdag 16 oktober, 20.30Man zkt vrouwCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Woensdag 17 oktober, 20.30Dialogue avec mon jardinierCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Donderdag 18 oktober, 20.00ZodiacGC de Kam, Beekstraat 172,Wezembeek-Oppem02-731 43 31Vrijdag 19 oktober, 20.00The italianGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel02-460 73 24Zondag 21 oktober, 15.00Azur & Asmar (vanaf 6 jaar)CC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde02-255 46 90Maandag 22 oktober, 20.30A casa nostraCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Woensdag 24 oktober, 20.30Two Days in ParisCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Zondag 28 oktober, 15.00De drie musketiersCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-359 16 00Zondag 28 oktober, 20.00Shrek the thirdCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-359 16 00Maandag 29 oktober, 15.00Shrek de derdeCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Maandag 29 oktober, 20.30Two days in ParisCC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Woensdag 31 oktober, 20.30Ratatouille (OV)CC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59TentoonstellingenVan 1 t.e.m. 31 oktober,doorlopendKam Kiest voorKunst – John BaldwinIn de cafetaria van GC de Kam,Beekstraat 172,Wezembeek-Oppem02-731 43 316 en 7 oktober, 14.00-18.00Schilderijen Pascale CorbeelGalerij het Huis Der Zinnen,Albert Biesmanslaan 18, Hoeilaart0475-28 11 75 (vzw Eksit)Zaterdag 6 oktober, 15.00-21.00Zondag 7 oktober, 10.00-18.00Tentoonstelling neerhof dierendoor Willen is kunnen-EppegemTuinbouwschool,De Bavaylei 116, Vilvoorde02-269 57 04Van 12 t.e.m. 14 oktober,vr van 20.00 tot 22.00,za en zo van 14.00 tot 18.00Groepstentoonstelling:Linkebeek, vroeger en nuGC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, Linkebeek02-380 77 51Vrijdag 12 oktober, 20.30(vernissage)Van 13 t.e.m. 28 oktober, woe, zaen zo, 14.00-18.00To paint a perfume’t Moment van Meise,Brusselsesteenweg 40, Meise02-268 61 74Zaterdag 13 oktober, 13.00-20.00Zondag 14 oktober, 10.00-18.00Groepstentoonstelling FotoclubWestrand DilbeekKasteel La Motte,Lumbeekstraat 20,Sint-Ulriks-Kapelleinfo@fotoclubdilbeek.beVan 14 oktober t.e.m. 18november, za en zo, 14.00-18.00Schilderijen Maio Wassenbergen Pierre BogaertsGalerij het Huis Der Zinnen,Albert Biesmanslaan 18, Hoeilaart0475-28 11 75 (vzw Eksit)Tot 15 januari 2008,zaterdag en zondag, 14.00-17.00Hommage aan Henry Van de VeldeHof van Melijn,Melijndreef 6, Tervuren02-769 20 81 (Dienst Toerisme)VoordrachtenWoensdag 10 oktober, 20.00Diavoordracht “Amerika’s WildeWesten” door Guido VervoortCultuurhoeve Mariadal,Kouterweg 2, Zaventem02-720 23 92 (VELT-Zaventem)Woensdag 17 oktober, 20.00Lezing Lieve BlancquaertCC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17, Vilvoorde015-76 09 07CursussenVan oktober tot december,dinsdag, 20.00-21.00Didgeridoo voor beginnersdoor Stephane SwinnenCC Coloma, J. Depauwstraat 25,Sint-Pieters-Leeuw02-371 22 623, 10, 17 en 24 oktober, 7, 14,21 en 28 november en 5 en 12december, 14.00-16.00Kinderatelier: van 3 tot 6 jaaren van 6 tot 12 jaarGC de Boesdaalhoeve,Hoevestraat 67,Sint-Genesius-Rode02-381 14 51Donderdag 4 oktober,10.00-16.00Ouder worden. Hoe? Zo!Kasteel La Motte,Lumbeekstraat 20, Dilbeekinfo@zenior.beDonderdag 4 oktober,18.45-22.10Onderhandelen met resultaatOpleidingscentrum St-Donatus,Dendermondestraat 26, Merchtem052-37 07 30Vanaf vrijdag 5 oktober,21.00-22.15Argentijnse tango voor beginnersCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 3020

Zaterdag 6 oktober, 9.00-17.00Inleiding informatica en WindowsRecreatiecentrum Itterbeek,Keperenbergstraat, Dilbeek02-466 20 30Vanaf 8 oktober, 20.00Jaarcursus improvisatietheater(vanaf 18 jaar)CC Strombeek,Gemeenteplein, Grimbergen02-263 03 43Vanaf maandag 8 oktober,10 lessen, 20.15-21.30Oriëntaalse buikdansvoor beginnersJupiter, Doggeweg 87, Zaventem0479-37 49 628, 15 en 22 oktober, 19.00-22.15Assertiviteit andersCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-454 54 01 (Arch’educ)Dinsdag 9 oktober, 19.30-22.30Tips en trucs om zelf je computerin vorm te houdenCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Dinsdag 9 oktober, 9.30-12.30Aromatherapie en dementieGC de Zandloper,Kaasmarkt 74, Wemmel016-24 39 75 (Zorg-saam)Woensdag 10 oktoberErkende basiscursus BachBloemen Remedies AsseSchool Asse ter Heide,Assestraat 7, Asse0476-91 68 79Woensdag 10 oktober,20.00-21.30Zingen over de grenzen heenKasteel La Motte,Lumbeekstraat 20, Dilbeek02-453 17 07Donderdag 11 oktober,20.00-22.00Voor ouders die ook mee willen!Online Social NetworkingCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 30Donderdag 11 oktober, 19.30KalligrafieCC Coloma,J. Depauwstraat 25B,Sint-Pieters-Leeuw02 371 22 62Vrijdag 12 oktober, 10.00-16.00BasisviltenAthena Brabant vzw,Humbeeksesteenweg 184,Grimbergen02-460 44 92Vanaf zaterdag 13 oktober, 9lessen, 9.00-12.00ImkercursusPastorie van Gaasbeek,Donkerstraat 21, Gaasbeek02-343 14 38(inschrijven voor 30/9)Zondag 14 oktober, 13.30DanshappeningSporthal Wauterbos,Sint-Genesius-Rode02-381 21 25Maandag 15 oktober, 19.30-22.30Beleef het internetRecreatiecentrum Itterbeek,Keperenbergstraat, Dilbeek02-466 20 30Maandag 15 oktoberKunstinitiatieCC Westrand,Kamerijklaan, Dilbeek02-466 20 3016 en 23 oktober, 10.00-16.00Textiel: winterjasjemet persoonlijke toetsAthena Brabant vzw,Humbeeksesteenweg 184,Grimbergen02-460 44 9216 en 23 oktober en 6, 13, 20en 27 november, 20.00Zelfkennis en communicerenmet anderenCC Den Blank,Begijnhofplein 11, Overijse02-687 59 59Vanaf 17 oktober, 6 lessen,14.00 of 19.00Digitale fotografieCVO Taalleergangen,Sint-Amandsplein 31,Strombeek-Bever02-263 03 43Vrijdag 19 oktober, 18.45-22.10Tapas en fingerfoodsuit de gehele wereldOpleidingscentrum St-Donatus,Dendermondestraat 26, Merchtem052-37 07 30Vrijdag 19 oktober, 9.30-12.30Mindfulness: oefendagGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel016-24 39 75 (Zorg-Saam)Dinsdag 23 oktober, 19.30-22.30Teksten verwerken met MS-WordRecreatiecentrum Itterbeek,Keperenbergstraat, Dilbeek02-453 17 07Vanaf 25 oktober, 4 lessenInleiding tot de fotografieGC de Zandloper,Kaasmarkt 75, Wemmel0477-62 71 80(fotoclub ‘De Korrel’)Vrijdag 26 oktober, 10.00-17.00Leren filosoferenCC de Meent,Gemeenveldstraat 34, Alsemberg02-454 54 01 (Arch’educ)29 en 30 oktoberCreatieve workshopsvoor kinderenGC de Moelie,Sint-Sebastiaanstraat 14,Linkebeek02-380 77 51Dinsdag 30 oktober, 10.00-16.00Accessoires droogviltenAthena Brabant vzw,Humbeeksesteenweg 184,Grimbergen02-460 44 92Vrijdag 3 november, 13.00Workshop nek- enschoudermassageCC Coloma,J. Depauwstraat 25B,Sint-Pieters-Leeuw02-263 03 43WandelingenZondag 7 oktober, 9.00PaddenstoelenwandelingStart aan de Petrus Ascanuskapel,Petrus Ascanusstraat, Asse02-452 58 78 (Natuurpunt)Zondag 7 oktober, 14.15KouterpadStart aan kerk Meuzegem02-269 49 22 (VTB-VAB Meise)Zaterdag 13 oktober, 14.00Sociale wandeling op de site“Lempereur”Start aan Hof van Melijn,Melijndreef 6, Tervuren02-767 21 38 (Jan Dereymaeker)Zondag 14 oktober,start tussen 8.00 en 15.00Lambiektocht door WandelclubSint-Pieters-LeeuwStart in het ProvinciedomeinHuizingen02-305 40 75 (Georges Desmeth)Zondag 14 oktober, 13.00FruitrallyStart aan Rattendaal,Sint-Pieters-Leeuw02-452 60 45Donderdag 18 oktober, 14.00VierbruggenwandelingStart aan parking GC de Bosuil,Witherendreef 1, Jezus-Eik02-358 32 93 (Dirk Raes)Donderdag 25 oktober, 14.00Koude DellewandelingStart aan parking NMBS Stationvan Groenendaal, Hoeilaart02-358 32 93 (Dirk Raes)Vrijdag 26 oktober, 19.30GriezelwandelingGC de Lijsterbes,Lijsterbessenbomenlaan 6,Kraainem02-721 28 06Zondag 28 oktober, 14.00Dag van de trage wegStart op Kerkdries, Sterrebeekinfo@sterrebeek2000.beVariaVrijdag 19 oktober, 20.3020 en 21 oktober, 20.00Feestweekend 10 jaar GCde Boesdaalhoeve!GC de Boesdaalhoeve,Hoevestraat 67,Sint-Genesius-Rode02-381 14 51Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de volgende agenda die de periode van 4 november 2007tot 4 december 2007 bestrijkt, moeten ons de nodige informatie bezorgen voor 1 oktober a.s. U kunt uw gegevens faxen naar 02-767 57 86 ofe-mailen naar randkrant@derand.be. U kunt uw informatie ook per brief sturen naar ons redactieadres:Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik/Overijse, met de vermelding RandUitAgenda. Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prioriteit verleend aan de activiteiten in de gemeenschapscentra en de culturele centrain de rand. Om voor plaatsing in aanmerking te komen worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners van de rand. Het cursusaanbodwordt mee geselecteerd door Arch’educ, het vroegere Vormingplus Halle-Vilvoorde. Info: www.archeduc.be.21

Den Diepen Boomgaard in GrimbergenOp en top een gezond sociaalDe oude hoeve Den Diepen Boomgaard in Grimbergen behoort tot hetagrarisch erfgoed van de gemeente. Kunstschilder Marcel Van Cautermaakte er in het begin van de vorige eeuw een schilderij van dat staatafgebeeld in het boek Grimbergen in de kunst. Maar de tijd is nietblijven stilstaan in Den Diepen Boomgaard. De hoeve werd een socialewerkplaats waar langdurig werklozen worden tewerkgesteld in hetbiologisch tuinbouwbedrijf, in de ambachtelijke bakkerij, of in de keukendie kant-en-klare biologische gerechten maakt.TEKST Gerard Hautekeur | FOTO Filip ClaessensDen Diepen Boomgaard bestaatnu 10 jaar en coördinatorStaf Berlo ziet een groeiendemarkt voor de biologischeproducten van zijn bedrijf endus ook meer tewerkstellingsmogelijkhedenvoor laaggeschoolde werkzoekenden uit deregio. Het begon allemaal met het telen vanbiologische groenten op een veld van 1,5 ha.Om die aan de man te brengen, werd eenorigineel abonneringssysteem uitgedokterdwaarbij gevarieerde groente- en/of fruitpakkettenop 24 plaatsen in de Noordrand en inBrussel door de abonnees kunnen worden afgehaald.‘Wekelijks worden door onze mensenruim 700 pakketten samengesteld’, verteltStaf Berlo. ‘De klanten kunnen een keuze makentussen een klein pakket (twee personen),een groot pakket (vier personen) of een gemengdpakket van groenten en fruit, eventueelaangevuld met brood uit onze artisanalebakkerij. Omdat we veel belang hechten aande versheid van het product, gaat het altijdom seizoensgebonden groenten en fruit. Tenbehoeve van ons wekelijks pakket nemen wijook producten af van de biologische groothandelof van andere kleinere biologische telers.Door die samenwerking kunnen ook zijeen grotere afzet realiseren. Het abonnementgeeft wekelijks recht op een groente- en/offruitpakket dat de klanten kunnen afhalen opeen vast verdeelpunt. Onder de afhaalpuntenin de Brusselse gemeenten zitten verschillendewereldwinkels en gemeenschapscentra, zoalsbijvoorbeeld de Kriekelaar in Schaarbeeken de Pianofabriek in Sint-Gillis. De afhaalpuntenkrijgen wekelijks het overzicht van deklantenlijst. De hele financiële administratiehouden we bij in Den Diepen Boomgaard inGrimbergen. Voor de gemeenschapscentraen de wereldwinkels is dit een interessantedienstverlening omdat ze zo nieuwe bezoekersover de vloer krijgen.’Keuken nieuwe troefVoor Den Diepen Boomgaard vormt het netwerkvan afhaalpunten de ruggengraat van deafzet en verdeling van de biologische producten.‘Via het pakket kunnen we producten uitde tuin, de keuken en de bakkerij gezamenlijkaanbieden zonder dat iedere afdeling apartreclame moet maken’, legt Staf Berlo uit. ‘Depakketten worden niet geleverd aan de individueleklant, die moet gewoon het afhaalpuntkiezen dat het dichtst bij hem in de buurt ligt.’Ongeveer 85 procent van de producten wordtverspreid via die afhaalpunten en de resterende15 procent wordt in de eigen buurtwinkelop het erf van Den Diepen Boomgaard aan deman gebracht.‘Den Diepen Boomgaard speelt in toenemendemate een rol als buurtwinkel’, verduidelijktStaf Berlo. ‘Buurtbewoners komener langs voor verse groenten en fruit,kaas, brood, gebak en allerlei kant-en-klaregerechten uit de keuken, zoals biologischepizza, groentetaarten, vegetarische burgers,22

edrijfspaghettisaus en soep. Om de troef van onzekeuken verder uit te spelen wordt nu een kokaangeworven die de verantwoordelijkheidvoor het keukenteam op zich zal nemen. Inonze artisanale bakkerij bakken we dagelijksvers brood en allerhande gebak, bij voorkeurop bestelling. In de bakkerij en de keukenhanteert Den Diepen Boomgaard dezelfdeprincipes als in het tuinbouwbedrijf waarbijde nadruk ligt op gezonde, biologischevoeding, een voldoende grote diversiteit inhet aanbod en het bewaken van de kwaliteit.Daarnaast zijn we voortdurend op zoek naarnieuwe afzetmogelijkheden om als socialeonderneming leefbaar te blijven. In Zemstleveren we bijvoorbeeld fruit aan de scholen.Met de financiële steun van Welzijnszorg zettenwe dit jaar een project op waarbij onze biologischeproducten rechtstreeks aan socialerestaurants worden geleverd. Langs die wegproberen we een nieuw publiek te bereiken.’Geen gewoon tuinbouwbedrijf‘Dankzij de abonnementen zijn we verzekerdvan een gegarandeerd inkomen’, benadruktStaf Berlo. ‘De klanten geven aan de bankeen doorlopende opdracht, die ze tijdens hunvakantie makkelijk even kunnen stopzetten.Een voldoende groot inkomen verwerven,is een van de grootste uitdagingen voor eensociale werkplaats. Den Diepen Boomgaardkan voor zijn tewerkstelling van langdurigwerklozen weliswaar rekenen op een subsidievan de Vlaamse overheid, maar uiteindelijkmoeten we ongeveer zestig procent van deloonkosten en werkingskosten zelf verdienen.Dat is niet altijd even gemakkelijk, want DenDiepen Boomgaard is immers niet zomaareen tuinbouwbedrijf, het is allereerst een socialeonderneming die werkgelegenheid biedtaan mensen die minstens vijf jaar werklooszijn en hoogstens een diploma haalden vanlager middelbaar onderwijs.’ Den DiepenBoomgaard bestaat nu 10 jaar als een apartevereniging zonder winstoogmerk. De socialewerkplaats ontstond uit een gezamenlijkproject dat werd opgezet door het OCMW vanGrimbergen en het Centrum voor GeestelijkeGezondheidszorg Aeneas. De huidigevzw blijft trouw aan de filosofie van de initiatiefnemers:werkgelegenheid scheppen voorkansarmen. Den Diepen Boomgaard zet momenteeltwee mensen aan het werk in de ambachtelijkebakkerij, drie tot vier mensen inde keuken, twee personen in de buurtwinkelen acht mensen in het tuinbouwbedrijf. Eenteam van zes stafmedewerkers, waarondercoördinator Staf Berlo, staat in voor het dagelijksbeheer, de begeleiding en de administratievan de sociale werkplaats.Naar de gewone arbeidsmarktHet grote verschil met de pioniersjaren is, datde mensen die nu in Den Diepen Boomgaardwerken allemaal een vast contract hebben.Daarnaast zijn er wel nog een achttal vrijwilligersactief in het kader van arbeidszorg.Het zijn mensen die op zoek zijn naar sociaalcontact en een zinvolle activiteit om hundag te leren structureren. Vaak gaat het omvrijwilligers die een inkomen krijgen van hetziekenfonds of leven van een ander vervangingsinkomen.Den Diepen Boomgaard biedt zijn werknemerseen vaste baan, maar de sociale werkplaatsmaakt de opstap naar de gewone arbeidsmarktook mogelijk. Die doorstromingnaar de reguliere arbeidsmarkt is evenwel nietzo vanzelfsprekend omdat de werknemersop de hoeve hun job graag doen en er zichthuis voelen. Den Diepen Boomgaard neemtnu samen met 15 andere sociale werkplaatsendeel aan een experiment ‘ondersteundewerkgelegenheid’ (supported employment)van de VDAB. Wendy Wijnants die voor ditproject speciaal in dienst werd genomen, legtuit hoe een en ander werkt. ‘Met dit experimentbreng ik de capaciteiten en beperkingenvan de werknemers van de sociale werkplaatsin kaart, geef ik sollicitatietraining en leg samenmet hen de contacten met de werkgevers.Op basis van dit eenjarig experiment wil ikeen aangepaste methode helpen uitwerkenom werknemers uit de sociale werkplaatsenvlotter te laten doorstromen naar de gewonearbeidsmarkt. De arbeidstevredenheid blijftechter centraal staan. Wie niet kan aarden inzijn nieuwe job kan (in zijn proefperiode) terugnaar de sociale werkplaats.’Nieuwbouw om te groeienStaf Berlo heeft intussen nog andere zorgenaan zijn hoofd. Zo is de binnenkoer van DenDiepen Boomgaard dringend aan verfraaiingtoe, inclusief het herstel van de vijver in zijnoorspronkelijke staat (zoals die te zien is ophet schilderij van Marcel Van Cauter). Maarhij kijkt vooral uit naar de realisatie van denieuwbouw. ‘De voorgevel van het woonhuisvan Den Diepen Boomgaard oogt inderdaadmooi, maar het bijhorende deel onderde golfplaten moet worden afgebroken envernieuwd. Den Diepen Boomgaard heefthoogdringend behoefte aan een modernekeuken en een nieuwe bakkerij en daarnaastkantoorruimten met een elementair comfort.’Berlo hoopt dat de gemeente Grimbergen, dieeigenaar is van dit pand, hier op korte termijnwerk van wil maken. ‘Ieder uitstel belemmertde verdere groei van de sociale werkplaats,die toch duidelijk heeft bewezen dat ze eenmaatschappelijke meerwaarde levert voor desamenleving.’InfoVoor meer informatie over de productenen voor een groepsbezoek van scholen ofverenigingen aan Den Diepen Boomgaardin Grimbergen kun je terecht op02-270 00 35, info@diepenboomgaard.be ofwww.diepenboomgaard.be.Den Diepen Boomgaard à GrimbergenL’ancienne ferme Den Diepen Boomgaard à Grimbergen est un atelier social qui emploiedes chômeurs de longue durée dans l’entreprise horticole biologique, la boulangerie artisanale,ou la cuisine qui fait des plats préparés sur base d’ingrédients biologiques. 85 % desproduits biologiques sont vendus par le biais d’un système d’abonnement, les abonnéspouvant collecter leurs paquets de légumes et/ou de fruits auprès de 24 points de ventesitués dans la périphérie nord ou à Bruxelles. Le reste est vendu dans le magasin de quartier.L’entreprise horticole doit financer elle-même quelque 60 % des frais de salaire et defonctionnement et est dès lors constamment à la recherche de nouveaux débouchés pourrester viable en tant qu’entreprise sociale. L’atelier social offre un emploi fixe à ses collaborateurstout en assurant des possibilités de transition vers le marché de l’emploi régulier.23

zonderomwegenWat volgt is de zo getrouw mogelijke weergave van een gesprek dat ikmocht opvangen in een volkscafé in La Louvière, er zijn daar geen andere,en voor diegenen onder u die zich nu afvragen wat ik in een volkscafé inLa Louvière te zoeken had, volgt als verklaring dat mijn aanwezigheiddaar paste in de uitoefening van het voornaamste gedeelte van mijnjournalistenberoep: de observatie. Ik geef het gesprek in vertaalde vormweer, maar behoud hier en daar het oorspronkelijke Frans. Tijdstip:ergens in de nazomer, de kranten uitpuilend van de politieke crisis.TEKST Guido Fonteyn | FOTO Patrick De SpiegelaereEen UitzettingDe locatie en de acteurs moetennog even nader wordenvoorgesteld. Het café ligtop een druk pleintje, vlakbij de voornaamste winkelstraatvan La Louvière (er is er maar een),bij de ‘banc des Italiens’ – de zitbank waarhoogbejaarde, maar goedgeklede Italiaansegepensioneerde mijnwerkers in hun taal dedagen slijten. De twee mannen in het caféwaren daarentegen zéér Belg, wat uit hunconversatie zal blijken. Hetzelfde kan wordengezegd van de forse bazin. Ik had eencentrale positie ingenomen aan de toog. Detwee mannen zaten recht tegenover elkaar,maar met de volle tien meter breedte van hetvrijwel lege café tussen hen in, wat hen nietbelette om met sonore stemmen de toestandvan La Louvière, van België en van de wereldte bespreken. Ze spraken echt heel hard, alleek dat niemand van de schaarse gasten testoren. Ik kreeg snel de indruk dat het omeen dagelijks ritueel ging, want het eerste onderwerpdat werd aangesneden was de werkingvan het gerecht, naar aanleiding van eenfait-divers in La Nouvelle Gazette, de lokalekrant van La Louvière. Naast de ene man zateen slordige vrouw, die met een enkel woordaan de conversatie een belangrijke wendingzou geven.‘Het gerecht pakt alleen de kleintjes’,schreeuwde de ene. ‘Moordenaars laten zegaan, maar een moeder die een biefstuksteelt voor haar kinderen die honger hebben,krijgt tien jaar.’‘Het is altijd zo geweest’, zei de andere,die met de slordige vrouw. Omdat het stelenvan een biefstuk door een moeder mij in LaLouvière niet onmogelijk lijkt, zweeg ik eerderinstemmend.‘Revolutie!’, riep de slordige vrouw plotszeer hard.Het woord viel op die bleke dinsdagmiddagals een kanonschot. Het café zelf kreegiets revolutionairs. Ruggen werden gerecht.De mannen stonden klaar voor iets.‘Pas maar op met uw revolutie’, zei de mannaast haar. ‘Er is er een op komst: de revolutietussen de Vlamingen en de Walen, en diegaan wij nog meemaken!’‘Moi je m’en fous’, zei de bazin.‘Je zou wel eens gelijk kunnen krijgen’, zeide andere, die zonder slonzige vrouw, waarnadie mèt pas goed op dreef kwam.‘Die Vlamingen spelen het goed’, zei hij.‘Zij snijden af en zij vervlaamsen’ (Ils découpentet ils flamandisent). ‘Kijk maar naarVoeren. Voeren was Waals, maar zij hebbenhet afgesneden van de rest van Wallonië endan vervlaamst, en nu is Voeren Vlaams,en goed Vaams ook. Hetzelfde doen ze metBrussel.’‘Voeren is zeker nog voor de helft Waals’,protesteerde de andere. Ik luisterde ademloos,want zo duidelijk had ik de tactiek vande Vlaamse beweging nooit eerder horen uitleggen.Eerst afsnijden en dan vervlaamsen!Dat moest ik ze in Vlaanderen zeker vertellen,wat ik bij deze doe.‘Voeren is en blijft Vlaams,’ zei de andereweer, ‘en nu volgt Brussel. Waarom willen zijde splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde?Welnu: zij hebben Halle, zij hebben Vilvoorde,maar zij willen Brussel. Dus snijden zeBrussel af om het nadien te vervlaamsen.’‘Moi je m’en fous’, zei de bazin.‘Maar Brussel is voor honderd procent frankofoon’,riep de ene weer.‘Brussel is voor de helft Vlaams’, zei deeerste, ‘en de rest volgt wel, want wat heeftBrussel ooit voor Wallonië gedaan?’ En alherkende ik in de benaderingen van beideantagonisten diverse fouten tegen de logica,en al was tegen hun dossierkennis veel in tebrengen, toch hoorde ik ze graag bezig, vooraldie ene met zijn inzichten over de Vlaamsestrategie, dus bleef ik aan de toog instemmendzwijgen.‘Moi je m’en fous’, zei de bazin nog eens,staalhard.Nadien gleed het gesprek af naar de internationaletoestand, die ze minder beheersten.Ik betaalde en verliet het pand. Wat laterstond ik voor een verkeerslicht op de oudesteenweg die naar de mijnstad Bois-du- Lucleidt. Op de stoep van een armtierige woning(er zijn er zoveel in La Louvière) noteerde eenofficiëel uitziend persoon welke voorwerpenen meubelen – te slecht voor het Legerdes Heils – werden buitengedragen en op destoep gekwakt, onder het onverschillige oogvan twee te dikke agenten (er zijn er zoveelin La Louvière), en dan was er nog een starkijkende magere vrouw en twee kinderen:een uitzetting. Niemand in de buurt keek ervan op.En toen wist ik dat de bazin gelijk had.24

Vanhuizen&tuinenHard Rain, een sterke boodschapHard Rain, een internationalefototentoonstelling gebaseerdop de songtekst van A Hard Rain’sA-Gonna Fall van Bob Dylan, isdit najaar te gast in de NationalePlantentuin in Meise.TEKST Paul GeertsFOTO’S Mark Edwards, Nationale Plantentuin van BelgiëAHard Rain’s A-Gonna Fall iseen van de bekendste protestsongsuit de jaren ’60. Oorspronkelijkbedoeld als eenaanklacht tegen de nucleairemeltdown, heeft de Britse natuurfotograafMark Edwards de tekst gebruikt voor een beklijvendefotoreportage over de botsing tussenmens en natuur. Waar Dylan onder meerzingt over ‘sad forests’ en ‘dead oceans’, heeftEdwards bij elke zin uit het lied beelden gezochtdie die desolaatheid en de teloorgangvan ons leefmilieu moeten illustreren. Foto’svan een prachtig landschap uit Katmanduin Nepal uit 1969, dat dertig jaar later helemaalis volgebouwd en waar de bergen nognauwelijks te zien zijn door de smog; van eenstroom van smeltwater op Groenland waarde poolkap ontdooit; van een gletsjer in deJacabamba Valley in Peru uit 1980 en 2002waarop duidelijk te zien is wat de gevolgenzijn van de opwarming van de aarde; vanSuri-kinderen uit de Amazone in Brazilië dienaar een bulldozer kijken die een weg trektdoor hun regenwoud; van vluchtelingen uitOost-Pakistan die tijdens de Bangladeshoorlogin 1971 de grens met Indië oversteken.Als het zeewaterniveau in deze streekmet één meter stijgt, worden meer dan 20miljoen mensen bedreigd.Unieke combinatieDe idee van de fotoreportage ontstond velejaren geleden toen Edwards, op reis in deSahara, werd gered door een Touareg diehem meenam naar zijn kamp. Daar hoordehij tot zijn eigen verbazing het lied vanDylan. Hij zou er uiteindelijk bijna 40 jaarmee bezig zijn en hij reisde ervoor door meerdan 150 landen. Het resultaat is een prachtigboek met foto’s van hemzelf en van anderebekende fotografen zoals Sebastião Salgadoen Chris Steele-Perkins, en een tentoonstellingdie op 24 mei 2006, de 65ste verjaardagvan Bob Dylan, in première ging in het EdenProject in het Britse Cornwall. De tentoonstellingwas dit jaar te zien in enkele Zweedsemusea en verhuist volgend jaar naar Ierland.Van oktober tot december is ze in de NationalePlantentuin van Meise.‘De combinatie van de beklijvende foto’s,de profetische tekst van Dylan’s song en demeer dan 18.000 soorten planten in de tuinen,kassen en zaadbanken van de Plantentuincreëert een unieke en sterke boodschapom de vernietiging van onze groene planeeteen halt toe te roepen’, zegt Gert Ausloos vande Plantentuin.Planten als oplossingHard Rain is trouwens meer dan een boek eneen tentoonstelling. Mark Edwards stuurdehet boek op naar regeringsleiders, zakenluien beroemdheden in de hele wereld, met eenoproep om maatregelen te nemen tegen deopwarming van de aarde en om de miljoenenkleine dingen die mensen en bedrijven doen,te steunen. Die oproep en de reacties van eenaantal regeringsleiders en beroemdheden(o.m. de voormalige Britse premier Blair ende gouverneur van California en voormaligacteur Schwarzenegger) zijn te lezen op dewebsite www.hardrainproject.com. Daar vindje ook meer informatie over het hele projecten over de tentoonstelling.‘De kennis die in plantentuinen aanwezigis, kan gebruikt worden om goede en duurzameoplossingen te vinden’, zegt Ausloos.‘Planten zijn immers op elk moment vanons leven permanent aanwezig. Ze beïnvloedenons op ontelbare manieren. Ze leverenzuurstof, voedsel, hout, katoen, geurstoffen,schoonheidsproducten, kleurstoffen, medicijnen,zuiveren ons water, stabiliseren onzebodems en maken ze vruchtbaar. Ze leverenons schaduw en beschutting en temperen deimpact van het klimaat en het weer. Wereldwijdkunnen duizenden plantensoorten ingezetworden om problemen zoals honger enwoestijnvorming aan te pakken.’De openluchttentoonstelling Hard Rainloopt van 1 oktober tot 31 december 2007aan de zuidkant van het Plantenpaleis in dePlantentuin.InfoNationale Plantentuin van België,Domein van Bouchout,Nieuwelaan 38, 1860 Meise, 02-260 09 70,www.plantentuinmeise.be25

9VIER SEIZOENEN NATUUR IN DE RANDMobiele spinnen en discrete roofvoDe rand behoort tot de dichtst bebouwde gebieden van Vlaanderen, wat niet wegneemt dat hier nog aardigwat dier- en plantensoorten voorkomen. In deze elfdelige natuurreeks laten we per aflevering minstensenkele soorten de revue passeren, waarbij de soortkeuze is afgestemd op het seizoen. Er wordt ook vermeldwaar de besproken soorten, mits een dosis geluk, te zien zijn. De natuur is immers geen etalage.TEKST Herman Dierickx | FOTO’S VildaphotoTot voor een paar tientallen jarenzag je vanaf begin oktober gegarandeerdoveral kruisspinnen opduikendie in zowat alle ruigerevegetatie hun web spannen. Dejongste tijd komen ze steeds vroeger tevoorschijnen zie je ze al vanaf augustus bezig. Erzijn weinig straten in de rand die aan dit fenomeenontsnappen, want hoewel ze geenvleugels hebben, zijn spinnen over het algemeenerg mobiel. Op het einde van de zomerbeginnen ze te balloonen, en dat kun jegemakkelijk zelf vaststellen. De dieren gaanop de top van een blad of grassprietje zittenen beginnen een specifieke draad te spinnendie ze extra kaarden. Daardoor krijgt diedraad een wollige structuur waar de windvoldoende vat op heeft om de spin mee tevoeren in de lucht. Zo kunnen ze zich oververre afstanden verplaatsen, tot zelfs overenkele honderden kilometer. Onderzoekheeft uitgewezen dat de eerste kolonisatorsvan ‘nieuwe’ gebieden, bijvoorbeeld na eenvulkaanuitbarsting, meestal spinnen zijn.Voortgestuwd door de wind bereiken ze zelfsver afgelegen eilanden of onherbergzamegebieden. Het is een mooie illustratie vande enorme verspreidingsmogelijkheden vaneen klein vleugelloos landdier.© Rollin VerlindeVijfhonderd soortenDe kruisspin maakt een typisch wielweb datzelfs afmetingen van meer dan een meter kanhalen. Dat web dient uiteraard om vliegendeof andere prooien mee te vangen, meestalvliegen, muggen, bijen en dergelijke. Maar jevindt er ook regelmatig sprinkhanen in diewat roekeloos hebben rondgesprongen endie niet meer uit de met lijm ingesmeerdedraden kunnen ontsnappen, of vlinders enlibellen die zich hebben misrekend.De spin bevindt zich in het centrum of aande rand van het web, en voelt aan het soorttrillingen welke prooi zich heeft laten verschalken.Die krijgt meteen een verlammendesteek toegediend, waarna ze vakkundigwordt ingepakt in spinsel om als voedselbronte dienen. Mettertijd wordt ze leeggezogen,26

RESTAURANDTDe Groene Jager doet zijn naam eer aanNoël Van der Schueren is chefkok in De Groene Jager. Hij leerde de stielbij Frank Fol, één van de topkoks van België, in diens sterrenrestaurantSire Pynnock in Leuven. Toen Frank Fol het daar voor bekeken hield, zochtNoël naar een nieuwe uitdaging. Die vond hij in Sint-Pieters-Leeuw.TEKST Veronique Verlinden | FOTO’S Filip ClaessensToen De Groene Jager anderhalf jaargeleden werd overgenomen, beslotende nieuwe eigenaars om er een restaurantvan te maken dat een mix van klassiekeen moderne gastronomie biedt, waarbijoriginaliteit hoog in het vaandel wordtgevoerd. De klassieke gerechten staan opde vaste kaart. De meer creatieve gerechtenvind je voornamelijk in de suggesties die omde zes weken worden aangepast.Kiezen voor streekproductenOpvallend is de aandacht voor groenten.Noël werd natuurlijk geïnspireerd door FrankFol, ook wel de ‘groentenkok’ genoemd. ‘Weproberen onze gasten originele en gevarieerdegroenten voor te schotelen, want garnituurwordt te vaak beperkt tot een blaadje slamet een stukje tomaat. Wij serveren danbijvoorbeeld liever een courgette gevuldmet ratatouille. Bovendien kiezen we voorstreekproducten. Onze groenten komen vaneen bioboer uit de omgeving die uitstekendekwaliteit levert. Het ecologische aspect speeltook een rol bij de keuze voor streekproducten;ik heb twee kindjes en vind het dus mijnplicht om op een verantwoorde manier metde natuur om te gaan.’Gezond kokenDe menukaart bevat opvallend veel gegrildegerechten. Niet toevallig, legt Noël Van derSchueren uit. ‘We willen ons daarmee vanandere restaurants onderscheiden. Bovendienis het opnieuw een gezonde manier vankoken. Ik gebruik olijfolie in plaats van boteren er zit ook amper room in de gerechten –al zijn de desserts natuurlijk wel een kleineuitzondering daarop.’ Wij beginnen onzeculinaire trip met een exotisch voorgerecht:‘Terrine van feta met mosseltjes, gelei vanwodka en tempura van inktvis’ (€ 13,50). Eengeslaagde combinatie, al mocht de wodkasmaakiets prominenter zijn. Terwijl we ophet hoofdgerecht wachten, genieten we vande uitstekende huiswijn. Het wijnaanbod istrouwens zeer uitgebreid. Willy Goorden,één van de eigenaars van De Groene Jager,heeft ook een wijnhandel, en dat is natuurlijkmooi meegenomen. ‘Je vindt bij ons zowelFranse als wereldwijnen. Een troef is dat wegrote wijnen voor een eerlijke prijs kunnenaanbieden.’Als hoofdgerecht koos ik voor een klassieker:‘Gebakken zeetong naar molenaarswijzemet natuuraardappelen’ (€ 24,50). Er wordteen mooie vis opgediend die bovendien heerlijkvol smaakt. Mijn tafelgenoot is wat creatieveren gaat voor ‘Gebakken roodbaarsfiletmet risotto van rode wijn en gekonfijte courgette’(€ 18.00). Hier proeft hij hoe de chefkokmet de groenten goochelt. Toch is hij niethelemaal tevreden over de combinatie van deverschillende ingrediënten. De risotto mochtook net iets meer pit hebben. Opvallend zijnde grote porties, van voor- tot nagerecht.Daarom besluiten we het dessert te delen. Welaten ons verleiden door de ‘Gegrilde banaanmet notenijs en lauwe vruchtjes’ (€ 8,50) enzijn even in de culinaire hemel. Absoluut eentopdessert.Creatief met wildAls we later naar de andere specialiteitenvan de chef vragen, blijkt dat wild een vanzijn favorieten is. Tijdens het wildseizoenstaan ondermeer ‘Gegrilde wilde eendfiletmet korstje van speculaas, gewokte appelen,raapjes en knolselder’ of ‘Moes van fazantmet gegrilde brioche van hazelnoten enbalkje van aalbes’ op de kaart. Beslist nietalledaags!InfoDe Groene Jager, Bergensesteenweg 500,1600 Sint-Pieters-Leeuw, 02-376 06 08,www.degroenejager.beGesloten op zaterdagmiddag,zondagavond en maandagRechtzettingOp bezoek bij meneer pastoor(RandKrant nr. 8, 2007)Pastoor Houthuys van Dworp laat onsweten dat iedereen van harte welkom isin de pastorietuin, mits respect voor hetprivé gedeelte.28

Plaatselijke bibliothekenkrijgen provinciale afmetingenVoortaan hoeven lezers niet meerhun huis uit om de catalogus inhun bibliotheek te raadplegen.Als de bibliotheek is aangeslotenbij het nieuwe provincialebibliotheeksysteem van Vlaams-Brabant kunnen ze ‘online’boeken reserveren.TEKST Marleen Teugels | FOTO Kris MouchaersVijf jaar geleden botsten we op de grenzenvan ons eenvoudig informaticasysteem’,vertelt Maria Jacquemyn,bibliothecaris van de bibliotheek van Zaventem.‘Een nieuw systeem installeren was voorde gemeente financieel niet haalbaar. Gelukkigbehoorden we bij de drie eerste bibliothekendie het nieuwe provinciale bibliotheeksysteemkonden uittesten. Sinds anderhalfjaar staat onze catalogus op het net en kan hetpubliek zelf boeken selecteren, reserveren,uitleentermijnen verlengen en een beperkteuitleenhistoriek bijhouden. Sinds we bij hetprovinciaal bibliotheeksysteem zijn aangesloten,is het aantal bibliotheekgebruikers forstoe genomen.’Van nul beginnenDe bibliotheek van Zaventem behoort samenmet de bibliotheken van Leuven en Londerzeeltot de pilootprojecten die als eerste hetoverkoepelende systeem hebben uitgetest.Inmiddels zijn ook Halle, Lennik, Dilbeek,Machelen en Huldenberg bij het netwerk aangesloten.In 2008 volgen nog 9 bibliotheken.Zo’n 23 Vlaams-Brabantse gemeenten hebbenintussen te kennen gegeven bij het provinciaalbibliotheeksysteem te willen aansluiten.Volgens het Vlaamse decreet op het lokaalcultuurbeleid moet elk provinciebestuur eenstreekgericht bibliotheekbeleid voeren terondersteuning van de bibliotheekwerking inelke gemeente. Het aanbieden van een centraalautomatiseringssysteem is hierin eenkernopdracht. ‘Door op provinciale schaal tewerken, moeten de lokale bibliotheken nietlanger in lokale bibliotheekinformatica investeren,en daar doen ze financieel hun voordeelmee’, verduidelijkt Marijke Dulsster, coördinatorstreekgericht bibliotheekbeleid bij deprovincie. ‘Drie Vlaamse provincies haddenal een bibliotheeksysteem, maar Vlaams-Brabanten Antwerpen moesten helemaal van nulbeginnen. Dit had als voordeel dat we de volledigemarkt konden bekijken en uiteindelijkkozen voor een samenwerking met de k.u.Leuven-Libis met het systeem aleph.Bibliotheekshoppers‘Via bib.vlaamsbrabant.be kan nu iedereende catalogi van de aangesloten bibliothekenconsulteren en nakijken welke titels daar tevinden zijn’, vervolgt Marijke Dulsster. ‘Deaangesloten bibliotheken zijn tevreden; hunpersoneelsleden verliezen minder tijd dankzijhet informaticasysteem en kunnen meerinvesteren in bibliotheek werking en vooral inde rechtstreekse contacten met de gebruikers.We krijgen ook heel positieve reacties van debibliotheekgebruikers. Als hun bibliotheek ophet provinciaal bibliotheeksysteem is aangesloten,kunnen ze met hun lidkaart, zonderopnieuw te betalen, in de andere op het systeemaangesloten bibliotheken terecht.’‘Vandaag heb ik nog drie cd’s uit de bibliotheekvan Dilbeek uitgeleend aan onzebibliotheekgebruikers in Zaventem’, zegt MariaJacquemyn. ‘Sinds we bij het provincialebibliotheeknet zijn aangesloten, is het veeldrukker geworden. We hebben meer en meerbibliotheekshoppers die boeken of cd’s ontlenenin Leuven, Zaventem, Machelen en Londerzeel.Met één bibliotheekkaart kunnen zeoveral aankloppen. Jongeren uit de rand diein Leuven studeren, kunnen nu bijvoorbeeldheel gemakkelijk bij hun thuis de Leuvensebibliotheek consulteren.’Ingrijpende overstapVoor het bibliotheekpersoneel was de overstapnaar het nieuwe systeem een grote verandering.Maria Jacquemyn: ‘Het is drukkeromdat er meer mensen komen, maar we verliezen’s ochtends niet langer onze tijd methet maken van back-ups. We hoeven geenboetebrieven meer uit te printen, in omslagente stoppen en er postzegels op te kleven.Dat gebeurt automatisch, via e-mail. Als hetmailadres van de ontlener bekend is, krijgthij trouwens een seintje een paar dagen voorzijn uitleenperiode verstrijkt. Nu hoe langerhoe meer bibliotheken aansluiten, ontstaater tussen die bibliotheken ook een nauweresamenwerking.’Op termijn is het volgens Marijke Dulssterde bedoeling dat de bibliotheken zich in bepaaldedomeinen gaan specialiseren zodat hetglobale aanbod breder wordt. In een nog laterstadium is het niet onmogelijk dat de boekenook thuis zullen worden geleverd.29

TUSSEN HEMEL EN AARDEGrote gebarenTer gelegenheid van de tiende verjaardag van vzw ‘de Rand’ maakteluchtfotograaf Karel Tomeï zo’n 1500 luchtfoto’s van de rand. Daaruitwerd een selectie gemaakt voor het fotoboek Rand in Zicht. RandKrantpresenteert elke maand een van die 1500 foto’s, waarbij onze medewerkerPaul Geerts details belicht die de camera niet kan vertellen.TEKST Paul Geerts | FOTO Karel TomeïBelgië is geen land van grote gebaren.We houden het lieverbescheiden en rommelen bijvoorkeur wat in de marge. Eenmooi voorbeeld zijn onze museavoor hedendaagse kunst. Dat van Gentzit in een voormalige feestzaal, dat van Oostendein een vroeger warenhuis en dat vanAntwerpen in een graansilo. In Brussel is eenvoormalige brouwerij omgebouwd tot kunstencentrumen in Le Grand Hornu werd eenoud mijn- en industriecomplex omgetoverdtot museum. Terwijl intussen in al onze buurlandennieuwe en vaak spectaculaire museaworden gebouwd. Ook op veel andere terreinenschuwen we de ‘grote gebaren’. Tenzij het30

grote infrastructuurwerken betreft, zoals hetviaduct van Vilvoorde, of de nog te bouwenOosterweelverbinding in Antwerpen, hetDeurganck- en Saeftinghedok in Antwerpenof de voorhaven van Zeebrugge. Blijkbaarspelen daar andere factoren en belangen.Maar wanneer er bijvoorbeeld een ambitieusMuziekforum in Gent wordt voorgesteld,worden die ambities in de kiem gesmoord.Misschien heeft het te maken met onze democratischestructuren waarbij iedereen zijninbreng moet hebben, met belangengroependie allemaal hun zeg moeten hebben, metideologische en regionale evenwichten, metde concurrentie tussen steden en gemeentendie allemaal hun deel van de koek willen …© vzw ‘de Rand’Monarch en urbanistKunnen zo grote projecten ontstaan? Ik vreesvan niet. Frankrijk doet dat anders. Daarhebben ze nog verkozen monarchen die inde herinnering van de volgende generatieswillen blijven voortleven. Met spectaculairemusea, een spraakmakende bibliotheek oftriomfboog, of een al even spraakmakendenieuwe toegang tot het Louvre. Ook wij hebbenooit zo’n monarch gehad. Leopold II. Nuvalt er veel te zeggen over deze vorst, maaréén ding moet men hem nageven: hij waseen groot (sommigen zullen zeggen megalomaan)bouwheer en urbanist avant la lettre.Grote delen van Antwerpen, Oostende enBrussel zouden er heel anders hebben uitge-zien zonder de interventies van Leopold II.Hij liet tientallen gebouwen optrekken enlanen en parken aanleggen. Om slechts eenpaar voorbeelden in Brussel te noemen: hetkoninklijk domein, de serres, de JapanseToren en het Chinees Paviljoen in Laken, hetJubelpark, de Louiza- en de Vorstlaan … ennatuurlijk de Tervuren laan en het KoninklijkMuseum voor Midden-Afrika in Tervuren.In totaal zou hij meer dan 7.500 hectaregroen hebben aangelegd, waarvan meer dan1000 hectaren alleen al in Brussel.De mooiste lanenHet is misschien wat overdreven om, zoalsenkele Franstalige parlementsleden diede bouwwerken van Leopold II willen latenerkennen als UNESCO werelderfgoed, te bewerendat Leopold II de bezieler, ja zelfs degrondlegger van de openbare werken inBelgië was. Maar hij heeft ontegensprekelijkeen blijvende stempel gedrukt op de stedenbouwin België – hijzelf noemde dat ‘buitenkunst’.Alleen al voor de majestueuze Tervurenlaan– misschien wel de mooiste laan vanons land – verdient hij een plaatsje in de geschiedenisboekenvan de stedenbouwkunde.Toch denk ik dat ook zonder oude of nieuwemonarchen grote gebaren in de publiekeruimte mogelijk zijn. Wat nodig is zijn politicimet visie en bestuurders die die visie inde praktijk willen en kunnen vertalen. Datbewijst de stad Berlijn bijvoorbeeld waarna de val van de Muur een hele nieuwe stadis gebouwd. Wie de nieuwe regerings- enambassadewijk in Berlijn vergelijkt met deEuropese wijk in Brussel, kan alleen maarhet gebrek aan stedenbouwkundige visie inons land betreuren. Al zijn er lichtpunten.Wat de laatste jaren onder impuls van lokalebestuurders in enkele Vlaamse steden is gebeurd,van Oostende over Kortrijk en Genttot Leuven, Antwerpen en Hasselt, stemt alleszinshoopvol.InfoHet boek Rand in Zicht is nog te koopin de boekhandels in de rand en in degemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’(www.derand.be).Win een boek!Stuur ons vóór 15 oktober een e-mail(randkrant@derand.be) of kaartje(RandKrant, Witherendreef 1,3090 Jezus-Eik) en maak kans op eenexemplaar van het boek Rand in Zicht.We geven er opnieuw vijf weg!31

gemengde gevoelens‘Taal geeft toegangtot mensen en culturen’Szabolcs Schmidt vindt onze chocolade zondermeer de grootste troefvan België. ‘Ik ben er zelf verzot op en kan bij vrienden in het buitenlandnog onmogelijk op bezoek gaan zonder. Het is hét traditionelecadeau geworden.’ De Hongaars-Duitse Szabolcs en zijn gezin wonenondertussen vier jaar in ons land. Hij werkt voor de Europese Commissieals hoofd van de afdeling Landtransport.TEKST Ines Minten | FOTO Filip ClaessensToen het gezin in België arriveerde,begon hij meteen uit te kijken naareen geschikt plekje om te wonen inde buurt van de hoofdstad. ‘Ik was wel al enkelekeren in België geweest, maar wist er opdat moment eigenlijk nog maar weinig over.Daarom hebben we eerst een week uitgetrokkenom de streek te verkennen’, legt SzabolcsSchmidt uit. Ze ontdekten al snel de rand enwaren meteen enthousiast. ‘Eerst vonden weiets in Kraainem, maar daar leken alle vliegtuigenvan Zaventem over ons huis te vliegen.Nu wonen we al een tijdje in Wezembeek-Oppem en hier voelen we ons goed.’Ingewikkelde finessesHoe lang hij precies in België zal blijven, weetSzabolcs niet. ‘Maar het zal toch om een vrijlange periode gaan. Dat was meteen een redenom onmiddellijk Nederlands te gaanleren. Eerst deed ik het puur uit interesse,omdat ik taal een belangrijke toegangspoortvind om mensen en culturen te leren kennen.Nadien bleek de taal ook nuttig te zijnvoor mijn werk; 90 % van de communicatiegebeurt bij ons in het Engels, maar omdat deNederlanders in Europa erg sterk staan ophet vlak van transport, bestaan daar ook veelpublicaties rond in het Nederlands. Doordatik de taal nu toch min of meer beheers, hoefik niet langer te wachten tot ik de vertalingenin handen krijg.’ Szabolcs zelf is tweetaligopgevoed, in het Hongaars, zijn moedertaal,en in het Duits, de taal van zijn vader. ‘Ik hebzowel in Hongarije als Duitsland gewoonden gewerkt. Voor een Duitstalige lijkt hetNederlands in het begin vrij eenvoudig. Pasals je het beginnersniveau overstijgt, wordthet ingewikkelder. Ik haal er toch geregeldhet woordenboek bij om te checken of ik eenbepaald woord niet zelf heb uitgevonden’,lacht hij. Ook zijn twee kinderen zijn tweetaligHongaars-Duits. ‘Het lijkt me voor eentweetalige toch een stuk makkelijker omer nadien nog een derde of vierde taal bij tenemen. Doordat je er al meer dan één onderde knie hebt, begrijp je beter hoe taal werkt,hoe de structuren en de verschillen in elkaarzitten.’Altijd een doelIn het weekend en op andere vrije dagen verkentSzabolcs graag alle uithoeken van hetland. ‘Vlaanderen heeft heel wat historischinteressante plaatsen om te ontdekken endaar hou ik van. Ook het landschap bevaltme erg. We fietsen en wandelen graag endaarvoor is België ideaal: het heeft geen hogebergen, maar is toch niet te plat.’ Omdat hetland zo klein is en alles er dicht bij elkaar ligt,vind je ook altijd makkelijk een doel om jeuitstap op te richten, vindt Szabolcs. ‘Eenfietstocht naar een mooie abdij, een wandelingdoor het oude centrum van een stad …er is keuze te over.’ Enkele favorieten zijn alvastMechelen en Leuven. ‘Fijne steden omte bezoeken, op een boogscheut van de rand,en niet té toeristisch uitgebouwd, zodat je ervooral Vlamingen ontmoet en dus je Nederlandskunt oefenen.’ Ook het Erasmushuis inAnderlecht, waar Erasmus in 1521 een tijdverbleef en dat nu is ingericht als museum,vindt Szabolcs absoluut een uitje waard. ‘Temidden van de drukte lijkt het een eilandvan rust. Je kunt je zo voorstellen hoe Erasmusdaar ooit een aantal maanden in allekalmte heeft kunnen werken.’ Het lijstje metplekken die Szabolcs graag eens toont aanvrienden die hem uit het buitenland komenbezoeken, is intussen behoorlijk lang. ‘Ik laatze met veel plezier de mooiste plaatsen vanhet land zien waar ik nu woon’, besluit hij.‚Die Sprache ist das Zugangstorzu Menschen und Kulturen‘Der ungarisch-deutsche Szabolcs Schmidt arbeitet für die Europäische Kommission alsLeiter der Abteilung Landtransport. Er wohnt mit seiner Familie schon seit vier Jahren inBelgien. ‚Anfangs wohnten wir in Kraainem, aber dort sah es so aus, als ob alle Flugzeugeaus Zaventem über unser Haus geflogen sind. Jetzt wohnen wir in Wezembeek-Oppem,und hier fühlen wir uns wohl.‘ Da sich Szabolcs für ziemlich lange Zeit in Belgien aufhaltenwird, lernte er sofort Niederländisch. ‚Ich halte die Sprache für ein wichtiges Zugangstor,um Menschen und Kulturen besser kennen zu lernen.‘ Szabolcs ist gefesselt von den zahllosenhistorisch interessanten Stätten in Flandern. Vor allem Mecheln und Löwen besuchter sehr gerne.32