Arbeid (1942) nr. 17 - Vakbeweging in de oorlog

More documents

Recommendations

Info

Babbeltjevan Oom NiekM'n best'e neven en nichten.Er wordt tie laatste weken zoveel overroken en over niet-roken gepraat, datik er ook wel eens een keertje overbabbelen wil. Als mijn neven — enook sommige van mijn nichten verstandigzijn. dan beginnen zenooit met roken Oom Niek weet nogbest, dat hij voor de eerste keer rookte.Hij vond dat helemaal niet lekker,maar het vreemde van die rokerij is,dat je het later wel lekker gaat vinden— dat je, als je eenmaal aan dieeigenlijk toch heel dwaze gewoontegewend bent, je verbeeldt, er nietmeer buiten te kunnen. Dat wetenjullie zo niet, maar je kan gerust vanje oom Niek aannemen, dat ook grotemensen zich wel eens wat verbeelden!Jullie vaders en grote broers zijn natuurlijkanders, maar ik ken wel. piensen — grote, sterke mannen, diezitten te klagen en te kliemen, omdatze niks en niemendal te roken heb-VOOR DE JEUGDben die „snakken" naar een sigaartje,naar een cigaret. naar eenpijp of naar een prüimpje tabak endie zó uit hun humeur zijn, omdat zeniets te roken of te kauwen hebben,dat het maar-beter is, die mensen uitde weg te blijven.Nu zou het kunnen gebeuren, dat jezulke ontevreden rokers tegen kwamen dan moet je* hun eens uit naamvan Oom Niek vertellen, dat het allemaalmaar aanstellerij is — dat zebest buiten roken of buiten pruimeniuinnen. als ze maar een kloek besluitnemen en de gewoonte in één keerafzweren. En als ze je niet willen geloven,dan moet je ze maar eens devolgende geschiedenis laten lezen, die„ — daar is het trouwens een geschiedenisvoor — waar is gebeurd.Het is een geschiedenis, die mij zélfis overkomen en die ik dus niet van„horen-zeggen" heb. Hè, hè, als julliehet nu niet -geloven, dan geloofje oom Niek nooit meer.' En dat zouhet ergste zijn, wat me kon overko'r. men.Laat ik nu eerst vertellen, dat OomNiek in de tijd, dat deze geschiedenisspeelt, een hartstochtelijk roker, een•kettingroker was. Zo noemen weiemand, die de ene cigaret aan deandere aansteekt. Ik verbeeldde mij— net als heel veel mannen tegenwoordigook nog doen — dat ik nietbuiten een cigaret kon — dat ik nietkon denken — dat ik niet kon schrijven,als ik geen cigaret in mijn hoofdhad. Ik was in die dagen verbondenaan een krant, die op geregelde tijdeneen zogenaamde redactieraadhield. In zo'n vergadering werden dande belangen van de krant besprokenén menigmaal werd er een zwareboom opgezet. Maar die middag hadik m'n cigaretten vergeten — er wasgeen gelegeriheid meer om nieuwevoorraad te halen en met een lusteloosgezicht luisterde ik naar de besprekingen.Nu had ik" wel kunnen.zeggen: heeft een van de heren wat teroken voor me, maar dat wou ik niet.Toen merkte de hoofdredacteur, datik de besprekingen niet zo actiefvolgde als anders en dadelijk zag hijook, dat ik niet _zat te roken. Hijstak zelf een sigaartje op en bood mijz'n welgevulde koker aan. Een bredegrijns kwam er op m'n gezicht en tevreden,ftchterovergeleund in m'nstoel keek ik de mooie rookwolkjesna, die langzaam naar boven kringelden.Zó: ik was weer een andermens...j... ik kon weer denken — ik-had weer wat te roken.„Een dwaze gewoonte, dat roken",zei de uitgever, die er zich zelf nimmeraan bezondigde. Hij zag, nietwelk een verrukt gezicht-ik het sigaartjerookte en vervolgde* ,.er zijnmensen; die er niet buiten kunnen.Ik heb eens iemand in dienst gehad,die te veel rookte. De man mocht het14eigenlijk helemaal niet doen. omdathet hoogst schadelijk was voor zij,n'gezondheid, maar ofschoon de dokterhet hem uitdrukkelijk verbood, ginghij er tóch mee door. Toen besloot ik,dien man te helpen. Hoor eens even,zei ik. Ik weet, dat roken jouw gezondheidschade doet. Het roken moetje laten en als je het laat, dangeef ik je een rijksdaalder in de week.. Dadelijk nam de man de weddenschapaan. Maar na een paar dagenkwam hij bij me om te vertellen, dathij die rijksdaalder niet wilde hebben.,,ïk Jcan het niet uithouden, meneer- ik ga weer roken", zei hij. Zie, zozijn de mannen...'... verslaafd aanpijp, sigaar of cigaret", 'aldus beslootde uitgever.„Niet allemaal", beweerde ik. ,,Umoest mij zo'n aanbieding van eenrijksdaalder eens doen", liet ik er .overmoedig op volgen. Het antwoord,dat ik hierop kreeg, had ik niet verwacht:„Goed meneer — ik bied udat óók aan", zei m'n uitgever. „Voor.elke week, dat u niet rookt, geef ik ueen .rijksdaalder méér Neemt ude weddenschap aan, maar gaat ubinnen een half jaar toch weer roken,dan geeft u me alle rijksdaalders, dieik u heb gegeven, weer terug.''Ik moet eerlijk zeggen, dat ik evenschrok. Daar zat ik met de gebakkenperen! M'n aarzeling duurde evenwelmaar een heel kort ogenblik. D» anderenmerkten het niet eens. Wantdadelijk legde ik m'n pas aangestokenlekkere sigaartje f>p de asbak enantwoordde: „Top, die weddenschapis aangenomen"Ik kan er — met trots — op latenvolgen, dat ik de weddenschap hebgewonnen óók. Een half jaar langheb ik geen sigaar of cigaret aangeraakt,hoewel er in die dagen volopsigaren en cigaretten te krijgen waren.Ja, te krijgen OOK want toen ikniet meer rookte, merkte ik, hoe velemalen het voorkwam, dat mij eensigaar of cigaret werd aangeboden,ofschoon het ook wel kan zijn, datniij het rookgerei werd gepresenteerdomdat de vriendelijke vrienden mijin de verleiding wilden brengen, ófomdat ze dachten,: hij bedankt tóch!Veel moeite heb ik anders met dathalf^jaar-niet-roken" niet gehad. Alleende eerste dagen leek het vreselijken tante Cor beweerde, dat ik „niet tegenieten" was vanwege het slechtehumeur. Daar heb ik toen ook nogeens extra-op gelet.Zó weet ik, dat het heus niet zo ergis, als we niet meer kunnen roken,ofschoon ik er wel aan moet toevoegen,dat ik na het halve jaarmijn -schade lelijk heb ingehaald,tot grote schrik van de vele vrienden,die toen hoogstverwonderd en somseen beetje verschrikt vroegen: neemaar rook je weer?!Na dit rokersverhaal wordt het tijd,dat ik met de oplossing van de raadselseen begin maak. Ik kreeg ditmaalwei een groot aantal oplossingenvan de eerste twee opgaven,maar de goede waren te tellendoordat jullie er geen aandacht aanhadden geschonken, dat er nog ie.tsbijzonders uit moest komen. Wathebben jullie met die eerste tweeraadsels zitten te schutteren! Degenen,die hadden ingezonden stuurdenme haast allemaal een foute oplossingen het stapeltje, waaruit Ronnieen Reg de prijzen of de troostprijzenkonden halen, was voor dieeerste twee raadsels bedroevend klein.We moeten maar zo denken, dat degenen,die wél goed hadden gelezen,een dot van een kans opéén c/erhoofdprijzenmaakten,.Hier komen de gelukkigen:1. Wim Jacob, j., 14 j., Schoonveldsingel 19,Vught.2. Gerard Mulder, j., 8 j., Bosch en Lom--nierweg 303 III, Amsterdam W.3. Cornelia Angenita van den Berg, m.,12 j.. Stationsplein 19, Den Bosch.En hier volgen de oplossingen Let naeens op, wat er precies uitkwam. Heel watinzendertjes zullen moeten zeggen: daarhad ik heel andere woorden voor.tkhonrsdhB0Oyeceenaswvh.CRaadsel l\e99tiaiereabenPm0-rrÜlcKboo* *ypeb0esee9nel_pSchuin naar beneden staat nu te lezen:Ronnle.Raadsel //r.kbhbCeoa«ae0cfnn1rb.fd'n.tiee9r_[isen.B,eeof roani'eof jantjeSchuin naar beneden staat dus te lezen:Tante Cor.DE AVONTUREN VANDe gevraagde geroepen waren:KETELMAKER, V TIMMERMAN' LOOD-GIETER. INGENIEUR, KUNSTSCHIL-DER en POSTBODE.Voor ik nu nieuwe raadsels opgeef, wil ikeerst een waarschuwing plaatsen.Het is mij gebleken, dat sommige neyenen nichten menen, dat ze mij wel eenraadsel kunnen sturen, dat ze uit het eenof andere boekje overkalkten. Ik had erverleden keer een, die mij doodbedaardschreef, dat hij een hele avond had zittente prakkizeren om voor jullie een raadselte maken. Toen ik dat raadsel nakeek,merkte ik, dat die knaap het had overgeschreven.Geloof maar, dat ik "toenkwaad was. Jongens of meisjes, "die oppapier zó lelijk liegen, mogen geen aanspraakmaken op de eer neef of nicht vanOom Niek te zijn. Zulke neven of nichten.wil ik niet hebben. Onthoud dat vooraltijd!Hier komt het nieuwe raadsel. Het is:s*\ -^,XXv s^S SX'^ \\ r f' \\ f'vS NEen (j-puzz/e'KAREITJE KRAANWég-gewipt fen grappige film • Beeld van. Jan Lut2Ga je mee op de wip, Kareltje?Regie en tekst N. J. P. SnuthHou je goed vast.*GGGGGGGWeg jij! Ha-ha twee vliegen in één klap.O, wat gemeen! De loip op m'n teen. Dansende af!TT
Lees nu eens wat een slim neefje van Oom Niek uit Groningen schreef:JVu zal ik u het kunstje leren, hoe ik mijn brieven naar Amsterdamkrijg zonder postzegel. Het is heel eenvoudig, maar je moet hetweten! Ziet u, „Arbeid" is gevestigd te Amsterdam aan het Hekelveld15 en „De Arbeiderspers" ook. Als je nu een raadsel naar ,f>eArbeiderspers" wilt hebben, kun je de brief bij de filialen in de busdoen. Nu, dat doe ik altijd met mijn brief voor Oom Niek, ook endan komt hij vanzelf terecht. Misscnien mag dat wel bij alle filialenvan „De Arbeiderspers" en als dat bekend wordt gemaakt, zullen, erzeker nog veel meer oplossingen komen, want iedere week een postzegelvan 7i cent is nog al duur."Tot zover de brief van ons Groningse neefje. Hij heeft gelijk, — overalwaar een filiaal van „De Arbeiderspers" is gevestigd, kunnen brievenvoor „Arbeid" zonder frankering in de bus geworpen worden. Het zalons een genoegen zijn, als juist de kinderen voor wie een wekelijksepostzegel te duur is, daardoor hun plaatsje kunnen innemen in de grotefamilie, die Oom Niek reeds om zich heen heeft verzameld. Het Groningseneefje, dat zijn kameraadjes uit het hele land met zijn handig advieseen dienst bewijst, — hij heet Ubo van der Spoel — mag daarvoor eenboek uitzoeken uit onze prijzenkast.Huub Brouwer, Marksingel 72 te Breda,die zich ook al als dichter leerde kennen,maakte deze G-puzzle voor ons.De figuur moet zó worden ingevuld, datop de eerste regel komt een woord vóór:bron van herkomst; 2. verloren gaan;3. tweede Zondag in Mei; 4. verlies; 5. hegvan bepaalde bomen; 6. voetenplaag;7. hangt bij kachel of haard.Van 1—7: iemand met duizenden eerlijkeneven en nichten.Ken jeaardrijkskunde?Ons tweede raadsel houdt verband met„Het Woordje terug". Gevraagd wordt, deplaatsnamen uit de Correspondentierubriekover te schrijven en daarachterde provincie zetten, waarin deze plaatsenzijn gelegen.Voorbeeld: Als Kobus de Wit te Amsterdamantwoord heeft gekregen, geef je op:Amsterdam, Noord-Holland. Sla geenplaats over en houd de juiste volgorde.Inzendingen zo spoedig mogelijk, in elkgeval vóór 7 Mei 1942 aan Oom Niek,Postbus 100, Amsterdam-C.Door m'n brommerige bui, die ik zoevenhad, zou ik warempel de troost- en ereprijzenvergeten. Jullie mogen daar evenwelniet onder lijden en daarom volgen hierde gelukkigen, die grotendeels door Reguit de stapel zijn gehaald: Greet Vellinga,m., 12 j.. Nieuwe Plein 22. Arnhem; MarthaBosma, m., 12 j., Oudehaske B 232;Hugo Koopmans. j., 12 j., Torenstraat 21,Leeuwarden; Jannie van der Graaf, m.,13 j., Carnisselaan 108e, Rotterdam-Z.;Wiebe de Vries, j., 15 j.. Binnenweg 51,Nijeholtpade, bij Wolvega (Fr.); MarietjeBezemer, m,, 14 j., Doorwerthstraat 44,Den Haag.Mijn woordje terugbegin ik ditmaal met twee Rieken.Daar is dan eerst Truusje Kroonen, Zuiderziekenhuis,zaal 10, Rotterdam-Z.Truusje is nu al 2h jaar ziek en ze schrijftme, dat dit heus geen pretje is. Ik wilhet graag geloven! Oom Niek heeft natwee en een halve dag zijn bekomst alvan het ziek-zijn, al wordt hij ook nog zoverwend. Dat* wordt Truusje ook en ikvond het prettig te lezen, dat Truusje demoed niet opgeeft. M'n tweede patiëntvan deze week is Klaas Feitsma Julianakinderziekenhuis.Dr. Van Welylaan 2,Den Haag. Van beide zieken geef ik het 'volledige adres, opdat jullie aan éénvan hen óf aan beiden eens een prentbriefkaartkunt sturen. Een zieke neef .ofnicht vindt het fijn, als anderen aan hendenken. Doen we allemaal mee?Minke Bijsterveld, Winsum: De postzegelsheb ik al naar een heef gezonden, diedaar om vroeg. Ik kon er dus tóch welwat mee doen.. Alleen: het is me te lastig,bonnen, postzegels e.d. geregeld naaranderen te zenden. Daar heb ik heus geentijd voor. Het beste met je zus.Wipie Epema, Leeuwarden: Ik dacht wel,dat het in orde zou komen. Ans ken ikbest. Coen wordt vermeld.Bram Bosch te Delft denkt, net als veleandere neven en nichten: van vragenword je wijs. Gelijk heb je: u vraagt enwij antwoorden. Hier komen ze: eenwoord terug krijg je. als er wat terug tezeggen is. Als er ruimte is duurt het nógtwee weken voor ( het antwoord in de krantkomt. Het duurt óók wel eens langer. Iklees zélf alle brieven en briefjes. Tevreden,Bram?Hanny van Haarlem. Nijmegen: Ja, jeweet nu de datum en toch ik ben erhaast zeker van, dat je het vergeet, alben je zelf ook een dag eerder jarig.Nellie Karels, Waterlandskerkje: bedanktvoor de mooie foto. Je had een pracht vaneen rapport! Als ik zeg: ^llemaal achtenen zelfs één 9 + , dan worden al m'n nevenen nichten, jaloers.Paulina Kerkhove te Rotterdam is methaar vraag over de hazelaartjes, die haarvader rookt, bij mij aan het verkeerdeadres. Lieve kind, je weet nog niet halfwat de mannen tegenwoordig roken. AlsOom Niek tegenwoordig een cigaret opsteekt,gedraaid van z ij n surrogaat-tabak,dan denken ze op het balcon van de tram,dat er een dennebosbrand midden in destad is uitgebroken. Da's óók een rarelucht! Bladeren, die gedroogd moetenworden, kunnen het best in de nazomerworden geplukt.Sibbeltje Reidinga te Terhorne heeft tweezusters. Sibbeltje schrijft me, dat ze graageen broertje zou willen hebben, maar datze dat toch nooit krijgt. Niet zo somber,Sibbeltje. Toen de oudste dochter vanOom Niek al 16 was, kreeg ze óók nog eenbroertje.P. de Haan, Schiedam. Wij deden vroegereerst een bruine boon in een sponsendoosen als-ie dan wat uitgelopen was, ging-iede grond in. Dat lege visglas zou ik weer_gevuld willen hebben. Maar dan beter oppassen,dat de vissen niet doodgaan. Ikken een jongen, die al acht jaar dezelfdegoudvis heeft. Als ik er bij vertel, dat diegoudvis tranen met tuiten huilt, als z'ribaasje niet in de kamer is en dat diezelfde goudvis vrolijk kwispelstaart als dejongen thuiskomt, geloof je me dan?Ida Blom te ? Het gedichtje „Naar tanteLeen" heb je vast en zeker niet zelfgemaakt. Een meisje van 10 jaar kan zónog niet dichten." Schrijf me maar eens.uit welk boekje je het overschreef.Freddie van Buren, Amsterdam. Je schrijftme toch zeker, als jullie in de finalekomen? Een zoon van Oom Niek voetbalde' ook mee in het Paastoernooi. Die speeltin de afdeling A. Doe Mary de groeten.Fenna Ausma, Utrecht. Ik kreeg tranenin mijn ogen. toen ik „De oude Matroos",dat mooie gedicht, las. Maar ik geloof,dat het goudvis-tranen waren.Henny Khan. Den Haag: Heb je hetstukje „Brieven zonder postzegelkosten"gelezen? Dan weet je nu, hoe het moet:breng je'brief naar Prinsegracht 51.Kees van Kervirtck, Wemeldinge: Heb jede postzegels ontvangen?Met de beste wensen voor allemaal eindigejullieOom Niek.Corresponderen en ruilenCorresponderen witten: Hannyvan Haarlem, m., 13 j., FransHalsstraat 81, Nijmegen; Berthavan der Zanden, m., 14 j.. Vlimmenhoe)'straat37 . D, Tilburg;Jeanne Veldman, m.. 14 i.. Zeesserweg6, Ommen; H arm GonenWubs, j., 14 i., Kerkstraat B 63,Zuidbroek; Coenraad de Jong, j.,13 j., Bleeklaan 5, Leeuwarden;L. M. Kievit, j., 14 )., Gen. SnijdersstraatA 368' Nieuwe Tonge,Flakkée, (wil óók postzegels ruilen;Lenny Roskam, m. 15 j., Postjesweg45 II, Amsterdam W.;Joost Heystek, Middenweg 39, moetzijn verzoek herhalen, omdat hijgeen volledig adres opgaf. Er zijnbehalve te Amsterdam, ook inandere plaatsen Middenwegen.Solidedat is de raad die Uw jongen vergezeltals hij naar school gaat, omdatU weet dat de toekomst hoogeeischen zal stellen aan vlijt enplichtsbetrachting. • Bespreek eensmet onzen agent op welke maniereneen verzekering bij „De Centrale"• de maatschappij voor werkendNederland, U helpen kan de geldelijkezorgen te vereenvoudigen diekomen, als Uw jongen graag doorzou willen leeren. Stel het nietlanger uit. - Vandaag inplaats vanmorgen, spaart U geld en zorgen.OP TIJD VOORKOMT SPIJTENTPALECoulantVERZEKERT WERKEND NEDERLANDDE CENTRALE ARBEIDERS-LEVENSVERZEKERING RIJNSTRAAT 28 DEN HAAGBOEKHANDEL G. J. GRAAÜW, Keizersgracht 168, AMSTERDAM-C.Telefoon 44505 — Postgiroreljening 48605 — Geni. G\TO G 2021A. M. DE JONC'SNIEUWSTE CREATIETHANS COMPLEETONZE MEESTERVERTELLER OP ZIJN ALLERBESTDeze prachtige trilogie bestaat uit c/e volgende delen:I. DE VREEMDE BROEDERS f 3.95II. POESKE. .....:...... f 4.70III. DE HEKS VAN DE RIETHOEK / 4.90Met deze nieuwe trilogie bereikt A. M. de Jong een nieuw hoogtepuntin zijn schrijversloopbaan. A. M. de Jong is geen schrijver van zoeteromannetjes, maar van naar het leven geschreven werken. Met „DeHeks van de Riethoek" is het laatste deel van een tragisch, felbewogenboek afgesloten: een sterk besluit van een sterk begonnentrilogie.Elk deel is afzonderlijk verkrijgbaar. Losse delen betaalbaar metf 1.— p. maand. De complete trilogie betaalbaar met ƒ 1.50 p. niaand• BESTELBILJET.Ondergetekende wenst franco te ontvangen vanBoekhandel G. J. GRAAUW, Keizersgracht 168. Amsterdam-C.Telefoon 44505 — Pcstgiro 48605 — Gem. Giro G 2021:l ex.: DE VREEMDE BKOEDKKS f ».»5l ex.: POKSKK ƒ4.70l ex.: I>F, UliKS VAN Ufc KIETIIÜEK ... ƒ4.90keurig gebondenen wenst het bedrag te betalen in maandelijk^ termijnen van ƒ ....(S.v.p doorhalen wat niet wordt gewenst).Naam:Volledig a15
Page 1 and 2: VRUOAG 24 APRIL 1942 • TWEEDE JAA
Page 3 and 4: „Wij wonen in een huisje, dat al
Page 5 and 6: KRONIEK VAN DE ARBEIDOp Zaterdag 18
Page 7 and 8: Men staat soms versteld, hoe weinig
Page 9 and 10: Mijmoerkers verslijten snel, als ik
Page 11 and 12: MEDISCHE VRAGENVragen vooi deze rub
Page 13: OUD^CLASGORDIJNENDe vriendelijke zo

Arbeid (1942) nr. 17 - Vakbeweging in de oorlog

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?