beleidsnota - Gemeente Boxtel

Nota gemeentelijk archeologiebeleid BoxtelBijlage 4. Kwetsbaarheid van het archeologischbodemarchiefInleidingArcheologische resten vormen de materiële neerslag van menselijk handelen in het verleden 22 .Deze neerslag is tot stand gekomen door een groot aantal processen dat zich afspeelt binnenhet toenmalige socio-culturele systeem (samenleving). Gesproken wordt van culturele formatieprocessen: processen die ertoe hebben geleid dat voorwerpen gebruikt werden door de mensovergaan in een archeologische context. De meest belangrijke processen zijn wel het afdankenvan voorwerpen, het begraven of wegwerpen van afval, verlies, het begraven van doden, hetopzettelijk in de bodem achterlaten van dingen.Met deze materiële neerslag die is achtergebleven in de bodem, probeert de archeoloog inzichtte krijgen in het complexe netwerk van menselijk gedrag in het verleden en probeert zo eenbetekenisvol beeld te schetsen van dat verleden. Natuurlijk geeft deze neerslag omverschillende redenen geen zuiver beeld van een toenmalige samenleving in dat verleden.In de eerste plaats dient er rekening mee gehouden te worden dat voorwerpen die in debodem zijn terecht gekomen slechts een selectie vormen van het materiaal dat in detoenmalige samenleving (socio-culturele context) werd gebruikt. Zo zal bijvoorbeeld bij hetverlaten van een nederzetting al het bruikbare materiaal zijn meegenomen naar eennieuwe locatie. Dat materiaal ontbreekt dan na opgraving van een verlaten nederzetting;In de tweede plaats is het achtergebleven materiaal onderhevig aan allerleiveranderingsprocessen, die in drie categorieën kunnen worden ondergebracht:- Abiotische processen. Hieronder wordt verstaan de activiteiten van wind, water,temperatuur en samenstelling van de bodem. Door allerlei van deze processen kanorganisch materiaal (bot en hout) vergaan en anorganisch materiaal (bijvoorbeeldaardewerk) verweren. Door het optreden van bodemvorming en / of erosie kunnenbodemsporen vervagen en uiteindelijk verdwijnen;- Biotische processen. Activiteiten van planten, mensen en dieren, waaronder hetopeten van organisch materiaal, graafactiviteiten, de werking van boomwortels,boomvallen, etc.- Antropogene processen. Waarbij wordt gedacht aan de activiteiten van mensen opeen terrein waar zich archeologische resten bevinden. Men denkt dan bijvoorbeeldaan (her)bewoning, grondwerkzaamheden, het verplaatsen van voorwerpen, hetverzamelen en weer in gebruik nemen van artefacten, schatgraven of zelfs eenopgraving.De hiervoor genoemde processen noemt men ook wel postdepositionele processen: processendie hebben plaatsgevonden nadat bodemsporen zijn ontstaan of dingen in de bodem zijnterecht gekomen.22 Zie ook Kortlang 1987, deel 1, p 22 en 23 voor een schematisch beeld van archeologischeformatieprocessen.59