7. De keuze van een elektronische leeromgeving

104 7. De keuze van een elektronische leeromgevingbevelen om bij het kiezen van een ELO met zoveel mogelijk bestaande en toekomstigeonderwijsvisies rekening te houden.Ieder onderwijsleerproces kan gezien worden als een serie leeractiviteiten van destudent en onderwijsactiviteiten van de docent. Dit kan vertaald worden in generiekeeisen ten aanzien van de digitale ondersteuning van deze activiteiten. Welkefaciliteiten zijn nodig voor communicatie, voor het inrichten van eigen groepsactiviteiten,voor het raadplegen van voortgangsinformatie en/of voor het publicerenvan onderwijsmateriaal. Op deze manier kan er los van onderwijsvisies toch eenserie eisen geformuleerd worden. Deze gedachtegang laat zien dat ELO’s te zienzijn als hulpmiddel, vergelijkbaar met boeken, telefoon, tekstverwerker. Voor geheelverschillende onderwijsactiviteiten kan hetzelfde hulpmiddel gebruikt worden.Andere criteriaIs de shortlist van ELO’s vanuit onderwijskundige overwegingen eenmaal bepaald,dan blijken criteria met betrekking tot technische infrastructuur en bedrijfszekerheidkenmerkenin de praktijk een belangrijke rol te spelen. Dit zal techniciniet verbazen. Voor de lezer van dit boek, die naar ELO’s kijkt vanuit de gedachtevan de mogelijke betekenis voor het onderwijs, is dit vaak minder vanzelfsprekend.Bij het beoordelen van deze criteria komt de afdeling in beeld die verantwoordelijkzal zijn voor het onderhoud van het systeem. Een voorkeur op technischegronden kan uiteindelijk de doorslag geven boven de voorkeur op onderwijskundigegronden, zoals het keuzeproces bij de Vrije Universiteit in 2000 lietzien. Uit de twee geprefereerde systemen was TeleTOP hier eerste keus van hetICT Onderwijscentrum, Blackboard was de eerste keus van de automatiseringsafdeling.Een ander criterium dat in de praktijk vaak tot de meest doorslaggevende behoort,is de gebruiksvriendelijkheid voor docenten. Dit houdt verband met de relatieveonbekendheid van docenten met het werken met ELO’s en met Internet. Uit onderzoekblijkt dat tijdgebrek bij docenten één van de belangrijkste knelpunten isvoor de toepassing van ICT in het hoger onderwijs (Van Geloven e.a., 2000).Items als gebruiksvriendelijkheid en -gemak zijn met andere woorden belangrijkesuccesfactoren voor het invoeren van elektronische leeromgevingen.In het kort belichten we de genoemde criteriaTechnische infrastructurele criteriaDeze criteria hebben te maken met het operationeel krijgen en houden van deELO. Belangen die hieraan ten grondslag liggen zijn het bedrijfskritischer wordenvan ELO’s; zwaardere eisen aan de beschikbaarheid (24 uur per dag, 7 dagen perweek), de inbedding van ELO’s in bestaande infrastructuur, en beveiliging.Aspecten waarop producten beoordeeld worden zijn: de integratie (informatieuitwisseling)en eventueel overlap in functionaliteiten met andere systemen binnende organisatie, schaalbaarheid, aansluiting bij externe standaards (compatibiliteitmet de IMS-standaard is een veel gehanteerd argument in keuzetrajecten, zoalsbijvoorbeeld blijkt uit het rapport van de Erasmus Universiteit (1999) Keuze teleleerplatformEUR), kwaliteit van de koppeling met softwarepakketten van andere