rapport 'Vertrouwen in burgers' - Wetenschappelijke Raad voor het ...

793 randvoorwaarden voor succesWaarom leidt burgerbetrokkenheid soms tot bevredigende resultaten en somsniet? Natuurlijk is ‘succes’ niet eenduidig te omschrijven. Burgers beschouwenhun inbreng als succesvol indien het een gewenste oplossing dichterbij brengt;minimaal willen ze serieus worden genomen. Beleidsmakers hopen draagvlak teversterken of – soms – nieuwe ideeën op te doen, maar zijn vaak ook al tevreden meteen groot aantal deelnemers. “Het is heel moeilijk te zeggen wat bij dit soort dingeneen succes is. Bij drie goede ideeën of als er een paar honderd omwonenden betrokkenzijn of als 3.000 mensen een idee hebben ingediend?” constateerde een ervarenprocesbegeleider. Dat gezegd zijnde, zijn er blijkens ons veldwerk drie randvoorwaardenvan toepassing: zonder sleutelfiguren, respect voor burgers, en evenwichttussen loslaten en sturen wordt het niks. Is echter in voldoende mate voorzien indeze randvoorwaarden, dan kan er veel waar het burgerbetrokkenheid betreft.3.1 sleutelfigurenBurgerbetrokkenheid begint bij mensen: sleutelfiguren die het verschil maken.Vooral maatschappelijke initiatieven bestaan bij de gratie van trekkers: mensen diede kar trekken. Op alle velden van betrokkenheid is echter een – onderschatte –hoofdrol weggelegd voor verbinders: mensen die een verbinding kunnen leggentussen verschillende groepen en netwerken en die mensen met de juiste personenin contact kunnen brengen.3.1.1 trekkersIeder succesvol maatschappelijk initiatief heeft minimaal één trekker die bereid isom aan een onderwerp of project te sleuren. In Vertrouwen in de buurt maaktenwe kennis met velen van hen. Ze ‘gonsden’ aan het schoolhek, gaven leiding aanbuurtverenigingen, trokken ten strijde tegen naderend onrecht. Ook in deze interviewseriewaren ze er weer: de trekkers van het burgerprotest tegen de megastallen,de voorlieden van een buurtwacht of straatnetwerk, de stille krachten achtereen buurtwebsite, de oprichters van een ngo of van een sociale onderneming (Vanden Brink 2012).“Het zijn de reddingsboeien van de wijk,” zegt de Rotterdamse wijkcoördinatorKees Flameling. Hij maakte het vele jaren van beide kanten mee. Ook zijnTilburgse evenknie Willem Bongaarts aarzelt niet: “Je hebt, hoe je het ook wendtof keert, een aantal mensen nodig die een beetje lef hebben. Ondernemers die risico’sdurven te nemen.” Wij spraken met velen van hen, mensen met een passievoor een bepaald onderwerp of voor hun leefomgeving. Vaak liepen ze ver voor ‘detroepen’ uit in een omgeving die daar nog niet klaar voor was. De trekkersfunctie