rapport 'Vertrouwen in burgers' - Wetenschappelijke Raad voor het ...

70 vertrouwen in burgersworden en relaties steeds meer bureaucratiseren. Een veteraan van de kerkelijkediaconie vertelde dat hij vroeger goed kon overleggen met de wethouder zelf,“maar na de gemeentelijke samenvoeging strandt ieder contact in de enorme laagbeleidsambtenaren die er rondom de man staat.”Een krantencitaat is illustratief: ‘Gisteravond zette Verhagen zich af tegen de milieubeweging dievolgens hem groot is geworden door de aarde neer te zetten “als het volgende slachtoffer datgered moest worden van een uitbuitende westerse cultuur”. Volgens de vicepremier is de milieubeweging“ongeveer tot een bedrijfstak ‘an sich’ verworden” en wordt de mensheid volgens dezegroeperingen “bijna intrinsiek beschouwd als ‘indringers’ en vervuilers van de biosfeer, waarvaner vooral te veel zijn”.’ 3In de derde plaats, en meer fundamenteel, dienen ngo’s zich voortdurend aan tepassen op de veranderingen in de samenleving. Ton Hanselaar (tot 2011 directeurvan kwf Kankerbestrijding) spreekt van de “dikke ik” van de nieuwe burger:“Alles moet toch wel ten dienste zijn op wat hem of haar inspireert en motiveert.”De communicatie met die dikke ik maakt nieuwe antwoorden noodzakelijk;Hanselaar was bijvoorbeeld blij verrast door een social community op Hyves met48.000 kwf-aanhangers: “Daar wisten we helemaal niets van!” Mensen zoekenelkaar op en een ngo als kwf is dan een instrument: bindend in de geest maarzonder organisatorische verbinding. Dat opent nieuwe mogelijkheden: “Dat betekentdat wij wel met die social communities in gesprek willen, maar dat we ze nietoprichten. We gaan er bij aanhaken.”Tezelfdertijd worden bestaande posities soms ondergraven, omdat onderwerpenuit de belangstelling raken, of hun Haagse relevantie verliezen omdat ze beleidsmatigzijn overgedragen naar uitvoerders, andere overheden waaronder ook de eu,of naar de samenleving. Belangenbehartiging op het nationale middenveld heeftdan weinig zin en ngo’s verliezen hun relevantie als beleidsbeïnvloeders. Tegelijkontwikkelen multinationale ngo’s nieuwe benaderingen, met soms verrassendedoorwerking.Human Rights Watch helped to establish the International Criminal Court “by circumventing themajor powers,” as foreman Kenneth Roth puts it: “We encouraged a series of medium-sized powersto take the lead. They formed themselves as a like-minded group.” During the negotiations to eliminatecluster bombs Norway was at the center: “We encouraged Norway to convene a group thatcircumvented the major powers. And we built up critical support among medium-size states aroundthe world, forcing the major powers to come back to the negotiations.” Even smaller countries canplay a key role, says Roth. Liechtenstein, for example, has an experienced ambassador to the un: “Hehas tremendous expertise and stature on the International Criminal Court. And so he has been a keyin promoting that institution.”