rapport 'Vertrouwen in burgers' - Wetenschappelijke Raad voor het ...

174 vertrouwen in burgerszijn ideeën is gelegen in “a bottom-up process. Governing authority should bederogated from the local council to areas, towns or even streets” (Blond 2010: 69).Een overdracht van wezenlijke delen van de beleidsvorming en –uitvoering naar(groepen) burgers, zo geldt als uitgangspunt, leidt niet alleen tot kostenbesparing,maar kan op termijn ook resulteren in een ‘andere overheid’.Net als bij de andere democratische modellen zijn er ook bij de associatieve aanpakkritische kanttekeningen te plaatsen. Die betreffen vooral de representativiteit vande burgers die deelnemen (Bakker et al. 2011; Verhoeven en Tonkens 2011): “Thevoice of the people as expressed through participation comes from a limited andunrepresentative set of citizens” (Verba et al. 1995: 2). Beleidsmakers ontwikkeldeneen haat-liefdeverhouding met dergelijk bottom up-initiatief: ze juichten het aande ene kant toe en openden nieuwe wegen zoals die van het burgerinitiatief, dathet groepen burgers mogelijk maakt een onderwerp op de agenda van de volksvertegenwoordigingte zetten. Ze steunden ook de opbloei van een scala van eigenkrachtactiviteitenuiteenlopend van buurtpreventies en gezamenlijk groenbeheertot het bieden van maatschappelijke ondersteuning aan kwetsbare medeburgers.Tegelijk bleken ze voortdurend de boot af te houden: hoeveel kunnen ze overlatenaan particulier initiatief, wanneer dreigt overmatige ongelijkheid, hoe kan continuïteitworden gewaarborgd wanneer de trekkers verdwijnen?6.3 investeren in nieuwe vormen van bindingOndanks alle goede inspanningen van goede mensen om binnen de kaders van derepresentatieve democratie inhoud te geven aan directere vormen van betrokkenheid,blijken de drempels voor verandering zeer hoog en loopt de ideaalsituatieweg bij de werkelijkheid; ook de Raad voor het Openbaar Bestuur (rob 2010)concludeert dat in het recente advies Vertrouwen op democratie. Frontlijnwerkersen burgers benutten de maximale rek binnen hun institutionele kaders, maar ookdat mag te weinig baten. Het beleidspakket nadert ondanks de vele vernieuwingenzijn limiet.In de steeds complexere samenleving moet de noodzakelijke doorbraak in deeerste plaats worden gezocht in de samenwerking van mensen die elkaar zoekenom gezamenlijke doelen na te streven. Burgers zijn bereid en in staat tot actievebetrokkenheid bij hun samenleving, indien de uitdaging past bij hun behoeften enze denken te beschikken over de toerusting die vereist is om passende antwoordente vinden. Beleidsmakers moeten daarom burgers op het netvlies hebben, met hunkwaliteiten en behoeften. Ze dienen open te staan voor de maatschappelijkeinitiatieven van (groepen) burgers en ruimte te maken voor differentiatie naarbetrokkenheidsstijl en situatie. Als ‘tegenprestatie’ kunnen ze bij het nastrevenvan hun beleidsdoelen ‘profiteren’ van vrijwillige betrokkenheid. Bovendien geldtdergelijke betrokkenheid als leerschool in het ‘niet-politieke bestaan’ van burgers