Aug. nr 105 - Oud Bennekom

En dan natuurlijk steeds weer naar dekerk zelf. Wat ben ik blij dat ik er tijdensde herinrichting/restauratie zo vaak geweestben en mijn ogen de kost heb gegeven.Toen brak het moment aan, waarop ermet schrijven begonnen moest worden.Met alle uitgestalde notities, thematischen chronologisch, aan de slag. Het groeide.Op de vergaderingen van de redactiecommissiekwam steeds de gereedgekomenkopij op tafel en werd bekeken opbruikbaarheid en juistheid. Bruikbaarheidbetekent: gaat het de grenzen niet te buiten?Want voortdurend moet je je afvragenof de gegevens wel in een zinnig enzakelijk verband staan met het onderwerp.De grenzen moeten niet te breedgetrokken worden. En juistheid betekent:alle gegevens nog eens even nalopen encontroleren.Het was niet gemakkelijk om een groeiendtorso op tafel te leggen, vaak nog“grof” werkmateriaal. Maar de begeleidingwas doorgaans erg prettig en vooralnuttig. Een aantal deskundigen was bereidom “mee te lezen” en waardevolletips te geven.Enerverend en fascinerend…Hoe was het om ermee bezig te zijn?Enerzijds, zeker de eerste tijd, nogalenerverend en slaapberovend. Anderzijds,naarmate nieuwe informatie gevondenwerd, fascinerend en adembenemendspannend. Het was opwindend omveel meer te vinden over Alexander,naar wie de kerk genoemd is. Het wasfascinerend om te lezen en tot nu toe nogniet bekende informatie aan te treffenover de transactie van 1288, tussenHubert de Catsze en het kapittel van SintJan in Utrecht. En over de bouwjaren1538-1543 en de wijdere geschiedenisvan die tijd. En over de invloed die pastoorVersteeghe van Garderen – AnastasiusVeluanus – had, ten gunste van deReformatie. En over de bewogen tijdrondom 1800, democratisering van desamenleving met voor het eerst gemeentebesturenen kerkenraden. En over dejaren van de scheuring van Bennekomdoor de Doleantie, 1886/87. En over deinvloed van ds.Paauwe. Ik verschaftemijzelf in korte tijd een toevloed aangeschiedenislessen. Daarbij kon ik nietmeer door Bennekom lopen, zonder mijvoortdurend voor te stellen wat ik nu hadleren kennen over het verleden van onsdorp. Ik kon een tijdlang staan kijkennaar de kerk, terwijl alles wat ik nu hadleren kennen over de bouwgeschiedenis,meetrilde. En opnieuw besefte ik dat wathet meest gewone lijkt, zo verschrikkelijkbijzonder blijkt te zijn, als je gaandeweghet “verhaal” hoort en in je opneemt enals je op details gaat letten. Dat kanallemaal gebeuren bij een dorpskerk,waarvan er ogenschijnlijk dertien in eendozijn te gaan.En zo was ik aan het werk, in de greepvan dat baken in de Bennekomse tijd. Degrote vraag was voortdurend: hoe kan ikdatgene, wat ik zelf beleef bij het zoekenen het schrijven en het aanvullen en hetwegschrappen, voelbaar maken voor wiestraks het gereedgekomen boekje zoudengaan lezen? Is die greep van de geschiedenisover te dragen? Kan dat? Of geldtdat alleen maar voor wie toch al geboeidzijn door het verleden?De Kostersteen 104 April 2008 25