Sint-Gillis-Waas - Erfgoedcel Waasland

Gemeente Sint-Gillis-WaasCultuurbeleidsplan2010-2013

InhoudSituatieschets1 Maatschappelijke context van Sint-Gillis-Waas 61.1 Geografisch 61.2 Demografisch 61.3 Sociaal-economisch 61.4 Historisch 72 Culturele context van Sint-Gillis-Waas 92.1 Gemeentelijke culturele instellingen 92.1.1 Gemeenschapscentrum De Route 92.1.1.1 Toegankelijkheid 92.1.1.2 Aanbod en dienstverlening 102.1.1.3 Samenwerking 102.1.2 Bibliotheek 102.1.2.1 Toegankelijkheid 112.1.2.2 Aanbod en dienstverlening 122.1.2.3 Samenwerking 122.1.3 Gemeentearchief 132.1.3.1 Toegankelijkheid 142.1.3.2 Aanbod en dienstverlening 142.1.3.3 Samenwerking 142.2 De Gemeentelijke Cultuurraad 152.2.1 Raad van Bestuur 152.2.2 Algemene Vergadering 152.3 Beheersorgaan Openbare Bibliotheek en Gemeenschapscentrum De Route 162.4 Culturele infrastructuur 172.4.1 Gemeentelijke infrastructuur 172.4.2 Andere culturele infrastructuur 172.5 De verenigingen 172.6 De gemeentelijke comités 182.6.1 Gemeentelijke Feestcomités 182.6.2 Gemeentelijk Tempuscomité 18Participatieproces1 Stuurgroep 202 Inspraakmomenten 202.1 Cultuurcafés in elke deelgemeente 212.2 Cultuurontbijt voor senioren 212.3 Cultuurcafé in JH Den Biel 212.4 Cultuurklap voor verenigingen 223 Advies 22Analyse1Interne analyse 242Externe analyse 242.1 Algemene tendensen 242.2 Inspraakmomenten 253Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Doelstellingen1 Missie 282 Visie 283 Doelstellingenkader 28Strategische doelstelling 1In Sint-Gillis-Waas versterken we het gemeenschapsgevoel door kansen te biedenvoor ontmoeting 29Strategische doelstelling 2In Sint-Gillis-Waas verrijken we het culturele aanbod met extra impulsen 33Strategische doelstelling 3In Sint-Gillis-Waas bewaren en ontsluiten we het cultureel erfgoed 39Strategische doelstelling 4Alle inwoners van Sint-Gillis-Waas kunnen aan het cultuuraanbod deelnemen 45Strategische doelstelling 5De inwoners van Sint-Gillis-Waas kunnen rekenen op een efficiënte en kwaliteitsvolledienstverlening 49Bijlagen1 Overzicht afgevaardigden Algemene Vergadering Gemeentelijke Cultuurraad 562 Overzicht culturele verenigingen 583 Overzicht seniorenverenigingen 604 Overzicht afgevaardigden Beheersorgaan Openbare Bibliotheek enGemeenschapscentrum De Route 615 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van de Gemeentelijke Cultuurraad 626 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van het BeheersorgaanOpenbare Bibliotheek en Gemeenschapscentrum De Route 637 Goedkeuring van het cultuurbeleidsplan door de Gemeenteraad 648 Inspectieverslag Afdeling Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen 664Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1Situatieschets“Sint-Gillis-Waas is een gemeente waar het goed is om leven.”In dit eerste hoofdstuk leert u onze gemeente beter kennen en daaruit kan umisschien ook besluiten of deze uitspraak terecht is. Allereerst beschrijvenwe de maatschappelijke context: geografisch, demografisch, sociaaleconomischen historisch. Vervolgens schetsen we de culturele context vanSint-Gillis-Waas met een beschrijving van de gemeentelijke cultureleinstellingen, de adviesorganen, de culturele infrastructuur en deverenigingen en gemeentelijke comités.5Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1 Maatschappelijke context van Sint-Gillis-Waas1.1 GeografischDe gemeente Sint-Gillis-Waas is 55 km² groot en is gelegen in het noordoosten van de provincie Oost-Vlaanderen. Ze behoort tot het bestuurlijk arrondissement Sint-Niklaas. Sinds 1 januari 1977 bestaatSint-Gillis-Waas uit 4 deelgemeenten: Sint-Gillis-Waas, Sint-Pauwels, De Klinge en Meerdonk. Degemeente wordt opgesplitst door de autosnelweg E34 die de gemeente doormidden snijdt. Bovendienis Sint-Gillis-Waas een grensgemeente, die in het noorden aan Nederland raakt.Het ruimtelijk structuurplan situeert Sint-Gillis-Waas als een buitengemeente, gekenmerkt doorlandbouw, bos en natuur. Dat maakt van Sint-Gillis-Waas een woon- en recreatiegemeente: er isweinig werkgelegenheid, maar de ligging is ideaal als uitvalsbasis naar de Antwerpse haven en destad Sint-Niklaas. Het recreatieve karakter en de grotendeels gecentraliseerde dienstverleningvergroot het belang van de lokale verenigingen.1.2 DemografischSint-Gillis-Waas telt 18 521 inwoners (november 2009) als volgt verdeeld over de 4 deelgemeenten:Sint-Gillis-Waas: 8 610 Sint-Pauwels: 4 620 De Klinge: 3 323 Meerdonk: 1 968De gemeente heeft een lage bevolkingsdichtheid: 337 inwoners/km²De bevolking groeit de laatste jaren sterk aan, onder andere als gevolg van de stadsvlucht. Degemeente kent een schaalvergroting door de bouw van appartementen en woonwijken. Dit leidt toteen toename van inwoners in de dorpscentra. Statistieken en prognoses tonen aan dat de bevolkingverder zal groeien en zal vergrijzen.De meeste inwoners wonen in centrumgemeente Sint-Gillis-Waas: 46,49 %. Bij gecentraliseerdedienstverlening zijn de mensen die in gehuchten wonen en in de gemeenten boven de E34 hetmoeilijkst bereikbaar.Enkele kenmerken van de bevolkingssamenstelling van de gemeente:24,9 % van de bevolking is jonger dan 20 jaar. Uit statistieken blijkt dat dit een kleine stijgingvan 0,4% betekent ten opzichte van 2007.Er zijn 23,1 % zestigplussers in Sint-Gillis-Waas. We stellen vast dat de vergrijzingstrend ookstevig opmars maakt in onze gemeente: een stijging van 2,6 % ten opzichte van 2007.Iets meer dan de helft van de inwoners zijn vrouwen: 50,5% vrouwen tegenover 49,5 %mannen.Er wonen slechts 528 of 3% vreemdelingen in Sint-Gillis-Waas. 1 Meer dan de helft van dezegroep zijn Nederlanders, een te verwachten vaststelling voor een grensgemeente.1.3 Sociaal-economischSint-Gillis-Waas heeft de laagste werkloosheidsgraad van het Land van Waas. Er is echter ook eenlage werkzaamheids- en activiteitsgraad, wat een kenmerk is van een woongemeente: er wonen veelstudenten, huismoeders en bruggepensioneerden. Door de uitbreiding van de ambachtelijke zoneKluizenmolen, breidt de tewerkstellingsmogelijkheid in de gemeente uit. In de gemeente woont eengemiddeld aantal leefloontrekkers t.o.v. andere buitengemeenten.In Sint-Gillis-Waas wordt enkel kleuter- en lager onderwijs ingericht. Zo‟n 1 750 kinderen gaan naarschool in Sint-Gillis-Waas, ofwel 9,4 % van de totale bevolking. Er zijn 11 onderwijsinstellingen voorkinderen in de gemeente, verspreid over de verschillende deelgemeenten. Het betreft zowel vrij,1 Een bemerking bij deze cijfers is dat personen van vreemde origine die ondertussen de Belgische nationaliteit hebbenaangenomen hier niet bij geteld worden.6Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tussen de afgescheiden Noordelijke Nederlanden enSpanje zou De Klinge echter een belangrijke rol spelen. Zo werd er in 1570 een legioen Spaansesoldaten ingekwartierd in een gehucht van De Klinge. Dit gehucht zou van dan af bekend staan onderde naam „Het Spaans Kwartier‟. De Spaanse troepen legden in de omgeving van De Klinge eenfortengordel aan ( met onder meer het fort De Klinge, later omgedoopt tot Fort Bedmar ) die hen zouhelpen om in 1596 Hulst te veroveren. In 1645 wisten de Nederlanders de vestingstad echter teheroveren. De katholieken van Hulst moesten voortaan naar De Klinge om hun geloof te belijden. Hetbisdom Gent stuurde een aantal paters Recolletten naar De Klinge om er de dienst te verzorgen. Zokreeg De Klinge uiteindelijk een eigen parochie.De grens tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden die in deze periode werd bepaald, vormtvandaag nog steeds de grens tussen Nederland en België. Bestuurlijk bleef De Klinge een gehuchtvan Sint-Gillis-Waas tot de Fransen in 1794 beslisten om De Klinge en het Nederlandse Clinge samente voegen tot één gemeente die deel uitmaakte van het kanton Hulst. Koning Willem maakte dezebestuurlijke eenheid echter snel weer ongedaan en vanaf 1815 vormde De Klinge een afzonderlijkegemeente.De naam Meerdonk verwijst naar een zandige verhoging die opduikt uit laagliggend land datregelmatig onderstroomt. De eerste verwijzing naar Meerdonk vinden we terug in een oorkonde uit1269. Men omschrijft het dorp in het begin van de veertiende eeuw als “moer ende woestine”.Meerdonk moet er dan ook lange tijd uitgezien hebben als een weinig aantrekkelijke woonplaatsmiddenin een moerassig gebied. De moeren waren echter turfrijke gronden en het ontstaan van deMeerdonkse bewoningskern wordt verklaard door de bloei van de turfontginning. Turf werd tijdens deMiddeleeuwen immers gebruikt als brandstof en voor de zoutwinning. Tijdens de Tachtigjarige Oorlogwerd Meerdonk getroffen door een grote overstroming en pas in 1616 en 1653 werden deoverstroomde gebieden opnieuw ingepolderd. De Grote Geule is een overblijfsel uit deze periode.Meerdonk was kerkelijk en bestuurlijk afhankelijk van Vrasene en heeft lange tijd geijverd voorzelfstandigheid. In 1685 kregen de Meerdonkenaren een eigen kapel, maar tot de oprichting van dezelfstandige parochie Meerdonk in 1807 moesten ze hun paasplicht vervullen in Vrasene en mochtener geen begrafenissen plaatsvinden op Meerdonks grondgebied. Het zou uiteindelijk tot in 1845 durenvooraleer Meerdonk ook op bestuurlijk vlak autonomie verwierf.8Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2 Culturele context van Sint-Gillis-Waas2.1 Gemeentelijke culturele instellingen2.1.1 Gemeenschapscentrum De RouteHet decreet lokaal cultuurbeleid van 2001 omschrijft een gemeenschapscentrum als “cultureleinfrastructuur door de gemeente beheerd met het oog op cultuurparticipatie, gemeenschapsvormingen cultuurspreiding ten behoeve van de lokale bevolking en met bijzonder aandacht voor culturelediversiteit.”In 2006 werd gemeenschapscentrum De Route geopend als een modern gemeenschapscentrum voorcultuur, sport, jeugd en toerisme. GC De Route herbergt zalen voor culturele activiteiten, een sportzaalvoor turnen en recreatieve sporten en enkele vergaderzalen. In het gemeenschapscentrum is tevenseen toeristisch infopunt opgericht. In Bistro De Route kan men terecht voor een hapje en een drankje.Ook speelpleinwerking Biezabijs is gehuisvest in GC De Route en biedt een toffe vakantiewerking aanin de ontspanningszaal en sportzaal.2.1.1.1 Toegankelijkheida) InfrastructuurDoor de ingenieuze indeling wordt het gemeenschapscentrum gebruikt voor verschillende doeleinden:om samen te sporten, om te fuiven, om van podiumkunsten te genieten, om met de vereniging eeneetfestijn te organiseren, om te vergaderen, om les te volgen, om te spelen, om naar eententoonstelling te kijken… In de inkomhal ofwel foyer komen de bezoekers en gebruikers met elkaar incontact. GC De Route is dus een open huis met een lage drempel. Dit wordt versterkt door deuitbating van Bistro De Route, een eet- en praatcafé dat tijdens de zomermaanden ook een gezelligterras bedient.In het gemeenschapscentrum zijn volgende ruimtes beschikbaar:vergaderzaal 1, geschikt voor 20 personen, voornamelijk gebruikt als leslokaalvergaderzaal 2, geschikt voor 12 personenvergaderzaal 3, geschikt voor 16 personenDe vergaderzalen op de eerste verdieping zijn te bereiken via een lift.gymzaalsportzaalkleine ontspanningszaal, uitgerust met tapinstallatie, keuken en horecamateriaal*tribunezaal met 346 zitplaatsen*, voorzien van verschillende theatertechnieken* Uniek is dat de kleine ontspanningszaal samen met de tribunezaal door de verschuifbare tribunesnel kan worden ingericht als grote polyvalente zaal van 500 m². Deze wordt vaak gereserveerd doorverenigingen voor grotere evenementen zoals quizzen, feesten, bals en fuiven. Door de akoestischeisolatie is geluidsoverlast nagenoeg onbestaand. De grote polyvalente zaal heeft ook een aparteingang.b) GebruikersHet Gemeentelijk Tempuscomité organiseert vanaf september tot en met juni maandelijks eenculturele activiteit in GC De Route. Daarnaast zijn het vooral de verenigingen die volop gebruik makenvan de faciliteiten in het gemeenschapscentrum:toneelverenigingenmuziekverenigingensociaal-culturele verenigingenverenigingen film en fotografiecultuurspreidende verenigingenverenigingen voor vrijetijdsbestedingsportverenigingen9Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2.1.1.2 Aanbod en dienstverleninga) VerhuurVerenigingen kunnen bij de afdeling Cultuur & Toerisme, die gehuisvest is in hetgemeenschapscentrum, niet alleen terecht voor het huren van de verschillende zalen in hetgemeenschapscentrum, maar ook voor het huren van andere gemeentelijke infrastructuur.b) Logistieke ondersteuningBij gebruik van de infrastructuur van het gemeenschapscentrum kunnen organisatoren rekenen optechnische ondersteuning in GC De Route.Daarbovenop levert de afdeling Cultuur & Toerisme ook logistieke ondersteuning bij de organisatievan evenementen die elders op het grondgebied plaatsvinden. Ook voor de aanvraag tot gebruik vanmateriaal en aankondigingborden kan men bij de afdeling terecht.De ticketverkoop voor het culturele programma wordt eveneens gecentraliseerd in GC De Route.c) InformatieIn het gemeenschapscentrum is ook een infobalie gevestigd waar inwoners en bezoekers 5 dagen perweek terecht kunnen voor toeristische en culturele informatie. De infobalie is geopend van maandagtot en met vrijdag, telkens vanaf 08.30 tot 12.00 uur en vanaf 13.30 tot 17.00 uur.d) PersoneelDe afdeling Cultuur & Toerisme beheert de culturele infrastructuur van GC De Route en verzorgt erhet onthaal en de dienstverlening. Deze afdeling telt momenteel 6 medewerkers, ofwel 4 voltijdseequivalenten.2.1.1.3 Samenwerkinga) Lokale partnersHet gemeenschapscentrum werkt actief samen met de andere gemeentediensten, zoals het archief ende bibliotheek en de afdeling Welzijn & Jeugd. Anderzijds wordt samengewerkt met verenigingen envrijwilligerscomités actief op het gemeentelijk grondgebied.b) Streekgericht cultuurbeleid: overleg cultuurbeleidscoördinatoren Waas & DenderDe beleidscoördiantoren uit de regio Waas & Dender komen sinds 2009 op tegelmatig basis bij elkaar.Doel van dit overleg is hoofdzakelijk het bieden van een platform voor uitwisseling.c) Streekgericht erfgoedbeleid: Erfgoedcel WaaslandDe gemeente is als één van de Wase gemeenten lid van Erfgoedcel Waasland en ondersteuntjaarlijks op financieel vlak en met personeelsinzet. Enerzijds ontwikkelt de Erfgoedcel Waasland insamenwerking met de Wase erfgoedorganisaties en gemeentebesturen allerhande projecten voor hetpubliek. M.a.w. de Erfgoedcel Waasland wil zo veel mogelijk Waaslanders warm maken voor het rijkeerfgoed in het Land van Waas. Anderzijds biedt de Erfgoedcel Waasland ondersteuning aan alleenthousiaste erfgoedvrijwilligers en erfgoedprofessionals. Ze gaat samen met hen op zoek naar hoede zorg voor het erfgoed kan gebeuren.d) Streekgericht & provinciaal toerismebeleid: Toerisme Waasland & Toerisme Oost-VlaanderenSint-Gillis-Waas is ook lid van Toerisme Waasland, een vzw die zicht tot doel stelt om het toerisme inWaasland, onder al zijn vormen, te bevorderen. De afdeling Cultuur & Toerisme werkt mee aanverschillende intergemeentelijke projecten.Toerisme Oost-Vlaanderen vzw wil zorgen voor de uitbouw en de instandhouding van Oost-Vlaanderen en de Oost-Vlaamse regio's als kwaliteitsvolle toeristisch-recreatieve bestemmingen.Toerisme Oost-Vlaanderen wil deze missie realiseren teneinde de economie in de provincie testimuleren en het imago en de uitstraling van de provincie op toeristisch-recreatief vlak te bevorderen.2.1.2 BibliotheekDe gemeentelijke openbare bibliotheek is erkend sinds 1 januari 1990. In 2000 werd een nieuwhoofdgebouw van de bibliotheek geopend. Het decreet lokaal cultuurbeleid van 2001 omschrijft eenopenbare bibliotheek als “een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen overkennis, cultuur, informatie en ontspanning. De bibliotheek bemiddelt actief bij het beantwoorden van10Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

deze vragen en is actief inzake cultuurspreiding en cultuurparticipatie. Ze werkt in een geest vanobjectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden.”De bibliotheek 2 is een toegankelijk cultuurhuis, dat iedereen dezelfde kansen biedt op cultuur, kennisen ontspanning. De bibliotheek fungeert als informatiecentrum en ontmoetingsplaats, waar iedereenvrij kan binnenlopen. De bibliotheek is er voor iedereen.Om de decretale opdracht te vervullen, wordt de bibliotheekwerking afgestemd op de lokale situatie.2.1.2.1 Toegankelijkheida) InfrastructuurDe bibliotheek kent in de gemeente een gedecentraliseerde dienstverlening: naast dehoofdbibliotheek in Sint-Gillis-Waas is in het centrum van elke deelgemeente een uitleenpostgevestigd. Hierdoor is de bibliotheek erg toegankelijk voor alle inwoners.HoofbibliotheekKerkstr. 10103/727.18.10UP De KlingeKlingedorp 303/770.50.38UP MeerdonkMargrietstr. 1403/773.50.39UP St-PauwelsDries 3003/776.34.78Maandag 16.00 – 19.00 16.00 – 19.00 - -Dinsdag 16.00 – 20.00 - - 16.00 – 18.00Woensdag 14.00 – 18.00 16.00 – 19.00 16.00 – 18.00 -Donderdag 14.00 – 19.00 - - 16.00 – 18.00Vrijdag 16.00 – 18.00 - - -Zaterdag 09.00 – 12.00 10.00 – 12.00 10.00 – 12.00 10.00 – 12.00Totaal aantalopeningsuren21u 8u 4u 6uDe openingsuren vallen steeds in de namiddag en ‟s avonds, enkel op zaterdag is de bibliotheek in devoormiddag open voor publiek. Buiten de gewone openingsuren vinden er leerlingenbezoeken plaats.In de doelstellingen voor de volgende beleidsjaren wordt de nadruk gelegd op het behoud van degedecentraliseerde bibliotheekwerking en de aanpassing van de openingsuren.In juni 2000 werd de nieuwe hoofdbibliotheek geopend. In dit nieuwe gebouw is de publieksruimteingericht als één smaakvolle, open afdeling waar het aangenaam vertoeven is. De hoofdbibliotheek,met het grotere collectieaanbod en het aanbod van audiovisuele materialen, oefent een groteaantrekkingskracht uit. In het verleden werden opfrissingwerken uitgevoerd aan de uitleenposten,maar dit blijft een aandachtspunt. Na een eerdere terugval van de werkingsresultaten van deuitleenposten, stijgen deze de laatste jaren lichtjes.b) LenersSint-Gillis-Waas scoort goed op gebied van lenersaantal. Na het steeds groeiende aantal sinds in2000 de nieuwe hoofdbibliotheek in gebruik werd genomen, met een hoogtepunt in 2005, is er nu eenlichte terugval merkbaar. In 2008 werden er 4916 leners geteld of 26,6% van het inwonersaantal.Ouderen zijn sterk ondervertegenwoordigd in de bibliotheek: slechts 6,4% van de volwassen leners(+18) is ouder dan 60, terwijl deze leeftijdsgroep toch 24% van de volwassen bevolking uitmaakt. Sint-Gillis-Waas blijft hiermee ver onder het Vlaamse gemiddelde van 13,6%.De samenwerking met de scholen heeft resultaat: de bibliotheek trekt veel jongeren aan: bij de jeugdjonger dan 15 wordt 58% bereikt, terwijl dit bij de volwassenen 27,1% is. Dat maakt dat bijna de helftvan het totale lenersaantal jonger is dan 15.Kinderen zijn een belangrijke doelgroep voor bibliotheken: onderzoek wijst uit dat wie als kind debibliotheek bezoekt, dat blijft doen op volwassen leeftijd. In Sint-Gillis-Waas is 67% van debibliotheekbezoekers lid sinds hun kindertijd. Volwassenen vinden bovendien dankzij hun kinderen deweg terug naar de bibliotheek.2 Bronnen: jaarverslagen bibliotheek Sint-Gillis-Waas, gebruikersonderzoek dat in 2004 in Vlaamse bibliotheken werdgehouden en de BIOS 1-rapporten. De BIOS 1-rapporten hebben betrekking op de collectie, bereik en uitgaven en omvatten deperiode van 2000 tot en met 2007.11Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Acties naar senioren, kinderen, klassen en jonge gezinnen zullen de volgende jaren zeker uitgebreidworden.2.1.2.2 Aanbod en dienstverleninga) UitleningenHet aantal uitleningen en verlengingen vertoonde steeds een licht stijgende lijn, maar daalde licht devoorbije jaren. Het totaal aantal uitleningen schommelt rond de 160 000. In de doelstellingen wordtaandacht gevraagd voor een collectievorming toegespitst op „consumptieliteratuur‟ en„eerstelijnsboeken‟ in de uitleenposten, terwijl de collectievorming in de hoofdbibliotheek volledig in dediepte kan gaan.De gebruikscoëfficiënt, die aangeeft hoeveel keer per jaar een materiaal gemiddeld wordt uitgeleend,illustreert dat de collectie een goed rendement kent. Hierbij valt op dat vooral de audiovisuelematerialen in trek zijn.Dat de bibliotheek vooral een ontspannende functie heeft, weerspiegelt zich in het feit dat 66% vanhet aantal uitleningen om fictiewerken (zowel jeugdverhalen, volwassenromans, poëzie) gaat en11,5% om audiovisuele materialen. Deze trend blijkt ook uit het gebruikersonderzoek 3 : 80% bezoektde bib om een goed boek, cd of dvd te vinden. Het informatieve deel van de collectie mag hierdoorzeker niet verwaarloosd worden, een toegankelijkere opstelling kan deze werken dichter bij het publiekbrengen.b) CollectieDe bibliotheekcollectie groeit elk jaar aan en telde eind 2008 ongeveer 74 000 eenheden. Het aanbodbestaat naast romans, informatieve boeken, strips, kranten en tijdschriften ook uit cd-roms, cd‟s endvd‟s (enkel films, niet informatief).Blijvende aandacht voor een gedegen aankoop- en afvoerbeleid blijft prioriteit. Inhoudelijk wordt decollectievorming zoveel mogelijk bijgestuurd indien zich nieuwe ontwikkelingen voordoen.c) PromotieactiviteitenNaast de dagelijkse werkzaamheden en dienstverlening gaat ook veel aandacht naar promotie van debibliotheek via de infogids, pers en de uitbreidingsactiviteiten: leerlingenbezoeken, meewerken aan dejeugdboekenweek, de week van de openbare bibliotheek, junior-journalistenwedstrijd, kinder- enjeugdjury, boeken met koffie, auteurslezingen, tentoonstellingen. Daarbij wordt waar mogelijksamengewerkt met lokale verenigingen of gemeentelijke diensten.d) PersoneelIn Sint-Gillis-Waas zijn 11 bibliotheekmedewerkers actief, gelijk aan 6,70 voltijdse equivalenten.Enkel voor voorleesactiviteiten wordt beroep gedaan op vrijwilligers. Er zijn geen vrijwilligers actief inde dagelijkse werking, maar in de toekomst wordt de mogelijkheid om meer vrijwilligers in te zettennagegaan.Om de deskundigheid van het personeel te waarborgen, wordt steeds veel belang gehecht aanvorming en evaluatie. Gekwalificeerd personeel staat in voor een kwalitatieve dienstverlening. Allebibliotheekmedewerkers beschikken over een bibliotheekdiploma.2.1.2.3 Samenwerkinga) Lokale partnersDe bibliotheek werkt actief samen met andere gemeentediensten, zoals het archief en de afdelingencultuur en toerisme, jeugd en welzijn. Anderzijds wordt samengewerkt met instellingen enverenigingen actief op het gemeentelijk grondgebied (scholen, verenigingen)b) Streekgericht bibliotheekbeleid: BiblioWaasDe bibliotheek van Sint-Gillis-Waas maakt deel uit van het regionale samenwerkingsverbandBiblioWaas, het samenwerkingsverband tussen de Wase bibliotheken. Tussen de bibliothekenonderling worden ervaringen uitgewisseld en activiteiten uitgewerkt. Het voordeel van deze regionalebibliotheekwerking is dat gezamenlijke promotie en projecten kunnen opgezet worden die voor elke312Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

ibliotheek alleen niet realiseerbaar zouden zijn, bv. “Plotter gaat logeren” met de uitgave van eenprentenboek en de voorleesrugzakjes. Het aanbod en de dienstverlening naar de leners kent hierdooreen meerwaarde.Naast de bijeenkomsten van de stuurgroep, komen ook de werkgroep jeugd en tijdelijke werkgroepenvoor het uitwerken van een specifiek project samen.c) Provinciaal bibliotheekbeleidDe provincie Oost-Vlaanderen biedt de bibliotheken ondersteuning op verschillendebibliotheekterreinen. De bibliotheek van Sint-Gillis-Waas participeert aan de provinciale initiatieven: lidvan OVINOB (Het Oost-Vlaams Informatienetwerk van openbare bibliotheken), „de weg naarBoekegem‟, vormingsaanbod.Een belangrijk verwezenlijking van Ovinob is de oprichting van een catalogus van alle Oost-Vlaamsebibliotheken. Ovinob biedt heel wat faciliteiten op gebied van IBL. Dankzij het Interbibliothecairleenverkeer kan de bibliotheek materialen die niet in de collectie aanwezig zijn, aanvragen bij eenandere bibliotheek.Door de wijziging in het decreet lokaal cultuurbeleid kreeg de provincie voornamelijk eenbibliotheekondersteunde rol op het vlak van ICT voor het ontwikkelen en aanbieden van provincialebibliotheeksystemen (PBS). De bedoeling hiervan is bibliotheken te helpen met de verbetering enuitbreiding van hun dienstverlening en de ontwikkeling van de digitale bibliotheek door eencentralisering van de automatisering. Voor de lener biedt deze schaalvergroting een personaliseringvan de bibliotheekdiensten. Voor de interne bibliotheekwerking worden personeelsuren vrijgemaakt.Momenteel is Sint-Gillis-Waas nog geen PBS-bibliotheek. De Vlaamse overheid maakt de instap inPBS echter dwingend door de subsidie van 0,15 euro voor medewerking aan het streekgerichtebibliotheekbeleid voortaan alleen toe te kennen aan gemeenten die instappen in PBS. Een grondigekosten-batenanalyse dient voor Sint-Gillis-Waas gemaakt te worden.d) VlaanderenVanaf 2009 hebben Locus, het Steunpunt voor Lokale Cultuur en BibNet, het vroegere VCOB enCultuurlokaal vervangen.Locus heeft een belangrijke taak in bibliotheekpromotie, door het uitwerken en ondersteunen vanverschillende activiteiten. BibNet volgt de digitale bibliotheekontwikkelingen op de voet.Tijdens de bibliotheekweek van 2007 werd de imagocampagne voor alle Vlaamse openbarebibliotheken gelanceerd. Bibliotheken worden immers nog te vaak als „saai‟ of „stoffig‟ bestempeld. Deimagocampagne is erop gericht meer mensen te wijzen op de veelzijdigheid van de bibliotheken inaanbod en dienstverlening: de bibliotheek is er voor iedereen en heeft voor elk wat wils. Een nieuwbibliotheeklogo werd ontwikkeld om het imago uit te dragen en herkenbaarheid na te streven.Inhoudelijk richt de campagne zich op acties om jonge gezinnen impulsen te geven de bibliotheek te(her)ontdekken en om te vermijden dat leners afhaken.De bibliotheek van Sint-Gillis-Waas zal blijven meewerken aan acties voor bibliotheekpromotie opVlaams niveau, zoals de jeugdboekenweek en de week van de openbare bibliotheek, het imagotrajecten andere activiteiten indien mogelijk. De bibliotheek zal in de mate van het mogelijke inspelen opnieuwe ontwikkelingen wat bibliotheekmanagement en de evoluties van de digitale bibliotheek betreft.e) Grensoverschrijdende samenwerkingAls grensgemeente maken ook Nederlanders gebruik van de bibliotheek van Sint-Gillis-Waas,voornamelijk inwoners van het Nederlandse Clinge bezoeken de uitleenpost De Klinge. Nederlandersmaken 4,5% uit van het totale lenersaantal. Sinds 1995 hebben de gemeente Sint-Gillis-Waas met degemeente Hulst en de bibliotheek van Hulst hierover een overeenkomst: Nederlanders kunnen aandezelfde voorwaarden als Belgen lid worden en de bibliotheek Hulst kent jaarlijks een bedrag toe aanSint-Gillis-Waas om boeken aan te kopen.In de toekomst zullen initiatieven genomen worden om de samenwerking uit te diepen, door onderandere samen culturele activiteiten te organiseren.2.1.3 GemeentearchiefIn augustus 2005 werd er een gemeentelijke archiefdienst opgericht. De archivaris omschrijft demissie van de archiefdienst als volgt: “De oude bestuursdocumenten van Sint-Gillis-Waas, Sint-13Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Pauwels, De Klinge en Meerdonk zijn unieke bronnen voor onze lokale geschiedenis en getuigen vande vele inspanningen die onze voorouders hebben geleverd om onze gemeente op te bouwen. Degemeentearchieven hebben in het verleden echter nooit de aandacht gekregen die ze verdienden. Dekerntaak van het gemeentearchief is zorgen voor een goed beheer van deze unieke documentenzodat ze bewaard blijven voor toekomstige generaties en toegankelijk worden voor het publiek en degemeentelijke administratie.”2.1.3.1 Toegankelijkheida) InfrastructuurNa een korte inloopperiode werd de archiefdienst ondergebracht in het oude politiecommissariaat inhet centrum van de gemeente waar ook het grootste deel van de archiefdocumenten werdenbewaard. De bewaaromstandigheden van deze archieven lieten ernstig te wensen over. In de zomervan 2006 werd er een nieuw archiefdepot in gebruik genomen met een mobiel rekkensysteem waarineen belangrijk deel van de archiefcollectie in goede omstandigheden bewaard kan worden.De opening van een leeszaal in januari 2007 was een nieuwe belangrijke stap in de uitbouw van dearchiefdienst. Bezoekers kunnen de archieven raadplegen in de leeszaal op maandagvoormiddag van8u30 tot 12 uur, op donderdagnamiddag van 13u30 tot 17 uur en na afspraak.b) GebruikersDe archiefdienst ontvangt op jaarbasis om en bij de tweehonderd bezoekers. Het grootste deel vandeze vorsers is bezig met stamboomonderzoek. Verder beantwoordt de archivaris gemiddeld eenvijftigtal vragen per jaar in verband met genealogie of de geschiedenis van de gemeente. Naast dezepublieke gebruikers wordt het archief ook geregeld geraadpleegd door andere gemeentediensten. Zokomt de afdeling Ruimtelijke Ordening wekelijks bouwplannen ontlenen uit het omvangrijkebouwvergunningenarchief.2.1.3.2 Aanbod en dienstverleninga) InformatieHet gemeentearchief bewaart in de eerste plaats het modern archief (1796-1977) van Sint-Gillis-Waasen van de drie deelgemeenten De Klinge, Meerdonk en Sint-Pauwels. In dit modern archief vindt mende belangrijkste documenten terug die door de gemeentebesturen zijn opgemaakt bij het uitoefenenvan hun taken. Verder beheert het gemeentearchief enkele stukken uit het oud archief van Sint-Gillis-Waas. Zo kunnen geïnteresseerde bezoekers onder meer parochierekeningen en resolutieboekenraadplegen uit het verre verleden van deze gemeente. In de leeszaal staat er een kleine collectie methistorische naslagwerken ter beschikking van de onderzoeker.b) PersoneelHet gemeentearchief heeft slechts één personeelslid. De openingsuren van de leeszaal worden bijafwezigheid van de archivaris gewaarborgd door personeel van de bibliotheek. Door het miniemepersoneelsbestand moet het aantal publieksactiviteiten beperkt blijven. Het beheer van het archief isimmers erg arbeidsintensief.c) PubliekswerkingHet gemeentearchief organiseert jaarlijks minstens één publieksactiviteit om een breder publiek telaten kennis maken met archiefdocumenten. Zo werden er de voorbije jaren onder meertentoonstellingen opgezet rond de geschiedenis van het onderwijs, de waarde vanarchiefdocumenten, de geschiedenis van de jaarmarkt en de geschiedenis van Meerdonk. Verder namhet gemeentearchief deel aan de intergemeentelijke archiefprojecten „Archief op het spoor‟ en „HetWaasland-in-stukken‟.2.1.3.3 Samenwerkinga) Lokale partnersHet gemeentearchief werkt samen met andere gemeentediensten zoals de afdeling Cultuur enToerisme en de bibliotheek. De Heemkundige Kring De Kluize vzw is een belangrijke partner voor deorganisatie van lokale erfgoedactiviteiten.14Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

) StreekgerichtHet gemeentearchief maakt deel uit van de erfgoedgemeenschap van het Waasland en neemt indienmogelijk deel aan de erfgoedactiviteiten die door de Erfgoedcel Waasland worden georganiseerd. Degemeentearchivaris is ook lid van de adviesgroep van de Erfgoedcel Waasland. Verder neemt dearchivaris deel aan het „Waas Archieven Overleg‟, een informeel overlegorgaan van de Wasearchieven.2.2 De Gemeentelijke CultuurraadDe Gemeentelijke Cultuurraad is opgericht in 1992 en werkt sinds 2007 in zijn huidige vorm. 4 Dewerking van de Gemeentelijke Cultuurraad staat beschreven in het huishoudelijk reglement. Dithuishoudelijk reglement is goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 12 april 2007.Het secretariaat wordt opgenomen door personeel van de afdeling Cultuur & Toerisme.2.2.1 Raad van BestuurDe Raad van Bestuur komt maandelijks samen (behalve juli/augustus). Hun takenpakket bestaat uit:formuleren van adviezen betreffende de rechtstreekse uitvoering van beleidsbeslissingenvaststellen van de agenda van de Algemene Vergaderingvoorbereiding van de Algemene Vergaderinguitwerking en organisatie van activiteiten, die voorgesteld werden door de AlgemeneVergadering en goedgekeurd werden door het schepencollegehet eventueel oprichten van werkgroepenDe Raad van Bestuur heeft ook verschillende werkgroepen (vb: werkgroep Kunst en Evenementen,werkgroep poëzie,…). De werkgroep Kunst & Evenementen houdt zich o.a bezig met de organisatievan Open Monumentendag, de werkgroep poëzie met de organisatie van de poëziewedstrijd,…Een van de activiteiten die de Raad van Bestuur uitwerkt, is de cultuurbeurs. Tijdens deze beurskunnen alle culturele verenigingen van de gemeente zich voorstellen aan de inwoners. Ook depoëziewedstrijd Leo Vercruyssen is ondertussen een vaste waarde.2.2.2 Algemene VergaderingDe Algemene Vergadering bestaat uit zeven geledingen. Deze indeling is vastgelegd bij hetcultuurdecreet. In elke geleding kunnen zowel deskundigen als afgevaardigden van cultureleverenigingen zetelen.Geleding 1 - Beeldende kunsten, taal en letterenGeleding 2 - Podiumkunsten, film, fotografie, radio-omroep en televisieGeleding 3 - Muziek- en volkskunstenGeleding 4 - Socio-culturele verenigingenGeleding 5 - Cultuurspreidende verenigingenGeleding 6 - Vrijetijdsbesteding, toerisme en permanente opvoedingGeleding 7 - Cultureel patrimonium, musea, culturele en wetenschappelijke instellingenDe Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Cultuurraad heeft volgende bevoegdheden:aanstelling en ontslag van de leden Algemene Vergaderingadviesverlening inzake cultuurbeleidvoorstellen formuleren tot de organisatie van de eigen activiteitenverkiezing van voorzitter, ondervoorzitter en penningmeestersamenstelling van de Raad van Bestuurwenselijkheid voor het oprichten van werkgroepen4 De samenstelling van de Gemeentelijke Cultuurraad vindt u in bijlage.15Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2.3 Beheersorgaan Openbare Bibliotheek en Gemeenschapscentrum DeRouteHet beheer van de plaatselijke openbare bibliotheek en het gemeenschapscentrum is in handen vande gemeenteraad en van het beheersorgaan. De bibliothecaris en de cultuurbeleidscoördinatorzetelen ambtshalve als secretaris.Het beheersorgaan is samengesteld uit 5 politieke afgevaardigden als vertegenwoordigers van deopenbare bibliotheek, 5 politieke afgevaardigden als vertegenwoordigers van hetgemeenschapscentrum, 5 vertegenwoordigers namens de gebruikers van de bibliotheek en 5vertegenwoordigers namens de gebruikers van het gemeenschapscentrum De Route (2vertegenwoordigers uit de gemeentelijke cultuurraad, 1 vertegenwoordiger uit de gemeentelijkeseniorenraad, 1 vertegenwoordiger namens de gemeentelijke jeugdraad en 1 vertegenwoordigernamens het gemeentelijk Tempuscomité). De bibliothecaris en de cultuurbeleidscoördinator zijnambtshalve secretaris. 5Dit zijn de bevoegdheden 6 van het beheersorgaan ten aanzien van de gemeentelijke openbarebibliotheek.:1 Het beheersorgaan adviseert de opmaak van het gemeentelijke bibliotheekbeleidsplan.2 Het beheersorgaan stelt, samen met de bibliothecaris, jaarlijks een actieplan op dat de actiesbevat die in het komende jaar zullen worden ondernomen ter uitvoering van hetbibliotheekbeleidsplan. Dit actieplan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het college vanburgemeester en schepenen.3 Het beheersorgaan stelt, samen met de bibliothecaris, jaarlijks een werkingsverslag op datbeschrijft hoe het actieplan in het voorbije jaar werd uitgevoerd. Dit werkingsverslag wordt tergoedkeuring voorgelegd aan het college. Eventuele afwijkingen ten aanzien van het actieplanworden uitdrukkelijk gemotiveerd.4 Het beheersorgaan heeft een adviserende bevoegdheid ten aanzien van de inrichtendeoverheid voor alle aspecten van het bibliotheekbeleid (werking, inrichting en uitrusting,financieel beleid…). Zo werkt het beheersorgaan mee aan het respecteren van de wettelijkeopdrachten van de bibliotheek zoals opgesomd in het decreet van 13 juli 2001 betreffende hetlokaal cultuurbeleid.Om zijn bevoegdheden daadwerkelijk te kunnen uitoefenen heeft het beheersorgaan recht opinformatie ten aanzien van alle beleidsbeslissingen van de inrichtende overheid betreffende debibliotheek.Hierna volgen de bevoegdheden van het beheersorgaan ten aanzien van het gemeenschapscentrum:1 Het beheersorgaan beschikt over adviesrecht over alle aspecten van het beheer van hetgemeenschapscentrum (zoals bij verbouwingswerken, inrichting en uitrusting, het financiëlebeleid, het opstellen van het huishoudelijke reglement en gebruiksreglementen, deconcessiecontracten en de huurovereenkomsten…)2 Het beheersorgaan geeft advies over het cultuurbeleidsplan in verband met de onderdelenover het gemeenschapscentrum.3 Binnen de perken van de beschikbare middelen heeft het beheersorgaan beslissingsbevoegdinzake de eigen culturele programmatie van het gemeenschapscentrum.4 Het beheersorgaan is bevoegd voor de concretisering van het cultuurbeleidsplan i.v.m. deonderdelen over het gemeenschapscentrum.5 Het beheersorgaan is bevoegd voor het opstellen van de activiteitenkalender van hetgemeenschapscentrum, zowel wat de eigen activiteiten betreft als deze van derden.Om zijn bevoegdheden daadwerkelijk te kunnen uitoefenen heeft het beheersorgaan recht opinformatie over alle beleidsbeslissingen van de inrichtende overheid betreffende hetgemeenschapscentrum.5 De samenstelling van het Beheersorgaan vindt u in bijlage.6 Volgens het huishoudelijk reglement van het Beheersorgaan Openbare Bibliotheek en Gemeenschapscentrum De Route16Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2.4 Culturele infrastructuur2.4.1 Gemeentelijke infrastructuurDe gemeente beschikt over volgende zalen die gehuurd kunnen worden:Polyvalente zalenBibzaal, Kerkstraat 101, 9170 Sint-Gillis-WaasDe Klingenaar, Kieldrechtstraat 12, 9170 De KlingeGC De Route, Stationstraat 201 bus 1, 9170 Sint-Gillis-Waas- Tribunezaal- Ontspanningszaal- FuifzaalRoomanmolen, Pastorijwegel, 9170 Sint-PauwelsVergaderzalenLokaal Goukensberg, Kieldrechtstraat nabij sporthal Molenberg, 9170 De KlingeBovenlokaal Dries 30, Dries 30, 9170 Sint-PauwelsRefter GOM, Margrietstraat 14, 9170 MeerdonkGC De Route, Stationstraat 201 bus 1, 9170 Sint-Gillis-WaasDe gemeentelijke culturele zalen/lokalen kunnen tot nu toe enkel gereserveerd worden door erkendeverenigingen van Sint-Gillis-Waas. Enkel de tribunezaal en ontspanningszaal in GC De Route kunnenook door anderen worden gereserveerd. Het spreekt voor zich dat het gemeentebestuur instaat voorhet onderhoud, de uitrusting en o.a. de betaling van de billijke vergoeding van deze infrastructuur.2.4.2 Andere culturele infrastructuurNaast de gemeentelijke lokalen betaalt het gemeentebestuur tevens de billijke vergoeding voorlokalen die geen eigendom zijn van de gemeente, maar die wel door verenigingen van de gemeenteworden gebruikt. Deze lokalen mogen niet commercieel worden uitgebaat. De uitbater/verenigingmoet zelf een aanvraag indienen bij het gemeentebestuur. Voor de volgende lokalen van cultureleverenigingen neemt het gemeentebestuur de billijke vergoeding op zich:Jeugdhuis Den Biel (Sint-Gillis-Waas)Parochiehuis De KlingeSaleghemkring (Meerdonk)Parochiaal Dienstencentrum (Sint-Pauwels)ACW Lokaal (Sint-Gillis-Waas)De Kwakzalver (Sint-Gillis-Waas)Theater Tsoeflurken (Sint-Gillis-Waas)Bovenzolken (Sint-Pauwels)Den Beneen (Sint-Pauwels)Een aantal verenigingen krijgen een terugbetaling van het gemeentelijke deel van de onroerendevoorheffing voor hun verenigingslokaal. Door deze tegemoetkomingen wil het gemeentebestuurverenigingen stimuleren om hun infrastructuur ook open te stellen voor andere verenigingen.2.5 De verenigingenHet verenigingsleven is in Sint-Gillis-Waas goed uitgebouwd. Er zijn ongeveer 75 cultureleverenigingen actief. Daarbovenop zijn er diverse sport-, jeugd- en seniorenverenigingen. Door waarmogelijk samen te werken met verenigingen kunnen in Sint-Gillis-Waas meer mensen bereikt worden,zonder elkaars „concurrent‟ te zijn. De uitbreiding van deze lokale samenwerking is in dezebeleidsperiode een belangrijk aandachtspunt.In bijlage vindt u de lijst van de culturele verenigingen die lid zijn van de gemeentelijke cultuurraad, delijst van de culturele verenigingen die een toelage krijgen en de lijst van de seniorenverenigingen.17Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2.6 De gemeentelijke comités2.6.1 Gemeentelijke FeestcomitésIn elke deelgemeente van Sint-Gillis-Waas is er een gemeentelijk feestcomité dat jaarlijks betoelaagdwordt voor de organisatie van de kermissen, jaarmarkten en andere, vaak culturele, activiteiten. Degemeentelijke feestcomités kunnen ook rekenen op administratieve ondersteuning.2.6.2 Gemeentelijk TempuscomitéHet gemeentelijk Tempuscomité stelt elke seizoen een cultureel programma samen in GC De Route.Het Tempuscomité vindt zijn oorsprong binnen de gemeentelijke cultuurraad van Sint-Gillis-Waas.Naar aanleiding van de organisatie van het massaspel TEMPUS in 2001 was het belangrijk dedoelstelling in gedachten te houden: “het organiseren van grootschalige culturele initiatieven die dewerking van de plaatselijke verenigingen overstijgt.”De gelden die ter beschikking werden gesteld door de gemeente, provincie en privé partners dienengoed besteed te worden. Sindsdien vonden reeds tal van initiatieven plaats. Het GemeentelijkTempuscomité bestaat uit een afvaardiging van de gemeentelijke cultuurraad, de gemeenteraad eneen aantal privé participanten. Met de komst van het gemeenschapscentrum De Route besliste hetbestuur van het gemeentelijke Tempuscomité mee te participeren in het cultureel aanbod op degemeente.Producties die de 'normale' werking van de verenigingen overstijgen krijgen de voorkeur. Hetgemeentelijk Tempuscomité programmeert maandelijks een podiumvoorstelling.Organisatorisch werkt het gemeentelijk Tempuscomité nauw samen met het gemeentebestuur. Dekaartenverkoop wordt gecentraliseerd in de infobalie van het gemeenschapscentrum.18Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Participatieproces1Het cultuurbeleidsplan van Sint-Gillis-Waas is een plan dat gedragen wordtdoor de inwoners van Sint-Gillis-Waas. Een intensief participatieproces ligt aande basis van de geformuleerde doelstellingen in dit beleidsplan. In dithoofdstuk beschrijven we de samenstelling van de stuurgroep, deverschillende inspraakmomenten die in de zomer van 2009 plaatsvonden en debetrokkenheid van de adviesorganen bij het ontwerp van het cultuurbeleidplan.19Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1 StuurgroepDe stuurgroep van het cultuurbeleidsplan bewaakte het planningsproces tot en met het uiteindelijkeplan. Bijgevolg lag de vergaderfrequentie vrij hoog.Op de agenda van de stuurgroep stond:het sturen van het planningsproceshet bepalen van stakeholders, te bevragen personen, groepenhet bepalen van inspraakmomentenhet bespreken van maatschappelijke trends met een invloed op het cultuurbeleidhet ontwerp en de coördinatie beleidsplanhet vastleggen van de strategische en operationele doelstellingengedragenheid creërenDe stuurgroep werd samengesteld met vertegenwoordigers van het beleid, de administratie en deadviesorganen. Aan de Gemeentelijke Cultuurraad en het Beheersorgaan Openbare Bibliotheek enGemeenschapscentrum De Route werd gevraagd om een vertegenwoordiger aan te duiden.Volgende samenstelling werd goedgekeurd door het College van burgemeester en schepenen:schepen van Cultuur S. De Beule, voorzittercultuurbeleidscoördinator T. De Maeyer, secretarisschepen van Toerisme M. Meulsectorhoofd Burger- en Welzijnszaken R. Meersschaertbibliothecaris K. De Smitarchivaris K. Collemanafgevaardigde van de gemeentelijke cultuurraad: R. Van Passel2 afgevaardigden van het beheersorgaan openbare bibliotheek en gemeenschapscentrum De Route:K. Verhelst en L. Van VlierbergheDe stuurgroep kwam bijeen op 18 mei, 3 juni, 22 juni, 9 juli, 5 augustus, 2 september, 23 september, 7oktober, 21 oktober en 27 oktober 2009. Bovendien moet gezegd worden dat de leden van dezestuurgroep een actieve bijdrage hebben geleverd voor de begeleiding van de verschillendeinspraakmomenten en voor de voorbereidingen van de vergaderingen.De stuurgroep blijft bestaan na de opmaak van dit cultuurbeleidsplan. De leden zullen immers opregelmatige basis betrokken worden bij de opmaak van de jaarplannen, de evaluatie en de organisatievan toekomstige inspraakmomenten.2 InspraakmomentenBij de voorbereidingen van de opmaak van dit cultuurbeleidsplan werd veel zorg besteed aan hetuitwerken van een manier waardoor zo veel mogelijk inwoners van Sint-Gillis-Waas op eenlaagdrempelige manier konden participeren. Uiteindelijk besliste de stuurgroep om in elkedeelgemeente een cultuurcafé te organiseren. Gezien het grote percentage senioren en jeugd in degemeente, werden voor hen specifieke, meer doelgroepgerichte cultuurcafés ingericht. Verenigingenkonden hun mening kwijt tijdens een Cultuurklap voor verenigingen.Deze cultuurcafés werden bekendgemaakt via een huis-aan-huisbedeling in elke brievenbus op hetgrondgebied, via mailings naar verschillende adviesraden en via affiches en flyers.Voor de begeleiding van deze inspraakmomenten werd beroep gedaan op een externe moderator. Destuurgroep ging hiervoor op zoek naar iemand die niet in de gemeente woont of actief is maar die degemeente wel kent, voldoende affiniteit heeft met lokaal cultuurbeleid en die ervaring heeft metgroepsbegeleiding. De stuurgroep heeft deze kwaliteiten teruggevonden in Steven Verschoore die ineen vroeger professioneel leven regiojournalist was en heden tewerkgesteld is bij vzw De Spiegel,concertorganisator in Sint-Niklaas.Alle gegevens die verkregen werden tijdens de inspraakmomenten, zijn genotuleerd en gerangschiktvolgens sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen. Deze vormden uiteindelijk, samen met de20Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

conclusies van de stuurgroep uit de andere gemeentelijke beleidsplannen en de besprekingen vanverschillende trends, de basis voor de doelstellingen in dit cultuurbeleidsplan.2.1 Cultuurcafés in elke deelgemeenteDe autosnelweg E34 splitst Sint-Gillis-Waas letterlijk in twee waardoor de mobiliteit tussen deverschillende deelgemeenten niet voor iedereen evident is. In elke deelgemeente heerst nog een sterkgemeenschaps- en dorpsgevoel. Om gedragenheid te creëren voor dit cultuurbeleidsplan bij ALLEinwoners, vond de stuurgroep het belangrijk om in elke deelgemeente een inspraakmoment teorganiseren.Deze cultuurcafés werden effectief georganiseerd in lokale horecazaken met de bedoeling om zo eenbreder publiek te bereiken dan diegenen die sowieso al actief zijn in verenigingen en/of adviesraden.Deze methode was bijzonder innovatief en nooit eerder gezien in Sint-Gillis-Waas. Bijgevolg kendedeze formule een wisselend succes qua opkomst. Diegenen die participeerden aan de cultuurcaféswaren enthousiast over de manier waarop ze bevraagd werden en vonden het een lovenswaardiginitiatief.Tijdens de cultuurcafés konden de deelnemers aan de hand van enkele stellingen, vragen envoorbeelden hun opmerkingen en ideeën geven over en voor het huidige en toekomstige cultuurbeleidin de gemeente. Volgende thema‟s werden uitgebreid besproken:erfgoedgemeenschapsvormingcultuur en de lokale overheidcultuur voor iedereenorganisatie van cultuurruimte voor cultuurDaarnaast werd er via anonieme post-its ook gepolst naar de persoonlijke beleving van cultuur ennaar wat men graag gerealiseerd wil zien over 10 jaar.In Meerdonk (5 deelnemers) resulteerde het cultuurcafé in een rondetafelgesprek, in Sint-Gillis-Waas(+/- 20 deelnemers) en De Klinge (14 deelnemers) werden enquêtes afgenomen en in Sint-Pauwelswerd het cultuurcafé door de povere opkomst (1 deelnemer) noodgedwongen een interview.2.2 Cultuurontbijt voor seniorenDe senioren in Sint-Gillis-Waas werden ondermeer via de seniorenraad opgeroepen om deel tenemen aan een gratis cultuurontbijt op zaterdag 27 juni in het hoofdgebouw van de OpenbareBibliotheek. De bedoeling was om tussen koffie en koek dezelfde thema‟s als tijdens de cultuurcaféste bespreken tijdens een rondetafelgesprek. Het cultuurontbijt kende een magere opkomst met 3deelnemers. Hun inbreng was echter heel waardevol.2.3 Cultuurcafé in JH Den BielPraten over „cultuur‟ is niet meteen iets waarop de gemiddelde jongere zit te wachten op eenvrijdagavond. En dat was meteen ook de boodschap die we gekregen hebben van de jongerenwaarmee we gepraat hebben tijdens een cultuurcafé in jeugdhuis Den Biel op vrijdag 26 november.Door de manier waarop ze aangesproken werden, bleken de meeste aanwezigen in het jeugdhuis,plots toch iets te zeggen over „cultuur‟. Al was de belangrijkste boodschap die ze meegaven om dezaken te benoemen zoals ze zijn: een film is een film en geen „culturele activiteit‟.Ongeveer 10 vaste deelnemers gaven antwoorden op volgende vragen:Wat zijn jullie noden en behoeften op het vlak van cultuur?Doe je aan cultuur in de eigen gemeente of liever in de school- of studentenstad?Zou je deelnemen indien er kortingen of specifieke voorstellingen zijn?Wat zijn leuke plaatsen in Sint-Gillis-Waas?Ga je hier naar de bib en waarom of waarom niet?Hoe wil je geïnformeerd worden over culturele activiteiten?Hoe ga je naar activiteiten?21Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

De jongeren vonden het knap dat ze op deze manier betrokken partij zijn bij het beleidsplan en gavenaan om ook in de toekomst hiervoor aanspreekbaar te zijn, mits aangepaste communicatie.2.4 Cultuurklap voor verenigingenNa de organisatie van de eerder beschreven inspraakmomenten, uitte de stuurgroep de bezorgdheidover het feit dat de verenigingen de weg naar de cultuurcafés niet hadden gevonden. Blijkbaar was inde communicatie niet duidelijk dat ook verenigingen welkom waren op de cultuurcafés. Daarom werder een extra cultuurklap voor verenigingen georganiseerd in de Openbare Bibliotheek, meteen ook hetmeest succesvolle inspraakmoment qua opkomst. Voor deze cultuurklap werden alle cultureleverenigingen, alle jeugdverenigingen en alle seniorenverenigingen uitgenodigd.Meer dan 80 deelnemers namen deel aan 3 gesprekstafels over:Erfgoed- en toerismebeleid als fundamentele onderdelen van ons cultuurbeleidCultuur als bindmiddel tussen groepen en individuen (over gemeenschapsvorming)Het gemeentebestuur stimuleert, ondersteunt en verrijkt het culturele aanbod (over de rol vanhet gemeentebestuur)Bij aankomst kreeg elke deelnemer 2 post-its waarop ze anoniem op de ene post-it een antwoordgaven op de vraag “Wat is cultuur voor u?” en op de andere post-it een antwoord gaven op de vraag“Wat wil u over 10 jaar gerealiseerd zien in onze gemeente op het vlak van cultuurbeleid?”. Deze postitswerden verzameld en zichtbaar gemaakt op de muren.Alle deelnemers werden bij aanvang verzocht om zich op te delen over de drie gesprekstafels. Indiener meerdere vertegenwoordigers aanwezig waren van 1 vereniging, werden zij aangemoedigd om zichte verspreiden over de 3 gesprekstafels. De deelnemers konden echter op elk moment vangesprekstafel veranderen. Elke gesprekstafel werd gemodereerd en genotuleerd door leden van destuurgroep. De moderators kregen een leidraad met vragen en stellingen. Onze externe begeleiderging van tafel naar tafel om indien nodig extra input te geven.Op vraag van de verenigingen engageert het gemeentebestuur zich om deze cultuurklap jaarlijks teherhalen.3 AdviesHet cultuurbeleidsplan was een vast agendapunt op elke maandelijkse bijeenkomst van deGemeentelijke Cultuurraad en van het Beheersorgaan Openbare Bibliotheek enGemeenschapscentrum De Route. Zo werden ze betrokken bij de planning van het participatieproces,de gegevensverzameling en het formuleren van de doelstellingen.Tijdens de algemene vergadering van de gemeentelijke cultuurraad op 20 oktober 2009 werden dedoelstellingen uitgebreid voorgesteld. Verenigingen konden vanaf dan hun opmerkingen en ofaanvullingen meedelen aan de raad van bestuur of rechtstreeks bij de afdeling Cultuur & Toerisme.Zo waren er ondermeer de suggesties om de indicatoren te specificeren en om bepaaldedoelstellingen en acties anders te formuleren. Deze opmerkingen werden besproken door destuurgroep en weerhouden. Verschillende verenigingen lieten ook weten dat ze zich konden vinden inde vooropgestelde doelen in het ontwerpplan.Op 18 november 2009 kwam de raad van bestuur van de gemeentelijke cultuurraad bij elkaar om eenadvies over het ontwerp van dit cultuurbeleidsplan te formuleren.Ook het beheersorgaan openbare bibliotheek en gemeenschapscentrum De Route kreeg in oktobereen toelichting bij de doelstellingen en formuleerde een advies op 25 november.22Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

AnalyseAlle gegevens die verkregen werden na intern onderzoek, na de besprekingvan maatschappelijke trends en na verschillende inspraakmomenten werdenzorgvuldig in kaart gebracht en in acht genomen bij het formuleren van dedoelstellingen. Hieraan werd de uiterste zorg besteed om er zeker van te zijndat de doelstellingen kloppen met de realiteit en de behoeften op lokaal niveau.23Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1 Interne analyseNaast de verdieping in de maatschappelijke en culturele context van Sint-Gillis-Waas werden deandere gemeentelijke beleidsplannen onderzocht op raakpunten met het lokale cultuurbeleid.Volgende beleidsplannen werden onder de loep genomen:algemeen beleidsprogramma Sint-Gillis-Waas 2008-2012bibliotheekbeleidsplan 2008-2013lokaal sociaal beleidsplan 2008-2014jeugdbeleidsplan 2008-2013Daarnaast werden ook het strategisch plan van Toerisme Waasland en de Erfgoedconvenant Landvan Waas doorgelicht.Er werd vastgesteld dat volgende behoeften domeinoverschrijdend zijn:ontmoetingskansensamen kunst beoefenenleeromgevingen creëreneen veelzijdig aanbod voor een divers publiekgemeentelijke instellingen die een actieve rol hebben in het cultuurbeleiddigitale cultuurbelevingtoegang tot het lokale erfgoedgoede communicatiekanalen en informatielaagdrempeligheidaandacht voor specifieke doelgroepen2 Externe analyse2.1 Algemene tendensenDe stuurgroep maakte dankbaar gebruik van de trendnota‟s die het steunpunt voor lokaalcultuurbeleid (LOCUS) ter beschikking stelt. Tijdens verschillende vergaderingen kwamen volgendethema‟s aan bod:erfgoedgemeenschapsvorminglevenslang & levensbreed lerenbestuurlijke contextinterculturaliserenaanbod, spreiding & participatiee-cultuurElke trendnota werd voorbereid door een lid van de stuurgroep die vervolgens een selectie maaktevan minstens 10 werkvragen. Na een inleiding over de trend werden de werkvragen bediscussieerddoor de stuurgroep. Deze besprekingen hielpen de stuurgroep om bepaalde doelstellingen te verfijnenen om stil te staan bij minder voor de hand liggende culturele thema‟s. De besprekingen werdenintegraal opgenomen in de verslaggeving van de stuurgroep.Naar aanleiding van de bespreking van de trendnota‟s kregen o.a. volgende thema‟s meer aandachtin dit cultuurbeleidsplan:een platform voor lokale kunstenaars om hun werk te tonensamenwerking met regionale actoren.informatie en communicatie naar de inwoners24Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2.2 InspraakmomentenDe gegevens die verzameld werden tijdens de verschillende inspraakrondes, werden opgedeeld insterktes, zwakten, kansen en bedreigingen. De stuurgroep baseerde zich ook op deze gegevens omhet doelstellingenkader op te maken. Hieronder vindt u het overzicht van de belangrijkste conclusies.SterktenErfgoedEr is een goede link tussen het lokale erfgoed entoerisme (wandel- en fietsroutes). (OD 3.5,3.6 & 3.7)Er zijn in de verschillende deelgemeentenbelangrijke bezienswaardigheden, gebouwen,kunstwerken en tradities die de moeite zijn.(OD 2.2 & 3.1)ZwaktenErfgoedDe promotie van ons erfgoed kan beter. (OD 3.5)Er zijn al een aantal historisch waardevollegebouwen verloren gegaan omdat er te weinigaandacht voor was. (OD 3.1)GemeenschapsvormingAlle leeftijden hebben wel iets waarin ze zich kunnenverenigen. (OD 5.3 & 5.4)Buurtfeesten zijn belangrijk voor een goede bandtussen de buren. (OD 5.3)Buurtfeesten en braderijen zijn een belangrijkemanier om te integreren in een nieuwe gemeente.(OD 5.3)Wijkfeesten zijn betaalbaar en vinden plaats op eenneutrale plaats. (OD 5.3)GemeenschapsvormingHet kost moeite om een buurtfeest te organiseren.(OD 5.3)Cultuur & lokale overheidLogistieke steun is waardevoller dan financiële steun(ook qua kostprijs) (OD 5.3)Er is voldoende aanbod door de comités en deverenigingen in combinatie met het gemeentelijkaanbod. (OD 2.1)Het gemeentelijk vormingsaanbod is goed qua talenen computergebruik, voor andere vormingsnodenstaan de verenigingen in. (OD 2.4)Het is een goede zaak dat de meeste initiatievenvanuit de cultuurraad vertrekken. (OD 2.1)De bibliotheek heeft een mooi aanbod en biedt eengoede service. (OD 2.5 & 5.7)Cultuur & lokale overheidEr moet gewerkt worden aan de communicatie enpromotie van het culturele aanbod. (OD 4.1)Het gemeentebestuur moet organiseren want andersgeraakt het niet georganiseerd. (OD 2.2)Cultuur voor iedereenEr is een divers cultureel aanbod voor een breedpubliek. (OD 2.1)De meeste activiteiten trekken verschillendegeneraties aan. (OD 4.4)Cultuur voor iedereenEr is te weinig aanbod voor de jeugd en voorscholen. (OD 4.4)Organisatie van cultuurEen maandblad over cultuur zou interessant zijn.(OD 4.1)De halfjaarlijkse culturele folder is een goed begin.(OD 4.1)Organisatie van cultuurIn het gemeentelijk infoblad komen de verenigingenbijna niet aan bod. (OD 4.2)Er is bijna geen digitale communicatie. (OD 4.1)De werving van informatie is moeilijk. (OD 4.1)Ruimte voor cultuurEr is voldoende infrastructuur voor cultuurbeleving(OD 1.1)Het gemeenschapscentrum is een knappe realisatie.(OD 1.1)Ruimte voor cultuurHet gemeenschapscentrum ligt niet in het centrumvan Sint-Gillis-Waas. (OD 1.2)Te weinig vergaderlokalen voor groepen van 50 tot100 mensen met drankgelegenheid. (OD 1.2)Er is geen gemeentelijke infrastructuur die geschiktis voor tentoonstellingen en eetfestijnen. (OD 1.2)Niet elke deelgemeente is even rijk bedeeld metfaciliteiten. (OD 1.2)25Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

KansenErfgoedVernieuwing brengen in traditionele feesten.(OD 2.2)Meer investeren in erfgoed en beeldende kunsten.(OD 3.1, 3.6, 3.7 en OD 2.8)Spoorwegmuseum maken/opwaarderen.Herwaardering van de kermis en jaarmarkt is eenaandachtspunt voor de toekomst. (OD 2.2)Inventaris maken van alle waardevol onroerenderfgoed. (OD 3.1)Borden met uitleg straat- en wijknamen enbewegwijzering naar bezienswaardigheden.(OD 3.5)BedreigingenErfgoedDoor urbanisatie gaan de originele dorpszichten enzelfs belangrijke gebouwen verloren. (OD 3.1)GemeenschapsvormingVooral logistieke ondersteuning is heel belangrijk bijhet organiseren van buurtfeesten. (OD 5.3)Meer cultureel leven in de parochiezalen en tijdensde wintermaanden. (OD 2.1)GemeenschapsvormingDoor de stadsvlucht is Sint-Gillis-Waas eeninteressante woongemeente voor mensen die verderweinig binding hebben in de gemeente. (OD 1.5)Buurtfeesten mogen ook niet te groot worden wantdan gaat het aan de doelstelling voorbij. (OD 5.3)Mensen blijven soms te lang plakken in eenvereniging. (OD 5.5)De vergrijzing van de verengingen. (OD 4.1)Cultuur & lokale overheidHet gemeentebestuur moet leemtes invullen en heeftbijgevolg ook een programmerende rol. (OD 2.1)Het gemeentebestuur kan als netwerkbeheerderoptreden om de agenda‟s op elkaar af te stemmenen de juiste gegevens te communiceren. (OD 5.2)Samenwerking met buurtgemeenten als er eenaanleiding toe is. (OD 5.2)Bepaalde projecten zouden op meer financiële steunmoeten kunnen rekenen: bijv. bij investeringen ofgrote projecten op breed cultureel vlak. (OD 5.4)De band tussen het gemeentebestuur en deverenigingen moet nauwer worden via begeleiding.(OD 5.2 & 5.7)Cultuur & lokale overheidDoor het huidige subsidiesysteem wordt de potverdeeld over alsmaar meer verenigingen en wordtde subsidie bijgevolg kleiner voor de individuelevereniging. (OD 5.4)Cultuur voor iedereenEen uitgebreider kortingsysteem of cultuurchequeskunnen bepaalde groepen over de streep trekkenom te participeren aan het culturele aanbod.(OD 4.4)Je kan meer specifieke doelgroepen bereiken doorsamen te werken met verenigingen en scholen.(OD 4.3)Uitleg over het aanbod werkt om mensen te werven.(OD 4.1)Cultuur voor iedereenSenioren zijn qua mobiliteit dikwijls afhankelijk vande belbus. (OD 1.2)Mobiliteit tussen de verschillende deelgemeenten isbeperkt. (OD 1.2)Organisatie van cultuurBundeling van krachten door verschillende culturelespelers. (OD 5.2)Aanpassen openingsuren van de bibliotheek.(OD 5.1)In het huidige aanbod zitten bekende koppen maardat mag nog uitgebreid worden. (OD 2.1)Organisatie van cultuurEr is een overaanbod in de regio. (OD 5.2)Er is het risico dat voorstellingen die deze week inSint-Gillis-Waas worden geprogrammeerd, de weekdaarna in een buurtgemeente staan (of omgekeerd).(OD 5.2)Het financieel risico is groter voor eenmaligeevenementen dan voor verenigingen die meerderekleinere activiteiten plannen. (OD 5.4)Ruimte voor cultuurEr zijn in Sint-Gillis-Waas verschillende sites en/ofbuitenlocaties voor cultuurbeleving.(OD 1.3, 1.4 & 1.5)Betere bekendmaking van de aanwezigeinfrastructuur. (OD 4.2)26Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

DoelstellingenMet de doelstellingen en acties diewe in dit hoofdstuk beschrijven,menen we goed gewapend te zijn omde komende 4 jaar in Sint-Gillis-Waasmet nog meer efficiëntie,gedragenheid, enthousiasme enkrachtdadigheid werk te maken vanhet lokale cultuurbeleid.27Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1 MissieDe gemeentelijke culturele actoren (in het bijzonder het gemeenschapscentrum, bibliotheek enarchief) willen in Sint-Gillis-Waas ondersteuning en impulsen geven aan alle inwoners en verenigingenin alle deelgemeenten om kansen tot ontspanning, ontmoeting, ontplooiing en cultuurbeleving binnenhandbereik te hebben. Dit realiseren we door een kwalitatieve dienstverlening die vraaggericht,efficiënt en klantvriendelijk is.Op deze manier dragen we bij tot een groter gemeenschapsgevoel en levenskwaliteit in onzegemeente.2 VisieSint-Gillis-Waas is een gemeente waar het goed is om wonen. Deze stelling willen we onder andererealiseren door het voeren van een geïntegreerd en kwalitatief cultuurbeleid waarin ontmoeting, eengevarieerd cultuuraanbod en de conservatie en ontsluiting van het cultureel patrimonium de pijlerszijn.Door ontmoeting leer je andere mensen kennen en bijgevolg ook dezelfde of andere gebruiken,ideeën en inzichten. Elkaar kunnen ontmoeten is dus een voorwaarde om de sociale cohesie teversterken.Want uit deze toevallige of georganiseerde bijeenkomsten van mensen ontspruiten vaak inspirerendeinitiatieven die het cultuuraanbod versterken. De gemeente Sint-Gillis-Waas wil er mee voor zorgendat dit aanbod gevarieerd, kwalitatief en aantrekkelijk is voor een breed publiek. Er mee voor zorgen,want we doen dat niet alleen maar in samenwerking met verschillende spelers in het culturele veld, oplokaal en regionaal niveau. We streven met andere woorden meer cultuur voor meer mensen na omeen grotere deelname aan cultuur te bereiken.Hetzelfde principe geldt voor het bewaren en het ontsluiten van ons cultureel patrimonium. We zijn inSint-Gillis-Waas fier op onze rijke geschiedenis en we willen dit de komende jaren meer in de verfzetten. In de eerste plaats doen we dit voor de inwoners zelf zodat bepaalde tradities in ere gehoudenworden. In tweede instantie om mensen van buiten de gemeente aan te trekken met een aantalcultuurtoeristische troeven.Bij het uitvoeren van onze doelstellingen hebben we oog voor alle inwoners en voor een efficiënte enkwaliteitsvolle dienstverlening.3 DoelstellingenkaderHierna volgen de strategische en operationele doelstellingen van Sint-Gillis-Waas voor de periode2010-2013. Een aantal acties worden verder gezet en er wordt initiatief genomen voor een aantalnieuwe acties. Deze zijn aangeduid met .28Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Strategische doelstelling 1In Sint-Gillis-Waasversterken we hetgemeenschapsgevoeldoor kansen te biedenvoor ontmoetingSint-Gillis-Waas heeft een rijk verenigingsleven, dat zorgt voor een sterk sociaal weefsel in degemeente. Bovenop de werking van de culturele verenigingen zorgen de verschillende gemeentelijkevrijwilligerscomités voor een gevarieerd programma waarbij mensen elkaar kunnen ontmoeten.Ongeveer 90 culturele verenigingen en gemeentelijke feestcomités in elke deelgemeente bieden eengevarieerd aanbod aan vrijetijdsbesteding. Jaarlijkse subsidies en het ter beschikking stellen vanzalen en materialen zijn vaste accenten in het gemeentelijke cultuurbeleid. Deze voorbeelden gevenweer dat het gemeentebestuur van Sint-Gillis-Waas bijzonder veel aandacht besteedt aan hetgemeenschapsgevoel en ruimte schept voor ontmoeting. Dit is een intentie die we ook de komendejaren willen waarmaken.Ondanks deze sterkte detecteren we een aantal bedreigingen waar we de komende jaren eenantwoord op willen geven.Allereerst is het dalende ledenaantal van de verenigingen een algemene trend. Door onder andere devergrijzing en het verminderende engagement voelen ook de verenigingen in onze gemeente datacties nodig zijn om het huidige bloeiende socio-culturele leven te continueren.Daarbovenop groeit de bevolking van Sint-Gillis-Waas sterk aan. Ondermeer door het landelijkekarakter en de ligging tussen de Antwerpse haven en centrumstad Sint-Niklaas is Sint-Gillis-Waas eenaantrekkelijke woongemeente. Ondanks het grote succes van verschillende wijkfeesten enbuurtcomités is het voor ingeweken bewoners echter niet evident om aansluiting te vinden bij hetlokale verenigingsleven enerzijds, en voor verenigingen is het niet gemakkelijk om deze nieuwkomerste bereiken anderzijds.29Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 1.1Het gemeenschapscentrum en de culturele zalen zijn permanent toegankelijk vooriedere vereniging of burgerinitiatief die een (sociaal-)culturele activiteit wilorganiserenMomenteel stelt het gemeentebestuur verschillende zalen ter beschikking om (sociaal-)cultureleactiviteiten te organiseren. Gemeenschapscentrum De Route in Sint-Gillis-Waas biedt 3vergaderzalen of leslokalen en 1 kleine ontspanningsruimte en 1 tribunezaal of 1 grote polyvalenteruimte. Verder is er in de hoofdbibliotheek nog een polyvalente (tentoonstellings-)ruimte diedesgewenst opgedeeld kan worden in 2 of 3 zalen. In deelgemeente De Klinge kan men terecht in DeKlingenaar en Goukensberg en in Sint-Pauwels bieden Dries 30 en het gelijkvloers van deRoomanmolen onderdak voor dergelijke activiteiten. Enkel in Meerdonk is er maar 1 gemeentelijkezaal, met name de refter van de GOM.Blijkbaar kent nog niet iedereen de mogelijkheden en de voorwaarden om gebruik te maken van dezezalen. Potentiële gebruikers zien soms door de bomen het bos niet meer wanneer ze de huidigegeldende reglementen er op na lezen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur evalueert jaarlijks het gebruik van de jaarverslagculturele zalen op basis van statistische gegevens.jaarlijks2 Het gemeentebestuur promoot het gebruik van de culturelezalen tijdens weekdagen.3 De gebruikers-, retributie en huishoudelijk reglementen van deculturele zalen worden geëvalueerd en eventueel aangepast.statistischegegevensbezetting zalenstatistischegegevensbezetting zalen2010 20104 In Sint-Gillis-Waas is er voldoende ruimte om fuiven teorganiseren in zalen, tenten of openlucht. aantal fuiven jaarlijksOD 1.2Elke deelgemeente beschikt in 2013 over infrastructuur voor de organisatie van(sociaal-)culturele activiteiten.Zoals hierboven beschreven beschikt de gemeente op het eerste gezicht over voldoende cultureleinfrastructuur. Het onderhoud en de uitrusting van deze zalen is echter een permanente bekommernis.Verder is er een gebrek aan faciliteiten voor het organiseren van eetfestijnen en tentoonstellingen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur onderzoekt mogelijkheden om te onderzoeksverslagstreven naar voldoende uitgeruste infrastructuur voor het infrastructuur 2013 organiseren van eetfestijnen en tentoonstellingen in elkedeelgemeente en werkt hiervoor indien mogelijk samen metprivate eigenaars/uitbaters.2 Het gemeentebestuur staat in voor het onderhoud van degemeentelijke zalen.3 Het gemeentebestuur onderzoekt de noodzaak aan een extralichtbrug in GC De Route.bezetting zalen,aantal cultureleactiviteiten in dedeelgemeentenonderzoeksverslaginfrastructuurjaarlijks2011 30Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 1.3De bibliotheek, het gemeenschapscentrum en andere culturele zalen zijn aangenameplekken om te vertoeven en creëren op die manier ontmoetingskansen.De bibliotheek werd na de opening in 2000 bekroond met de eretitel „Boekegem‟. Door de warmeinrichting kunnen de bezoekers in een aangename sfeer materialen zoeken en verblijven in debibliotheek. Meer openingsuren in de voormiddag kunnen het gebruik van de leeszaal en dus deverblijfsfunctie van de bibliotheek stimuleren.Ook bij de inrichting van het gemeenschapscentrum werd grote zorg besteed aan deze verblijfsfunctie.Vandaag kunnen we vaststellen dat men ook in deze opzet geslaagd is. De multifunctionaliteit, delage drempel en de inrichting van het gemeenschapscentrum zorgt voor een constant komen, blijvenplakken en gaan.Andere culturele zalen kunnen nog wat inspanningen op dit vlak gebruiken.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur staat in voor een aangepaste en gezellige aantal bezoekersinrichting van de bibliotheek en het gemeenschapscentrum omde verblijfsfunctie ervan te stimuleren.gevoerdeverblijfsinitiatievenjaarlijks2 De bibliotheek streeft naar een aanpassing van deopeningsuren.3 Het gemeentebestuur onderzoekt hoe de akoestiek van depolyvalente zaal in De Klinge verbeterd kan worden.4 Het gemeentebestuur voorziet het nodige logistieke materiaal inde culturele zalen.aantal enspreidingbezoekers enledenstatistischegegevensbezetting zalenvervanging enuitbreidinglogistiekevoorzieningen20112010jaarlijksOD 1.4Inwoners krijgen de kans om samen te repeteren.Vooral de jeugd is op zoek naar ruimte om samen muziek te beoefenen. In het kader van hetjeugdbeleidsplan werden al enkele stappen ondernomen om bepaalde mogelijkheden te onderzoeken.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur doet onderzoek naar de haalbaarheid verantwoordingsnotavan repetitieruimte(n).jeugddienst 2010OD 1.5Bij de programmatie van culturele (buiten)activiteiten staat de ontmoetingsfunctietussen de inwoners voorop.Sint-Gillis-Waas investeert in ontmoeting door „culturele‟ activiteiten te organiseren. Er zijnverschillende plechtigheden en feestelijkheden waarop de bevolking wordt uitgenodigd maar die openuitnodigingen worden nog niet beantwoord door alle inwoners. Het gemeentebestuur wil extrainspanningen leveren om deze plechtigheden en feestelijkheden te ondersteunen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur heeft een coördinerende rol bij het aantalorganiseren van plechtigheden en ontvangsten.plechtigheden jaarlijks2 Het gemeentebestuur levert logistieke en financiëleondersteuning van feestelijkheden.en ontvangstenaantaluitleningengemeentelijkmateriaal enjaarlijks31Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

3 In samenwerking met plaatselijke verenigingen plant hetgemeentebestuur buitenactiviteiten in elke deelgemeente.totaal subsidieaantalactiviteiten 2013 4 De bibliotheek organiseert promotie- enleesbevorderingsactiviteiten waarbij ontmoeting wordtgestimuleerd.aantalactiviteiten endeelnemersjaarlijksOD 1.6Sint-Gillis-Waas heeft in het kader van gemeentelijke aangelegenheden aandacht voorhet internet als virtuele ontmoetingsplaats.Verschillende communitysites zijn vandaag voor veel mensen toegankelijk om bekenden en nieuwemensen te ontmoeten via het internet. De toepassingen van web 2.0 maken het ook mogelijk om zelfinhoud toe te voegen en op die manier de uitwisseling te stimuleren. Deze snel evoluerendetechnologie verdient de nodige opvolging. Door gebruik te maken van nieuwe digitale ontwikkelingenzien we vooral kansen op het vlak van promotie en reflectie over activiteiten.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur maakt gebruik van nieuwe media om webtoepassingen 2011 activiteiten aan te kondigen en uitwisseling over cultureleaangelegenheden te stimuleren.2 Personeelsleden volgen opleidingen over actueleopleiding 2010 webtoepassingen.32Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Strategische doelstelling 2In Sint-Gillis-Waasverrijken we het cultureleaanbod met extraimpulsenDe afgelopen 20 jaar werd er in Sint-Gillis-Waas veel geïnvesteerd in ruimte voor cultuurbeleving. In1990 werd de openbare bibliotheek officieel erkend. Nadien volgden de renovatie en nieuwbouw vanalle bibliotheekfilialen in de gemeente. Kroon op het werk was de opening van een nieuwe bibliotheekin 2000, waarvan het concept nu nog hedendaags is: „de verblijfsfunctie is even belangrijk als deuitleenfunctie‟. Dit concept en de nieuwbouw werden in 2000 bekroond met de Oost-Vlaamse titel vanbeste bibliotheek: „Boekegem 2000‟. Het goed uitgeruste gemeenschapscentrum De Route biedt sindsde opening in 2006 mogelijkheden om nog meer en in betere condities te proeven van cultuur. Dankzijhet gemeentelijk Tempuscomité is er in GC De Route elk seizoen een gevarieerd cultureel aanbod datgeschikt is voor een breed publiek. Daarbovenop biedt het gemeenschapscentrum faciliteiten voorvormingsactiviteiten. In de eerste plaats werd dus tot nu toe vooral geïnvesteerd in ruimte voor cultuur.Het gemeentebestuur wil het culturele aanbod niet alleen stimuleren door het ter beschikking stellenvan infrastructuur maar ook door extra impulsen te geven aan het plaatselijke culturele aanbod. Ookinhoudelijke samenwerking tussen de bibliotheek, het gemeenschapscentrum en anderegemeentelijke instellingen kan bijdragen tot een rijker cultureel leven. Daarbij staat de aandacht vooreen gevarieerd aanbod, een goede spreiding en lokale aanbieders van cultuur voorop. Dit willen weechter niet enkel alleen realiseren maar ook in samenwerking met verschillende partners. Daarbijdenken we in de eerste plaats aan de lokale verenigingen en comités.33Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 2.1In Sint-Gillis-Waas komen verschillende kunstvormen (podium, beeldende kunst,woord…) en genres (comedy, film, pop...) aan bod.De vele verenigingen en comités staan garant voor een uitgebreid cultureel aanbod. Dit realiseren zeop basis van de aard van de vereniging, de expertise en/of traditie. Er is echter nog ruimte voorminder bekende genres en/of vernieuwende vormen van cultuurbeleving. Het is echter niet debedoeling van het gemeentebestuur om hierin alleen het voortouw te nemen, wel om in samenwerkingmet lokale en andere aanbieders van cultuur activiteiten te organiseren die een aanvulling kunnenbetekenen op het huidige aanbod.Sinds de opening van het gemeenschapscentrum zijn er ook betere mogelijkheden om verschillendepodiumkunsten te programmeren. Hiervan heeft het gemeentelijk Tempuscomité de voorbije jarengretig gebruik gemaakt.Actie Indicator Timing1 Mogelijke hiaten in het culturele aanbod in Sint-Gillis-Waas aantal nieuwe jaarlijks worden opgespoord en ingevuld door het gemeentebestuur in activiteitensamenwerking met andere culturele actoren.2 Het gemeentebestuur coördineert in samenwerking met partnersminimum 10 culturele activiteiten per jaar.aantalactiviteitenjaarlijks3 Het gemeentebestuur ondersteunt de werking van hetgemeentelijk Tempuscomité bij de programmatie in GC DeRoute.geleverdeondersteuningjaarlijks4 Het gemeentebestuur is ontvankelijk voor voorstellen vanverenigingen en individuen tot samenwerking bij de organisatievan culturele activiteiten.geleverdeondersteuningjaarlijks5 Het gemeentebestuur ondersteunt initiatieven die multiculturelethema‟s aan bod laten komen.min. 1 activiteitper jaarjaarlijksOD 2.2Het gemeentebestuur neemt het voortouw in de organisatie van klassieke burgerlijkeplechtigheden, jaarlijkse feesten en feesten met een lange traditie.In Sint-Gillis-Waas hechten de mensen belang aan klassieke burgerlijke plechtigheden. Hieraanwerken dan ook verschillende verenigingen en scholen mee. Het gemeentebestuur coördineert deorganisatie ervan. Het gemeentebestuur engageert zich om de ondersteuning van deze comitésverder te zetten. Bepaalde feesten die voortvloeien uit de geschiedenis van de gemeente, zijn ookvandaag nog relevant voor grote groepen van de bevolking in Sint-Gillis-Waas. De organisatie vanjaarlijkse feesten zoals de kermissen, koersen en jaarmarkten behoren tot de verantwoordelijkheid vande gemeentelijke feestcomités. Uit de inspraakrondes bleek wel de nood aan ondersteuning om dezefeesten te dynamiseren om verschillende bevolkingsgroepen aan te trekken.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur organiseert jaarlijks een 11 juliviering in programma 11samenwerking met een of meerdere lokale verenigingen. juliviering jaarlijks2 Het gemeentebestuur coördineert de plechtigheden in het kadervan herdenkingen.3 Het gemeentebestuur ondersteunt de werking van degemeentelijke feestcomités en andere organisatoren opadministratief, logistiek en financieel vlak.aantalplechtighedentoelage,logistieke enadministratieveondersteuningjaarlijksjaarlijks34Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 2.3Sint-Gillis-Waas biedt (amateur-)kunstenaars een platform om hun werk te tonen.Sint-Gillis-Waas telt verschillende beeldende (amateur-)kunstenaars onder de bewoners waaraanvooral sinds 2009 meer kansen zijn geboden om tentoon te stellen. Maar ook beoefenaars van anderekunsten moeten kansen hebben om hun werk te laten zien.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur organiseert min. 4 tentoonstellingen per aantaljaar van lokale beeldende kunstenaars.tentoonstellingen jaarlijks2 Het gemeentebestuur biedt kansen voor de organisatie van eententoonstelling met bovenlokale uitstraling.min. 1tentoonstelling2010 3 Het gemeentebestuur ondersteunt artiesten door een podium tegeven of door co-producties te organiseren. jaarverslag jaarlijks OD 2.4Sint-Gillis-Waas organiseert vormingsactiviteiten die inspelen op de behoeften van deinwoners en op de hiaten in het aanbod van de verenigingen.De lokale verenigingen nemen het grootste deel van het vormingsaanbod voor hun rekening. Hiertoeworden ze ook gestimuleerd. Het gemeentebestuur vult dit aanbod vandaag aan met taalcursussen,computerlessen en bewegingslessen voor senioren. De bibliotheek is met het aanbod aan uitleenbarematerialen en vormende activiteiten een permanente leeromgeving.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur evalueert jaarlijks het gemeentelijkvormingsaanbod.jaarlijksaantalvormingsactiviteiten,aantal tevredendeelnemers2 Het gemeentebestuur doet onderzoek naar devormingsbehoeften van de inwoners. inventaris jaarlijks 3 Het gemeentebestuur brengt het vormingsaanbod in degemeente in kaart.4 Het gemeentebestuur organiseert een vormingsaanbod voorsenioren.inventarisvormingsaanbodjaarlijks jaarlijks5 Het gemeentebestuur valideert verenigingen die vormingorganiseren met extra punten in het subsidiereglement.6 Het gemeentebestuur stimuleert het internetgebruik bijmensen in een kwetsbare positie.7 De bibliotheek werkt samen met het kleuter- en lageronderwijs voor de introductie van leerlingen in de bibliotheeken de deelname aan de Jeugdboekenweek.8 Inwoners hebben de kans om kennis te maken met nieuwemedia in de bibliotheek.aantal verenigingendie vormingorganisereninternetgebruik in debibliotheek, aantaldeelnemerscomputercursusaantalvormingsactiviteiten,programmaJeugdboekenweektoegang tot nieuwemediajaarlijksjaarlijksjaarlijksjaarlijks7 De bibliotheek voorziet in informatie die zelfstandig lerenmogelijk maken (in de eigen collectie of voorzien viainterbibliothecair leenverkeer)aanwinsten collectiejaarlijks35Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 2.5De bibliotheek biedt een gevarieerde, actuele en veelzijdige collectie aan voor alleleeftijden en voor verschillende doelgroepen. De aandacht gaat hierbij zowel naarinformatie als naar ontspanning.De bibliotheek als lokale cultuurvoorziening brengt cultuur dicht bij de mensen. Hoewel de taken vande bibliotheek steeds uitgebreider worden, blijft een degelijke collectie de basis van een goedebibliotheekwerking. Er gaat permanent veel aandacht en zorg naar de collectievorming. Hierbij wordtuitgegaan van het gebruikersonderzoek, dat aantoont dat de bibliotheek voornamelijk gebruikt wordtvoor ontspanningsdoeleinden (het vinden van een goed boek, muziek, film), maar in de tweede plaatsook voor de persoonlijke ontplooiing en hobby‟s (informatie vinden over onderwerpen die de lenerbezighouden).Door voor verschillende doelgroepen te werken, willen we zoveel mogelijk mensen bereiken. In debibliotheekcollectie moeten geschikte materialen aanwezig zijn. Het project boekbaby‟s is een mooivoorbeeld. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die al vroeg boeken leren kennen taalvaardigerzijn, sneller kunnen lezen, beter rekenen, graag lezen en vaker lid zijn van de bibliotheek. Door dekinderen worden bovendien ook de ouders opnieuw bereikt, die hierdoor de bibliotheek(her)ontdekken.Actie Indicator Timing1 De bibliotheek werkt voortdurend aan eengeactualiseerde collectie, waarbij nieuwe materialensnel beschikbaar zijn.nieuwe materialen jaarlijks2 Nieuwe collectiedelen worden opgestart, afgestemd opverschillende doelgroepen.Bv. Boekbaby‟s, luisterboeken, Daisyboeken3 Door het toepassen van professioneelcollectiemanagement worden alle collectieonderdelenrelevant gehouden.4 De bibliotheek voert een gedegen afvoerbeleid om dekwaliteit van de collectie te garanderen.5 De bibliotheek werkt samen met een kwalitatieveboekhandelaar.6 Het gemeentebestuur behoudt het voorzienecollectiebudget en indexeert dit minstens elk jaar.beschikbare collectiecollectieplanafvoercijfersboekhandelaarfinanciële gegevensgemeentejaarlijks jaarlijksjaarlijksjaarlijksjaarlijksOD 2.6De bibliotheek streeft naar een publieksgerichte werking door in een vraaggestuurdecollectievorming de behoeften en interesses van de lener voorop te stellen.Zorgen dat veel en steeds meer mensen de weg vinden naar cultuur en informatie is een uitdagingvoor elke bibliotheek. Daarom werkt de bibliotheek voortdurend aan een collectie die aansluit bij debehoeften en interesses van de bevolking, zonder de kwaliteit uit het oog te verliezen.Actie Indicator Timing1 De collectievorming houdt rekening met interesses enaankoopsuggesties van leners.aankoopsuggestiescollectiejaarlijks2 De collectie in de uitleenposten is voornamelijk gericht op hetpopulaire gamma, terwijl de hoofdbibliotheek voorziet in eencollectieaanbod in de diepte.3 De bibliotheekmedewerkers worden gevormd in de methodesvan een vraaggerichte bibliotheek.collectieopleidingjaarlijksjaarlijks36Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 2.7De bibliotheek organiseert activiteiten om deelname aan cultuur te stimulerenDoor een aanbod aan activiteiten uit te werken, wil de bibliotheek actief cultuur verspreiden naar demensen. Activiteiten rond boekpromotie en bibliotheekpromotie nodigen uit de bibliotheek en haaraanbod te ontdekken. De bibliotheek werkt samen met andere gemeentelijke culturele actoren voor deorganisatie van activiteiten of voorziet logistieke ondersteuning. Door actief deel uit te maken vanbovenlokale samenwerkingsverbanden kunnen activiteiten en projecten uitgewerkt worden met eengrotere uitstraling, die voor de bibliotheek alleen niet realiseerbaar zouden zijn. Schaalvergroting biedtkansen om meer mensen te bereiken en nieuwe diensten uit te werken.Actie Indicator Timing1 Er wordt een activiteitenaanbod voor boekpromotie enleesbevordering uitgewerkt:- lezingen over verschillende onderwerpen- vertelmomenten- deelname aan nationale acties (Jeugdboekenweek,Bibliotheekweek, Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen…)- tentoonstellingen- boekvoorstellingen- voorleessessiesactiviteitenjaarlijks2 De bibliotheek maakt deel uit van verschillendesamenwerkingsverbanden:- regionaal: BiblioWaas- provinciaal: Ovinob- Vlaams: Locusvergaderingen,activiteiten,campagnesjaarlijksOD 2.8Het kunstpatrimonium wordt uitgebreid en opengesteld voor publiek.In Sint-Gillis-Waas kom je op verschillende plaatsen en in verschillende deelgemeenten in contact metbeeldend werk: kunstwerken die refereren naar de geschiedenis of eigenheid van de gemeente,aangekochte werken of werken in opdracht. In 2009 mochten we 2 nieuwe standbeeldenverwelkomen. Naar aanleiding van de Wase stripzomer en de samenwerking met Uitgeverij DeStandaard kwam er een levensgroot bronzen beeld van De Rode Ridder. In samenwerking met deGemeentelijk Cultuurraad won Sint-Gillis-Waas de wedstrijd „Thuis voor een beeld‟. „Free Foxes‟, eenbeeld van kunstenares Caroline Coolen, was de kers op de taart van een beeldig 2009.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur koopt jaarlijks een kunstwerk aan of geeftopdracht tot het realiseren van een kunstwerk in relatie met deomgeving.aantalkunstwerkenjaarlijks2 Het gemeentebestuur ontwikkelt een informatiemap vankwalitatieve en financieel haalbare kunstenaars.3 Het gemeentebestuur maakt een update van de inventaris vankunstwerken in de gemeente.gegevensbank 2012inventaris 201137Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

38Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Strategische doelstelling 3In Sint-Gillis-Waasbewaren en ontsluiten wehet cultureel erfgoedDe stimulansen die de Vlaamse overheid de laatste jaren leverde op het vlak van erfgoed, kennen eengrote weerklank bij de bevolking van Sint-Gillis-Waas. Allereerst zijn er een aantal lokale en regionaleactoren actief in de gemeente die vandaag een grote bijdrage leveren aan het bewaren en ontsluitenvan erfgoed: Heemkundige Kring De Kluize vzw, Folkloregroep De Klomp, Volksdansgroep DrieskeNijpers, het Huis van de Evolutie, de Archeologische Dienst Waasland en Erfgoedcel Waasland. Hetgemeentearchief concentreert zich op de ontsluiting en goede bewaring van documentair erfgoed enondersteunt indien mogelijk de werking van voornoemde verenigingen en instanties.Erfgoed beperkt zich dus volgens onze visie niet alleen tot historische gebouwen maar omvat eenheleboel facetten die de gebruiken in onze gemeente tot de dag van vandaag kleur geven. Tijdens deinspraakrondes die het gemeentebestuur organiseerde in aanloop van dit plan bleek echter vooral debezorgdheid van de inwoners voor het verdwijnen van bepaalde sites. Daarnaast is er nood aanbepaalde tradities en gebruiken extra stimulansen te geven teneinde aan de wensen te voldoen vanhet hedendaagse publiek te voldoen. Bovendien heeft onze gemeente met de talrijke fiets- enwandelpaden en het natuurlandschap belangrijke cultuurtoeristische troeven in de hand.Ook als grensgemeente kent Sint-Gillis-Waas een rijke geschiedenis: het feit dat de Staats SpaanseLinies onze gemeente doorkruisen, dat er nog verschillende grenspalen de grens tussen Nederlanden België aangeven en dat er door die grens bepaalde gebruiken ontstaan zijn, verdient meeraandacht in ons cultuurbeleid.39Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 3.1Het voortbestaan van het onroerend erfgoed wordt bewaakt.De inwoners van Sint-Gillis-Waas zijn bezorgd over het voortbestaan van het onroerend erfgoed in degemeente. Er werd reeds groen licht gegeven voor de restauratie van enkele waardevolle historischegebouwen en funerair erfgoed. Daarnaast is het de betrachting van het gemeentebestuur om hetmisschien minder gekende maar wel belangrijk onroerend erfgoed te inventariseren om te verhinderendat het op korte of lange termijn, om welke reden dan ook, verloren gaat.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur brengt het aanwezige onroerenderfgoed in kaart.inventaris van hetaanwezigeonroerende20112 In Sint-Gillis-Waas is er permanente zorg voor het funeraireerfgoed.erfgoedgoede staatfunerair erfgoedjaarlijks3 Waardevolle historische gebouwen in eigendom van hetgemeentebestuur zoals het kasteel de Vaulogé en hetarchiefgebouw worden gerestaureerd.restauratiedossiers 2013OD 3.2Het gemeentearchief zorgt ervoor dat belangrijke documenten uit het verleden van degemeente worden bewaard voor de toekomst.De archivaris ontfermt zich vandaag en in de toekomst over het bewaren en ontsluiten van hetgemeentelijke archief. We stellen echter vast dat privé-personen en/of verenigingen soms in het bezitzijn of waren van waardevolle documenten die het verleden van de gemeente beschrijven. Tijdens deinspraakrondes kwam naar boven dat deze privé-archieven meer aandacht verdienen om ervoor tezorgen dat ze niet verloren gaan.Actie Indicator Timing1 Het gemeentearchief voert een actieve politiek om archievenvan verengingen en belangrijke privé-personen teverwerven.verworven archief jaarlijks2 Belangrijke en bedreigde archiefdocumenten wordengeconserveerd.besteding van hetjaarlijkseconservatiebudget3 Alle archiefdocumenten worden in zuurvrij materiaal verpakt. % zuurvrij verpaktarchief van detotale collectiejaarlijks2013 OD 3.3Sint-Gillis-Waas continueert de participatie binnen de werking van ErfgoedcelWaasland, de Archeologische Dienst Waasland, Bibliotheca Wasiana en de KoninklijkeOudheidkundige Kring Land van Waas.Erfgoedcel Waasland wil de erfgoedzorg in het Waasland versterken door een (h)echtesamenwerking, verdere professionalisering en een sterke coördinatie van de Waseerfgoedgemeenschap. Het doel van de Archeologische Dienst Waasland bestaat sedert de oprichtinguit de zorg voor het archeologisch patrimonium van het Waasland, waarbij de aandacht in de eersteplaats gaat naar de behandeling van het bedreigd archeologisch patrimonium. Bibliotheca Wasianaverzamelt boeken, krantenknipsels, brochures, kaarten en andere informatiedragers over het Landvan Waas en zijn (ex-)bewoners (zoals Anton van Wilderode, Tom Lanoye, Reinaert de Vos).De Koninklijke Oudheidkundige Kring Land van Waas bestudeert de geschiedenis van het Land vanWaas in al haar aspecten.40Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur voorziet jaarlijks lidgeld in het budget. lidmaatschap jaarlijks2 Sint-Gillis-Waas haalt deskundigheid op het vlak van erfgoedin huis.begeleiding doorexternenjaarlijks (naarnoodzaak)3 Sint-Gillis-Waas neemt deel aan activiteiten van ErfgoedcelWaasland, de Archeologische Dienst Waasland en BibliothecaWasiana, Koninklijke Oudheidkundige Kring Land van Waas.aantal activiteiten jaarlijks4 Het gemeentebestuur levert personeelsinzet om te kunnenparticiperen binnen de regionale erfgoedverenigingen.totaalpersoneelsinzetjaarlijksOD 3.4Sint-Gillis-Waas ondersteunt de erfgoedvrijwilligers om hun werking te verzekeren enom hun collectie te ontsluiten voor publiek.Heemkundige Kring De Kluize vzw, Folkloregroep De Klomp, Volksdansgroep Drieske Nijpers en hetHuis van de Evolutie zijn vrijwilligersorganisaties die de ontsluiting van het erfgoed in Sint-Gillis-Waasgrotendeels op zich nemen. Het gemeentebestuur wil hen hierin erkennen en ondersteunen.Actie Indicator Timing1 Erfgoedvrijwilligers kunnen terecht bij de gemeentearchivarisvoor advies.verleendeadviezenjaarlijks2 Het Oude Vredegerecht in Sint-Gillis-Waas en het OudGemeentehuis van Sint-Pauwels worden ter beschikking gesteldvan Heemkundige Kring De Kluize vzw om hun collectie tebewaren en te ontsluiten.3 Het gemeentebestuur onderzoekt de mogelijkheden om decollectie van vzw De Klomp onder te brengen in eenbezoekerscentrum.openingsurenrealisatiebezoekerscentrumjaarlijks2013OD 3.5De inwoners kunnen op regelmatige tijdstippen kennismaken met het aanwezigeerfgoed.Het gemeentebestuur heeft er oog voor dat het lokale erfgoed niet alleen bewaard wordt. Onzeinwoners en potentiële bezoekers moeten ook de kans hebben om er kennis mee te maken. Hierin ligteen gedeelde verantwoordelijkheid en afstemming tussen de lokale erfgoedverenigingen en enerzijdsen de gemeentelijke afdelingen anderzijds.Actie Indicator Timing1 Het gemeentearchief geeft toegang tot het documentairarchief.aantal bezoekersleeszaaljaarlijks2 Het gemeentearchief maakt inventarissen op om hetaanwezige archief te ontsluiten voor historisch onderzoek.3 De bibliotheek bouwt een collectie op over de geschiedenisvan de gemeente en de regio die toegankelijk is voor deinwoners.aantal opgesteldeinventarissenaantal boekenjaarlijksjaarlijks4 De boeken in de handbibliotheek van het gemeentearchiefworden ontsloten via de bibliotheekcatalogus.updatebibliotheekcatalogus jaarlijks41Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

5 Ons natuurlijk erfgoed (Stropersbos, polder,) is permanenttoegankelijk.6 We promoten ons erfgoed via onze toeristische folders enandere communicatiekanalen.7 Het gemeentebestuur is uitgever van wandelkaarten enfietsroutes die het erfgoed in de 4 deelgemeenten in kaartbrengen.8 Het gemeentebestuur plaatst borden die de herkomst en/ofgeschiedenis van bepaalde wijken, pleinen, straten ofplaatsen verklaren.9 Het gemeentebestuur ondersteunt en neemt deel aanconcrete erfgoedacties zoals de jaarlijkse Erfgoeddag enOpen Monumentendag.wandelbrochureToerisme Waaslandbrochure, websiteverspreidingwandelkaart enheruitgaveTempusrouteaantal toponiem eninformatieve bordenaantal actiesjaarlijksjaarlijks2010jaarlijksjaarlijksOD 3.6Het project rond de Staats Spaanse Linies herstelt en versterkt de samenhang tussende historische forten en de restanten ervan.Als grensgemeente is Sint-Gillis-Waas een partner in de herstelling van de verdedigingswerken (fortenen linies) die in de 16 de , 17 de en 18 de eeuw werden opgetrokken tijdens de verschillende oorlogen diede streek teisterden. Vooral tijdens de Tachtigjarige oorlog (1568-1648) en de SpaanseSuccessieoorlog (1702-1713) werden heel wat verdedigingswerken opgericht in de grensstreek vanWest- en Oost-Vlaanderen met Zeeland en in Noord-Brabant. Het Interreg IV A-project „Forten enlinies in grensbreed perspectief‟ is een grensoverschrijdend samenwerkingsverband. De 14 partnerszijn: de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Zeeland, Antwerpen en Noord-Brabant, destad Antwerpen, de gemeenten Maldegem, Beveren en Sint-Gillis-Waas, het Agentschap voor Natuuren Bos, Waterwegen en Zeekanaal NV, vzw Kempens Landschap, vzw Mens en BewegingSportpromotie provincie Antwerpen en Artesis Hogeschool.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur maakt in samenwerking met deprovincie een totaalplan op waarin onderzocht wordt hoe FortBedmar beter zichtbaar en beleefbaar gemaakt kan worden.totaalplan 20102 Het gemeentebestuur, de provincie en camping Fort Bedmarthematiseren de huidige camping door stepstones enhistorisch getinte straatnamen te introduceren.3 De camping Fort Bedmar wordt het info- en onthaalpunt voorde Staats-Spaanse Linies in de regio dat voor iedereentoegankelijk is.thematiseringcamping FortBedmarrealisatie info- enonthaalpunt201120114 De inwoners en bezoekers komen in rechtstreeks contact methet aanwezige erfgoed door de aanleg van een recreatieffietspad die Fort Bedmar, Fort Spinola en Fort Verboom metelkaar verbinden.5 Langs het fietspad aan Fort Spinola wordt door hetgemeentebestuur, de provincie en de Polder Land van Waaseen kiosk geplaatst die informatie bevat over de Staats-Spaanse geschiedenis, het ontstaan van de grens, het FortSpinola en de polders en dijken.aanleg fietspad 2011realisatie infokiosk 20116 In samenwerking met Erfgoedcel Waasland stelt hetgemeentebestuur educatieve pakketten samen over deeducatievepakketten201242Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

historische verdedigingswerken.OD 3.7Sint-Gillis-Waas richt een bezoekerscentrum op met regionaal belang om het cultureleerfgoed uit de regio te ontsluiten.In 2009 kocht het gemeentebestuur het pand café „De oude statie‟ in deelgemeente De Klinge aan. Ditpand biedt kansen voor het herbergen en tonen van de grote privécollectie van vzw De Klomp,waarnaar al lang vraag is. Daarbovenop is het pand door zijn ligging ook ideaal om daar ookinformatie te geven over andere thema‟s zoals de grens en de geschiedenis van de Staats-SpaanseLinies, het Stropersbos en de omliggende natuur en uiteraard de oude spoorwegverbinding Mechelen-Terneuzen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur stelt een stuurgroep samen die deverschillende thema‟s (klompennijverheid, Stropersbos, oudespoorweg, de Staats-Spaanse Linies, grens) en verschillendefuncties (balie, café, depot, tentoonstellingsruimte,multifunctioneel en vergaderlokaal) onderzoekt enconceptualiseert.conceptnota 20102 Het gemeentebestuur maakt in samenwerking metverschillende partners een subsidiedossier op.3 Het gemeentebestuur start het dossier op om „De oude statie‟te verbouwen.4 Het gemeentebestuur verbouwt „De oude statie‟ tot eenmodern bezoekerscentrum.subsidiedossier 2010bouwdossier 2010verbouwing 201143Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

44Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Strategische doelstelling 4Alle inwoners vanSint-Gillis-Waas kunnenaan het cultuuraanboddeelnemenDe eerste voorwaarde om aan deze strategische doelstelling te voldoen is dat iedereen op de hoogteis van het culturele aanbod en van de mogelijkheid om te participeren aan cultuur. Na de verschillendeinspraakrondes constateren we dat vooral hier het schoentje knelt. Er zijn hiertoe al een aantalstappen in de goede richting gezet maar een doordacht communicatiebeleid met aandacht voor eengoede mix van klassieke en digitale media en voor verschillende doelgroepen dringt zich op. Enerzijdsom het aanbod van de gemeentelijke culturele instellingen bekend te maken, anderzijds om de(sociaal-)culturele verenigingen te ondersteunen bij de promotie van hun activiteiten en werking.Toegankelijkheid van het cultuuraanbod beperkt zich echter niet alleen tot informatie. Sint-Gillis-Waasstemt het aanbod af op de bevolking. Bij de ontwikkeling van dat aanbod houden we dus rekening meteen aantal specifieke doelgroepen. De grootste doelgroep in onze jeugdige gemeente zijn deinwoners jonger dan 20 jaar. Gezien het groeiende aantal actieve senioren is dit eveneens eendoelgroep die we niet uit het oog willen verliezen. In Sint-Gillis-Waas woont maar een zeer kleinpercentage inwoners met een andere etnisch-culturele achtergrond.Om een aantrekkelijk en gediversifieerd cultuuraanbod voor de verschillende doelgroepen aan tekunnen bieden, werken we in de eerste plaats samen met de verenigingen of instellingen waarin zevertegenwoordigd zijn.Bovendien zijn er mogelijk nog andere drempels die sommige inwoners kunnen verhinderen om teparticiperen aan het cultuuraanbod. Bij de bouw of verbouwing van gemeentelijke instellingen werd ersteeds rekening gehouden met de fysieke toegankelijkheid. De mobiliteit naar en van bepaaldeculturele activiteiten kunnen wel een drempel vormen.Tot slot engageren we ons om mogelijke financiële drempels tot een minimum te beperken.45Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 4.1De inwoners van Sint-Gillis-Waas zijn op de hoogte van het culturele aanbod en dewerking van de verenigingen in de gemeente.Voor de bewoners is er een sociaal-culturele gids ter beschikking die een overzicht biedt van deverenigingen en de contactpersonen in Sint-Gillis-Waas. Deze gids zou echter geoptimaliseerdkunnen worden met meer inhoudelijke informatie over de verenigingen. In 2009 werd er voor de eerstekeer geëxperimenteerd om het cultureel aanbod in de gemeente te bundelen in 1 seizoensbrochure.Dit initiatief werd gesmaakt maar staat nog in zijn kinderschoenen. Daarbij komt de expliciete vraag totuitbreiding van de communicatiekanalen voor het culturele aanbod, met aandacht voor digitale media.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur diversifieert verschillendeaantaljaarlijkscommunicatiekanalen voor verschillende doelgroepen. communicatiekanalen2 Het gemeentebestuur maakt gebruik van digitale media omhet culturele aanbod te promoten.3 Het gemeentebestuur ondersteunt de gemeentelijkecultuurraad bij de organisatie van een driejaarlijksecultuurbeurs.website, mailingsorganisatiecultuurbeursjaarlijks20114 Het gemeentebestuur neemt initiatief om de sociaalculturelegids uit te breiden met meer informatie over deverenigingen.5 Het gemeentebestuur stelt culturele informatie terbeschikking over het lokale en regionale aanbod.uitbreiding sociaalculturelegidsflyers, affiches,informatieschermen2011jaarlijksOD 4.2Iedere inwoner van de gemeente kent de bibliotheek, het gemeentearchief en hetgemeenschapscentrum en weet dat iedereen welkom is.Publieke ontmoetingsplekken zijn belangrijk om het samenhorigheidsgevoel in de gemeente teversterken. Bezoekers verwachten aangepast comfort en een prettige sfeer in publieke voorzieningen.De gemeentelijke culturele instellingen hebben hiertoe dus ook een belangrijke rol te vervullen. Bij deconceptualisering van de bibliotheek en het gemeenschapscentrum was dit ook steeds een belangrijkuitgangspunt. Voor het archiefgebouw zijn er op dit vlak nog enkele aanpassingen wenselijk. Detoegankelijkheid van de gebouwen en van het aanbod is daarbij een prioritair criterium.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur investeert in een betere inrichting om aantal bezoekers 2013de verblijfsfunctie van het archiefgebouw te optimaliseren.2 Het gemeentebestuur versterkt het imago van degemeentelijke culturele instellingen met een goedepromotie en onthaal.3 Door goede signalisatie zijn de gemeentelijke cultureleinstellingen prominent aanwezig en herkenbaar in hetstraatbeeld.deelnameimagocampagneLocus voorbibliothekengebruik logobibliotheek, aankoopvan buitensignalisatie20122010 4 Elke deelgemeente blijft beschikken over een uitleenpostvan de bibliotheek.5 Het gemeentebestuur ziet toe op de toegankelijkheid voormindervalide personen van de gemeentelijke cultureleinstellingenaantal uitleenpostentoegankelijkheid vangebouwen/zalenjaarlijksjaarlijks46Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

6 De gemeentelijke culturele instellingen en hun werkingworden bekend gemaakt door rondleidingen.7 Er wordt een doordacht communicatiebeleid gevoerd:gebruik maken van gemeentelijke infokanalen, gebruik vanbibliotheeklogo en verspreiden van promotiematerialen.aantal rondleidingenaantal artikels,updates en anderecommunicatiekanalenjaarlijksjaarlijksOD 4.3Er is aandacht voor diversiteit door, voor en met bepaalde doelgroepen te werken.Wanneer er activiteiten georganiseerd worden die een specifieke doelgroep voor ogen hebben, wordter steeds getracht om met die doelgroep samen te werken in het opzetten van deze activiteiten. Uit dedemografische gegevens blijkt dat de jeugd en de senioren belangrijke doelgroepen zijn in hetcultuurbeleid van de gemeente.Actie Indicator Timing1 De gemeentelijke culturele instellingen werken samen met aantal activiteiten 2010 scholen om een cultureel en educatief aanbod op kindermaat waaraan scholensamen te stellen.deelnemen2 De bibliotheek start het project „boekbaby‟s‟. aantal uitgeleendebabyboeken3 In samenwerking met de seniorenverenigingen worden min. 1 activiteitculturele activiteiten georganiseerd.per jaarjaarlijksOD 4.4Verschillende doelgroepen kunnen hun gading vinden in het culturele aanbod.De samenwerking met onze verschillende doelgroepen of hun vertegenwoordigers heeft als verwachtresultaat dat deze doelgroepen ook effectief hun gading vinden in het aanbod. Het gemeentebestuurengageert zich om ook inspanningen te doen om andere mogelijke drempels om gebruik te makenvan dit aanbod, uit te schakelen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur schakelt mogelijke financiële drempelstot deelname aan cultuur uit.aantalcultuurcheques,lid- en leengeld2 Verenigingen hebben toegang tot de bibliotheekcollectie metde groepskaart voor educatieve materialen.stijgen nietaantal uitleningenmet groepskaartjaarlijks3 Alle kinderen van het kleuter- en lager onderwijs uit degemeente bezoeken de bibliotheek.4 De bibliotheek leent aangepaste materialen voor personenmet een leesbeperking uit.5 De programmatie in het gemeenschapscentrum wordt jaarlijksgeëvalueerd en eventueel bijgestuurd.aantalklasbezoeken,bibliotheekinstructies,deelnamejeugdboekenweekcollectie „Makkelijklezen‟Daisyboekenjaarlijksevaluatieverslagjaarlijksjaarlijks47Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 4.5De collectie van de bibliotheek is toegankelijk voor een breed publiek.De basis van een goede bibliotheekwerking is een goede collectie. Om mensen de mogelijkheid tegeven de collectie zoveel mogelijk te ontdekken en gebruiken, is het belangrijk dat deze zotoegankelijk en gebruiksvriendelijk mogelijk staat opgesteld. Het is belangrijk dat bibliotheekbezoekersde gewenste informatie zelfstandig en gemakkelijk kunnen vinden. Een goed opgestelde collectieneemt de „drempels‟ of moeilijkheden voor het gebruik van het cultuuraanbod weg. Bovendien werktdit ook als stimulans. Het imago-onderzoek van bibliotheken wees uit dat bibliotheken vandaag nogteveel als een Franse tuin zijn opgesteld: strak, mooi, overzichtelijk, maar saai. De bibliotheek moetevolueren naar een Engelse tuin: geregisseerd, veelzijdig, sfeervol en een blijvende inspiratiebronwaar iedereen welkom is en waar achter elk hoekje iets valt te beleven.Actie Indicator Timing1 De bibliotheekmaterialen zijn gebruiksvriendelijk opgesteld themastanden jaarlijkszodat leners gemakkelijk hun weg vinden in het aanbod. aantrekkelijkepresentatienieuweaanwinsten in dede kijkerthemaaanduidingenopstelling opleeftijd bij de jeugdopstelling opleesniveau voorde jeugdleestips aanmaken2 In de bibliotheek wordt de interne signalisatie verbeterd. signalisatie 20103 De collectie van de bibliotheek wordt toegelicht engepromoot door rondleidingen en instructies.4 De plaatsing van informatieve boeken wordt omgeschakeldnaar ZIZO volwassenen.aantaljaarlijksrondleidingen eninstructiesomschakeling 2013 48Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Strategische doelstelling 5De inwoners vanSint-Gillis-Waas kunnenrekenen op een efficiënteen kwaliteitsvolledienstverleningOm alle voorgaande doelstellingen te verwezenlijken is het nodig om de werking van de gemeentelijkeculturele instellingen te optimaliseren. Het gemeentebestuur kan rekenen op geëngageerd engemotiveerd personeel om dit te verwezenlijken. De permanente vorming van personeel is echter eenblijvend aandachtspunt. Daarbovenop moeten de gemeentelijke diensten kunnen beschikken overinstrumenten om een kwalitatieve dienstverlening te kunnen garanderen.Om een goede dienstverlening te garanderen, moeten dus de nodige financiële middelen voorzienworden voor voldoende personeel, infrastructuur, investeringen in ICT en om bepaalde activiteiten(mee) te organiseren.Het cultuurbeleid wordt niet alleen gemaakt door overheidsinstellingen. Betrokkenheid van deinwoners op dit beleid is van wezenlijk belang en het succes van activiteiten is hier meestal ookafhankelijk van. Daarom engageren we ons om verder werk te maken van een uitgebouwdvrijwilligersbeleid en willen we de verenigingen die onze gemeente rijk is blijvend ondersteunen.Dit cultuurbeleidsplan staat niet op zich. Het is een beleidsinstrument dat het meerjarigbeleidsprogramma van de gemeente volgt en het is bijgevolg een concretisering van de doelstellingom ontspanning, ontmoeting en ontplooiing binnen handbereik voor alle inwoners te voorzien. Hetwerd ontwikkeld na een lang en doordacht participatief proces en het is onze intentie om ook deevaluatie en eventuele bijsturing ervan volgens dit principe te volbrengen.49Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 5.1De bibliotheek, het gemeentearchief en het gemeenschapscentrum zijn moderneinstellingen die streven naar het optimaliseren van een efficiënte, vriendelijke endigitale dienstverlening.De organisatie van het gemeentebestuur is continu in volle ontwikkeling. Het personeel in degemeentelijke culturele instellingen treedt op als intermediair tussen gebruikers en aanbod. Ze kunnengebruikers wegwijs maken in het soms overdonderende informatieaanbod en ze evolueren bijgevolgnaar informatiebemiddelaars. Momenteel zijn er ook nog heel wat kansen om de administratie tevereenvoudigen door meer gebruik te maken van actuele technische toepassingen. Daarbovenopwillen we bij de inwoners structureel peilen naar de tevredenheid over de dienstverlening in degemeentelijke culturele instellingen.Actie Indicator Timing1 Het gemeenschapscentrum beschikt over een handigticketsysteem om de klanten beter te bedienen en deadministratieve last te verlagen.aankoopticketsysteem20112 Het gemeentebestuur voert een tevredenheidsonderzoek inde verschillende gemeentelijke culturele instellingen.3 Het gemeentearchief digitaliseert de akten van de burgerlijkestand.4 Het gemeentebestuur voert onderzoek naar een nieuwtotaalconcept voor de dienstverlening binnen eenadministratief centrum.onderzoeksrapport 2012aantalgedigitaliseerdeaktenconceptnotaadministratiefcentrum2012 20135 Het gemeentebestuur verbetert de dienstverlening via hetdigitaal loket voor culturele aangelegenheden.6 Het gemeenschapscentrum heeft een gecentraliseerdeinformatiebalie voor alle culturele en toeristische informatie.7 De bibliotheek optimaliseert de bereikbaarheid vanbibliotheekdiensten van thuis uit.8 De bibliotheek speelt in op nieuwe mogelijkheden inautomatisering in de bibliotheek.9 Het gemeentebestuur doet noodzakelijk investeringen in ICTom de groeiende digitale informatieontwikkelingen toe tepassen.aanpassingenwebsitebalieonline dienstennieuwetoepassingenvervanging serveren onderhoudnetwerk2011 jaarlijksjaarlijksjaarlijks2010jaarlijksOD 5.2Sint-Gillis-Waas werkt samen met lokale en regionale actoren.Samenwerking met lokale en regionale actoren verhoogt de knowhow, kwaliteit en reikwijdte op hetgebied van culturele programmatie en communicatie. Daarom kiezen we ervoor om te blijvensamenwerken met verschillende regionale actoren en doen we extra inspanningen om met deverenigingen in onze gemeente, indien gewenst, samenwerkingsverbanden op te zetten.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur stimuleert en ondersteunt overlegbinnen de verschillende geledingen (thematisch en sectoraal)van de gemeentelijke cultuurraad.aantalbijeenkomstenjaarlijks2 Het gemeentebestuur is een schakel tussen verenigingen enondersteunt ze om (gezamenlijke) activiteiten te ontwikkelen.aantalsamenwerkingsjaarlijks(naar50Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

3 Het gemeentebestuur participeert binnen de regionaleculturele structuren Toerisme Waasland, ErfgoedcelWaasland en de Archeologische Dienst Waasland,BiblioWaas, Bibliothecana Wasiana.4 Het gemeentebestuur voert onderzoek naar de wenselijkheidvan de toetreding tot WACCO.verbandentotaal lidgelden enaantalbijeenkomstenbeleidsbeslissingtoetredingnoodzaak)jaarlijks2010 OD 5.3Alle erkende verenigingen, adviesraden en verenigingen die lid zijn van eenadviesraad, scholen en hun ouderverenigingen en humanitaire organisaties metactiviteiten ten voordele van het goede doel kunnen beroep doen op logistieke steun.De verenigingen in Sint-Gillis-Waas kunnen al lang rekenen op een uitgebreide service op het vlakvan logistieke ondersteuning. Dit wordt ook erkend en geapprecieerd door de verenigingen. Uit deinspraakrondes bleek zelfs dat logistieke ondersteuning meestal de voorkeur kreeg van verenigingenboven financiële ondersteuning.Actie Indicator Timing1 Verenigingen kunnen gebruik maken van culturele zalen in aantal verhuringen jaarlijkselke deelgemeente.2 Alle erkende verenigingen, wijkcomités en buurtfeestenadviesraden en verenigingen die lid zijn van een adviesraad,scholen en hun ouderverenigingen en humanitaireorganisaties met activiteiten ten voordele van het goededoel kunnen gratis gemeentelijk materiaal uitlenen.3 De reglementen voor het gebruik van gemeentelijke zalenen materialen worden geëvalueerd en eventueel aangepast.4 Het gemeentebestuur heeft een advies- enbegeleidingsfunctie wat betreft Sabam en billijkevergoeding.5 Erkende verenigingen kunnen beroep doen op eenfotokopiedienst van het gemeentebestuur.aantal uitleningenaanpassingreglementeninformatieverschaffingvia digitaal loketaantal fotokopieënjaarlijks2010jaarlijksjaarlijksOD 5.4Erkende verenigingen kunnen beroep doen op financiële steun.Momenteel wordt het subsidiereglement voor verenigingen uitgevoerd dat goedgekeurd werd in 2008.Dit reglement wordt in 2011 opnieuw geëvalueerd en voorgelegd voor advies aan de GemeentelijkeCultuurraad. Daarbovenop levert het gemeentebestuur van Sint-Gillis-Waas nog andere financiëleinspanningen voor verenigingen zoals de betaling van de billijke vergoeding in verenigingslokalen diekunnen gehuurd worden door andere verenigingen en de terugbetaling van een deel van deonroerende voorheffing die verenigingen betalen voor hun eigen lokalen.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur past de bepalingen van hetsubsidiereglement toe en subsidieert jaarlijks erkendeverenigingen.aantal erkendeverenigingen entotaaljaarlijks2 Het gemeentebestuur subsidieert jaarlijks een vastgelegde lijstvan verenigingen met vaste toelagen.subsidiebedragtotaal toelagenjaarlijks3 Het gemeentebestuur evalueert driejaarlijks het goedkeuring 201151Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

subsidiereglement voor verenigingen en past het indien nodigaan.4 Het gemeentebestuur biedt projectmatig financiëleondersteuning aan uitzonderlijke initiatieven met regionaleuitstraling.5 Het gemeentebestuur garandeert de terugbetaling vangedeeltelijke (ofwel gemeentelijke) onroerende voorheffingvan verenigingslokalen.6 Het gemeentebestuur staat in voor de betaling van de billijkevergoeding in verenigingslokalen die gehuurd kunnen wordendoor verenigingen voor de organisatie van (sociaal-)cultureleactiviteiten.subsidiereglementtotaalprojectsubsidiestotaalterugbetalingonroerendevoorheffingtotaal billijkevergoeding2012jaarlijksjaarlijksOD 5.5Vrijwilligers worden gewaardeerd en kunnen rekenen op een professionele enaangepaste ondersteuning.De vele vrijwilligers in de verenigingen en comités maken het bloeiende culturele leven in onzegemeente. Hierbij kunnen ze rekenen op ondersteuning vanuit het gemeentebestuur. Om ze nog meerte erkennen in de belangrijke rol die ze spelen, wil het gemeentebestuur nog extra initiatieven nemen.En omdat de betrokkenheid van de inwoners bij het cultuurbeleid prioritair is willen we vrijwilligers ookalle kansen bieden om te participeren binnen de gemeentelijke culturele instellingen.Actie Indicator Timing1 De vrijwilligers uit de adviesraden, het beheersorgaan en degemeentelijke comités kunnen rekenen op administratieveondersteuning en opvolging door het gemeentebestuur.personeelsinzet jaarlijks2 Het gemeentebestuur organiseert vorming voorbestuursleden van verenigingen.3 Het gemeentebestuur stimuleert het vrijwilligerswerk in degemeentelijke culturele instellingen.aantalvormingsactiviteiten2012aantal vrijwilligers 2011 OD 5.6Het cultuurbeleidsplan van Sint-Gillis-Waas is een beleidsprogramma dat continugetoetst wordt bij de verschillende lokale culturele actoren.Het was een weloverwogen keuze van het gemeentebestuur om dit cultuurbeleidsplan op te stellen.De zorg die besteed werd aan het voorafgaande proces getuigt van een sterk engagement tenopzichte van alle culturele actoren in Sint-Gillis-Waas. Dit plan is de toetssteen van alle initiatieven diede komende jaren ondernomen worden op cultureel vlak.Actie Indicator Timing1 Het gemeentebestuur organiseert jaarlijks een cultuurklap om deuitvoering van het cultuurbeleidsplan te evalueren en om hetplan eventueel bij te sturen.verslag,jaarplanjaarlijks2 Het cultuurbeleid van Sint-Gillis-Waas wordt getoetst aan nieuwegemeentelijke beleidsplannen.3 Er is een structureel overleg tussen de bibliothecaris,gemeentearchivaris en cultuurbeleidscoördinator.afstemming inbeleidsplannenaantalbijeenkomstensectoroverleg2010(opmaakjbp)jaarlijks52Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

OD 5.7Er is voldoende goed opgeleid en klantvriendelijk personeel om de ondersteuning enuitvoering van de beleidsintenties waar te maken.Voor de uitvoering van veel van de omschreven doelstellingen is een goed uitgebouwdepersoneelsequipe nodig in respectievelijk de afdelingen Cultuur & Toerisme, de bibliotheek en hetgemeentearchief.Actie Indicator Timing1 Het personeel van het gemeentebestuur wordt permanent aantal gevolgde jaarlijksgevormd om de dienstverlening te maximaliseren.vormingen2 Er is een duidelijke taakomschrijving voor het gemeentelijkpersoneel.3 De gemeentelijke culturele instellingen beschikken overvoldoende en deskundig personeel.taakomschrijvingenaantalpersoneelsledenjaarlijksjaarlijks53Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

54Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Bijlagen41 Overzicht afgevaardigden Algemene Vergadering Gemeentelijke Cultuurraad2 Overzicht culturele verenigingen3 Overzicht seniorenverenigingen4 Overzicht afgevaardigden Beheersorgaan Openbare Bibliotheek enGemeenschapscentrum De Route5 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van de Gemeentelijke Cultuurraad6 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van het BeheersorgaanOpenbare Bibliotheek en Gemeenschapscentrum De Route7 Goedkeuring van het cultuurbeleidsplan door de Gemeenteraad8 Inspectieverslag Afdeling Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen55Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

1 Overzicht afgevaardigden Algemene Vergadering GemeentelijkeCultuurraadNaam vereniging Naam afgevaardigde geleding functieKon. Fanfare St-Cecilia MD Apers Tom 3Landelijke Gilde SGW Beck Marcel 4Ziekenzorg SP Billiet Gustaaf 6KVLV De Klinge Bolssens Magda 4Ouderraad De Eeckberger Borchardt Michael 6Deskundige - fotograaf Bosschaert Carlo 2Klingrock vzw Braem Pascal 6Gezinsbond SGW Buyens Johan 6Comité Pompwijk 1 Christiaens Etienne 6St-Gregoriuskoor SP Colman Marcel 3Zapparade vzw D‟hollander Thomas 6Wijkcomité „t Hol De Bock Rudi 6Deskundige – leraar kunstonderwijs De Clerc Kamiel 1Vereniging voor Ierlandvrienden Vlaanderen De Clerq Jozef 6Kon. Harmonie St-Cecilia SGW De Haeck Theo 3Koninklijke Muziekvereniging St-Cecilia De Klinge De Kimpe Monique 3Vogelvereniging De Edelzanger De Meester Ivan 6KVLV SGW De Nocker Anita 4OKRA SGW De Rudder Hugo 4 bestuurslidAugust Vermeylenfonds SGW De Saegher Eric 5Deskundige - bibliothecaris De Smit Katrijn 1OKRA St-Pauwels De Vriendt Herman 4 bestuurslidACW SGW De Waele Gino 6 penningmeesterQuizverbond SGW Depoorter Edy 6 bestuurslidVzw Ziekenzorg CM SGW Ferket Marie-Louise 6 ondervoorzitterDeskundige - woordkunsten Goven Betty 1Raad van Elf St-Pauwels Hollanders Benny 6Markant SGW Janssen Antoinette 4Baken van licht vzw Kegels Berlinde 6De Vlaamse Hulpdienst vzw Kessels Arlinda 6Het Belgisch Raskonijn Kluskens Paul 6Cantagilli Lippens Paul 3Folkloregroep De Klomp Maes Christianne 7 bestuurslidOLM Massagie Hans 6Kruisstraatkermiscomité Meersschaert Ann 6Zandloperkermis Paelinck Stefan 6Dansgroep Malando Pauwels Roza 3Seniorendansgroep Roselinde Peersman Maria 3 bestuurslidKVG Meerdonk Pilaet Willy 6Davidsfonds SGW Plaetinck Hugo 5Unizo SGW Poppe Greta 6Parochiale werken DK Roels Guido 6Kon. Toneelgroep „Willen is kunnen‟ Rottier Elly 2KVLV Sint-Pauwels Samson Noëlla 4KWB SP Slowack Luc 4Gezinsbond Sint-Pauwels Soetens Paul 6Hobbyclub Fantasia Steegmans Maria 6 bestuurslidOmnisport, gezinsbond De Klinge Thielman Georges 6Bagoniecomité Thuy Linda 6De Moedige Kaarters Thuy Roger 6Davidsfonds De Klinge Thylys Diane 5Markant SP Thys Anita 456Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

Studio Theater Tsoeflurken vzw Thyssen Britt 2De Goudvink Van Campenhout Noël 6Ziekenzorg De KlingeVan Campenhout 6YolandaSeniorenkoor Jong van Hart Van de Vyvere Wilmer 3OKRA De Klinge Van Eetvelt Adrienne 4Zon voor ouden De Klinge Van Eetvelt Karel 6Belg. Ver. voor paleontologie afd. xenophora Van Gysel Luc 7SGWKruidentuin Den Beck Van Hecke Bea 6Heemkundige kring De Kluize Van Kemseke Urbain 7Amedee Verbruggenkring SGW Van Mieghem Heman 5Volkskunstgroep Drieske Nijpers vzw Van Passel Roger 3 bestuurslidKAV SGW Van Poucke Chris 4Kunst22 vzw Van Puyvelde Lea 7JOL De Klinge Van Puyvelde Wendy 6Er kan er nog eentje bij Van Remoortere Andrea 2Deskundige - kunstenaar Van Riet Walther 1 bestuurslidWerk van den Akker Van Roeyen André 6ACW De Klinge Van Schependom André 6Deskundige - kunstenaar Van Schoote Maurice 1KAV Sint-Pauwels Van Sikkeleris Godelieve 4Oudercomité De Zandloper Van Vlierberghe Marina 6Dorizon Doenja vzw Vandromme Linda 6Rotary Club Stekene/St-Gillis Camasiacum Verbrugghe Raymond 5Oudervereniging Pieternel Vercauteren Ann 6Landelijke Gilde SP Vercruyssen Wim 4Muzikale omlijsting Vereecken Lizette 5 bestuurslidDeskundige - woordkunsten Vereecken Paul 1Theater Cusforda Vergauwen Chantal 2 voorzitterKVLV MD Vermeulen Agnes 4Toneelgroep Clapdorp Verstraeten Rita 2St-Ceciliakoor DK Weemaes Theo 3The Scottish Small Pipes Weymeersch Walther 657Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

2 Overzicht culturele verenigingenVolgende verenigingen zijn tevens lid van de gemeentelijke cultuurraad:Naam verenigingKon. Fanfare St-Cecilia MDLandelijke Gilde SGWZiekenzorg SPKVLV De KlingeOuderraad De EeckbergerDeskundige - fotograafKlingrock vzwGezinsbond SGWComité Pompwijk 1St-Gregoriuskoor SPZapparade vzwWijkcomité „t HolDeskundige – leraar kunstonderwijsVereniging voor Ierlandvrienden VlaanderenKon. Harmonie St-Cecilia SGWKoninklijke Muziekvereniging St-Cecilia De KlingeVogelvereniging De EdelzangerKVLV SGWOKRA SGWAugust Vermeylenfonds SGWDeskundige - bibliothecarisOKRA St-PauwelsACW SGWQuizverbond SGWVzw Ziekenzorg CM SGWDeskundige - woordkunstenRaad van Elf St-PauwelsMarkant SGWBaken van licht vzwDe Vlaamse Hulpdienst vzwHet Belgisch RaskonijnCantagilliFolkloregroep De KlompOLMKruisstraatkermiscomitéZandloperkermisDansgroep MalandoSeniorendansgroep RoselindeKVG MeerdonkDavidsfonds SGWUnizo SGWParochiale werken DKKon. Toneelgroep „Willen is kunnen‟KVLV Sint-PauwelsKWB SPGezinsbond Sint-PauwelsHobbyclub FantasiaOmnisport, gezinsbond De KlingeBagoniecomitéDe Moedige KaartersDavidsfonds De KlingeMarkant SPStudio Theater Tsoeflurken vzw58Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

De GoudvinkZiekenzorg De KlingeSeniorenkoor Jong van HartOKRA De KlingeZon voor ouden De KlingeBelg. Ver. voor paleontologie afd. xenophoraSGWKruidentuin Den BeckHeemkundige kring De KluizeAmedee Verbruggenkring SGWVolkskunstgroep Drieske Nijpers vzwKAV SGWKunst22 vzwJOL De KlingeEr kan er nog eentje bijDeskundige - kunstenaarWerk van den AkkerACW De KlingeDeskundige - kunstenaarKAV Sint-PauwelsOudercomité De ZandloperDorizon Doenja vzwRotary Club Stekene/St-Gillis CamasiacumOudervereniging PieternelLandelijke Gilde SPMuzikale omlijstingDeskundige - woordkunstenTheater CusfordaKVLV MDToneelgroep ClapdorpSt-Ceciliakoor DKThe Scottish Small PipesVolgende verenigingen zijn geen lid van de gemeentelijke cultuurraad maar krijgen wel een toelagevan het gemeentebestuur:Naam verenigingCarnavalcomité De KlingeCarnaval Sint-Gillis-WaasFeestcomité Sint-Gillis-WaasFeestcomité De KlingeFeestcomité Sint-PauwelsFeestcomité MeerdonkKlungelkermisSeniorenkoor Jong van hartUnizo Sint-PauwelsVolkstuinen Sint-Gillis-WaasWijkcomité HeuldonkWijkcomité KouterZangkoor Sint-Cecilia De Klinge59Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

3 Overzicht seniorenverenigingenNaam verenigingGepensioneerden 'Zon voor Ouden' De KlingeGOSA Gezinsbond De KlingeGOSA Gezinsbond Sint-Gillis-WaasGOSA Gezinsbond Sint-PauwelsNeosOuden van Dagen MeerdonkOKRA trefpunt De KlingeOkra trefpunt MeerdonkOkra trefpunt Sint-Gillis-WaasOkra trefpunt Sint-PauwelsS. Plus Seniorenwerking De KlingeZestigplussers KVLV/Landelijke Gilde60Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

4 Overzicht afgevaardigden Beheersorgaan Openbare Bibliotheeken Gemeenschapscentrum De RoutePolitiek afgevaardigden als vertegenwoordiger van de Openbare BibliotheekPascal Buytaert (CD&V)Guido Sertyn (CD&V)Karel Verelst (CD&V)Hilde Croes (Vlaams Belang)Annette De Permentier (Open VLD)Politiek afgevaardigden als vertegenwoordiger van het Gemeenschapscentrum De RouteSteven De Beule (CD&V)Eric De Keyzer (CD&V)Roeland Salaets (CD&V)Dirk Lens (Vlaams Belang)Greta Bekaert (Groen!)Vertegenwoordigers namens de gebruikers van de Openbare BibliotheekDominique De MoorGino De WaeleJeannine ReynsGodelieve Van SikkelerisGodelieve Van VlierbergheVertegenwoordigers namens de gebruikers van het Gemeenschapscentrum De RouteEdy Depoorter (gemeentelijke cultuurraad)Maria Steegmans (gemeentelijke cultuurraad)Karel Verbeke (gemeentelijke seniorenraad)Günter Van den Branden (gemeentelijke jeugdraad)Rudiger Van Dorsselaere (gemeentelijk Tempuscomité)Ambtshalve secretarisKatrijn De smit, bibliothecarisTinne De Maeyer, cultuurbeleidscoördinator61Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

5 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van deGemeentelijke Cultuurraad62Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

6 Advies over het ontwerp cultuurbeleidsplan van hetBeheersorgaan Openbare Bibliotheek enGemeenschapscentrum De Route63Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

7 Goedkeuring van het cultuurbeleidsplan door de Gemeenteraad64Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

65Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

8 Inspectieverslag Afdeling Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd enVolwassenen66Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

67Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

68Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013

69Cultuurbeleidsplan Sint-Gillis-Waas 2010-2013