Het Leven van de heilige bisschop Wiro Vertaling: Gerard Bartelink ...

Het Leven van de heilige bisschop WiroVertaling: Gerard Bartelink1. Geen mens zal betwijfelen dat, wanneer iemandde heilige vaderen in woord en geschrift verheerlijkten hen in waardige bewoordingen prijst, hijevenzeer Hem looft die bewonderenswaardig is inzijn heiligen (vgl. Psalm 67,36). Het is immersoverduidelijk dat Hij de bron van lofprijzing en heiligheidis door wie en in wie al wat heilig is wordtgeheiligd. En we moeten geloven dat er zonder Hemniets heiligs bestaat en geen enkele christenlofwaardig is.Nu ik de taak op me genomen heb om gedeelten uitde levensloop van de gelukzalige Wiro te belichtenen uit een veelheid van gegevens enkele aspectennaar voren te halen, zal het dunkt me Christus, debron van alle heiligheid, niet mishagen dat iemandzijn nagedachtenis op waardige wijze wilboekstaven. Wanneer iemand een soldaat toejuichtdie na de overwinning in triomf terugkeert, zal datzijn machtige aanvoerder alleen maar welkom zijn.Het leven van de heilige bisschop PlechelmusVertaling:Gerard Bartelink.1.Toen Jezus, onze Heer en Verlosser, de wereldmet de glans van Zijn luister verlichtte en hetmensdom bevrijdde dat door de val van de eerstemens aan de eeuwige straffen was overgeleverd,liet Hij overal ter wereld ontelbare sterrenopkomen met eenzelfde luisterrijke glans. Diemoesten met de fakkel van de heiligeverkondiging de duisternis van de eeuwige nachtverdrijven. Als immers de zonnestralen ontbreken,wordt de aarde gewoonlijk door fonkelende sterrenverlicht. Zo verlichten ook de heilige leraren vande Kerk, alsof de zon, Christus, overal zelfaanwezig is, de wereld met hun stralenglans doorhet volk te onderrichten. Northumbrië, Schotlanden Ierland viel de eer te beurt daarin een grootaandeel te hebben. Eén van deze mannen was SintPatrick, een groot voorbeeld voor ons allen, dievan God de gunst verwierf tot de hogeapostolische rang van het bisschopsambt verhevente worden. Onze simpele woorden kunnen nietbeschrijven hoe voortreffelijk hij zijn hoge ambtvervuld heeft.- 1 -Het leven van de heilige diaken OthgerVertaling: Gerard Bartelink.1. Ergens in Britannië leefde een man die eenonberispelijk leven leidde. Zijn naam was Othger.God had voorbestemd dat hij uit een adellijkgeslacht stamde maar door zijn verdiensten enenergiek streven naar heiligheid was de adel van zijnziel van nog hoger rang. Zijn ouders was het nietontgaan hoe hij al in zijn vroege kinderjarendaarnaar streefde. Daarom vertrouwden ze hem aankloosterbroeders toe die hem een degelijkeopleiding gaven in het lezen en verstaan van deliturgische lecties. Gesteund door Gods heiligegenade leerde hij al in zijn jonge jaren hoe hij zichingetogen moest gedragen. Met aandacht volgde hijhet voorbeeld na van de geestelijke vaders onderwier leiding hij zich had gesteld. Daarbij viel hijonder zijn medeleerlingen op door buitengewoonstipte gehoorzaamheid. Wat er ook gebeurde, nooitverloor hij zijn geduld wanneer hem onrecht werdaangedaan. In dienstbare naastenliefde overtrof hijiedereen, jong en oud.Metterdaad gaf hij er in zijn doen en laten blijk vanook te willen wat de ouderen in praktijk brachten.Toen al stond hij hoger dan zijn leeftijdgenotenaangeschreven bij de dienaren van God die zich daarbinnen de wallen van Christus' legerkamp bevondenom de allerhoogste koning te dienen. Zijn familie enallen die in die streek woonden hadden achting voorhem. Ieder die hem kende, waardeerde meer zijninnerlijke gedrevenheid dan dat hij oog had voor deadel van zijn familie. Toen Othger evenwel na eenaantal jaren de volwassen leeftijd bereikte, voeldehij in zich de gloed van de liefde tot God en de

2. Wiro werd geboren in Scotia, dat de bakermat vantalrijke heilige vaderen is. Daar zijn zoveel reliekenvan heiligen als er sterren aan de hemel staan. Velenzou hij de weg wijzen naar het heil. Zijn oudersbehoorden niet tot het eenvoudige volk. Nauwelijksaan de moedermelk ontgroeid werd hij aan de beideborsten van de wijsheid verder opgevoed. Op zijnopleiding hoeven we hier niet nader in te gaan. Hijdronk op school hemelse dauw in. Lang voordat hijdaarvoor de leeftijd had kenmerkte hem mannelijkezorgzaamheid en flinkheid.Al in zijn prille jeugd had hij oog voor devoorbeelden uit het verleden, hij zag zo te zeggentoen al hoe zich aankondigde wat hij later zouworden. Terwijl hij zo geleidelijk opgroeide, waszijn innerlijke bloei al vroeg begonnen.Nooit raakte zijn hart in verlokkingen verstrikt.Stevig zette hij zijn voeten op steeds hogere tredenvan deugd. En nooit trok hij ze terug, wanneer hijergens aan was begonnen. Het aardse telde niet voorhem maar met heel zijn wezen snakte hij naar hethemelse.Deze luttele woorden belichten volgens mij dekwaliteiten van zo'n heilige jongeman onvoldoende.Maar ik moet spaarzaam met mijn woordenomgaan, anders bestaat het gevaar dat mijn onver-2.Als een verstandig beheerder verlangde hij detaak die hij op zich genomen had met rijke winst tebekronen en hij deelde aan de hem toevertrouwdekudde met stipte trouw op de juiste tijd de maatvan de tarwe uit (vgl. Luc.12,42). De kracht vanGod werkte door de verdienste van Zijn bisschopen verwaardigde zich een groot aantal wonderenonder het volk tot stand te brengen. Er was zelfszo’n rijke bloei aan wonderen dat niet vóór en nietna Sint Patrick aan die bisschopszetel zo’nvoortreffelijke herder ten deel is gevallen. Talrijkwaren zijn navolgers die werkten in de wijngaardvan de Heer (vgl.Matth.21,28) en daarmee deeeuwige heerlijkheid verwierven. Te midden vanhen nam Cuthbert als heraut van Christus wel deeerste plaats in, een kroonjuweel van dat volk inde heilige Kerk van God. Verder is de heiligeColumba te noemen, die dappere atleet vanChristus. Hij was zo door het vuur van profetischegeest geraakt dat hij aan velen de toekomstvoorspelde zoals hij die tevoren gezien had. Endan Sint Willibrord, die ook uit die gebieden, enwel uit Northumbrië, afkomstig was. Deze was alseen brandende lamp op de top van een berg enstraalde als een niet te doven licht voor velen dievan de weg van de waarheid afdwaalden, zodat ze- 2 -mensen branden. De verlokkingen van aardseverlangens keurde hij geen enkele aandacht waardigmaar hij sloot zich daarvoor volkomen af. Alleverleiding tot iets buitensporigs ging hij uit de weg.Zo maakte hij vorderingen in de dienst van God:hemelse dauw viel op hem neer. Daarbij kreeg hijook een voortreffelijke vorming in lezen enschrijven.2. In die tijd gaf Christus, onze Heer en Redder dieallerwegen zijn dienaren verheerlijkt, de bisschopvan die plaats de gedachte in dat iemand met zulkeverdiensten zeker waardig was in de kerkelijkerangen te worden opgenomen. Volgens debeschikking van de goddelijke genade liet deze hemdaarom de verschillende rangen vanaf het begindoorlopen totdat Gods wil hem de waardigheid vanhet diaconaat schonk als een voor hem passendefunctie.Na het aanvaarden daarvan begreep de heiligedienaar van God, verlicht door de gloed van deHeilige Geest, dat hij nu door strakkere banden werdgebonden. Van nu af zou hij zich geheel aan dedienst van God wijden. Hoe hij zich weerde in hetvervullen van zijn dienst als diaken, is met geen pente beschrijven. Met toewijding verrichtte hij zijngebeden, in het lezen van de Schrift was hijvolhardend en zijn optreden was evenwichtig enoprecht. Bloemen van wijsheid sierden hem enroyaal deelde hij aalmoezen uit. Hij legde zich volvuur op de beide soorten van christelijke liefde toe:tegenover God en tegenover de naaste.Stipte gehoorzaamheid kenmerkte hem, hij blonk uitin godsdienstzin en straalde goedheid uit. Degelukzalige voorvechter van onze God Christus

zorgd taalgebruik de lezer gaat tegenstaan. Deinhoud gaat boven stilistische vorm enwoordgebruik. Daar komt bij dat het mij aan literairtalent en tijd ontbreekt. Ik bezit niet het vermogenom een lang verhaal in gepolijste stijl te schrijven,voor mij is dat eerder een last. En voor de lezer ishet aangenaam wanneer hij met korte formuleringente maken heeft die rijk zijn aan betekenis. Bij ditalles is bovendien de geloofwaardigheid van zijnverdiensten niet in het geding.3. Als jongeman groeide de heilige Wiro van dag totdag niet alleen in leeftijd maar ook in heiligheid.Naarmate zijn jaren vorderden doorliep hij degraden van de heilige wijdingen. Hij bloeide voorGod als een palmboom en breidde zijn takken uit alseen ceder in het huis van de Heer (vgl. Psalm91,13). Zo werd hij geliefd bij God en de mensen.Nu kon hij daadwerkelijk voor de ogen van allenverrichten wat hij zich als jongen al vol ijver tendoel gesteld had. Wel bleef dat voor de mensenverborgen maar niet voor Hem die de harten doorgrondt.Wiro verslapte niet in zijn werk en liet deteugels van zijn beloften niet vieren. Tegenslag konhem niet breken, op succes liet hij zich nietvoorstaan. Onvermoeibaar woonde hij de heiligenachtwakes bij en laafde hij zich aan de gebeden.Zijn vasten ging met opgewektheid gepaard. Onderalle omstandigheden bleef hij onwrikbaar aan zijnvoornemens vasthouden.Een reeks van heilige vaders zag hij voor zich in zijnhart, met name de uitblinkers in verdiensten enkwaliteiten, zoals Patrick, Cuthbert en Columba, dezuilen van zijn geboorteland en de lichtgevendekandelaars uit het gebied waar hij vandaan kwam.naar de weg van de gerechtigheid kondenterugkeren. Over het leven van die zojuistgenoemde Vaders kunnen boeken die in de heiligeKerk van God over hun grootse daden geschrevenzijn, de belangstellende vrome lezer informatiegeven.3.De heilige die de naam Plechelmus draagt,stamde uit het gebied van Scotia (Ierland), een telgvan een oude adellijke familie. Al in zijnkinderjaren verlangde hij in het voetspoor van degeestelijke vaderen te gaan door hen na te volgen.Hij wijdde zich aan de studie van de heiligeSchrift. We kunnen niet in geschriften of woordenvatten hoe gehoorzaam hij temidden van zijnmedeleerlingen aan zijn leermeesters was en hoenederig hij zich toonde tegenover allen in zijnomgeving. Al zijn medestudenten had hij daardoorzo aan zich verplicht dat ze bijzonder op hemgesteld waren. De vlam van goddelijk vuur gloeidein hem en hij beteugelde zijn lichaam door vasten,waken en gebed. Al in zijn prille jaren stelde hijzich als ideaal wat hij later op rijpere leeftijd totstand wist te brengen.- 3 -omringde zich met sterke verdedigingswerken. Hijwapende zich met de wondtekens van het heilbrengendKruis en aarzelde niet de strijd aan te bindenmet alle mogelijke grofheid van bespottelijkedwalingen.Eenmaal volwassen geworden concentreerde hijzich steeds meer op zijn eigenlijke taak: bij zich zelfdacht hij erover na hoe hij op de feestdagen eenaandeel zou kunnen krijgen in het voorlezen van delecties uit het Evangelie.3. Lange tijd bleef hij dubben wat hij nu lieverwilde: zich aan een kloosterregel onderwerpen of tothet eind van zijn leven blijven werken volgens degraad van de wijding die hij op jeugdige leeftijd inhet klooster had ontvangen.Toen deed op een gegeven ogenblik in de streekwaar hij woonde de mare de ronde dat bisschoppenvan Christus een tocht naar verre landen wildenondernemen om daar het evangelie te verkondigen.Het waren de heilige Wiro en Plechelmus, eveneenseen heilig man, die op deze wijze de eeuwigeheerlijkheid en het hemels vaderland wildenverwerven. Toen de heilige Othger dat hoorde, washij buitengewoon verheugd in de Heer. Voortdurendspeelde hem het volgende voorschrift uit hetEvangelie door het hoofd: `Wie geen afstand doetvan al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn'(Ev. Luc. 14,33). Toen zag hij als in een flits zijnaardse bezit als iets waardeloos. Hij verlangde naardie dienaren van God te gaan, ingewijd te worden inhun levenswijze en hen op hun verre reis te vergezellen.En zo gebeurde het ook met Godsinstemming en genadige steun. Zijn verlangen naardeze vorm van volmaaktheid ging voorspoedig in

Dat waren de modellen waarbij hij steun zocht. Methun heilig streven wilde hij zich meten. Weldravolgde hij hen niet meer voetje voor voetje na maardoor liefde tot God gegrepen, versnelde hij zijn tred.In zijn enthousiasme wilde hij om Godswil op padgaan naar verre landen. Door allerleiomstandigheden werd het ogenblik van vertrektelkens weer uitgesteld en de plaats waarheen hijzou gaan bleef eveneens in nevelen gehuld. Ook ditgoddelijk ingrijpen deed evenwel zijn geloof nietwankelen: hij bleef de nachten vullen met psalmgebeden de dagen met het offer van zijn vasten. Doorte bidden wilde hij zich verzekeren van detroostende bescherming van de heiligen en zonderooit te versagen smeekte hij de hemel hem bij testaan: anders zou hij misschien vastlopen in de strikkenvan de boze machten of zouden lichamelijkeverlangens zijn streven kunnen dwarsbomen.4. Niet lang daarna ging de herder van de kerk uitzijn geboortestreek heen uit het leven, zodat demensen van pastorale zorg verstoken waren.Eenstemmig werd Wiro toen voor het herdersambtaangewezen. Volk en geestelijkheid riepen eenparigdat de hemel geen ander wenste en dat men nietiemand moest gaan zoeken bij een verwant volk. Deheilige Wiro was evenwel niet uit op wereldlijkeeer. Nederig als hij was, verzette hij zich krachtig enbracht naar voren dat hij geen leermeester was maareerder verdiende leerling genoemd te worden.De inwoners van het eiland waren gewoon eerstonderling een bisschop te kiezen en dan degekozene naar Rome te zenden om daar eigenhandigdoor de paus te worden gewijd. Eenmaal gewijdmoest hij weer naar zijn zetel en volk terugkeren. De4.Zo vorderde zijn geestelijke groei van dag totdag en tot in zijn diepste wezen liet hij zichbedwelmen door het zoet van het geschrevenwoord. Ondertussen smeekte hij de Heer met alleaandrang van zijn hart dat hem inzicht in degoddelijke wijsheid zou worden geschonken. Hijwaakte voor de deuren van de wijsheid(vgl.Spreuken 8,34) en sprak, naar we mogenaannemen, in zijn gebeden de woorden van eengrote wijze: ‘Heer,Vader en God van mijn leven,laat mij niet alleen temidden van hunkwaadwillige gedachten, laat mijn blik niet trotszijn en houd, Heer, verkeerde verlangens verre vanmij. Neem begeerte van mij weg en lever mij nietover aan bruutheid en dwaasheid’ (Eccli.23,4). Zobad de gelukzalige herhaaldelijk in zijn nachtelijke- 4 -vervulling. Haastig ging hij op pad om onversaagdde verdienstelijke dienaren van God te zoeken. Toenhij ze had gevonden, vertelde hij wat hem bezieldeen smeekte hen hem mee te nemen. Trouwhartigstelde hij zich onder hun leiding en werd als eenallerdierbaarste reisgezel aangenomen.4. Zo werden de drie als broeders tot een eenheidgesmeed in de naam van de allerhoogsteDrieëenheid. Diep in hun hart bleven ze voortdurendnaar het altijddurend leven verlangen. Dringend enmet bekommernis baden ze tot God dat voor hen hetwoord van het Evangelie in vervulling zou gaan:`Waar twee of drie mensen in mijn naam samenzijn, ben ik in hun midden' (Matth. 18,20). Deheilige Othger had een uitzonderlijk degelijkkarakter en kon het in alle opzichten met die tweedienaren van God uitstekend vinden. Hij reisde methen mee naar de kust en samen gingen ze aan boordvan een schip. Hun overtocht verliep voorspoedig,ze zeilden voor de wind over een kalme zee totdathet hun gegeven was het land te betreden waarnaarze hadden uitgezien, het doel van hun vrome

gelovigen waren niet gediend van Wiro's langdurigverzet. De mensen die hem tegen zijn zin gekozenhadden, dwongen hem met de keuze in te stemmen.Het was voor hem wel een voordeel dat hij nu dekans had gekregen om weg te trekken uit zijnvaderland en een vrome pelgrimsreis teondernemen. Hij wilde eigenlijk niets liever en zobezweek hij voor de aandrang en wens van het volk.Overigens had hij diep in zijn hart voor Gods ogenheel andere bedoelingen en hij zou in zijnverwachtingen niet teleurgesteld worden.Om kort te gaan: hij ging haastig op reis naar Rome,niet omdat hij uit was op het verwerven van aanzienbij de mensenmaar omdat hij naar een verre reis verlangde.Daarnaar had hij al zolang uitgezien. BisschopPlechelmus sloot zich als reisgenoot metsoortgelijke bedoelingen bij hem aan. Ongeveereven oud als Wiro, werd hij om zijn kwaliteitengeacht en in verdiensten deed hij niet voor zijn gezelonder. In alles waren ze eensgezind. Toen degelukzalige Wiro zo samen met hem door het gebiedvan de Angelen trok, voegde de leviet Othger zichdoor goddelijke beschikking bij hen. Voor dezediaken stond al het aardse ver beneden de zoete geurvan het hemelse en gaarne liet hij zich door deheilige Wiro leiden. Vol vertrouwen betrad hij hetpad van de deugd dat deze hem had gewezen.5. Terwijl Christus hun voorging vervolgden ze dereis naar Rome, hun einddoel. Vurige kussendrukten ze op de graven van de apostelen Petrus enPaulus, tranen vloeiden op de marmeren vloer.Biddend en smekend gingen ze langs de altaren. Zezonden hun gebeden op naar de hemel en bezochtengebeden en door Gods genade werd hij zo doorhemelse dauw besproeid dat velen genadeontvingen door het zien van zijn voorbeeldigenooit aflatende godsdienstzin. Want hij wijddezich aan streng vasten, hield het naleven van Godsgeboden scherp in het oog en las van dag tot dagin de teksten van het Oude en Nieuwe Testament.5.Na verloop van tijd verkreeg de gelukzalige vangodswege de gunst dat hem de priesterlijkewaardigheid verleend werd zodat hij zich door eenkerkelijke bediening gesteund wist. Standvastigevenwel bleef de man Gods dezelfde als vroeger,nederig in zijn optreden, vriendelijk in de omgang,- 5 -pelgrimage.Ook daar genoot Othger weldra bekendheid. Hijleerde van de voorbeeldige levenswijze van zijgezellen. Arm in de ogen van de wereld was hij rijkvoor God. Hij hield het oog gericht op het ideaal vaneen heilig leven. De heilige leviet (= diaken) vanChristus beijverde zich zozeer om God te dienen dathij in niets scheen onder te doen voor zijnleermeesters. Evenals aan hen was eerzucht tijdenshet verblijf in deze wereld hem vreemd. Voor deogen van allen gedroeg hij zich zo dat iedereen konzien hoe standvastig hij zijn doelstellingenverwezenlijkte. Het enige waarnaar hij streefde waszo te handelen dat hij hemelse roem zou verwerven.Zorgvuldig distantieerde hij zich van de verzinselsvan wereldse verhalen. Steeds weer nam hij dewoorden in de mond: `U bent mijn helper, psalmenzal ik zingen voor u, want God, mijn God, zorgtvoor mij. Hij ontfermt zich over mij' (Psalm 58,18).Samen met zijn gezellen streefde hij naarvolmaaktheid in menige deugd, zong hij hymnen enpsalmen en nam hij ijverig deel aan nachtwaken engebeden. Getrouw deed hij waartoe de goddelijkemajesteit hem drong, hij had hart voor anderen zoalsde christelijke naastenliefde verlangt. Allen kondenzien hoe rustig hij bleef onder de tegenslagen diedeze ongedurige wereld met zich meebrengt. Weetwel: geduld is de moeder van alle deugden.5. Enige tijd later bezocht hij samen met de beidebisschoppen van God koning Pippijn, eendoortastend man, die bij God geliefd was en gezienbij heel het volk. Ze vroegen de koning hun genadigtegemoet te treden en vertelden hem waarom ze naarhet buitenland vertrokken waren. Hij ontving hen

steeds weer de graven van de heiligen. Deverzuchtingen en smeekbeden van de dienaren vanChristus werden gehoord, geen ogenblik liet deverhoring op zich wachten. Wat ze maar vroegenwerd hun van Godswege niet geweigerd, zowel hette willen als te kunnen volbrengen. Niemand minderdan Petrus, de hemelse sleuteldrager, opende dehemel voor hun verzuchtingen.Dat alles kwam de apostolische Vader ter ore. Hijliet de gelukzalige Wiro bij zich roepen. Dezehaastte zich onmiddellijk, samen met zijnstandvastige gezellen, naar hem toe. Toen Wiro bijde paus was verschenen, keek deze hem aan enbegreep wat hem innerlijk bewoog. Hij haastte zichhem te omhelzen en begroette hem zielsverheugdmet een heilige kus, niet zonder tranen want eenopwelling van diepe genegenheid ontroerde hem.Daarna volgde een kort gesprek waarbij de paus heteerst het woord nam. Hij informeerdeachtereenvolgens naar Wiro's naam, het land waarhij vandaan kwam en wat zijn plannen waren. Deheilige die onwaarheid verfoeide en zich altijd striktaan de waarheid hield, gaf eerst een korteuiteenzetting over het doel van zijn reis. Daarnalegde hij voor zijne heiligheid volledig bloot watzijn eigenlijke verlangens waren. Hij wierp zich aanzijn voeten en smeekte om goedkeuring. Deapostolische Vader liet zich evenwel niet verbiddendoor zijn beden maar wilde liever Gods volk terwille zijn en de keuze van de gelovigen inwilligen,al was dit tegen Wiro's zin. Ondanks diensaanhoudend verzet verhief de paus hem toch tot debisschoppelijke rang. Dat eervolle ambt verleendehij ook aan zijn reisgezel Plechelmus. Door eenbroederlijke omhelzing verbond hij hen beiden metsereen van blik, vurig in zijn zorg voor de armen,royaal in het geven van aalmoezen, ijverig lezervan de heilige boeken, kortom hij bezat allemogelijke deugden. Op het gebied van de kuisheidwas hij een dapper strijder en hij liet het licht vande waarheid uit zijn daden blijken. Op hem wasook dit Schriftwoord van toepassing: ‘Het lichtvan de waarheid was in zijn mond’, en: ‘De lippenvan een priester zullen de kennisbewaken’(Malachias 2,6-7). Achter deze sterkeomwalling had de sterke atleet van Christus zichmanmoedig verschanst. Hij streed tegen allehinderlagen van de boze vijand en wist, onder deschutse van Gods barmhartigheid, op alle frontente zegevieren. Want wat hij de mensen door zijnwoord geleerd had, smukte hij op door hetvoorbeeld van zijn levensstijl.- 6 -welwillend. Lange tijd bleven ze aan het hof en zewerden er meer geëerd dan de anderen. Geruime tijdlater verordende de koning dat ze zich naar eenplaats zouden begeven die de Petersberg heette.Daar zouden ze zich meer ongehinderd aan de dienstvan God kunnen wijden en het kwaad van dezewereld helemaal ontvluchten. Othger, de gelukzaligeleviet van Christus, wilde steeds weer, dag en nacht,weten wat de anderen deden om inzicht te krijgen inGods mysteriën. Ook lette hij er nauwgezet op hoeze uit liefde tot Christus de mensen door verkondiging,vermaningen, onderricht en het geven vanaalmoezen ten dienste wilden staan. En hijherinnerde zich de aansporing van de psalmistDavid: `Wees heilig samen met de heilige en rechtschapensamen met wie rechtschapen is' (Psalm17,26). Dat waren woorden die zijn gedachtenbleven beheersen. In die mate spoorde zijnlevenswijze met die van zijn meesters dat allen vanmening waren dat zijn verdiensten die van de beideanderen evenaarden.

de band van de hemelse liefde. Hij begiftigde henmet relikwieën van heiligen, vereerde hen metgeschenken en zond hen naar hun vaderland terug.Dringend vermaande en bezwoer hij Wiro zich niet,alvorens naar zijn woonplaats terug te keren, ergensonderweg als vreemdeling om Godswil te vestigen.6. De heilige gaf aan dat bevel gehoor. Tijdens zijnthuisreis die hem over de bergketens van de Alpenen de golven van de stormachtige zee voerde,overkwam hem geen enkel onheil. Zijn behoudenterugkeer was voor velen een reden tot vreugde. Hetvolk ontving hem met applaus, de geestelijkheidjuichte, mannen en vrouwen, jong en oud, prezenhem de hemel in. Eenstemmig stemden allen in metzijn installatie als bisschop.Toen hij eenmaal zijn zetel had ingenomen, werd hijalgemeen bekend door zijn goede werken. In zijnlevenswijze en voorbeeldig gedrag stak hij bovenallen uit. Zijn manier van leven was inovereenstemming met wat hij de mensen leerde,energiek strooide hij het levenwekkend zaad onderde gelovigen uit.Toch gaf hij zijn oorspronkelijk plan niet op, nogaltijd was hij bezeten van het verlangen om zijnvaderland te verlaten en om Godswil in denvreemde te gaan wonen (de mensen merkten dat nietmaar voor God bleef het niet verborgen).De genade van Christus naar wiens liefde Wiro'svurig verlangen uitging, stelde het ogenblik waaropzich hem een gelegenheid zou aanbieden om weg tegaan, niet langer uit. Wiro nodigde toen ook zijntrouwe gezellen uit: Plechelmus die evenals hij hetbisschopsambt bekleedde en nu eveneens zijnlevenswens vervuld zag, en Othger, een diaken van6.Toen gebeurde het dat de bisschop van deheilige Kerk van God, onder wiens leiding dezedienaar van God in het legerkamp van Christusverbleef, de weg van alle vlees ging en van deHeer zijn rijke beloning ontving. In groten getalekwamen zowel de geestelijken als het kerkvolksamen om over de verkiezing van een nieuwebisschop te beraadslagen. Daar verklaarden alleneenstemmig dat de heilige dienaar van GodPlechelmus hiervoor de aangewezen persoon was.Toen de heilige begreep wat het volk wenste, gafhij gehoor aan hun verlangen, alhoewel nietzonder aarzelen. Ze voegden aan hem nog eenander toe die in voorbeeldige levenswandel nietvoor hem onderdeed – Wiro was zijn naam – enzonden beiden naar de apostelgraven in Rome omdoor de toenmalige hoogste opvolger van deapostelen officieel gewijd en in hun ambtbevestigd te worden. Er staat immers geschreven:‘Hoe zullen ze preken, als ze niet gezondenworden?’(Rom.10,15). Het was evenwel niet debedoeling dat ze binnen één bisdom het volkzouden onderrichten.- 7 -6. Voor Othger naderde de tijd dat hij de schuld vanalle vlees moest voldoen en door de genade vanChristus de schitterende beloningen van de hemelsevergelding zou ontvangen. Hij werd ziek, de materievan zijn lichaam begon uiteen te vallen, hij voeldehoe al zijn ledematen krachteloos werden. Van deandere kant deed het hem goed te merken dat deheilige Geest hem sterkte en hoopte hij vertroostingte vinden in het eeuwig leven, de verkwikking diehem te wachten stond. Opgetogen maakte de dienaarvan God aan de aanwezigen kenbaar dat hij nuweldra zou worden opgeroepen om dit leven teverlaten. Allen namen deze wenk serieus, hetgangbare ritueel vond plaats en voor de laatste maalontving Othger de heilige communie. Met de woorden:`In uw handen, Heer, beveel ik mijn geest (Ev.Luc. 23,46), beval hij zich aan bij de Heer. Daarnanam hij afscheid van zijn medebroeders en vredigging hij over naar Christus. In de eeuwige rust zalhij leven zonder einde samen met de zielen van deheiligen.Een niet geringe menigte, zowel geestelijken alsleken, stroomde samen naar de uitvaartsdienst vande gelukzalige Othger. Allen waren diepbedroefd.Ze droegen zijn lichaam de kerk binnen die bovenop de Petrusberg lag. Daar begroeven ze hem methet verschuldigde eerbetoon onder het zingen vanhymnen en psalmen. Tot op de huidige dag worden

onbesproken gedrag. Zo begon hij - met Christus alsgids - aan de reis die hij als jongen al gepland had.Geen enkele indruk maakten op hem het soebattenvan zijn familie, de weldadige genietingen die derijkdom te bieden heeft of de vluchtige en onberekenbarepopulariteit bij de mensen. Hij doorkruistemenige landstreek alvorens de Gallische Zee (HetKanaal) te bereiken. Zijn overtocht over dezezeeëngte die om zijn stormen berucht was, verliepvoorspoedig en welgemoed ging hij aan de overzijdeaan land.Toen hij eenmaal de gevaarlijke zee achter zichgelaten en de haven bereikt had, dankte hij God dathij nu ontkomen was aan de schipbreuk die door alhet wereldse veroorzaakt wordt. Zo vergeleek hij destormen op zee met de schipbreuk die de ziel kanondergaan en de vaste grond van het strand met derust en kalmte van de eeuwigheid. Nu stond hij opde drempel van zijn vrijwillig gekozen ballingschapen maakte hij zich op voor de reis over land.Waarheen hij moest gaan wist hij nog niet maar hijwas vervuld van Godsvertrouwen.Het zou Wiro niet aan de hulp en leiding ontbrekenvan Hem die ieder die op Hem vertrouwt niet in desteek laat, waar hij ook mag zijn. Niet uitbundigerjubelt een balling wanneer hij vermoeidthuisgekomen van een lange reis, geniet van deomhelzingen van zijn verwanten waarnaar hijzolang heeft uitgezien dan de heilige Wiro jubeldeomdat hij zich eindelijk ontworsteld had aan devleiende woorden die hij altijd om zich heen hoorde.Hij was juist blij dat hij het harde en onzekere leventegemoet kon zien van iemand die alle banden metzijn vaderland had doorgesneden. Liever wilde hij temidden van vreemden als een arm en eenvoudig- 8 -zijn stoffelijke resten daar door de gelovigen in deomgeving met grote eerbied vereerd. Ook gebeurener door de verdiensten van de belijder de heiligeOthger tal van wonderen en tekenen. Het is onzeHeer Jezus Christus die ons deze gunsten schenkt,Hij die met de Vader en de heilige Geest leeft enverheerlijkt wordt, God voor eeuwig en altijd.

man beschouwd worden dan in eigen kring tot derijken en aanzienlijken te worden gerekend.7. Hij trok verder en koos de juiste weg: naarFrankenland. En toen Pippijn, de hertog van deFranken hoorde - want het gerucht ging rond als eenlopend vuurtje - dat mannen met zulke kwaliteiten,die door hun heiligheid heel hun vaderland luisterbijgezet hadden, zich binnen de grenzen van zijn rijkwilden vestigen, was hij zielsgelukkig. In allerijlontbood hij hen en ontving hen met veel egards. Nade reden van hun reis te hebben vernomen bood hijde gelukzalige Wiro een eervolle plaats onder zijngevolg aan, zodat hij bij allen gerespecteerd werd.Hij stelde zich samen met zijn hofhouding onder dehoede van de heilige en verkoos hem met hogeachting als zijn geestelijk leidsman. Bovendienschonk de hertog hem een plek om er verder tekunnen verblijven, ver van alle werelds gewoel.Daar zou hij ongestoord samen met de zijnenhemelse vruchten kunnen vergaren. In devolksmond heette die plaats de Petersberg. Erbevond zich daar een kapel die ter ere van Maria, demoeder van God en altijd maagd, was gebouwd engewijd. Verder was daar ook een mooi enkunstzinnig gebouwd stenen klooster dat tot dehuidige dag bestaat.Zo kreeg de heilige een plek zoals hij zich die altijdgewenst had. Hij nam er zijn intrek en met zijngezellen leidde hij er een leven dat voor velen modelstond. Metterdaad kon hij nu gaan leven zoals hijvanaf zijn vroege jeugd gewild had. Hij had geenoog voor genoegens en luisterde niet naar onnuttepraat. Lichtzinnig gedoe had zijn belangstelling niet,maar hij hield zich altijd in het gareel met de7.We meenden niet onvermeld te moeten laten datbeide gelukzalige mannen op hun Romereis talvan tegenslagen te verduren kregen maar allesgelaten doorstonden. Zat het tegen, dan gaven zeniet op, ging alles naar wens, dan lieten ze zichdaar niet op voorstaan. Toen ze eindelijk het doelvan hun tocht bereikt hadden, gingen ze langs deheilige plaatsen. Ze stortten menig gebed enofferden zichzelf als een brandoffer voor de Heer,volgens het woord van David, de heiligste onderde profeten: ‘Een vermorzeld hart is een offer voorGod’(Psalm 50,19).- 9 -

ketenen van een correcte en betamelijkelevenswijze.Christus was in Wiro's hart en mond. Christus goldallereerst zijn liefde. Aan Hem offerde hij zichiedere dag weer op het altaar van zijn hart doorvolhardend te waken, onafgebroken te bidden enregelmatig te vasten. Was hij arm aan bezit, rijk washij aan verdiensten. Energiek bestreed hij detekortkomingen maar hij was licht geneigd totvergeving. Sober voor zichzelf, was hij vooriedereen vrijgevig. In dit alles manifesteerde zichovervloedig zijn grote nederigheid en naastenliefde.Dat zal niemand betwijfelen.Door zijn onderricht en voorbeeld bracht hij demensen op een hoger plan. Menige uitzonderlijkedeugd sierde hem. Hij gunde zichzelf niet aan hetaardse maar hunkerde met heel zijn wezen naar hethemelse. De hoofdtooi van het heilig Kruis droeg hijals een pantser. Daarmee kon hij de aanvallen vanhet steeds weer voor onrust zorgende lot onbevreesdafweren. De trucs van de Oude Vijand, de duivel,wist hij te ontmaskeren en zonder te verslappenwees hij door verdienstelijk en voorbeeldig te levende door hem geleide gelovigen en zijnmedebroeders het pad dat naar het leven leidt. Hijzag er niet tegenop om ieder die onder de ziektesvan de zonde gebukt ging als een arts te behandelen.Schade die een ander leed deed hem meer verdrietdan misère die hemzelf overkwam.8. Zo hoog werd hij door de hertog van de Frankengeacht dat deze hem vanwege zijn bijzondereheiligheid te midden van zijn eigen mensenonderscheidde als zijn geestelijke leidsman enbeschermer. De hertog was gewoon zijn menselijke8.De opperherder begreep dat hij met heiligemannen te doen had van strikte godsvrucht envervuld van wijsheid. Daarom hield hij ze gastvrijenige tijd bij zich voordat hij, toen de tijd daarvoorgekomen was, ze in de kerk van de apostelvorst- 10 -

zwakheden en tekortkomingen voor Wiro bloot teleggen. Ook achtte hij het niet beneden zijnwaardigheid barrevoets naar hem toe te gaan om tebiechten en zijn vermaningen onmiddellijk op tevolgen.Verder werd Wiro herhaaldelijk ontboden om deberaadslagingen van de `raad van oudsten' bij tewonen want hij wist goede raad te geven en dezevoortreffelijk te formuleren. Hij kende ook geenaanzien van personen maar wilde steeds dewaarheid naar boven halen. Verontwaardiging deedhem nooit zijn voorhoofd rimpelen al was er redentoe. Liever wilde hij alleen aan God behagen danslaafs met vleiende woorden mee te gaan.Dit alles en nog heldhaftiger daden stelde de heiligeWiro tijdens zijn aardse leven. Zonder zijn strengeleefregel aan te passen werd hij hoogbejaard. Noghoger was hij geklommen op de ladder van dedeugden. Hij torstte een grote last van jaren maardroeg een nog groter gewicht aan verdiensten metzich mee. Dat hij zolang in den vreemde gewoondhad speet hem niet, want juist daardoor zou de wegnaar het ware vaderland voor hem geëffend worden.Hij schaamde zich niet voor de inspanningen die hijzich getroost had; daarna zou hij immers genietenvan de eeuwige rust. Hij mocht dan oud en moegeworden zijn, innerlijk had hij aan krachtgewonnen. De finish waarnaar al zolang zijn hoopen verlangen uitgingen, kwam in zicht. Aan alleverdriet zou een einde komen en de vreugde over debeloning was nabij.9. Het ogenblik van mededogen waarop de Heer zijnsoldaat die zijn dienst had volbracht, zou gaanbelonen zoals Hij had beschikt, was immersPetrus tot het hoge ambt van bisschop verhief.Daarna bedeelde hij hen royaal met relikwieën engaf hun ook andere geschenken mee. In dit alleslijkt bij hen in vervulling te zijn gegaan wat deHeer in het Oude Testament tot de priester Helispreekt: ‘Hen die Mij verheerlijken zal Ikluisterrijk verheffen’(vgl. 1 Sam. 2,30).Vervolgens zond de paus de gelukzalige dienarenvan God met blijken van hoge achting terug metde opdracht het evangelie te verkondigen. Zijreisden huiswaarts, namen hun bisschopszetel inen strooiden de korrels van Gods woord in rijkeovervloed in de akkers van vele harten. Vreugdeheerste onder het volk, alle mensen warenopgetogen dat ze besproeid werden door deverkondiging van zulke voortreffelijke mannen,dat ze door hemelse regenbuien gelaafd werden.9.Maar toen Plechelmus, de gelukzalige strijdervan de Heer, bemerkte dat hij zo bij het volk in degunst stond, was hij zorgvuldig op zijn hoede dat- 11 -

aangebroken. Opgeroepen vanuit de hemel zou hijhet paleis van het eeuwigdurend geluk binnengaan,niet om te sterven maar om een andere, beteregedaante aan te nemen. Kostbaar is immers in deogen van de Heer de dood van zijn heiligen (Psalm115,15).Een lichte koorts overviel hem, het heengaan uit hetlichaam vloeide over in het begin van hemels leven.Zijn gelukkige ziel gaf hij aan de hemel terug omdoor de handen van de engelen naar Abrahamsschoot te worden gedragen.Een grote menigte geestelijken kwam in tranen enzuchten naar de begrafenis van de heilige.Aangedaan treurde het toegestroomde volk over hetheengaan van hun vader. Door de engelen, deburgers van de hemel, werd hij onder jubelzang enlofprijs meegevoerd naar omhoog om in de korenvan de hemelingen opgenomen te worden. Zijnheilig lichaam werd binnen de muren van deMariakapel door Gods gelovigen onder het zingenvan hymnen en psalmen waardig begraven. Demensen twijfelden er niet aan dat er een menigteengelen rondom het graf aanwezig was, want allenbespeurden een wonderbaarlijke welriekende geurdie van elders kwam.Wiro's feestelijke nagedachtenis vieren we op deachtste mei. In de loop van de tijd werd ons de gunstvan menige genezing geschonken. Ook op de dagvan vandaag gaat niemand ongetroost heen dieWiro's relieken waardig eert, om Gods genadesmeekt en om vergeving van zijn zonden bidt. Datdanken wij aan onze Heer Jezus Christus die heerstin heerlijkheid samen met God de Vader en deHeilige Geest, in eeuwigheid. Amen.hij niet in de valkuil van menselijke eerzucht zouterechtkomen. Al in de leerschool van zijn prillejeugd immers ontweek hij de praal van de wereld,de verlokkingen van het dartele vlees, het geruzieop straat, de genietingen van deze wereld,schandalig winstbejag en natuurlijk de trots, dewortel van alle kwaad (vgl. 1 Timoth.6,10). Totaan het einde van zijn leven spande hij zich ervoor in zich achter dergelijke verdedigingswallente verschansen: zo werd hij minder gehinderd inzijn streven de vruchten van onverwelkbare gloriebij de scharen van de heiligen te ontvangen.Daarvandaan dat hij op zijn hoede was dat hemzoiets niet zou overkomen. Toen de heilige zag datbinnen de grenzen van zijn land de afgodendienstuitgeroeid was en het geloof van de rechtgelovigentot bloei kwam, wilde hij zich inzetten voor hetzielenheil van anderen. Zorgvuldig overwoog hijdiep in zijn hart wat de Heer aan de heiligeaartsvader Abraham beloofd had: ‘Verlaat uw landen uw familie’(Genesis 12,1). De heiligeverkondiger van God wilde dus dit nadrukkelijkewoord van de Heer in praktijk brengen: lieverwilde hij omwille van de liefde Gods de moeitevan een verblijf in den vreemde trotseren, dan inzijn eigen land bij de mensen hoog in de gunststaan.- 12 -

10.Daar moest alles voor wijken. Hij verliet zijnland en zijn verwanten en begaf zich naar Pepijn,de koning van de Franken, een energiek man diemeer dan wie ook de heiligen hartelijk ontving.Plechelmus had één gezel, een man vanbuitengewone kwaliteiten, Othger genaamd.Pepijn was blij met zijn komst, die hem veelgenoegen deed. Toen de koning begreep met watvoor heilig man hij te doen had, voerde hijregelmatig gesprekken met hem over geestelijkeonderwerpen. Vervolgens stuurde hij hemvanwege zijn standvastige verkondiging uit overheel zijn uitgestrekte rijk. Hij moest de mensen dieverstrikt waren in dwaling en die offers brachtenvolgens hun vunzige riten, door zijn prediking hetlicht van het christendom tonen en in het gewijdedoopwater schoonwassen. Want al waren er in dietijd al christenen, toch was menigeen van hen nogeen willige prooi van zinloos bijgeloof. Toen hijdie opdracht van de koning vernam, danktePlechelmus Christus de Heer: nu was hem door dekoning opgedragen waarom hij vanuit zijn landnaar hem toe gekomen was. Het duurde niet langof hij wist, begeleid door de goddelijke genade,het hem opgedragen werk krachtig ter hand tenemen, de doornstruiken van de gevaarlijkedwaling uit te rukken, het volk te onderrichten ente dopen. Zo had zijn werk goede resultaten. Mettoestemming van de koning bouwde hij op tal vanplaatsen kerken voor de Heer. Het leek onspassend in dit geschrift ook te vermelden datoveral waar de heilige man Gods een kerk aanChristus gewijd had, tot op de dag van vandaag dedag van de kerkwijding de heilige Plechelmus als- 13 -

patroon herdacht wordt en er met de hulp van degoddelijke genade menig wonder plaatsvindt.11.Toen eindelijk de dienaar van God gebukt gingonder de last van de jaren, schonk koning Pepijnhem een plek binnen zijn rijksgebied om te gaanwonen. De bewoners noemen die de Petrusberg.Ook daar roeide hij het kwaad van de oudedwaling uit. Zo liet God Zijn dienaar werken tothij honderdvoudige vrucht oogstte(vgl.Matth.13,8). En de Frankenkoning Pepijn, eenman hoogverheven boven allen, had zo’n respectvoor hem dat hij jaarlijks als de vastentijd begon,zijn paleis verliet en barrevoets, ontdaan van zijnkoninklijke purper zich naar de plek haastte waarde heilige vertoefde. Dan overlegde hij metPlechelmus hoe hij het schip van staat naar Godswil verder zou kunnen stimuleren. Daar biechttehij ook zijn zonden bij deze grote bisschop, lietzich een penitentie opleggen en beweende zijnmenselijke tekortkomingen. Die heilige bisschopmaakte alle dagen van zijn leven vorderingen inzijn perfecte levensstijl en genoot daardoor degunst van God en heel het volk.12.Geen ogenblik ging voorbij zonder datPlechelmus wenste dat zowel hijzelf als deanderen zouden beantwoorden aan de door Godvastgestelde gedragsregels. Op zekere dagevenwel eisten de scharen van de hemelingen dieman weer op, die zo’n hoge graad van heiligheidbereikt had en zo hoog was geklommen op deladder van de volmaaktheid. Dan zou hij in hungezelschap onderscheiden worden met eenbeloning die nooit verwelkt. Gebukt onder de last- 14 -

Leven van Wiro: 3100 woordenvan vele jaren verhuisde de heilige op de vijftiendejuli uit dit oord van ballingschap om Christus voroaltijd te aanschouwen in het eeuwige vaderland.Met alle eer werd hij begraven in de aan de heiligeMaagd Maria gewijde kerk die boven op dieheuvel gebouwd is. Ook monniken stroomdensamen om de gelukzalige man de laatste eer tebewijzen.13.Hoe groot de verdiensten van de bisschop vanChristus waren, maakte de goddelijke liefde onsmet wondertekenen duidelijk. Bij zijn graf krijgenblinden immers het licht van hun ogen terug,worden demonen verjaagd en de ledematen vanmenige zieke genezen. Laten wij dan, die nogzuchten onder de zware lasten van het lichaam,zijn voorbeeld navolgen en op waardige wijze zijnstoffelijke resten vereren in de hoop dat we doorzijn verdiensten waardig gekeurd worden eens tebezitten wat hijzelf waardig gekeurd werd tebezitten in het lieflijke paradijs, door JezusChristus onze Heer. Amen.Leven van Plechelmus: 2300 woorden Leven van Othger: 1700 woorden- 15 -