BOSINFOVan vlakte tot multifunctioneel bos, deel 2(Artikel en foto’s door Sander Jansens en Robbie Goris, Inverde vzw)In de vorige editie van het Boomblad werdvan start gegaan met een uitgebreid artikelover bosverjonging. Bosverjonging is defase van het bosbeheer waarbij een nieuwegeneratie bomen de kop opsteekt en devorige generatie vervangt. Dit kan zeer snelgaan via een kaalkap en een herbeplantingmaar het kan ook een geleidelijk proces vantientallen jaren zijn waarbij bijvoorbeeldnatuurlijke verjonging opgroeit tussen eenijl scherm van oude bomen. In het eerstedeel werd toelichting gegeven bij de keuzetussen natuurlijke en kunstmatige verjongingen hadden we het over plantafstanden,de grootte van het plantgoed, eventueleterreinvoorbereidingen en plantmethoden.Individuele bescherming met kokersis duur maar zeer effectief.WildbeschermingAl uw planten in de grond gekregen? Numaar hopen dat het wild eraf blijft! Reeënen konijnen zijn lastige klanten als u eenbos groot wil krijgen. Ook woelratten durvenzich wel eens te bemoeien. En om éénof andere reden lijken geplante bomen veellekkerder te zijn dan spontane verjonging.Er zijn een aantal manieren om te zorgen datuw noeste arbeid gevrijwaard blijft. Ofwelzorgt u er in overleg met de jagers voor dater minder beesten zijn, ofwel zorgt u ervoordat ze genoeg eten hebben op een andereplaats ofwel zorgt u ervoor dat ze er nietaankunnen. Maak zelf maar uit welke methodeu verkiest, of gebruik een combinatie.Genoeg eten voorzien doe je beter niet metbijvoederen maar door te zorgen voor voldoendehakhout, struiken en verjonging inde buurt. Vooral hakhout van Amerikaanseeik is een lekkernij. Ook Es, Inlandse eik, Esdoornen bramen worden gesmaakt. Zwarteels wordt heel wat minder geapprecieerd. Erbestaan vele methodes om te verhinderendat de dieren aan uw bomen kunnen. Groterplantgoed, omheining, kokers, spiralen,netjes, chemische middelen en zelfs stukjesschapenwol aan de eindscheuten kunnenhelpen. Reeën zullen geen toppen bijten uitplantsoen van meer dan één meter hoog.Vegen aan de schors zullen ze echter wel. Enkonijnen laten uw groot plantsoen ook nietmet rust. Een omheining kost al snel 1.000euro voor een halve hectare, plus een flinkaantal uren werk. Het is wel efficiënt. Omkonijnen tegen te houden gebruikt u draaddie onderaan kleinere mazen heeft. Graafhet onderste stuk in of plooi het naar buiten.Voor reeën is de draad minstens 1m60 hoog.Zorg ervoor dat de palen voor minstens1/3 in de grond zitten en plaats om de driemeter een paal. Kokers, spiralen en netjes:individuele bescherming kan eventueelselectief. U hoeft niet elke plant te beschermen.Zorg ervoor dat u de bescherming nadienterug verwijdert. Ook hier kan de prijssnel oplopen: voor een koker met serreeffectvan 1m20 hoog betaalt u bijna 2,50euro per stuk. Er zijn ook chemische middelenop de markt die werken op basis vangeur. De ene werkt al beter dan de andere.Behandeling van jong bosSnoeien, inboeten, maaien, vrijstellen, …Of gewoon afblijven? Dat laatste is nog nietzo’n slechte oplossing: kijk maar eens rond,stel vast hoe vaak jonge bossen mishandeldworden, en zucht: “Ze hadden er beter afgebleven!”.6Boomblad januari/februari/maart 2011
BOSINFOInboetenInboeten betekent al wat afgestorven is opnieuwplanten. Dit is enkel nodig als u meerdan 15% uitval hebt. Denk wel eerst evenna over de oorzaak. Droog voorjaar? Slechtekweker? Slecht geplant? Verkeerde soortvoor die grond?SnoeienEen boom zit niet te wachten op uw snoeischaar.Snoeienvertraagtaltijd de groeien verhoogtaltijd de kansop ziektes.Indien u genoegbomendicht bij elkaargeplanthebt, zullener meestalvanzelf genoegkwalite i t s b o m e nstaan. Kan uhet toch nietlaten, begindan met Bij vormsnoei neemtvormsnoei. U u o.m. de te dikke enbeperkt zich de omhoog groeiendedus tot de zijtakken weg.dubbele toppen,de zuigers(zijtakken die met de top mee vertikaalomhoog groeien) en de zware zijtakken.Als u 200 à 300 goede exemplaren hebt perhectare, volstaat dit. Vergeet niet dat u meerdan 2.000 bomen geplant hebt met de bedoelingom er maar een honderdtal mooie,dikke exemplaren over te houden. Meerplaats is er niet in een volwassen bos. Dusbespaar u het andere snoeiwerk. In een laterstadium, als de bomen al meer dan 10 meterhoog zijn, kan u eventueel wat hoogtesnoeidoen. Hierbij snoeit u de onderste takken afzodat een voldoende lange takvrije stamontstaat. Snoei nooit te veel in één keer.Beter elke 2-3 jaar een beetje snoeien.Begin pas met snoeien als de boompjessterk aan het groeien zijn.Vrijstellen van ondergroeiOok hier geldt de niet-overdrijven-regel.Denk eraan dat bomen vooral in april, meien juni groeien. Daarna staan ze stil en moetenze enkel in leven blijven. In het voorjaarstaat het kruid meestal nog niet zo hoog.Vanaf juni beginnen ze wel te concurreren.De bomen hoeven nu echter niet meer tegroeien dus dat is niet echt een probleem.Wat is wel vervelend? Kruid dat uw bomenomvertrekt: kleefkruid, bramen, adelaarsvaren.Om dit te vermijden kan u uw plantsoenvrijstellen. De standaardmethodehiervoor is maaien met een bosmaaier ofeen tractor. Denk even na voor u hier aanbegint. In droge periodes, zorgt de kruidvegetatieer immers voor dat de bodem gebufferdis en niet te snel uitdroogt. Maaitu alles weg, dan heeft de zon vrij spel endrogen de bodem en vervolgens de bomenuit. Let ook goed op, het is bijna onmogelijkom een hectare te maaien zonder boompjeste beschadigen. Het kan ook zonder machines:loop door uw aanplant. Als u ziet dat ereentje het moeilijk heeft met al die kruid-Adelaarsvaren kan een lastige klantzijn voor jonge bomen.Boomblad JANUARI/FEBRUARI/maart 20117