2.3 Mb. - Zuivelhistorie Nederland

liezen. Zij, die deze raad gaven wisten, dat deze maar tot op zekere hoogte zouworden gevolgd. Zij kenden de boer in deze streken, die zo uiterst moeilijk eenopen plaats in zijn veestal en een leeg hok in zijn varkensschuur kan zien.Inmiddels kwamen de crisismaatregelen. De eerste op het terrein van de zuivelwas wel het gaan heffen op de kaas en boter die nog naar het zwaar gecontingenteerdeFrankrijk kon gaan en die door de daar ontstane kunstmatige schaarste, eenzeer hoge prijs opbracht. Zonder maatregelen zou dit grote winsten bij enkele exporteurshebben gebracht, terwijl de boer niet aan zijn productiekosten kwam. HetCrisis Zuivel Bureau (C.Z.B.) werd door de drie zuivelorganisaties, waaronder deBond, opgericht. Enkele millioenen guldens heffingsgelden werden langs dezeweg verkregen. Het zal aan lezers van nu misschien heel vreemd in de oren klinkendat het besteden van dit geld heel wat moeilijkheden heeft gegeven. En dat,waar de boeren om contanten zaten te springen en de belofte was gedaan dat debinnenkomende bedragen aan de boeren ten goede zouden komen.Het was niet de eerste ervaring die de personen, welke de vorige oorlog en na-oorlogsejaren hadden meegemaakt, opdeden, dat 081 fondsvorming in de buurt vaneen overheid soms gevaarlijke kanten heeft!Het tweede orgaan met crisiskarakter was de Crisis Zuivel Centrale, zuster van deCrisis Akkerbouw Centrale en de Crisis Vee Centrale. In feite was dit een vervolgen een uitbreiding in meer algemene zin van het werk van het reeds genoemdeCrisis Zuivel Bureau, waarop hierna nog even wordt teruggekomen. Het waren deorganen, die de uitvoering opgedragen kregen van de Crisis Zuivelwet, CrisisVeewet enz. Het bestuur werd weer sterk in handen gegeven aan belanghebbendeorganisaties. Ook hier had een afgevaardigde van de Bond zitting, zowel in hetAlgemeen als het Dagelijks Bestuur.Het derde crisisorgaan was de Ned. Zuivel Centrale, een getrouwe copie van deCrisis Zuivel Centrale met zelfde opbouw en leiding. Deze wijziging was het gevolgvan de departementale wens meer uniformiteit te brengen in de naam en opbouwvan de in de loop der tijd ontstane Crisis Centrales. Zoals gezegd was het bijde zuivel zo goed als een blote naamsverandering. Van dit orgaan is de voorzittervan de Bond vanaf Februari 1937 tot October 1948 voorzitter geweest, waarbij denaam in 1942 nogmaals werd veranderd en geworden is: Bedrijfschap voor Zuivel.Het werk dat dit orgaan had te doen, verschilde alweer niet veel met wat deNederlandse Zuivel Centrale toen reeds deed.Veel was na Augustus 1940 door de bezetting in het werk van de Ned. ZuivelCentrale en daarna door het Bedrijfschap Zuivel veranderd.De neiging tot zelfhulp - zij werd hierboven reeds aangehaald uit een verslag vaneen gehouden Bondsvergadering - die de zuivel in het bloed zit, deed overwegen,waar de crisis vooral een afzetcrisis was, of door propaganda nog iets te bereikenzou zijn.▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl61© Bond van Kaasproducenten