2.3 Mb. - Zuivelhistorie Nederland

022 De laatste periode van de geschiedenis tot 1880 kenmerkt zich in de agrarischesector door een zekere rustigheid. Heel weinig overheidsinmenging, heelweinig schokkende gebeurtenissen en een gestadige groei van veestapel en opbrengstper koe en per ha, alles wijzend op een zich langzaam tot hoger niveau opwerkendeveehouderij.Naast deze gunstige factoren zijn er ook minder gunstige. In Noord-Holland verlietmen meer en meer de oude methode om de Edammers uit volle melk te maken.In 1880 was deze productievorm vrijwel verdwenen. In de plaats kwam delicht afgeroomde kaas. Zuid-Holland bleef bij de oude, beproefde methode, zodatde volvette kaas in Goudse vorm in waardering de Edammer voorbij ging. 5 )Zuiver zakelijk werd op het gebied van de kaasbereiding een eerste stap op hetterrein der samenwerking gezet toen te Wieringerwaard een eerste kaasfabriekjetot stand kwam. Het zou nog enkele jaren duren aleer zich op dit terrein voortgangontwikkelde. Het zou dan met grote snelheid gaan en in Nederland belangrijkewijzigingen brengen.Een teken van activiteit toonde de Holl. Maatschappij van Landbouw, toen deze in1874 een prijsvraag uitschreef over de kaasbereiding. De hoofdoorzaak schijnt, teoordelen naar de voorrede in het bekroonde boek, te zijn geweest, dat er klachtenover de kwaliteit van de kaas waren. „Van de honderd boeren die ter markt komenontvangen, beweert men, slechts weinigen de hoogste prijs voor hun waar, terwijlde overigen met minder geld zich moeten tevreden stellen. En dat minder is nietgering; soms beloopt het 12 tot 20 gulden per 100 kilogram, soms nog meer!” Aldusin de voorrede de gronden voor de prijsvraag.23Aan Dr P. J. Hollman te Edam werd de prijs toegekend. Op het titelblad staat hetboek aangediend, als een door de Holl. Mij van Landbouw met goud bekroondeuitgave.Typisch voor deze bekwame schrijver en deze tekenend ten voeten uit zijn het beginen het einde van de voorrede.Het begint met een vers van Vader Cats, dat hier wordt opgenomen, omdat het deinhoud van het boek zo aardig typeert.5 Bieleman en Hylkema. Ned. Landbouw 1813-1913.Dr Boekel. Enige beschouwingen inzake de ontwikkeling van de veehouderij in de 19e eeuw zotde opkomst van het fabriekmatig zuivelbedrijf.▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl18© Bond van Kaasproducenten