FEITEN OM TE DELEN DIGITALE CONTENTDISTRIBUTIE IN NEDERLANDdeze perceptie sowieso al onder druk door het digitale,ontastbare karak<strong>te</strong>r van informatiegoederen. 255Een afnemende betalingsbereidheid van de consumen<strong>te</strong>n een lagere inschatting van een redelijke prijs kan opde langere <strong>te</strong>rmijn invloed hebben op de ink<strong>om</strong>s<strong>te</strong>n vande makers en rechthebbenden. Dit gegeven kan vervolgensweer invloed hebben op de bereidheid van makersen rechthebbenden <strong>om</strong> nieuwe produc<strong>te</strong>n <strong>te</strong> maken en<strong>te</strong> inves<strong>te</strong>ren in nieuw talent. Een van de belangrijks<strong>te</strong>(rechtsecon<strong>om</strong>ische) grondslagen van het au<strong>te</strong>ursrechtis dat de maker (en/of de rechthebbenden) beschermddienen <strong>te</strong> worden <strong>te</strong>gen ongeautoriseerd gebruik vanhun werken, opdat zij gestimuleerd worden <strong>om</strong> creatieveprestaties <strong>te</strong> blijven leveren. Het ach<strong>te</strong>rliggendeidee is dat wanneer deze bescherming ontbreekt erniet genoeg econ<strong>om</strong>ische prikkels zijn <strong>om</strong> <strong>te</strong> blijvenproduceren. Deze bescherming is evenwel niet absoluut,<strong>om</strong>dat een <strong>te</strong> strik<strong>te</strong> bescherming mogelijk ookprikkels tot innovatie wegneemt. Verder zijn er nogandere maatschappelijke belangen naast innovatie diezich verzet<strong>te</strong>n <strong>te</strong>gen een absoluut au<strong>te</strong>ursrecht. Omdeze redenen is het au<strong>te</strong>ursrecht beperkt in de tijd enbestaan er de au<strong>te</strong>ursrech<strong>te</strong>lijke excepties.Wanneer consumen<strong>te</strong>n niet langer bereid zijn <strong>om</strong> <strong>te</strong>betalen voor en<strong>te</strong>rtainment produc<strong>te</strong>n, of een prijspeilhan<strong>te</strong>ren dat het <strong>te</strong>rugverdienen van de kos<strong>te</strong>n <strong>te</strong>moeilijk of risicovol maakt, dan kan dit dus mogelijk deaanbodzijde beïnvloeden, zeker daar waar het professionelecon<strong>te</strong>ntaanbieders zoals de en<strong>te</strong>rtainmentindustriebetreft. Het is daar<strong>om</strong> goed voors<strong>te</strong>lbaar datop de middellange tot lange <strong>te</strong>rmijn het consumen<strong>te</strong>nsurpluszal verdwijnen <strong>om</strong>dat de aanbodzijde onvoldoendebescherming geniet. Het consumen<strong>te</strong>nsurplusbestaat immers bij de gratie van het voortbestaan vanhet aanbod.8.5.1.1 HET AANBOD VAN MUZIEKNaar de invloed van het downloaden uit illegale bronop de hoeveelheid geproduceerde con<strong>te</strong>nt is beperktonderzoek gedaan. Handke (2010) onderzocht deDuitse muziekmarkt en consta<strong>te</strong>erde dat er sinds deopk<strong>om</strong>st van file sharing in 1999 niet minder muziekwordt geproduceerd. 256 Zijn conclusies gaan hiermee<strong>te</strong>gen de aanname in dat door het gratis <strong>delen</strong> vanmuziek het aanbod verschraalt. Handke signaleert welzelf reeds een belangrijke beperking in zijn onderzoek:zijn analyse houdt geen rekening met de veranderendestand van de <strong>te</strong>chniek die heeft bijgedragen aaneenvoudiger en goedkopere productieprocessen. Alszodanig blijft het onduidelijk hoe de markt zich hadontwikkeld zonder het downloaden uit illegale bron.De IFPI, de in<strong>te</strong>rnationale federatie van muziekproducen<strong>te</strong>n,merkt voorts op er in de <strong>te</strong>lling geen rekeningwordt gehouden met opnieuw uitgebrach<strong>te</strong> bestaandecon<strong>te</strong>nt en verschillende versies van hetzelfde werk(bijvoorbeeld normale, limi<strong>te</strong>d edition en deluxeuitgaven) waardoor het volume waarschijnlijk lager isdan door Handke ge<strong>te</strong>ld.Ook Oberholzer-Gee & Strumpf (2009), Huygen etal. (2009), Van Eijk et al. (2010) en Waldfogel (2011)consta<strong>te</strong>ren geen <strong>te</strong>ruggang in het totaal aantal uitgebrach<strong>te</strong>albums. 257 Ech<strong>te</strong>r, het aantal albums dat doorde muziekindustrie wordt uitgebracht vertoont aljaren wél een dalende trend. 258 Met andere woorden:het totale aantal uitgebrach<strong>te</strong> albums stijgt, maar hetaantal albums dat de muziekindustrie uitbrengt daaltjaar op jaar. Ook in Nederland daalt het aantal nieuwereleases al jaren. 259Liebowitz (2010c) wijst in de discussie over de mogelijkeverschraling van het aanbod op het feit dat er intotaal weliswaar niet minder albums zijn uitgebracht,255Zie bijvoorbeeld: Bushong et al. (2010), Pavlovian Processes in Consumer Choice: The Physical Presence of a Good Increases Willingnessto-pay,in: American Econ<strong>om</strong>ic Review 100 (sep<strong>te</strong>mber 2010), p. 1 – 18 en Peck, J., Shu, S. B. (2009), The Eect of Mere Touch on PerceivedOwnership, in: Journal of Consumer Research, Vol. 36, No. 3 (oktober 2009), pp. 434 – 447.256Handke, C. (2010), Digital Copying and the Supply of Sound Recordings, Paper for the 16th In<strong>te</strong>rnational conference of the Association forCultural Econ<strong>om</strong>ics In<strong>te</strong>rnational (ACEI), Copenhagen, 9 – 12 juni 2010.257Zie ook: Nielsen (2009), Sta<strong>te</strong> of the Music Industry : Measuring Music Consumption 2009, Nielsen Soundscan.258Zie bijvoorbeeld: Nielsen (2009), Sta<strong>te</strong> of the Music Industry : Measuring Music Consumption 2009, Nielsen Soundscan.259Bron: Gfk Marketingservices Benelux 2011.94
8 MAATSCHAPPELIJKE EFFECTEN VAN HET DOWNLOADEN UIT ILLEGALE BRONAantal nieuwe releases200424.246-3,7%200523.352-2,1%200622.863-3,2%200722.132-3,4%200821.370-3,9%200920.544-3,3%201019.872Duizenden3025Aantal nieuwe releases20151052004200520062007200820092010-3,7%-2,1%-3,2%-3,4%-3,9%-3,3%Figuur 8.3: Nieuwe albumreleases in Nederland. Bron: Gfk Marketingservices Beneluxmaar dat het gros van de albums wel zeer slechttot niet verkoopt. Liebowitz geeft aan dat van de97.000 albums die in 2009 in de VS werden uitgebrach<strong>te</strong>r 81.000 minder dan 100 stuks verkoch<strong>te</strong>n en 18.000zelfs geen, of slechts één exemplaar verkoch<strong>te</strong>n. Dereleases van de major studios en de independentsdeden het beduidend be<strong>te</strong>r. 260 Deze consta<strong>te</strong>ring sluitaan bij de bevindingen van Page & Garland (2009)die het effect van de long tail op de markt voordigitale muziek onderzoch<strong>te</strong>n. 261 Ook zij vondendat er een enorme digitale catalogus bestaat dieniet of nauwelijks geconsumeerd wordt. De IFPI geefthiervoor als verklaring dat blijvende marketing enpr<strong>om</strong>otie van arties<strong>te</strong>n noodzakelijk is <strong>om</strong> ze onderde aandacht van consumen<strong>te</strong>n <strong>te</strong> brengen.Liebowitz (2010c) concludeert dat een groot deelvan het aanbod bestaat uit “vanity albums”. Hij lijkthiermee <strong>te</strong> suggereren dat het aanbod wellicht inabsolu<strong>te</strong> zin misschien niet verschraalt, maar dat hetaandeel kwalitatief hoogwaardige producties in hettotale aanbod wel verschraalt. In fei<strong>te</strong> gaat het hierdus <strong>om</strong> een discussie over de kwali<strong>te</strong>it van het aanbodversus de kwanti<strong>te</strong>it van het aanbod. Wat kwalitatiefhoogwaardig is en wat niet, en wat een goede graadme<strong>te</strong>ris voor kwali<strong>te</strong>it (is de <strong>om</strong>zet die een albumheeft bijvoorbeeld indicatief voor de kwali<strong>te</strong>it ervan?)zijn vragen die wij in deze li<strong>te</strong>ratuurstudie niet kunnenbeantwoorden.Bij de discussie over de diversi<strong>te</strong>it van het cultureleaanbod speelt de invloed van het downloaden uit260Liebowitz, S. (2010c), The Impact of File Sharing on Music Sales, presentatie tijdens Vienna Music Business Research Days 2010.261Page, W., Garland, E. (2009), The long tail of P2P, in: Econ<strong>om</strong>ic Insight, nummer 14, 14 mei 2009.95
![[PDF] Stad en land - Centraal Planbureau](https://img.yumpu.com/43042045/1/188x260/pdf-stad-en-land-centraal-planbureau.jpg?quality=85)
Change language