Feiten om te delen - Considerati

2 DE MARKT VOOR ENTERTAINMENT PRODUCTEN IN NEDERLANDBekkers et al. (2003) hebben onderzoek verricht naarde economische aspecten van het auteursrecht in hetNederlandse multimediacluster. Zij stellen dat er geeneenduidige definitie of afbakening van het multimediaclusterbestaat in Nederlandse en buitenlandse onderzoeken.Na vergelijking van een tiental (inter)nationaledefinities en omschrijvingen, komen Bekkers et al. meteen aangepast model voor Nederland.Het gebruikte model gaat uit van vier typen activiteitenin het Nederlandse multimedia-cluster:1. Multimedia-enabling-activiteiten: productie vanICT-hardware en -software, consumentenelektronica,design en business consultancy.2. Content distribution: distributie via verschillendeelektronische infrastructuren.3. Content provision: omroep, entertainment, uitgeverijen daaraan gekoppelde bedrijvigheid als audiovisueleproductie en -drukkerij.4. E-marketing: advertising, direct marketing, media-inkoop en marketingcommunicatie.Bekkers et al. concluderen dat het Nederlandse multimediaclustereen toegevoegde waarde vertegenwoordigtvan 25 miljard, dat wil zeggen 6,8% van het BBP.Het cluster is goed voor 6,2% van de totale werkgelegenheid.Het multimediacluster vertegenwoordigt daarmee een groot economisch belang voor Nederland. 7 Hetmultimediacluster omvat echter meer dan de entertainmentproductendie in deze studie centraal staan.In de Kamerbrief 'Ons creatieve vermogen' wordtde economische waarde van cultuur en creativiteit,oftewel de creatieve bedrijfstakken, berekend. Hiertoeworden alle bedrijven die ervaringsgoederen producerenin drie sectoren onderverdeeld, te weten 1) dekunsten, 2) media en entertainment en 3) de creatieve,zakelijke dienstverlening. Film, televisie en boeken zijnproducten die worden voortgebracht door de tweedesector. Games vallen grotendeels onder de derde sector.De Kamerbrief schat de toegevoegde waarde van decreatieve industrie (als geheel) op 8,4 miljard euro. 8Leenheer et al. (2008) baseren hun berekeningenvan de economische omvang van de auteursrechtelijkrelevante sectoren in Nederland expliciet op hetWIPO-model (dat wil zeggen een onderverdeling invier niveaus, te weten de 1) kernsectoren, 2) deelsectoren,3) afhankelijke sectoren, en 4) niet-toegewijdesectoren). Als reden voor de toepassing van hetWIPO-model, noemen de onderzoekers dat eerdereNederlandse onderzoeken zoals die van Bekkers etal. de afhankelijke sectoren en deelsectoren slechts inbeperkte mate in het onderzoek meenemen. 9Volgens de berekeningen van Leenheer et al. bedraagtde toegevoegde waarde van auteursrechtelijk relevantesectoren in Nederland 30,5 miljard euro in 2005,wat gelijk staat aan 5,9% van het bruto binnenlandsproduct (BBP). De werkgelegenheid in deze sectorenbestond in dezelfde periode uit 567.214 voltijdbanen,gelijk aan 8,8% van de werkgelegenheid inNederland. 10 Meer specifiek hebben de kernsectorenin Nederland, waar de entertainmentindustrie ookdeel van uitmaakt, samen een toegevoegde waardevan 20,6 miljard euro, wat gelijk staat aan 4% van hetBBP. De kernsectoren leveren 398.828 voltijd banen(6,2% van de werkgelegenheid).De entertainmentsector en kernsectoren van hetWIPO-model komen niet geheel overeen. Zo makende sectoren 'pers en literatuur', 'muziek, theater enopera' en'radio en televisie' slechts gedeeltelijk deel uitvan de entertainmentsector zoals deze in dit onderhavigeonderzoek centraal staat (respectievelijk ebooks,muziek en televisie). De subkernsector 'film en video'valt in zijn geheel onder de reikwijdte van de entertainmentindustrie,maar de subkernsector 'fotografie,ontwerp en beeldende kunst', 'reclame', 'software en8Kamerbrief (2005), Ons Creatieve Vermogen, Brief cultuur en economie, gezamenlijke publicatie min. EZ en OC&W, publicatienr. 05OI30, p. 14.9Leenheer, J., Bremer, S., Theeuwes, J. (2008), De economische omvang van het auteursrecht in Nederland: een studie op basis van de WIPO-Guide,Amsterdam: SEO Economisch Onderzoek, p. 3.10Leenheer, J., Bremer, S., Theeuwes, J. (2008), De economische omvang van het auteursrecht in Nederland: een studie op basis van de WIPO-Guide,Amsterdam: SEO Economisch Onderzoek, p. I.17