MENSEN IN WORDING Theologische, ethische en pastorale ...

als kind na een blindedarmoperatie een ernstige buikvliesontsteking doorgemaakt.Bij een latere operatie bleek dat de functies van beide eileidersdoor deze ontsteking onherstelbaar waren aangetast.Voorbeeld (2): een paar is al 4 jaar kinderloos. De man (30 jr.) is verminderdvruchtbaar, bij de vrouw zijn beide eileiders verwijderd toen dezet.g.v. het plaatsen van een spiraaltje ernstig ontstoken raakten.Voorbeeld (3): van een paar hebben beiden twee kinderen uit een eerdererelatie. De man (36 jr.) is vruchtbaar. De eileiders van de vrouw (34 jr.)werden bij een sterilisatie onherstelbaar beschadigd. Beiden hebben in dezerelatie de wens om kinderen te krijgen.Aan de techniek van IVF en de bijbehorende terugplaatsing van embryo's zijn een aantalbezwaren of risico's voor de gezondheid van de vrouw en van de vrucht(en) verbonden. Bij deovulatie-inductie beperken zich eventuele risico's tot de mogelijke vorming van cysten en hetoptreden van pijn. Voorts kan eicelpunctie pijn en bloedingen veroorzaken, terwijl zeersporadisch gevaar voor beschadiging van organen als de darmen en de blaas bestaat.De risico's die verbonden zijn met de zwangerschap zijn niet groter dan bij normalezwangerschappen. Een mogelijk risico, namelijk een grotere kans op aangeboren afwijkingen,is niet bewezen. Evenmin is iets te zeggen over eventuele latere psychische gevolgen voor hetkind en de moeder. Er gaan stemmen op dat de hoge hormoondoses bij de stimulatiemogelijke latere gevolgen zouden kunnen hebben zoals het krijgen van borstkanker ofeierstokkanker.Wel is een belangrijke morele implicatie van IVF de grotere kans op meerlingzwangerschappen,d.w.z. zwangerschappen van meer dan twee embryo's, waardoor de kans op eenspontane abortus en vroeggeboorte groter is. Van de tweelingen worden ± 50% te vroeggeboren, bij drielingen en meer is die kans nagenoeg 100%, met alle soms ernstige gevolgendie een vroeggeboorte voor een kind kan hebben. Het wordt terwille van de lichamelijkebelasting van de moeder en de ontwikkelingskansen van de embryo's als wenselijk ervarenhet aantal embryo's te verminderen. We spreken hier van embryoreductie of partiële abortus.Naast het feit dat hier vragen betreffende de beschermwaardigheid van de geaborteerdeembryo's in het geding zijn, is een medisch bezwaar dat een partiële abortus in een aantalgevallen (globaal kunnen we spreken van één op de vier) resulteert in een volledige abortusvan alle vruchten. Ingrepen met dergelijke risico's zijn emotioneel des te beladener, omdat hetgaat om vrouwen die vaak lange tijd op een zwangerschap hebben gewacht. Weer een anderevraag is: welk criterium dient er te worden gehanteerd bij het beantwoorden van de vraag,welke van de foetussen geaborteerd moet worden en welke niet?Situaties, waarin er een medische noodzaak bestaat tot partiële abortus, zijn hetgevolg van bewust aangegaan risico. Immers: met het inbrengen van meer dan één pre-embryo'sin de baarmoeder wordt beoogd de kans op een geslaagde zwangerschap te vergroten.Een vraag, die aan partiële abortus voorafgaat, is daarom: is het inbrengen van meerdereembryo's, gezien het feit dat wij de daadwerkelijke ontwikkeling ervan tot foetussen medischen sociaal onwenselijk achten, moreel aanvaardbaar?Een andere morele vraag betreft het feit dat terwille van een vergroting van deslagingskans en ter vermindering van het ongerief voor de vrouw doorgaans grotere aantalleneicellen worden gewonnen resp. bevrucht dan er worden ingeplant. Wij signaleren een aantalvragen, zoals: mogen we gelijk alle eicellen laten bevruchten? Wat mag gedaan worden metovergebleven eicellen? Moet er verschil worden gemaakt tussen wat er mag gebeuren meteicellen en zaadcellen? Wat mag gedaan worden met overgebleven embryo's? Ook hier weereen aantal mogelijkheden: vernietigen; invriezen voor een volgende poging of laterezwangerschap; geven aan een andere vrouw; gebruiken voor verder wetenschappelijkonderzoek. Hoe lang mogen wij eventuele restembryo's bewaren?