MENSEN IN WORDING Theologische, ethische en pastorale ...

zoveel mogelijk te voorkomen, en ten derde het beginsel van maatschappelijke en socialesolidariteit. In de christelijke traditie leeft de overtuiging dat God omziet naar het zwakke enhet afwijkende. De gemeente van Jezus Christus is gehouden, in dat spoor te gaan. Dit allesbrengt ons tot de conclusie dat sprake moet zijn van zwaarwegende redenen om tot levensbeindigingvan de vrucht te kunnen besluiten. Het beginsel om leed te voorkomen en overige"kwaliteit van leven"-overwegingen dienen gehanteerd te worden met een verwijzing naar deernst van de te verwachten aandoening. Daarbij valt met name te denken aan de mogelijkheidvan een dermate groot lijden (en dat is wat anders dan een afwijking) dat van menswaardigleven geen sprake kan zijn: vormen van chronische pijn of zelfverminking, voor welke geenafdoende therapie of medicamenten bestaan. Het betreft hier aandoeningen, waarvan metzekerheid gezegd kan worden dat zij in de allereerste plaats door het kind zelf als een grootlijden zullen worden ervaren. 31Dat brengt ons tevens tot de conclusie dat een prenatale screening zonder duidelijkevoorafgaande indicaties dat de vrucht mogelijk lijdt aan een zeer ernstige afwijking meerkwaad dan goed doet. Wij wezen reeds op de medische risico's. Voor toekomstige ouders isde belasting van zulk onderzoek bovendien in het algemeen groot: zolang het nog niet isverricht of zolang de uitkomst nog niet bekend is, zal het hechtingsproces aan hun kind, waarvanalgemeen wordt aangenomen dat dit ruim voor de geboorte begint, moeilijker worden.We willen tenslotte enkele woorden wijden aan de toekomstige mogelijkheden totpre-implantatiediagnostiek en daardoor geïndiceerde selectie van embryo's. Indien er voorimplantatie tussen embryo's kan worden gekozen, ligt het voor de hand om ertoe te besluitenhet embryo met de medisch gezien beste ontwikkelingskansen in de baarmoeder te plaatsen."Kwaliteit van leven"-overwegingen dienen ook hier slechts met grote terughoudendheidgehanteerd te worden. De commissie neigt er evenwel toe om hier, in het licht van wat in§ 3.3.3. over de beschermwaardigheid van het embryo werd opgemerkt, minder stringent meeom te gaan.6 Samenvatting.UitgangspuntUitgangspunt voor het menselijk handelen in de schepping is de opdracht om de schepping tebewerken en te bewaren. Bewerken betekent: er een eigen richting aan geven, terwijl hetbewaren duidt op het respectvol omgaan met wat ons in de schepping is gegeven. De mensstaat aan het gevaar bloot, om juist het aspect van het bewaren uit het oog te verliezen en denatuur voor eigen doeleinden te gaan misbruiken. Dit noopt tot bezinning, maar betekent nietdat de mens geen gebruik zou mogen maken van zijn creativiteit bij het inrichten van deschepping.De status van het menselijk embryoDe mens is, vanaf de conceptie, meer dan een klomp cellen. Wat hem onderscheidt van derest van de schepping is met name de aard van zijn relatie met anderen en met God. Dezebelijdenis geeft reden tot grote behoedzaamheid in de omgang met menselijk leven vanaf hetprilste begin maar betekent niet dat er geen onderscheid zou zijn tussen een pre-embryo eneen foetus. De wording van een mens is een proces dat wij ethisch kunnen verdisconteren inde term toenemende beschermwaardigheid. De commissie is in meerderheid van mening datmen bij pre-embryo's weliswaar kan spreken van een grote beschermwaardigheid, maar nietvan onaantastbaarheid. Dat behelst voor de praktijk dat wetenschappelijk onderzoek met pre-31E.M. van de Meent-Nutma spreekt hier over het perspectief van een 'miserabel leven'. Zie Meent-Nutma 1990: 70.