MENSEN IN WORDING Theologische, ethische en pastorale ...

van de vrucht, en niet over de waarde van de vrucht. Daarnaast betekent dit standpuntgeenszins dat bij een mensenleven ook kan worden gesproken van een "afnemende beschermwaardigheid".Elke suggestie dat er in dit opzicht een parallellie zou zijn tussen hetbegin en het eind van een mensenleven, dient te worden vermeden. Voorts moet een andermisverstand uit de weg worden geruimd: ook wanneer de vrucht nog niet de status van"mens" heeft bereikt is zij zeer beschermwaardig. In de Talmoed, een opschriftstelling vanjoodse commentaren op het Oude Testament, wordt aan het menselijk embryo nog geenpersoonsstatus toegekend. Voor de geboorte is de status van de vrucht die van deel van demoeder. Maar wat niet is, kan komen: sterke nadruk wordt gelegd op de continuïteit vanembryo en foetus tot pasgeboren kind en volwassen mens. Ondanks het verschil in status is erdus in alle gevallen sprake van een grote beschermwaardigheid, welke zich uit in voorschriftenter bescherming van de vrucht.In het pre-embryo is in potentie aanwezig wat in het pasgeboren kind tot ontplooiingis gekomen en wat zich in de groei naar de volwassenheid nog verder zal ontplooien. Hetbetreft hier een ontplooiing naar lichaam, geest en relaties. Voor dat proces kunnen mensenslechts verwondering hebben, al weten wij dat er bij dit ontwikkelingsproces veel fout kangaan. In § 3.2.1. zeiden wij al dat natuurlijke processen niet goddelijk zijn. Maarniettegenstaande alles wat fout kan gaan geloven wij dat een mens in wording er mag zijn, als"kind, van God bemind en tot geluk geschapen". Als schepsel Gods mag het blij verwacht enmet grote behoedzaamheid omgeven worden. Het vraagt onze zorg en liefdevolle toewijding.Mensen in wording zijn geen "materiaal", geen gebruiksvoorwerpen, maar hebben een intrinsieke,d.i. van externe doelen onafhankelijke waarde. Ze zijn niet ons "bezit" waarmee wenaar believen mogen omgaan, maar ze zijn bezig zich tot iemand te ontwikkelen en dat hebbenwij te respecteren.dExperimenten met embryo'sWaar het nu gaat om het concreter maken van de hierboven omschreven mensvisie bestaat bijde commissieleden geen volledige eenstemmigheid. Een meerderheid van de commissie isvan mening dat dit met zich meebrengt dat een pre-embryo niet zonder meer onaantastbaar is.Enkele commissieleden willen minder ver gaan. Een toelichting is hier op zijn plaats.Een meerderheid van de commissie is van mening dat een pre-embryo in de eerste 2weken niet zonder meer onaantastbaar is. Het gebruik van overgebleven pre-embryo's voortherapeutische en medische doeleinden kan onder strikte voorwaarden, die we hieronderzullen uiteenzetten, worden toegestaan. Dit standpunt is te omschrijven als een "nee, tenzij"standpunt. Dit betekent dat er zeer zwaarwegende argumenten moeten zijn om ingrijpen tekunnen rechtvaardigen, en ligt in de lijn die destijds in het abortusrapport "Leven en helpen televen" van de Nederlandse Hervormde Kerk werd uitgestippeld. Het "tenzij" is hier teverbinden aan omstandigheden waarin sprake is van zwaarwegende menselijke belangen, dieanders geschaad worden. Dit standpunt behelst ook dat het aanvaardbaar is om zoveeleicellen te bevruchten (en eventueel in te vriezen) als nodig zijn voor het doen van meerderepogingen tot een geslaagde implantatie, dit om het ongemak voor met name de vrouw zoveelmogelijk te beperken. Indien enkele van deze pre-embryo's niet meer blijken nodig te zijn,kan het gebruik van deze restembryo's voor onderzoeksdoeleinden onder strikte voorwaardensoms aanvaardbaar worden geacht. Andere commissieleden zijn van mening dat ook het doenontstaan van embryo's uitsluitend voor onderzoek, gezien de belangen die ermee gemoeidzijn, aanvaardbaar kan zijn.Enkele commissieleden staan huiverig tegenover deze conclusies. Zij pleiten ervoorom bij een IVF-ingreep slechts zoveel eicellen te bevruchten als nodig zijn voor één cyclus,d.w.z. ongeveer 3 à 4, dit om het ontstaan van restembryo's zoveel mogelijk te voorkomen.