Download rapport - Biax Consult

BIAXiaal 185 395. SamenvattingDe gemeente Breda voerde tussen 1995 en 2002 grootschalig archeologisch onderzoek uitten westen van de stad. Daarbij zijn ruim 1300 stukken hout verzameld, beschreven engedetermineerd. Het hout was afkomstig van beschoeiingen en uit vullingen van 41waterputten, die uit de IJzertijd, de Romeinse tijd, de vroege Middeleeuwen en dezeventiende eeuw dateerden. Ook is hout uit elf waterkuilen uit de Bronstijd, IJzertijd enRomeinse tijd onderzocht.De volgende vijf soorten zijn met ruim 85 procent in het houtspectrumvertegenwoordigd, eik (Quercus), els (Alnus), wilg (Salix), hazelaar (Corylus avellana)en gewone es (Fraxinus excelsior). Daarnaast is nog een klein tiental soorten in lageaantallen aangetroffen. Van eik, els en berk (Betula) kwamen stammen en takken voor, aldan niet bewerkt. Van de andere soorten zijn vrijwel uitsluitend de takken aangetroffen.Het gebruikshout lijkt tot en met de vroege Middeleeuwen van locale bosbestandenbetrokken te zijn. De bosbestanden lagen zowel op de relatief droge dekzandruggen alsop de vochtige tot natte dekzandflanken en in de vochtige tot natte beekdalen.Het meeste hout was toegepast in de beschoeiingen van waterputten. In de IJzertijdwaren de constructies vrij licht en bestonden de beschoeiingen uit een los verband vanpalen of uit vlechtwerk. In deze beschoeiingen waren meerdere houtsoorten verwerkt. Inde Romeinse tijd kwamen zowel licht geconstrueerde waterputten van palen envlechtwerk voor als ook heel stevige waterputten, die beschoeid waren met eikenhoutenplanken of uitgeholde boomstammen. De waterputten uit de vroege Middeleeuwen warenuitsluitend van stevige makelij, waarin bij voorkeur eikenhout was verwerkt. Dewaterputten uit de zeventiende eeuw maakten deel uit van het legerkamp van stadhouderFredrik Hendrik. Voor deze waterputten zijn tonnen hergebruikt. Eén van de zeventiendeeeuwsewaterputten had een vlechtwerkbeschoeiing.In de typologie van de waterputbeschoeiingen is een relatie zichtbaar tussenduurzaamheid en degelijkheid. Toen in de Romeinse tijd en vroege Middeleeuwen debewoners gedurende meerdere generaties op dezelfde plaats bleven wonen, werd (lijktwel) ook meer energie gestoken in de bouw van stevige waterputten. Innovaties vangereedschap in de Romeinse tijd en vroege Middeleeuwen zullen ook een rol hebbengespeeld, met als gevolg dat eikenhouten stammen met diameters van meer dan een meterkonden worden verwerkt.