Digitaal archiveren en publiceren op het internet - Heemkunde ...
Digitaal archiveren en publiceren op het internet - Heemkunde ...
Digitaal archiveren en publiceren op het internet - Heemkunde ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Cursus 5: digitaal <strong>archiver<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>internet</strong> publicer<strong>en</strong>Jero<strong>en</strong> P<strong>op</strong>peTurnhout 21-03-2013
<strong>Digitaal</strong> <strong>archiver<strong>en</strong></strong>• Archiver<strong>en</strong>:• Bewar<strong>en</strong>• Terugvind<strong>en</strong>• Leesbaarheid garander<strong>en</strong>• Complexiteit digitale archivering cfr. papier<strong>en</strong> archivering > actievearchivering• Probleem van de digitale duurzaamheid– Hardware– Software– Format<strong>en</strong>– Veroudering (door voortschrijd<strong>en</strong> technologie)– Verval (uit elkaar vall<strong>en</strong>)3
Soort<strong>en</strong> digitale erfgoed object<strong>en</strong>ErfgoedobjectMetadata<strong>Digitaal</strong>gebor<strong>en</strong>GedigitaliseerdMS OfficeCamera8 mm film Brief4
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> digitaal docum<strong>en</strong>t Losse band tuss<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s <strong>en</strong> drager Dossier kan <strong>op</strong> meerdere dragers <strong>op</strong>geslag<strong>en</strong> zijn Dossier kan uit meerdere bestand<strong>en</strong> bestaan Bestand kan uit meerdere archiefdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bestaan Noodzaak van hard- <strong>en</strong> softwareE<strong>en</strong> digitaal docum<strong>en</strong>t is niet dadelijk raadpleegbaarJe b<strong>en</strong>t afhankelijk van computerapparatuur <strong>en</strong> computerprogramma’sDe bits moet<strong>en</strong> geïnterpreteerd word<strong>en</strong> tot gegev<strong>en</strong>sDezelfde problematiek bij geluids- <strong>en</strong> film<strong>op</strong>names Ge<strong>en</strong> onderscheid tuss<strong>en</strong> k<strong>op</strong>ie <strong>en</strong> origineel > laat back-ups toe5
Bestandsnam<strong>en</strong> Hoe k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> jullie bestandsnam<strong>en</strong> toe? Waarom werd gekoz<strong>en</strong> voor deze manier van werk<strong>en</strong>?7
Bestandsnam<strong>en</strong>Betek<strong>en</strong>isvol Tijdrov<strong>en</strong>d Interpretatieverschill<strong>en</strong>, fout<strong>en</strong> Blader<strong>en</strong> Eindgebruikers? Kleinere project<strong>en</strong> <strong>Digitaal</strong> gebor<strong>en</strong> archief Ge<strong>en</strong> databank Vb: Dorpstraat_winter.tifBetek<strong>en</strong>isloos Automatisch Snel Uniform (voorlo<strong>op</strong>null<strong>en</strong>) Cont<strong>en</strong>t- <strong>en</strong>systeemonafhankelijker Massabewerking Migratie Databank (invloed <strong>op</strong>bestandsnam<strong>en</strong>) Vb: 000458.tif8
Bestandsnam<strong>en</strong> Maximum 30 karakters Wel: a-z, 0-9, underscore (_) Ge<strong>en</strong> spaties! Niet: \*/,”>?
Bestandsnam<strong>en</strong> Naam.ext Ext<strong>en</strong>sie: 3 tek<strong>en</strong>s Bestandsformaat Voorbeeld<strong>en</strong>: 20050216_Kermis.tif Scho<strong>en</strong>erBootshow1980.jpg PetersInterview_19960730.mp3 Afkorting<strong>en</strong> mijd<strong>en</strong>10
Mapp<strong>en</strong> Scans groeper<strong>en</strong> Vb: boek, dossier Bestandsnam<strong>en</strong> uniek per map Snellere werkwijze Verkeerde map? > Weg! Werkproces <strong>op</strong> orde11
Kantoordocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>12
Kantoordocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Tekstbestand: Rek<strong>en</strong>blad: Pres<strong>en</strong>taties: E-mail:ODF, PDF/AODF, PDF/AODF, PDF/AMsg (XML, PDF/A)13
Kantoordocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>PDF/AOnveranderlijkODFHergebruikmogelijkRaadpleegformaatBewaartonderligg<strong>en</strong>deinformatie1 formaat voorallesBewaartoorspronkelijkelook and feel14
Opslagmedia Bek<strong>en</strong>de <strong>op</strong>slagmedia zijn: (Draagbare) harde schijv<strong>en</strong>(magnetisch) CD-ROMs & DVD’s(<strong>op</strong>tisch) USB sticks Voor archiev<strong>en</strong> zijnzog<strong>en</strong>aamde solid state<strong>op</strong>slag media (USB sticks <strong>en</strong>andere FLASH-geheug<strong>en</strong>system<strong>en</strong>) e<strong>en</strong> relatief nieuwf<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>. 3 tot 4 jaar garantie16
OpslagmediaMagnetische dragers (harde schijv<strong>en</strong>) Regelmatige kwaliteitscontroles waarschuw<strong>en</strong> voordreig<strong>en</strong>d informatieverlies Controle harde schijf > Crystal Disk Info http://crystalmark.info/software/CrystalDiskInfo/index-e.html Vervang<strong>en</strong> wanneer hun kwaliteit daalt (prev<strong>en</strong>tie). E<strong>en</strong> ‘ramp<strong>en</strong>plan’ beschrijft hoe m<strong>en</strong> best bijcalamiteit<strong>en</strong> <strong>op</strong>treedt, zodat zoveel mogelijk informatiewordt gerecupereerd Voor elke drager wordt e<strong>en</strong> veiligheids- <strong>en</strong> werkk<strong>op</strong>iegemaakt Verschill<strong>en</strong>de exemplar<strong>en</strong> > verschill<strong>en</strong>de locaties17
Crystal DiskInfo18
OpslagmediaMagnetische dragers NAS: Network-attachedstorage “Opslagcomputer” Verschill<strong>en</strong>de hardeschijv<strong>en</strong> Verschill<strong>en</strong>de computers<strong>op</strong> aangeslot<strong>en</strong> RAID1 > 2 harde schijv<strong>en</strong> RAID5 > 3 harde schijv<strong>en</strong> Goedko<strong>op</strong>: 300 € Synology, Qnap19
Opslagmedia: <strong>op</strong>tische dragers Nuttig om bij aanko<strong>op</strong> pc te zorg<strong>en</strong>voor e<strong>en</strong> ingebouwde cd/dvd-brander Vroeger: verschill<strong>en</strong>de format<strong>en</strong> dvdrecordables Nu: dual-layer, multi-formaat lezersdie elk type dvd kunn<strong>en</strong> lez<strong>en</strong> Bewar<strong>en</strong> in juwelcase Lev<strong>en</strong>sduur: 1 jaar? Meer info: Referaat Eric-JanKeulemans http://www.faronet.be/files/bijlag<strong>en</strong>/e-docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/referaat_keulemans.pdf20
OpslagmediaBewaartips Apparatuur verdwijnt Niet bestand teg<strong>en</strong>: Zon Warmte Vocht Etiket met duidelijkeinformatie (zonder drager tebeschadig<strong>en</strong>) Om de vier jaar e<strong>en</strong> k<strong>op</strong>iemak<strong>en</strong>21
OpslagmediaBewaartips Controlecijfers (checksum)mak<strong>en</strong>?vb.: md5summerwww.md5summer.org22
Online backup in “the cloud” www.box.net www.dr<strong>op</strong>box.com www.mozy.com www.backblaze.com23
OpslagmediaSam<strong>en</strong>vatting Gebruik verschill<strong>en</strong>de types drager Kies courante <strong>op</strong>slagmedia Voer regelmatig controles uit <strong>op</strong> de dragers <strong>en</strong> de dataaanwezig <strong>op</strong> de dragers Maak af <strong>en</strong> toe veiligheidsk<strong>op</strong>ieën van data Bewaar <strong>op</strong>slagmedia <strong>en</strong> k<strong>op</strong>ieën <strong>op</strong> verschill<strong>en</strong>deplaats<strong>en</strong> in ideale omstandighed<strong>en</strong>24
Langetermijnarchivering Zeer moeilijk! Contacteer dichtstbijzijnde archiefdi<strong>en</strong>st26
Bewaarstrategieën• De verschill<strong>en</strong>de bewaarstrategieën zijn:1. Afdrukk<strong>en</strong>2. Technologie bewar<strong>en</strong>3. Emulatie4. Migratie5. ConversieGeïnteresseerd<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> hierover meer informatie in de rapport<strong>en</strong> van e-David:www.edavid.be27
Afdrukk<strong>en</strong> Alles overgezet <strong>op</strong> e<strong>en</strong> annaloog formaat, bvb. papier <strong>en</strong>microfilm Veel nadel<strong>en</strong>: Verlies van digitale voordel<strong>en</strong>: plaatsbespar<strong>en</strong>d,zoekmogelijkhed<strong>en</strong>… Niet alle ess<strong>en</strong>tiële informatie wordt afgedrukt Sommige digitale docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> moeilijk afdrukbaar(geluid, video, databank<strong>en</strong>, …) Het digitale docum<strong>en</strong>t zal altijd beschouwdword<strong>en</strong> als origineel Niet goedko<strong>op</strong>28
Technologie bewar<strong>en</strong> De originele hard- <strong>en</strong> software bewar<strong>en</strong>, zodat dedigitale docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in hun originele vormraadpleegbaar blijv<strong>en</strong>. Veel nadel<strong>en</strong>: K<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> onderdel<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong> Je moet veel bijhoud<strong>en</strong>: veel configuraties <strong>en</strong>programma’s voorhand<strong>en</strong> Verval van de dragers In de praktijk is <strong>het</strong> onhaalbaar e<strong>en</strong> dergelijk‘computermuseum’ in stand te houd<strong>en</strong>29
Emulatie (virtualiser<strong>en</strong>) Nabootsing van hard- <strong>en</strong>/of software in e<strong>en</strong> nieuweomgeving Moderne computers do<strong>en</strong> zich voor als oudecomputers Lijkt e<strong>en</strong> veelbelov<strong>en</strong>de piste, maar toch nog veelnadel<strong>en</strong> Probleem met pat<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor beschermde software Voldo<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>nis nodig Uitwissel<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s moeilijk https://www.virtualbox.org/30
Migratie Omzetting van docum<strong>en</strong>t naar e<strong>en</strong>standaardformaat dat geschikt is voorbewaring <strong>op</strong> lange termijn (TIFF, PDF/A,…) Vandaag de meest toegepaste <strong>en</strong>betrouwbaarste strategie voor bewaring vandigitale docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>31
Conversie Overzetting<strong>en</strong> van <strong>het</strong> digitaal docum<strong>en</strong>t van e<strong>en</strong>lagere naar e<strong>en</strong> hogere versie van <strong>het</strong>bestandsformaat Bvb: MS Word 97 → MS Word 2003 → MS Word2007 … Nadel<strong>en</strong>: Altijd verlies van gegev<strong>en</strong>s Gebond<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> fabrikant Heel snel nieuwe versie32
Tweevoudige strategie? Bestand<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gemigreerd naar e<strong>en</strong>archiefformaat als TIFF of PDF/A, maar blijv<strong>en</strong> ookin hun oorspronkelijke formaat bewaard Veilige methode: <strong>het</strong> blijft mogelijk om in de toekomstnieuwe strategieën toe te pass<strong>en</strong> <strong>op</strong> <strong>het</strong>oorspronkelijke docum<strong>en</strong>t, maar (als dat bijvoorbeeldge<strong>en</strong> goede resultat<strong>en</strong> <strong>op</strong>levert) de informatie blijftnog te raadpleg<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> gestandaardiseerd formaat33
Sam<strong>en</strong>gevat“There is no easy way to insure your digital files will last.”(Library of Congress)34
<strong>Digitaal</strong> archief structurer<strong>en</strong> Digitale docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> snel <strong>op</strong>spoorbaar zijn Noodzaak van e<strong>en</strong> logische <strong>en</strong> overzichtelijkestructuur Heel vaak niet geval, bvb. alles onder ‘Mijndocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>’ bewaard, onduidelijke bestands- <strong>en</strong>mapnam<strong>en</strong>,… In feite dezelfde problematiek als bij papier<strong>en</strong>docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>36
Mapp<strong>en</strong>structuur Gebruik e<strong>en</strong> boomstructuur voor de mapp<strong>en</strong> die dewerking van de archiefvormer weerspiegelt Zie <strong>het</strong> archiefschema van e<strong>en</strong> papier<strong>en</strong> archief Maak e<strong>en</strong> overzicht van de digitale mapp<strong>en</strong>structuur Druk deze af, de gebruiker kan die gebruik<strong>en</strong> alsinv<strong>en</strong>taris Voeg dit overzicht van de mapp<strong>en</strong>structuur bij dedigitale drager37
Mapp<strong>en</strong>structuurE<strong>en</strong> voorbeeldOverlegRaad van BestuurAlgem<strong>en</strong>e vergaderingBoekhoudingJaarrek<strong>en</strong>ingInkomst<strong>en</strong>Uitgav<strong>en</strong>Project<strong>en</strong>T<strong>en</strong>toonstelling<strong>en</strong>Op<strong>en</strong>deurdagOp<strong>en</strong>deurdag 2010OntwerpAffiche_20100510.pdfNOBrochure_WV_20100511.docVoorbeeld: http://194.78.136.105/AMVB/docs/21_ord<strong>en</strong>ingsplan.pdfAMVB & BBOT38
Sam<strong>en</strong>vatting <strong>archiver<strong>en</strong></strong> Bestand<strong>en</strong> migrer<strong>en</strong> naar geschikte standaard<strong>en</strong> Op geschikte dragers <strong>op</strong>slaan E<strong>en</strong> duidelijke mapp<strong>en</strong>structuur voorzi<strong>en</strong> E<strong>en</strong>vormige <strong>en</strong> heldere bestandsnam<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> Regelmatige controle Dragers na 4 jaar vervang<strong>en</strong>39
Archiver<strong>en</strong> Personal archiving http://www.digitalpreservation.gov/personalarchiving/ eDAVID http://www.edavid.be/ FARO http://www.faronet.be/vrije-tags/digitaal-<strong>archiver<strong>en</strong></strong>40
Registratie• Registrer<strong>en</strong>: informatie vastlegg<strong>en</strong> over docum<strong>en</strong>t/boek/object• Excel, Access• D<strong>en</strong>k <strong>op</strong> voorhand na over wat <strong>en</strong> hoe je wil beschrijv<strong>en</strong>, zekerals dit door verschill<strong>en</strong>de medewerkers wordt gedaan.Duidelijke afsprak<strong>en</strong> vastlegg<strong>en</strong>!• Verzamel voldo<strong>en</strong>de informatie over je collectie (inhoudelijk +technisch)• Uniek id<strong>en</strong>tificati<strong>en</strong>ummer voor elke digitale k<strong>op</strong>ie• Bijv. hkvl210001.tif42
Registratie• Archivering van de context• Context is heel belangrijk om de inhoud van e<strong>en</strong> archiefstukvolledig te kunn<strong>en</strong> vatt<strong>en</strong>• Wat was de functie? Wie creëerde <strong>het</strong> docum<strong>en</strong>t? In welk dossierhoort <strong>het</strong>?43
Dublin Core Basisstandaard voor registraties Dublin Core Metadata Elem<strong>en</strong>t Set ISO 15836 G<strong>en</strong>eriek (Resource): archiefstuk, boek, object Uitwisselbaar (XML, HTML) http://dublincore.org/
Dublin Core 15 veld<strong>en</strong> Herhaling zelfde veld toegelat<strong>en</strong> Uniek k<strong>en</strong>merk > verbind<strong>en</strong> met digitaal object Bepal<strong>en</strong> welke veld<strong>en</strong> verplicht zijn Uniek k<strong>en</strong>merk Titel
Dublin Core vertaling (DEN) Auteur/maker Onderwerp/trefwoord Omschrijving Uitgever Andere medewerkers Datum Titel Bestandstype (vb: brief, boek,…) Bestandsformaat (vb: TIFF, A4) Bestandsid<strong>en</strong>tificatie (Uniek) Bron (vb: dossier) Taal Relatie Dekking (periode, grondgebied) Recht<strong>en</strong> (vb: CC-lic<strong>en</strong>tie)
Dublin Core Beschrijvingsregels: Eén-<strong>op</strong>-één-principe: beschrijft e<strong>en</strong> object, niet wat <strong>het</strong> object voorstelt Meermaals zelfde veld Uitbreiding ≠ Specifiëring Pass<strong>en</strong>de waarde invull<strong>en</strong> > doelgroep http://dublincore.org/docum<strong>en</strong>ts/usageguide/
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong> Je hebt object<strong>en</strong> gedigitaliseerd <strong>en</strong>/of digitaal beschrev<strong>en</strong>. Maar vervolg<strong>en</strong>s wil jeze ook <strong>op</strong> <strong>het</strong> web publicer<strong>en</strong>. En misschi<strong>en</strong> wil je je data ook wel toegankelijkmak<strong>en</strong> voor aggregator<strong>en</strong> of ‘harvesters’, zodat je collectie in andere omgeving<strong>en</strong>vindbaar word<strong>en</strong>? Je kan zelf je collectie online br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, met je eig<strong>en</strong> software <strong>en</strong> domeinnaam. Maaroverweeg ook om aan te sluit<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> bestaand netwerk.Voorbeeld: Effectmeting ‘Nationaal Archief joins Wikipedia’ (NL):“Uit dit onderzoek blijkt dat gedigitaliseerd cultureel erfgoed dat beschikbaar gesteld wordt aan Wikipediaaantoonbaar veel vaker bekek<strong>en</strong> wordt. De beschikbaar gestelde collectie is in 4 maand<strong>en</strong> meer dan 2miljo<strong>en</strong> keer bekek<strong>en</strong> <strong>op</strong> Wikipedia, in teg<strong>en</strong>stelling tot <strong>en</strong>kele honderd<strong>en</strong> bezoek<strong>en</strong> aan de selectie <strong>op</strong> debeeldbank van <strong>het</strong> Nationaal archief zelf.”www.beeld<strong>en</strong>voordetoekomst.nl49
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong>Publiceer je gegev<strong>en</strong>s <strong>op</strong> <strong>het</strong> webhttp://www.projectcest.be/index.php/WebsiteMinimale eis<strong>en</strong>:Zorg ervoor dat je website met de gebruikelijke webstandaard<strong>en</strong> is ontwikkeld.Publiceer de inhoud van webpagina's in HTML of XML, in combinatie met CSS of XHTMLZorg ervoor dat de website aan de toegankelijkheidseis<strong>en</strong> beantwoordt. Internationale standaard is WAI WCAG 1.0 A. E<strong>en</strong> alternatief is<strong>het</strong> AnySurfer-labelAanbevelingVermijd e<strong>en</strong> site volledig in Flash <strong>op</strong> te bouw<strong>en</strong>Hou rek<strong>en</strong>ing met de introductie van HTML 5Gebruik e<strong>en</strong> <strong>op</strong><strong>en</strong> datastructuur: http://www.d<strong>en</strong>.nl/pagina/334/d<strong>en</strong>-lab/Verzeker de vindbaarheid50
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong>Voorbeeld: e<strong>en</strong> oud tijdschrift Online aanbied<strong>en</strong> als pdf-docum<strong>en</strong>t Bijvoorbeeld via www.issuu.com51
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong>Voorbeeld: e<strong>en</strong> handschrift http://www.historischebronn<strong>en</strong>brugge.be/52
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong>Voorbeeld: Itinera Nova53
Ontsluiting <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>internet</strong>Voorbeeld: Itinera NovaBinn<strong>en</strong> <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> project Itinera Nova zull<strong>en</strong> alle ca. 950.000bladzijd<strong>en</strong> van de registers van de Leuv<strong>en</strong>se schep<strong>en</strong>bank ingescandword<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dit <strong>op</strong> e<strong>en</strong> termijn van ti<strong>en</strong> jaar. De digitale beeld<strong>en</strong> word<strong>en</strong>ter beschikking gesteld <strong>op</strong> de projectwebsite itineranova.be. De akt<strong>en</strong>,van verko<strong>op</strong> tot erf<strong>en</strong>is, van bur<strong>en</strong>ruzie tot schuldbek<strong>en</strong>t<strong>en</strong>is, word<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> index <strong>en</strong> e<strong>en</strong> volledige transcriptie. E<strong>en</strong> netwerk vanvrijwilligers zal wiki-gewijs help<strong>en</strong> bij de ontsluiting van dezerijke bron door mee te transcriber<strong>en</strong>.54
CrowdsourcingVoorbeeld: oldweather.org55
Crowdsourcing http://youtu.be/JHQyfev-zaM56
E<strong>en</strong> beeldbank <strong>op</strong>zett<strong>en</strong>? Beeldbank vs. erfgoedbank? Beeldbank<strong>en</strong> = verzameling (gedigitaliseerde)afbeelding<strong>en</strong>, <strong>op</strong>geslag<strong>en</strong> in databank <strong>en</strong> terbeschikking gesteld <strong>op</strong> e<strong>en</strong> website Erfgoedbank<strong>en</strong> = combinatie van media (beeld, tekst,geluid…)57
E<strong>en</strong> beeldbank <strong>op</strong>zett<strong>en</strong>? Onderwerp www.<strong>het</strong>virtueleland.be www.rub<strong>en</strong>sonline.be Geografisch www.beeldbankbrugge.be www.ganshor<strong>en</strong>-ingezoomd.be Collecties … www.vlaamsekunstcollectie.be58
Erfgoedplus.beLimburg & Vlaams-BrabantVerschill<strong>en</strong>de erfgoedorganisaties (musea,bewaarbibliothek<strong>en</strong>, ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, kerkfabriek<strong>en</strong>,heemkundige kring<strong>en</strong>, ...) werk<strong>en</strong> mee <strong>en</strong> lever<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s<strong>en</strong> beeldmateriaal over hun collectiestukk<strong>en</strong> aan.Erfgoedplus.be verzamelt al deze beschrijving<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>databank, legt link<strong>en</strong> <strong>en</strong> verband<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> alle gegev<strong>en</strong>s, <strong>en</strong>maakt deze gegev<strong>en</strong>s doorzoekbaar <strong>op</strong> de websitehttp://www.erfgoedplus.be/.59
Zelf do<strong>en</strong>? Op middellange termijn kom<strong>en</strong> er wellicht e<strong>en</strong>aantal nieuwe mogelijkhed<strong>en</strong>, die professioneelzijn maar toch betaalbaar Vb.: CollectiveAccess – www.collectiveaccess.org60
Zelf do<strong>en</strong>? Op middellange termijn kom<strong>en</strong> er wellicht e<strong>en</strong>aantal nieuwe mogelijkhed<strong>en</strong>, die professioneelzijn maar toch betaalbaar Vb.: Omeka – www.omeka.org61
Toch ge<strong>en</strong> budget?Voorbeeld: www.erf-goed.be62
Toch ge<strong>en</strong> budget?Voorbeeld: Picasa63
Toch ge<strong>en</strong> budget?Voorbeeld: Flickr64
Auteursrecht http://www.youtube.com/watch?v=dUH8yD37YR4&feature=share&list=UUbro4WrCA6n6e1KNUbE3EaQ66
Auteursrecht Ieder origineel werk is in principe beschermd door<strong>het</strong> auteursrecht Van kracht tot 70 jaar na de dood van de auteur Na 70 jaar: publiek domein Opspor<strong>en</strong> van rechthebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> is echter vaak zeerarbeidsint<strong>en</strong>sief Probleem: ‘orphan works’ / verweesde werk<strong>en</strong>67
Auteursrecht Auteur bek<strong>en</strong>d? Vraag toestemming aan auteur of rechthebb<strong>en</strong>de (= meestalerfg<strong>en</strong>am<strong>en</strong>) Stel e<strong>en</strong> contract of overe<strong>en</strong>komst <strong>op</strong> Auteur onbek<strong>en</strong>d? Voorzie <strong>het</strong> materiaal van e<strong>en</strong> disclaimer Pas <strong>op</strong> met rec<strong>en</strong>t materiaal68
Auteursrecht Verweesd werk Disclaimer (Archipelproject)“ Wij hebb<strong>en</strong> de nodige inspanning<strong>en</strong> gedaan om derechthebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> van dit docum<strong>en</strong>t te vind<strong>en</strong>, maar zijnhier helaas niet altijd in geslaagd. B<strong>en</strong>t u derechthebb<strong>en</strong>de of k<strong>en</strong>t u deze persoon, neem dan zekercontact met ons <strong>op</strong>.”69
AuteursrechtVoorbeeld: Beeldbank Lier70
AuteursrechtVoorbeeld: Beeldbank Oost<strong>en</strong>de71
Auteursrecht: Creative commonshttp://creativecommons.org/lic<strong>en</strong>ses/?lang=nl72
AuteursrechtE<strong>en</strong> interessante publicatieAuteursrecht <strong>en</strong> erfgoedHandleiding tot <strong>het</strong> vermijd<strong>en</strong> van uitschuivers(2004)http://www.faronet.be/e-docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/auteursrecht-<strong>en</strong>-erfgoedhttp://www.faronet.be/e-docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/publicaties-archipelhttps://projects.ibbt.be/bom-vl/ > Deliverables73
Portretrecht Altijd toestemming nodig van de geportretteerde Die zijn toestemming altijd kan herroep<strong>en</strong> Tot 20 jaar na de dood Met e<strong>en</strong> bepaald doel > ge<strong>en</strong> toestemming voor e<strong>en</strong>ander doel74
Andere juridische problem<strong>en</strong>?In Nederland ontstond rec<strong>en</strong>t discussie over<strong>het</strong> <strong>op</strong>nem<strong>en</strong> van dagblad<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>nationaal-socialistische signatuur in <strong>het</strong>online Historisch Krant<strong>en</strong>archief van deKoninklijke Bibliotheek. Het ministerie vanJustitie bracht e<strong>en</strong> negatief advies uit over<strong>het</strong> <strong>op</strong> Internet ter beschikking stell<strong>en</strong> vande krant<strong>en</strong>, omdat <strong>het</strong> niet kan garander<strong>en</strong>dat <strong>het</strong> Op<strong>en</strong>baar Ministerie niet totvervolging zou overgaan weg<strong>en</strong>s <strong>het</strong>'verm<strong>en</strong>igvuldig<strong>en</strong> van strafbare uiting<strong>en</strong>'.Met andere woord<strong>en</strong>: <strong>het</strong> digitaalontsluit<strong>en</strong> van oorspronkelijk materiaal uitde oorlogsjar<strong>en</strong> zou kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong>aanklacht voor verspreid<strong>en</strong> vanhaatdrag<strong>en</strong>de tekst<strong>en</strong>.Sinds kort zijn de krant<strong>en</strong> toch online <strong>op</strong>http://krant<strong>en</strong>.kb.nl75
Meer informatie vind<strong>en</strong> www.heemkunde-vlaander<strong>en</strong>.beCursuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> advies www.projectcest.beAlles over digitaal erfgoed www.packed.beDe organisatie achter CEST www.edavid.be<strong>Digitaal</strong> <strong>archiver<strong>en</strong></strong>/docum<strong>en</strong>tbeheer www.amvb.be<strong>Digitaal</strong> <strong>archiver<strong>en</strong></strong>/docum<strong>en</strong>tbeheer <strong>op</strong>maat van kleine organisaties (project DIGIgids) www.d<strong>en</strong>.nlAlles over digitaal erfgoed
Change language