3xGpZh

Context, organisatie & implementatie, pagina 221• Proces – vormgeven van eenbetekenisgevend proces Een belangrijkevraag waar we altijd mee te maken hebbenin samenwerkingsverbanden is: hoe pakkenwe het aan! Er zijn verschillende denk- enonderzoeksstromingen die daar iets overzeggen. Zo kun je het samenwerkingsprocesbeschouwen als een politiek-bestuurlijk proceswaarin verschillende spelers met verschillendebelangen tot overeenstemming moeten komen.Dan beland je bij procesmanagement. Je kunthet ook beschouwen als een klus die geklaardmoet worden en dan kom je in de wereld vanprojecten programmamanagement. We wetenin ieder geval dat de mensen uit verschillendeorganisaties met interesse voor elkaar serieusin gesprek moeten komen en dan de principesvan een goede dialoog kunnen hanteren. Maaromdat er verschillende partijen bij betrokkenzijn die iets met elkaar moeten of willen,spelen altijd processen van beïnvloeding enverbinding een rol. Het gaat bij het ontwikkelenvan een betekenisgevend proces dus omvraagstukken als: hoe kunnen we de goededingen op het goede moment doen? Hoekomen we op een goede manier in gesprek entot overeenstemming? Welke rol heeft eeniederdaarbij en wie heeft de procesregie? Hoebrengen we de aandacht voor de inhoud inbalans met de aandacht voor de processen dienodig zijn om te komen tot overeenstemming?Hoe zorgen we voor voortgang in het proceszonder al te veel door te duwen en de partijenonderweg te verliezen? Hoe bewaken we metelkaar de kwaliteit van de interactie? Hoe komenwe tot een goed resultaat? In situaties vansamenwerking met bovengenoemde kenmerkenligt voortdurend spraakverwarring op de loer.Die spraakverwarring maakt dat soms binnenhandbereik liggende goede oplossingen uithet gezichtsveld verdwijnen. Ook kan diespraakverwarring het zo broodnodige vertrouwenuithollen. Waaraan kun je nu zien of desamenwerking constructief is en goed verloopt?Waar kijk je dan naar? Bij het diagnosticeren vaneen samenwerkingsproces is het de kunst omvanuit meer dan één invalshoek te kijken. In depraktijk blijkt het moeilijk om aan alle domeinenin de samenwerking adequaat aandacht tebesteden. Samenwerkingsprocessen zijnweerbarstig en de voorkeursstijlen van desamenwerkingspartner of de procesbegeleiderspelen hierbij ook een rol. In figuur 2 isuitgewerkt welke risico’s verbonden zijn metverwaarlozing van de domeinen en welke kansenhet besteden van adequate aandacht aan eendomein biedt.Handreikingen voorsamenwerken en ICTEerder heeft een team samen met Wilfrid Opheijeen aantal ICT samenwerkingsverbandenonderzocht (Gloudemans e.a., 2010,Samenwerken en ICT, hoe dromen tochwerkelijkheid kunnen worden, TIEM). Zehebben hun kennis over en ervaringen metsamenwerkingsprocessen op het gebiedvan samenwerken en ICT geanalyseerd engekoppeld aan onderzoeksinzichten. Zehebben daartoe verschillende illustratieve casesonderzocht over samenwerken en ICT. Deze zijnsamengevat in onderstaande handreikingen.