Richtlijn Werk en Ernstige psychische ... - GGZ-richtlijnen

Conceptrichtlijn Werk en Ernstige psychische aandoeningentoegenomen besef van nut en noodzaak van het in kaart brengen van ervaringskennis,niet in de laatste plaats van cliënten zelf (denk aan de inzet van ervaringsdeskundigenin de GGZ).510De uitgangsvraag van dit hoofdstuk is: Met welke beïnvloedende (c.q. voorspellende)factoren voor baanbehoud dient in de begeleiding van cliënten rekening te wordengehouden? Het gaat hierbij om factoren in de werkomgeving, in de thuissituatie enfactoren in de persoon zelf die baanbehoud belemmeren of bevorderen. Daarnaasthebben we gekeken wat mensen met ernstige psychische problematiek zelf ervaren alsbelangrijke belemmerende en bevorderende factoren voor baanbehoud.4.2 Wetenschappelijke onderbouwing15202530ZoekstrategieDe zoekopdracht is uitgevoerd in de databases Cinahl, PsychInfo en Pubmed. Gezienhet grote aantal gevonden treffers is in de zoekopdracht alleen nog gezocht naarartikelen vanaf 2000. Verder is de doelgroep (severe mental illness & aanverwantetermen) binnen deze zoekopdracht verder afgebakend naar: schizofrenie/psychotischeaandoening, persoonlijkheidsstoornis, bipolaire stoornis en dubbele diagnose. Dezebeperkte zoekopdracht leverde in totaal 783 treffers op. Naast de algemeneselectiecriteria beschreven in hoofdstuk 2, is bij de selectie van artikelen voor dithoofdstuk het volgende criterium gehanteerd:- Worden meerdere factoren of predictoren onderzocht?Uiteindelijk zijn 13 artikelen geselecteerd en opgenomen in de evidence tabel (ziebijlage 1.3). Twee artikelen (Becker e.a., 2007; Henry & Lucca, 2004) zijn kwalitatiefvan aard en geven antwoord op de vraag wat volgens mensen met ernstige psychischeproblematiek belangrijke belemmerende en bevorderende factoren voor baanbehoudzijn. Verder zijn vijf reviews opgenomen (Bond e.a., 2008; Michon e.a., 2005; Marwaha& Johnson, 2004; Tsang e.a., 2010; Lagerveld e.a. 2010) evenals zes longitudinalestudies (Burke-Miller e.a., 2006; Salkever e.a., 2003; Gold e.a., 2002; Mueser e.a.,2001; Catty e.a. 2008; Biegel e.a., 2010) die zich richten op beïnvloedende factorenvoor arbeidsparticipatie en baanbehoud.354045Kwalitatief onderzoekUit de twee kwalitatieve studies blijkt dat mensen met ernstige psychischeaandoeningen een aantal belemmeringen ondervinden in hun werk. In de eerste plaatsspelen persoonsgebonden factoren, zoals de psychische symptomen en de daaruitvoortvloeiende cognitieve beperkingen een belemmerende rol bij het vinden enbehouden van betaald werk (Becker e.a., 2007; Henry & Lucca, 2004). Daarnaast zijnomgevingsfactoren, zoals onzekerheid over uitkeringen, gebrek aan goedeondersteuning en stigma en discriminatie, belemmerend bij het verkrijgen en behoudenvan werk. Bij stigma gaat het niet alleen om negatieve attitudes bij werkgevers, maarook bij professionals en bij familieleden. Ook een geïnternaliseerd stigma bij mensenmet ernstige psychische problematiek zelf speelt een belemmerende rol (Henry &Lucca, 2004).38