Het oude kerkhof

kader 22HET LANDSCHAP MAAKT (DE) GESCHIEDENISGALGENBERG, KAPEL IN ’T ZAND, OUDE KERKHOF, MOLEN EN KRUISWEGPARKHet buurtschap ‘Aan de Cappel’ lagvolgens de Tranchotkaart van 1803aan het eind van een één kilometerlange weg buiten de stad op derand van het middenterras. Aan denoordoostkant ligt een pleistoceneMaas meander (Heidebaan en Gebroek),waarin de Maasnielderbeekeen reeks vijvers verbindt; naar hetzuiden ligt het Roerdal. Aan beidekanten is er een hoogteverschil vanongeveer vijf meter.Van 1235 tot 1795 vormde de voetvan deze steilrand de grens met hetgraafschap, later hertogdom Jülich/Gulik.De ‘heuvel’ hoorde bijRoermond, hoofdstad van Oppergelreen onderdeel van het hertogdomGelre. Daarom werden al voor1410 op deze plek doodvonnissenuitgevoerd op de Galgenberg. Opdie manier zagen reizigers die langsde Keulse Baan of de Heinsbergerwegnaar Roermond kwamen, datde straffen in Roermond en dus inhet hertogdom Gelre zwaar kondenzijn. Ook zijn er vele vermeende heksenverbrand met als dieptepunt1613 toen hier en in de omgevingeen verschrikkelijk aantal van 64personen werd gedood.In 1418 bouwde het stadsbestuureen kapel nabij de Galgenberg. In1435 vond een Poolse schaapsherderin de waterput naast de kapeleen houten Mariabeeld. Dit was hetbegin van een snel groeiende vereringvan Onze Lieve Vrouw in ‘tZand. Vanwege de vele bedevaartgangerswerd bijna drie eeuwenlater, in 1730, de brede en meerdan een kilometer lange Kapellerlaanaangelegd. De Kapel in ’t Zandwerd regelmatig vergroot en in1862 uitgebreid met een kloostervan de Redemptoristen. Nog steedsvinden aan de Kapel bedevaartenplaats in kleine en grote groepen.Ook werd in de 18 e eeuw een kleinejoodse begraafplaats aangelegd.Daaromheen legde de katholiekeSint-Christoffelparochie in 1785 dealgemene begraafplaats aan: hetOude Kerkhof. In 1882 werd er op deGalgenberg een molen gebouwd.Deze werkte tot 1985, eerst op windkracht,later op stoom en tenslotteop elektriciteit. Deze molen is nu eenmonument.In 1920 is een Kruiswegpark aangelegdnaar een ontwerp van PierreCuypers. Zie ook hoofdstuk 13,Kruiswegpark.