Het oude kerkhof

150 HET OUDE KERKHOFU volgt de muur en komt bij een Himalaya -ceder rechts, een Honingboom en een Rode kornoeljelinks. U loopt nu over de beukenlaan. Verderopslaat u linksaf en komt bij een grootgietijzeren kruis: het oostelijke hoofdkruis.Om het oostelijk hoofdkruis staan vier majestueuzeBeuken die vermoedelijk in 1881 geplant zijn. Zezijn ooit geknot en daarna vijftig tot zestig jaar ongemoeidgelaten. De worstelingen van de natuurom zich na brute ingrepen weer op te richten hebbenspectaculaire vormen opgeleverd.Tussen dit hoogkruis en de Bisschopskapel groeitlinks een Varenbeuk. Achter de Bisschopskapelstaat symmetrisch aan de andere kant van dehoofdallee het westelijke hoofdkruis.U loopt rechtsaf en staat dan voor hetlijkenhuisje.Bij het lijkenhuisje groeit een Gewone jeneverbes.Deze soort komt van nature voor op de nabijgelegenMeinweg. Op heidevelden kan deze doornige,bitter smakende struik zich als een van de weinigestruiken handhaven. De Jeneverbes wordt doorzijn rechtopgaande vorm vaak gebruikt als wachterbij een graf. In het Duits heet hij dan ook Wacholder.Rechts ervan staat een monument voor te vroeggeboren kinderen op de grens van de gewijdegrond. Kinderen die stierven voordat ze gedooptwaren, mochten niet in gewijde grond begravenworden!Links komt u langs de Walnotenboom bij het VerlorenKerkhof. Dit gedeelte, met niet gewijde aarde,is bedoeld voor buiten-kerkelijken, zelfmoordenaarsen onbekenden, zoals drenkelingen uit deMaas. Bijzonder is de grafsteen met flambouw vaneen NSB’er die zelfmoord pleegde.Rechtsaf en dan rechts door een openingin de muur loopt u het nieuwe Joodse gedeeltevan het kerkhof binnen.Elke beplanting zou in strijd zijn met het joodsegebod de doden eeuwig met rust te laten. Het isgebruikelijk om bij elk bezoek een steentje op hetbezochte graf te leggen als teken dat men er is geweesten de doden heeft herdacht. Op de muurgroeien Muurvaren en Muurleeuwenbek die in dekalkmortel van de voegen hun wortels hebben.Door restauratiewerkzaamheden in 2008 is demuurvegetatie gedecimeerd.Muurleeuwenbek groeit op de muren rondom het kerkhof en op oude graven (foto: Jack Theelen).