Kerk in ZUid-Afrika veroordeelt apartheid Nadruk ... - archief van Veto
Kerk in ZUid-Afrika veroordeelt apartheid Nadruk ... - archief van Veto
Kerk in ZUid-Afrika veroordeelt apartheid Nadruk ... - archief van Veto
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
. - "'.:Plat belang"Daar is de deur", zeggen ze <strong>in</strong> de Rechtsfakulteittegen proffen die omwille <strong>van</strong> hun kumulzonodig op zaterdag willen les geven. Hetfeuilleton <strong>van</strong> de zaterdaglessen is na demassaal opgevolgde studentenstak<strong>in</strong>q <strong>van</strong>d<strong>in</strong>sdag geê<strong>in</strong>digd <strong>in</strong> een overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g voor destudenten. Zaterdaglessen worden voortaannog slechts zeer uitzonderlijk en onderstrenge voorwaarden toegelaten. Pag<strong>in</strong>a 3.Wij kennen mensen die belachelijk veelbelang hechten aan hun eigen belangen.Maar dat wil natuurlijk nog niet zeggen dat zebelangrijk zijn. Wat niet wegneemt dat politicier doorgaan§ veel belang bij hebben diebèlangen te behartigen. Want zo werkt datNeem nu Marc Platel: u zal ons niet kunnenverwijten dat wij die man <strong>van</strong>wege zijn Belangmet vragen behangen. ,laat staan uit belangstell<strong>in</strong>g. Plat<strong>in</strong>~·1tLeuvens StudentenweekbladJaargang 14, '87-'88Nr. 16, dd. 25 januari 1988ISSN: 0773-5162Leuvense Overkoepelende Kr<strong>in</strong>gorganisatieVerantw. Uitg.: Didier Wijnants's Meiersstraat 5, 3000 Leuven~ ,016/22.44.38,nuc. -S1'JJUR.~RoEPOVJ9WU~~ r .p;;::::NiEMAND ~RliP1~ ..011$ • BaElloEI/QE •, ''~~, Pag<strong>in</strong>a 4.Voor wie tussen de regel.sfeest is het duidelijk:er is geknipt <strong>in</strong> deze <strong>Veto</strong>. l<strong>in</strong>ks <strong>van</strong> onzeschaar lig~en nog volgende onderwerpen tebl<strong>in</strong>ken: Studeren à l'Italienne (over een unief<strong>in</strong> Spaghetti-land), een maniakaal stuk overDolle M<strong>in</strong>a's, Stapels Blunders gebundeld enlets over Matr~kslagèn.En oeps' Het äerde deel <strong>in</strong> ons parkeerfeuilletonvond deze week geen parkeerplaats.Anti-<strong>apartheid</strong>sstrijderkrijgt eredoktoraatOp studentenvoorstel<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>ZUid</strong>-<strong>Afrika</strong><strong>veroordeelt</strong> <strong>apartheid</strong>Het'<strong>apartheid</strong>ssysteemwordt de laàtste decenniasteeds meer <strong>in</strong> vraag gesteld:naast de zwarte verzetsbeweg<strong>in</strong>gen.zoals het African NationalCongres (ANC), het United DemocratieFront (UDF) en de vakbondenspelen vooral de kristelijkekerkgenootschappen een vooraan ..staande rol <strong>in</strong> de anti-<strong>apartheid</strong>shPWf'o1naHet is om deze strijd te";de 1CtJI.,.. opvoorstel <strong>van</strong> Kr<strong>in</strong>graad, op 2 februariaanstaande een doktoraathonoris causa verleent aan degewezen voorzitter <strong>van</strong> de SouthemAfrican Catholic Bishops'ConferenceHurleJl(SA CBC), Mgr. DenisOngeveer tachtig procent <strong>van</strong> de Zuidafrikaansebevolk<strong>in</strong>g is aangesloten bijeen kristelijke kerkgemeenschap. De.Nederduits Gereformeerde <strong>Kerk</strong> (NG),die zowat de staatskerk is en apartekerken heeft voor leden <strong>van</strong>' verschil-rassenscheid<strong>in</strong>g wettelijk vast <strong>in</strong> wat wijnu als het <strong>apartheid</strong>ssysteem kennen.Andermaal keurden de bisschoppen <strong>in</strong>1957 de '<strong>apartheid</strong>' af als een <strong>in</strong>nerlijk'kwaad dat erop gericht is -de blankeoverheers<strong>in</strong>g te handhaven ten koste VaIJde rechten' <strong>van</strong> de zwarten. In 1960voegden ze daar nog aan toe dat depolitiek <strong>van</strong> 'gescheiden ontwikkel<strong>in</strong>gmoest worden afgeschaft en het stem,recht' moest-worden verleend aan zwam'personen die 'bepaalde kwaliteiten bezitreu'.,-:, Handelden de tussen1tómsten, verklar<strong>in</strong>genen brieven <strong>van</strong> de bisschoppenvoor 1970 vooral over konkrete etischeproblemen (dienstplicht, schend<strong>in</strong>g <strong>van</strong>de mensenrechten, onderwijs ...), na1970 gaan ze vooral over politiekezaken. Ze spreken evenals de LatijnsameriIéäansebevrijd<strong>in</strong>gsteologen over'de noodzaak tot herverdel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> derijkdom, de onmenselijkheid <strong>van</strong> dewetgev<strong>in</strong>g en de zorg voor de armen.Ook vakbondsrechten en m<strong>in</strong>imumloonzijn nu onderwerp <strong>van</strong> bisschoppelijkeverklar<strong>in</strong>gen.Intimidatiesle~de rassen, besc~~uwde het apart- Toch worden de ogen <strong>van</strong> de bisschophel~ysteemlange tlJ~ als een door G.od pen pas goed geopend <strong>in</strong> 1976 wanneergewilde ~rde. I?aarblJ .baseer~e z.eZich de grotezwarte demonstraties <strong>in</strong> Sowetoop de BIJbel. .Sm~ midden 87 IS hun tegen het m<strong>in</strong>derwaardige Bantoe-onsta.odpunteo!gszInS aange~t: ~part- derwijs voor zwarten door de Zuidafrih~~dwordt met gerechtvaar~l~d 10 de kaanse staat bloedig worden onderdruktBIJbe~ maar wordt er ook met door De bisschoppen besluiten de katoliekeveroordeeld. De I?eeste a~der~. ke!kge- privé-scholen, tegen de <strong>apartheid</strong>swet <strong>in</strong>,m~nsc~ppen, die verenigd ZIJn 10 de open te stellen voor alle rassen. MenZuido.frÎki!!lnse Raad voor <strong>Kerk</strong>en geeft openlijk toe dat de "kerk <strong>in</strong>(Z~), ZIJnwel tegenstanders v~ het, Zuid-<strong>Afrika</strong> <strong>in</strong> haar getuigenis <strong>van</strong> hetr~~tlSCh staatsbestel. Vanaf de Jaren e<strong>van</strong>gelie <strong>in</strong> kwesties <strong>van</strong> sociale recht-VlJ.~gleveren ze gaand~weg steeds meer vaardigheid achter is gebleven". Omkritiek .~p ~et apartheldss~steem. Aan- deze nieuwe visie gestalte te geven word!<strong>van</strong>kellJ.k IS de verwerpmg <strong>van</strong> : de . een aktieprogramma uitgewerkt dal<strong>apartheid</strong> vooral. teologisch ~egrond, ondermeer beoogt b<strong>in</strong>nen de kerkmurenmaar <strong>van</strong>af het e<strong>in</strong>de v~ de Jar~~ 70 of de kerkelijke <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen elk rassenrakende kerken veel dichter biJ het onderscheid op te heffen. Tijdens dem.assale protest betro~n. Enke~e kerk- daaropvolgende jaren wordt op zowatleiders wals de anglikaa~~e bisschop een derde <strong>van</strong> de bisschopsstoelen eenDesmond Tutu (~obelpnJs voor de zwarte benoemd; de zwarte priestervrede) en de dommee Beyers-N~udé Smalgaliso Mkhatshwa wordt sekretaspelen,als opeenvolgende voorzitte,:, , ris-generaal <strong>van</strong> de SACBC. Samen metwoorden volgt; vergeten -bent,<strong>van</strong> de Z~, hier<strong>in</strong> ee~ grote rol. Zo IS' voorzitter Hurley behoort hij tot de . .de ZRK bijvoorbeeld In 1985 de eerste leidende figuren <strong>van</strong> de katolieke anti- Een <strong>van</strong> die grote kr<strong>in</strong>gen w~r<strong>van</strong> welZuidafri~e ke~k die oproept tot <strong>apartheid</strong>sbeweg<strong>in</strong>g. vaker wordt gezegd dat zIJ bevo~tekonoDllSch~ sankties tegen het la~d. Het is onder het voorzitterschap en de worden door apatische stu~e?ten di.e, De katolieke kerk ~eeft een Ietwat bezielende leid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Mgr. Hurley dat d~rhalve (?) ~et kultuur. weml~ affi,m- .eigen weg g~volgd; ze IS trouwens ~nk~1 de katolieke aktie nog een stap verder telten .hebben, IS Ekonomika. ~lSSch!enwaarnemer 10 de ZRK. Haar h~udmg IS gaat: <strong>in</strong> 1981 wordt voor het eerst naar w~ dit vroeger het geval, maar smds_dlenechter <strong>van</strong> groot belan~, oo~ al ISslechts aanleid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> een toernee <strong>van</strong> buiten- blijkt een en ander te zl~nv~randerd 10 ~etien procent <strong>van</strong> de ZUIdafrikanen kato- landse rugbyploegen gevraagd om bui- Deken~traat: ~konomlka IS wel degelijk. hek.. " , tenlandse boykotakties <strong>van</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong>. een .knn~ met kultuur gewo~den~ ge-, Het Jaar na de mste.llI~g<strong>van</strong> de eerste De reger<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Pretoria is hierover niet te groeld, ~It .de zogenaamde S.ene.uzeblsscho~penkonfer~ntle In 1951, spra~ spreken. De evolutie b<strong>in</strong>nen de kerk is Zake~ ~Ie Zich.~et de?att~n bezig hieldde katolieke kerk Zich voor het eerst Uit echter niet meer tegen te houden: de en dit, Jaar, uite<strong>in</strong>delijk 10 een ec~teover het rassenp~,o?leem, dat ~er~r- bisschoppenkonferentie kiest steeds dui- kultuu.rwerkln~ heeft geresulteerd. Bmdeeldwerd als strijdig met = krlStellJk~ delijker partij. De reis <strong>van</strong> een katolieke , nen die ~e~k<strong>in</strong>g val~~n twee delen tewaarden. ~e regerende Nasl.onale Partij 'bisschoppendelegatie naar het door' onde,rschelden: .e~e~lJds verzo~~t Eko·(NP) trok Zich daar echter mets <strong>van</strong> aan Zilla-<strong>Afrika</strong> bezette Namibië <strong>in</strong> 1982 en nomika zelf aktiviteiten, anderzijds proenlegde <strong>in</strong> de daaropvolgende jaren de ' Vervolg op ~. 4 ' moot zij en neemt zij deel aan andereDE EREDOKTQRATEN ZIJN ER - De nieuwe eredoktors <strong>van</strong> de-Kil Leuven komen volgende week d<strong>in</strong>sdagaangevlogen. Onze universitei: eert dan de Heren Müller, Hurle)l Vanis.tendael en Leysen (tussen haakjes: het is alweer 7jaar geleden dat er met Maria Rosseels nog eens een vrouw eredoktor werd). We<strong>in</strong>igen zullen weten wie AugustVanisteÎuklel (foto) is. Des te verwonderlijker is dan hetfeit dat de KU Leuven het niet eens nodig geacht heeft een.motivatiedossier samen te stellen. Maar wij <strong>van</strong> <strong>Veto</strong> zijn de slechtsten nog niet: we hebben zelf - <strong>in</strong> de vorm <strong>van</strong> een<strong>in</strong>terview - eeJI dossier gemaakt En mèt de nodige kantteken<strong>in</strong>ge,n. .. Pag<strong>in</strong>a 6. (Foto Geert Coenè)Kr<strong>in</strong>gkultuur : <strong>van</strong> Schiele tot Kot-art~ . 4<strong>Nadruk</strong> op toegankelijkheidHoewel zijn naam het niet laat uitschijnen komt een student nietenkel naar Leuven om te studeren. Dit wil niet Zeggen dat hijhele dagen <strong>in</strong> kafees rondhangt, <strong>in</strong>tegendeel: hij doet aankultuur, wat je daar dan ook onder mag verstaan. Om je enig idee tegeven <strong>van</strong> wat hier <strong>in</strong> dit stadje zoal uit de fusie <strong>van</strong> studenten en schonekunsten te voorschijn komt, g<strong>in</strong>g <strong>Veto</strong> bij acht kr<strong>in</strong>gen een licht opsteken:Ekonomika, VRG, VTK, Politika, Psychologische Kr<strong>in</strong>g, Romania,Germania en Medica verkondigen de wereld hun kultuur, of, wals eenboutade het zo mooi stelt: hetgeen overblijft als je alles wat na dezeevenementen zoals bijvoorbeeld Europalia(<strong>in</strong> dat kader werd <strong>in</strong> Charleroi detentoonstell<strong>in</strong>g <strong>van</strong> werk <strong>van</strong> de schilderEgon Schiele bezocht) en het GentseFilmgebeuren.Modeniet enkel smarttappen-Tlr's (overigensgeen kultuur, maar ontspann<strong>in</strong>g) hetgoed doen bij het grote publiek. Natuurlijkzat de aanwezigheid <strong>van</strong> Raymond<strong>van</strong> het Groenewoud er wel voor ietstussen: hij bracht immers de vereistetQegankelijkheid en trok op die manierpubliek voor de dichters. Een tweedeaktiviteit <strong>in</strong> die lijn is het aperitiefkoncertdat maandelijks <strong>in</strong> de bar <strong>van</strong> Ekonomikaplaats v<strong>in</strong>dt. Het staat open vooriedereen en er valt gevarieerde muziek tebeluisteren. Ook over de grens (daguitstapnaar Keulen) wordt kultuur gezochten 18 februari wordt de dag <strong>van</strong> demode: <strong>in</strong> Alma 2 wordt gedebatteerddoor onder andere Yvette Lauwaert, eris een receptie en maaltijd voorzien enhet sluitstuk is een modehappen<strong>in</strong>g metDe eigen aktiviteiten vormen (gelukkig) spektakel. Daarvoor nemen de ekonomistennog deel aan bet Interfakultairhet hoofdbestanddeel, en daarbij wordtde nadruk gelegd op de toegankelijkheid. Songfestival. In het kader <strong>van</strong> Leuven<strong>van</strong> het kultureel aangebodene: de . gaat vreemd (het nieuwe AV-projekt <strong>van</strong>drempel dient te worden weggewerkt. Kultuurraad voor dit akademiejaar) tenslottezoekt Ekonomika het <strong>in</strong> de margi-Geslaagd bleek <strong>in</strong> dat opzicht de poëzieavonddie <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met het naliteitEuropees Poëziefestival werd georganiseerden door de ekonomisten erg misten positief: er worden <strong>in</strong>teressanteTegenover het Stuc staan de ekono-positief werd onthaald. Een bewijs datVervolg op p. 2
2 <strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988Alle lezersreakties kunnen bezorgd worden op het redaktiesekretariaat <strong>in</strong> de's Meiersstraat 5, 3000 Leuven.De brieven moeten betrekk<strong>in</strong>g hebben op <strong>in</strong> <strong>Veto</strong> behandelde onderwerpen ofop Leuvense (studenten)aktualiteit, en ondertekend zijn met naam, studiejaar enadres. Wie liever niet heeft dat zijn naam gepubliceerd wordt, moet dit duidelijkmotiveren.Brieven die langer zijn dan 25 regels <strong>van</strong> 68 aanslagen (spaties <strong>in</strong>begrepen; ditkomt overeen met ca. I getikte blz. met een dubbele <strong>in</strong>terl<strong>in</strong>ie) worden <strong>in</strong>pr<strong>in</strong>cipe <strong>in</strong>gekort. Behoudens deze restriktie worden brieven geplaatst zoals zeons bereiken.~STSDE STAD VAN DE ENGELEN tijdsspanne <strong>van</strong> slechts één jaar dekwaliteiten <strong>van</strong> deze strip weggeërotek.:Erika Raven / scen.: Marcel deerd. Ik vrees dat het zelfde zalRouffa (Den Gulden Engel) gebeuren met het nieuwe album, Deregel <strong>van</strong> drie. Nochtans hou ik <strong>van</strong> ditOmdat het duo Erika Raven en Marcelalbum, het charmeert me en houdt me <strong>in</strong>Rouffa zich politiek niet rechtstreekszijn ban. Het bevat aangename teken<strong>in</strong>gen<strong>van</strong> DOOier die deze maal hetwillen of durven engageren, situeren zehun stripreeks Thomas R<strong>in</strong>dt <strong>in</strong> descenario door Makyo heeft laten schrijven.Jerome, wiens moeder stierf toenfiktieve staat Meotham. Je hoeft echterniet al te snugger te zijn om te beseffenhij nog een baby was, en opgevoed werddat dit een metafoor voor Vietnam is.door zijn oom en grootmoeder omdatNiet dat dit zoveel belang heeft, want dezijn vader onbekend was, komt <strong>in</strong> ditMeothameese burgeroorlog is <strong>in</strong> ditalbum op het spoor <strong>van</strong> zijn vader, Johnalbum verworden tot dekor. Het album Harr<strong>in</strong>gton. Dit alles leidt tot verwikkel<strong>in</strong>genwaarop Jerome zijn detektive-had zich voor hetzelfde geld <strong>in</strong> Nieuw-Caledonië of Soedan kunnen afspelen.kwaliteiten kan botvieren. Uiteraard <strong>in</strong>De titel <strong>van</strong> deze strip, De stad <strong>van</strong> de zijn stuntelende en charmerende stijl.engelen, verwijst naar de MeothameeseAlles bij elkaar een leuk scenario, alhoofdstad Phra Buri. In deze stad komtmoet Makyo op het e<strong>in</strong>d <strong>van</strong> bet verhaalhet tot een konfrontatie tussen de driete veel uitleggen. Dodier zal als tekenaarpartijen <strong>in</strong> dit verhaal: Ellen,journaliste,geen grenzen verleggen, maar zijn teken<strong>in</strong>genkomen mij, ik val <strong>in</strong> herhal<strong>in</strong>g,en op zoek naar haar doodgewaandekollega Thomas R<strong>in</strong>dt. Deze laatsteaangenaam over. Alleen lijkt het alsofvormt samen met Chay en Vira dewe dit allemaal al eens eerder gezien"goede" tak <strong>van</strong> het verzet (niet korrupt,hebben.(CV)maar daarom niet m<strong>in</strong>der hard). Terwijlde derde partij, een groep rond rebellenleiderNong, de "slechte" tak vormt. DeDE SCHAT VAN DE IMBALA 'Sgebeurtenissen kunnen eenvoudig wordensamengevat: Chay wil via Ellen eenscen. : Franco Mescola / tek.: Paol<strong>in</strong>o8aciliero(Casterman)voor Nong bezwarende kassette aan deWesterse pers doorspelen. De bezwaren-die we reeds tegen het eerste album,Moesonregens, hadden, blijven grotendeelsgehandhaafd. De personages wordennog steeds niet gekenmerkt door eensterke karakterteken<strong>in</strong>g. En ook hetprobleem <strong>van</strong> dejnkleur<strong>in</strong>g <strong>van</strong> dezestrip blijft. Erika Raven kan goedtekenen en gebruikt daarbij veel zwart.Na <strong>in</strong>kleuren worden de teken<strong>in</strong>gen. meestal onduidelijk. Een meer heldere<strong>in</strong>kleur<strong>in</strong>g draagt ertoe bij dat dit euvelgedeeltelijk verholpen, maar zeker nietopgelost wordt. Raven staat nu voor dekeuze: ofwel gebruikt ze m<strong>in</strong>der zwartbij het tekenen, ofwel publiceert ze destrip <strong>in</strong> zwart-wit. Al zal uitgeverij DenGulden Engel haar niet veel keuze laten,vrezen wij. Strips maken is immerbus<strong>in</strong>ess. Ook bij een gulden engel.(CV)DE REGEL VAN DRIEtek.: Dodier / scen.: Makyo (Dupuis)De tijd heelt alle wonden, zegt men.Maar de tijd verwondt ook. Een voorbeeldhier<strong>van</strong> is de reeks Jerome KJerome Bloks. In <strong>Veto</strong> 11 <strong>van</strong> de vorigejaargang besiempelde ik het vorigealbum <strong>in</strong> deze reeks, De schaduw <strong>van</strong> hetverleden, als een meesterwerk. Het heeftniet mogen zijn. De Tijd heeft <strong>in</strong> de<strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16 dd. 25 januari 1988In de laatste 'Wordt Vervolgd - Novelle'krijgen we Italiaans talent voorgesoho- Iteld. Nani, een jonge Venetiaanse avonturier,trekt op zoek naar de schat <strong>van</strong> deImbala's, die volgens de legende ergens<strong>in</strong> Zwart <strong>Afrika</strong> begraven ligt. Uiteraardbereikt de held na tal <strong>van</strong> belevenissenhet beoogde doel.Tot zover niets nieuws onder de zon,natuurlijk. Maak echter <strong>van</strong> je held eensoort anti-held, gebruik pittige dialogen,zorg daar waar stereotypie dreigt vooreen orig<strong>in</strong>ele visie (bij voorbeeld op deplaatselijke negerstammen) en je krijgteen komisch, pretentieloos verhaal datallesz<strong>in</strong>s vlot leest.In de tweede helft <strong>van</strong> het album - datfeitelijk nauwelijks verband houdt methet eerste deel - helpt Nani zijn zwartegezel <strong>in</strong> diens speurtocht naar de (alweer)legendarische luipaardvrouw.Vooral op de laatste pag<strong>in</strong>a's toontBaciliero dat hij een uitstekend tekenaaris. Doorheen het album valt trouwenseen niet te loochenen <strong>in</strong>vloed <strong>van</strong> HugcPratt (tekenaar <strong>van</strong> Corto Maltese) op,het feit dat ze beide Italiaan zijn, is daarzeker niet vreemd aan.Vraag is tenslotte waarvoor al dieseksscenes nodig zijn: blad vulsel, ofgewoon (?) de goedkope <strong>in</strong>vloed <strong>van</strong>die andere illustere landgenoot - MiloManara ? (MK)Redaktieadres: 's Meiersstraat 5, 3000 Leuven (016/22.44.38)Hoofdredaktie : Geert CoeneRedaktiesekretaris: Didier WijnantsRedaktie: Lode Desmet, Filip Dutoit, Walter Pauli, Johan Reyniers,Carla Rosseels, Jan Van der L<strong>in</strong>den, Koen Van Muylem, Herwig WillaertDoka: Geert Van Doorselaere, Filip Dutoit, Peter VermeirenLay-out en vormgev<strong>in</strong>g: Lode Desmet, Marc Heeren, Luc Janssens, BenoitLannoo, Johan Reyniers, Trui Moerkerke, Carla Rosseels, Marc Sys, Jan Van derL<strong>in</strong>den, Koen Van Muylem, Didier Wijnants, Herwig WillaertTeken<strong>in</strong>gen: Kwal, UrbisMedewerkers: Trui Moerkerke, Erik Paredis, Paul Vandeput, Claudia Van deVelde, Christophe Verbiest, Ralf WellensE<strong>in</strong>dredaktie: Johan Reyniers, Carla RosseelsOplage: 8000 eksemplarenZetwerk: Alfaset LeuvenDrukkerij: Rotatyp BrusselAbonnementen: Studenten: 250.-; niet-studenten: 300,-; steun <strong>van</strong>af 600,-; overte schrijven op rek. nr. 001-0959719-77Agenda en Ad Valvas: ten laatste donderdag voor verschijnen om 14.00 uur ophet redaktieadres bezorgenRedaldievergader<strong>in</strong>g: iedere vrijdagnamiddag om 15.00 uurVervolg <strong>van</strong> p. 1d<strong>in</strong>gen gebracht, maar daarbuiten moetook gewerkt worden, meer specifiekvoor het eigen publiek. (Luk Saftloerdacht <strong>in</strong> dit verband dat enkel het Stucaan kultuur deed.) Een ekonomist isimmers niet a-kultureel, gaat vaak <strong>van</strong>uitnieuwsgierigheid op pad en wordt danaangenaam verrast. De opkomst zit <strong>in</strong> delift. Moet er nog zand zijn?MoeheidAnders is het gesteld met de poëzieavonddie op 23 februari zal doorgaan endie wordt verzorgd door studenten <strong>van</strong>Politika. In het kader <strong>van</strong> Leuven gaasvreemd wordt een neo-poëtika opgezetDaarbij gaat men uit <strong>van</strong> de vaststell<strong>in</strong>gdat zeer uiteenlopende strom<strong>in</strong>gen terzelfdertijdde hedendaagse dichtkunstbevolken. Vooral vreemde, marg<strong>in</strong>alepoëzie zal aan bod komen.Gelet op het 'sociale' karakter <strong>van</strong> dePol-en-Soccer <strong>in</strong> het algemeen, kan je jeafvragen of hun kultuur niet geëngageerdis. Uit het onderzoek <strong>van</strong> Loosveldtis echter gebleken dat de geëngageerdestudent een kultureel leeghoofdis. Het beeld <strong>van</strong> de student SocialeShakespeareDe Psychologische Kr<strong>in</strong>g is pas ditakademiejaar met een <strong>in</strong>terne kultuurwerk<strong>in</strong>ggestart. Er werd een rock-androll-kursusgeorganiseerd, Egon Schielewerd nog maar eens een keer bezocht ener wordt samengewerkt met De AndereEn hoe doet de kultuur het <strong>in</strong> Letteren enWijsbegeerte? Romania organiseerdeeen vijftal filmavonden en daarbij bleekdat Franstalige films we<strong>in</strong>ig volk aantrokken,Engelstalige daarentegen veel.Een geval <strong>van</strong> oververzadig<strong>in</strong>g?De driedaagse reis naar Parijs isvooral een kulturele uitstap, net walstweede kan naar Europalia trok, opeigen <strong>in</strong>itiatief evenwel want de <strong>in</strong>teressevoor Oostenrijk was bij de romanistenniet bijzonder groot. Spanje skoordetwee jaar geleden veel beter op dat vlak.Met het <strong>in</strong>leiden <strong>van</strong> Le triomphe de lamort, iets middeleeuws waar zelfs deeigen studenten geen snars <strong>van</strong> begrepen,leverde Romania een bijdrage tot hetEuropees Poëziefestival. Naar aanleid<strong>in</strong>g<strong>van</strong> het dertigjarig bestaan <strong>van</strong> dekr<strong>in</strong>g zal op 3 maart een vrij podiumdoorgaan met sketches, muziek, playbacken dies meer. Er wordt ook werk<strong>van</strong> romanisten tentoongesteld. Voor deopvoer<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> het Théätre Natiänal <strong>in</strong>Leuven tenslotte worden abonnementenverkocht.Een oud romaans zeer zijn de problemenmet het Stuc. Omwille <strong>van</strong> het feitdat de kr<strong>in</strong>gen onvoldoende <strong>in</strong>spraak <strong>in</strong>'het beleid hebben _heeft de kr<strong>in</strong>g metKultuurraad gebroken. Derhalve doetmen ook niet mee met Leuven gaatvreemd: het is te abstrakt, men weet nietwat er gevraagd wordt. De gemiddelderomanist heeft het trouwens niet meteenop alternatieve kunst begrepen. Wat nietbetekent dat hij niet geïnteresseerd is,<strong>in</strong>tegendeel: niets belet hem de d<strong>in</strong>geneen beetje traditioneler te bekijken.Een tweede grote kr<strong>in</strong>g is VRG. Haarkultuurprogrammatie kan <strong>in</strong> de buurt<strong>van</strong> die <strong>van</strong> de ekonomisten wordengesitueerd. Europalia-uitstapjes naarKokoschka plaats, <strong>in</strong> de Munt wordtBrussel en Charleroi (Schiele, alweer),Wetenschappen als zijnde een l<strong>in</strong>kse rat Boris Godoenov bekeken en beluisterdeen welsprekendheidstoernooi, een kabaretdat <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met anderestrookt trouwens niet (meer?) met de en na Pasen (wordt het dan geen tijd omwerkelijkheid. Zoals <strong>in</strong> vrijwel elke te gaan studeren?) zal <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>gkr<strong>in</strong>gen werd georganiseerd, een koneen 'akulteit neemt het engagement af en met DAF iets worden gebracht Voormet poëzie-tussendoortjes, en ticketver w<strong>in</strong>t het 'kulturele' aan belang.Leuven gaat vreemd werkt Germaniakoop voor teater en koneerten : allemaal Tegenover het Stuc staat Politika een 'parcours met vreemde landschappen'uit.toegankelijke d<strong>in</strong>gen die niet al te zwaar uiterst positief. Meer nog, vaak lijken zijop het gemoed wegen en voor een groot een en dezelfde. De ligg<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het De germanisten staan achter het Stuc.Stucgebouw, namelijk op de kampus De verhoud<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de studenten tegenoverde kultuur, zo stellen zij, is dezelfdeSociale Wetenschappen, zal daar welniet vreemd aan zijn.als die <strong>van</strong> de unief tegenover dewetenschap: men moet experimenteren,publiek vatbaar zijn. In feite staatkultuur hier gelijk met ontspann<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>tegenstell<strong>in</strong>g tot wat het Stuc vaakbrengt: d<strong>in</strong>gen waarvoor behoorlijk watkoncentratie vereist ~ B<strong>in</strong>nerr het VRGis al over het owgenaamde 'elitarisme'<strong>van</strong> het Stuc gediskussieerd en demen<strong>in</strong>gen zijn verdeeld. Sommigen zijnvoorstander <strong>van</strong> een meer populaireaanpak, anderen volgen de verwijtenniet: "Diegenen die niet met de werk<strong>in</strong>ggekonfronteerd worden, hebben er eenverkeerd beeld <strong>van</strong>: de strukturen en demogelijkheden zijn er, maar de studentenmaken er geen gebruik <strong>van</strong>. Uit die groteapatie volgt dan een we<strong>in</strong>ig stimulerendehoud<strong>in</strong>g <strong>van</strong>wege het Stuc-personeel."VRG meent trouwens dat het Stuc zichgrondig dient te bez<strong>in</strong>nen over de tevolgen weg, 'want er schijnt enigemoeheid <strong>in</strong>getreden te zijn.' Kenmerkendis het bedroevend lage aantalaanwezigen op de Stuurgroep '88. Eenalgemene des<strong>in</strong>teresse?Dit jaar heeft VRG nog een akademischkoncert, een bijdrage tot Leuvengaat vreemd met onder andere eenToren-<strong>van</strong>-Babel-act en misschien nogeen museumbezoek <strong>in</strong> petto. Ook vooru?KantusBij VIK gaat het er even anders aan toe.Film rond psycho-analytische films zo.De kultuurverantwoordelijke ontkentals Equus. Ook <strong>in</strong> het kader <strong>van</strong> Leuvenniet dat het enige <strong>in</strong>teressepunt <strong>van</strong> velegaat vreemd gaan de psychologen die<strong>in</strong>genieursstudenten de studie is, dat zijtoer op: er zal worden gezocht naarniet meer doen <strong>in</strong> Leuven dan striktde/het vreemde <strong>in</strong> jezelf via het onderbewuste,de dromen, het surrealisme. Denoodzakelijk is, maar wat kultuur dan<strong>in</strong>houdt voor diegenen die niet voortdurendmet de neus <strong>in</strong> de boeken zitten, datstempel <strong>van</strong> de psychologie op dekunsten is doorheen de geschiedenisdoet ons wel even naar adem snakken.altijd groot geweest (denk alleen al aanHet beg<strong>in</strong>t evenwel beloftevol : VTKhet impakt <strong>van</strong> Freud op de modernemaakt een onderscheid tussen kultuurletterkunde). Bovenvermelde aanpak ismet grote en met kle<strong>in</strong>e k. Klassiekedan ook helemaal niet verbaz<strong>in</strong>gwekkendte noemen, net wals men dekasteelkoncerten, orgelrecitals, zeer toegankelijktoneel, optredens <strong>van</strong> groepenverwijten <strong>van</strong> elitarisme aan het adres<strong>in</strong> Axentis, dat is allemaal Kultuur.<strong>van</strong> het Stuc niet onderschrijft: 'Je magHetgeen de meeste kr<strong>in</strong>gen dan ontspan-niet veralgemenen. Op die manier isShakespeare ook elitair.'n<strong>in</strong>g noemen, dat is de kultuur <strong>van</strong>VTK: TD's, het galabal, de kantussen(waar toch maar een kle<strong>in</strong>e, vaste kr<strong>in</strong>g<strong>van</strong> een veertigtal mensen aan deelneemt).Het is duidelijk dat VTK op dit.gebied erg ruimdenkend is. Men' wiJkultuur brengen voor alle leden, enprecies omdat dat er erg veel zijn, krijg jed<strong>in</strong>gen als hierboven. Vorig jaar hebbende <strong>in</strong>genieurs nog met het idee rondgelopenkultuur en ontspann<strong>in</strong>g te scheiden,maar omdat die twee nogal eens <strong>in</strong>mekaar overgaan werd het toch maarniet gedaan. Je kan je ouders dus nogaltijd vertellen dat het afschuimen <strong>van</strong>TD's een kultureel tijdverdrijf is. Enwaarom ook niet? Als kultuur datgene iswat je overhoudt als je alles vergetenbent, dan kan het toch nooit veel hebbenvoorgesteld.L<strong>in</strong>kse ratPolitika is dit jaar vrij laat gestart metkulturele aktiviteiten. Er vond een debatolaats over radiornaken, er was er eennet onder andere Walter Grootaers overlet statuut <strong>van</strong> de Belgische rockmuzicant,In feite zijn dit geen louter kultureleiangelegenheden : ze staan los <strong>van</strong>' deeigenlijke werkgroep en gaan zo'n beetjede hele kr<strong>in</strong>gwerk<strong>in</strong>g aan.Verruim<strong>in</strong>gDe germanist ziet het dan weer anders.In samenwerk<strong>in</strong>g met het Stuc werdnaar jaarlijkse gewoonte een toneelabonnementsamengesteld. In het kader<strong>van</strong> Europalia vond een kultuurtrip naarnieuwe d<strong>in</strong>gen zoeken, het nog nietbevestigde brengen. Goeie films <strong>van</strong><strong>van</strong>daag kan je <strong>in</strong> de Studio's gaanbekijken, net wals je voor het 'klassieke'toneel <strong>in</strong> de stadsschouwburg terechtkunt. Het Stuc heeft dan ook overschot<strong>van</strong> gelijk als het aparte, nieuwe d<strong>in</strong>genbrengt. Door zijn kontakt met de literatuurstaat de germanist open voorverruim<strong>in</strong>g en steunt hij de visie <strong>van</strong> hetStuc.Jessica!En om te besluiten nog maar eens eengrote kr<strong>in</strong>g: Medica. Zij organiseerdendit akademie jaar al een rommelmarkt,een Medica-week (met één nieuw element:een poëzieavond), een vrij p0-dium dat volgens de kultuurwerk<strong>in</strong>g tothun meest geslaagde aktiviteiten <strong>van</strong> delaatste jaren behoorde, en een popkoncertmet groepen die waren samengestelduit geneeskundestudenten.Vorige week oogstte Medica veelsukses met Kot-Art, een <strong>in</strong>itiatief naarhet voorbeeld <strong>van</strong> de Gentse Chambresd'Amis. In zes koten werden eigenkreaties <strong>van</strong> studenten tentoongesteld,gaande <strong>van</strong> plaasteren beelden overakwarellen tot een verzamel<strong>in</strong>g lelijked<strong>in</strong>gen. Het projekt toont de geneeskundestudenten'eens' <strong>van</strong> een beeldendkreatieve zijde want voor de rest draaithet altijd om muziek. Kranten en radio(Studio Brussel en een half uur HetVermoeden) toonden uitermate veelbelangstell<strong>in</strong>g voor Kot-Art. Hoewelniet al het tentoongestelde de moeitewaard is om over naar huis te schrijven isdit best een leuk <strong>in</strong>itatief dat misschienwel voor uitbreid<strong>in</strong>g naar andere fakulteitenvatbaar is. De beste werkenzouden een tijdje <strong>in</strong> de hall <strong>van</strong> Gasthuisbergworden tentoongesteld. Wie Kot-Art zelf gemist heeft kan ze dus daar noggaan bekijken.In samenwerk<strong>in</strong>g met VTK en Apolloonwordt <strong>in</strong> maart nog een klassiekkoncert <strong>in</strong> de S<strong>in</strong>t-Quitenskerk gebracht.Een week daarvoor v<strong>in</strong>dt een InternationaleVerbroeder<strong>in</strong>g plaats met studentenuit een zevental landen. Hopelijk kent zijniet de afgang <strong>van</strong> een gelijkaardig<strong>in</strong>itiatief dat vorig jaar <strong>in</strong> Gent viel tebeleven. En zelfs al valt het <strong>in</strong> duigen,dan is er nog altijd het kafeetoneel <strong>in</strong>Doc's Bar waar een stuk <strong>van</strong> Ayckbournewordt opgevoerd: banale taferelenuit het dagelijks leven.Medica en het Stuc zijn niet meteen debeste vrienden. 'Het Stuc is niet <strong>in</strong> destudenten geïnteresseerd. Het vraagt zichniet af of de studenten er iets aan hebben,of zij geen alternatief kunnen voorstellen.'Een kultuurwerk<strong>in</strong>g dient de studenten<strong>in</strong> zekere z<strong>in</strong> op te voeden. Doorte vulgariseren, kortom door populairezaken te brengen, kan de onwetendestudent op een eenvoudige manier metkultuur worden gekonfronteerd, en pasdaarna dient men de moeilijkheidsgraadte vergroten. Het Stuc, zo stelt Medica,richt zich tot een kle<strong>in</strong> publiek en laat demassa <strong>in</strong> onwetendheid.Johan ReyniersTrui Moerkerke
• <strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988,3Zaterdaglessen <strong>in</strong> RechtenVRG haalt slag thuis"Het isgelukt!" jubelthet Vlaams Rechtsge-. nootschap <strong>in</strong> haarjongste pamflet De zaterdaglessenzijn niet meer. Na een meer dangeslaagde algemene stak<strong>in</strong>g keurdeeen meerderheid <strong>van</strong> de fakulteitsraadde VRG-motie goed. Eentotaal verbod op zaterdaglessen iser niet 'Organisatorische noodzaak'of 'diensten aan de gemeenschap'werden weerhouden alsgeldige redenen om zaterdaglessentoch te verantwoorden.Vorige week d<strong>in</strong>sdagochtend trokken eropvallend we<strong>in</strong>ig rechtsstudenten opnaar hun kollege de Valk. De massaalaangekondigde boykot <strong>van</strong> de lessen dievoormiddag deed de meesten wijselijkbesluiten eens lekker uit te slapen. De. dapperen vormden samen twee 'overtuig<strong>in</strong>gsposten'om de fervente lesgangersalsnog tot andere <strong>in</strong>zichten te brengen.AI bij al een suksesvolle aktie; enkeleprofessoren verklaarden zich - ondanksde opkomst <strong>van</strong> enkelen - zelfs solidair.Van het voorziene praatkafee <strong>in</strong> het Huisder Rechten kwam die ochtend wel nietveel <strong>in</strong> huis.'s Namiddags verzamelden er zich eenkle<strong>in</strong>e tweehonderdvijftig studentenvoor de deuren <strong>van</strong> de fakulteitsraad. Ofhet ze te doen was om de nakendebesliss<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de fakulteitsraad of degratis bedeelde chocomelk is vooralsnogonduidelijk. Zeker is dat het professorenkorpsBOBBij om het even welke studentenaktieop een slogangeroep werd ont-, v<strong>in</strong>d je ze als toeschouwer: de Renault-haald: "Vandenbergh, 't is weer erg 4-mannetjes <strong>van</strong> de BOB. Ook bij deGeen lrumul aan de KUL".PersonaliaHet <strong>in</strong>voeren <strong>van</strong> les op zaterdag isweliswaar een adm<strong>in</strong>istratieve aangelegenheid,maar de fakulteitsraad heefthierover een kontrolebevoegdheid. Z0-veel was al duidelijk na het advies <strong>van</strong> derektor beg<strong>in</strong> januari, dat dan ook doorhet fakulteitsbureau <strong>van</strong> de rechtsfakulteitwerd aanvaard. De studenten<strong>in</strong>spraakwerd hierbij pr<strong>in</strong>cipieel <strong>in</strong> erehersteld, want enkel <strong>in</strong> de falrulteitsraadis het presidium vertegenwoordigd ..Wat de gewraakte zaterdagkollegesbetreft kwam de raad na veel gepalavertot de slotsom dat het onderwijs pr<strong>in</strong>cipieel<strong>van</strong> maandag tot vrijdag georganiseerdmoet worden. Het zou echtergeen regel zijn, mochten er geen uitzonder<strong>in</strong>genop bestaan. Als een goedeorganisatie <strong>van</strong> het onderwijs dit vereistkan men uitwijken naar zaterdag. Daartoedient een gemotiveerde aanvraag<strong>in</strong>gediend, waaraan de fakulteitsraaddan haar fiat verleent. Zo'n toelat<strong>in</strong>g kanenkel verstrekt worden wanneer er een'organisatorische onmogelijkheid' bestaatde lessen tijdens de week tedoceren, of <strong>in</strong>dien de betrokken docentomwille <strong>van</strong> 'diensten aan de gemeenschap'onbeschikbaar blijkt tijdens deweek. Met diensten aan de gemeenschapdoelt men op parlementsleden, rechters,burgemeesters en dies meer. In konkretobetekent deze uitzonder<strong>in</strong>g dat de professorenmet de agenda <strong>in</strong> de aanslag hunverlet moeten kunnen aantonen. Eigenaardigis wel dat dit studentenvoorstelgoedgekeurd raakte, want tot op hedenwerd het steeds als een ongeschrevenheilige regel beschouwd dat er nooit oftenimmer personalia <strong>in</strong> overweg<strong>in</strong>g zoudengenomen worden op de fakulteitsraad.Wat de rest <strong>van</strong> de zaterdaglessen <strong>in</strong>de eerste licentie voor dit akademie jaarbetreft, kunnen ze daar gerust ademhalen.De zaterdagkolleges verhuizen voorhet tweede semester naar d<strong>in</strong>sdag. Welzal professor Vandenberghe dan nog viermaal op zaterdag doceren, maar dan bijwijze <strong>van</strong> <strong>in</strong>baalles voor kolleges die danop het e<strong>in</strong>de <strong>van</strong> het jaar wegvallen.stak<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de rechtsfakulteit waren zeop post. Ze stonden er om 'bijstand' temogen verlenen. Achtereenvolgensvroegen ze de koncierge, de vice-dekaan,en zelfs de rektor om alsjeblief toch maarte mogen meespelen. Nadat men hendrie maal verzekerde dat er geen ernstige<strong>in</strong>cidenten werden verwacht, trokken zetoch maar met een tw<strong>in</strong>tigtal de wachtop rond het Valkkollege, terwijl destadspolitie een oogje <strong>in</strong> het zeil hield<strong>van</strong>op de tegenoverliggende park<strong>in</strong>g.Toevallig of niet stonden er nét dievoormiddag ook zes overvalwagens <strong>van</strong>de Brusselse rijkswacht <strong>in</strong> de Dagobertstraatgeparkeerd. Of waar de overheid'zich mee bezighoudt terwijl ze toch een'tekort aan manschappen' kent?Geert CoeneBRIEFDat <strong>Veto</strong> de laatste weken door onbenullen <strong>in</strong> grote pakken uit deverdeelbakken wordt gehaald, grenst eigenlijk aan het waanz<strong>in</strong>nige. Dathebben we al eerder geschre~n. Voor de <strong>Veto</strong>-ploeg is het ontmoedigend temoeten zien hoe het harde werk <strong>van</strong> zoveel vrijwilligers door een stelletjeidioten <strong>in</strong> een handomdraai gekelderd kan worden. Daarom appreciëren wijhet des te meer wanneer men ons een hart onder de riem steekt. Ook al is datniet bedoeld voor publikatie... 0D.e8.JDV.af.23Beste <strong>Veto</strong>,Ik heb enige tijd gespeeld met de gedachte om een lezersbrief te sturen<strong>in</strong> verband met de verdeelbakproblemen <strong>van</strong> <strong>Veto</strong>. Ik voel ae namelijkbezorgd over aijn maanddgavondliteratuur.Weliswaar lees ik iullie weekblad soms met gemengde gevoelens. NIet allepersoneelsleden <strong>van</strong> de sociale sector hebben dezelfde z<strong>in</strong> voor humor alsjullie en "boelmakende" artikels over b.v. Sedes kosten me wel energIeo~ het voor de studenten zwoegende team daar op te <strong>van</strong>gen nol de mijns<strong>in</strong>ziens overdreven kritische kreten <strong>in</strong> jullie blad.Toch begrijp ik heel goed dat je vrank en vrij je men<strong>in</strong>g formuleert overo.a. de sociale sector. Dat is jullie recht, zelfs als dit de socialesector mijns <strong>in</strong>ziens onnodig <strong>in</strong> verlegenheid brengt ten aanzien <strong>van</strong> debuitenwereld. <strong>Veto</strong> is immers een discussieforum.Precies daarom verontrust het "diefstalprobleem" me. Jullie vermoedendat het gaat om een georganiseerde aktie <strong>van</strong> studentengroepen die heto~ens zi<strong>in</strong> met de l<strong>in</strong>kse strekk<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>Veto</strong>. Mocht dit zo zijn, v<strong>in</strong>ddit een betreurenswaardige orchestratie.Men kan er <strong>van</strong> uitgaan dat sommige <strong>Veto</strong>-niet-lezers het blijkbaaronuitwisbare "stevig l<strong>in</strong>kse imago" <strong>van</strong> het blad nog steeds doorgeven aanjongere studenten. Zij zullen misschien de historische voorbeelden alsde vrije tribune <strong>van</strong> prof. Paardekooper over Zuid-<strong>Afrika</strong> dat zelfs 'tPallieterke apprecieerde of het front-pag<strong>in</strong>a <strong>in</strong>terview met de preses <strong>van</strong>het K.V.H.V., Filip Martens <strong>in</strong> jaargang e als uitzonder<strong>in</strong>g op de regelbestempelen. Het eigen herkenbaar gelaat <strong>van</strong> <strong>Veto</strong> lijkt imnlers"dynamisch" te zijn. Zoals wijlen rector Oe Somer ooit stelde,• ...schijnt <strong>Veto</strong> ... de spreekbuis <strong>van</strong> de aktieve, nadenkende en agerendestudenten, die zich niet enkel bekommere~ om ~et verwerven <strong>van</strong> eendiploma maar ook om alles wat er reilt en zeilt, hier en elders <strong>in</strong> dewereld" (jaargang 10). Hij noemde het blad "ge~ngageerd, altijdkritisch, vaak negatief echter niet destruktief". Dit eigen gelaatblijkt uit een reeks progressief op<strong>in</strong>iërende artikelen over de jarenheen.Maar <strong>Veto</strong> bevat toch ook een tweede zijde. Vooral i'n de jongstejaargangen valt me op dat er een grote en groeiende proportie nietop<strong>in</strong>i~rende stevige journalistiek <strong>in</strong> voor komt die <strong>in</strong> ruime kr<strong>in</strong>ggewaardeerd wordt, over de politieke op<strong>in</strong>ies heen. Dat bracht b.v.Knack-journalist Oe Stoop er toe <strong>Veto</strong> " ...zonder twijfel het bestestudentenblad <strong>in</strong> Vlaanderen" te noemen, "vol gedegen journalistiek, datm<strong>in</strong>der l<strong>in</strong>ks en opruierig kl<strong>in</strong>kt dan het de laatste tien jaren geweestis ... " Waarom zouden rechts <strong>van</strong> het centrum denkende studenten een <strong>in</strong>deze richt<strong>in</strong>g evoluerend blad met kwaad opzet uit circulatie willennemen? Ze zouden de redaktie juist moeten stimuleren verder tewerken. "Op de Raad voor Studentenvoorzien<strong>in</strong>gen werd naar ~anleid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de"bakkenlichterskwestie" morele en bijkomende kle<strong>in</strong>e f<strong>in</strong>anciële steungevraagd. Ma de gebruikelijke discussie gaf de Raad volledige morele enhalve symbolische f<strong>in</strong>anci~le steun <strong>van</strong> 8.000 fr. bovenop de normaleVtto-subsidi~r<strong>in</strong>g (Studentenvoorzien<strong>in</strong>gen besteedt bijna drieduizendsten <strong>van</strong> zijn <strong>in</strong>komsten aan <strong>Veto</strong>). Toch leken jullie watontgoocheld Over de reactie. Ik had het gevoelen dat jullie eerderbevestig<strong>in</strong>g verwachten dan geld. Dat schouderklopje word je<strong>van</strong>zelfsprekend gegund. Jullie verdienen het. Het spreekwoord zegtechter dat men plaagt wat .en liefheeft.DaarOM heb ik uite<strong>in</strong>delijk maar beslist deze lezersbrief niet teschrijven. Deels omdat ik Mij <strong>van</strong>uit mijn functie niet wil, noch mag<strong>in</strong>Mengen met de <strong>in</strong>triges b<strong>in</strong>nen de studentenbeweg<strong>in</strong>g. De sociale spctorheeft niet alleen het belangrijke doel een bijdrage tê leveren tot dedemocratiser<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het universitair onderw1js, .aar wil ook allestudenten <strong>in</strong>formeren, op<strong>van</strong>gen en helpen, of ze nu extreem of gemdtlgdzijn, l<strong>in</strong>ks, r"c.hts of onzijdig. En wie <strong>in</strong>teresseert zich <strong>in</strong> '5. hemelsnaam aan mijn persoonlijke .en<strong>in</strong>g., Alleen hoop ik maar dat jullie het probleem deugdelijk kunnen oplossen,_' zodat ik .,e el ke maandagavond verder mag <strong>in</strong>for.,eren over "'
4 <strong>Veto</strong>,jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988Eredoktoraat voor supergeleid<strong>in</strong>gOnze wetenschapperslopen er warm voorHet voorbije jaar g<strong>in</strong>g ergeen week voorbij zonderdat een of andere krant oftijdschrift met het fenomeen supergeleid<strong>in</strong>guitpakte. De recente ontwikkel<strong>in</strong>gener<strong>van</strong> lieten niemandmeer koud en zelfs de meest killewetenschapper g<strong>in</strong>g er plots toeover grote hoeveelheden koelvloeistofte bestellen om deel te nemenaan de superrace. Aan de basiser<strong>van</strong> staat Doktor Mül1er die,nadat hij voor zijn onderzoek reedsde Nobelprijs <strong>in</strong> ont<strong>van</strong>gst mochtnemen, nu ook nog een eredoktoraat<strong>in</strong> zijn zak komt steken. <strong>Veto</strong>sprak met promotor professorBruynseraede over de wereld <strong>van</strong>uw kle<strong>in</strong>k<strong>in</strong>deren.Het verschijnsel supergeleid<strong>in</strong>g is nietnieuw. In het beg<strong>in</strong> <strong>van</strong> deze eeuw werddoor Nederlandse onderzoekers reedsvastgesteld dat metalen hun weerstandverloren bij temperaturen die het absolutenulpunt benaderden (nul Kelv<strong>in</strong>, datis -273 0 C). In een normale elektrischeleid<strong>in</strong>g ontstaat een elektronenstroomonder <strong>in</strong>vloed <strong>van</strong> een spann<strong>in</strong>gsverschil.Door de draad bewegend botsendeze elektronen met de roosteratomenen andere onzuiverheden waardoor dedraad opwarmt, een verschijnsel datmen de elektronische weerstand noemtVeel energie wordt dus verspild door hettransportmekanisme. Bij supergeleid<strong>in</strong>gechter valt de weerstand volledig wegStuc Stuurgroep"1(1(1. • •t't'aarm-is-ue. .geïnteresseerd T"Mwaardoor verliesvrij transport en uiterstlage. stromen door kle<strong>in</strong>e draden mogelijkworden. Op die manier kunnen metsupergeleiders hoge magnetische veldenworden opgewekt en kunnen uiterstkle<strong>in</strong>e velden worden gedetekteerd. Demogelijkheden zijn dus groot maar er iséén niet onbelangrijk nadeel: de klassiekematerialen worden slechts bijenorm lage temperaturen supergeleidenden bijgevolg is het hele verschijnselniet meteen voor onze woonkamerbestemd.StikstofPrecies door dat temperatuurprobleemwas supergeleid<strong>in</strong>g enkel <strong>in</strong>teressantvoor de fundamentele natuurkunde enhet onderzoek naar de <strong>in</strong>dustriële toepasbaarheidverwaterde. Müller was een<strong>van</strong> de we<strong>in</strong>igen die doorzetten en <strong>in</strong> hetbeg<strong>in</strong> <strong>van</strong> 1986 werd hij beloond meteen materiaal dat reeds bij 10 Kelv<strong>in</strong>supergeleidend wordt. Op zich zou ditgeen wereldschokkend nieuws geweestzijn; belangrijker was dat het hier omeen keramisch oxide g<strong>in</strong>g, een materiaaldat <strong>in</strong> gewone omstandigheden geenelektriciteit geleidt. Andere laboratoriabevestigden deze vondst en toen g<strong>in</strong>g debal snel aan het rollen. Zelfs <strong>in</strong> parochiebladenverschenen al gauw niet altijdbetrouwbare maarwel sensationele artikels.Toen dan supergeleid<strong>in</strong>g werdgerapporteerd bij 95 Kelv<strong>in</strong>, dit wilzeggen boven de temperatuur <strong>van</strong> vloeibarestikstof (het goedkope koelmiddel),toen g<strong>in</strong>g het hek helemaal <strong>van</strong> dedam.idden <strong>in</strong> je eigen w<strong>in</strong>terdepressie heb je er waarschijnlijk geenboodschap aan, maar toch: b<strong>in</strong>nen het Stuc leeft een malaise.Het gaat namelijk niet echt goed met onze Kultuurraad, en welom verschillende redenen. Men merkt dat het publiek veroudert, dat dekursussen niet over de hele lijn aanspreken, dat er m<strong>in</strong>der steunkaartenverkocht worden, dat er <strong>in</strong> het algemeen bij het personeel zelf en bij destudenten we<strong>in</strong>ig entoesiasme voor het Stuc overblijft. .De Stuurgroep '88 - een vergader<strong>in</strong>g die<strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe openstaat voor iedereen diezijn zegje wil doen over het Stuc - kwamdus net op tijd, al kon je tegelijkvermoeden dat uit net dezelfde diskussiesals vroeger net dezelfde konklusiesals vroeger zouden getrokken worden.Dat bleek <strong>in</strong>derdaad gedeeltelijk waarte zijn. Op de 'plenaire' vergader<strong>in</strong>g -buiten <strong>Veto</strong> was er geen enkele derdeaanwezig, tenm<strong>in</strong>ste niet het laatste uur<strong>van</strong> de dag - <strong>van</strong> vorige zaterdag werdeen hele voormiddag gediskussieerdover "strukturen", de aloude diskussiedus over Kultuurraad en Stuc, overAV's, vertegenwoordig<strong>in</strong>g en mandaten,elitarisme en Loko-Iui.Volgens Bruno Verbergt, voorzitter,was dit geen aangename diskussie (allichtniet, dachten wij zo), en was men erook niet echt uit geraakt. Storend blijftdat <strong>van</strong>uit het Stuc heel die kwestieafgedaan wordt als een detail, naast deHogere Roep<strong>in</strong>g die het brengen <strong>van</strong>Kunst en Kultuur is. Begrijpelijk, maarjammer.NostalgieNiet alleen <strong>in</strong> het Stuc heerst eenmalaise, heel de Vlaamse kultuurwereldheeft er <strong>in</strong> meerdere of m<strong>in</strong>dere matemee te maken (teaterprogrammator PeterDe Jonge klaagt steen en been dat ermomenteel qua teater niet veel <strong>in</strong>teressantste rapen valt - moet het Stuc dangeen andere terre<strong>in</strong>en verkennen 1).De Leuvense oploss<strong>in</strong>g voor hetprobleem is opnieuw aansluit<strong>in</strong>g zoekenbij de student, maar - aldus Verbergt -"waar<strong>in</strong> is de student <strong>in</strong> godsnaamgeïnteresseerd?" Verbergt wil nieuwed<strong>in</strong>gen, wil risiko's nemen, wil verdergaandan men kan.Verbergt lult uit zijn nek, want als jenieuwe mensen naar je huis wil lokken,dan moet je dat niet doen door ze meteente konfronteren met het meest extremewat je <strong>in</strong> huis hebt. Vruchtbaarder lijktons de idee die daarna geopperd werd -een idee die al heel lang leeft en ook alhaar degelijkheid bewezen heeft - omprojektmatig te werken, en meer te doenaan de reflexieve omkader<strong>in</strong>g <strong>van</strong> kunst.Daarbij werd zelfs aan <strong>Veto</strong> gedacht, enwerd er ook verwezen naar de suksesvolle"Favorieten-lez<strong>in</strong>gen" (proffen sprekenover hun idolen) en de nog oudere"De noodzaak <strong>van</strong> ..."-diskussies: Allemaalgoed en wel, maar andere denk<strong>in</strong>itiatievenzijn glansrijk de mist <strong>in</strong>gegaan, dus moet je ook hier nuanceren.Nostalgie mag niet het sleutelwoordworden bij de programmatoren : zijLBK• Wo 27/1 om 12.45 u Exkursie naar hydrokultuurbedrijfmet snijrozen op steenwol,vertrek aan fakbar, 50/100 fr.• Do 28/1 om 20.00 u Info-avond <strong>van</strong> LlWPover Atol, <strong>in</strong> LI 00.42, <strong>in</strong>k. gratis.Het doorbreken <strong>van</strong> die stikstofgrenswas elementair en het plaatste supergeleid<strong>in</strong>g<strong>in</strong> één slag een stuk dichter bij deekonomische bruikbaarheid. Een heelgamma <strong>van</strong> mogelijkheden ontvouwdezich, gaande <strong>van</strong> zwevende tre<strong>in</strong>toestellenvoortgestuwd door supergeleidendemotoren over hypersnelle komputers en<strong>in</strong>strumenten voor hersenonderzoek totfusiereaktoren en fundamenteledeeltjesversnellers.Het leven zal er zekerniet m<strong>in</strong>der aangenaam door worden.Echt leuk wordt het pas wanneer wemet een gewoon koelkastje aan supergeleid<strong>in</strong>gkunnen gaan doen en het is danook daar dat experts revolutionaireomwentel<strong>in</strong>gen verwachten. In het jaar20 I 0 zweven uw k<strong>in</strong>deren immers tegenaanzienlijke snelheden naar de les. Geeftoe dat u Müller voor een en anderdankbaar mag zijn.Natuurlijk zijn al deze science-fictiontoestandenniet de doorslaggevende redenengeweest voor de toekenn<strong>in</strong>g <strong>van</strong>het eredoktoraat. Professor Bruynseraedekent Müller een drievoudige verdienstetoe. In de eerste plaats (nogalwiedes) is er de ontdekk<strong>in</strong>g op zich.Daarnaast looft men de wetenschapperom de vastberadenheid die hij aan dedag legde: er was niet enkel het feit dat ergeen onderzoeksteam aan te pas kwam,Müller g<strong>in</strong>g ook erg systematisch tewerk. Samen met zijn kollega DoktorBednorz slaagde hij er<strong>in</strong> met relatiefbeperkte middelen sensationeel werk teverrichten. Teaslotte'wil de toekenn<strong>in</strong>g<strong>van</strong> dit eredoktoraat de rol <strong>van</strong> hetfundamenteel onderzoek onderstrepen,niet <strong>in</strong> het m<strong>in</strong>st omdat die vaakvergeten wordt door de lange afstand diehet scheidt <strong>van</strong> rendabiliteit en onmiddellijketoepass<strong>in</strong>g. Redenen te overvoor een bekron<strong>in</strong>g dus. Het is overigenszo dat die aan Müller toegekend wercivOOr hij de Nobelprijs kreeg. Tochspitstechnologie <strong>in</strong> Leuven 1Dirk De KeukeleereChristophe HuygensJohan Reyniersmoeten resoluut naar de toekomst kijkenen die voor een deel ook proberen temaken, via produkties en opdrachtwerk.Als de konldusies <strong>van</strong> deze Stuurgroepwaargemaakt worden, kan je jevolgend jaar verwachten aan een beperktereprogrammatie en een ruimeraanbod aan kursussen en "denk-spullen"(lez<strong>in</strong>gen, debatten, en alles wat onderde noemer reflektie valt). Men hoopthierdoor de student opnieuw te bereiken,en geleidelijk een relatie op tebouwen die resulteert <strong>in</strong> een vruchtbarehoud<strong>in</strong>g tegenover kunst en de maatschappij<strong>in</strong> het algemeen. .Wij wachten gespannen.Koen Van MuylemEen ValentijntjeDé attentieVul een Zoekertje <strong>in</strong> voor ValentijnHet kost je 40 frankopendeurdag landbouwfakulteit. Om 20.00 ueerste voorstell<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Revue ir>aud. M<strong>in</strong>nepoort.• Ma 1/2 om 20.00 u Revue <strong>in</strong> aud. M<strong>in</strong>nepoort.Farma• Ma 1/2 om 20.00 u Revue <strong>in</strong> de Stadsschouwburg.Historia• Za 30/1 om 11.00 u Eucharistievier<strong>in</strong>g ter • Di 26/1 om 20.00 u Achtste presidiumverere<strong>van</strong> 100 jaar LBK, <strong>in</strong> Begijnhofkerk. Om gader<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> de Blijde Inkomststr. 11, 1e12.00 u eten en receptie <strong>in</strong> Alma 3. Daarna verdiep.Denis E. Hurley: een anti-<strong>apartheid</strong>sstrijder wordt eredoktor aan de KU Leuvenop voorspraak <strong>van</strong> de studenten. Dit is geen Vergiss<strong>in</strong>g.<strong>Kerk</strong> tegen <strong>apartheid</strong>Vervolg <strong>van</strong> p. 1de daaropvolgende publikatie <strong>van</strong> eerreisrapport, verscherpen nog het konflikttussen kerk en staat De bisschoppenbeschuldigen de staat Val) moord- enmartelpraktijken en erkennen de Swapoals een ook door de plaatselijke kristenengesteunde oppositiepartij. AartsbisschopHurley wordt wegens deze publiekeverklar<strong>in</strong>gen strafrechterlijk aangeklaagd,maar later werden de beschuldig<strong>in</strong>gen<strong>in</strong>getrokken. Ook de nieuwegrondwet <strong>van</strong> 1983 die voorziet <strong>in</strong> eendrie-kamer-stelsel (blanken, <strong>in</strong>diërs enkleurl<strong>in</strong>gen) wordt door de bisschoppensterk bekritiseerd <strong>in</strong> een pastorale brief:"De <strong>in</strong>standhoud<strong>in</strong>g <strong>van</strong> rassendiskrim<strong>in</strong>atiedruist <strong>in</strong> tegen het verloss<strong>in</strong>gswerk<strong>van</strong> Christus. In het licht <strong>van</strong> de socialeleer <strong>van</strong> de RK-kerk zijn wij genoodzaaktte besluiten dat de voorgesteldegrondwet geen bevredigende stap is opweg naar vrede <strong>in</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong>.' Ze schietgrotelijks tekort <strong>in</strong> hetgeen vereist wordt<strong>van</strong>uit het oogpunt <strong>van</strong> waarheid, rechtvaardigheid,liefde en vrijheid. Ze schiettekort ten opzichte <strong>van</strong> rechtvaardigheiddoor niet oe rechten en plichten <strong>van</strong>allen nauwkeurig te omschrijven. Zeschiet tekort ten aanzien <strong>van</strong> de. waarheidomdat ze de meerderheid <strong>van</strong> hetvolk niet erkent. Ze schiet tekort tenaanzien <strong>van</strong> de liefde omdat ze waar-DEN IS E. HURLEYDenis Hurley werd geboren <strong>in</strong> Kaapstad<strong>in</strong> 1915. Hij studeerde <strong>in</strong> Rome<strong>van</strong> 1933 tot 1940. Toen hij <strong>in</strong> 1946,31 jaar oud, benoemd werd totApostolisch Vikaris <strong>van</strong> Natal washij de jongste bisschop <strong>van</strong> dewereld. In 1951 werd hij aartsbisschop<strong>van</strong> Durban. Dat is hij nogaltijd.Hurley is één <strong>van</strong> de belangrijkstefiguren b<strong>in</strong>nen de Zuidafrikaansekatolieke kerk. Hij was onder anderetweemaal voorzitter <strong>van</strong> de SouthernAfrican Catholic Bishops' Conferrence(SACBC), <strong>van</strong> 1952 tot 1960en <strong>van</strong> 1981 tot 1986. In die funktiewas hij medebepalend voor de mentaliteitsverander<strong>in</strong>gb<strong>in</strong>nen de Zuidafrikaansekatolieke kerk ten overtaan<strong>van</strong> <strong>apartheid</strong>.Aartsbisschop Hurley kreeg reedseredoktoraten <strong>van</strong> de katolieke universiteit<strong>van</strong> Wash<strong>in</strong>gton, de NotreDame universiteit <strong>van</strong> Indiana en deuniversiteit <strong>van</strong> Natal. (PV IEP)borgt dat rassendiskrim<strong>in</strong>atie zal voortduren.Ze schiet tekort <strong>in</strong> vrijheid omdatze teveel macht <strong>in</strong> de handen <strong>van</strong> depresident legt."Ars reaktie op deze stell<strong>in</strong>gnamebeg<strong>in</strong>t de staat met <strong>in</strong>timidaties: zowordt sekretaris-generaal Mkhatshwa<strong>van</strong> oktober 1983 tot maart 1984 <strong>in</strong>volstrekte afzonder<strong>in</strong>g opgesloten zonderrecht op juridische bijstand. DeVOLGENDEIn het kader <strong>van</strong> het eredoktoraat<strong>van</strong> Denis Hurley besteden we ookvolgende week nog aandacht aan deproblematiek <strong>in</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong>. Meerbepaald zal het dan gaan over dekwestie <strong>van</strong> Ekonomische sanktiesen over de relaties <strong>van</strong> deKV Leuven met Zuid-<strong>Afrika</strong>. 0martel<strong>in</strong>gen die hij moet ondergaanleiden <strong>in</strong> de hele wereld tot scherpeprotesten.DebatDe bisschoppen gaan echter door methun politiek: <strong>in</strong> een gezamenlijke verklar<strong>in</strong>gmet de Zuidafrikaanse Raad voor<strong>Kerk</strong>en worden de massale deportaties,de gedwongen verhuiz<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> miljoenenmensen naar de 'thuislanden', scherpveroordeeld als zware politieke schend<strong>in</strong>gen<strong>van</strong> de rechten <strong>van</strong> de mens. Enals voorlopig hoogtepunt roept de gezamenlijkebisschoppenkonferentie <strong>van</strong>zuidelijk <strong>Afrika</strong> op 2 mei 1986 allebuitenlandse reger<strong>in</strong>gen en de bewoners<strong>van</strong> die landen op tot ekonomischesankties tegen Zuid-<strong>Afrika</strong>. Het is deabsolute onwil <strong>van</strong> de reger<strong>in</strong>g <strong>in</strong>Pretoria om essentiële verander<strong>in</strong>genaan het <strong>apartheid</strong>sregime aan te brengen,aldus de bisschoppen, die hen tot dezeradikaIe stap brengt: een ekonomischeboykot is het enige overblijvende vreedzamedrukk<strong>in</strong>gsmiddel om de overheidte verplichten de mensonwaardige leefsystemen<strong>van</strong> de <strong>apartheid</strong> af te bo_uwen.Paul VandeputOp 2 februari spreekt Mgr. Hurley dehomilie uit <strong>in</strong> de St-Pieterskerk: Op 3februari organiseert de UniversitaireParochie, <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met Kr<strong>in</strong>grood,een debat over <strong>apartheid</strong> met o.a.Mgr. Hurley Dit debat v<strong>in</strong>dtplaats <strong>in</strong> deGrote Aula <strong>van</strong> het Maria-Theresiacollegeom 20.30 u.
<strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988 5De geschiedenis <strong>van</strong> het <strong>apartheid</strong>ssysteemApartheid is gelegaliseerd racismeS<strong>in</strong>ds 1948 heeft de "NasionalePartij" <strong>van</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong>"<strong>apartheid</strong>" op wettelijkebasis uitgebouwd tot een systeemwaarbij de rechten en voorrechten<strong>van</strong> één etnische groep behoudenblijven ten koste <strong>van</strong> de anderegroepen. Om te begrijpen wat<strong>apartheid</strong> is, is het nuttig <strong>in</strong> het kortde historische evolutie te schetsendie ten grondslag ligt aan hetsysteem.Het systeem <strong>van</strong> <strong>apartheid</strong> <strong>in</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong> kwam tot. stand door kolonialeverover<strong>in</strong>g. Hoewel de geschiedenis <strong>van</strong>het gebied tot ver voor de komst <strong>van</strong> deblanken teruggaat, neemt de raciale<strong>van</strong> 10 shill<strong>in</strong>g extra belast<strong>in</strong>g). Ondertussentrekken vele zwarten, die door deBoeren al <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e, vaak onvruchtbare"reservaten" zijn samengedrongen, gedwongendoor honger en armoede naarde steden. Als gevolg <strong>van</strong> deze trek naarde stad kondigt de reger<strong>in</strong>g een wettelijkverbod af voor zwarten om nog grond tekopen buiten de reservaten. In 1913volgt zo de eerste Land Act, die bepaaltdat slechts 7 % <strong>van</strong> de Zuidafrikaansegrond door zwarten gebruikt mag worden(<strong>in</strong> 1936 wordt dat 13 %). Omdatvele zwarten <strong>van</strong> "hun" land niet kunnenleven, zijn ze verplicht op de boerenbedrijvenen <strong>in</strong> de mijnen <strong>van</strong> de blanken tegaan werken. De lage lonen daar kunnenbovendien niet verzekeren dat de families<strong>in</strong> de reservaten alle onkostenkunnen dragen.Maar ook de blanke Boeren, die <strong>in</strong>vele gevallen niet meer <strong>van</strong> de opbrengst<strong>van</strong> hun boerderijen kunnen leven,trekken <strong>van</strong>af het beg<strong>in</strong> <strong>van</strong> deze eeuwmeer en meer naar de steden en demijnen. De konkurrentie met de zwartemijnwerkers is zwaar. Zwarten zijn'overheers<strong>in</strong>g, de onderdrukk<strong>in</strong>g en hetverzet, een aan<strong>van</strong>g met de komst <strong>van</strong> deblanke kolonialisten. In 1652 vestigt Jan<strong>van</strong> Riebeeck bij Kaap de Goede Hoopeen handels- en bevoorrad<strong>in</strong>gspost voorHollandse schepen op weg naar Indië.Het land was dan al bewoond doorverschillende groepen mensen (de Khoi immers veel goedkopere arbeidskrachten.Het probleem krijgt een en de San).Spoedig laten de Hollanders,"oploss<strong>in</strong>g"de Boeren, hun oog vallen op hetvruchtbare omr<strong>in</strong>gende land. Om hetland te bebouwen, brengen ze <strong>van</strong> elders<strong>in</strong> <strong>Afrika</strong> slaven naar de Kaap. Slavendie daar niet thuis zijn, vluchten immersniet zo snel.KAAPPROYINCIEZUID-AFRIKAde kwaliteit slecht, zodat de achterstand<strong>van</strong> de zwarten <strong>in</strong> stand gehouden wordt(volgende week komen we hierop uitgebreidterug). Onder druk <strong>van</strong> de oppositie<strong>in</strong> b<strong>in</strong>nen- en buitenland worden delaatste jaren met mondjesmaat kosmetischeverander<strong>in</strong>gen doorgevoerd. Zozijn er bijvoorbeeld twee "deelparlementen"voor kleurl<strong>in</strong>gen en Indiërs<strong>in</strong>gesteld. Het blanke parlement heeftevenwel een vetorecht en de zwartenblijven nog steeds <strong>van</strong> alle politiekemacht uitgesloten. Fundamenteel veranderter dus niets. Integendeel zelfs, denieuwe grondwet <strong>van</strong> 1984 heeft depresident diktatoriale macht gegeven ende kontrole op de reger<strong>in</strong>g door he'parlement fel <strong>in</strong>geperkt. In juni 1986 Î!de noodtoestand <strong>van</strong> kracht gewordenen s<strong>in</strong>dsdien zijn het de militairen die demacht <strong>in</strong> handen hebben. De perscensuuris enorm toegenomen. Van deduizenden mensen die krachtens denoodtoestand vastzitten, is één op vijfvakbondsfunktionaris. Op die manierprobeert de reger<strong>in</strong>g haar greep op de(zwarte) vakbonden, die toch al nauwelijksrechten hadden, nog te vergroten.In mei 1987 zijn er nieu't'e (blanke)Vrijheid (Freedom Charter) aangenomen.Dat handvest vormt nog altijd voorde meerderheid <strong>van</strong> de Zuidafrikaansebevolk<strong>in</strong>g de blauwdruk voor een nietraciale,demokratische eenheidsstaat. Degeweldloze strijd wordt <strong>in</strong> 1960 beloondmet een Nobelprijs voor de Vrede voorANC-leider Albert Luthuli.SharpevilleIn' datzelfde jaar worden <strong>in</strong> Sharpevilletijdens een vreedzame demonstratie tegende pasjeswetten 69 mensen doodgeschotendoor -de politie. Vanaf datmoment besluit het ANC naast vreedzaamprotest de <strong>apartheid</strong> ook metwapens te bestrijden. De reger<strong>in</strong>g roeptdaarop' de noodtoestand uit en verbiedtalle zwarte Politieke organisaties. HetANC ziet zich genoodzaakt ondergrondste gaan. Bijna alle verzetsleiders worden<strong>in</strong> de daaropvolgende jaren opgepakt,tot levenslange ge<strong>van</strong>genisstraffen ver,oordeeld (Mandela <strong>in</strong> 1964) of levenslangverbannen. Aan het e<strong>in</strong>d <strong>van</strong> dejaren '60 komt er een nieuwe generatiebovengrondse organisaties op om het gatop te vullen dat door het verbod <strong>van</strong> hetANC is ontstaan. Ze zijn verbondendoor de ideeën <strong>van</strong> de zwaife bewustzijnsbeweg<strong>in</strong>g,die <strong>in</strong> belangrijke matebijdraagt tot de bewustword<strong>in</strong>g <strong>van</strong> dezwarte jeugd.In 1976 richten politie en leger <strong>in</strong>Soweto een bloedbad aan onder scholierendie protesteren tegen het slechteonderwijs voor zwarten. In de daaropvolgendejaren worden de zwarte bewustzijnsorganisatiesverboden. In 1983verenigen 600 organisaties tegen apart-wanneer bepaald wordt dat zwarten verkiez<strong>in</strong>gen: de uitslag wijst erop dat dealleen nog ongekwalificeerd werk mogenblanke gemeenschap <strong>van</strong> de reger<strong>in</strong>g een heid zich <strong>in</strong> het Verenigd Democratischverrichten.nog harder beleid eist. Dat de zwarte Front (UDF). Voor het eerst s<strong>in</strong>ds hetRasPas <strong>in</strong> 1948, wanneer de "Nasionalebevolk<strong>in</strong>g dit niet neemt, is duidelijk. ANC <strong>in</strong> de jaren '50 de CongressalliantieS<strong>in</strong>ds de onafhankelijkheid <strong>van</strong> Zuid- had opgericht, bundelt het verzet zijn<strong>Afrika</strong> <strong>in</strong> 1910 probeert zij trouwens aliets aan de situatie te veranderen.Partij" aan de macht komt, doet hetSlavenhandelwoord "<strong>apartheid</strong>" zijn <strong>in</strong>trede. Apart-In 1806 gaat de Kaap over <strong>in</strong> Britse heid betekent dan: de <strong>in</strong> wetten vastge- Vihanden. De slavenhandel wordt afge- legde scheid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> mensen op basis <strong>van</strong> erzetschaft, maar het bezit en gebruik <strong>van</strong> hun huidskleur en (vermeende) afkomst. De anti-<strong>apartheid</strong>sbeweg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Zuidslavenniet. De autochtone bevolk<strong>in</strong>g Een eerste <strong>apartheid</strong>swet, de Population <strong>Afrika</strong> is niet altijd even eensgez<strong>in</strong>d. Deblijft dus als slaaf <strong>in</strong> dienst <strong>van</strong> de Registration Act, dateert <strong>van</strong> 1950. Ze laatste tijd is bijvoorbeeld de rol <strong>van</strong> deblanken. In 1809 voeren de Britten een bepaalt dat elke persoon tot een bepaald zwarte Inkatha-beweg<strong>in</strong>g, onder leid<strong>in</strong>gpaspoortwet <strong>in</strong>.. Omdat zwarten alleen "ras" behoort (blanken, kleurl<strong>in</strong>gen, <strong>van</strong> Gatsha Buthelezi (leider <strong>van</strong> hetop grond <strong>van</strong> een arbeidskontrakt met Aziaten en zwarten). Die rassen moeten thuisland Kwazoeloe) zeer omstreden.een blanke "farmer" een paspoort kun- streng gescheiden blijven. De Group Buthelezi is weliswaar een tegenstandernen krijgen, worden zij gedwongen voor Areas Act, ook <strong>van</strong> 1950, bepaalt dat elk <strong>van</strong> de <strong>apartheid</strong>, maar komt op verdeblanken te gaan werken. De komst ras zijn eigen woongebied heeft. Zo schillende punten met de Zuidafrikaanse<strong>van</strong> de Britten betekent ook een anglika- ontwikkelt de overheid <strong>in</strong> de jaren vijftig reger<strong>in</strong>g overeen: hij is gekant tegenniser<strong>in</strong>g. De ontevredenheid <strong>van</strong> de en zestig haar thuislandenbeleid. In de ekonomische druk op Zuid-<strong>Afrika</strong> en isBoeren daarover, tegelijk met hun hè- tien "thuislanden" mogen de zwarten bereid om _b<strong>in</strong>nen het thuislandensyshoefteaan vruchtbaarder land, is de zichzelf besturen. Het zijn echter on- teem te ~werken. De politiek <strong>van</strong> het <strong>in</strong>aanleid<strong>in</strong>g tot de "Grote Trek" noord- vruchtbare gebieden met we<strong>in</strong>ig werk- 1912 opgerichte African National Conwaarts.Met de bijbel <strong>in</strong> de hand - ze zien gelegenheid. De zwarten werken nood- gress (ANC) verschilt daar volledig <strong>van</strong>.zichzelf als de Israëlieten die naar het gedwongen <strong>in</strong> de "blanke" gebieden. Het ANC verwerpt elke rassenscheid<strong>in</strong>gBeloofde Land Kanaän trekken - b<strong>in</strong>den Meestal zien ze vrouwen k<strong>in</strong>deren één en werkt nauw samen met organisatiesze de strijd-aan met de Zoeloe-bevel- of twee keer per jaar. Wordt een <strong>van</strong> kleurl<strong>in</strong>gen, Indiërs en <strong>in</strong> beperktek<strong>in</strong>g. In 1852 stichten ze Transvaal en <strong>in</strong> thuisland "onafhankelijk" verklaard, mate de blanken. Het ANC groeit <strong>in</strong> de1854 Oranje-Vrijstaat: twee onafhanke- dan verliezen de "<strong>in</strong>woners" hun Zuid- jaren veertig en vijftig uit tot eenlijke republieken waar de slavernij blijft ...afrikaans staatsburgersschap. Ze worden massa-organisatie. Het organiseert stabestaan.gastarbeiders en verliezen het recht om k<strong>in</strong>gen en protestdemonstraties tegen deDie onafhankelijkheid is echter <strong>van</strong> elders <strong>in</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong> te wonen. Er zijn . onrechtvaardige wetgev<strong>in</strong>g, de "thuiskorteduur. Op het moment dat er <strong>in</strong>middels al naar schatt<strong>in</strong>g 3,5 miljoen landen"-politiek en tegen het Bantoevoorradengoud en diamanten worden naar de thuislanden gedeporteerd. Ove- onderwijs. In de jaren '50 groeiden deontdekt, proberen de Britten het volle- rigens wordt de onafhankelijkheid <strong>van</strong> verschillende groeper<strong>in</strong>gen b<strong>in</strong>nen dedige b<strong>in</strong>nenland <strong>in</strong> te palmen. Dat de thuislanden alleen door Zuid-<strong>Afrika</strong> bevrijd<strong>in</strong>gsbeweg<strong>in</strong>g o.l.v het ANC totbetekent het beg<strong>in</strong> <strong>van</strong> de Boerenoorlog, zelf erkend. een grotere eenheid. Die evolutie werddie uite<strong>in</strong>delijk door de Britten gewon-gekonkretiseerd <strong>in</strong> de opricht<strong>in</strong>g <strong>van</strong> denen wordt. Omdat er werkkrachten .. Congresallianue, die organisaties <strong>van</strong> denodig zijn <strong>in</strong> de mijnen, worden de Onderwils <strong>Afrika</strong>anse, Indische en kleurl<strong>in</strong>gengezwartenmet wetten gedwongen om Een andere belangrijke pijler <strong>van</strong> de meenschap alsook het blanke Congress"vrijwillig" <strong>in</strong> de mijnen te gaan werken <strong>apartheid</strong> is het "Bantoe-onderwijs", het of Democrats overkoepelt. Op 26 juni(een voorbeeld is de Glen Grey Act <strong>van</strong> onderwijs voor zwarte k<strong>in</strong>deren. Het 1955 werd door 3000 afgevaardigden1894 die zwarten verplicht m<strong>in</strong>stens drie wordt veel m<strong>in</strong>der betoelaagd dan het <strong>van</strong> deze Congressalliantie <strong>in</strong> Kliptown,maanden <strong>in</strong> een mijn te werken, op straf onderwijs voor blanken en bovendien is bij Johannesburg, het Handvest voor dekrachten multiraciaal en breed: anti<strong>apartheid</strong>sorganisaties,kerken, vakbonden,vrouwenbeweg<strong>in</strong>gen... Het UDF':>Lij~t<strong>in</strong> staat. massale betog<strong>in</strong>gen enboykotakties te organiseren. Daardoorvormt het een belangrijke bedreig<strong>in</strong>gvoor de blanke machthebbers, maar eenverbod voor zoveel organisaties is praktischniet haalbaar. Na het uitroepen <strong>van</strong>de noodtoestand <strong>in</strong> juni 1986 zijn bijnaalle leiders en leidsters <strong>van</strong> het UDF,maar ook vele anderen uit kerken,vakbonden en het onderwijs opgepakt,ondergedoken of naar het buitenlandgevlucht.B<strong>in</strong>nen de verzetsbeweg<strong>in</strong>g is de rol<strong>van</strong> de verschillende kerken <strong>in</strong> Zuid-<strong>Afrika</strong> met de jaren belangrijker geworden.Onder de toenemende repressie zijnde kerkdiensten soms de laatste mogelijkheidom politiek protest te uiten.Onder andere de Anglikaanse bisschopTutu (Nobelprijs voor de Vrede 1984)en de Katholieke Bisschoppenkonferentie(tot voor kort onder voorzitterschap<strong>van</strong> Denis Hurley) dr<strong>in</strong>gen aan opekonomische sankties tegen Zuid-<strong>Afrika</strong>.Naar hun men<strong>in</strong>g is ekonomischedruk één <strong>van</strong> de laatste vreedzamedrukk<strong>in</strong>gsmiddelen waarover de buitenwereldbeschikt om een bloedbad tevoorkomen.RalfWellensErik ParedisEn vergeet vooraluw Valentijntjes nietL- ~,VINGERS!ACCO'S SCHRIJFMACHINESHETEN U WELKOMTi_trui 1293000 Leuven
6 <strong>Veto</strong>,jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988Gesprek met eredokter August Vanistendael"Ik wil geen levendmonument zijn"AVanistendael: «Dat eredoktoraat kwamtotaal uit de lucht gevallen. Ik hebtrouwens nooit één stap gezet om eeneervolle onderscheid<strong>in</strong>g te krijgen. Zelfsdekoraties heb ik altijd afgewezen»<strong>Veto</strong>: Maar voor deze bent u welbezweken?Vanistendael: «Ik ben maar twee keervoor zoiets ... bezweken. Toen ik M<strong>in</strong>ister<strong>van</strong> Staat geworden ben, heb ik datvernomen de avond voor het <strong>in</strong> dekranten verscheen. Dit eredoktoraathebben ze wellicht <strong>in</strong> september beslist.De rektor heeft me dat een paar wekenlater gemeld, en eerst vroeg ik of dat welkon voor iemand die vroeger nog lektorgeweest was. Maar Dillemans zei <strong>van</strong>wel. Ik heb helemaal geen ervar<strong>in</strong>g <strong>in</strong>eretekens»<strong>Veto</strong>: U zou gekozen zijn als een soortkompromisfiguur. .. (Vanistendael lacht)...voor Andrë Leysen:Vanistendael: «Ik heb André Leysennooit ontmoet. Ik weet dat hij devoorzitter <strong>van</strong> de werkgevers is, maar devoorzitter <strong>van</strong> de werkgevers is voor mijeen vent zoals een ander.»Vanistendael kan zijn roots niet verstoppen,hij is en blijft een vakbondsman.Toen hij <strong>in</strong> 1934, op zeventienjarigeleeftijd, een KAJ-afdelipg oprichtte teSchaarbeek, was dat reeds met debedoel<strong>in</strong>g om zijn Kajotters verder telaten werken <strong>in</strong> de 'strijdorganisaties<strong>van</strong> de arbeidersbeweg<strong>in</strong>g'. Niet zondertrots vertelt hij dat hij de Grote Stak<strong>in</strong>g<strong>van</strong> '36 heeft meegemaakt; hij kwam elvoor het eerst met de gendarmen <strong>in</strong>aanrak<strong>in</strong>g.Na de oorlog werd Vanistendael, die geenz<strong>in</strong> had <strong>in</strong> een adm<strong>in</strong>istratieve karrière,en ook een verkiesbare plaats op eenpolitieke lijst afwees ('Een vakbondsmanmoet onafhankelijk kunnen blijven,ook tegenover de Christelijke Volkspartij'),tot adjunkt sekretaris-generaal, enlater sekretaris-generaal <strong>van</strong> het InternationaalChristelijk Vakverbond (ICV~'gebombardeerd'. Het ICV stelde op dalogenblik niet veel meer voor.Vanistendael: «De Internationale waar<strong>in</strong>ik gedropt werd, was enorm toegetakeld.Alle diktaturen, zowel <strong>in</strong> hetOosten als <strong>in</strong> het Westen, hadden dievakbeweg<strong>in</strong>g gesuprimeerd. Tjechoslovakije,Polen, Hongarije, overal. Alleswas weg, <strong>in</strong> Spanje, <strong>in</strong> Portugal, Italië enDuitsland.»"Ik bleef zitten met Frankrijk, België,Zwitserland, Luxemburg en Nederland.Dat riep vragen op. Ofwel verdedigdenwij een visie die alleen <strong>in</strong> uitzonderlijkesituaties geldig was, maar dan <strong>in</strong>teresseerdehet zaakje mij niet en g<strong>in</strong>g ikterug, ofwel g<strong>in</strong>gen er toch bepaaldemenselijke waarden <strong>in</strong> schuil die overalter wereld konden gelden. Met mijnKajotters-verleden geloofde ik daar wel<strong>in</strong>. Ik vatte het plan op om overal nieuwevakbonden op te richten»«Het eerste kont<strong>in</strong>ent waar ik heenwou, was Latijns-Amerika. Daar haddenwe als kristenen tenm<strong>in</strong>ste nog eenzekere <strong>in</strong>vloed, enzovoort ... <strong>Afrika</strong> was<strong>Veto</strong>: Had u niet eerst de Oostbloklandenkunnen aanpakken?Vanistendael: «Nee, toch niet. Ik kwamuit een marxistische familie, weet je, enik was het daar niet mee eens. Uitpraktische ervar<strong>in</strong>gen, ik had wel een enander meegemaakt. Ik heb trouwens nogveel familie-leden die militante socialistenzijn. Maar, enf<strong>in</strong> ...»<strong>Veto</strong>: U'trok dus naar Latijns-Amerika.Vanistendael: «Ja, Maar ik stootte er opverschillende moeilijkheden. Iedereendie zich <strong>in</strong>zette voor de arbeiders werd ereen kommunist genoemd. Nu ja, arbeiders,eigenlijk waren dat daar vooralkrotbewoners, kle<strong>in</strong>e boeren, ambachts-Wanneer een universiteit met faam,een universiteit zoals de onze, eeneredoktoraat uitreikt, dan gebeurt datmet klokgelui. Het is een feestdag voorde hele universitaire gemeenschap. Inde figuren <strong>van</strong> de eredoktores wordenmensen gehuldigd die met woord endaad het beeld dat de mens <strong>van</strong> zichzelfpleegt op te hangen, luister hebbenbijgezet. Doctores Honoris Causa wordendan ook niet lichtz<strong>in</strong>nig toegekend,er gaat een hele traditie <strong>van</strong> eerbiedwaardigoverleg aan vooraf tijdenslange vergader<strong>in</strong>gen met dikke dossiers,waarop de verdiensten <strong>van</strong> dezeof gene wereldburger zorgvuldig tegenmekaar worden afgewogen.Met deze oude procedure lijkt het dëlaatste jaren echter een beetje spaak telopen. Immers, hoe kan anders verklaardworden dat eredoktor Gallovorig jaar "tussen de soep en depatatten" werd verkozen, en dat ookdit jaar <strong>in</strong> de wandelgangen, waar wijal eens plegen te kuieren, allerleigeruchten de ronde doen over eredoktoratendie per vergiss<strong>in</strong>g werdentoegekend (Leysen) of ter kompensatie<strong>van</strong> die vergiss<strong>in</strong>g alsnog uil de luchtkwamen vallen (vakbondsman Vanis-lieden, straathandelaars: mensen metproblemen die men <strong>in</strong> Europa niet zogoed begreep. Men dacht vooral <strong>in</strong>termen <strong>van</strong> arbeidskontrakten, maardaar bestond dat natuurlijk niet; Zuid-Amerika betekende hier maneschijn engitaren. In Latijns-Amerika, maar daarniet alleen, was iedere vakbondsmansubversief hij zweerde samen tegen hetregime en werd regelmatig aangepakt»«Ook de alomtegenwoordigheid <strong>van</strong>de Amerikanen had ik geweldig onderschat»ugust Albert Joseph Vanistendael zag op 9 januari 1917 hetlevenslicht <strong>in</strong> Bertley, dat is dus Groot-Britannië: een oorlogsvluchtel<strong>in</strong>g.Hij was het k<strong>in</strong>d <strong>van</strong> een gevarieerde familie, met Vanistendael: «Ik kreeg enorm veelDuitse, Franse en Nederlandse wortels - een familie waar nogal wat tegenw<strong>in</strong>d <strong>van</strong> de ambassades <strong>van</strong> detalen door elkaar werden gesproken. Hij is bepaald trots op zijn Verenigde Staten, en <strong>in</strong> 48-49 werd ikkosmopolitische karakter, deze vakbondsman die onafhankelijkheid zelfs naar Wash<strong>in</strong>gton geroepen, om eenhoog <strong>in</strong> zijn vaandel heeft geschreven. Geen diktatuur, ook niet die <strong>van</strong> gesprek te hebben dat ik nooit zalde kerk, zal hem en zijn arbeiders onderdrukken. En tegelijk filosofeertvergeten. Met wel veertig mensen zatenze daar: ze g<strong>in</strong>gen mij vernietigen.lk hadbij, <strong>in</strong> het beg<strong>in</strong> <strong>van</strong> bet gesprek nog, over zijn talenkennis: ik denk dat deniks te venellen. ik wist niks, ik had elslaven <strong>van</strong> alle beschav<strong>in</strong>gen altijd kosmopoliet zijn geweest. Eerst was het geld niet voor ...»dat de oorlogsbuit, nu zijn dat de Grieken en de Turken. En over zijn «Tot ik toegaf dat ik <strong>in</strong>derdaad nietvrouw, die het grootste gedeelte <strong>van</strong> haar leven met vier k<strong>in</strong>deren alleenthuis is gebleven, zegt hij dat hij zijn vrijheid en zijn 'fantastisch' leven opveel geld had, dat ik zeker geen mensenzou kunnen rekruteren om die onmiddellijkeen grote Amerikaanse slee tede vijf kont<strong>in</strong>enten eigenlijk aan haar te danken heeft. Dat rou hij nubezorgen en een honorarium <strong>van</strong> 500allicbt niet meer moeten proberen.dollar per maand terwijl een arbeider ertien verdiende.» \<strong>Veto</strong>: Weet u waarom u tot eredoktor toen nog één en al kolonie»«Maar, zei ik, ik denk dat ik wel beterverkozen bent?(droogj-dk was toen nog zeer naïe[» weet wat de mensen g<strong>in</strong>ds willen zeggenen wat ze nodig hebben. En op hetlaatste, toen ze op mijn zenuwen begonnente werken, heb ik hen gezegd: watjullie mij vertellen heb ik ook al eens <strong>van</strong>de Nazi's gehoord. Ik htd altijd gedachtdat de VS een demokratie was, maartoen was ik daar niet meer zo zeker<strong>van</strong>»«Ze zaten daar eventies de Europeanenuit te maken voor kolonialisten,terwijl ze er <strong>in</strong> feite precies dezelfdepraktijken op na hielden, en nog veelmeer, want <strong>in</strong> <strong>Afrika</strong> werden tenm<strong>in</strong>stenog scholen en hospitalen gebouwd»«Het gevolg was dat ik door deAmerikaanse vakbonden gebrandmerktwerd als een agent <strong>van</strong> Moskou. Tegen almijn beste medewerkers werden, <strong>in</strong>samenspel met de sociaal-demokratischevakbonden <strong>van</strong> Latijns-Amerika, perskampagnesgeorganiseerd»<strong>Veto</strong>: Welke mensen hadden zich <strong>in</strong> desociaal-demokratische vakbonden verenigd?Vanistendael: «Socialisten, over hetalgemeen <strong>in</strong>tellektuelen. Ik heb nooitmet <strong>in</strong>tellektuelen willen werken <strong>in</strong>Latijns-Amerika, ik was zeer terughoudendom hen verantwoordelijke positieste geven <strong>in</strong> een arbeidersbeweg<strong>in</strong>g. Zelfsals ze goed gehumeurd waren, sprakenze een taal die niet te begrijpen was. Ikwilde mensen die uit het volk zelfkwamen. We hebben zelfs verschillendeleiders gehad die analfabeten waren. Zehadden echter des te meer gezondverstand, z<strong>in</strong> voor organisatie en zewaren zeer overtuigd <strong>van</strong> hun zaak.»In 1967 verliet August Vanistendael de<strong>in</strong>ternationale vakverenig<strong>in</strong>g, na tw<strong>in</strong>tigjaar dienst en vier miljoen kilometersvond hij dat iemand anders aan het roermoest komen. 'Als ik hier nog langerAGENDAPUNT:UNIVERSITEIT MET FAAMMENSENRECHTENAl duizend eeuwen bloeit de droom der mensenrechten,Hoevele malen was het paradijs nabij?Zelfs <strong>in</strong> de wreedste dwang zijn de gedachten vrij,Voor elke andere vrijheid moet je steeds weer vechten.Maar wie zal tussen droom en werkelijkheid beslechten?Droom zal verwacht<strong>in</strong>g zijn en angstig, stil of blij;De werkelijkheid is elk <strong>van</strong> ons dagelijks nabij,Wij moeten droom en daad steeds weer opnieuw ontvlechten.Ach, vrijheid, glans <strong>van</strong> de verloren paradijzen,En kiem <strong>van</strong> alle recht voor dwazen en voor wijzen,Door U zijn wij verzoend met ons geschonden lot.Wij schrijden naar Uw licht, geduldig, vastberaden,Door storm, verdrukk<strong>in</strong>g en door lichte dageraden:Waar gij volkomen wordt zijn wij weer beeld <strong>van</strong> God.August Vanistendaeluit Ik zal kort zijn, 1980.«Als ik op een vergader<strong>in</strong>g zit, en het wordt vervelend, dan schrijf ik aleens een sonnet. Maar ondertussen blijf ik luisteren. In het Vatikaanwilden ze zo eens iets doordrukken waar ik het absoluut niet mee eenswas. Ik zat te schrijven, en ze dachten: dit is het goeie moment. Tot ik plotsmijn hand omhoog stak. (ladu)»blijf zei hij, 'dan wordt ik een levendmonument en monumenten moetendood zijn.' Het ICV was op dat momentvertegenwoordigd <strong>in</strong> 7() landen. Eenbeweg<strong>in</strong>g die Vanistendael, naar eigenzeggen, op gang gebracht heeft metwelgeteld 300 A~erikaanse dollar.Vanistendael: «Dikwijls waren dat geenal te grote beweg<strong>in</strong>gen, maar ze groepeerdenwel zeer overtuigde mensen, dieVanistendael: (gr<strong>in</strong>nikt) «Ik heb verschillendege<strong>van</strong>genissen <strong>van</strong> b<strong>in</strong>nengezien. (lacht) In Vietnam bijvoorbeeld,hield Tjen Den Pen altijd een jeep klaar,zogezegd om mij te beschermen, maarop tijd en stond pakten ~ mij op enzetten ze mij vast. In Pakistan ben ik ookeens opgesloten, en <strong>in</strong> Thailand, net toener een staatsgreep geweest was.<strong>Veto</strong>: Kwam u gemakkelijkvrij?echter niet strikt konfessioneel hoefden Vanistendael: «Dat is nooit erg moeilijkte zijn. Op dat moment waren de geweest. In het Haïti <strong>van</strong> Papa Doe hebkristelijke vakbeweg<strong>in</strong>gen ió' Europa ik ooit eens vijf dagen vast gezeten,sterk kerkgebonden, maar ik heb u al samen met een Haïtiaan. Toen ze megezegd dat ik dat niet nodig vond.» wilden laten gaan, weigerde ik, omdat ik«In Azië bijvoorbeeld hebben wij vond dat ze die Haïtiaan ook moestennergens kristelijke vakbonden opgericht. vrijlaten. Vij~ zes militairen hebben meIn Vietnam was dat een Confederatie toen <strong>in</strong> een jeep gestopt en naar een hotel<strong>van</strong> Vietnamese Arbeiders en Boeren, <strong>in</strong> gebracht, maar die kerel is kort daaropIndia The Independent Federation of toch op vrije voeten gesteld. Hij isTrade Unions. Er werd <strong>van</strong> hen geen meteen gevlucht. Het was daar levensgeenkelekerkaangehorigheid gevraagd, vaarlijk !» .maar het waren wel allemaal mensen die «De eerste keer gebeurde het <strong>in</strong>aksepteerden dat het leven ook een Argent<strong>in</strong>ië, als ik het goed voor heb. Enspirituele dimensie had» later heb ik ook <strong>in</strong> Venezuela en«Boedhisten <strong>in</strong> Birma hebben mij nog Kameroen gezeten. (lacht) Dat is toch alverteld dat ik een verwarrend personage een mooie reeks»was. Ze zeiden: de meeste mensen die «Op zichzelf was dat een <strong>in</strong>teressante<strong>van</strong>uit Europa naar hier komen en. ervar<strong>in</strong>g, omdat je eenmaal b<strong>in</strong>nen kongeïnteresseerd zijn <strong>in</strong> geestelijke proble- zien hoe ze hun eigen ge<strong>van</strong>genenmen, weten niks af <strong>van</strong> politieke, sociale behandelden. Terwijl-ze filet mij tochof ekonomische zaken. Iemand die daar altijd een beetje voorzichtig bleven. Hetdan wel iets <strong>van</strong> af weet en ons wil is mij wel een raadsel dat ik nooit ietshelpen, eist dan weer dan we al onze heb overgehouden aan al mijn reizen.geestelijke bagage overboord gooien. "Jij Door de manier waarop ik mijn werkbent de eerste", zeiden ze, "die zegt dat deed, logeerde ik niet <strong>in</strong> grote hotels,die geestelijke bagage de basis vorm! maar thuis bij de mensen, en dat maaktevoor wat de mens moet doen op andere soms toch nogal een verschil met devlakken".»situatie hier.»<strong>Veto</strong>: Men zag Vanistendael wel nietoveral even graag komen?In August Vanistendael eert onze universiteit een boegbeeld <strong>van</strong> de<strong>in</strong>ternationale kriatelijke sociale beweg<strong>in</strong>g. Gans zijn leven, werken endenken stonden <strong>in</strong> het teken <strong>van</strong> de ontwikkel<strong>in</strong>g en de actualiser<strong>in</strong>g <strong>van</strong>de kristelijke sociale boodscnap en de caritas. August Vanistendaelkijkt <strong>van</strong>daag terug op een halve eeuw sociale beziel<strong>in</strong>g,. vertaald opalle niveaus <strong>van</strong> het maa~schappelijk iebeuren, maar vooral naar dear~ten toe, onze broeders <strong>in</strong> de ontwikkel<strong>in</strong>gslanden.tendael voor ex-VBO voorzitter Leysen).Nauwelijks tien dagen voor deuitreik<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de onderscheid<strong>in</strong>gen, isnog altijd geen dossier beschikbaarover de eredoktores Leysen en Vanistendael,terwijl zonder zulk dossier deeredoktoraten <strong>in</strong> teorie niet eens kunnentoegekend worden. Dat roeptvragen op, misschien is er een bijwnderereden voor?Of zijn de twee fotokopies uit deWie is wie <strong>in</strong> Vlaanderen en deInternational Whos Who, vergezeld<strong>van</strong> welgeteld zeven lijnties motiver<strong>in</strong>g<strong>van</strong> de keuze voor August Vanistendael,die we <strong>van</strong> sekretaris Van Nieuwenhove<strong>van</strong> het Rektoraat kregentoegestuurd, misschien als dossier bedoeld?Trouwens, is er überhaupt wel eenmotiver<strong>in</strong>g? Het voornaamste werkterre<strong>in</strong><strong>van</strong> de door rektor Dillemansvoorgedragen Vanistendael was ontwikkel<strong>in</strong>gssamenwerk<strong>in</strong>g.Omdat professorBaeck al dertig jaar les geeft overdat onderwerp, is hij promotor geworden<strong>van</strong> de eredoktor uit het vakbondsmidden.Maar ook hij heeft geen weet<strong>van</strong> een motiver<strong>in</strong>g.Nochtans, zegt hij, "wat ik weet, zegik u. Dat zuIt ge zelfs <strong>van</strong> het schoonstemeiske niet altijd gedaan krijgen. Mis-Lode DesmetGeert CoeneVanistendael hem zelf toegestuurdheeft.Een en ander wijst er dus op datAugust Vanistendael verkozen is zonder'enige vorm <strong>van</strong> dossier, louterbogend op de voorspraak <strong>van</strong> rektorDillemans, <strong>van</strong> wie Vanistendael overigensooit de voorzittersstoel <strong>van</strong> 'CaritasCatholica Belgica ,heeft overgeërfd.Als Dillemans dat heeft kunnenklaarspelen, dan is dat ofwel te verklarendoor de manier waarop Dillemanszijn funktie als rektor uitoefent, ofweldoor een gebrek aan belangstell<strong>in</strong>g <strong>van</strong>Akademische Raad, het opperste bestuursorgaan<strong>van</strong> deze universteit, voorhet uitreiken <strong>van</strong> eredoktoraten. Bijgebrek aan beter smijten ze er met hunpet naar.Maar kom, Vanistendael is er, en alsantwoord op een vergiss<strong>in</strong>g hoeft hijzelf nog geen vergiss<strong>in</strong>g te zijn. Dat bijzwaarder weegt dan men wel zoukunnen denken, valt voor een stuk af teschien is het eredoktoraat voor Vanistendaeleen erkenn<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het nuttigewerk <strong>van</strong> de afdel<strong>in</strong>g ontwikkel<strong>in</strong>gssamenwerk<strong>in</strong>glezen uit het portret dat u hiernaastaan de KUL. Ik sta <strong>in</strong> elk v<strong>in</strong>dt.geval volledig achter de keuze."Katholieke Universiteit Leuven, ziehierZijn laudatio zal Baeck schrijven opbasis <strong>van</strong> een curriculum vitae dat uw eredoktor.(LD)
Het behang <strong>van</strong> Marc Platel"De lezer <strong>van</strong> onze krant hóortthuis <strong>in</strong> het niveau C"Je hebt kranten en je hebt kranten. Bepaalde dagbladen schrijvenvoor de <strong>in</strong>tellektuele elite, sommigen worden gelezen omwille <strong>van</strong>de sport, '1log anderen omdat re "durven". Al deze bladen hebbenechter een rekere stand<strong>in</strong>g hoog te houden, of re dat nu willen toegevenof niet Anders is het gesteld met het fenomeen <strong>van</strong> de zeldzameregionale krant. Iedereen voelt zich doorgaans geroepen om hieroverge<strong>in</strong>tjes te maken. Behalve dan de lezers <strong>van</strong> het blad <strong>in</strong> kwestie, die hetkonsekwent blijven verdedigen met een gezonde dosis chauv<strong>in</strong>istischeaanhankelijkheid.Je hebt het wellicht allang geraden: ditalles gaat over het Belang <strong>van</strong> Limburg.<strong>Veto</strong> sprak immers vorige d<strong>in</strong>sdag - nade door Rechten-politiek georganiseerdelez<strong>in</strong>g - met de hoofdredakteur politiek<strong>van</strong> 'Het Belangske', ex-AktueeljoernalistMarc Platel.AI is Platel <strong>in</strong>tussen al meer dan eenjaar weg bij de BRT, toch doet hij zo nuen dan zijn zegje over de d<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong>dat "huis" gebeuren, bijvoorbeeld overde "zaak-Buyle".<strong>Veto</strong>: Op sommige momenten geeft u de<strong>in</strong>druk dat u het eenjuiste keuze v<strong>in</strong>dtdatmen uw 'honorabele ex-kollega' DaniëlBuyle eruit heeft gezet?Platel: «Dat is zeker mijn bedoel<strong>in</strong>g niet.De heer Buyle is enkel en alleen omwille<strong>van</strong> technische redenen ontslagen, namelijkomdat hij de samenwerk<strong>in</strong>g naareigen <strong>in</strong>zicht wilde regelen. Door debestaande spelregels te overtreden beg<strong>in</strong>ghij een grove fout. Je kan jekollega's bijvoorbeeld misschien één oftwee keer voor de aap houden door tezeggen dat een item een m<strong>in</strong>uut dertigduurt, en eenmaal op antenne blijkt danzijn bijdrage vier m<strong>in</strong>uten lang te zijn.De derde of vierde keer moet dee<strong>in</strong>dredakteu[_ &e:woon <strong>in</strong>&ri,jpen. Zijnontslag heeft dus mijns <strong>in</strong>ziens totaalniets te maken met Buyles politieke visieen ik ervaar het optreden <strong>van</strong> de BRT <strong>in</strong>deze zaak dan ook helemaal niet aIs een<strong>in</strong>breuk op de kritische joernalistiek,»<strong>Veto</strong>: Je kan toch niet ontkennen dat watu nu zegt, betekent dat u zijn ontslag allang hebt zien aankomen, gewoon omdathet onvermijdelijk was?Platel: «Inderdaad. Hij moest eruit,omdat hij door zijn manier <strong>van</strong> doen dehele werk<strong>in</strong>g blokkeerde. In iedereandere redaktie waar hij eventueel zalterechtkomen, zullen dezelfde problemenmet Daniël weer opduiken»«Trouwens, ik kan gerust stellen dat ikmisschien wel de man ben die het meest<strong>in</strong>zicht heeft <strong>in</strong> 'het geval Buyle'. DaniëlBuyle heeft zijn 'stiel' immers bij mijgeleerd. ik heb jáären met hem deWetstraat gedaan, en ik ben het diejarenlang wel verplicht was met hemsamen te werken. Ik heb alle problemenmet zijn persoon dus <strong>van</strong> b<strong>in</strong>nen zienCLUB TRAVELTiensesiraai 643000 Leuven.20.22.24aankomen. Toen hij zich echter <strong>in</strong> deaffaire na dat beruchte Martens-<strong>in</strong>terviewtegen mij persoonlijk keerde, heb ikhem volledig laten vallen»<strong>Veto</strong>: Merkwaardig toch, Marc Platelals mentor <strong>van</strong> Daniël Buyle. Terwijlmen altijd beweert dat u weigert eenooliuek gezicht aan te nemen.Platel: «Voor mij staat het verslaggevencentraal. Bij het korrekt uitvoeren <strong>van</strong>die taak v<strong>in</strong>d ik het belangrijk metiedereen te kunnen opschieten. Waaromzou ik een keuze maken voor één parti'en me afkeren <strong>van</strong> de anderen? Dat hetik nooit gedaan, vroeger bij Aktueel nieten dat weiger ik nu ook te doen. AI datgeleuter over mijn zegezegde CVPaanhankelijkheid.wie zal dat nu e<strong>in</strong>delijkeens kunnen bewijzen? Het Belang<strong>van</strong> Limburg is echt aan niemandgebonden. Noem mij iemand waar<strong>van</strong>het Belang <strong>van</strong> Limburg afhankelijk zouzijn»<strong>Veto</strong>: Kom kom, <strong>van</strong> de familie Baertnatuurlijk; dat is toch logisch ...Platel: «Zij bezitten de krant, zij hebbende f<strong>in</strong>ancies <strong>in</strong> handen. Maar ze houdenhet enkel bij die zakelijke band. zeoefenen verder totaal geen beperkendedruk uit op de redaktie. Geregeld praatik wel met hen o'iCti1ems die iade krantzullen verschijnen, maar daar blijft hetdan ook bij»«Vanzelfsprekend zijn we er onsterdege <strong>van</strong> bewust dat we voor eenkatoliek publiek schrijven, en dat wedaar wel reken<strong>in</strong>g mee moeten houden.Ik kan dus geen pleidooi gaan voerenvoor abortus of eutanasie, zoiets zou nietgetolereerd worden. Maar daar heb ikpersoonlijk geen enkele moeite mee,»<strong>Veto</strong>: Toch kunnen we ons moeilijk <strong>van</strong>de <strong>in</strong>druk ontdoen dat uw krant hetCVP-beleid juist wél erg toegenegen is.'Het Belang <strong>van</strong> Limburg' heeft bijvoorbeeld<strong>in</strong> de hele mijn-kwesîie een beslissenderol gespeeld, tegen de stak<strong>in</strong>gen.Platel: «Ik v<strong>in</strong>d dat je <strong>in</strong> dergelijkesituaties een duidelijke keuze, dit wilzeggen een ja of neen, moet maken. Wijhebben bij de stak<strong>in</strong>g dan ook voor zo'nbewuste keuze geopteerd, en daar hou ikme dan ook aan <strong>in</strong> mijn editoriaal. Hetkan zijn dat we ons <strong>in</strong> die keuzevergissen, dat zal de toekomst moetenuitwijzen»«Maar dat <strong>van</strong> een krant, en zeker <strong>van</strong>de onze <strong>in</strong> Limburg - we bestrijkenoverigens 85 % <strong>van</strong> de Limburgse dagbladlezers- een sterke maatschappelijke<strong>in</strong>vloed uitgaat, dat is zeker. Zonder onzesteun zou het plan Gheysel<strong>in</strong>ck nooitaanvaard zijn, nooit: Dat wij echterrechtstreeks verantwoordelijk zoudenzijn voor het e<strong>in</strong>de <strong>van</strong> de stak<strong>in</strong>g, dat iseen andere zaak. De schuld daar<strong>van</strong>moetje bij de vakbond gaan weken. Diezouden slechts mogen oproepen totstak<strong>in</strong>g <strong>in</strong>dien zij er zeker <strong>van</strong> zijn dat4/5de <strong>van</strong> hun eisen zal vervuld worden,en niet als het al <strong>van</strong> op voorhandduidelijk is dat slechts 1/5de <strong>van</strong> hetgevraagde kans maakt verkregen teworden»cracy". Maar dat heeft dan ook niets temaken met de persoon <strong>van</strong> Happart zelf.Ik heb die man reeds ontmoet opdebatten en voel een zekere waarder<strong>in</strong>gvoor hem»«Ik zal er daarom ook nooit toeovergaan hem een bendeleider of ietsdergelijks te noemen. Geef maar toe: datheeft u <strong>in</strong> mijn krant nog niet kunnenlezen. Mijn standpunt hier<strong>in</strong> is en blijfttrouwens dat zolang een rechtbankiemand niet veroordeeld heeft, het danniet de taak is <strong>van</strong> de publieke op<strong>in</strong>ie datte doen,»<strong>Veto</strong>: Die laatste stell<strong>in</strong>g is toch onmogelijkhard te maken. Mag de publiekeop<strong>in</strong>ie dan geen kritiek gellen op wat ervoor haar ogen aan het gebeuren is?Platel: «Dat kan zij zeer zeker, maaralleen op voorwaarde dat zij de politiekemeerderheid achter zich heeft staan, dievereist is om de nodige stappen te zetten.", ,Zo was ik diep verontwaardigd - en ik:heb dat toen ook geschreven - bij deprocessen tegen de Rote Armee Fraktion<strong>in</strong> Duitsland. Daar bouwde men alshet ware een aparte terroristen-rechtspraakuit».Smoel<strong>Veto</strong> : We kunnen ons moeilijk ontdoen<strong>van</strong> het gevoel dat het 'Belang <strong>van</strong>Limburg' na het vertrek <strong>van</strong> HugoCamps geweldig <strong>in</strong> kwaliteit is gedaald,een stuk de vulgariserende toer opgegaanals je wil Is bijvoorbeeld "Meeuwenaarbijna kampioen tonpraten" echtzo'n rele<strong>van</strong>te topic dat het perse op devoorpag<strong>in</strong>a moet?Platel: «Een krant is, net aIs een stukzeep, een ekonomisch produkt dat jemoet verkopen. Als ik kranten wilverkopen, is het ook nodig dat ikbeantwoord aan de vraag <strong>van</strong> de lezer.De gemiddelde lezer <strong>van</strong> onze kranthoort thuis <strong>in</strong> niveau C, dat <strong>van</strong> dearbeiders en de bedienden. Wij richtenons dus naar hem, en krijgen daar<strong>in</strong>gelijk door onze verkoopscijfers. Wezitten nog steeds <strong>in</strong> de lift»<strong>Veto</strong>: Dat ligt toch ook aan 'hetBelang'zelf. Als je de mensen alleen maarMarc Platel is tegenwoordig op niveau C beland: bij het Belang <strong>van</strong> Limburgnamelijk. C staat voor CVp, of Vergissen we ons? (Foto Jeroen Revalk)ZOEKERTJES• Te koop: Yamaha DX21 synth -Yamaha C540M synth. - Peavey 130 Wbassverst. - Roland cube 60 gitaarverst.- Ibanez multi-effect - <strong>in</strong>l.: Burgemeesterstr.33 (bel Johan).• Boykot de Waanz<strong>in</strong> wekt medewerkers,<strong>in</strong>l. 016120.55.89.• Kar<strong>in</strong> (I ste kan Pol & Soc, Maasmechelen),een gelukkig en voorspoedignieuwjaar met veel plezier en blokgenot(nu nog?). Zonder vele kusjes <strong>van</strong> eenir-student.<strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988 7simpele d<strong>in</strong>gen te lezen geeft, zullen ze ernatuurlijk steeds simpele ideeën op nablijven houden.Platel: «Ik voel er geen behoefte aan ommoeilijkere stukken te schrijven, die dantoch niet gelezen worden. Wil je op dehoogte blijven <strong>van</strong> de andere zaken, leesdan de F<strong>in</strong>ancieel-Ekonomische Tijd»<strong>Veto</strong>: U bouwt dan toch stevig mee aanhet cliché <strong>van</strong> de "domme en achterlijkeLimburger"?Platel: «J uIIiebekijken dat als studenten.eel te <strong>in</strong>tellektualistisch. Wij makeniieuws <strong>van</strong>uit het oogpunt <strong>van</strong> een'egionale krant, met artikels die denensen <strong>in</strong>teresseren. Ik kan gerust zegendat ik me daar happy bij voel»«Wel hebben veel mensen blijkbaarmoeite met het niet-Limburger zijn <strong>van</strong>Je hoofd redakteur. Ik had me daar nooitvragen rond gesteld. Het is een houd<strong>in</strong>gdie me mateloos irriteert. Over hoofdredakteursgesproken, ondanks alle roddelsover hem wil ik vooral beklemtonendat Hugo Camps veel gedaan heeft omdat 'Limburgs Taboe' te doorbreken»«Die diepgewortelde nest-gerichtheidis volgens mij oorzaak <strong>van</strong> veel problemen.Neem nu het LUC (LimburgsUniversitair Centrum, nvdr.). AIs ik met:Ie uitkomst die ik voor ogen heb e- geenuniversiteit meer maar een hypertechnischeHogeschool, gekoppeld aan een<strong>in</strong>dustrieterre<strong>in</strong> - naar buiten durf komen,rou ik ongetwijfeld gelyncht worden.»<strong>Veto</strong>: Stel: je bent op vakantie <strong>in</strong> helbuitenland Welke krant lees je dan omiets z<strong>in</strong>nig IIan België te welen tekomen?Platel: (lacht) «Op vakantie lees ik nooitde krant. Je moet een oude aap geensmoelen leren trekken. Ik weet watje me<strong>in</strong> de mond wil leggen. Je wil toch nietdat ik het proces maak <strong>van</strong> het huis waarik werk. Dat doe ik niet. Nu toch nogniet tenm<strong>in</strong>ste. Misschien later. Geenantwoord op deze vraag»Claudia <strong>van</strong> de VeldeWalter PauliOCHTENDFUIFLeuven is een vervelende stad. Leuvensefuiven zijn saai. Daarom, enmisschien om ook nog een paarandere redenen, is het hoogst aangeradenje op. donderdag,28 januar<strong>in</strong>aar Gent te begeven, alwaar DeMorgen het aandurft een schitterendefuif te organiseren.Plaats <strong>van</strong> handel<strong>in</strong>g is De Vooruit,en <strong>in</strong> voorverkoop kost eentoegangskaart 60 baarden, aan de<strong>in</strong>gang zelf word je 80 frank lichtergemaakt.Kaarten kan je krijgen op <strong>Veto</strong>,'s Meiersstraat 5. Breek open diepoort, klop aan die deur, en fuif dienacht. 0• Gevonden: aangename gezellige ver- • Zoek schaakprogramma voor PCvel<strong>in</strong>gsdoder. 2 februari, Doc's Bar, (IBM-Comp.), M. Debaere, NobelstraatBio-syndroom-TD. 25.• Het bie-syndroom slaat toe <strong>in</strong> devorm <strong>van</strong> een spetterende TD op 2februari. Doc's Bar, Brusselse...• Verloren: gouden armbandje metnaam Elke. E. Stevens, De Romboutweg63, 2130 Brasschaat, .&t 03/651.67.20 of Kon<strong>in</strong>g Albertlaan 18,Leuven.• Kamer te huur: K. Mercierlaan. gern.,douche + keuken. 3200 fr + onkosten.Zich wenden tot Campus Irena 24kamer 218.ZOEKERT-IE• Voor al' uw publikaties - tekstverwerx<strong>in</strong>g- aesxtop puousmng, 016/23.50.64. Textware, Ridderstr. 6, Leuven.• Voor al uw tikwerk, elektronischeschrijfmach<strong>in</strong>e. Griekse en wiskundigekarakters. Jaren ervar<strong>in</strong>g. Mevr. Sanders011/43.20.82.• Voor alle studentenfeesten, StudioTom Tom Club: <strong>in</strong>stallatie (met CD) +OS + platen + lichtorgels, ± 6000 fr. '111:28.44.66, K266, Pieter Vandeputte.Val di Fiemme (62 liften)Platel: «Het enige waar we <strong>in</strong> onze kranttegen ageren is dat <strong>in</strong> deze zaak de regels.~ <strong>van</strong> de rechtsstaat niet geëerbiedigd~ worden. Wat telt <strong>in</strong> een demokratie is de~ rechtspraak. Indien deze met de voeten~ getreden wordt, dan zeg ik: "There'ssameth<strong>in</strong>g rotten <strong>in</strong> the Suue of Demo-15.400,-<strong>in</strong>cl.:autocarreis<strong>in</strong>pr<strong>in</strong>cess class,halfp.,kamers met dtb en wc,hotelmetzwembad& sauna en 7 dagenskipas.Diep geschokt<strong>Veto</strong>: Is het kraken <strong>van</strong> Happart ookzo 'n bewuste redaktionele keuze?Zoekertjes zonder kommercicel oogmcr], (gezocht, gevonden, verloren e.d. Lijn grali,: andere (te koop. re huur, likwerk) worden betaaldnaurgclang de ru<strong>in</strong>ue die n: <strong>in</strong>nemen (tic rooster). de redaktie behoudt zich hel recht voor om zoekertjes niel te jllaaL",n.Gebruik onderstaand rooster, I leken per vakje. I vakje tussen de woorden. Zenden aan of afgeven op 's Mei«""lraal 5.IOBF20BF30BF40BF50BF60BF
8 <strong>Veto</strong>, jaargang 14 nr. 16, dd. 25 januari 1988Karel Dobbelaere over "God <strong>in</strong> Vlaanderen""Ik ZOU alle krediet verliezen"Hetonthaal dat de paus tijdens zijn bezoek aan de lage landen <strong>in</strong> KRO.» .mei 19~5 gegund werd, had <strong>in</strong> ~~nder~~ en Ned~rland ec::n <strong>Veto</strong>: Er zijn nogal wat'(ex-jkatoliekennogal uiteenlopend karakter. Terwijl de heilige man uit Rome <strong>in</strong> die olf the record wel kritiek op de kerkVlaanderen grote massa's op de been kreeg om hem <strong>in</strong> z'n pausomobiel durven geven, maar niet voor de camera.te bewonderen, was de ont<strong>van</strong>gst <strong>in</strong> het hoge Noorden heel wat koeler. _ U doel dal wel: U hebt nochtans ook alDit alles zette de KRO en de BRT er toe aan om een programma te problemen gehad met hel episcopaal?maken over het godsbeeld <strong>van</strong> de respektievelijke landen. De Dobbelaere: «Het is te zeggen: zeNederlander Ad Zonneveld deed dat voor Vlaanderen en de Vlam<strong>in</strong>g hebben niet graag dat ik dergelijkeEric Pertz voor Nederland. Vorige week zou het programma "God <strong>in</strong> uitsprake? doe, m_aarechte moeili~!ili~-Vlaanderen" <strong>van</strong> Zonneveld op de KRO uitgezonden worden waarna den heb Ik nog met gehad. Zo krijg ikdat op 8 februari op de BRT zou gebeuren. ' n?g steeds <strong>in</strong>~ge <strong>in</strong> h~ gegevens. ZeZIJnongelukkig met wat Ik zeg, maar zeDe KRO besliste echter om het helt «Ik ben naïef geweest. We hebben respekt~ren mijn akad~mische vrijheidboeltje uit te stellen omdat de vorm <strong>van</strong> bijvoorbeeld gepraat over de motivatie omdat Ik tot nu toe altIjd pro en contrahet programma verwarr<strong>in</strong>g zou kunnen <strong>van</strong> ouders om hun k<strong>in</strong>d te laten dopen. afgewogen heb. ~anneer de KRO h~tscheppen. De pers sprak evenwel <strong>van</strong> ec., Ik heb drie types <strong>van</strong> motivaties gege- programma had uitgezonden, dan had ikgodgeklaagde katolieke censuur: de uit- ven. Eén daar<strong>van</strong> was dat ouders de natuurlijk alle krediet verloren»zend<strong>in</strong>g bevatte nogal wat sterke uitspra- beste opvoed<strong>in</strong>g voor hun k<strong>in</strong>d willen: «Ik heb wel eens gehoord dat erken over de réligieuze belev<strong>in</strong>g <strong>in</strong> re willen dat het later naar een betere priesters zijn die na een uitspraak <strong>van</strong> mijVlaanderen. De Nederlandse katolieken katolieke school gaat, dat het niet <strong>in</strong> één of ander programma op deprotesteerden daartegen en omdat de gemarg<strong>in</strong>aliseerd wordt,... Ik zeg al preekstoel tegen mij <strong>van</strong> leer trokken.KRO meegef<strong>in</strong>ancierd wordt door lachend: "Je zou kunnen zeggen: het Maar met de katolieke overheid zelf hebdiezelfde katolieke kerk zou deze om- doopsel als een goedkoop ticket voor eer ik nog niet veel moeilijkheden gehad. Deroep besloten hebben het programma af goede opvoed<strong>in</strong>g." Dat houdt Zonne kard<strong>in</strong>aal heeft altijd gezegd: we respektevoeren. veld <strong>in</strong> zijn programma over als de enig« teren uw werk, maar u moet ook geenDe dag- en weekbladen hadden het motivatie die ouders kunnen hebben lofwoorden <strong>van</strong> ons verwachten. Zesteeds weer over de kritische uitlat<strong>in</strong>gen Zoiets kan toch niet!» beschouwen mij als een kritische kato<strong>van</strong>de Leuvense godsdienstsocioloog «Een ander voorbeeld: ik vertel herr liek, die tot de klub behoort, maarKarel Dobbelaere. Zo had hij het over dat de katolieke zuil dw<strong>in</strong>gend is naai b<strong>in</strong>nen die klub kri~h is. Zoals eenhet "katolicisme à la carte" dat bij de haar personeel toe. Anderzijds vertel ik vader tegenover zijn zoon kan staan»Vlam<strong>in</strong>gen nogal <strong>in</strong> trek zou zijn: enkel hem ook dat iemand die benoemd wi:op de grote momenten des levens worden aan de VUB een dokument <strong>Veto</strong>: U hebt nooit moeilijkheden gehad(geboorte, huwelijk, overlijden) wordt moet ondertekenen, waar<strong>in</strong> staat dat de met de KUL?het katolieke geloof <strong>van</strong>onder het stof persoon <strong>in</strong> kwestie niet kerkelijk zalDobbelare: «Nooit, nooit. (heftig). Degehaald. Bovendien voorspelde hij ook trouwen, z'n k<strong>in</strong>deren niet katoliek zalKUL vraagt mij om studies te doen; dedat <strong>in</strong> 20 10 de kerksheid zou gedaald opvoeden ... Dat is eigenlijk nog dw<strong>in</strong>zijntot 10 %. Wat er ook <strong>van</strong> zij: gender dan de katolieke zuil, want <strong>in</strong>rektor vaardigt mij af naar de federatie<strong>van</strong> de katolieke universiteiten; de parochiespreekt met mij over mogelijkhedencensuur of niet, pro of contra katoliek, er katolieke scholen bijvoorbeeld moetenlijkt wat te schorten aan de deontologie de leerkrachten nog niet eens eet<strong>van</strong> onderzoek. B<strong>in</strong>nenkort breng ik een<strong>van</strong> programmamaker Ad Zonneveld. dokument ondertekenen. Zonneveld beboek uit. De teologen <strong>van</strong> deze universiteithebben mij zelf gevraagd om datwaart natuurlijk: de katolieke zuil is d,Dobbelaere: «Toen ik vernam dat deenig dw<strong>in</strong>gende zuil»KRO het programma wou afvoeren,boek b<strong>in</strong>nen hun reeks te schrijven,was ik het daar <strong>in</strong> eerste <strong>in</strong>stantie niet <strong>Veto</strong>: Slei dal de KRO hel programma alhoewel er toch heel wat kritiek op demee eens. De programmamaker, Ad loch had uitgezonden, zou u daar dan kerk <strong>in</strong> staat. Zo pleit ik bijvoorbeeldZonneveld, heeft mij gedurende twee verweer tegen gehad hebben?voor de vrouw <strong>in</strong> de kerk, voor gehuwdeuur geïnterviewd. In dat gesprek heb ikpriesters,... Maar alleen het eenzijdigalle elementen pro en contra de katoLiekeDobbelaere : «Ik zou mij gedurende eennegatieve overhouden, zoals <strong>in</strong> datweek niet op het departement vertoondkerk weergegeven. Daarom dacht ik datprogramma gebeurd is, dat v<strong>in</strong>d ikhebben. Verder weet ik het eigenlijk niet.het programma ook een evenwichtigschokkend»Ik denk dat ik waarschijnlijk een rechtzett<strong>in</strong>gzou gevraagd hebben op deCarla Rosseelsbeeld zou geven <strong>van</strong> de toestand <strong>in</strong>Vlaanderen»«Mijn argwaan werd gewekt, toenvoornamelijk niet-katoliek-gez<strong>in</strong>de Nederlandsekranten mij voortdurend opbelden.Ze vonden het programma zo VLAA1iNGfN SEl'JDE.H...goed- en wilden een <strong>in</strong>terview <strong>van</strong> mijnafnemen. Bovendien kreeg ik ook eenI
Change language