Erwin Olaf - Gemeentemuseum Den Haag

KijkwijzerNiveau**Erwin OlafRain Hope Grief & Fall27 september 2008 t/m 18 januari 20091

Erwin Olaf, 2008Erwin Olaf, 2008Welkom op de tentoonstelling van Erwin Olaf! Erwin Olaf is een Nederlandse fotograaf. Hij maaktcommercieel* werk (reclamefoto’s) en autonoom* werk (foto’s als kunstwerken). In oktober 2008heeft hij één van de belangrijkste fotoprijzen ter wereld gewonnen: de Lucie Awards. Deze prijzenworden toegekend in verschillende categorieën*, uiteenlopend van reclamefotografie tot modefotografie.De jury vindt dat Olaf erin slaagt zowel met zijn reclamefoto’s als met zijn kunstfoto’s op eenbijzondere manier aandacht te trekken. De foto’s op deze tentoonstelling horen tot de laatste soort. 2Naast foto’s maakt Erwin Olaf ook korte films. We wensen je veel plezier!

Hoe je te werk gaatEen clipboard om op te schrijven en een potlood kun je bij de infobalie in de hal lenen. Opde plattegrond in deze kijkwijzer kun je zien waar je bent. Deze kijkwijzer gaat over denieuwste fotoseries van Erwin Olaf. Je kunt zelf bepalen met welke van de 4 series je wiltstarten. (Je hoeft dus niet met vraag 1 in deze kijkwijzer te beginnen). Woorden met eenster* kun je in een begrippenlijst achterin de kijkwijzer opzoeken.Plattegrond fotomuseumLIFTFALLGRIEFHOPEKONINKLIJKE PRIJS VOORVRIJE SCHILDERKUNSTERWIN OLAFRAIN* LE DERNIER CRILIFTKONINKLIJKE PRIJS VOORVRIJE SCHILDERKUNSTKASSAGARDEROBEENTREE3

1. Bekijk de film ‘Le Dernier Cri’ (3:30 minuten).Beantwoord daarna de vragen. Betrek hierbij ook de foto’s rondom het beeldscherm.Wat gebeurt in de film?Aan het beginDanAan het einde2. Van iemand met een piercing of een tatoeage kijken we tegenwoordig op straat niet meer op. Devrouwen uit deze film zouden we echter wél opmerken.Laat Erwin Olaf zien hoe modebewuste vrouwen in 2019 hun lichaam versieren? Of heeft hij metdeze film een andere bedoeling, denk je?3. Eén ding is zeker - de lichaamsversiering van deze vrouwen is niet handig. Zelfs praten lijkt lastigvoor hen.Kan lichaamsversiering te ver gaan? Geef je mening.Nee, alles mag als het in mode is.Nee, alles mag als je het zelf maar leuk vindt.Ja, ik zou nooitAnders, namelijk4

Still from ‘Le dernier Cri’, 2006Le dernier Cri, 2006 (detail)SERIE RAIN (REGEN)4. ‘Rain’ (Regen), ‘Hope’ (Hoop), ‘Grief’ (Smart) en ‘Fall’ (Herfst) zijn de vier meest recente* fotoseriesvan Erwin Olaf. De titels (namen) van de series zijn kort en eenvoudig. Ze geven een richtlijnwaarover de foto’s zouden kunnen gaan.Kies een foto uit de serie ‘Rain’ die je aanspreekt.Beschrijf wat je ziet.5. Welke rol speelt de regen?The Dancing School, 2004The Haidresser’s 20045

6 De foto die je hebt gekozen is geen kiekje of snapshot*.Het is helemaal geen foto van een ‘echte’ situatie.De voorstelling die je ziet, is zorgvuldig geënsceneerd*. Waaraan kun je dat zien?het uiterlijk van de persoon (de personen) op de foto, omdatde houding van de persoon (de personen), omdatde houding van de personen ten opzichte van elkaar, omdatde ruimte waarin de persoon zich bevindt/ de personen zich bevinden, omdathet licht op de foto, omdatde compositie* van de foto, omdatde kleuren van de foto, omdat7 In welke tijd en wáár zou deze scène hebben kunnen plaatsvinden?The Ice Cream Parlor, 2005 The Gym, 20046

SERIE HOPE (HOOP)Hope Portrait #5, 20058 In de serie ‘Hope’ toont Erwin Olaf alle gefotografeerde personen twee keer. Op één foto zieje afgezien van de persoon zelf ook een groot deel van de omgeving. Bij een film noem je dit typecamera-instelling ´totaal´ (´long shot´). De andere foto is van dichterbij genomen. Net alsof defotograaf op die persoon heeft ingezoomd*.Bekijk de serie foto´s die van dichterbij is genomen. Kies één foto uit.Welke camera-instelling heeft Erwin Olaf gekozen? Kruis aan.persoon en achtergrond heel ruim te zien (´totaal´ of ´long shot´)persoon ten voeten uit (´medium long shot´)persoon vanaf het hoofd tot de knieën in beeld (´medium shot´)persoon vanaf het hoofd tot haar middel in beeld (´medium close up´)alleen het hoofd in beeld (´close up´)9 Wat is verder nog van toepassing op de door jou gekozen foto?Kruis aan / omcirkel.de persoon is zorgvuldig gekleedde persoon poseert*de persoon kijkt je aande foto is een portret* van een bepaalde persoonde foto is een portret* van een bepaald soort type of een beroep(het schoolmeisje, de leraar, enz.), namelijkde ruimte waarin de persoon zich bevindt is wel / niet belangrijkaan de ruimte waarin de persoon zich bevindt is veel / weinig aandacht besteedt7

Troy (Portrait), 2007 Grace (Portrait), 2007SERIE GRIEF (SMART)13 Erwin Olaf heeft een heel team nodig wanneer hij foto´s maakt. Een set designer* is verantwoordelijkvoor de kleding en het inrichten van de ruimte. Alle spullen zijn afkomstig uit het Amerikavan de jaren ´50. Een visagist* verzorgt de make-up van de modellen, een technicus het licht.Het is net als bij een film. Erwin Olaf is de regisseur* die alles naar zijn hand zet.Ook de foto´s zelf doen denken aan filmopnamen. De camera-instelling, de pose* van het model ende omgeving, alles wekt de indruk dat er een verhaal wordt verteld. De persoon op de foto lijkt neteen personage* uit een film.Kies een foto die je aanspreekt. Bedenk een handeling voor de persoon op de foto.Wat gebeurde er net vóór het moment waarop de foto werd genomen? Wat erna?Vóór de opnameOp de foto zie ikDaarna9

14 Erwin Olaf heeft goed nagedacht over de ruimtes waarin de personen zich bevinden.Wat voor soort omgeving heeft hij op de door jou gekozen foto gecreëerd?15 Vind je de ruimte passen bij de persoon/ de stemming van de persoon op de foto? Leg dat uit.16 Erwin Olaf heeft aan ieder persoon uit deze serie een naam gegeven.De naam is afkomstig uit de Amerikaanse high society.Voegt dat iets toe aan de betekenis van de foto, denk je? Leg je mening uit.17 Maak een schets van de foto, die je hebt uitgekozen.Teken de belangrijkste lijnen om de ruimtevast te leggen en de omtrek van de persoon.10

Bekijk nu de portretten van de SERIE FALL (HERFST).Joschka, 2008 Mariska, 2008Nomad, 2008 Ruben, 200811

18 Ook in deze serie zijn de modellen perfect opgemaakt. Of niet?Zou je het leuk vinden om zelf op zo´n foto van Erwin Olaf te staan?Ja, wantNee, want19 Geef je mening over deze tentoonstelling.Het meest boeiend vond ikHet minst boeiend vond ik12

BegrippenlijstAccessoiresBijbehorende zaken, bijvoorbeeld een tasAutonoomZelfstandig, onafhankelijkCategorieKlasse, afdeling, soortClichéOverbekende waarheid, al te vaak gebruikte uitdrukking; dooddoenerCommercieelCommercie of handel betreffend, gericht op het maken van winstCompositieOrdening van delen tot een geheelDesignerVormgever, ontwerperEnscenerenAls schijnvertoning opvoeren, tot een toneel of filmscène bewerkenInzoomenMet een zoomlens vergroot in beeld brengen13

PersonageUitgebeeld persoon (in de literatuur, film of theater)PortretGeschilderde, getekende of gefotografeerde afbeelding van een bepaalde mensBeschrijving, uitbeelding in woordenPoserenZitten voor een schilder, beeldhouwer, fotograaf, om zijn beeltenis telaten maken/ een gekunstelde houding aannemenRecentPas gebeurdRegisseurOrganisator (achter de schermen)Set designerVormgever van de plaats waar een film wordt opgenomenSnapshotMomentopname, foto die ter plekke ontstaat, pretentielozefotoVisagistIemand die de make-up verzorgt© Gemeentemuseum Den Haagoktober 2008Tekst: Andrea FreckmannVormgeving: Myra de Vos14