Gent maakt werk van kennis - OOGent
Gent maakt werk van kennis - OOGent
Gent maakt werk van kennis - OOGent
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Gent</strong> <strong>maakt</strong><strong>werk</strong> <strong>van</strong><strong>kennis</strong>
Tom Dhaenens ©2
Elke crisis versterkt de creativiteit. Dat blijkt ook nu:<strong>van</strong>daag ontluikt een nieuwe, groene economie.De economische ontwikkeling bevindt zich op eenschar nierpunt. Sociale en ecologische uitdagingen –<strong>werk</strong>loosheid, vergrijzing, het milieuvraagstuk en deslinkende grondstoffenreserves zijn drijfveren voorinnovatie en ondernemer schap. Zij zorgen voor nieuwebusinessprocessen en modellen, geënt op de uit da gingen<strong>van</strong> de 21ste eeuw. We leven dus in een boeiendetijd. En de stad <strong>Gent</strong> is klaar om haar rol in deze nieuweeconomie te spelen. Want <strong>Gent</strong> heeft een aantal uitzonderlijketroeven.<strong>Gent</strong> is de grootste onderwijsstad <strong>van</strong> België, onzehogescholen zijn de sterkste groeiers en onze universiteitis een <strong>van</strong> de grootste <strong>van</strong> het land.Dit geeft onze stad een metropolitaanse dimensiein <strong>kennis</strong>. Met meer dan 67.000 studenten is er eengrote pool aan menselijk kapitaal beschikbaar.En dit vormt een mag neet voor ondernemingen opzoek naar talent.Bovendien hebben 14 wereldvermaarde <strong>kennis</strong>instellingenhun thuisbasis in <strong>Gent</strong>. In deze centrawordt onderzoek verricht in uiteenlopende domei nenzoals ICT, nieuwe staaltoepassingen, innovatief textiel,biotechnologie en biobrandstoffen. Elk binnenhun eigen domein, spelen deze centra in de championsleague <strong>van</strong> R&D. Ze zijn onze broeihaard voornieuwe technologische bedrijven.Met een watergebonden overslag <strong>van</strong> 48 miljoenton, 70.000 arbeidsplaatsen en een jaar lijkse welvaartscreatie<strong>van</strong> maar liefst 7 miljard euro is de<strong>Gent</strong>se haven het kloppend hart <strong>van</strong> onze economie.Het is geen pure containerhaven, maar wefocussen op clusters met hoge toegevoegde waarde.Ons motto luidt dan ook: “large enough to cope,small enough to care”. Investeerders die hun ooglaten vallen op de nog 600 ha beschikbare ruimtein de haven zullen merken dat dit geen dode letterblijft. Bovenal is het in <strong>Gent</strong> prettig vertoeven.<strong>Gent</strong> is cultuurhistorisch gezien een <strong>van</strong> de belangrijkstesteden <strong>van</strong> West-Europa. Maar het is eveneenseen broeinest <strong>van</strong> creativiteit, een levendestad, een thuishaven voor vrijdenkers. LonelyPlanet plaatste <strong>Gent</strong> dan ook in haar top 10 <strong>van</strong> tebezoeken steden en beschreef onze stad als “hetbest bewaarde geheim <strong>van</strong> Europa”.Open, ondernemend, slim. Dat zijn de <strong>Gent</strong>se eigenschappenwaar<strong>van</strong> we het moeten hebben. FrancisBacon riep het uit: “knowledge is power”. In datopzicht is <strong>Gent</strong> een machtige stad. Maar bovenal isonze <strong>kennis</strong>regio een toegangspoort tot kansen envooruitgang. Ik hoop dat u als bedrijfsleider of alsexpat de uitdaging aangaat om de <strong>Gent</strong>se economieverder te versterken. De innovatiekansen zijn er.Het is aan u om ze te verzilveren.Sofie Bracke<strong>Gent</strong>se schepen <strong>van</strong> Innovatie en WerkStad <strong>Gent</strong> ©3
4Tom Dhaenens ©
<strong>Gent</strong> <strong>maakt</strong><strong>werk</strong> <strong>van</strong><strong>kennis</strong>Kennis alsmotor voorwelvaartp 7Dicht net<strong>werk</strong><strong>van</strong> <strong>kennis</strong>actorenInvesteren in de<strong>Gent</strong>se <strong>kennis</strong>regiop 17 p 39Leven en <strong>werk</strong>enin <strong>Gent</strong>p 575
Kennisals motorvoor welvaartHet belang <strong>van</strong> <strong>kennis</strong> als grondstofvoor maatschappelijke ontwikkelingen economische bedrijvigheid isenorm. Zowel in de industrie als inde dienstensector neemt de <strong>kennis</strong>intensiviteittoe.De Stad <strong>Gent</strong> heeft zich daarom totdoel gesteld de krachten te bundelenen <strong>van</strong> de agglomeratie een slagkrachtige<strong>kennis</strong>regio te maken.<strong>Gent</strong> BC ©7
8Tom Dhaenens ©
Kennisals motorvoor welvaartEen slimmegroeistrategiep 11Van efficiëntienaar innovatievia <strong>kennis</strong>p 11Maak <strong>kennis</strong>met <strong>Gent</strong>p 12Steedsnieuwe zuurstofp 14 p 14Werken in een<strong>kennis</strong>intensievestadRuimtevoor innovatiep 149
10Tom Dhaenens ©
Kennis als motorvoor welvaartEen slimme groeistrategieHet is goed leven in Vlaanderen. Dankzij devol gehouden aandacht voor efficiëntie en pro du c tiviteitsgroeiproduceerden we de voorbije decenniameer welvaart dan de andere Belgische regio’s,de buurlanden en de rest <strong>van</strong> Europa.Onze hoge arbeidsproductiviteit heeft Vlaanderenop wereldschaal zelfs de status <strong>van</strong> productiviteitskampioenbezorgd en verklaart tegelijk inbelangrijke mate onze hoge levensstandaard.Onze talen<strong>kennis</strong> en onze leergierigheid hebben erverder voor gezorgd dat we buiten onze grenzen opzoek zijn gegaan naar schaalvoordeel om de kost<strong>van</strong> onze industriële processen te beperken.Van efficiëntie naar innovatievia <strong>kennis</strong>Vlaanderen koos ervoor om de stap te zetten naareen innovatiegedreven economie, ge baseerd ophet valoriseren <strong>van</strong> de beschik bare <strong>kennis</strong>. In dezegroeistrategie vormen creativiteit en ondernemerschapbelangrijke voorwaarden <strong>van</strong> het concurrentievermogen.Investeren in de toepassing <strong>van</strong><strong>kennis</strong> en innovatie, in de meest brede zin, isnood zakelijk om duurzame groei en <strong>werk</strong>gelegenheidscreatiete verzekeren. Zo willen we in Vlaanderenintensief op zoek gaan naar manieren omR&D-resultaten te vertalen in concrete markttoepassingen.Ook willen we daarbij zo veel mogelijkbuitenlandse ondernemingen en <strong>kennis</strong><strong>werk</strong>ers betrekken,omdat we er<strong>van</strong> overtuigd zijn dat samen<strong>werk</strong>ingsverbandentot een win-winsituatie leiden.De ligging <strong>van</strong> Vlaanderen in het centrum <strong>van</strong> deEuropese beslissingscentra <strong>maakt</strong> <strong>van</strong> onze regioimmers de ideale uitvalsbasis voor buitenlandsepartners om nieuwe markten aan te boren.De snelle opkomst <strong>van</strong> een aantal nieuwe spelersin de wereldeconomie, zoals China en India, zorgtin Europa sinds een aantal jaren echter voor eennooit geziene concurrentie. Daardoor wordt kostencompetitiviteitvoor Vlaanderen een steeds grotereuitdaging. De nieuwe economische spelers beschikkenimmers over belangrijke kostenvoordelen, diede prijzen <strong>van</strong> de traditionele Europese industrieënonder druk zetten.Als we het concurrentievermogen <strong>van</strong> de Vlaamseondernemingen op peil willen houden, dan moetenwe volop investeren in een slimmere manier ommeerwaarde te creëren. Kennis en in novatie moetendaarvoor de basisingrediënten zijn.Gezien ons hoog opleidings- en onderwijsniveau,onze centrale ligging en onze historische aanlegom voortdurend op zoek te gaan naar synergie ensamen <strong>werk</strong>ingsverbanden, hebben we alvast heelwat troeven in handen om de nieuwe economischeuit dagingen in ons voordeel om te buigen.Ugent ©VIB ©11
Maak <strong>kennis</strong> met <strong>Gent</strong>Dankzij zijn vooraanstaande positie inzake fundamenteelonderzoek en <strong>kennis</strong>verwerving is <strong>Gent</strong>een sterke economische motor voor de groei inVlaanderen. De Stad heeft de ontwikkeling <strong>van</strong> de<strong>kennis</strong>economie op de agenda gezet als een volwaardigbeleidsdomein dat het stimuleren <strong>van</strong> deinnovatie en het ondersteunen en begeleiden <strong>van</strong>ondernemers centraal stelt.<strong>Gent</strong> is de bakermat <strong>van</strong> de biotechnologie in deregio. De voorbije jaren heeft de Arteveldestad zichontpopt tot de draaispil <strong>van</strong> de Vlaamse biotech.De groepering <strong>van</strong> hightech biobedrijven (o.a. Innogenetics,Devgen, Cropdesign), in synergie metAU<strong>Gent</strong>-laboratoria en het VIB in het WetenschapsparkArdoyen, heeft daar in belangrijke mate toebijgedragen.Nadat de haven de voorbije eeuw al een belangrijkeeconomische draaischijf was voor België en Europa,werd ze ook een cruciale schakel in de opkomende<strong>kennis</strong>industrie. Er <strong>werk</strong>en meer dan 70.000 mensenen jaarlijks wordt er ongeveer 48 miljoen tongoederen behandeld.De voorbije decennia is <strong>Gent</strong> er bovendien in geslaagdom haar economische troeven te versterkenmet een ijzersterke reputatie inzake gastvrijheid,openheid <strong>van</strong> geest en levenskwaliteit. <strong>Gent</strong> is eenjonge stad met een bruisend cultureel leven dat zijnrijk historisch verleden alle eer aandoet.<strong>Gent</strong> is een fantastische en compacte stad,compleet met middeleeuwse kastelen.Gen tenaars zijn bijzonder vriendelijk,beleefd, en een tikkeltje gereserveerd.Het ruime aanbod <strong>van</strong> brood, bier en chocolade<strong>maakt</strong> het me altijd weer moeilijkom te kiezen.Amir-Behzad Samii (Iran), Professor OperationsManagement, Vlerick Leuven <strong>Gent</strong> ManagementSchoolGhent Bio Energy Valley (GBEV) groepeertnaast hightech industriële biotechbedrijven ookdienstverleners en publieke partners. GBEV wilonder meer de <strong>Gent</strong>se haven tot een internationaalerkendegroeipool <strong>van</strong> industriële bioenergieproductenen -activiteiten uitbouwen.VIB © Stad <strong>Gent</strong> ©12
Ugent © Ugent ©VIB ©VIB ©13
Steeds nieuwe zuurstofHet gevarieerde aanbod aan onderwijsinstellingen<strong>maakt</strong> <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> de grootste studentenstad <strong>van</strong>Vlaanderen. Maar liefst 67.000 studenten bereidenzich hier jaarlijks voor op het beroepsleven. Elkeonderwijsinstelling biedt een ruim pakket aansociale voorzieningen, zodat studenten zich inoptimale omstandigheden kunnen ontplooien.De befaamde universiteit is een <strong>van</strong> de voornaamsteaantrekkingspolen voor jongeren ommassaal naar <strong>Gent</strong> af te zakken. U<strong>Gent</strong> wordt wereldwijderkend als een <strong>van</strong> de beste instituten voorwetenschappelijk onderzoek.In het wetenschappelijk magazine The Scientistwerd de universiteit gelauwerd, specifiek <strong>van</strong>wegehaar verwezenlijkingen op het vlak <strong>van</strong> delife sciences. Behalve de universiteit telt <strong>Gent</strong> ookmeerdere hogescholen en een hoog aantal andereonderzoeksinstellingen. De grote instroom <strong>van</strong>studenten zorgt niet alleen voor een belangrijkverjongingseffect <strong>van</strong> de bevolkingspiramide <strong>van</strong>de stad, maar voorziet de <strong>kennis</strong>pool ook voortdurend<strong>van</strong> verse zuurstof. Kennisbedrijven die zichin <strong>Gent</strong> komen vestigen, weten zich verzekerd <strong>van</strong>een soepele samen<strong>werk</strong>ing met de verschillende<strong>kennis</strong>instellingen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit degroeicijfers <strong>van</strong> het aantal doctoraatsstudenten,afgeleverde doctoraten, het aantal publicaties en hetaantal octrooien dat jaarlijks binnen de stadsgrenzenwordt afgeleverd.Werken in een <strong>kennis</strong>intensievestadDe loontrekkende <strong>werk</strong>gelegenheid in <strong>Gent</strong>kenmerkt zich door een specialisatie in <strong>kennis</strong>intensievesectoren. 92.000 <strong>werk</strong>nemers zijn aande slag in bedrijven die <strong>kennis</strong> als voornaamstegrondstof gebruiken. Dat is een aandeel <strong>van</strong> 60%in de totale loontrekkende <strong>werk</strong>gelegenheid. Dezeverhouding ligt ruim hoger dan het gemiddelde inVlaanderen. Bovendien zijn er ook 12.000 zelfstandigenactief in de <strong>kennis</strong>intensieve sectoren.Een belangrijk deel <strong>van</strong> de <strong>kennis</strong><strong>werk</strong>ers isactief in de hoog- en middelhoogtechnologischepro ductiesectoren, waarin vooral de automobielsectoren zijn toeleveranciers een voornamerol spelen. Ook de sterke aanwezigheid <strong>van</strong> bio technologiebedrijven in de <strong>Gent</strong>se regio speelthierin een bepalende rol.De welvaartscreatie in de <strong>Gent</strong>se regio (bepaaldop basis <strong>van</strong> het bruto binnenlands product percapita) behoort tot de hoogste in Vlaanderen. Dat isbijzonder goed nieuws met het oog op een welvarendetoekomst. Een grote welvaartscreatie isimmers noodzakelijk om het concurrentievermogenstructureel te verbeteren en <strong>werk</strong>gelegenheid metvolwaardige, kwalitatieve jobs te garanderen.Ruimte voor innovatieDe lokale <strong>Gent</strong>se overheid is er zich terdege<strong>van</strong> bewust dat haar ambities om de regio opinterna tionaal niveau te laten uitgroeien tot eenecono mische regio <strong>van</strong> <strong>kennis</strong> en innovatie, enkelmoge lijk is door samen te <strong>werk</strong>en. Het is noodzakelijkdat alle actoren in de stad de handen in elkaarslaan. De Stad <strong>Gent</strong> heeft daarom al belangrijkepartnerships afgesloten.In 2006 werd bijvoorbeeld een overeenkomstgesloten met de universiteit om intensief samente <strong>werk</strong>en rond de uitbouw <strong>van</strong> gunstige randvoorwaardenvoor de verdere ontwikkeling <strong>van</strong> <strong>kennis</strong>bedrijvigheid.Daarbij wordt onder meer gefocustop het vergroten <strong>van</strong> het infrastructuuraanbodvoor de vestiging <strong>van</strong> <strong>kennis</strong>intensieve bedrijven.De beschikbaarheid <strong>van</strong> ruimte - <strong>van</strong>daag en inde toekomst - voor <strong>kennis</strong>bedrijvigheid in wetenschapsparken,terreinen voor <strong>kennis</strong>bedrijvigheiden incubatoren is immers essentieel voor een staddie de <strong>kennis</strong>economie omarmt.Wetenschap is alomtegenwoordig indeze studentenstad, en wordt ondersteunddoor de overheid. Als onderzoeker hebik toegang tot een brede waaier aan<strong>kennis</strong>faciliteiten zoals bibliotheken,verschillende facul teiten, conferentiesen seminaries.Dmitriy Borodin (Rusland), PostdoctoraalOnderzoeker Production Information SystemsLabo, Universiteit <strong>Gent</strong>14
15Stad <strong>Gent</strong> ©
16Stad <strong>Gent</strong> ©
<strong>Gent</strong> BC ©Dichtnet<strong>werk</strong><strong>van</strong> <strong>kennis</strong>actorenHet dichte net<strong>werk</strong> <strong>van</strong> <strong>kennis</strong>instellingenin <strong>Gent</strong> is uniek in Europa.In welbepaalde domeinen vergaart destad al eeuwenlang <strong>kennis</strong>, zoals rondstaal en textiel. Deze twee sectorenzijn dankzij hun dynamiek en innovatiegerichtheidnog steeds belangrijk voorde regio.In andere gebieden bouwden we delaatste jaren een snelle voorsprong uit.Zo is <strong>Gent</strong> wereldwijd bekend als debakermat <strong>van</strong> de biotechnologie.En onze <strong>kennis</strong> <strong>van</strong> breedbandtechnologieen ICT wint aan belang.Deze nieuwe <strong>kennis</strong>domeinen vormenniet noodzakelijk nieuwe industriëlesectoren; vele nieuwe ontwikkelingenkunnen door samen<strong>werk</strong>ing ennet<strong>werk</strong>ing tussen de verschillende<strong>kennis</strong> instellingen ook vrij snel vertaalden toegepast worden in de bestaandesectoren – soms ten onrechte tra ditioneelgenoemd – zoals de zorg– en demetaalsector.Een sterke link met enerzijds een veelzijdigonderwijsaanbod en anderzijdshet bedrijfsleven creëert een dynamiekdie drijft op innovatie. De samen<strong>werk</strong>ingtussen de <strong>kennis</strong>actoren onderlingen met het bedrijfsleven creëert eencruciale synergie. Deze zorgt bovendienvoor een vruchtbare kruisbe stuivingwaardoor nieuwe <strong>kennis</strong>centra en bedrijvenontstaan – de ultieme garantievoor de continue ontwikkeling <strong>van</strong> het<strong>Gent</strong>se <strong>kennis</strong>net<strong>werk</strong>.17
18Tom Dhaenens ©
Dicht net<strong>werk</strong><strong>van</strong> <strong>kennis</strong>actoren<strong>Gent</strong> BCp 20Hogeschool <strong>Gent</strong>Universiteit<strong>Gent</strong>p 21Arteveldehogeschoolp 24 p 24 p 26Vlerick Leuven <strong>Gent</strong>Management Schoolp 23KaHo Sint-LievenTechnologiecampus<strong>Gent</strong>Interdisciplinairinstituut voorBreedbandtechnologie(IBBT)p 26UniversitairZiekenhuis <strong>Gent</strong>Onderzoekscentrumvoor de Aanwending<strong>van</strong> Staal (OCAS)p 27 p 29 p 29Center forResearchin Metallurgy (CRM)Clustap 30 p 30Belgisch Instituutvoor LastechniekStrategisch InitiatiefMaterialen (SIM)Flanders MaterialsCentre (Flamac,afdeling <strong>van</strong> SIM)p 30 p 31 p 32CentexbelVlaams Instituut Ghent Bio-Energy Instituut voorvoor Bio technologie ValleyLandbouw- en(VIB)Visserijonderzoek(ILVO)p 34 p 36 p 3619
Dicht net<strong>werk</strong><strong>van</strong> <strong>kennis</strong>actoren<strong>Gent</strong> BCDe overeenkomst die de Stad <strong>Gent</strong> en U<strong>Gent</strong> in2006 afsloten, voorziet niet alleen samen<strong>werk</strong>ingrond ‘Ruimte voor <strong>kennis</strong>economie’. Ook rond hetstimuleren <strong>van</strong> ondernemerschap en innovatie inde <strong>Gent</strong>se regio en rond een betere profilering <strong>van</strong><strong>Gent</strong> als <strong>kennis</strong>regio <strong>werk</strong>en beide partijen samen.Eén <strong>van</strong> de acties hiertoe was de oprichting <strong>van</strong> een<strong>kennis</strong>platform <strong>Gent</strong> BC - Big in Creativity. <strong>Gent</strong> BCis een online én real-life net<strong>werk</strong> dat alle actorenop vlak <strong>van</strong> technologisch ondernemerschap entechno logische innovatie met elkaar in contactbrengt en <strong>van</strong> informatie voorziet over ondernemerschapen innovatie.De <strong>Gent</strong>se regio heeft een aanzienlijke voorspronguitgebouwd op vlak <strong>van</strong> technologische <strong>kennis</strong>.Het <strong>kennis</strong>platform wil die voorsprong verderuitbouwen door de inspanningen <strong>van</strong> de actorenin de <strong>Gent</strong>se <strong>kennis</strong>economie te bundelen en teversterken, het technologische ondernemerschap inde <strong>Gent</strong>se <strong>kennis</strong>regio te stimuleren en de <strong>Gent</strong>se<strong>kennis</strong>regio te promoten in Vlaanderen en in hetbuitenland.<strong>Gent</strong> BC organiseert één keer per maand eenBusiness Café waar onderzoekers en ondernemers<strong>van</strong> gedachten kunnen wisselen over technologie,innovatie en ondernemer schap.Daarnaast worden - vaak ook in samen<strong>werk</strong>ingmet partners uit de regio - specifieke workshopsen congressen georganiseerd om <strong>kennis</strong> <strong>van</strong>uit deonderzoeksinstellingen sneller te laten doorstromennaar industriële toepassingen.<strong>Gent</strong> BC is als <strong>kennis</strong>platform aanvaard door hetEuropees Fonds voor Regionale Ontwik keling(EFRO), dat een gedeelte mee financiert.www.gentbc.beDribbelen met Wetenschap in 2009Met meer dan 180 deelnemers (trainers,atleten, kinesisten, coaches, geneesheren,onderzoekers). Doelstelling: partijen uitVlaanderen en Nederland samenbrengenen informatie geven hoe onderzoek eenbijdrage kan leveren in de voetbalwereld.Gerenommeerde onderzoekers <strong>van</strong> deUniversiteit <strong>Gent</strong>, de RijksuniversiteitGroningen en de Vrije UniversiteitAmsterdam gaven toelichting overrecente wetenschappelijke bevindingenen praktische tips over talentidentificatie,blessurepreventie, analyse <strong>van</strong> trainingenen wedstrijden en technologische ontwikkelingenin de sport.Exchange for Feed, Food and HealthInternationaal congres met meer dan150 deelnemers uit <strong>kennis</strong>instellingenin Vlaanderen en industrie (voeding,veevoeders en gezondheidssector).<strong>Gent</strong> BC ©<strong>Gent</strong> BC ©20
Universiteit <strong>Gent</strong>Aan de Universiteit <strong>Gent</strong> bieden meer dan 130vakgroepen verspreid over 11 faculteiten in allewetenschappelijke disciplines hoogstaande en dooronderzoek ondersteunde opleidingen. De campussenzijn verspreid over de stad, <strong>van</strong> in het historischcentrum tot in de groene rand.Ugent ©Ugent ©Gerenommeerde onderzoekscentra en gespecialiseerdelaboratoria zijn er actief in uiteenlopendewetenschappelijke domeinen. Verschillendeprojecten in disciplines als geschiedenis, biotechnologie,aquacultuur en micro-elektronica hebbeninter nationale weerklank en genieten wereldfaam.Bovendien hebben tal <strong>van</strong> innovatieve bedrijvenhun wortels in het <strong>Gent</strong>se onderzoek.Sterk internationaal actiefHet actieve internationaliseringsbeleid wordtenerzijds versterkt door strategische alliantiesmet universiteiten uit de buur landen en anderzijdsdoor een gerichte inzet op groeiregio’s zoals Chinaen India. Op het vlak <strong>van</strong> onderzoek- en ontwikkelingssamen<strong>werk</strong>ingheeft de universiteit een rijketraditie. Tal <strong>van</strong> ontwikkelingssamen<strong>werk</strong>ingsprojectengaan terug op onderzoeks<strong>werk</strong> in defaculteiten Bio-ingenieurswetenschappen en Wetenschappen.Het aantal doctoraten aan de universiteitgroeit de laatste jaren voortdurend. Maar liefst20% <strong>van</strong> de 438 doctoraten in 2009 werd verdedigddoor een internationale doctoraat student. Ook hetaantal spin-offs blijft jaar na jaar stijgen: in 2008waren er 5, in 2009 al 7.21Nauwe band met de industrieOngeveer 30% <strong>van</strong> het onderzoeksgeld komt uit deprivésector: een cijfer dat de nauwe ver wevenheid<strong>van</strong> de universiteit met de industrie mooi illustreert.Onderzoeksgerichte bedrijven kunnen voorinfrastructuur en ondersteuning terecht in tweedaartoe ontwikkelde weten schapsparken.Door de hoge concentratie <strong>van</strong> onderzoeksgroepen<strong>van</strong> de universiteit - en de aanwezigheid <strong>van</strong>het VIB (biotech), IMEC (nanotechnologie), IBBT(breedband en ICT) en SIM (materialen) - iswetenschaps park Ardoyen in <strong>Gent</strong> (Zwijnaarde) eenideale vestigings plaats voor hoogtechnologische,R&D-intensieve bedrijven. Onderzoek en toepassingen<strong>van</strong> nieuwe energietechnologieën kunnenterecht in het wetenschapspark Greenbridge in Oostende,op zo’n 60 km <strong>van</strong> <strong>Gent</strong>, aan de Noordzee.Universiteit met wereldambitieOm op internationaal niveau het voortouw tenemen, werden de voorbije jaren 5 multidisciplinaireonderzoeksplatformen ge selecteerd.Zij krijgen gemiddeld 2,5 miljoen euro aanonderzoeksmiddelen en 5 bijkomende professorenposities.De domeinen waarop wordt ingezet,zijn ontsteking & immuniteit, neurowetenschappen,nano- en biofotonica, bioinformatica en biotechnologievoor een duurzame economie. Andereinitiatieven die de Universiteit <strong>Gent</strong> aansluitinggeven bij de wereldtop, zijn de bouw <strong>van</strong> een nieuwdatacenter met een hoogperformante supercomputervoor wetenschappelijk onderzoek en deoprichting <strong>van</strong> vijf doctoraatscholen.Ook de doorstart <strong>van</strong> TechTransfer, dat technologischeinnovatieopportuniteiten opspoort enverantwoordelijk is voor valorisatie en commercialisering<strong>van</strong> <strong>kennis</strong> en technologieën uit het universitaironderzoek, zal de universiteitsactiviteitenkracht bijzetten.
22Stad <strong>Gent</strong> ©
Universiteit <strong>Gent</strong> kortUniversiteit <strong>Gent</strong> is één <strong>van</strong> de belangrijksteuniversitaire instellingen in het Nederlandstaalgebied. Het is een open, sociaalgeëngageerde en pluralistische universiteitin een breed internationaal perspectief.Met meer dan 33.000 studenten is Universiteit<strong>Gent</strong> één <strong>van</strong> de grootste universiteiten<strong>van</strong> Vlaanderen en België. Heel watonderzoeksgroepen genieten wereldfaam.Een onderzoekspositie is er aantrekkelijk,ook door de beschikbare onderzoeksbudgettenen de relatief lage onderwijsbelasting.• Personeel: 7500 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 67% onderzoekers(meer dan 80 nationaliteiten)• R&D-budget 2009: 212 miljoen eurowww.U<strong>Gent</strong>.beVlerick Leuven <strong>Gent</strong>Management School<strong>Gent</strong> heeft met de Vlerick Leuven <strong>Gent</strong> ManagementSchool een internationale acade mische businessschoolmet interna tionaal aanzien.Het onderzoek naar en de opleiding in management,ondernemerschap en leiderschapsontwikkelingstartte in 1953 in de schoot <strong>van</strong> de<strong>Gent</strong>se Universiteit. Vandaag heeft de autonomebusinessschool een uniek partnership met de tweegrootste Belgische universiteiten, namelijk die <strong>van</strong><strong>Gent</strong> en Leuven, en betrekt ze meer dan 250 organisatiesin haar onderzoek. Campussen zijn er inLeuven, <strong>Gent</strong> en Sint-Petersburg (Rusland).De School heeft ook een alliantie met PekingUniversity (China) en University of Stellen boschBusiness School (Zuid-Afrika).De onderzoekers <strong>van</strong> de school zijn in contact mettal <strong>van</strong> interna tionale onderzoeks centra. Daarbijzijn vooral hun ‘peer-net<strong>werk</strong>en’ <strong>van</strong> belang bij deVlerick Leuven <strong>Gent</strong>Management School kortDe Vlerick Leuven <strong>Gent</strong> Managementschoolbeschikt over drie accreditaties:AACSB, Equis en AMBA. Ze bekleedtbovendien een alsmaar belangrijker plaatsin businessschool rankings, zoals die <strong>van</strong>de Financial Times of de Economist. Jaarlijksvolgen zo’n 800 studenten masteropleidingenen MBA-programma’s, circa6000 leidinggevenden volgen er elk jaarmanagementontwikkelingsprogramma’s.• Personeel: 180 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 116 onderzoekers• R&D-budget in 2009: 6 miljoen eurowww.vlerick.beuitbouw <strong>van</strong> vruchtbare samen <strong>werk</strong>ingsverbanden.Op toonaangevende congressen wereldwijd presenterenzij de <strong>kennis</strong> in hun specifieke vakgebied.Aantrekkings kracht voor veel buitenlandse mede<strong>werk</strong>erszijn de ruimschoots beschikbare financiëleen techno logische middelen en de uitzonderlijkeonderzoeksreputatie <strong>van</strong> deze businessschool.<strong>Gent</strong> is een schitterende stad om als expatin te wonen. De rijke geschiedenis en traditie,gecombineerd met de levendige sfeer <strong>van</strong> eenstudentenstad bieden een academicus als ikeen verkwikkende omgeving om in te verblij ven.De typische grootstedelijke problemen vind jehier niet, wel tal <strong>van</strong> fijne plekjes om te ontdekken.Deva Rangarajan (India), Associate Professor,Vlerick Leuven <strong>Gent</strong> Management School.Ugent ©23
Hogeschool <strong>Gent</strong>Het grote aanbod <strong>van</strong> professionele bacheloropleidingenen academische bachelor- en masteropleidingenin uiteenlopende disciplines aan deHogeschool <strong>Gent</strong> - <strong>van</strong> ingenieurswetenschappentot kunsten - creëert een sterke meerwaarde vooronderzoek en samen<strong>werk</strong>ingsmoge lijkheden. Zo’n450 onderzoekers participeren in meer dan 300nationale en internationale onderzoeksprojecten.Het gaat vooral om toegepaste opleidingen enonderzoek, gericht op het sociaal, economischen cultureel weefsel <strong>van</strong> de regio. De Hogeschool<strong>Gent</strong> profileert zich met de aanwezigheid <strong>van</strong> onmiddellijk toepasbare expertise steeds meer alseen partner in innovatie voor kmo’s en non-profitorganisaties.ArteveldehogeschoolDe Arteveldehogeschool biedt onderwijs, onderzoeken dienstverlening in gezondheidszorg, sociaal agogisch<strong>werk</strong>, onderwijs, handelswetenschappen enbedrijfskunde, industriële wetenschappen en technologie.Ze staat sterk in 15 professionele bacheloropleidingen.De Arteveldehogeschool - Vlaanderensgrootste katholieke hogeschool met 9.600 studenten- heeft bijzondere aandacht voor projecteninzake duurzaamheid en ondernemer schap.Ze kan uitpakken met tal <strong>van</strong> realisaties op het vlak<strong>van</strong> ontwikkeling <strong>van</strong> methodieken en materialenvoor het praktijkveld.Internationaal gooide de Hogeschool recent hogeogen onder meer door:--de realisatie <strong>van</strong> de kortfilm Candy Darling<strong>van</strong> Sylvia Defrance, die vele internationaleprijzen in de wacht sleepte,--de optimalisering <strong>van</strong> de teelt <strong>van</strong> de kiwibes,--de ontwikkeling <strong>van</strong> een apparatuur- draagtasvoor de NASA, in première in gebruik genomendoor de in <strong>Gent</strong> geboren astronaut en ISS-commandantFrank De Winne.Ugent ©24
Hogeschool <strong>Gent</strong> kortOnderwijs, onderzoek en maatschappelijkedienstverlening zijn de centraledoelstellingen <strong>van</strong> de Hogeschool <strong>Gent</strong>.Via de competentie <strong>van</strong> haar mede<strong>werk</strong>ersen afgestudeerden, en de valorisatie <strong>van</strong>haar onderzoek wil ze een kritische,creatieve en open maatschappij bevorderen.De Hogeschool <strong>Gent</strong> heeft eenuitgesproken onderzoeksprofiel en is methaar 17.000 studenten, 22 professionelebacheloropleidingen, 14 academischebacheloropleidingen en 25 masteropleidingende grootste hogeschool<strong>van</strong> België.• Personeel: 2300 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 487 onderzoekers (72 internationalemede<strong>werk</strong>ers, waar<strong>van</strong> 26onderzoekers)• R&D-budget in 2009: 16 miljoen euroArteveldehogeschool kortDe Arteveldehogeschool is niet alleensterk ingebed in het <strong>Gent</strong>se net<strong>werk</strong> <strong>van</strong>de Universiteit, de <strong>kennis</strong>centra en debedrijfswereld. Ze houdt er ook strategischeallianties op na met organisatiesin Canada, Ecuador, Turkije, Vietnamen Zuid-Afrika. Onder het zesde EuropeseKaderprogramma is ze voortrekker <strong>van</strong>‘ALLADIN’, een specific targeted researchproject in e-health, met 10 partners uitBelgië, Hongarije, Slovenië, VerenigdKoninkrijk, Ierland, Italië en Griekenland.• Personeel: 1050 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 53 onderzoekers• R&D-budget in 2009: 1,7 miljoen euroin 2007 (de laatste jaren: 5% <strong>van</strong> de<strong>werk</strong>ingsopbrengst uit projecten)www.arteveldehs.bewww.hogent.beStad <strong>Gent</strong> ©25
KaHo Sint-LievenTechnologiecampus <strong>Gent</strong>De Technologiecampus <strong>Gent</strong> <strong>van</strong> de KatholiekeHogeschool Sint-Lieven biedt opleidingen totin dustrieel ingenieur en tal <strong>van</strong> bacheloropleidingenzoals in agro- & biotechnologie, bedrijfsmanagement,biomedische laboratoriumtechnologie,chemie, elektromechanica en elektronica-ict.Het onderwijsgerelateerde technologisch onderzoekis sterk implementatie gericht, maar biedt door zijnKaHo Sint-LievenTechnologiecampus <strong>Gent</strong> kortSamen met bedrijven en/of het Vlaamsagentschap voor Innovatie door Wetenschapen Technologie (IWT) voert deKaHo Sint-Lieven basisonderzoek in dedomeinen duurzaam bouwen en geomatica;vleeswarentechnologie; enzym-,fermentatie- en brouwerijtechnologie;mechanica <strong>van</strong> materialen, productenen processen; mechanica en sturing <strong>van</strong>aandrijfsystemen; elektrische energietechniek;datamining en procesregeling;draadloze & mobiele communicatie enbeveiliging; automatische planning,scheduling en timetabling (IT). Collectiefonderzoek gebeurt er onder meer naargeur- en s<strong>maakt</strong>echnologie, en naar energiebesparingmet licht (lichttechnologie).directe koppeling met fundamenteel onderzoekenerzijds en het bedrijfsleven en ondernemerschapanderzijds een ideale voedingsbodem voor innovatie.Er studeren 3.300 studenten aan KaHO Sint-Lieven. Op 20 jaar tijd groeide de KaHo Sint-LievenTechnologiecampus <strong>Gent</strong> uit tot een gereputeerdonderzoekscentrum met regionale, nationale eninternationale R&D-partnerships.Drie spin-offs zagen het levenslicht inde schoot <strong>van</strong> de campus: InduriumEngineering Services, dat de invloed <strong>van</strong>mechanische en thermische belastingenop complexe constructies en productenevalueert; biotechonderneming Fugeia,dat (samen met K.U.Leuven) een methodeheeft ontwikkeld om vezels uit tarwezemelente onttrekken; en Engineeringand Solutions in Transport and Logistics(ESTL), dat oplossingen ontwikkelt voorladingverlies tijdens transport.• Personeel: 500 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 180 onderzoekers• R&D-budget in 2009: 4,5 miljoen eurowww.kahosl.beInterdisciplinair instituut voorBreedbandtechnologie (IBBT)Economische én maatschappelijke impact realiserenvia innovatie in ICT, dat is de missie <strong>van</strong>IBBT. Essentieel daarbij is een nauwe samenwer kingmet industriële partners, non-profitorganisatiesen de overheid. Zo wordt een vlotte doorstroming<strong>van</strong> de onderzoeksresultaten naar vermarktbareproducten en diensten gegarandeerd. De onderzoeksinstellingparticipeert daartoe ook in tal <strong>van</strong>ICT-ge relateerde overlegstructuren en net<strong>werk</strong>organisaties,in Vlaanderen en Europa. Sinds deoprichting in 2005 ontstonden er zes spin-offs uitde schoot <strong>van</strong> het IBBT. Omwille <strong>van</strong> de nauwe linkmet IBBT zijn enkele daar<strong>van</strong> gehuisvest in iCU-BES, het IBBT-bedrijvencentrum in het hart <strong>van</strong><strong>Gent</strong>. Ook VRT-medialab, de technologische onderzoekscel<strong>van</strong> de Vlaamse openbare televisie omroep,en enkele andere innovatieve startershebben er zich gevestigd.<strong>Gent</strong> lijkt een sprookjesstad met huizen <strong>van</strong>peperkoek en twee rivieren die schijn baar rustignaast de straten kabbelen. Maar onder diefaçade bruist <strong>Gent</strong> als een stomende fabriek<strong>van</strong> onderzoek en onderwijs, die je uitdaagtverder te kijken, vragen te stellen en te durvendenken.Nora Srzentic (Kroatië), OnderzoeksassistenteFinanciële Economie, Universiteit <strong>Gent</strong>26
IBBT kortIBBT stimuleert innovatie in ICT via ruim100 projecten met meer dan 300 organisaties.Het doel? Gezamenlijke ontwikkeling<strong>van</strong> innovatieve toepassingen doorinterdisciplinaire teams in een waaier<strong>van</strong> domeinen: <strong>van</strong> gezondheidszorg, overmobiliteit & logistiek, cultuur & mediatot groene ICT. Naast technologie is er inelke fase <strong>van</strong> het onderzoek aandacht vooraspecten zoals usability, beleid, wetgevingen businessmodellen.• Personeel:120 mede<strong>werk</strong>ers, waar<strong>van</strong>90 onderzoekers (9 nationaliteiten)• R&D-budget in 2009: 23,2 miljoeneurowww.ibbt.beUniversitair Ziekenhuis <strong>Gent</strong>Het Universitair Ziekenhuis <strong>Gent</strong> is een toonaangevendzorg- en wetenschapscentrum in Vlaanderen.Met meer dan 1.000 bedden en ruim 5.600mede<strong>werk</strong>ers munt het uit in hooggespecialiseerde,kwalitatieve en patiëntvriendelijke zorg. Dagelijksworden zo’n 3.000 patiënten gediagnosticeerd,opgevolgd of behandeld in een gamma <strong>van</strong> specialismen.De bekommernis <strong>van</strong> alle artsen, verpleegkundigenen andere zorgkundigen gaat in de eersteHet UZ <strong>Gent</strong> kortHet jaarbudget <strong>van</strong> het ziekenhuisbedraagt ongeveer 500 miljoen euro.Het UZ <strong>Gent</strong> beschikt over state-of-thearttechnologie, zowel voor zorg als vooronderzoek: 3 CT-scans, 4 CAT-labs,2angiografiezalen, 3 MRI (1 tesla, 1,5tesla en 3 tesla), 4 lineaire versnellers,1 EFO-zaal, 1 PET-scan, 1 PET-CT-scan,1 cyclotron.Jaarlijks komen zo’n 500.000 patiëntenop consultatie en vinden in het operatiekwartier30.000 ingrepen plaats.plaats uit naar het de optimale verzorging én hetcomfort <strong>van</strong> de patiënten.Als universitair ziekenhuis heeft het UZ <strong>Gent</strong> ookeen belangrijke opdracht in wetenschappelijkonderzoek en opleiding. Daarvoor <strong>werk</strong>t het nauwsamen met de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen<strong>van</strong> de Universiteit <strong>Gent</strong>. Inhet UZ <strong>Gent</strong> krijgen meer dan 400 arts-specialistenhun opleiding. Als onderzoekscentrum is hetUZ <strong>Gent</strong> jaarlijks goed voor meer dan 1.000 A1-publicaties op basis <strong>van</strong> translationeel en klinischonderzoek in diverse labo’s en direct in de kliniek.Focus <strong>van</strong> het onderzoek ligt o.a. op genetica, immunologie/inflammatie, neurowetenschappen enoncologie.• Personeel: 5.600 mede<strong>werk</strong>ers• Budget: 500 miljoen eurowww.uzgent.beChristophe Vander Eecken©27
28Stad <strong>Gent</strong> ©
De regio <strong>Gent</strong> huisvest <strong>van</strong> oudsher een bloeiende staalnijverheid.Hieruit ontstond in de loop der jaren een rijk<strong>kennis</strong>net<strong>werk</strong>.Onderzoekscentrum voor deAanwending <strong>van</strong> Staal (OCAS)Het doel <strong>van</strong> OCAS is de uitbouw <strong>van</strong> competentiesen <strong>kennis</strong> rond staal en metaal. Op basis daar<strong>van</strong><strong>werk</strong>t het onderzoekscentrum samen met haarklanten aan staaltoepassingen en oplossingen.OCAS valoriseert haar <strong>kennis</strong> via spin-offs, jointventures en licenties. Bij OCAS <strong>werk</strong>en medewer kers<strong>van</strong> 16 verschillende nationaliteiten aan onderzoeksvragen<strong>van</strong>uit alle hoeken <strong>van</strong> de wereld.Er is een hecht samen<strong>werk</strong>ingsverband metArcelor Mittal en met andere bedrijven uit de industrie,met non-profitorganisaties en met verschillendeBelgische en internationale universiteiten.Center for Researchin Metallurgy (CRM)CRM verdiept zich in de synergie tussen procesenproductaspecten in de staalnijverheid.Het beschikt over een modern uitgerust labo metunieke simulatoren voor product- en procesoptimalisatie.Het onderzoekscentrum - dat een uitstekendereputatie geniet - houdt nauw contact metin dustriële partners in binnen- en buitenland enparticipeert actief in Europese projecten.Een recent parnership met OCAS en de oprichting<strong>van</strong> de joint venture Metal Processing Centre metArcelorMittal zal het centrum toelaten haar expertiseop internationaal niveau verder uit te bouwen.OCAS kortIn de haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> bevindt zich OCAS,het hoogtechnologisch, marktgerichtonderzoekscentrum voor staaltoepassingen.Het is een joint venture tussende Vlaamse overheid en ArcerlorMittal,dat in <strong>Gent</strong> sterk actief is. Het beschiktover krachtige expertise op vlak <strong>van</strong>metallurgie, deklaagontwikkeling enapplicatieonderzoek.• Personeel: 140 mede<strong>werk</strong>ers, waar<strong>van</strong>75 onderzoekers (16 nationaliteiten)• R&D omzet in 2009: 17 miljoen euro• Locaties: hoofdzetel te Zelzate, metallurgischlab in Zwijnaarde en eenuitbreiding in opbouw te Zwijnaarde(opening voorzien in 2011)www.ocas.be<strong>Gent</strong> heeft het uitzicht <strong>van</strong> een mid de -leeuwse stad, maar wordt daarentegenbevolkt door vooral jonge mensen.Voor mij is het de meest bruisendeen leefbare stad in België.Farhan Azmat Ali (Pakistan), student,Universiteit <strong>Gent</strong>CRM kortCRM verricht vraaggedreven onderzoekvoor de metaalnijverheid. De focus ligtop de ontwikkeling <strong>van</strong> nieuwe producten,waarbij de mechanische eigenschappenworden verbeterd door nieuwe samenstellingenen procesinnovatie, en op de optimalisatie<strong>van</strong> walsprocessen (verbeterdeproductiviteit, lager energieverbruik,minder onderhoud, …).• Personeel: 21 mede<strong>werk</strong>ers, waar<strong>van</strong>10 onderzoekers (4 uit het buitenland)• R&D-budget: 2,6 miljoen euro (voorde afdeling Zwijnaarde)www.crm-eur.com29
ClustaClusta is de erkende net<strong>werk</strong>organisatie voor destaalplaatver<strong>werk</strong>ende industrie. De organisatie wilde <strong>kennis</strong> bij de Vlaamse metaalver<strong>werk</strong>ende kmo’sverhogen door met hen aan R&D te doen en zo eenhefboom te creëren voor innovatie.Op basis <strong>van</strong> eigen onderzoek organiseert Clustaeveneens innovatie bevorderende opleidingen enseminaries.Om de vinger aan de pols te houden,is Clusta lid <strong>van</strong> regionale, Vlaamse en Europeseinno vatie net<strong>werk</strong>en. Op korte termijn wordt hetlokale net<strong>werk</strong> nog steviger door een inten sieveresamen<strong>werk</strong>ing met OCAS, BIL (Belgisch Instituutvoor Lastechniek) en SIM (Strategisch InitiatiefMaterialen).Belgisch Instituutvoor LastechniekHet Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL)verricht onderzoek naar het lassen en verbinden<strong>van</strong> metalen en legeringen. Het focust op nieuweme thodes, testmogelijkheden en toepassingen. HetBIL plant om in Zwijnaarde - samen met OCAS ende Universiteit <strong>Gent</strong> - een Metal Structures Centreop te richten, dat 200 onderzoekers zal samenbrengenrond duurzame metaalconstructies voorde energiemarkt.Clusta kortDoor zijn schaal en de <strong>kennis</strong> <strong>van</strong> deVlaamse markt kan Clusta snel inspelenop nieuwe behoeften. De focus <strong>van</strong> deervaren Clusta-adviseurs ligt bij de kleinebedrijven. Zij kunnen de steun <strong>van</strong> Clustahet best gebruiken.• Personeel: 7 mede<strong>werk</strong>ers(waar<strong>van</strong> 4 FTE onderzoekers)• R&D-budget in 2009: 500.000 eurowww.clusta.beBIL kortHet BIL verricht zeer gespecialiseerdonderzoek en is ingebed in een net<strong>werk</strong><strong>van</strong> internationale labo’s voor uitwisseling.De organisatie is ook actief lid<strong>van</strong> het International Institute ofWelding (IIW) en de European Federationfor Welding, Joining and Cutting (EWF).• Personeel: 24 mede<strong>werk</strong>ers, waar<strong>van</strong>18 onderzoekers• R&D-budget in 2009: 2,8 miljoen eurowww.bil-ibs.beStrategisch InitiatiefMaterialen (SIM)SIM is een virtuele onderzoeksorganisatie die debestaande onderzoekscentra rond materialen inVlaanderen verenigt. Primair doel is het verrichten<strong>van</strong> thematisch strategisch onderzoek in internationalesamen<strong>werk</strong>ingsverbanden ten dienste <strong>van</strong> hetVlaamse bedrijfsleven. In het bestuur <strong>van</strong> SIM zijnalle universiteiten en de bedrijven uit de Vlaamsematerialenindustrie vertegenwoordigd. De openinnovatiestructuur is zo opgezet dat zoveel mogelijkVlaamse bedrijven, en vooral dan de kmo’s, deontwikkelde <strong>kennis</strong> kunnen vermarkten. Onderzoeksinstellingendie aan SIM-projecten deelnemenworden voor 100 % vergoed. Deel nemende bedrijvenworden rechtstreeks door het IWT (Agentschapvoor Innovatie door Wetenschap en Technologie)gesubsidieerd.30
Het SIM-hoofdkantoor bevindt zich inhet Techno logiepark in Zwijnaarde waarin 2011 een aantal materiaalgerelateerdeonderzoekscentra (o.a. OCAS, Sirris,Clusta, Bil, CRM, Vakgroep Metallurgie enMateriaalkunde U<strong>Gent</strong>, labo Magnel voorBetononderzoek U<strong>Gent</strong>) onder een dakverenigd zullen zijn.SIM kortSIM is de virtuele onderzoeksorganisatiedie alle bestaande Vlaamse <strong>kennis</strong>centrarond materialen groepeert. De drie centraleonderzoeksthema’s zijn Materialenvoor licht en energie, Duurzame structurelematerialen en Nanomaterialen.Duurzaamheid en ‘cradle-to cradle’ zijnbinnen elk <strong>van</strong> deze thema’s prioritaireaandachtspunten en randvoorwaarden.• R&D budget voor de periode mei 2009- december 2011: 14,47 miljoen eurowww.sim-flanders.beStad <strong>Gent</strong> ©Flamac kortFlamac focust, als afdeling binnen hetStrategisch Initiatief Materialen (SIM),op high-throughput technologieën. Doelis innovatief onderzoek rond nieuwematerialen significant te versnellen ente verbreden. Hiervoor beschikt het overunieke apparatuur en sterke expertisevoor de high-throughput ontwikkeling<strong>van</strong> o.m. coatings, inkten, cosmetica,detergenten, legeringen en ceramischematerialen.• Personeel: 9 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 8 onderzoekers• R&D-budget in 2009: 1 miljoen euroFlanders Materials Centre(Flamac, afdeling <strong>van</strong> SIM)Flamac is gespecialiseerd in het ontwikkelen <strong>van</strong>high-throughput technologieën voor versneldmateriaalonderzoek en in het uitvoeren <strong>van</strong> onderzoekvolgens deze technologieën. Daartoe beschiktFlamac over een aantal unieke geautomatiseerdeinstallaties. Flamac heeft een internationaalnet<strong>werk</strong> met universiteiten, collectieve centra enindustriële partners. Het onderzoekscentrum organiseertjaarlijks een internationaal congres rondhigh-througput materiaalonderzoek waaraan tal<strong>van</strong> onderzoekers en vertegenwoordigers <strong>van</strong> hetbedrijfsleven deelnemen.www.flamac.beVIB ©31
Al in de 13de eeuw was <strong>Gent</strong> in Europa vermaard voorhaar textielindustrie. Vandaag huisvest de stad nogsteeds een uitgebreide textielknowhow, die met succestoegepast wordt in onder meer de landbouw, industrie,bouw, wegenbouw, transport, de sport en composieten.Zo wordt zwaar ingezet op technisch textiel, eennichemarkt met enorm groeipotentieel. De intensesamen<strong>werk</strong>ing met Flamac en het composietenlab<strong>van</strong> de Universiteit <strong>Gent</strong> wil de samen<strong>werk</strong>ing tussende composiet- en de textielwereld doen toenemenen als groeisector bekendmaken.CentexbelMet meer dan 800 lidbedrijven is Centexbel hétBelgische <strong>kennis</strong>hart <strong>van</strong> de textielindustrie.Centexbel, een <strong>kennis</strong>centrum met 140 hooggeschooldemede<strong>werk</strong>ers, voert collectief en bedrijfsspecifiekonderzoek uit en beschikt overgea<strong>van</strong>ceerde labo’s om chemisch, fysisch, microbiologisch,en brandgedrag <strong>van</strong> allerlei vormen <strong>van</strong>textiel te testen. Het verleent daarnaast technologischadvies, stimuleert innovatie en biedt bedrijvenondersteuning bij onder meer octrooiaanvragen,normalisatie en productcertificatie.Door de grote betrokkenheid <strong>van</strong> de textielproducenten- dergelijke schaal is uniek in Europa -zijn veel Belgische bedrijven actief in Europeesonderzoek en is Centexbel zelf een gewaardeerdewetenschappelijke partner in tal <strong>van</strong> internationaleprivé onderzoeksprojecten.Sterk vertakt internationaal net<strong>werk</strong>Centexbel <strong>maakt</strong> deel uit <strong>van</strong> tal <strong>van</strong> lokale, natio naleen Europese innovatie- en technologienet<strong>werk</strong>enen beroepsfederaties. Net<strong>werk</strong>en zijn immers <strong>van</strong>groot belang voor het toe gepast onderzoek dat erwordt verricht, veelal op Europees niveau.Centexbel stuwt textielinnovatie voort.Centexbel kortNaast haar 800 lidbedrijven uit de Be l -g i s c he textielindustrie heeft Centexbelzo’n 130 geassocieerde lidbedrijven:Europese bedrijven die betrokken zijnbij het onderzoek en de dienstverlening.Het zijn vooral bedrijven uit de sectorentextiel, machinebouw en chemie, en groteafnemers <strong>van</strong> textiel zoals de automobiel-,distributie- en confectiebedrijven.Meer dan 1.450 klanten uit 35 landendoen een beroep op de testingexpertise<strong>van</strong> het geaccrediteerd labo <strong>van</strong> Centexbel.Het is bovendien erkend als ‘notified body’voor productcertificatie onder meer voorCE-labeling <strong>van</strong> beschermingstextiel,vloerbedekking, businterieur en speelgoed.En het is een erkend labo voor labelszoals Öko-Tex, Ecoflower, made in Green,GUT, Ecopur en Cradle to Cradle.• Personeel: 140 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 90 universitair geschooldeonder zoekers• R&D-budget 2009: 11 miljoen eurowww.centexbel.beStad <strong>Gent</strong> ©32
33VIB ©
Vlaams Instituut voorBiotechnologie (VIB)VIB is een onderzoeksinstituut dat baanbrekendonderzoek verricht in de levenswetenschappen.VIB-wetenschappers bestuderen de moleculairemechanismen die instaan voor de <strong>werk</strong>ing <strong>van</strong> hetmenselijk lichaam, planten en micro-organismen.Uit die studie put VIB vernieuwende inzichten overde normale en abnormale of pathologische levensprocessen.Voortdurend nieuw bloedVIB <strong>werk</strong>t nauw samen met vier Vlaamse universiteitenen heeft heel wat nationale en internatio nalecontacten, wat tot de hoge mede <strong>werk</strong>ersrotatie leidt<strong>van</strong> ongeveer 17% per jaar. Dit brengt een constanteaanvoer <strong>van</strong> nieuw bloed met zich mee. Die hogerotatie is groten deels het gevolg <strong>van</strong> de uitstroom<strong>van</strong> doctoraatsstudenten, die een volgende stap zettenin hun loopbaan, hetzij in de biotech industrie,hetzij in de academische wereld.VIB besteedt veel aandacht aan het aantrekken <strong>van</strong>nieuw talent op alle niveaus, in het bijzonder bijgroepsleiders. VIB streeft ernaar om aan jonge wetenschappersmet slechts enkele jaren postdoctoraleervaring, maar met buitengewoon potentieel, dekans te geven om als onafhankelijk junior groepsleidereen eigen groep op te starten en te ontwikkelen.In 2009 werden 13 nieuwe groepsleidersaangesteld waar<strong>van</strong> verschillende jonger dan 35.Dit heeft als gevolg dat de internationalisatiegraadbinnen VIB intussen hoge proporties aanneemt.Zo bedraagt de internationali satiegraad <strong>van</strong> allewetenschappelijke functies momenteel 40%, verdeeldover 56 nationali teiten. Bij de groepsleidersen experten zijn er 20% buitenlanders, bij de postdocs45 % en bij de doctoraatsstudenten 42%.Activiteiten leiden tot grotebedrijvigheidDe vernieuwende basis<strong>kennis</strong> <strong>van</strong> VIB is een continuebron <strong>van</strong> nieuwe technologieën en vindingen.Deze kunnen de basis vormen voor nieuwe maatschappelijkeen industriële toepassingen, zoals diagnosticaof genees middelen. VIB heeft de ambitieom zijn wetenschappelijke ontdekkingen en inzichtente vertalen naar toepassingen die ten dienstestaan <strong>van</strong> de maatschappij en leiden tot een beterelevenskwaliteit. Daarom worden de uitvindingen<strong>van</strong> VIB beschermd via octrooien. Deze wordenactief uitgelicenseerd aan bedrijven in binnen- enbuitenland die de uitvindingen willen omzetten innuttige producten of toepassingen. Nieuwe vindingenkunnen door VIB ook uitge bouwd worden tottechnologieplatformen, die de basis zijn voor eennieuw biohightechbedrijf. Bij de oprichting <strong>van</strong> eennieuw biotechbedrijf bouwt VIB in nauw overlegmet de onderzoekers aan technologieplatformen.Na een conceptfase stelt VIB een ondernemingsplanop. Daarna begint de zoektocht naar ervaren managersom het bedrijf te leiden, en naar binnen- ofbuitenlandse in vesteerders die in de start-up willeninvesteren.VIB ©Bruisend en ontspannend. Dynamisch enromantisch. Historisch en hypermodern.Wat je ook zoekt, in <strong>Gent</strong> is het te vinden. Debekende frietjes, bieren en chocoladedoen de rest!Massimo Marzorati (Italië), Ph.D,Universiteit <strong>Gent</strong>34
VVDe portfolio <strong>van</strong> VIBstart-ups telt onder meer:Devgen: ontwikkelt zaden met hogeopbrengst en milieuvriendelijke ge wasbeschermingstechnologiedoor gebruik temaken <strong>van</strong> een portfolio <strong>van</strong> ge a<strong>van</strong>ceerdebiotechnologie en moleculaire veredelingstechnieken.Devgen werd op gericht in 1997en heeft kantoren in <strong>Gent</strong> (België), Singapore,Hyderabad (India), General SantosVIB kortVIB kent een uniek concept waarinde hechte samen<strong>werk</strong>ing met de vierVlaamse universiteiten <strong>van</strong> <strong>Gent</strong>, Leuven,Antwerpen en Brussel centraal staat.Samen met hen stelt VIB meer dan 1200wetenschappers en technici te <strong>werk</strong> in72 onderzoeks groepen. Deze bevindenzich op de cam pus <strong>van</strong> de vier partneruniversiteitenen zijn gestructureerd inacht departementen. Door dit uniekesamen<strong>werk</strong>ings verband bundelt VIB eenruime deskundig heid en wetenschappelijkeervaring op het terrein <strong>van</strong> biowetenschappen.In 2009 publiceerde VIB 470 publicatiesin internationale vaktijdschriften waar<strong>van</strong>282 in hoog gerangschikte tijdschriften.Hier<strong>van</strong> werden er 106 in toptijdschriftengepubliceerd. Ook de publicaties in de(De Filippijnen) en Delaware (US) en steltwereldwijd meer dan 280 mensen te<strong>werk</strong>.CropDesign: is een plantenbiotechnologiebedrijfdat zich toelegt op de identificatie<strong>van</strong> genen die de ontwikkeling, productie enopbrengst <strong>van</strong> gewassen verbeteren. Crop-Design is gestart in 1998 als een spin-off<strong>van</strong> VIB en is sedert 2006 deel <strong>van</strong> BASFPlant Science.supertoptijdschriften zoals Nature, Cellen Science kent de laatste jaren een exponentiëlegroei. Voor de eerste maal inzijn geschiedenis realiseerde VIB in 2009meer dan 100 wetenschappelijke doorbraken.VIB voert ook een actief technologietransferbeleid.Een belangrijk objectief <strong>van</strong>techtransfer binnen VIB is nieuwe jobs tecreëren. In 2009 steeg het aantal plaatsenvoor hooggekwalificeerde <strong>werk</strong>nemers inVIB-start-ups met 30 eenheden tot 460.• Personeel: 1200 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 723 onderzoekers, <strong>van</strong> 56nationaliteiten• Inkomsten in 2009: 68,1 miljoen euro• Uitgaven in 2009: 61,9 miljoen eurowww.vib.beAblynx: is een biofarmaceutische ondernemingdie zich toelegt op het onderzoeknaar en de ontwikkeling <strong>van</strong> Nanobodies,een nieuwe klasse <strong>van</strong> therapeutischeproteïnen, op basis <strong>van</strong> fragmenten <strong>van</strong>enkel-domein antilichamen, voor diverseernstige en levens bedreigende menselijkeziekten. Ablynx werd opgericht in 2001 in<strong>Gent</strong> en telt momenteel meer dan 230 <strong>werk</strong>nemers.Pronota: dit hoogtechnologische bio merkerbedrijfontwikkelt een nieuwe generatiediagnostische producten. Bij Pronota <strong>werk</strong>en28 mensen.Actogenix: is een biofarmaceutisch bedrijfdat zich richt op de ontwikkeling en commercialisering<strong>van</strong> ActoBiotics, eennieuwe klasse <strong>van</strong> oraal toegediende biofarmaceutischegeneesmiddelen voor degerichte behandeling <strong>van</strong> ernstige ziektendie dringende medische verzorging eisen.VIB ©35
Ghent Bio-Energy ValleyGhent Bio-Energy Valley is een publiek-privatesamen<strong>werk</strong>ing die de ontwikkeling <strong>van</strong> duurzamebio-energie-activiteiten en de daaruit resulterendeeconomische groei in de <strong>Gent</strong>se regio ondersteunt.De vzw promoot de ontwikkeling <strong>van</strong> de biogebaseerdeeconomie via nauwe samen<strong>werk</strong>ingsprogramma’sen de creatie <strong>van</strong> synergie tussen departners actief in R&D, logistiek, structurele maatregelenen beleid. Ook communicatie naarhet brede publiek behoort tot de opdracht.Daarnaast groepeert Ghent Bio-Energy Valleywetenschappelijke expertise uit negen onderzoeksgroepen<strong>van</strong> de Universiteit <strong>Gent</strong>. Deze expertiseomvat <strong>kennis</strong> over de volledige productieketen<strong>van</strong> biogebaseerde producten, gaande <strong>van</strong> hetver beteren <strong>van</strong> gewassen, tot het omzetten <strong>van</strong>de landbouwgrondstof via groene chemie en industriëlebiotechnologie naar biogebaseerde eindproducten.Instituut voor LandbouwenVisserijonderzoek (ILVO)Het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoekvoert kwalitatief hoogstaand onderzoek uit en biedtdienstverlening aan zowel het beleid als de sector.Het onderzoek is gebundeld in negen programma’s:Duurzame plantaardige productie; Vernieuwendelandbouw, visserij en productver<strong>werk</strong>ing;Kwaliteits volle dierenhouderij; Duurzame exploitatie<strong>van</strong> mariene rijkdommen; Landbouw en visserijin een wijzigend klimaat; Landbouw in de natuurlijkeomgeving; Landbouw en visserij voor veilig enkwaliteitsvol voedsel; Dynamisch landelijk gebieden Competitieve landbouwsystemen. Het instituutbeschikt hiervoor over een unieke infrastructuur:ruim 200 ha proefvelden, 15.000 m² stallen,20.000 m² serres, geaccrediteerde laboratoria,een pilootfabriek, ... ILVO telt internationaalerkende referentielaboratoria voor GGO’s envoor plantenpathogenen. Ook de eenheid Visserijis uniek in België en de buurlanden.Recent investeerden Vlaanderen, Nederland enEuropa 21 miljoen euro in de bouw <strong>van</strong> Bio BaseEurope. Deze proeffabriek in de <strong>Gent</strong>se haven richtzich op het opschalen <strong>van</strong> biogebaseerde technologieënen processen naar semi-industriële schaal.Lees meer over Bio Base Europe op pagina 55.GBEV ©36
Ghent Bio-Energy Valley kortGhent Bio-Energy Valley is ontstaan uiteen samen<strong>werk</strong>ing tussen Universiteit<strong>Gent</strong>, de Stad <strong>Gent</strong>, de Haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong>,de Provinciale OntwikkelingsmaatschappijOost-Vlaanderen en het lokale bedrijfsleven.De organisatie is dan ook sterkingebed in een regionaal net<strong>werk</strong>. InEuropa is Ghent Bio-Energy Valley een<strong>van</strong> de toonaangevende clusters - en degrootste havengebonden cluster - voorde productie <strong>van</strong> biobrandstoffen. MetBio Base Europe, dat de aanvoer <strong>van</strong>grondstoffen naadloos integreert in deproductieketen, heeft de cluster eenpilootinstallatie voor Industriële Biotechnologieen Bioraffinage die uniek is in dewereld.• Personeel: 8 mede<strong>werk</strong>ers• meer dan 200 onderzoekers• R&D-budget in 2009: ca. 50 miljoeneurowww.gbev.orgILVO kortDe onderzoekers <strong>van</strong> het ILVO <strong>werk</strong>ensamen met Vlaamse en Waalse universiteiten,hogescholen en praktijkcentra.Daarnaast lopen verscheidene Europeesgefinancierde onderzoeksprojecten metEuropese partners.• Personeel: 550 mede<strong>werk</strong>ers,waar<strong>van</strong> 50% onderzoekers,<strong>van</strong> 15 nationaliteiten• R&D-budget in 2009: 31,1 miljoeneurowww.ilvo.vlaanderen.be37VIB ©
38Tom Dhaenens ©
Investerenin de <strong>Gent</strong>se<strong>kennis</strong>regio<strong>Gent</strong> heeft historisch gezien steeds eenbelangrijke culturele en econo mischeplaats in genomen in Vlaanderen.Vandaag schept deze regio nogsteeds de perfecte omstandig hedenvoor de stad om haar positie alsinvesteringstrek pleister te ver sterken.De stad <strong>Gent</strong> weet die troeven nog teversterken. Door een strategisch gelegenhaven, een <strong>kennis</strong>pool <strong>van</strong> formaatmet de universiteit als draaischijf, eneen uitstekende samen<strong>werk</strong>ing met delokale en internationale <strong>kennis</strong>bedrijvendie er voldoende ruimte krijgen omzich te ontplooien.Stad <strong>Gent</strong> ©39
40Tom Dhaenens ©
Investerenin de <strong>Gent</strong>se<strong>kennis</strong>regioVlaanderen:een aantrekkelijkeinvesteringsregiop 42<strong>Gent</strong> in hetVlaamse plaatjep 45Waarom – als<strong>kennis</strong>intensiefbedrijf – investerenin <strong>Gent</strong>?p 46<strong>Gent</strong> biedtruimte voorontwikkelingp 5141
Investeren inde <strong>Gent</strong>se <strong>kennis</strong>regioVlaanderen: een aantrekkelijkeinvesteringsregioTelkens wanneer de internationale rangschikkingwordt ge<strong>maakt</strong> <strong>van</strong> de meest aantrekkelijke investeringsregio’s,gooit Vlaanderen hoge ogen.En dat hebben we niet alleen te danken aan onzestrate gische locatie, in het hart <strong>van</strong> het meestwelvarende deel <strong>van</strong> Europa. Evenmin louter aanBrussel thuisbasis <strong>van</strong> het Europese zenuwcentrumals extra aantrekkingspool. Ook onze logistiekesterkte is voor vele investeerders een troef:Vlaanderen is makkelijk toe gankelijk via havens enluchthavens. En telt dichte en uitgebreide net<strong>werk</strong>en<strong>van</strong> wegen, waterwegen en spoorwegen.Voor logistieke operaties behoren we dan ook traditioneeltot de top <strong>van</strong> Europa. Bovendien genietenVlamingen een goede reputatie: niet alleen zijn weharde en productieve <strong>werk</strong>ers - in 2009 behaaldenwe nog de derde plaats op de Global ProductivityIndex - we spreken makkelijk meerdere talen enzijn leergierig. Die goede eigenschappen wordenaangescherpt door ons hoog kwalitatief onderwijssysteem,waar<strong>van</strong> de sterkte tot uiting komt intal <strong>van</strong> vergelijkende interna tionale studies.Deze belangrijke menselijke factoren geven in veleinves teringsdossiers de doorslag.Een groot aantal goed opgeleide en professionelemensen, en autoriteiten die zowel ondersteunendals flexibel <strong>werk</strong>en voor de lokalebedrijven, <strong>maakt</strong> <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> een perfecte businessstad.In combinatie met de vriende lijk heid<strong>van</strong> de bewoners, de rijke cultuur ende schoonheid <strong>van</strong> de stad en de gezelligerestaurants en terrasjes is het niet moeilijkom je hier vlug thuis te voelen.Jens Holtinger (Zweden) algemeen directeur,Volvo Europa Truck.Aan de top in EuropaIn de tweejaarlijkse studie ‘EuropeanCities & Regions of the future 2010/11’ <strong>van</strong>het fDi magazine <strong>van</strong> the Financial Timesbekleedt Vlaanderen de 7de plaats in dealgemene rangschikking. Bovendien werdVlaanderen gelauwerd als de Europeseregio met de beste strategie voor het aantrekken<strong>van</strong> buitenlandse investeringen.Ook de stad <strong>Gent</strong> deed het volgens destudie voortreffelijk. Ze kreeg een plaatsin de Europese top-10 <strong>van</strong> meest aantrekkelijkemicrosteden (met minder dan250.000 inwoners) voor buitenlandseinvesteringen.Ook het fiscale en financiële beleid in ons land isondernemingsvriendelijk. Met de notionele intrestaftrek,bijvoorbeeld, daalt de belastings druktot een attractief niveau. En met tal <strong>van</strong> maat regelenschept de overheid een gunstig klimaat voor onze<strong>kennis</strong>maatschappij. Innovatie en onderzoek wordenook geruggensteund door een uitgebreid net<strong>werk</strong><strong>van</strong> universiteiten, onderzoekscentra, <strong>kennis</strong>clustersen incubatoren. Verschillende sectoren zijnhier dan ook goed vertegenwoordigd: auto mobiel,chemie en kunststoffen, life sciences, milieutechnologie,logistiek, ICT, voeding, lifestyle.Ten slotte is er de goede levenskwaliteit die Vlamingenten volle waarderen: onze regio staat bekendom zijn Bourgondische levensstijl, om zijn uitstekendemedische voorzieningen, en om een uitmuntenden divers onderwijsaanbod. Troeven die elkeexpat - en zijn of haar familie - weet te waarderen …Tom Dhaenens ©42
Uit onderzoek naar onderzoeksexpatsUit een bevraging door de Universiteit <strong>Gent</strong> (2008)<strong>van</strong> 50 buitenlandse onderzoekers aan Vlaamseuniversiteiten en <strong>kennis</strong>centra, bleek duidelijk datzij zeer tevreden zijn over de levenskwaliteit dieonze regio te bieden heeft, zowel voor henzelf alsvoor hun gezin. Maar ook tal <strong>van</strong> andere positievepunten halen ze aan:--De aantrekkelijkheid <strong>van</strong> een aantal onderzoeksposities(BOF-ZAP en Odysseus) wordt vaakvermeld. Via Odysseus, bijvoorbeeld, kunnentoponderzoekers een post betrekken bij eenVlaams ‘gastonderzoekscentrum’.--Het FWO (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek -Vlaanderen) trekt 12 miljoen euro uit om - gedurende5 jaar - start-up-financiering te voorzienvoor de onderzoeksprojecten <strong>van</strong> Odysseusonderzoekers.--Vele onderzoekers kozen voor een bepaaldeonderzoeksgroep omwille <strong>van</strong> de wetenschappelijkereputatie die deze geniet. Heel wat onderzoeksgroepenin Vlaanderen hebben immersStad <strong>Gent</strong> ©naam en faam opgebouwd die hen een internationaleaantrekkingskracht verleent.--Ook de centrale ligging binnen Europa <strong>maakt</strong><strong>van</strong> Vlaanderen een zeer aantrekkelijke regiovoor buitenlandse onderzoekers om te reizen ofcontact te houden met familie (vooral voor Europeseonderzoekers).--De meertaligheid <strong>van</strong> Vlamingen wordt door onderzoekersvaak vermeld als belangrijk voordeel.Het feit dat buitenlanders zich in het dagelijksleven (bv. winkels) kunnen uitdrukken in hetEngels vergemakkelijkt de integratie.Innovatie, life sciences & farma:voorkeursbehandeling inVlaanderenIn onze <strong>kennis</strong>maatschappij wordt bijzonderveel belang gehecht aan onderzoeken innovatie. Voor onderzoekspersoneel,voor R&D-gerichte investeringen en voorinkomsten uit patenten ontwikkeldeVlaanderen dan ook uiteenlopende stimulerendemaatregelen.• Bedrijven die - na 2007 - een patentindienden of aankochten, kunnen 80%<strong>van</strong> de inkomsten die ze eruit genererenaftrekken <strong>van</strong> hun belastbarenettowinst. Zo kunnen ze hun investeringin R&D snel terugverdienen.• Investeringen in patenten en R&Dkomen in aanmerking voor een verhoogdeinvesteringsaftrek.--Aangezien veel buitenlandse onderzoekers methun partner naar Vlaanderen komen, is ook deaanwezigheid <strong>van</strong> internationale bedrijvigheideen belangrijke sterkte <strong>van</strong> Vlaanderen. Hierdoorvergroten de kansen op het vinden <strong>van</strong>een baan voor de partner.--Ook wordt de toegankelijkheid <strong>van</strong> het hoogkwalitatieveVlaamse gezondheidssysteem alszeer positief ervaren.• Voor hoogopgeleid personeel, ingenieursen onderzoekers moeten bedrijvenin Vlaanderen tot 75% mindersociale bijdragen betalen.Vlaanderen is ook een Europese topregiovoor bedrijven die (pre)klinische testsuitvoeren. De nauwe samen<strong>werk</strong>ing tussenziekenhuizen, universiteiten, onderzoekscentraen farmaspelers creëerde een idealeomgeving voor dit essentiële onderdeel<strong>van</strong> de ontwikkeling <strong>van</strong> elke innovatievetherapie. De nationale wetge ving zorgtervoor dat goedkeuringstijden bij experimentenop mensen bijzonder kort zijn: 15dagen voor Fase I en 28 dagen voor II-IV.Dit biedt bedrijven in life sciences mettestactiviteiten in Vlaanderen een aanzienlijkcompetitief voordeel.43
44Haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> - Tom Dhaenens ©
Fondsen voor R&Dmakkelijk beschikbaarVoor het ondersteunen <strong>van</strong> innovatie door hetbedrijfsleven in Vlaanderen, richtte de Vlaamseregering het IWT op, het Vlaams Agentschap voorInnovatie door Wetenschap en Technologie(www.iwt.be). Elk bedrijf dat actief is op Vlaamsgrondgebied kan er terecht voor ondersteuning- zowel advies als subsidies - voor onderzoek eninnovatieve activiteiten. In 2009 spendeerde hetIWT nagenoeg 300 miljoen euro aan projecten <strong>van</strong>bedrijven en/of <strong>kennis</strong>centra.Het IWT stimuleert net<strong>werk</strong>ing en samen<strong>werk</strong>ingtussen alle innovatieve actoren in Vlaanderen én inde gehele Europese Unie.Nog voor een bedrijf zich vestigt in Vlaanderen,kan het met het IWT in gesprek gaan over mogelijkeondersteuning. Beslist het IWT bepaalde projectenniet te ondersteunen, dan krijgt de aanvrager eengedetailleerde uitleg en advies over waarom enwaar zijn dossier nog niet rijp is. Ook zo weet hetIWT meerwaarde te bieden aan innovatieve spelers.In een verdere fase:bereidwillig durfkapitaalVlaanderen telt ook heel wat venture capitalists enbusiness angels, die innovatieve ondernemingenondersteunen in hun groei. Gimv ( www.gimv.com),bijvoorbeeld is, met 30 jaar ervaring, de belangrijkstedurfkapitaalverschaffer in ons land en eenbelangrijke speler op de Europese en internationaleinvesteringsmarkt. Het bedrijf is genoteerd opEuronext Brussel. Gimv beheert een portefeuille<strong>van</strong> 1,7 miljard euro aan activa, met inbegrip <strong>van</strong>fondsen <strong>van</strong> derden.Naast Gimv zijn er tientallen andere durfkapitaalverschaffersin het Vlaamse landschap die lokale eninternationale bedrijven <strong>van</strong> start-up-financieringvoorzien.<strong>Gent</strong> in het Vlaamse plaatjeVlaanderen vormt het economische hart <strong>van</strong> de Europesepentagoon Milaan-Parijs-Londen-Hamburg-Munchen. In deze vijfhoek wordt ongeveer 50% <strong>van</strong>het Europese bbp geproduceerd. <strong>Gent</strong> heeft binnendeze pentagoon een strategische ligging.De stad ligt tussen verschillende krachtige economischegebieden: de Randstad Holland in hetnoorden, het Ruhrgebied in het oosten, Londenin het westen en de Franse grootsteden Parijs enRijsel-Roubaix-Tourcoing in het zuiden.Dankzij zijn strategische ligging beschikt <strong>Gent</strong> overeen enorm potentieel. Andere grote steden, zoalsBrussel en Antwerpen, en de buurlanden Frankrijken Nederland, be vinden zich op amper een uurrijden <strong>van</strong> de stad. De internationale luchthavenBrussels Airport ligt op slechts 60 km en Brusselen Antwerpen vormen ook knooppunten <strong>van</strong> hetEuropese HST-net<strong>werk</strong>.Ook de haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> zorgt voor makkelijkelogistieke ontsluiting. Ze ligt aan het kruispunt<strong>van</strong> drukke binnenvaartwegen en neemt in debelang rijke transportcorridor tussen <strong>Gent</strong> en Parijseen centrale plaats in. Voor deze binnenvaart-expressstaat het ambitieuze Seine-Nord project op stapel.Dat zal voor een betere binnenvaartontsluitingzorgen via de Bovenschelde, Canal Seine-Nord enSeine. De stad <strong>Gent</strong> telt 243.155 inwoners en kendede voorbije acht jaar een bevolkingstoename <strong>van</strong>8%. Het almaar groeiende aantal studenten enscholieren in <strong>Gent</strong> - momenteel meer dan 100.000- vergroot de aantrekkelijkheid voor investeringen.De stad ont<strong>van</strong>gt <strong>van</strong>daag al elke dag 38.000pendelaars en startte met de ombouw <strong>van</strong> hetSint-Pietersstation tot het grootste treinstation <strong>van</strong>Vlaanderen. Na de <strong>werk</strong>en zal het aantal pendelaarsstijgen tot 60.000. <strong>Gent</strong> telt jaarlijks ruim 610.000hotelovernachtingen. Daar<strong>van</strong> zijn 71% voor vakantiedoeleinden;29% voor conferenties, seminariesen beroepsdoeleinden. Dat <strong>Gent</strong> een stad is metgroeiende aantrekkingskracht voor buitenlandseinvesteerders bewijst de recente tweejaarlijkse studiedoor fDi Magazine <strong>van</strong> the Financial Times.In het 2010/2011 overzicht <strong>van</strong> aantrekkelijkeEuropese regio’s en steden om in te investeren,staat <strong>Gent</strong> in de top-10 in de categorie <strong>van</strong> stedenmet minder dan 250.000 inwoners.Een puike prestatie die de ambities <strong>van</strong> de stadperfect weerspiegelt.Zoem op de Haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong>Het sociaaleconomisch belang <strong>van</strong> de haven<strong>van</strong> <strong>Gent</strong> voor de <strong>Gent</strong>se en Vlaamse regio kannauwelijks overschat worden. 70.000 mensenhebben een job in of rond de haven in meer dan 300bedrijven. Met een jaarlijkse overslag <strong>van</strong> meer dan48 miljoen ton goederen is de <strong>Gent</strong>se zeehaven dederde grootste <strong>van</strong> het land. Het is een middel grote,congestievrije haven met 28 km kade en 220 kmspoorweg, verdeeld over 4.700 hectare. De <strong>Gent</strong>sehaven biedt een perfect evenwicht tussen vaartijden voor- en natransport.45
17 kilometer landinwaarts, op een paar uur varen<strong>van</strong> de Noordzee, biedt ze de mogelijkheid om velekilometers en uren vracht vervoer over de weg naarhet hinterland te be sparen. De haven ligt bovendienachter een zeevaartsluis, waardoor er een rustige,getijdenvrije toegang is.voor investeerders die op zoek zijn naar nieuwe,bouwklare havengebonden terreinen. De <strong>Gent</strong>sehaven wil haar positie behouden als zeehaven metde grootste biobrandstof-cluster in Europa. Aan hetKluizendok wordt 80 hectare voorbehouden voor debiobased chemiesector.Het Havenbedrijf (www.havengent.be) streeft naardiversificatie <strong>van</strong> de activiteiten, kiest voor versterking<strong>van</strong> de bestaande industrieën en zet vooralin op markten met een groeipotentieel. Dit leidtertoe dat de haven tegen 2020 streeft naar jaarlijkseen maritieme goederenoverslag <strong>van</strong> 30 miljoen tonen 20 miljoen ton via binnenvaart.Naast het behoud <strong>van</strong> bestaande industriële activiteitenwil het Havenbedrijf de haven verder uitbouwentot een logistiek platform.De gekende slogan “Large enough to cope,small enough to care” is de <strong>Gent</strong>se havenop het lijf geschreven. <strong>Gent</strong> heeft geenlast <strong>van</strong> de congestieproblemen waarveel grote Europese havens mee kampen.Een vlotte aansluiting naar verschillendeEuropese verkeersaders vormt een extratroef.Stad <strong>Gent</strong> ©Dankzij een snelle nautische ontsluiting voor roroenPanamax-schepen is de <strong>Gent</strong>se zeehaven eengeprefereerde locatie voor industriële groepen uitde staalindustrie, autoassemblage, voedingssector,papierproductie, energiesector en chemische nijverheid.<strong>Gent</strong> is een gereputeerde zeehaven voor debehandeling <strong>van</strong> graan, kolen, wagens, chemica liën,staal-, woud- en olieproducten en bouwma terialen.In het <strong>Gent</strong>se havengebied is er nog ruimte voor uitbreiding.<strong>Gent</strong> beschikt met het nieuwe Kluizendoken de omliggende bedrijventerreinen waar nog 600ha beschikbaar is, over een extra troef voor investeerdersdie in de haven nieuwe activiteiten willenontwikkelen. De haven <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> is als middelgrotezeehaven immers strategisch gelegen in hetlogistieke hart <strong>van</strong> Europa. Een unieke locatie dusWaarom – als <strong>kennis</strong>intensiefbedrijf – investeren in <strong>Gent</strong>?<strong>Gent</strong> heeft een pak troeven voor internationaalactieve <strong>kennis</strong>intensieve bedrijven. Als grote <strong>kennis</strong>poolbiedt de stad immers een hecht net<strong>werk</strong>waarbij ondernemingen en onderzoeksinstellingensamen de grenzen <strong>van</strong> innovatie verleggen.Grootste en snelgroeiende <strong>kennis</strong>poolMet meer dan 67.000 studenten is <strong>Gent</strong> met ruimevoorsprong de grootste studentenstad <strong>van</strong> Vlaanderen.De Universiteit <strong>Gent</strong> speelt met 33.000 studentenhierin een hoofdrol. Het studentenaantal <strong>van</strong> detweede grootste universiteit in Vlaanderen kendede voorbije vier jaar een opmerkelijke stijging <strong>van</strong>22%. Dankzij de universiteit beschikt <strong>Gent</strong> over eengrote <strong>kennis</strong>pool, die sterk aangroeit.Zo telt de Universiteit <strong>Gent</strong> in het academiejaar2010-2011 3.198 doctoraatsstudenten: een toename<strong>van</strong> 46% over de afgelopen 5 jaar. Om die doctorandieen hoog niveau en een internationaal georiënteerdevorming en wetenschappelijke training tegeven, startte de universiteit met Doctoral Schools.De uitbouw hier<strong>van</strong> zal helpen onderzoekers internationaalte rekruteren.Stad <strong>Gent</strong> ©46
<strong>Gent</strong> BC ©Voor mij is <strong>Gent</strong> de bourgondischeversie <strong>van</strong> Silicon Valley. Het barst <strong>van</strong>de heer lijke restaurants, mooie pleinenen geweldige cafés. Maar nog fantastischer zijnde in novatieve start-ups, de enorme concentratieaan interessante mensen en een bijnaHollandse ondernemerslust!Polle de Maagt (Nederland),Marketing Consultant, InSites ConsultingBuitenlandse ondernemingenbetrokken in onderzoeksactiviteiten<strong>Gent</strong> is er de laatste jaren in geslaagd een aantalbelangrijke buitenlandse ondernemingen te overtuigenhun onderzoeksactiviteiten in <strong>Gent</strong> te starten.• Zo richtte Yakult in <strong>Gent</strong> zijn eerste Europesewetenschappelijk onderzoekscentrum op. Yakultis wereldwijd pionier en innovator op het vlak<strong>van</strong> preventieve gezondheidszorg en probioticaen zal haar wetenschappelijke basis uitbouwenin dit Europese centrum. Het Japanse bedrijfkoos hiervoor als locatie de VIB-bio incubator in<strong>Gent</strong>.• Ook Pfizer koos <strong>Gent</strong> voor de vestiging <strong>van</strong> eenonderzoekscentrum: PARC of Pfizer AnalyticalResearch Center. Dit ‘Center of Excellence’ combineertde expertise <strong>van</strong> de onderzoeksgroepvoor scheidingstechnieken in de organische chemieaan de Universiteit <strong>Gent</strong> met de knowhow<strong>van</strong> Pfizer. Het centrum beoogt de ontwikkeling<strong>van</strong> snelle technieken voor farmaceutische analyseen de ontdekking <strong>van</strong> geneesmiddelen.Samen<strong>werk</strong>ing tussen bedrijven,universiteiten en hogescholen floreertDe Universiteit <strong>Gent</strong> scoort goed op het vlak <strong>van</strong>samen<strong>werk</strong>ing tussen industrie en bedrijven.Er gebeurt relatief veel dienstverlening en collaboratiefonderzoek. Veel onderzoeksgroepen verrichtenimmers toegepast onderzoek. Dit wordt ook zoervaren door de hoog<strong>kennis</strong> intensieve bedrijven in<strong>Gent</strong>: zij geven aan op het vlak <strong>van</strong> innovatie nauwesamen<strong>werk</strong>ingsverbanden te smeden.Ugent ©Vooral met andere ondernemingen en met universiteitenen/of hogescholen wordt samenge<strong>werk</strong>t, inmindere mate met publieke of particuliere onderzoeksinstellingen.Vanuit de talrijke <strong>kennis</strong>instellingenontstaan ook spin-offs. Zo realiseert deUniversiteit <strong>Gent</strong> samen met VIB 2 à 3 spin-offs perjaar en er zijn aanwij zingen dat het aantal spin-offsde volgende jaren zal toenemen.Life sciences met biotechfocus<strong>Gent</strong> telt <strong>van</strong>daag 27 life sciencesbe drijven. De aanwezigheid <strong>van</strong> eentechnologiepark en twee bio-incubatorenis daar niet vreemd aan. Ook de aanwezigheid<strong>van</strong> het Universitair Ziekenhuis <strong>Gent</strong>,het Vlaams Instituut voor Biotechnologie(VIB) en de Universiteit <strong>Gent</strong> vormen eenbijzondere meerwaarde voor de biotechsector.Evenzeer belangrijk is de aanwezigheid<strong>van</strong> Ghent Bio-Energy Valley (enhet Bio Base Europe project) met het oogop de verdere ontwikkeling <strong>van</strong> de wittebiotech.47
Veel IWT-steun naar regio <strong>Gent</strong>Voor het ontwikkelen <strong>van</strong> nieuwe <strong>kennis</strong> kunnenondernemingen en onderzoeksinstellingen en-instituten een beroep doen op overheidssteun. InVlaanderen geeft het IWT projectsubsidies voorR&D. In de periode 2007-2009 waren er 240 verschillendeondernemingen uit het arrondissement<strong>Gent</strong> aanvrager <strong>van</strong> of partner in een project datsubsidie kreeg <strong>van</strong> het IWT. Concreet leverde dit1.272 IWT-projecten op in die periode.Ghent Web Valley wil <strong>Gent</strong> bekendheid geven alshét ‘online <strong>kennis</strong>centrum’ en op die manier internationaleinvesteerders en nieuw talent aantrekkenom mee het online ge beuren verder uit te bouwen.De Waalse Krook, waar<strong>van</strong> de voltooiing voorzienwordt in 2015, zal deze beweging nog versterken.Sterke octrooipositie in technologiedomeinenzoals biotech, chemie, farmaen telecomHet jaarlijkse aantal octrooien <strong>van</strong> de Universiteit<strong>Gent</strong> nam in de periode 2002 -2008 gestaag toe.Wanneer de octrooien in de portefeuille worden gekoppeldaan hun technologiedomein - op basis <strong>van</strong>hun International Patent Classification - blijkt datruim één derde gekoppeld is aan biotech.<strong>Gent</strong> is trouwens niet enkel <strong>van</strong> de universiteitafhankelijk voor zijn octrooien. Ook grote bedrijvenen <strong>kennis</strong>instellingen zoals Innogenetics en VIBhebben nieuwe technologieën en processen ontwikkelden gepatenteerd. Hiermee rekening houdendis de octrooipositie in de biotechnologie nog meeruitgesproken.Ook op het vlak <strong>van</strong> telecom scoort <strong>Gent</strong> goed, endaar is de aanwezigheid <strong>van</strong> IBBT niet vreemd aan.Naast grote namen zoals TomTom en Netlog zijn ertal <strong>van</strong> jonge ICT bedrijven die ervoor kiezen omzich in het <strong>Gent</strong>se te vestigen.In 2010 werd de vzw Ghent Web Valley opgericht.Emeritus professorMarc Van Montagu: aan de wieg <strong>van</strong>de plantenbiotechnologie<strong>Gent</strong> is de geboorteplaats <strong>van</strong> de plantenbiotechnologie.Het was immers professorMarc Van Montagu, die samen metzijn collega Jozef Schell het mechanisme<strong>van</strong> ‘genentransfer’ ontdekte, dat <strong>van</strong>het grootste belang is voor de genetischewijziging <strong>van</strong> planten. Van Montagu stondaan de basis <strong>van</strong> twee spin-offs: PlantGenetic Systems (PGS) en CropDesign.In 2000 richtte hij het Institute of PlantBiotechnology for Developing Countries(IPBO) aan de Universiteit <strong>Gent</strong> op.De missie <strong>van</strong> het instituut is training,technologietransfer en onderzoek naarplantenbiotechnologie, gericht op denoden <strong>van</strong> de minder ontwikkelde landen.Hij is voorzitter <strong>van</strong> PRRI (PublicResearch and Regulation Initiative) en<strong>van</strong> EFB (European Federation of Biotechnology).Marc Van Montagu ontving zeseredoctoraten en verschillende prijzen,waaronder de prestigieuze ‘Japan Prize’.48
49Stad <strong>Gent</strong> ©
Stad <strong>Gent</strong> ©Een greep uit de buitenlandse<strong>kennis</strong>bedrijven in het <strong>Gent</strong>se:• ArcelorMittal <strong>Gent</strong> <strong>maakt</strong> deel uit <strong>van</strong>de staalreus ArcelorMittal. Het is eenmaritiem en geïntegreerd staalbedrijfen één <strong>van</strong> de meest geïntegreerdestaalproducenten binnen de groep.• Kronos Europe <strong>maakt</strong> deel uit <strong>van</strong>Kronos Worldwide en produceert titaniumdioxidepigmenten op industriëleschaal.• Esko Graphics is een wereldleider ininnovatieve software- en hardwareoplossingenvoor de ontwerp-,pro ductie-, communicatie- en management-stadia<strong>van</strong> de volledige grafischeen verpakkingsketen.• Milliken Europe <strong>maakt</strong> deel uit <strong>van</strong>Milliken & Company, één <strong>van</strong> de grootstetextiel en chemieproducenten. Degroep telt meer dan 2.200 patenten.• TomTom nam in juni 2008 het <strong>Gent</strong>sbedrijf TeleAtlas over. Sindsdien isTeleAtlas deel <strong>van</strong> de marktleider inlocatie- en navigatieapplicaties.• Bayer Bioscience is opgericht in 1982.Het bedrijf is het grootste innovatiecentrumin plantbiotechnologie <strong>van</strong>Bayer CropScience.• Yakult België, expert op het gebied<strong>van</strong> gezondheidsproducten en probiotica,introduceerde in 1995 in Belgiëhet probiotische zuiveldrankje Yakult,met de Lactobacillus casei Shirota(LcS) bacterie. De LcS-bacterie inYakult is een melkzuurbacterie die denatuurlijke weerstand helpt te ondersteunen.50
<strong>Gent</strong> biedt ruimte voorontwikkelingOm de vaak snelgroeiende <strong>kennis</strong>bedrijven eenplek in en rond de stad te bieden, werd een visieontwikkeld die <strong>van</strong>daag vruchten afwerpt. In deincubatiecentra en bedrijvenparken vinden internationalebedrijven de geschikte infrastructuur voorduurzame groei.IBBT-incubatiecentrum voor ICTAan de <strong>Gent</strong>se Zuiderpoort beheert hetIBBT - het Interdisciplinair Instituut voorBreedband Technologie - een incubatiecentrum,iCubes. Hier kunnen innovatieveICT-bedrijven <strong>werk</strong>ruimte huren, dichtbij sectorgenoten. Doel <strong>van</strong> het incubatiecentrumis be drijven niet alleen logistiekte ondersteunen, maar hen ook samen tebrengen zodat er kruisbestuiving ontstaat,die leidt tot nieuwe innovaties.www.icubes.beDe <strong>Gent</strong>se kantorenmarkt is na Antwerpen degrootste <strong>van</strong> Vlaanderen. Vandaag bevindt hetleeuwendeel <strong>van</strong> de kantoorruimte zich in het centrumen het zuidelijke gedeelte <strong>van</strong> de stad. Ook demeeste <strong>kennis</strong>bedrijven zijn gevestigd in de zuidelijkemozaïek, voornamelijk op het TechnologieparkZwijnaarde. In het domein <strong>van</strong> de biotechnologie,maar ook in andere domeinen zoals ICT en nieuwematerialen, vormt <strong>Gent</strong> een aantrekkingspool voorde vestiging <strong>van</strong> hoogtechnologische bedrijven. Envermits ook jaarlijks enkele spin-offs het licht zien,wordt <strong>werk</strong> ge<strong>maakt</strong> <strong>van</strong> extra ruimte.Naast de specifieke ruimte voor <strong>kennis</strong>bedrijven,groeit ook de ruimte voor andere - al dan niet internationale- bedrijvigheid. Bovendien zal de kantooroppervlaktein de komende jaren met bijna 300.000m² toenemen.--Op wandelafstand <strong>van</strong> het station <strong>Gent</strong> Sint-Pieters komen er 82.000 m² nieuwe kantoren.--Het project The Loop biedt ruimte voor 155.000m² nieuwe kantoren.--Het stadsvernieuwingsproject Oude Dokken zalniet alleen wonen, maar ook <strong>werk</strong>en aan het watermogelijk maken. Er zijn 23.000 m² nieuwekantoren voorzien.--Rondom het nieuwe Arteveldestadion komen erbijna 30.000 m² nieuwe kantoren.Daarnaast zijn er nog talrijke private initiatievenom bedrijfsverzamelgebouwen en kantoren te bouwenin de <strong>Gent</strong>se regio. In het masterplan <strong>van</strong> de stad<strong>Gent</strong> is heel wat ruimte voorzien voor ken nis -be drijvigheid, multifunctionele gebouwen,incubatoren, … Zo plant <strong>Gent</strong> de ontwik keling <strong>van</strong>wetenschaps park Rijvissche met 65.000 m² brutovloeroppervlakte voor <strong>kennis</strong>bedrijven die nauwebanden hebben met <strong>kennis</strong> instellingen.Dit park zal een directe link krijgen met het nabijgelegenTechnologiepark.Vanaf 2014 zal het ‘slim logistiek park’ EilandZwijnaarde klaar zijn met een totale uitgeefbareoppervlakte <strong>van</strong> ca. 35 hectare, op een terrein <strong>van</strong>ca. 60 hectare.Ook in de grote stedelijke economische projectendie op stapel staan, is een groot aandeel ruimte voorkantoren en kantoorachtigen voorzien. Een overzicht(zie ook: www.agsob.be enwww.investingent.be).Ik vind <strong>Gent</strong> een grote stad die toch kleinaanvoelt, omdat alles goed bereikbaar is metde fiets, bus of tram. De binnenstad is indrukwekkendmooi en erg gezellig, met veel shops,restaurants en toffe bruine cafés waar je kuntgenieten <strong>van</strong> de heer lijke lokale bieren.Niels Sluijs (Nederland), doctoraatstudent,Universiteit <strong>Gent</strong>51
Technologiepark ZwijnaardeHet Technologiepark Zwijnaarde is strategischgelegen vlakbij de verkeerswisselaar <strong>van</strong> de E40autoweg Oostende-Brussel met de E17 Antwerpen-Kortrijk. Het park beslaat een oppervlakte <strong>van</strong> 52ha en bestaat uit de Campus Ardoyen (30 ha) en hetWetenschapspark Ardoyen (22 ha). Op de CampusArdoyen zijn verschillende gebouwen gevestigd <strong>van</strong>de Faculteit Ingenieurswetenschappen en de FaculteitWetenschappen <strong>van</strong> de Universiteit <strong>Gent</strong>.Op het Wetenschapspark Ardoyen zijn momenteeleen veertigtal onderzoeksgerichte bedrijven gevestigd,die in totaal 1.500 personen te<strong>werk</strong>stellen.De meeste <strong>van</strong> deze bedrijven zijn, vooral in Biotechen ICT, spin-offs <strong>van</strong> de Universiteit <strong>Gent</strong> en startups<strong>van</strong> VIB (het Vlaams Instituut voor Biotechnologie).De VIB bio-incubator en het Innovatie enIncubatiecentrum (IIC) op het WetenschapsparkArdoyen zijn ideale vestigingsplaatsen voor jonge,R&D-intensieve opstartbedrijven.Dankzij de concentratie <strong>van</strong> biotechbedrijvenop het Wetenschapspark Ardoyen speelt dit eenbelangrijke rol in de ontwikkeling <strong>van</strong> de Vlaamsebiotechcluster.Wetenschapspark RijvisscheStad <strong>Gent</strong> plant de ontwikkeling <strong>van</strong> het wetenschapsparkRijvissche. Rijvissche voorziet inruimte voor startende of gevestigde bedrijven die focussenop fundamenteel en/of toegepast onderzoeken ontwikkeling, in samenhang met onderwijs- en/of opleidingsactiviteiten. Het totale projectgebiedheeft een oppervlakte <strong>van</strong> 13,47 ha, waar<strong>van</strong> 10,88ha bestemd is als wetenschapspark. Er is 65.000m² bruto vloeroppervlakte voorzien.E34Een greep uit het lijstje <strong>van</strong> de bedrijvenen <strong>kennis</strong>instellingen op hetTechnologiepark:• Innogenetics, het eerste Europesebiotechbedrijf genoteerd opde EASDAQ;• Wereldleiders in agrobiotechzoals Bayer BioScience en Crop-Design;• Een mix <strong>van</strong> startende en bedrevenbiotechbedrijven zoalsAblynx, Acto genix, AlgoNomics,BioMaric, Devgen, ...;• Een biotechservicecentre, datbe drijven bundelt met gespecialiseerdediensten (BIP, Careers inLife Sciences, ...);• Academische <strong>kennis</strong>centra (Universiteit<strong>Gent</strong>, VIB) die onderzoekdoen naar agro- en medischebiotech <strong>van</strong> wereldklasse;• Het VIB-hoofdkantoor en drieonderzoeksdepartementen,waar<strong>van</strong> twee in rode biotechnologieen één in groene biotechnologie.1. Technologiepark Ardoyen2. The Loop3. Project <strong>Gent</strong> Sint-Pieters4. Oude Dokken5. Artevelde Stadion6. Wetenschapspark Rijvissche7. Eiland Zwijnaarde8. Waalse Krook9. Biobase EuropeDrongenE40MariakerkeSt Denijs-WestremWondelgem2<strong>Gent</strong>631Zwijnaarde8Ledeberg547R4OostakkerSint-Amandsberg<strong>Gent</strong>brugge9R4R4E17E17´0 1.2502.500 5.000m52
Over de rol <strong>van</strong> flandersBioFlandersBio, gevestigd vlakbij het toekomstigeRijvissche wetenschapspark, isde sectororganisatie die zich toespitst opde biowetenschappen en biotechnologiein Vlaanderen. FlandersBio vzw werd in2004 opgericht als ledenorganisatie en telt<strong>van</strong>daag meer dan 180 leden. ‘BuildingBiotech Bridges’ is de slogan <strong>van</strong> Flanders-Bio. Bruggen tussen biotechbedrijven,de overheid en de academische wereld.Tussen Vlaanderen en andere landen.De organisatie vertegenwoordigt de sector,zorgt voor een positief <strong>werk</strong>klimaat enwil de drijvende kracht zijn achter deduurzame groei <strong>van</strong> de <strong>kennis</strong>gebaseerdeVlaamse biotechbusiness. Net<strong>werk</strong>en,informeren en lobby<strong>werk</strong> zijn de belangrijksteactiviteiten.FlandersBio in cijfers:• 140 leden, waar<strong>van</strong> 95 biotechbedrijven;• 600 tot 700 bezoekers op de jaarlijkseconventie ‘Knowledge for Growth’;• vertegenwoordigt zowat 10.000 mede<strong>werk</strong>ersin life sciences in Vlaanderen(de totale omzet <strong>van</strong> de biotechsectorin Vlaanderen bedraagt 2,9 miljardeuro en is goed voor 0,5 miljard euroaan R&D-uitgaven).www.flandersbio.beHet wetenschapspark vormt een onderdeel <strong>van</strong>de Groenpool Parkbos, en is gelegen ten zuiden <strong>van</strong><strong>Gent</strong>, vlakbij de universiteit en het Technologiepark.Door zijn ligging vlakbij de E40 autosnelweg biedthet bedrijven een goede ontsluiting naar de haven,Antwerpen en Brussel.Eiland ZwijnaardeHet Eiland Zwijnaarde - begrensd door 3 waterwegen- wordt ontwikkeld als een duurzaam regionaalbedrijventerrein. Er komen niet alleen kantoren,er is ook ruimte voor transport, logistiek en distributie.De totale uitgeefbare oppervlakte beslaat ca.35 hectare, op een terrein <strong>van</strong> ca. 60 hectare. Bijde inrichting <strong>van</strong> het terrein wordt ook rekeninggehouden met een kwalitatieve natuurlijke en landschappelijkeinkleding.De site wordt ontwikkeld als een ‘slim logistiekpark’, met:--14 ha <strong>kennis</strong>bedrijvigheid met ruimte voor R&D<strong>van</strong> grote bedrijven of voor <strong>kennis</strong>bedrijven metproductie- en opslagcapaciteit;--18,6 ha logistieke en gemengde be drijvigheid,zoveel mogelijk watergebonden;--3,1 ha flexibele zone, ingevuld hetzij met <strong>kennis</strong>bedrijvigheid,hetzij met logistieke bedrijvigheid;deze zone zal als laatste worden uitgegeven.Eiland Zwijnaarde wordt ontsloten via autosnelweg,waterweg en een uitgebreid fietsnet<strong>werk</strong>; het bedrijventerrein zal ook bereikbaar zijn via openbaarvervoer. De eerste bedrijven kunnen er openen inhet najaar <strong>van</strong> 2014.53
The Loop‘The Loop’ is de publiek-private ontwikkeling <strong>van</strong>een nieuw stadsdeel - 145 ha groot - met bovenregionaleuitstraling. Het zal worden ingevuld met<strong>werk</strong>- en winkel-, ontspannings- en woonmogelijkheden in een hoogkwalitatieve en stimulerendeomgeving. In een eerste fase wordt <strong>werk</strong> ge<strong>maakt</strong><strong>van</strong> 336.500 m² <strong>van</strong> de in totaal 552.500 m²vloer oppervlakte. Naast 150.000m² voor kantoorachtigen,is er ook ruimte voor 155.000m² nieuwekantoren. De ontwikkeling verloopt ge faseerd,over een periode <strong>van</strong> een 20-tal jaar.The Loop is eveneens gelegen in het zuidelijk deel<strong>van</strong> <strong>Gent</strong>, in de nabijheid <strong>van</strong> de verkeerswisselaarE17/E40.Daarnaast zal het voormalige Wintercircus datdeel uit<strong>maakt</strong> <strong>van</strong> de site gerestaureerd wordenen plaats bieden aan het Vlaams Instituut voor deArchivering en Ontsluiting <strong>van</strong> het AudiovisueelErfgoed. Bovendien zal het Centrum voor nieuwemedia ruimte aanbieden aan jonge, innovatievebedrijven.Verder zullen ook woongelegenheid, thematischverwante detailhandel, horeca en vrijetijdsinitiatievenin en rond het voormalig circus een plaats krijgen.In 2012 gaan de nieuwbouw<strong>werk</strong>en <strong>van</strong> start.De opening <strong>van</strong> de bibliotheek <strong>van</strong> de toekomst enhet Centrum voor nieuwe media is ge pland voor hetnajaar <strong>van</strong> 2015.De Waalse KrookDe Stad <strong>Gent</strong> wil op de site ‘De Waalse Krook’ de‘Bibliotheek <strong>van</strong> de toekomst’ en het ‘Centrum voornieuwe media’ realiseren. Kennis en cultuur wordener zowel op traditionele (papieren) als op hoogtechnologischedragers verzameld, bewaard, ontslotenen gebruikt. Om bij te blijven met de recentste ontwikkelingenzal de bibliotheek samen<strong>werk</strong>en met deU<strong>Gent</strong> en het IBBT. Het IBBT en enkele vakgroepen<strong>van</strong> de Universiteit tonen grote interesse om zichop de site te vestigen. Zo vloeien de vernieuwingenrechtstreeks naar de bibliotheek, waar ze voor elkebezoeker beschikbaar zullen zijn. De onderzoekersen de gebruikers zullen elkaar ook ontmoeten.Op die manier wordt de Waalse Krook een levendlaboratorium waar alle partijen direct <strong>kennis</strong> uitkunnen putten.Ugent ©54
Bio Base Europe: Pilootinstallatie voorIndustriële Biotechnologie en BioraffinageBio Base Europe is een samen<strong>werk</strong>ingsverbandtussen Ghent Bio-Energy Valley en Biopark Terneuzenin Nederland. Beide organisaties ijverenal lang voor de uitbouw <strong>van</strong> een biogebaseerdeeconomie in de grensregio Vlaanderen-Nederland.Deze economie draait niet alleen om biobrandstoffen,maar ook om de ontwikkeling <strong>van</strong> biogebaseerdeproducten zoals biokleurstoffen, bioplastics,biochemicaliën en biodetergenten. Bio Base Europeis een vooruitstrevend Europees initiatief voor deontwikkeling <strong>van</strong> de biogebaseerde economie <strong>van</strong>de toekomst.Het Bio Base Europe initiatief is in Europa heteerste in zijn soort. Het wil een uniek platformontwikkelen voor de bevordering <strong>van</strong> duurzamebioprocessen, die de ontwikkeling <strong>van</strong> bio-energieen biogebaseerde producten uit duurzame biomassabronnenbevorderen en de afhankelijkheid <strong>van</strong>eindige fossiele grondstoffen reduceren. Deze overgangwordt beschouwd als een <strong>van</strong> de belang rijkstewegen naar industriële duurzaamheid.Bio Base Europe bestaat uit twee onderdelen:een pilootinstallatie en een opleidingscentrum. DeBio Base Europe Pilot Plant zal zich hoofdzakelijkrichten op technologieën <strong>van</strong> de tweede generatie.Hiermee worden landbouwkundige nevenproductenen gewassen die niet bestemd zijn voor consumptie- zoals tarwestro, maïskolven, houtsnippers,Jatropha- en algenolie - omgezet in biobrandstoffen,biokunststoffen en andere biogebaseerdeproducten. De pilootinstallatie <strong>van</strong> Bio Base Europeis een flexibele en gevarieerde proefinstallatie diede hele waardeketen op één plaats huisvest: <strong>van</strong> degroene bronnen tot het uiteindelijke product. Hetfungeert als een open innovatiecentrum voor commerciëlebedrijven en onderzoeksinstellingen diezich toespitsen op bioactiviteiten in de hele wereld.Hoewel de wetenschap de mogelijkheden <strong>van</strong> dezetechnologieën al in laboratoriumproeven heeft aangetoond,ligt de moeilijkheid in de opschaling <strong>van</strong>deze processen voor productie. De Bio BaseEurope Pilot Plant is er om deze hindernis uit deweg te ruimen door proeffaciliteiten te verschaffendie de opschaling <strong>van</strong> nieuwe bioprocessen naareen industriële schaal mogelijk maken.De pilootinstallatie (eerste helft 2011 in gebruikgenomen) is in de <strong>Gent</strong>se haven gehuisvest, aan deRodenhuizekaai, in de onmiddellijke nabijheid <strong>van</strong>het bioraffinaderijcomplex.Daarnaast zal het Bio Base Europe initiatief eenultramodern opleidingscentrum omvatten, het BioBase Europe Training Center, om het industriebredetekort aan vakkundige procesoperators entechnische onderhoudsspecialisten aan te pakken.Het opleidingscentrum Bio Base Europe wordtgevestigd in Terneuzen, net over de grens in Nederland,op 30 km <strong>van</strong> de Pilootinstallatie.www.biobaseeurope.org55
Leven en<strong>werk</strong>enin <strong>Gent</strong>National Geographic Traveler Maga zineriep <strong>Gent</strong> uit tot derde meest au then tieke bestemming ter wereld.En The Lonely Planet vroeg zich in2010 luidop af waarom Europa <strong>Gent</strong> zolang verborgen had gehouden.De bekendste reisgids ter wereld bezorgdede Arteveldestad prompt eenplaats in de wereldtop 10.Beide publicaties bestempelen <strong>Gent</strong>als een authentieke plek vol uitstekendbewaard gebleven gebouwen enkunst schatten, al is dat steevast niet devoor naamste reden om de stad aan teprijzen. De auteurs stellen keer op keeropgelucht vast dat <strong>Gent</strong> ondanks zijnhistorische waarde geen levend museum is geworden, maar een “wonderlijkemix <strong>van</strong> een schitte rend verledenen een eigentijdse, bruisende stad”.En dat is ook precies waarom hetzo goed klikt tussen de stad en zijninwoners. <strong>Gent</strong>enaars zijn <strong>van</strong> natureprogressief en open–minded.De aanwezigheid <strong>van</strong> de universiteit ende verschillende hogescholen met hun67.000 studenten zit daar voor veeltussen. In <strong>Gent</strong> wordt onophoudelijk enmet volle teugen geleefd, ge<strong>werk</strong>t engenoten. Zowel overdag als ’s nachts.57Stad <strong>Gent</strong> ©
58Tom Dhaenens ©
Levenen <strong>werk</strong>enin <strong>Gent</strong>Aangenaamshoppenp 60Een schoolvoor elk kindMultimodaalmobielp 60 p 60Ge<strong>maakt</strong> voorcultuurminnaarsOntelbarelekkere keukensMusea die verleidenp 61p 62 p 62(Top)sportief enrecreatiefKlaar om naar<strong>Gent</strong> te komen?p 63p 63ArbeidskaartHet visump 65p 65En je familie?p 6559
Leven en <strong>werk</strong>enin <strong>Gent</strong>Aangenaam shoppenOok al is <strong>Gent</strong> met ruim 240.000 inwoners detweede grootste stad <strong>van</strong> Vlaanderen, toch overheerstde drukte nooit. Een uitgekiend verkeerscirculatieplanrespecteert zowel de auto als dezwakke weggebruiker, waardoor de historischekern <strong>van</strong> de stad - een voetgangerszone <strong>van</strong> zo’n36 hectare - uitgegroeid is tot een gezellig handelscentrum. Behalve een uitgebreid assortiment gespecialiseerdevoedingswinkels en supermarkten,zijn in de buurt <strong>van</strong> de autovrije Veldstraat zowatalle populaire kledingketens terug te vinden.Liefhebbers <strong>van</strong> topdesigners, originele kledij, juwelenen decoratie vinden verspreid in de stad hungading in de vele winkeltjes opgericht door lokale,creatieve ondernemers.Ontelbare lekkere keukens<strong>Gent</strong> is een fiere Vlaamse stad. Het is daarom deideale plek om te achterhalen waarom Vlamingen zovaak als Bourgondiërs worden omschreven.Lekker eten <strong>maakt</strong> deel uit <strong>van</strong> onze volksaard.In de stad zijn ontelbare eetgelegenheden die ditin geuren en smaken illustreren. De authentiekeVlaamse keuken overwint elke strijd met een groteof een kleine honger.Stad <strong>Gent</strong> ©Multimodaal mobielIn de stad is de fiets een geliefd vervoersmiddel.Of het kan te voet. De belangrijkste diensten, hethandelscentrum en de bezienswaardigheden liggenin het centrum <strong>van</strong> de stad immers op wandelafstand<strong>van</strong> elkaar. Ook via het fijnmazige openbaarvervoersnet - bus, trolley en tram - geraakt men vloten in geen tijd naar de andere kant <strong>van</strong> de stad.De auto kan terecht in een <strong>van</strong> de vele ondergrondseparkings.<strong>Gent</strong> mag dan wel Vlaanderen zijn in het klein,toch is er plaats zat voor de rest <strong>van</strong> de wereld.De gastvrijheid <strong>van</strong> de stad weerspiegelt zich inhet ruime aanbod aan restaurants en eethuizendie buitenlandse gerechten serveren. Noem eenexotische uithoek <strong>van</strong> de wereld en even laterwordt het nationale gerecht opgediend.Stad <strong>Gent</strong> ©60
Een school voor elk kindVolgens de OESO behoort het Vlaamse onderwijssysteemal jaren tot de beste in de wereld.Dat weerspiegelt zich in het scholenaanbod in <strong>Gent</strong>.De stad beschikt over een groot aantal onderwijsinstellingenmet diverse studierichtingen, filosofieënen methodieken. Het stedelijk onderwijs alleen beschiktover een 30-tal basisscholen (kleuterscholenen lagere scholen) met 44 vestigingsplaatsen in hetcentrum en de randgemeenten <strong>van</strong> de stad. Hetstedelijk secundair onderwijs biedt een brede waaieraan opleidingen, zowel in het algemeen vormendals in het technisch en beroepsonderwijs, zodat elkejongere de kans krijgt om zich maximaal te ontplooien.Ook anderstalige nieuwkomers en jongerendie deeltijds willen <strong>werk</strong>en en studeren, kunnen inhet secundair onderwijs terecht.Sommige expats kiezen er voor om hun kindereninternationaal onderwijs aan te bieden. Ze kunnendaarvoor terecht in verschillende privéscholen inVlaanderen en rond Brussel. Ook in <strong>Gent</strong> zijn erplannen om internationaal onderwijs aan te bieden.Er is altijd wat te beleven in <strong>Gent</strong>, zowel op sociaalals op cultureel vlak. Het is groot genoegom een brede waaier activiteiten te bieden enklein genoeg om alles binnen handbereik te hebben.Het multiculturele karakter <strong>van</strong> de stadzorgt ervoor dat ik me hier thuis voel.Daniel Ruiz Romera (Spanje), Onderzoeksingenieur,OCAS NV/ArcelorMittal Global R&D <strong>Gent</strong>Stad <strong>Gent</strong> ©Stad <strong>Gent</strong> ©Stad <strong>Gent</strong> ©Stad <strong>Gent</strong> © Stad <strong>Gent</strong> ©61
Ge<strong>maakt</strong> voor cultuurminnaarsIn <strong>Gent</strong> komen cultuurminnaars nooit bedrogenuit. Voor elke klassiek theater zijn er zeker vijfzaaltjes waar aan de lopende band onafhankelijkeproducties worden vertoond.Voor elk commercieel cinemacomplex is er een bioscoopwaar nichefilms en kwaliteitsproducties uitde hele wereld worden gedraaid. En het nachtlevenin <strong>Gent</strong> biedt zowel traditionele praatcafés als hippeen originele eve nementen, waar jongeren uit heelEuropa naar afzakken. <strong>Gent</strong> ademt kunst, cultuuren entertainment.September en oktober zijn traditioneel de maandenwaarin klassieke muziek centraal staat.Het Festival <strong>van</strong> Vlaanderen organiseert daneen brede waaier aan concerten, die doorgaansplaatsvinden in de talrijke historische gebouwenen kerken die de stad rijk is. Het <strong>Gent</strong>se cultureleseizoen stopt echter nooit. Het hele jaar door komtde cultuurliefhebber hier aan zijn trekken.Twee niet-te-missen afspraken zijn de <strong>Gent</strong>se Feestenin juli en het Internationaal Filmfestival <strong>van</strong>Vlaanderen-<strong>Gent</strong> in oktober.De <strong>Gent</strong>se Feesten is een festival dat alles tegelijkwil zijn en daar al decennia wonderwel in slaagt.Muziek festival, theaterfestival, multicultureel treffen,straattheaterfestival, gastronomisch paradijs,kermis, circus en folkloristisch unicum: de wonderlijkemix maken <strong>van</strong> het evenement een hoogmisvoor wie op zoek is naar authentieke kunst, oeverloosamusement en pretentieloos entertainment.Tien dagen lang is de binnenstad één grote feestenzoneen gaan de activiteiten de klok rond door.Jaarlijks bezoeken op 10 dagen tijd meer dan anderhalfmiljoen mensen de <strong>Gent</strong>se Feesten.Het Filmfestival <strong>van</strong> <strong>Gent</strong> wint sinds 1974 jaarlijksaan belang. Er wordt bijzondere aandacht besteedaan film mu ziek waardoor het festival een stevigeplaats in de Europese top verwierf. De uitreiking<strong>van</strong> de World Soundtrack Awards en de traditionelefilmprijzen lokken jaarlijks internationale filmsterrenen meer dan 130.000 filmliefhebbers naar derode loper in <strong>Gent</strong>.Musea die verleidenDe stad telt een aantal gereputeerde musea.Het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst, kortS.M.A.K., is wellicht het bekendste of meest beruchte.De collectie toont vooral Europese modernekunst <strong>van</strong> na 1950 tot en met de kunst <strong>van</strong> nu. Hetmuseum behandelt kunststromingen zoals Cobra,Pop Art, Minimal Art, Conceptuele kunst en ArtePovera, met <strong>werk</strong>en <strong>van</strong> kunstenaars die tot dewereldtop behoren.Aan de overkant <strong>van</strong> de straat huist het Museumvoor Schone Kunsten. Het is een <strong>van</strong> de oudstemusea <strong>van</strong> het land en geeft een gevarieerd beeld<strong>van</strong> de Vlaamse kunst <strong>van</strong> de Middeleeuwen tot enmet de eerste helft <strong>van</strong> de twintigste eeuw. Tot detop<strong>werk</strong>en <strong>van</strong> de oude kunst horen twee meester<strong>werk</strong>en<strong>van</strong> Jheronymus Bosch.De vaste collectie <strong>van</strong> het Design museum<strong>Gent</strong> bevat dan weer een aantal belangrijke zeventiende-en achttiende-eeuwse interieurs, maar hetmuseum richt zich vooral op twintigste-eeuwse enhedendaagse vormgeving.Het Museum Dr. Guislain bekleedt een uniekepositie in de internationale museumwereld.Het is gehuisvest in de voormalige gebouwen <strong>van</strong> depsychiatrische instelling. Het beschrijft het leven inde psychiatrie <strong>van</strong>af 1860 tot nu en toont de beeldvormingover geesteszieken en mensen met eenhandicap. Outsiderskunst is een ander aspect <strong>van</strong>dit boeiende museum.Van in de middeleeuwen tot in de negentiendeeeuw was <strong>Gent</strong> een belangrijk textielcentrum. HetMuseum voor Industriële Archeologie en Textiel,MIAT, geeft een uniek beeld <strong>van</strong> de ingrijpendetechnologische veranderingen die onze samenlevingde voorbije 250 jaar onderging. De hoogste verdieping<strong>van</strong> het museumgebouw biedt een prachtiguitzicht over de stad.Het Huis <strong>van</strong> Alijn toont het <strong>Gent</strong>se dagelijkseleven uit de periode 1880-1970.Het verhaal <strong>van</strong> de ontwikkeling <strong>van</strong> de stad wordtsinds 2010 verteld in het gloednieuwe STAM. Het isde ideale plek om de stad in zijn historische contextte plaatsen. Men kan er op een innovatieve eninteractieve manier de echte stad <strong>van</strong> <strong>van</strong>daag teleren kennen.62
(Top)sportief en recreatiefIn <strong>Gent</strong> kan je blijven bewegen. De stad beschiktover een uitgebreid gamma moderne sporthallenen velden. Naast de uitgebreide sportinfrastructuurdie over groot <strong>Gent</strong> ligt uitgespreid, is er een concentratie<strong>van</strong> sportaccommodatie op en rond hetnatuur en recreatiedomein Blaarmeersen.Hier huist de sportieve long <strong>van</strong> de stad.De uitge breide sportieve en recreatieve infrastructuur,de vijver met strand en ligweide, de campingmet de trekkers hutten en de aanwezige horecafaciliteitenbieden een ideaal kader voor allerlei sportactiviteiten.In het uitgebreid aanbod <strong>van</strong> in- en outdoor sportfaciliteiten,waaronder de Topsporthal Vlaanderen,het Vlaams Wielercentrum Eddy Merckx metde gloednieuwe BMX-piste, de omnisporthal, deTopgymnastiekhal en de Trampoline- en Ritmiekhal,vindt iedere sportieveling zijn gading. Roeierskomen aan hun trekken op de Watersportbaan.En meer is mogelijk. Kajakken door de historischebinnenstad, Belgische topvoetbalclub AA <strong>Gent</strong>bewonderen of zelf voetballen in een <strong>van</strong> de veleclubs rond <strong>Gent</strong>, de wielergekte meemaken rondde zesdaagse en de Vlaamse klassieker Omloophet Nieuwsblad, deelnemen aan de stratenloop <strong>van</strong><strong>Gent</strong>, meedoen aan de vele sportkampen die deStad organiseert voor haar inwoners: de mogelijkhedenom actief of passief <strong>van</strong> sport te genieten zijneven divers als de <strong>Gent</strong>enaars zelf ...Klaar om naar <strong>Gent</strong> te komen?Wie plant in <strong>Gent</strong> te komen <strong>werk</strong>en, kan gebruikmaken<strong>van</strong> onderstaande checklist. Een stresslozeoverkomst begint met het tijdig aanvragen <strong>van</strong>bepaalde documenten.6 maanden vooraf-Verzamel - je belastingaanslagen <strong>van</strong> de voorbijejaren. Ze zullen <strong>van</strong> pas komen bij het invullen<strong>van</strong> je eerste belastingaangifte in België, zekerindien je een deel <strong>van</strong> het lopende jaar in eenander land hebt ge<strong>werk</strong>t.-Verzamel - rekeninguittreksels en uitgavenstaten<strong>van</strong> je kredietkaarten.2 maanden vooraf-Doe - je visumaanvraag bij de Belgische ambassadeof het Belgische consulaat in je eigen land(niet voor EU-onderdanen en inwoners <strong>van</strong> deEuropese Economische Ruimte (EER).Stad <strong>Gent</strong> ©Nuttige websites:www.gent.bewww.visitgent.bewww.delijn.bewww.nmbs.beStad <strong>Gent</strong> © Stad <strong>Gent</strong> ©63
-Het - duurt gemiddeld vier weken vooraleer je hetdocument in de brievenbus krijgt.-Contacteer -het ministerie <strong>van</strong> BuitenlandseZaken <strong>van</strong> je eigen land om na te gaan of er bilateraleverdragen bestaan die betrekking hebbenop onderdanen die in België <strong>werk</strong>en.-Check - of je paspoort 15 maanden geldig is.-Zorg - dat al je huisdieren die je wil meenemennaar België, ingeënt zijn tegen hondsdolheid.1 maand vooraf-Indien - je niet in de EU woont, dien je tijdig je<strong>werk</strong>vergunning aan te vragen. Daarvoor zal jecontact moeten opnemen met je (toekomstige)<strong>werk</strong>gever in België.-Maak - kopieën <strong>van</strong> geboorte-, huwelijks- of echtscheidingsdocumenten,die kunnen <strong>van</strong>pas komen voor je inschrijving in België.-Verwittig - je bank <strong>van</strong> je plannen om in België tekomen <strong>werk</strong>en en vraag hoe je best je bankzakenkan regelen.-Open - een expatbankrekening in België die je<strong>van</strong> bij je aankomst gelimiteerde financiëlemogelijkheden zal bieden.-Verzamel - schoolattesten <strong>van</strong> je kinderen. Dat zalhet gemakkelijker maken om in België de juisteschool te vinden.2 weken vooraf-Haal - bij de lokale autoriteiten <strong>van</strong> je woonplaatseen bewijs <strong>van</strong> goed zedelijk gedrag; dat zal jenodig hebben om een verblijfsvergunning tebekomen.-Ga - na hoe je ziekteverzekering de overgang naarhet Belgische sociale zekerheidssysteem kanbegeleiden.1 week vooraf-Huisdieren -moeten een gezondheidsattest hebbendat maximum een week voor het vertreknaar België werd afgeleverd.Stad <strong>Gent</strong> ©Stad <strong>Gent</strong> ©Stad <strong>Gent</strong> ©64
-Koop - een Frans en Nederlands woordenboekof taalgidsen die je eerste stappen in Belgiëkunnen vergemakkelijken. In <strong>Gent</strong> spreken demensen naast hun moedertaal (Nederlands) ende tweede landstaal Frans doorgaans ook eenbehoorlijk mondje Engels.-Verzamel - medische attesten en documenten dieje inschrijving bij een sociale zekerheidskas in jeeigen land kunnen aantonen.ArbeidskaartOm in België te mogen <strong>werk</strong>en, moet je als buitenlandse<strong>werk</strong>nemer over een geldige arbeidskaartbeschikken. Die voorwaarde geldt niet alsje onderdaan bent <strong>van</strong> een lidstaat <strong>van</strong> de EERof Zwitserland, en voor sommige categorieën <strong>van</strong><strong>werk</strong>nemers. Belgische <strong>werk</strong>gevers moeten eenarbeids vergunning en een arbeidskaart B aanvragenals ze je als buitenlandse <strong>werk</strong>nemer willente<strong>werk</strong>stellen. Op basis <strong>van</strong> die arbeidsvergunningkan je dan een visum aanvragen.Ben je een niet-EU-onderdaan (met uitzondering<strong>van</strong> EER-onderdanen en burgers <strong>van</strong> Ijsland,Noorwegen en Liechtenstein) die in België eenzelfstandige activiteit wil uitoefenen, dan moet jeeveneens een arbeidskaart aanvragen.Dat kan bij de Bel gi sche diplomatieke of consulairepost in het land <strong>van</strong> de laatste woonplaats of bij delokale autoriteiten <strong>van</strong> de woonplaats als je al legaalverblijft in België.Het visumBen je afkomstig uit een land buiten de EuropeseUnie, IJsland, Monaco, Noorwegen, Liechtensteinof Zwitserland en wil je langer dan drie maandenin België blijven, dan ben je onderworpen aan devisumplicht. Je moet dan vooraf een Schengenvisumtype D hebben verkregen. De aanvraag doeje bij de Belgische diplomatieke of consulaire postin jouw thuisland.Wil je in België komen <strong>werk</strong>en, dan moet je in hetbezit zijn <strong>van</strong> een paspoort dat minstens een jaargeldig is, een recent bewijs <strong>van</strong> goed zedelijk gedragover de laatste vijf jaar, een geneeskundig getuigschriften een arbeidsvergunning. Die arbeidsvergunningmoet worden aangevraagd door eenBelgische <strong>werk</strong>gever en wordt afgeleverd samen metde arbeidskaart B. Wanneer het visum toegekend isen je als buitenlands onderdaan in België aankomt,moet je je bij het gemeentebestuur <strong>van</strong> je verblijfplaatsmelden om je verblijf verder te regulariseren.En je familie?België heeft een progressieve wetgeving die soepelomgaat met vaste hetero- of homoseksuele partners<strong>van</strong> mensen die legaal in het land verblijven.Er komt bij hun verblijf weliswaar ook wat papier<strong>werk</strong>kijken. Je partner moet ouder dan 18 jaar zijnen in het bezit zijn <strong>van</strong>: een paspoort dat 15 maandengeldig is, een kopie <strong>van</strong> jouw identiteitskaart,documenten die aantonen dat jullie (niet) gehuwdzijn, documenten die aantonen dat jullie een stabielerelatie hebben (foto’s, brieven, rekeningen …),een geboorteattest, bewijzen dat je partner voldoendefinanciële draagkracht heeft om in België televen, een bewijs dat jullie in België zullen samenwonen,een verklaring <strong>van</strong> goed zedelijk gedrag, eenmedisch attest en een verklaring dat jij financieelverantwoordelijk bent voor je meereizende partner.Zodra die met een type D visa aankomt in België,moet ook hij/zij zich inschrijven in de gemeentewaar jullie samen zullen verblijven.Kinderen onder de 16 jaar mogen in België verblijvenzonder eigen reisdocumenten op voorwaardedat ze begeleid worden door hun ouders. Indienje gescheiden bent, moet je in het bezit zijn <strong>van</strong>een toelatingsattest dat ondertekend werd door jevoormalige partner en dat werd gemachtigd door deautoriteiten <strong>van</strong> je woonplaats.Stad <strong>Gent</strong> ©65
Nuttige websitesAlgemene informatie:www.diplomatie.beVisa en verblijfstitels: website <strong>van</strong> DienstVreemdelingenzaken - https://dofi.ibz.beMail: helpdesk.dvzoe@dofi.fgov.beArbeidskaarten:website Dienst Migratie - www.<strong>werk</strong>.beMail: arbeidskaart.gent@vlaanderen.beNiets uit deze uitgave mag verveelvoudigden/of openbaar ge<strong>maakt</strong> worden door middel<strong>van</strong> druk, fotokopie, microfilm, elektronischof op welke wijze dan ook, zondervoorafgaande schriftelijke toestemming <strong>van</strong>de Stad <strong>Gent</strong>.Verantwoordelijke uitgeverSofie Bracke, Schepen <strong>van</strong> Innovatie en Werk ,Botermarkt 1, 9000 <strong>Gent</strong>Foto’sFoto cover : Tom DhaenensContactgegevens:+32 9 210 10 60ondernemen@gent.bewww.investingent.beinfo@gentbc.bewww.gentbc.beThis publication is also available in EnglishCette publication est également disponibleen françaisUitgifte datum: maart 2011Online registreren/stadsbestuur <strong>Gent</strong>:www.gent.be - bevolking/vreemdelingen/studentenmet vreemde nationaliteit/ E loketProjectleiderStad <strong>Gent</strong>Annemie De TremerieMail: burgerzaken.expats@gent.beStuderen in <strong>Gent</strong>: www.studentingent.beProductieFishtankCoördinatie: Remi Maddenswww.fishtank.beVormgeving & layout6+1Studio director: Philippe De WulfGrafisch vormgever: Karolien Pletinck,Jeison Malagon, Sophie Koch.www.sixplusone.beTeksten & vertalingCom&coCopy: Hans Vandenberghewww.comco.be66
Change language