Download rapport - Biax Consult

BIAXiaal 435 40
Andere categorieën planten waarvan veel resten zijn gevonden zijn ‘Planten van
storingsmilieus’, ‘Pioniers van stikstofrijke, natte bodems’ en ’Water-, Oever- en
moerasplanten’. Ook zijn ‘Planten van zilte standplaatsen’ en resten van els (Alnus) goed
vertegenwoordigd, vooral in vondstnummer 01.0813. In dit monster zijn ook indicatoren
voor natte en modderige omstandigheden beter vertegenwoordigd dan in de beide andere
monsters.
In alle monsters zijn veel resten van watervlooien (Cladocera) gevonden. In
vondstnummer 01.0813 zijn bovendien zeer veel resten van mosselkreeftjes (Ostracoda)
gevonden. Er bestaan zeer veel soorten mosselkreeftjes die zowel in zeewater als
zoetwater voor kunnen komen.
De botanische vondsten lijken er op te wijzen dat de cultuurlaag regelmatig werd
overstroomd. Zo kunnen we zowel de aanwezigheid van de klei, het zand en de vele
resten van waterplanten, dierlijke waterorganismen en oeverplanten verklaren. Een
tweede en wellicht meer reële mogelijkheid is dat de cultuurlaag opgebrachte slootbagger
bevat. Uit de soortensamenstelling kunnen we concluderen dat de sloten waaruit de
bagger afkomstig was zwakbrak was. Het bemesten van akkers met slootbagger was een
vroeger veel toegepaste praktijk die waarschijnlijk al in de Bronstijd werd toegepast. 48
De vele resten van els kunnen uiteraard van bomen afkomstig zijn die in de omgeving
van de monsterlocaties stonden, maar we denken dat ze afkomstig zijn uit het bosveen dat
onder de cultuurlaag aanwezig is. Uiteraard kunnen de resten ook uit de slootbagger
afkomstig zijn.
7. Conclusies
7.1 MIDDEN-BRONSTIJD B
Uit de analyse van het monster uit de top van het oudere Hollandveenpakket (07.0104.1)
is gebleken dat zich vlak vóór de overstroming een verstoorde veenvegetatie aan het
oppervlak bevond. Omdat echte antropogene indicatoren in dit monster ontbreken, kon
niet met zekerheid worden vastgesteld of de verstoring een natuurlijke of antropogene
oorzaak had. De verstoring en de daarmee gepaard gaande eutrofiering van het
oorspronkelijke veenoppervlak kan als een voorbode worden gezien van de naderende
overstroming (KL-4, zie discussie in pollenhoofdstuk Tijdvak 6, BX-3438, BX-3439 en
BX-3440). Het kan echter niet uitgesloten worden dat de verstoring het gevolg is van
menselijke activiteit. Hierbij ligt extensieve begrazing het meest voor de hand.
Na de overstroming lijkt de oorspronkelijke vegetatie zich te herstellen, maar het
aandeel van storingsindicatoren en graslandplanten lijkt geringer te zijn dan in de tijd
vóór de overstroming. Als er al sprake was van menselijke activiteit vóór de overstroming
dan lijkt daar na de overstroming niet veel meer van over te zijn.
7.2 VROEGE IJZERTIJD
Ter plaatse van het gebouw en de heining was sprake van een vegetatie die vergeleken
kan worden met een rietmoeras waarin zich open, modderige plekken bevonden. Door de
menselijke aanwezigheid en de daarmee gepaard gaande eutrofiëring bevinden zich veel
grote brandnetels op en rond de verblijfplaats. Ook de soorten uit de categorie ‘Pioniers
van stikstofrijke, natte bodems’ moeten als respons op de menselijke activiteit in het
moeras gezien worden.
Over de aard van de ter plekke ontplooide activiteiten kan op grond van het botanisch
onderzoek niet veel met zekerheid worden gezegd. Dat de bewoners gerst en vlas
kenden/gebruikten, zegt niet veel over hun activiteiten in het rietmoeras in vondstzone 6.
Ze kunnen deze cultuurgewassen ook vanaf een eventuele permanente nederzetting elders
48 Bakels 1997, 442.